તેમની સાથોસાથ આ મહામારીએ દેશના લગભગ દોઢ લાખ નાગરિકોને પોતાની ઝપેટમાં લઈ લીધા.
જે અસાધારણ સમર્થન મેળવીને આ વર્ષે ભારતે અસ્થાયી સભ્ય રૂપે સુરક્ષા પરિષદમાં પ્રવેશ કર્યો છે, તે આ વધી રહેલા પ્રભાવનું સૂચક છે.
ગયા વર્ષે જ્યારે સમગ્ર માનવતા એક વિકરાળ આપત્તિનો સામનો કરતાં લગભગ થંભી ગઈ હતી, તે દરમ્યાન હું ભારતીય બંધારણના મૂળ તત્ત્વો પર મનન કરતો રહ્યો..
વિશ્વના સૌથી મોટા અને જીવંત લોકતંત્રના આપ સૌ નાગરિકોને દેશના 72મા પ્રજાસત્તાક દિવસની પૂર્વ સંધ્યાએ હાર્દિક અભિનંદન.
આ સંદર્ભમાં, એ આપણા સૌના હિતમાં છે, કે આપણે આપણા બંધારણમાં સ્થાપિત આદર્શોને, સૂત્ર-વાક્યની જેમ, હંમેશાં યાદ રાખીશું..
તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું હતું, કે બંધારણીય નૈતિકતાનો અર્થ છે – બંધારણમાં સ્થાપિત મૂલ્યોને સર્વોપરિ માનવા..
આપણા ગણતંત્રની સ્થાપનાનો ઉત્સવ ઊજવવાના આ અવસરે મારું ધ્યાન, વિદેશોમાં વસતા આપણા ભાઈ-બહેનો તરફ પણ જાય છે.
આપણે હર સંભવ પ્રયાસ કરવાનો છે, કે સમાજનો એક પણ સભ્ય દુઃખી કે અભાવગ્રસ્ત ન રહી જાય.
આનો અવિરત પ્રવાહ આપણી સભ્યતાના આરંભકાળથી જ, આપણા સૌના જીવનને સમૃદ્ધ કરતો આવ્યો છે.
લોકતંત્રને આધાર આપતી આ ચારેય અવધારણાઓને, બંધારણના આરંભમાં જ પ્રમુખ રૂપે મૂકવાનો નિર્ણય, આપણા બંધારણના પ્રબુદ્ધ ઘડવૈયાઓએ બહુ જ સમજી-વિચારીને લીધો હતો.
કોરોનાની લગભગ એક વર્ષની અભૂતપૂર્વ અગ્નિ-પરીક્ષા છતાં પણ, ભારત હતાશ નથી થયું, પરંતુ આત્મવિશ્વાસથી ભરપૂર બનીને ઊભરી આવ્યું છે.
ભારત પ્રગતિના પથ પર આગળ વધતાં, વિશ્વ સમુદાયમાં પોતાનું યોગ્ય સ્થાન બનાવી રહ્યું છે.
હું અહીં એ ડોક્ટરો, નર્સો, આરોગ્યકર્મીઓ, આરોગ્ય સેવાઓ સાથે જોડાયેલા પ્રશાસકો અને સફાઈકર્મીઓનો ઉલ્લેખ કરવા માગું છું, જેમણે પોતાનો જીવ જોખમમાં નાખીને પીડિતોની સારસંભાળ કરી છે.
પોતાના જીવંત લોકતંત્રના બળ પર ભારતે, એક જવાબદાર અને વિશ્વસનીય રાષ્ટ્ર રૂપે પોતાની સાખ વધારી છે..
આપણું જીવંત લોકતંત્ર, આપણા કર્મઠ અને પ્રતિભાશાળી દેશવાસીઓ, ખાસ કરીને આપણો યુવા વર્ગ, આત્મનિર્ભર ભારતના નિર્માણના આપણા પ્રયાસોને ઊર્જા પ્રદાન કરી રહ્યા છે.
આજે ભારતને ખરા અર્થમાં “ ફાર્મસી ઓફ ધ વર્લ્ડ ” કહેવામાં આવે છે, કારણ કે આપણે અનેક દેશોની પીડાને ઓછી કરવા અને મહામારી પર કાબૂ મેળવવા, દવાઓ અને આરોગ્ય સેવાઓના અન્ય ઉપકરણો, વિશ્વના ખૂણે-ખૂણે ઉપલબ્ધ કરાવી રહ્યા છીએ.
સામાજિક સમતાનો આદર્શ દરેક વ્યક્તિની ગરિમા સુનિશ્ચિત કરે છે, જેમાં આપણા ગ્રામવાસીઓ, મહિલાઓ, અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિ સહિત આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના લોકો, દિવ્યાંગજનો અને વૃદ્ધો, સૌનો સમાવેશ થાય છે.
આજના જ દિવસે 71 વર્ષ પહેલાં, આપણે ભારતના લોકોએ, આપણા અદ્વિતીય બંધારણને અંગીકૃત, અધિનિયમિત અને આત્માર્પિત કર્યું હતું.
બધાં ક્ષેત્રોમાં સંકલ્પ અને દ્રઢતા સાથે આગળ વધતા જવાના સારા પરિણામ સામે આવી રહ્યા છે.
આ રીતે, આપણા બધા ખેડૂતો, જવાનો અને વૈજ્ઞાનિકો વિશેષ અભિનંદનને પાત્ર છે.
આર્થિક ગતિવિધિઓને સુનિશ્ચિત કરવા માટે, અનલોકિંગની પ્રક્રિયાને સાવધાનીપૂર્વક, તબક્કાવાર લાગુ કરવામાં આવી.
બાલ ગંગાધર તિલક, લાલા લજપત રાય, મહાત્મા ગાંધી અને સુભાષચંદ્ર બોઝ જેવા અનેક મહાન જનનાયકો અને વિચારકોએ, આપણા સ્વતંત્રતા સંગ્રામને પ્રેરિત કર્યો હતો.
કૃતજ્ઞ રાષ્ટ્ર પ્રજાસત્તાક દિવસના શુભ અવસર પર આ સર્વેને અભિનંદન પાઠવે છે..
તેથી આજે આપણા સૌના માટે, બંધારણના આધારભૂત જીવનમૂલ્યો પર ઊંડાણપૂર્વક વિચાર કરવાનો અવસર છે.
વિપરિત પ્રાકૃતિક પરિસ્થિતિઓ, અનેક પડકારો અને કોવિડની આપત્તિ છતાં પણ, આપણા ખેડૂત ભાઈ-બહેનોએ કૃષિ ઉત્પાદનમાં કોઈ કમી આવવા ન દીધી.
હું વિચારું છું કે આપણે સૌએ, ભૂતકાળમાં વધુ પાછા જઈને એ જાણવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ કે આ જ મૂલ્યો આપણા.
ભારતના સુદ્રઢ અને સિદ્ધાંતમૂલક વલણ બાબતે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય પણ સારી રીતે અવગત છે..
ભારતની વિશાળ વસ્તી, સાંસ્કૃતિક પરંપરાઓની વિવિધતા તથા પ્રાકૃતિક અને ભૌગોલિક પડકારોને કારણે, કોવિડથી બચવાના ઉપાય કરવા એ આપણા સૌ માટે ઘણું વધારે પડકારજનક કામ હતું.
છેલ્લાં થોડાક વર્ષોમાં ભારતનું પ્રભાવ-ક્ષેત્ર વધુ વિસ્તૃત બન્યું છે અને તેમાં વિશ્વના વ્યાપક ક્ષેત્રો સામેલ થયા છે.
દિવસ-રાત પરિશ્રમ કરીને, કોરોના વાયરસને ડી-કોડ કરીને, અને બહુ ઓછા સમયમાં જ વેક્સિન તૈયાર કરીને, આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ સમગ્ર માનવતાના કલ્યાણ માટે એક નવો ઇતિહાસ રચ્યો છે.
પરંતુ આપણાં સંસ્થાનો અને શિક્ષકોએ નવી ટેકનોલોજીને ઝડપથી અપનાવીને એ સુનિશ્ચિત કર્યું, કે વિદ્યાર્થીઓનું શિક્ષણ નિરંતર ચાલતું રહે.
આપ સૌ પ્રવાસી ભારતીયો, પોતાની વર્તમાન કર્મભૂમિનું પણ ગૌરવ વધારી રહ્યા છો.
એ જ રીતે, આજના સંદર્ભમાં આપણે પણ એ મૂલ્યોને સાર્થક અને ઉપયોગી બનાવવાનું છે.
દરેક પરિસ્થિતિમાં આપણા રાષ્ટ્રીય હિતોની રક્ષા કરવા માટે આપણે સંપૂર્ણપણે સક્ષમ છીએ.
આ જ સિદ્ધાંતોથી આલોકિત પથ પર, આપણી વિકાસ યાત્રાએ નિરંતર આગળ વધતાં રહેવું જોઈએ..
વિવિધતાઓથી સમૃદ્ધ આપણા દેશમાં અનેક તહેવાર ઊજવવામાં આવે છે, પરંતુ આપણા રાષ્ટ્રીય તહેવારોને સૌ દેશવાસીઓ, રાષ્ટ્રપ્રેમની ભાવના સાથે ઊજવે છે.
આર્થિક સમતાનો આદર્શ, સૌના માટે અવસરની સમાનતા અને પાછળ રહી ગયેલા લોકોને મદદ સુનિશ્ચિત કરવાની આપણી બંધારણીય જવાબદારીને સ્પષ્ટ કરે છે.
આપણે ભારતવાસીઓ, માનવતા માટે જીવીએ પણ છીએ અને મરીએ પણ છીએ.
આપણા સ્વતંત્રતા સેનાનીઓએ આ દાયિત્વ, પોતાના સમયમાં ખૂબ સરસ રીતે નિભાવ્યું હતું.
પરંતુ એમાં કોઈ સંદેહ નથી કે ખેડૂતોના હિત માટે સરકાર સંપૂર્ણપણે સમર્પિત છે..
બિહાર જેવા વધુ વસ્તી ધરાવતા રાજ્ય તથા જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખ જેવા દુર્ગમ અને પડકારભર્યા વિસ્તારોમાં, સ્વતંત્ર, નિષ્પક્ષ અને સુરક્ષિત ચૂંટણી કરાવવી, આપણા લોકતંત્ર અને ચૂંટણી પંચની પ્રશંસનીય સિદ્ધિ રહી છે.
2020માં ઘોષિત રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિમાં, ટેકનોલોજીની સાથોસાથ પરંપરા ઉપર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
આ રીતે પ્રકૃતિએ બહુ સ્પષ્ટ સંદેશ આપ્યો, કે નાના-નાના પ્રયાસ માત્ર મજબૂરી નહિ, પરંતુ મોટા પ્રયાસોના પૂરક હોય છે.
આવનારી પેઢીઓના લોકો જ્યારે આ દોરનો ઈતિહાસ જાણશે, તો આ આકસ્મિક સંકટનો જે સાહસપૂર્વક આપ સૌએ સામનો કર્યો છે, તે પ્રત્યે તેઓ શ્રદ્ધાથી નતમસ્તક થઈ જશે..
પરંતુ ન્યાય, સ્વતંત્રતા, સમતા અને બંધુતાના મૂલ્યોએ તેમના સપનાંને એકસૂત્રમાં પરોવવાનું કામ કર્યું..
દેશમાં આ મહામારી પર કાબૂ મેળવવામાં, તથા વિકસિત દેશોની સરખામણીએ મૃત્યુ દરને સીમિત રાખી શકવામાં પણ, આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ ડોક્ટરો, વહીવટી તંત્ર અને અન્ય લોકોની સાથે મળીને અમૂલ્ય યોગદાન આપ્યું છે.
આ જ ભારતીય આદર્શને મહાન કવિ મૈથિલી શરણ ગુપ્તે આ શબ્દોમાં વ્યક્ત કર્યો છેઃ.
આ અભિયાન આપણા એ રાષ્ટ્રીય સંકલ્પોને પૂરા કરવામાં પણ સહાયક બનશે, જેને આપણે નવલા ભારતની પરિકલ્પના અંતર્ગત, દેશની આઝાદીના 75મા વર્ષ સુધી, એટલે કે વર્ષ 2022 સુધી હાંસલ કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે.
હું દેશવાસીઓને આગ્રહ કરું છું કે આપ સૌ, દિશાનિર્દેશોને અનુરૂપ, પોતાના સ્વાસ્થ્યના હિતમાં આ વેક્સિન રૂપી સંજીવનીનો લાભ અવશ્ય લેજો અને વેક્સિન જરૂરથી લેજો.
આત્મનિર્ભર ભારતે કોરોના વાયરસથી બચાવ માટે તેની પોતાની વેક્સિન પણ બનાવી લીધી છે..
નવા ભારતના સમાવેશી સમાજનું નિર્માણ કરવા માટે આપણે શિક્ષણ, આરોગ્ય, પોષક આહાર, વંચિત વર્ગોનું ઉત્થાન અને મહિલાઓના કલ્યાણ પર વિશેષ ભાર આપી રહ્યા છીએ..
આ પણ, કૃષિ અને શ્રમ સુધારાઓની જેમ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ ઘણી વધુ મોટી સંખ્યામાં લોકોના જીવનને સીધી અસર કરનારા છે.
મારું માનવું છે કે બંધુતાના આપણા બંધારણીય આદર્શના બળ પર જ, આ સંકટનો અસરકારક રીતે સામનો કરવો શક્ય બન્યો છે.
ખાદ્ય સુરક્ષા, સૈન્ય સુરક્ષા, આપત્તિઓ અને બીમારીઓથી, સુરક્ષા તેમ જ વિકાસના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં આપણા વૈ જ્ઞાનિકોએ પોતાના યોગદાનથી રાષ્ટ્રીય પ્રયાસોને શક્તિ પ્રદાન કરી છે.
આ અભિયાન અંતર્ગત, સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપીને, તેમ જ સ્ટાર્ટ-અપ ઇકો-સિસ્ટમને વધુ મજબૂત બનાવીને, આર્થિક વિકાસની સાથેસાથે રોજગારી ઉત્પન્ન કરવાના પણ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે.
લદ્દાખ સ્થિત સિયાચિન અને ગલવાન ઘાટીમાં, માઇનસ 50 થી 60 ડિગ્રી સેન્ટીગ્રેડ તાપમાનમાં, બધું જ થિજાવી દે તેવી ઠંડીથી લઈને, જેસલમેરમાં 50 ડિગ્રીથી પણ વધુ તાપમાનમાં, આગઝરતી ગરમીમાં - ધરતી, આકાશ અને વિશાળ તટીય ક્ષેત્રોમાં – આપણા સૈનિકો ભારતની સુરક્ષાનું દાયિત્વ હર પળ નિભાવે છે.
સમગ્ર માનવતા માટે સહાનુભૂતિ, સેવા અને બંધુતાની આ ઊંડી ભાવનાઓએ જ, હજારો વર્ષોથી આપણને એકજૂટ રાખ્યા છે.
વીતેલા વર્ષની વિપરિત પરિસ્થિતિઓએ આપણા એ સંસ્કારોને જગાવ્યા છે, જે આપણા હૃદયમાં હંમેશાં જીવંત રહ્યા છે.
જોકે આપણે શાંતિ માટેની આપણી પ્રતિબદ્ધતા પર અટલ છીએ, છતાં આપણું ભૂમિ દળ, વાયુ દળ અને નૌકા દળ આપણી સુરક્ષા વિરુદ્ધ કોઈ પણ દુઃસાહસને વિફળ બનાવવા માટે પૂરી તૈયારી સાથે તૈનાત છે.
આટલી મોટી વસ્તી ધરાવતા આપણા દેશને, અનાજ અને ડેરી ઉત્પાદનોમાં આત્મનિર્ભર બનાવનાર આપણા ખેડૂત ભાઈ-બહેનોને, સૌ દેશવાસીઓ હૃદયપૂર્વક અભિનંદન પાઠવે છે.
હાલમાં જ નોંધાયેલી જી.એસ.ટી.ની રેકોર્ડ વૃદ્ધિ અને વિદેશી રોકાણ માટે આકર્ષક અર્થવ્યવસ્થા રૂપે ભારતનું ઊભરવું, એ ઝડપભેર થઈ રહેલી આપણી ઈકોનોમિક રિકવરીના સૂચક છે.
વિશ્વ સ્તર પર રાજનેતાઓ સાથે આપણા સંબંધોનું ઊંડાણ અનેક ગણું વધ્યું છે.
પૂરી ગતિથી આગળ વધી રહેલા આપણા આર્થિક સુધારાઓના પૂરક રૂપે, નવા કાયદા ઘડીને કૃષિ અને શ્રમના ક્ષેત્રોમાં એવા સુધારા કરવામાં આવ્યા છે, જે લાંબા સમયથી અપેક્ષિત હતા.
આ પ્રકલ્પને સફળ બનાવવામાં વહીવટી તંત્ર અને આરોગ્ય સેવાઓ સાથે સંકળાયેલા લોકો પૂરી તત્પરતાથી કાર્યરત છે.
વસ્તુઓ અને સેવાઓ માટે આપણા દેશવાસીઓની માગને પૂરી કરવાના આપણા ઘરેલુ પ્રયાસો દ્વારા, તથા આ પ્રયાસોમાં આધુનિક ટેકનોલોજીના ઉપયોગથી પણ, આ અભિયાનને શક્તિ મળી રહી છે.
મેં અગાઉ પણ આ કહ્યું છે, અને હું આજે ફરી એ વાત કહીશ, કે રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીના જીવન અને વિચારો પર મનન કરવું, એ આપણી દિનચર્યાનો ભાગ હોવો જોઈએ.
આપણે માનીએ છીએ કે વિપરિત પરિસ્થિતિઓમાંથી કંઈક ને કંઈક શીખવાનું મળે છે.
એવી આશા રાખવામાં આવે છે કે માત્ર શાસનની જવાબદારી સંભાળતા લોકો જ નહિ, પરંતુ આપણે સૌ સામાન્ય નાગરિકો પણ આ આદર્શોનું, દૃઢતા અને નિષ્ઠાપૂર્વક પાલન કરીએ..
જે રીતે આપણા પરિશ્રમી ખેડૂતો દેશની ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવામાં સફળ રહ્યા છે, એ જ રીતે આપણી સેનાઓના બહાદુર જવાનો, અત્યંત કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં દેશની સરહદોની સુરક્ષા કરતા રહે છે..
આ ગંભીર આપત્તિ હોવા છતાં, આપણે અનેક ક્ષેત્રોમાં આપણી ગતિવિધિઓને સફળતાપૂર્વક આગળ વધારી છે.
આપણે સૌએ બંધારણીય નૈતિકતાના એ પથ પર નિરંતર ચાલતા રહેવાનું છે, જેનો ઉલ્લેખ બાબાસાહેબ ડોક્ટર ભીમરાવ આંબેડકરે 4 નવેમ્બર, 1948ના રોજ બંધારણનું પ્રારૂપ પ્રસ્તુત કરતી વખતે, સંવિધાન સભાના પોતાના ભાષણમાં કર્યો હતો.
આપણા સશસ્ત્ર દળો, અર્ધસૈનિક દળો અને પોલીસના જવાનો પોતાના પરિવારજનોથી દૂર રહીને તહેવાર ઊજવે છે.
પડકારો હોવા છતાં, આ વાયરસના પ્રકોપ પર કાબૂ મેળવવામાં આપણે ઘણી હદે સફળ રહ્યા છીએ..
રાષ્ટ્ર-નિર્માતાઓ માટે આદર્શ કેમ બન્યા ? આનો જવાબ સ્પષ્ટ છે, કે અનાદિ કાળથી આ ધરતી અને અહીંની સભ્યતા, આ જીવન-મૂલ્યોને ઉજાગર કરતી આવી છે.
ગયા વર્ષ દરમ્યાન પ્રકૃતિએ બહુ ઓછા સમયમાં જ પોતાનું સ્વચ્છ અને નિર્મળ સ્વરૂપ ફરી પ્રાપ્ત કરી લીધું હતું.
તેમાંથી અમુક લોકો રાજનૈતિક નેતૃત્વના ઉચ્ચ સ્તર સુધી પહોંચ્યા છે, અને અનેક લોકો વિજ્ઞાન, કલા, શિક્ષણ, સમાજસેવા અને વેપારના ક્ષેત્રોમાં બહુમૂલ્ય યોગદાન આપી રહ્યા છે.
હવે મોટા સ્તર પર રસીકરણનું જે અભિયાન ચાલી રહ્યું છે, તે ઈતિહાસમાં આ પ્રકારનો સૌથી મોટો પ્રકલ્પ હશે.
આ રીત કારગર સાબિત થઈ અને હવે ફરી અર્થવ્યવસ્થામાં મજબૂતીના સંકેત જોવા મળી રહ્યા છે..
સરકારે મધ્યમ અને લઘુ ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહિત કર્યા છે, આસાન ઋણ પ્રદાન કરીને ઉદ્યમશીલતાને ઉત્તેજન આપ્યું છે અને વેપારમાં ઇનોવેશનને પ્રેરિત કરવા માટે અનેક પગલાં ભર્યાં છે..
મને વિશ્વાસ છે, કે માનવમાત્ર માટે અસીમ પ્રેમ અને બલિદાનની આ ભાવના આપણા દેશને ઉન્નતિના શિખર સુધી લઈ જશે..
સમયની માગને અનુરૂપ, આપણા દેશવાસીઓએ દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાની ક્ષમતાઓ બતાવી, અને પોતાની પહેલાં બીજાઓના હિતને પ્રાથમિકતા આપી..
તેના દ્વારા એક એવા નૂતન ભારતની આધારશિલા મૂકવામાં આવી છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર જ્ઞાન-કેન્દ્ર રૂપે ઊભરવાની આકાંક્ષા ધરાવે છે.
મને વિશ્વાસ છે, કે ભવિષ્યમાં આ પ્રકારની મહામારીઓના જોખમને ઓછું કરવાના ઉદ્દેશ્યથી, જળવાયુ પરિવર્તનના મુદ્દાને વિશ્વ સ્તર પર પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે..
પ્રજાસત્તાક દિવસનું રાષ્ટ્રીય પર્વ પણ, આપણે સંપૂર્ણ ઉત્સાહપૂર્વક ઊજવીને, આપણા રાષ્ટ્ર ધ્વજ અને બંધારણ પ્રત્યે સન્માન અને શ્રદ્ધા વ્યક્ત કરીએ છીએ..
સહયોગપૂર્ણ સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નવી માર્ગદર્શિકા અનુસાર, નવા MoU પર નવેમ્બર 2020માં બંને પક્ષોએ હસ્તાક્ષર કરીને વિનિમય કર્યો હતો.
NARL અને RISH પર્યાવરણીય વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રે તેમજ વૈજ્ઞાનિકોના આદાનપ્રદાન માટે પારસ્પરિક સહયોગ આપી રહ્યાં છે.
NARL અને RISH પર્યાવરણીય વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રે તેમજ વૈજ્ઞાનિકોના આદાનપ્રદાન માટે પારસ્પરિક સહયોગ આપી રહ્યાં છે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ભારત સરકારના અવકાશ વિભાગના રાષ્ટ્રીય પર્યાવરણીય સંશોધન પ્રયોગશાળા (NARL) અને જાપાનના ક્યોટો ખાતે આવેલી ક્યોટો યુનિવર્સિટીની સસ્ટેઇનેબલ હ્યુમનસ્ફિયર સંશોધન સંસ્થા (RISH) વચ્ચે શૈક્ષણિક અને સંશોધન સહકાર તેમજ વિનિમય માટે , 4 નવેમ્બર 2020 અને 11 નવેમ્બર 2020 ના રોજ સંબંધિત સંસ્થાઓ દ્વારા સમજૂતી કરાર (MoU) પર કરવામાં આવેલા હસ્તાક્ષર અને જે - તે હોદ્દેદારો દ્વારા કરવામાં આવેલા વિનિમય વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી ..
આ કરારને MoU દ્વારા 2008 માં ઔપચારિક રૂપ આપવામાં આવ્યું હતું .
ક્યોટો યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસરો અને સંશોધકોની એક ટીમે NARL ની મુલાકાત લીધી હતી અને બંને સંસ્થાઓ દ્વારા કરવામાં આવતા સહકારપૂર્ણ સંશોધનને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે એક કેન્દ્રિત વર્કશોપનુ આયોજન પણ કર્યું હતું ..
NARLના વૈજ્ઞાનિકોએ આંતરરાષ્ટ્રીય શાળામાં પર્યાવરણીય રડાર પર સંસાધન વ્યક્તિઓ તરીકે કામ કર્યું છે જેનું આયોજન RISH દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
સહયોગપૂર્ણ સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નવી માર્ગદર્શિકા અનુસાર , નવા MoU પર નવેમ્બર 2020 માં બંને પક્ષોએ હસ્તાક્ષર કરીને વિનિમય કર્યો હતો ..
NARL ના વૈજ્ઞાનિકોએ આંતરરાષ્ટ્રીય શાળામાં પર્યાવરણીય રડાર પર સંસાધન વ્યક્તિઓ તરીકે કામ કર્યું છે જેનું આયોજન RISH દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ભારત સરકારના અવકાશ વિભાગના રાષ્ટ્રીય પર્યાવરણીય સંશોધન પ્રયોગશાળા (NARL) અને જાપાનના ક્યોટો ખાતે આવેલી ક્યોટો યુનિવર્સિટીની સસ્ટેઇનેબલ હ્યુમનસ્ફિયર સંશોધન સંસ્થા (RISH) વચ્ચે શૈક્ષણિક અને સંશોધન સહકાર તેમજ વિનિમય માટે, 4 નવેમ્બર 2020 અને 11 નવેમ્બર 2020ના રોજ સંબંધિત સંસ્થાઓ દ્વારા સમજૂતી કરાર (MoU) પર કરવામાં આવેલા હસ્તાક્ષર અને જે-તે હોદ્દેદારો દ્વારા કરવામાં આવેલા વિનિમય વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી.
ક્યોટો યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસરો અને સંશોધકોની એક ટીમે NARLની મુલાકાત લીધી હતી અને બંને સંસ્થાઓ દ્વારા કરવામાં આવતા સહકારપૂર્ણ સંશોધનને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે એક કેન્દ્રિત વર્કશોપનુ આયોજન પણ કર્યું હતું.
આ સમજૂતિ કરાર બંને દેશના સંબંધિત સત્તાવાળાઓ વચ્ચે પરસ્પર સહકારને વેગ મળે તેવી અપેક્ષા રાખે છે જેથી ગેરકાયદે વેપારની પ્રવૃત્તિને નાથી શકાય અને બંને દેશ વચ્ચે સત્તાવાર રીતે દ્વિપક્ષીય વેપારને પ્રોત્સાહિત કરી શકાય..
આ ઉપરાંત ક્ષમતા રચવાની પ્રવૃત્તિ અને એન્ટિ ડમ્પિંગ, પ્રતિકારત્મકતા અને સુરક્ષાના પગલા જેવા વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશનના વિવિધ ધોરણો હેઠળની પ્રવૃત્તિનો પણ સમાવેશ થાય છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રિય કેબિનેટે ભારતના વેપાર સુધારણા વિભાગના ડાયરેક્ટર જનરલ અને બાંગ્લાદેશના બાંગ્લાદેશ વેપાર અને ટેરીફ કમિશન વચ્ચે ઢાકા ખાતે 27 માર્ચ 2021ના રોજ વેપાર સુધારણા પગલા માટેના ક્ષેત્રમાં સહકાર સાધવાના માળખાની રચના માટે થયેલા સમજૂતિ કરાર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપી હતી..
આ સમજૂતિ કરારનો પ્રાથમિક હેતુ બંને દેશ વચ્ચે વેપાર સુધારણામાં સહકારને વેગ આપવાનો છે જેમાં ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેના વેપારમાં માહિતીની આપલે સંબંધિત ઘણી પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ થાય છે.
વૈશ્વિક વાતાવરણમાં આ વ્યવસાય જે પડકારોનો સામનો કરી રહ્યો છે તેને પહોંચી વળવા માટે બંને એકાઉન્ટિંગ સંસ્થાઓને આગેવાનની જવાબદારી અદા કરવાની તક મળી રહેશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રિય કેબિનેટે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) અને ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ) વચ્ચે થયેલા તાજા સમજૂતિ કરારને મંજૂરી આપી હતી.
તેઓ સદસ્યના હિતોની જાળવણી ઉપરાંત ભારત, ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડમાં એકાઉન્ટિંગ વ્યવસાયના વિકાસમાં હકારાત્મક યોગદાન આપવા માટે પ્રયાસો કરશે.
આઇસીએઆઈના સદસ્યોને બંને એકાઉન્ટિંગ સંસ્થાઓ વચ્ચેના કાર્યરત સંબંધોને વિકસાવવા અને તેમના વ્યવસાયિક સંબંધો વિસ્તારવાની તક પૂરી પાડવાની અપેક્ષા સાથે તમામ સદસ્યો.
વિગતોઃ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) અને ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ) વચ્ચે થયેલા સમજૂતિ કરાર બંને સંસ્થાઓ વચ્ચે એક સેતુ બનીને લાયકાતોને સાનુકૂળ રીતે પારખીને સદસ્યોને પ્રવેશ આપશે.
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) અને ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ) વચ્ચે થયેલા સમજૂતિ કરાર બંને સંસ્થાઓ વચ્ચે એક સેતુ બનીને લાયકાતોને સાનુકૂળ રીતે પારખીને સદસ્યોને પ્રવેશ આપશે.
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ધ ન્યૂઝીલેન્ડ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસના ઓક્ટોબર 2014માં થયેલા વિલીનીકરણ બાદ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ)ની રચના કરવામાં આવી હતી.
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ધ ન્યૂઝીલેન્ડ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસના ઓક્ટોબર 2014માં થયેલા વિલીનીકરણ બાદ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ)ની રચના કરવામાં આવી હતી..
આઇસીએઆઈ અને સીએ એએનઝેડ એકાઉન્ટિંગના જ્ઞાન, વ્યવસાય અને બુદ્ધિ ચાતુર્યના વિકાસને વેગ આપવાના માળખાની રચના માટે સાથે મળીને કાર્ય કરશે.
આ એમઓયુ એકબીજી સંસ્થાના સદસ્યોની લાયકાત અને ઓળખ માટે પરસ્પર માન્યતા આપે છે.
તેઓ સદસ્યના હિતોની જાળવણી ઉપરાંત ભારત, ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડમાં એકાઉન્ટિંગ વ્યવસાયના વિકાસમાં હકારાત્મક યોગદાન આપવા માટે પ્રયાસો કરશે..
ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આસીએઆઈ) એ ભારતીય સંસદના એક્ટ હેઠળ રચાયેલી એક કાનૂની સંસ્થા છે જેની ધ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ એક્ટ 1949 હેઠળ ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયને નિયંત્રિત કરવા માટે સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
અસરોઃ આઇસીએઆઈના સદસ્યોને બંને એકાઉન્ટિંગ સંસ્થાઓ વચ્ચેના કાર્યરત સંબંધોને વિકસાવવા અને તેમના વ્યવસાયિક સંબંધો વિસ્તારવાની તક પૂરી પાડવાની અપેક્ષા સાથે તમામ સદસ્યો.
જેમણે બંને પક્ષની જરૂરિયાત મુજબ પરીક્ષા પાસ કરીને, વ્યવસાયિક પ્રોગ્રામ અને વ્યવહારિક અનુભવને આધારે આ સદસ્યતા હાંસલ કરી છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રિય કેબિનેટે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) અને ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યૂઝીલેન્ડ (સીએ એએનઝેડ) વચ્ચે થયેલા તાજા સમજૂતિ કરારને મંજૂરી આપી હતી..
બંને દેશની સંસ્થાઓના પરસ્પર જોડાણથી ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ માટે રોજગારીની વિપુલ માત્રામાં તક પેદા થઈ છે અને તેનાથી ભારતમાં મોટા પ્રમાણમાં નાણું આવી શકશે..
બંને સંસ્થાઓ વચ્ચેના જોડાણથી ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ માટે રોજગારીની વિપુલ તકો ઉભી થશે અને ભારતને તેનાથી ખૂબ જ સારું વળતર પ્રાપ્ત થશે જેવી અપેક્ષા છે..
MRA અન્ય સંગઠનના એવા સભ્યો કે જેમણે બંને સંગઠનોની પરીક્ષા, તાલીમ અને પ્રેક્ટિકલ અનુભવની જરૂરિયાતો પૂરી કરીને સભ્યપદ પ્રાપ્ત કર્યું હોય તેમને સભ્યની યોગ્યતાની પારસ્પરિક માન્યતા પૂરી પાડશે.
CPA ઑસ્ટ્રેલિયાને વિશ્વની સૌથી મોટી એકાઉન્ટિંગ સંસ્થાઓમાંથી એક માનવામાં આવે છે જે આખી દુનિયામાં 150 દેશો અને પ્રદેશોમાં 1,60,000થી વધારે સભ્યપદ ધરાવે છે અને શિક્ષણ, તાલીમ, ટેકનિકલ સહાય અને સલાહની સેવાઓ પૂરી પાડે છે..
ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા ( ICAI ) એ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ અધિનિયમ, 1949 અંતર્ગત ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયમાં નિયમન માટે સ્થાપનામાં આવેલી એક કાનૂની સંસ્થા છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે, ભારતના ઇન્સ્ટિટ્યુટ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા ( ICAI ) અને ઑસ્ટ્રેલિયાના CPA ( “ સર્ટિફાઇડ પ્રેક્ટિસિંગ એકાઉન્ટન્ટ ” ) વચ્ચે થયેલા પારસ્પરિક માન્યતા કરાર ( MRA )ને મંજૂરી આપી છે..
ભારતના ઇન્સ્ટિટ્યુટ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા ( ICAI ) અને ઑસ્ટ્રેલિયાના CPA ( “ સર્ટિફાઇડ પ્રેક્ટિસિંગ એકાઉન્ટન્ટ ” ) વચ્ચે થયેલા પારસ્પરિક માન્યતા કરાર હેઠળ બંને પક્ષો એકાઉન્ટિંગ જ્ઞાન, પ્રોફેશનલ અને બૌદ્ધિક વિકાસ માટે, તેમના સંબંધિત સભ્યોના હિતોને આગળ વધારવા માટે તેમજ ઑસ્ટ્રેલિયા અને ભારતમાં એકાઉન્ટિંગના વ્યવસાયમાં વિકાસમાં સકારાત્મક યોગદાન આપવા માટે પારસ્પરિક સહકારનું માળખું સ્થાપિત કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરશે..
ICAI અને CPA ઑસ્ટ્રેલિયા આ બંને એકબીજાની લાયકાત, તાલીમને માન્યતા આપવા માટે પારસ્પરિક માન્યતા કરાર પર કામ કરશે અને એકબીજા વચ્ચે સેતૂરૂપ વ્યવસ્થાતંત્ર ઉભું કરીને સારા સભ્યોને પ્રવેશ આપશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે, ભારતીય પ્રતિસ્પર્ધા પંચ ( CCI ) અને બ્રાઝિલ આર્થિક સંરક્ષણ માટે પ્રશાસનિક પરિષદ ( CADE) વચ્ચે સમજૂતી કરાર ( MoU )ને મંજૂરી આપી દીધી છે..
વર્તમાન પ્રસ્તાવ CCI અને CADE વચ્ચે આવા જ MoU પર હસ્તાક્ષર કરવા સાથે સંબંધિત છે..
પ્રતિસ્પર્ધા અધિનિયમ, 2002ની કલમ 18, CCI ને પોતાની ફરજો નિભાવવા માટે અથવા આ અધિનિયમ હેઠળ આવતા પોતાના કાર્યો કરવા માટે કોઇપણ વિદેશની કોઇપણ એજન્સી સાથે કોઇપણ પ્રકારનો કરાર કરવાની અનુમતિ આપે છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે, ભારતીય પ્રતિસ્પર્ધા પંચ (CCI) અને બ્રાઝિલ આર્થિક સંરક્ષણ માટે પ્રશાસનિક પરિષદ (CADE) વચ્ચે સમજૂતી કરાર (MoU)ને મંજૂરી આપી દીધી છે.
વર્તમાન પ્રસ્તાવ CCI અને CADE વચ્ચે આવા જ MoU પર હસ્તાક્ષર કરવા સાથે સંબંધિત છે.
તદઅનુસાર, CCI દ્વારા નીચે ઉલ્લેખિત છ MoU કરવામાં આવ્યા છે:- તદઅનુસાર, CCI દ્વારા નીચે ઉલ્લેખિત છ MoU કરવામાં આવ્યા છે :-.
પ્રતિસ્પર્ધા અધિનિયમ, 2002ની કલમ 18, CCIને પોતાની ફરજો નિભાવવા માટે અથવા આ અધિનિયમ હેઠળ આવતા પોતાના કાર્યો કરવા માટે કોઇપણ વિદેશની કોઇપણ એજન્સી સાથે કોઇપણ પ્રકારનો કરાર કરવાની અનુમતિ આપે છે.
સઘન વિકાસ, ખાનગી વાહનોની સંખ્યામાં વધારા તથા શહેરમાં વ્યાપક બાંધકામને કારણે પ્રવાસનની માળખાકીય સુવિધાઓ અને ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ ઉપર દબાણ અનુભવતી બેંગલૂરૂની શહેરી પરિવહન વ્યવસ્થા આ પ્રોજેકટથી વધુ કાર્યક્ષમ બનશે અને લોકોને સલામત, સુરક્ષિત, ભરોસાપાત્ર અને આરામદાયક જાહેર પરિવહન વ્યવસ્થા પ્રાપ્ત થશે..
આ પ્રોજેકટમાં અન્ય શહેરી પરિવહન પધ્ધતિની સાથે એક કાર્યક્ષમ અને અસરકારક પધ્ધતિથી સંકલનનો સમાવેશ થાય છે, જે ડિઝાઈનિંગ, ટેકનોલોજી અને સંસ્થાકીય વ્યવસ્થાપનની નવતર પધ્ધતિઓથી શક્ય બનશે..
આ પ્રોજેકટનુ અમલીકરણ થવાથી બેંગલોરને જેની ખૂબ આવશ્યકતા છે તેવી વધારાની જાહેર પરિવહનની માળખાકીય સુવિધા ઉપલબ્ધ થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેન્દ્ર સરકારની કેબિનેટે કુલ 58.19 કિ.મી.ના બેંગ્લોર મેટ્રો રેઈલ પ્રોજેકટ ફેઝ 2 A (સેન્ટ્રલ સિલ્ક બોર્ડ જંકશન થી કે.
આ મેટ્રો પ્રોજેકટ એ શહેરી પરિવહનની પરંપરાગત પધ્ધતિની તુલનામાં એક નવતર વ્યવસ્થા છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે નાણાં વિધેયક, 2021 (નાણાં ધારા, 2021 તરીકે 28 માર્ચ, 2021ના રોજ બનાવવામાં આવ્યો હતો)માં સરકારે કરેલા સંશોધનોને પૂર્વોત્તર મંજૂરી આપી છે..
સરકારે નાણાં વિધેયક, 2021માં કરેલા સુધારાવધારા વિધેયકમાં સૂચિત સંશોધનોથી ઊભી થયેલી હિતધારકોની ચિંતાઓ દૂર કરીને તમામ કરદાતાઓને સમાનતા અને સમાવેશકતા પ્રદાન કરશે..
સરકારે નાણાં વિધેયક, 2021 કરેલા સુધારાવધારા કરવેરા સાથે સંબંધિત વિવિધ દરખાસ્તો છે, જે સરકાર માટે સમયસર આવક પેદા કરશે અને કરદાતાઓની ફરિયાદોનું નિવારણ કરીને હાલની જોગવાઈઓને અસરકારક બનાવશે..
આ સંશોધનો વિધેયકમાં પ્રસ્તુત દરખાસ્તોને સ્પષ્ટ અને તર્કબદ્ધ કરવા જરૂરી હતા તથા નાણાં વિધેયકમાં સૂચિત સુધારાથી એની સાથે સંબંધિત હિતધારકોની ચિંતાનું સમાધાન કરવા આવશ્યક હતા..
સૂચિત સમજૂતીનો મુસદ્દાનો મૂળપાઠ બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ વહીવટીતંત્રની સહમતિથી તૈયાર થઈ ગયો છે .
બેઉ દેશોની જે તે સરકારો એને મંજૂરી આપે ત્યારબાદ બેઉ દેશોની સરકારો વતી આ સમજૂતી પર સહીસિક્કા થશે.
સૂચિત સમજૂતીનો મુસદ્દાનો મૂળપાઠ બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ વહીવટીતંત્રની સહમતિથી તૈયાર થઈ ગયો છે.
આ સમજૂતીથી કસ્ટમ્સ ગુનાઓની તપાસ અને અટકાયત માટે પ્રસ્તુત માહિતીની ઉપલબ્ધતામાં મદદ મળશે.
બેઉ દેશોની જે તે સરકારો એને મંજૂરી આપે ત્યારબાદ બેઉ દેશોની સરકારો વતી આ સમજૂતી પર સહીસિક્કા થશે .
આ સમજૂતી ભારતીય કસ્ટમ્સની ચિંતાઓ અને જરૂરિયાતોની , ખાસ કરીને કસ્ટમ્સ કિંમત , ટૅરિફ વર્ગીકરણ અને બેઉ દેશો વચ્ચે વેપાર થયેલ સામાનના મૂળની ચોક્સાઇ અંગે માહિતીના આદાનપ્રદાન અંગેની કાળજી લે છે ..
આ સમજૂતી ભારતીય કસ્ટમ્સની ચિંતાઓ અને જરૂરિયાતોની, ખાસ કરીને કસ્ટમ્સ કિંમત, ટૅરિફ વર્ગીકરણ અને બેઉ દેશો વચ્ચે વેપાર થયેલ સામાનના મૂળની ચોક્સાઇ અંગે માહિતીના આદાનપ્રદાન અંગેની કાળજી લે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે સીમા શુલ્કની બાબતોમાં સીમાવેરા સહકાર અને પરસ્પર વહીવટી મદદ અંગે ભારતની પ્રજાસત્તાક સરકાર અને ગ્રેટ બ્રિટન તેમજ નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડની યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ સરકાર વચ્ચે એક સમજૂતી પર સહીસિક્કા અને બહાલીને મંજૂરી આપી છે.
આ સમજૂતીથી વેપાર સરળ થવાની અને બેઉ દેશો વચ્ચે સામાનની કાર્યદક્ષ અનુમતિ સુગમ થવાની પણ અપેક્ષા છે.
આ સમજૂતીથી વેપાર સરળ થવાની અને બેઉ દેશો વચ્ચે સામાનની કાર્યદક્ષ અનુમતિ સુગમ થવાની પણ અપેક્ષા છે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે સીમા શુલ્કની બાબતોમાં સીમાવેરા સહકાર અને પરસ્પર વહીવટી મદદ અંગે ભારતની પ્રજાસત્તાક સરકાર અને ગ્રેટ બ્રિટન તેમજ નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડની યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ સરકાર વચ્ચે એક સમજૂતી પર સહીસિક્કા અને બહાલીને મંજૂરી આપી છે ..
આ સમજૂતીથી કસ્ટમ્સ ગુનાઓની તપાસ અને અટકાયત માટે પ્રસ્તુત માહિતીની ઉપલબ્ધતામાં મદદ મળશે .
આ સમજૂતી બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ સત્તાવાળાઓને માહિતી અને બાતમીના આદાનપ્રદાન માટે કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે અને કસ્ટમ્સ કાયદાઓ , કસ્ટમ્સ ગુનાઓની અટકાયત અને તપાસને યોગ્ય રીતે લાગુ કરવામાં મદદ કરશે અને કાયદેસરના વેપારને સુગમ બનાવશે .
બેઉ પક્ષકારોના અધિકૃત પ્રતિનિધિઓની સહી થયાના પછીના મહિનાના પહેલા દિવસથી આ સમજૂતી અમલમાં આવશે ..
આ સમજૂતી બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ સત્તાવાળાઓને માહિતી અને બાતમીના આદાનપ્રદાન માટે કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે અને કસ્ટમ્સ કાયદાઓ, કસ્ટમ્સ ગુનાઓની અટકાયત અને તપાસને યોગ્ય રીતે લાગુ કરવામાં મદદ કરશે અને કાયદેસરના વેપારને સુગમ બનાવશે.
બેઉ પક્ષકારોના અધિકૃત પ્રતિનિધિઓની સહી થયાના પછીના મહિનાના પહેલા દિવસથી આ સમજૂતી અમલમાં આવશે.
આ સમજૂતી કરાર દ્વારા, ભારત અને યુકે વૈશ્વિક આવિષ્કાર ભાગીદારીનો પ્રારંભ કરવા માટે સંમત થયા છે.
GIP અંતર્ગત પસંદ કરવામાં આવેલા આવિષ્કારો દીર્ઘકાલિન વિકાસના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવાની કામગીરીને પ્રવેગિત કરશે અને પિરામિડ ઉકેલોના પાયા માટે લાભકારી રહેશે અને આ પ્રકારે પ્રાપ્તકર્તા દેશોમાં સમાનતા અને સમાવેશિતાને પ્રોત્સાહન આપશે..
GIP તૃતીય દેશો એટલે કે બંને પક્ષો સિવાયના દેશોમાં ભારતને પોતાના આવિષ્કારનો વ્યાપ વધારવામાં સહકાર આપશે અને તે પ્રકારે તેમને નવા બજારોનું અન્વેષણ કરવામાં અને આત્મનિર્ભર બનવામાં મદદરૂપ થશે.
GIP સીમાપારના આવિષ્કારોના સ્થાનાંતરણ માટે મુક્ત અને સમાવેશી ઇ-બજાર સ્થળ (E-BAAZAR) પણ વિકસાવશે અને પરિણામ આધારિત પ્રભાવના મૂલ્યાંકન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે અને આ પ્રકારે પારદર્શકતા તેમજ જવાબદેયિતાને પ્રોત્સાહન આપશે.
સીડ ફંડિંગ, અનુદાન અને રોકાણો તેમજ ટેકનિકલ સહાયની મદદથી, આ ભાગીદારી ભારતીય ઉદ્યોગ સાહસિકોને તેમજ આવિષ્કારકર્તાઓને પરીક્ષણ કરવાની અને વ્યાપ વધારવાની તેમજ તેમના આવિષ્કારી વિકાસના ઉકેલોને પસંદગીના વિકાસશીલ દેશોમાં લઇ જવાની અનુમતિ આપશે..
GIP તૃતીય દેશો એટલે કે બંને પક્ષો સિવાયના દેશોમાં ભારતને પોતાના આવિષ્કારનો વ્યાપ વધારવામાં સહકાર આપશે અને તે પ્રકારે તેમને નવા બજારોનું અન્વેષણ કરવામાં અને આત્મનિર્ભર બનવામાં મદદરૂપ થશે.
GIP અંતર્ગત પસંદ કરવામાં આવેલા આવિષ્કારો દીર્ઘકાલિન વિકાસના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવાની કામગીરીને પ્રવેગિત કરશે અને પિરામિડ ઉકેલોના પાયા માટે લાભકારી રહેશે અને આ પ્રકારે પ્રાપ્તકર્તા દેશોમાં સમાનતા અને સમાવેશિતાને પ્રોત્સાહન આપશે.
GIP સીમાપારના આવિષ્કારોના સ્થાનાંતરણ માટે મુક્ત અને સમાવેશી ઇ-બજાર સ્થળ (E-BAAZAR) પણ વિકસાવશે અને પરિણામ આધારિત પ્રભાવના મૂલ્યાંકન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે અને આ પ્રકારે પારદર્શકતા તેમજ જવાબદેયિતાને પ્રોત્સાહન આપશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા ભારત પ્રજાસત્તાકના વિદેશ બાબતોના મંત્રાલય અને યુનાઇટેડ કિંગડમના કોમનવેલ્થ અને વિકાસ કચેરી ( FCDO ) વચ્ચે વૈશ્વિક આવિષ્કાર ભાગીદારી ( GIP ) મામલે સમજૂતી કરાર ( MoU ) પર કરવામાં આવેલા હસ્તાક્ષરને પાછલી અસરથી મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા ભારત પ્રજાસત્તાકના વિદેશ બાબતોના મંત્રાલય અને યુનાઇટેડ કિંગડમના કોમનવેલ્થ અને વિકાસ કચેરી (FCDO) વચ્ચે વૈશ્વિક આવિષ્કાર ભાગીદારી (GIP) મામલે સમજૂતી કરાર (MoU) પર કરવામાં આવેલા હસ્તાક્ષરને પાછલી અસરથી મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ સમજૂતીના કરારનો ઉદ્દેશ બંને દેશો વચ્ચે વિદ્યાર્થીઓ, સંશોધકો અને કુશળ વ્યવસાયીઓ વચ્ચેની આવન- જાવન સરળ બનાવવાની બાબતને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને બંને દેશો અનિયમિત સ્થળાંતર અને માનવ તસ્કરીના મુદ્દાને હલ કરવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી ભારત સરકારની કેબિનેટની બેઠકમાં ભારત સરકાર અને હર મેજીસ્ટીના યુનાઈટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને નોર્ધર્ન આઈલેન્ડની સરકાર વચ્ચે સ્થળાંતર અને મોબિલીટી પાર્ટનરશિપ અંગે થયેલા સમજૂતીના કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ સમજૂતીના કરારથી જાતિ, કોમ ધર્મ અથવા તો સ્ત્રી -પુરૂષના ભેદભાવ વગર આર્થિક કારણોથી તથા બંને દેશોના આર્થિક વિકાસની વિવિધ યોજનાઓમાં યોગદાન આપવાની ઈચ્છાથી સ્થળાંતર કરતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષણવિદો અને સંશોધકોને લાભ થશે.
આ સમજૂતિના કરારથી કુશળતા ધરાવતા લોકોની આવનજાવન સરળ થતાં બંને દેશોમાં ઈનોવેશનની વ્યવસ્થાને સમર્થન પ્રાપ્ત થશે.
આ સમજૂતીના કરારનુ અસરકારક અમલીકરણ થાય તે માટે સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથના માધ્યમથી વિદેશી બાબતોનુ મંત્રાલય ચુસ્ત મોનિટરીંગ કરશે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી ભારત સરકારની કેબિનેટની બેઠકમાં ભારત સરકાર અને હર મેજીસ્ટીના યુનાઈટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિ ટન અને નોર્ધર્ન આઈલેન્ડની સરકાર વચ્ચે સ્થળાંતર અને મોબિલીટી પાર્ટનરશિપ અંગે થયેલા સમજૂતીના કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
આ સમજૂતીના કરારનુ અસરકારક અમલીકરણ થાય તે માટે સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથના માધ્યમથી વિદેશી બાબતોનુ મંત્રાલય ચુસ્ત મોનિટરીંગ કરશે.
આ સમજૂતિના કરારથી કુશળતા ધરાવતા લોકોની આવનજાવન સરળ થતાં બંને દેશોમાં ઈનોવેશનની વ્યવસ્થાને સમર્થન પ્રાપ્ત થશે ..
આ સમજૂતીના કરારનો ઉદ્દેશ બંને દેશો વચ્ચે વિદ્યાર્થીઓ , સંશોધકો અને કુશળ વ્યવસાયીઓ વચ્ચેની આવન - જાવન સરળ બનાવવાની બાબતને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને બંને દેશો અનિયમિત સ્થળાંતર અને માનવ તસ્કરીના મુદ્દાને હલ કરવાનો છે ..
આ સમજૂતીના કરારથી જાતિ , કોમ ધર્મ અથવા તો સ્ત્રી - પુરૂષના ભેદભાવ વગર આર્થિક કારણોથી તથા બંને દેશોના આર્થિક વિકાસની વિવિધ યોજનાઓમાં યોગદાન આપવાની ઈચ્છાથી સ્થળાંતર કરતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ , શિક્ષણવિદો અને સંશોધકોને લાભ થશે .
આધુનિક ઔદ્યોગિક સભ્યતાએ માનવ જાતિ સમક્ષ ગંભીર પડકારો ઊભા કરી દીધા છે.
25) હું એવી મંગળ કામના કરું છું કે આપણા સૌ દેશવાસીઓ કોવિડ મહામારીના પ્રકોપથી મુક્ત થાય તથા સુખ અને સમૃદ્ધિના માર્ગ પર આગળ વધે..
હું સમગ્ર દેશ તરફથી, આપ સૌ પીડિત પરિવારોના દુઃખમાં સમાન ભાગીદાર છું..
3) અનેક દેશોની જેમ આપણા દેશે પણ, વિદેશી હકૂમત દરમ્યાન ઘણા અન્યાય અને અત્યાચાર સહન કરવા પડ્યા.
8) કોવિડની બીજી લહેરથી આપણી જાહેર આરોગ્ય સેવાઓના મૂળભૂત માળખા પર ઘણું દબાણ આવ્યું છે.
20) ગાંધીજીએ કહ્યું હતું કે પ્રકૃતિને અનુરૂપ જીવવાની કળા શીખવા માટે પ્રયાસ કરવો પડે છે.
11) મને એ વાતનો આનંદ છે કે બધી અડચણો છતાં ગ્રામીણ ક્ષેત્રોમાં, ખાસ કરીને કૃષિ ક્ષેત્રમાં, વૃદ્ધિ જળવાઈ રહી છે.
તે સ્વપ્નો આપણા સંવિધાનમાં, ન્યાય, સ્વતંત્રતા, સમતા અને બંધુતા – આ ચાર સારગર્ભિત શબ્દો દ્વારા સ્પષ્ટ રૂપે સમાવવામાં આવ્યા છે.
18) તેમ છતાં, આપણા પગ યથાર્થની ઠોસ જમીન પર ટકેલા છે.
ગયા વર્ષે બધા લોકોના અસાધારણ પ્રયાસોને કારણે, આપણે સંક્રમણના પ્રસાર પર કાબૂ મેળવવામાં સફળ થયા હતા.
અત્યાર સુધીના અનુભવમાંથી એ જ શીખ મળી છે કે હવે આપણે સૌએ સતત સાવધાની રાખવાની જરૂર છે.
શહેરી અને ગ્રામીણ ક્ષેત્રો વચ્ચેનું મનૌવૈજ્ઞાનિક અંતર હવે અગાઉની સરખામણીએ ઘણું ઓછું થઈ ગયું છે.
આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ બહુ જ ઓછા સમયમાં વેક્સિન તૈયાર કરવાનું મુશ્કેલ કામ પૂરું કરી દીધું.
તેથી જ ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા તરફ દુનિયાનું વલણ વધી રહ્યું છે.
આ રીતે, આપણી આકાંક્ષાઓની ઉડાન કોઈ પ્રકારની મર્યાદામાં બંધાઈ રહે તેવી નથી..
આવા લોકો કદાચ એ તથ્યથી અજ્ઞાત હતા કે પ્રાચીન કાળમાં, લોકશાહીનાં મૂળિયાં આ જ ભારતની ભૂમિમાં પુષ્પિત-પલ્લવિત થયા હતાં.
આ રીતે જળવાયુ પરિવર્તનની સમસ્યા આપણા જીવનને અસર કરી રહી છે.
સરકાર, એ શ્રમિકો અને ઉદ્યમીઓની જરૂરિયાતો અંગે પણ સંવેદનશીલ રહી છે, જેમને લોકડાઉન અને આવન-જાવન પરના પ્રતિબંધોને કારણે મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો છે.
આ અસાધારણ અભિયાનમાં, અનેક દેશોએ ઉદારતાથી અનિવાર્ય વસ્તુઓ એ જ રીતે મોકલાવી, જે રીતે ભારતને અનેક દેશોને દવાઓ, ઉપકરણો અને વેક્સિન ઉપલબ્ધ કરાવ્યા હતા.
અનેકતામાં એકતાની ભાવનાના બળ પર, આપણે દ્રઢતાપૂર્વક એક રાષ્ટ્ર રૂપે આગળ વધી રહ્યાં છીએ..
19) વારસામાં મળેલી આપણા પૂર્વજોની જીવન-દ્રષ્ટિ, આ સદીમાં ન માત્ર આપણા માટે, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ માટે સહાયરૂપ સાબિત થશે..
તેથી, આ વર્ષના આરંભમાં આપણે સૌ વિશ્વાસથી ભરેલા હતા, કારણ કે આપણે ઇતિહાસનું સૌથી મોટું રસીકરણ અભિયાન શરૂ કરી દીધું હતું..
10) મારા પ્રિય દેશવાસીઓ, આ મહામારીનો પ્રભાવ અર્થવ્યવસ્થા માટે એટલો જ વિનાશકારી છે, જેટલો લોકોના આરોગ્ય માટે.
મૂળભૂત રીતે ભારત ગામોમાં જ વસે છે, તેથી તેમને વિકાસના માપદંડો પર પાછળ ન રહેવા દઈ શકાય.
પરંતુ ભારતની વિશેષતા એ હતી કે ગાંધીજીના નેતૃત્વમાં આપણો સ્વાધીનતા સંગ્રામ સત્ય અને અહિંસાના સિદ્ધાંતો પર આધારિત રહ્યો.
તેમાં આપણા વારસા પ્રત્યે સન્માનનો ભાવ હશે અને સાથે જ, સમકાલીન વિશ્વની સાથે કદમ મિલાવીને ચાલવાની કુશળતાનું પ્રદર્શન પણ હશે.
હું દરેક માતા-પિતાને આગ્રહ કરું છું કે તેઓ આવી હોનહારર દીકરીઓના પરિવારો પાસેથી શીખ મેળવે અને પોતાની દીકરીઓને પણ આગળ વધવાના અવસર પૂરા પાડે..
વીર સૈનિકોના સન્માનમાં, તે દિવસે મેં બારામૂલામાં ડૈગર વૉર મેમોરિયલ પર શહીદોને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પિત કરી.
આ બાબત વિશેષ રૂપે સંતોષજનક છે, કે ચિકિત્સા સેવાઓનો વ્યાપ વધારવા એક વર્ષ દરમ્યાન 23,220 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવી રહ્યા છે..
એ જાંબાઝ યોદ્ધાઓની વીરતા અને ત્યાગની પ્રશંસા કરતાં મેં જોયું કે એ યુદ્ધ સ્મારકમાં એક આદર્શ-વાક્ય અંકિત છે – મેરા હર કામ, દેશ કે નામ.
17) સરકારે આ વિશેષ વર્ષને સ્મરણીય બનાવવા માટે અનેક યોજનાઓનો શુભારંભ કર્યો છે.
6) ગયા વર્ષની જેમ, મહામારીના કારણે, આ વર્ષે પણ સ્વતંત્રતા દિવસ સમારંભ મોટા સ્તર પર ઊજવી નહિ શકાય, પરંતુ આપણા સૌના હૃદયમાં હંમેશાં ભરપૂર ઉત્સાહ ભરેલો હોય છે.
તેમની જરૂરિયાતોને સમજીને સરકારે ગયા વર્ષે તેમને રાહત આપવા માટે અનેક પગલાં લીધાં હતાં.
તેમણે પોતાનાં હિતોની ચિંતા ન કરતાં, દરેક પ્રકારના પડકારોનો સામનો કર્યો.
આધુનિક યુગમાં પણ ભારત, કોઈપણ ભેદભાવ વિના, વયસ્કોને મતાધિકાર આપવામાં અનેક પશ્ચિમી દેશો કરતાં આગળ રહ્યું.
આ ઉપરાંત, કોવિડથી અસર પામેલા અમુક ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે હાલમાં જ 6 લાખ 28 હજાર કરોડ રૂપિયાનું પ્રોત્સાહન પેકેજ આપવાની જાહેરાત કરી છે.
ફરી એક વાર, આપણે આપણા સામૂહિક સંકલ્પના બળ પર જ બીજી લહેરમાં ઘટાડો જોવા પામી શક્યા છીએ..
તેમણે ભારતીય જીવન-મૂલ્યો અને માનવીય ગરિમાને પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે પણ ભરપૂર પ્રયાસ કર્યા..
તેમણે તથા બાકી બધા રાષ્ટ્ર-નાયકોએ ભારતને ઉપનિવેશિક શાસનથી મુક્ત કરવાનો માર્ગ તો બતાવ્યો જ, સાથે જ, રાષ્ટ્રના પુનર્નિર્માણની રૂપરેખા પણ પ્રસ્તુત કરી..
આ દિવસ આપણા સૌ માટે અત્યંત આનંદ અને ઉલ્લાસનો દિવસ છે.
આપણા-રાષ્ટ્ર નિર્માતાઓએ જનતાના વિવેકમાં પોતાની આસ્થા વ્યક્ત કરી અને - આપણે ભારતના લોકો – આપણા દેશને એક શક્તિશાળી લોકતંત્ર બનાવવામાં સફળ રહ્યાં છીએ..
જ્યારે ઈઝ ઑફ ડુઇંગ બિઝનેસના રેન્કિંગમાં સુધારો થાય છે, ત્યારે તેની સકારાત્મક અસર ઈઝ ઑફ લિવિંગ પર પણ થાય છે.
23) મારા પ્રિય દેશવાસીઓ, હું વિશેષ રૂપે સશસ્ત્ર દળોના વીર જવાનોની પ્રશંસા કરું છું, જેમણે આપણી સ્વતંત્રતાની રક્ષા કરી છે, અને જરૂર પડ્યે સહર્ષ બલિદાન પણ આપ્યાં છે.
આપણા માટે ગૌરવની વાત છે, કે ભારતે ન માત્ર પેરિસ જળવાયુ સંધિનું પાલન કર્યું છે, પરંતુ જળવાયુના રક્ષણ માટે નિશ્ચિત કરવામાં આવેલી પ્રતિબદ્ધતા કરતાં પણ વધુ યોગદાન આપી રહ્યું છે.
ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓથી લઈને સશસ્ત્ર દળો સુધી, પ્રયોગશાળાઓથી લઈને રમતનાં મેદાનો સુધી, આપણી દીકરીઓ અલગ ઓળખ બનાવી રહી છે.
આપણને એ ખ્યાલ છે કે આઝાદી માટે મરી ફીટનારા સ્વાધીનતા સેનાનીઓના સપનાંને સાકાર કરવાની દિશામાં હજુ ઘણું આગળ જવાનું છે.
14) સર્વાંગી વિકાસના પ્રભાવથી, આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર ભારતનું કદ ઊંચું થઈ રહ્યું છે.
સ્વતંત્રતાની 75મી વર્ષગાંઠના અવસર પર આ નવા ભવનના ઉદ્ઘાટનને વિશ્વ સૌથી મોટા લોકતંત્રની વિકાસયાત્રામાં એક ઐતિહાસિક પ્રસ્થાનબિંદુ માનવામાં આવશે..
અમને એ વાતનો સંતોષ છે કે આ મહામારીમાં આપણે જેટલા લોકોના જીવ ગુમાવ્યા છે, તેનાથી વધુ લોકોના જીવન બચાવી શકાયા છે.
ન્યાયની અવધારણા ઘણી વ્યાપક થઈ ગઈ છે, જેમાં આર્થિક અને પર્યાવરણ સંબંધિત ન્યાય પણ સામેલ છે.
5) પ્રિય દેશવાસીઓ, હાલમાં જ સંપન્ન થયેલા ટોકિયો ઓલિમ્પિકમાં આપણા ખેલાડીઓએ પોતાના શાનદાર પ્રદર્શનથી દેશનું ગૌરવ વધાર્યું છે..
9) આ બધાં પ્રયાસોના પરિણામ સ્વરૂપે, ઘણી હદ સુધી સામાન્ય સ્થિતિ સ્થાપી શકાઈ છે, અને હવે આપણા મોટા ભાગના દેશવાસીઓ રાહતનો શ્વાસ લઈ રહ્યા છે.
અનેક પરંપરાઓથી સમૃદ્ધ ભારતના સૌથી મોટા અને જીવંત લોકતંત્રની અદ્ભુત સફળતાને વિશ્વ સમુદાય સન્માનપૂર્વક જુએ છે..
ભારતે ઓલિમ્પિક રમતોમાં પોતાની હિસ્સેદારીના 121 વર્ષોમાં સૌથી વધુ મેડલ જીતવાનો ઇતિહાસ રચ્યો છે.
તેમના શૌર્ય અને પરાક્રમના બળ પર જ આજે આપણે આઝાદીના શ્વાસ લઈ રહ્યા છીએ.
તેમ છતાં, કોરોના વાયરસના નવા સ્વરૂપો અને અન્ય અનઅપેક્ષિત કારણોના પરિણામ સ્વરૂપે, આપણે બીજી લહેરના ભયાવહ પ્રકોપના ભોગ બનવું પડ્યું.
પરંતુ રસ્તામાં મોસમ ખરાબ થઈ જવાને કારણે મારું એ સ્મારક સુધી જવું શક્ય ન બન્યું.
સરકારે લોકતંત્ર અને કાયદાના શાસનમાં વિશ્વાસ ધરાવતા તમામ પક્ષો સાથે પરામર્શની પ્રક્રિયા શરૂ કરી દીધી છે.
આ પરિવર્તન, મહત્ત્વના બહુપક્ષીય મંચો પર આપણી પ્રભાવશાળી ભાગીદારીમાં તથા અનેક દેશો સાથેના આપણા દ્વિપક્ષીય સંબંધોને સુદ્રઢ બનાવવામાં પરિલક્ષિત થઈ રહ્યું છે..
જ્યારે તેઓ અંતરિક્ષમાં ઉડાન ભરશે, તો ભારત માનવયુક્ત અંતરિક્ષ મિશનને સફળ બનાવનાર દુનિયાનો ચોથો દેશ બની જશે.
હું જમ્મુ-કાશ્મીરના રહેવાસીઓ, ખાસ કરીને યુવાનોને આ અવસરનો લાભ લેવાનો અને લોકતાંત્રિક સંસ્થાઓના માધ્યમથી પોતાની આકાંક્ષાઓને સાકાર કરવા માટે સક્રિય થવાનો આગ્રહ કરું છું..
આ આદર્શ વાક્ય આપણે સૌ દેશવાસીઓએ મંત્ર રૂપે આત્મસાત્ કરી લેવું જોઈએ, અને રાષ્ટ્રના વિકાસ માટે પૂરી નિષ્ઠા અને સમર્પણથી કાર્ય કરવું જોઈએ.
આવો, આપણે સંકલ્પ લઈએ, કે ગાંધીજીના આ સંદેશને આત્મસાત્ કરીશું અને જે ભારતની ભૂમિ પર આપણે રહીએ છીએ, તેના પર્યાવરણના સંરક્ષણ માટે ત્યાગ પણ કરીશું..
મેં જોયું છે કે કોરોનાના સંકટનો સામનો કરવામાં પણ લાખો લોકોએ પોતાની પરવા ન કરીને, માનવતા પ્રત્યે નિઃસ્વાર્થ ભાવથી બીજા લોકોના સ્વાસ્થ્ય અને જિંદગીના રક્ષણ માટે ભારે જોખમ ઉઠાવ્યું છે.
તેથી, પ્રધાનમંત્રી કિસાન સમ્માન નિધિ સહિત, આપણા ખેડૂત ભાઈ-બહેનો માટે વિશેષ અભિયાનો પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે..
24) હું ફરી એક વાર આપ સૌને ભારતના 75મા સ્વતંત્રતા દિવસની પૂર્વ સંધ્યાએ અભિનંદન આપું છું.
છતાં પણ, માનવતાએ વિશ્વ સ્તર પર પોતાની રીતભાત બદલવાની અત્યંત જરૂર છે.
4) આપણા રાષ્ટ્રના છેલ્લા 75 વર્ષની યાત્રા પર જ્યારે આપણે નજર નાખીએ તો આપણને ગૌરવ થાય છે કે આપણે પ્રગતિના પથ પર ઘણું લાંબુ અંતર કાપ્યું છે.
હું તમામ પ્રવાસી ભારતીયોની પણ પ્રશંસા કરું છું, જેમણે જે પણ દેશમાં ઘર વસાવ્યું છે, ત્યાં પોતાની માતૃભૂમિની છબિને ઉજ્જવળ બનાવી રાખી છે..
તમામ દેશવાસીઓ માટે આ એક ગૌરવની વાત છે કે આપણા લોકતંત્રનું આ મંદિર નજીકના ભવિષ્યમાં જ એક નવા ભવનમાં સ્થાપિત થવા જઈ રહ્યું છે.
આ વર્ષના સ્વતંત્રતા દિવસનું વિશેષ મહત્ત્વ છે, કારણ કે આ જ વર્ષથી આપણે સૌ આઝાદીની 75મી વર્ષગાંઠના ઉપલક્ષ્યમાં આઝાદીનો અમૃત મહોત્સવ ઊજવી રહ્યા છીએ.
સરકાર ગરીબ અને નિમ્ન મધ્યમ વર્ગના લોકોની સાથે નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગોની સમસ્યાઓ અંગે પણ ચિંતિત રહી છે.
હું ચાહું છું, કે રાષ્ટ્ર અને સમાજના હિતને સર્વોપરિ માનવાની આ જ ભાવના સાથે, આપણે સૌ દેશવાસીઓ, ભારતને પ્રગતિના પથ પર આગળ લઈ જવા માટે એકજુટ થઈએ..
આ મિશન અંતર્ગત ભારતીય વાયુ સેનાના અમુક પાયલટ્સ વિદેશમાં તાલીમ મેળવી રહ્યા છે..
દીકરીઓની આ સફળતામાં મને ભવિષ્યના વિકસિત ભારતની ઝલક દેખાઈ રહી છે.
રમત-ગમતની સાથે જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓની ભાગીદારી અને સફળતામાં યુગાંતરકારી પરિવર્તન થઈ રહ્યા છે.
ઉદાહરણ રૂપે, 70,000 કરોડ રૂપિયાની ક્રેડિટ-લિંક્ડ સબસિડી યોજનાને કારણે, પોતાનું ઘરનું ઘર હોવાનું સ્વપ્ન હવે સાકાર થઈ રહ્યું છે.
હાલમાં જ, કાનપુર દેહાત જિલ્લામાં આવેલા મારા પૈતૃક ગામ પરૌંખની યાત્રા દરમ્યાન, મને એ જોઈને ઘણો આનંદ થયો કે ગ્રામીણ ક્ષેત્રોમાં લોકોના જીવનને સુગમ બનાવવા માટે બહેતર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસિત કરવામાં આવી રહ્યું છે..
એગ્રિકલ્ચરલ માર્કેટિંગ માટે કરવામાં આવેલા અનેક સુધારાઓને કારણે આપણા અન્નદાતા ખેડૂતો વધુ સશક્ત થશે અને તેમને પોતાનાં ઉત્પાદનોની વધુ સારી કિંમત મળશે.
જ્યાં જનતાની સેવા માટે મહત્ત્વના મુદ્દાઓ પર વાદ-વિવાદ, સંવાદ અને નિર્ણય કરવાનું સર્વોચ્ચ મંચ આપણને ઉપલબ્ધ છે..
મહામારીની તીવ્રતમાં ઘટાડો જરૂર થયો છે, પરંતુ કોરોના વાયરસનો પ્રભાવ હજી પૂરો નથી થયો.
અનેક પેઢીઓના જાણ્યા અને અજાણ્યા સ્વતંત્રતા સેનાનીઓએ કરેલા સંઘર્ષથી આપણી આઝાદીનું સ્વપ્ન સાકાર થયું હતું.
હું સૌ દેશવાસીઓને આગ્રહ કરું છું કે તેઓ પ્રોટોકોલને અનુરૂપ, શક્ય એટલી જલ્દી વેક્સિન મૂકાવી દે અને અન્ય લોકોને પણ પ્રેરિત કરે..
મને એ વાતનું ઊંડું દુઃખ છે, કે બીજી લહેરમાં ઘણાં લોકોના જીવન બચાવી ન શકાયા અને ઘણાં લોકોને ભારે કષ્ટ સહન કરવું પડ્યું.
દરેક પ્રકારનું જોખમ ઉપાડીને, આપણા ડોક્ટરો, નર્સો, આરોગ્ય કર્મચારીઓ, પ્રશાસકો અને અન્ય કોરોના યોદ્ધાઓના પ્રયાસો થકી કોરોનાની બીજી લહેર પર કાબૂ મેળવવામાં આવી રહ્યો છે..
સદીઓ પહેલાંના આપણા ઋષિ-મુનિઓથી લઈને આધુનિક યુગના સંતો અને રાષ્ટ્ર-નાયકો સુધી, આપણા માર્ગદર્શકોની અત્યંત સમૃદ્ધ પરંપરાની શક્તિ આપણને સાંપડી છે.
15) પ્રિય દેશવાસીઓ, 75 વર્ષ પહેલાં જ્યારે ભારતે આઝાદી હાંસલ કરી હતી, ત્યારે અનેક લોકોને એ સંશય હતો કે ભારતમાં લોકશાહી સફળ નહિ થાય..
આ વર્ષે આવેલી મહામારીની બીજી લહેરની વિનાશકારી અસરોથી હજી સુધી આપણે બહાર નથી આવી શક્યા.
આપણા દેશમાં ચાલી રહેલા વિશ્વના સૌથી મોટા રસીકરણ અભિયાન અંતર્ગત અત્યાર સુધીમાં 50 કરોડથી વધુ દેશવાસીઓને વેકિસન લાગી ચુકી છે..
આ વર્ષે પણ સરકારે મે અને જૂનમાં લગભગ 80 કરોડ લોકોને અનાજ ઉપલબ્ધ કરાવ્યું..
હાલમાં વેક્સિન આપણા સૌને માટે વિજ્ઞાન દ્વારા સુલભ કરાવવામાં આવેલું સર્વોચ્ચ સુરક્ષા કવચ છે.
પરંતુ એક વાર આપ નદીઓ અને પહાડો, પશુઓ અને પક્ષીઓ સાથે સંબંધ જોડી લો છો, તો પ્રકૃતિ પોતાનાં રહસ્યો આપની સામે પ્રગટ કરી દે છે.
આપણી દીકરીઓએ અનેક અડચણોને પાર કરીને રમતના મેદાનોમાં વિશ્વ સ્તરની ઉત્કૃષ્ટતા હાંસલ કરી છે.
16) આપણું લોકતંત્ર સંસદીય પ્રણાલિ પર આધારિત છે, તેથી સંસદ આપણા લોકતંત્રનું મંદિર છે.
સમુદ્રોનું જળ-સ્તર વધી રહ્યું છે, ગ્લેશિયર પીગળી રહ્યા છે અને પૃથ્વીના તાપમાનમાં વૃદ્ધિ થઈ રહી છે.
આ ઉપરાંત, જનકલ્યાણની યોજનાઓ પર ખાસ ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે.
હકીકત તો એ છે કે વિકસિત અર્થવ્યવસ્થાઓ સહિત, કોઈ પણ દેશનું મૂળભૂત માળખું, આ વિકરાળ સંકટનો સામનો કરવામાં સમર્થ સિદ્ધ થયું નથી.
ગાંધીજીએ આપણને એ શીખવ્યું છે કે ખોટી દિશામાં ઝડપથી ડગ માંડવા કરતાં સારું છે કે સાચી દિશામાં ભલે ધીરે, પણ યોગ્ય ડગલાં ભરીને આગળ વધવું જોઈએ.
7) આ વાયરસ એક અદ્રશ્ય અને શક્તિશાળી શત્રુ છે, જેનો વિજ્ઞાન દ્વારા પ્રશંસનીય ગતિથી સામનો કરવામાં આવી રહ્યો છે.
અસમાનતાથી ભરેલી વિશ્વ વ્યવસ્થામાં, વધુ સમાનતા માટે અને અન્યાયપૂર્ણ પરિસ્થિતિઓમાં વધુ ન્યાય માટે, દ્રઢતાપૂર્વક પ્રયાસ કરવાની આવશ્યકતા છે..
એવી જ્ઞાન પરંપરા, જે વેદો અને ઉપનિષદોના રચનાકારો દ્વારા નિર્મિત કરવામાં આવી, રામાયણ અને મહાભારતમાં વર્ણિત કરવામાં આવી, ભગવાન મહાવીર, ભગવાન બુદ્ધ અને ગુરુ નાનક દ્વારા પ્રસારિત કરવામાં આવી, અને મહાત્મા ગાંધી જેવા લોકોના જીવનમાં પરિલક્ષિત થઈ..
સરકાર દ્વારા પર્યાવરણને અનુકૂળ, ઊર્જાના પુનઃપ્રાપ્ય સ્રોતો, ખાસ કરીને સૌર ઊર્જાને પ્રોત્સાહન આપવાના નવીન પ્રયાસોની વિશ્વવ્યાપી પ્રશંસા થઈ રહી છે..
આપણી અર્થવ્યવસ્થામાં સમાયેલી વિકાસની ક્ષમતા પર દ્રઢ વિશ્વાસ રાખીને સરકારે સુરક્ષા, આરોગ્ય, નાગરિક ઉડ્ડયન, વીજઊર્જા તથા અન્ય ક્ષેત્રોમાં મૂડીરોકાણને વધુ સરળ બનાવ્યું છે.
આ વર્ષગાંઠ ઊજવતાં મારું મન સહજ રૂપે આઝાદીના શતાબ્દિ વર્ષ 2047ના સશક્ત, સમૃદ્ધ અને શાંતિપૂર્ણ ભારતની પરિકલ્પનાથી ભર્યું ભર્યું છે..
એ મેમોરિયલ એ તમામ સૈનિકોની સ્મૃતિમાં તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે, જેમણે પોતાના કર્તવ્ય પથ પર સર્વોચ્ચ બલિદાન આપ્યું છે..
ચોખા માટે ₹ 36789.2/એમટી અને ઘઉં માટે ₹ 25731.4/એમટીનો અંદાજિત આર્થિક ખર્ચ ધ્યાને લેતાં ટીપીડીએસ હેઠળ આશરે 79.88 કરોડ વ્યક્તિઓને મહિને વ્યક્તિ દીઠ બે મહિના એટલે કે મે અને જૂન 2021 માટે નિ:શુલ્ક વધારાના અનાજની ફાળવણીથી આશરે ₹ 25332.92 કરોડની ખાદ્યાન્ન સબસિડી થશે..
કોરોના વાયરસના કારણે આર્થિક રૂકાવટ ઊભી થતાં ગરીબોને જે હાડમારી વેઠવી પડે છે એમાં વધારાની ફાળવણીથી સુધારો થશે.
આગામી બે મહિના સુધી રૂકાવટને લીધે અનાજની બિન-ઉપલબ્ધતાને કારણે કોઇ ગરીબ પરિવારે વેઠવું પડશે નહીં..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની મીટિંગે નિમ્ન અનુસારને પાછલી અસરથી એની મંજૂરી આપી છે:.
ચોખા માટે ₹ 36789.2/એમટી અને ઘઉં માટે ₹ 25731.4/એમટીનો અંદાજિત આર્થિક ખર્ચ ધ્યાને લેતાં ટીપીડીએસ હેઠળ આશરે 79.88 કરોડ વ્યક્તિઓને મહિને વ્યક્તિ દીઠ બે મહિના એટલે કે મે અને જૂન 2021 માટે નિ:શુલ્ક વધારાના અનાજની ફાળવણીથી આશરે ₹ 25332.92 કરોડની ખાદ્યાન્ન સબસિડી થશે.
આ પ્રસ્તાવિત રોપવે 5580 મીટર લાંબો મોનો-કેબલ રોપવે છે જે પબ્લિક પ્રાયવેટ પાર્ટનરશિપ (પીપીઈ) મારફતે પુરકુલ ગાંવ, દહેરાદૂન (નીચલા ટર્મિનલ સ્ટેશન)થી લાયબ્રેરી, મસુરી (ઉપરી ટર્મિનલ સ્ટેશન) વચ્ચે બંધાશે.
અંદાજે 285 કરોડ રૂપિયાના આ પ્રોજેક્ટથી બંને તરફથી કલાકના 1000 મુસાફરોને પહોંચાડવાની ક્ષમતાથી રોપવે ચાલશે.
આ પ્રોજેક્ટને કારણે દહેરાદૂનથી મસુરી વચ્ચેના માર્ગ વ્યવહારના ટ્રાફિકમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે..
એકવાર આ રોપવેનું કાર્ય પૂર્ણ થશે ત્યારબાદ તે પ્રવાસીઓમાં સૌથી મોટુ આકર્ષણ રહેશે જે રાજ્યમાં પ્રવાસન ઉદ્યોગને પણ વેગ આપશે અને પ્રવાસન ક્ષેત્રમાં વધારાની રોજગારીની તકો પણ પેદા કરશે..
આ ઉપરાંત આ પ્રોજેક્ટથી 350 જેટલી સીધી રોજગારી અને 1500 જેટલી આડકતરી રોજગારી પ્રદાન થશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષમાં મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ઈન્ડો-તિબેટીયન બોર્ડર પોલીસ (આઇટીબીપી)ની મસુરી ખાતેની 1500 ચોરસ મીટર જમીન દહેરાદૂનથી મસુરી વચ્ચેના એરિયલ પેસેન્જર રોપવે સિસ્ટમ નામના પ્રોજેક્ટના ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિકાસ માટે ઉત્તરાખંડ રાજ્ય સરકારને ફાળવવાની મંજૂરી આપી હતી..
ચેપ્ટરના સ્થાપના સમયથી જ તેમાં સભ્યપદોની સંખ્યામાં એકધારો વધારો નોંધાઇ રહ્યો છે અને હાલમાં 300થી વધારે સભ્યો છે જેઓ વિવિધ ખાનગી અને જાહેર કંપનીઓમાં મહત્વપૂર્ણ હોદ્દાઓ સંભાળે છે અને કતારમાં એકાઉન્ટિંગના વ્યવસાયમાં સહકાર અને વિકાસ માટે સક્રિય છે.
ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા ( ICAI) એ ભારતીય સસંદના અધિનિયમ, ધ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ અધિનિયમ, 1949 દ્વારા સ્થાપિત એક કાનુની સંસ્થા છે, જેની સ્થાપના ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયમાં નિયમન માટે કરવામાં આવી છે.
ICAI સમગ્ર મધ્યપૂર્વ અને કતાર (દોહા) ચેપ્ટરમાં 6000થી વધારે સભ્યોનું મજબૂત સભ્યપદ ધરાવે છે અને ICAI ના સૌથી વાઇબ્રન્ટ ચેપ્ટરમાંથી એક તરીકે ગણના પામે છે.
આ MoU પર હસ્તાક્ષર કરવાથી સમગ્ર મધ્યપૂર્વ પ્રદેશમાં ICAIના સભ્યોને બહેતર સ્વીકૃતિ માટેની સંભાવનાઓને વિશેષ વેગ પ્રાપ્ત થશે, કતારમાં વ્યવસાય કરી રહેલા ભારતીય વ્યવસાય અભિલાષીઓને સહકાર આપવા માટે તેમની સાથે કામ કરી શકશે અને આ પ્રકારે કતાર અને ભારતના અર્થતંત્રમાં વૃદ્ધિ આવશે..
આ સંસ્થા QFCના વિકાસ અને કતારમાં આવેલા વિશ્વકક્ષાના નાણાકીય અને વ્યાવસાયિક કેન્દ્ર તરીકે તેનો પ્રચાર કરવા માટે જવાબદાર છે..
આ સંસ્થા QFCના વિકાસ અને કતારમાં આવેલા વિશ્વકક્ષાના નાણાકીય અને વ્યાવસાયિક કેન્દ્ર તરીકે તેનો પ્રચાર કરવા માટે જવાબદાર છે.
ICAI સભ્યો વિવિધ ખાનગી તેમજ જાહેર કંપનીઓમાં મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા સંભાળે છે અને કતારમાં એકાઉન્ટિંગના વ્યવસાયમાં સહકાર તેમજ વિકાસમાં સક્રિયપણે સામેલ છે.
ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા (ICAI) એ ભારતીય સસંદના અધિનિયમ, ધ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ અધિનિયમ, 1949 દ્વારા સ્થાપિત એક કાનુની સંસ્થા છે, જેની સ્થાપના ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયમાં નિયમન માટે કરવામાં આવી છે.
ICAI સમગ્ર મધ્યપૂર્વ અને કતાર (દોહા) ચેપ્ટરમાં 6000થી વધારે સભ્યોનું મજબૂત સભ્યપદ ધરાવે છે અને ICAIના સૌથી વાઇબ્રન્ટ ચેપ્ટરમાંથી એક તરીકે ગણના પામે છે.
આ MoU પર હસ્તાક્ષર કરવાથી સમગ્ર મધ્યપૂર્વ પ્રદેશમાં ICAIના સભ્યોને બહેતર સ્વીકૃતિ માટેની સંભાવનાઓને વિશેષ વેગ પ્રાપ્ત થશે, કતારમાં વ્યવસાય કરી રહેલા ભારતીય વ્યવસાય અભિલાષીઓને સહકાર આપવા માટે તેમની સાથે કામ કરી શકશે અને આ પ્રકારે કતાર અને ભારતના અર્થતંત્રમાં વૃદ્ધિ આવશે.
આ MoU બંને સંસ્થાઓને સાથે મળીને કામ કરવામાં અને કતારમાં એકાઉન્ટિંગ વ્યવસાય અને ઉદ્યમશીલતાનો પાયો વધુ મજબૂત બનાવવા માટે પારસ્પરિક સહકારમાં ઉન્નતિ લાવશે..
ICAI કતારના દોહામાં સક્રિય ચેપ્ટર ધરાવે છે જેની સ્થાપના 1981માં કરવામાં આવી હતી અને ICAIના વિદેશમાં 36 ચેપ્ટરોમાં સૌથી જુના પૈકી એક છે.
ICAI કતારના દોહામાં સક્રિય ચેપ્ટર ધરાવે છે જેની સ્થાપના 1981માં કરવામાં આવી હતી અને ICAI ના વિદેશમાં 36 ચેપ્ટરોમાં સૌથી જુના પૈકી એક છે.
આ MoUથી કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય, ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા અને કતાર ફાઇનાન્સિયલ સેન્ટર સત્તામંડળને લાભ થશે.
ICAI સભ્યો વિવિધ ખાનગી તેમજ જાહેર કંપનીઓમાં મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા સંભાળે છે અને કતારમાં એકાઉન્ટિંગના વ્યવસાયમાં સહકાર તેમજ વિકાસમાં સક્રિયપણે સામેલ છે.
આ MoUથી કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય, ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા અને કતાર ફાઇનાન્સિયલ સેન્ટર સત્તામંડળને લાભ થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા (ICAI) અને કતાર ફાઇનાન્સિયલ સેન્ટર સત્તામંડળ (QFCA) વચ્ચે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે.
આ MoU બંને સંસ્થાઓને સાથે મળીને કામ કરવામાં અને કતારમાં એકાઉન્ટિંગ વ્યવસાય અને ઉદ્યમશીલતાનો પાયો વધુ મજબૂત બનાવવા માટે પારસ્પરિક સહકારમાં ઉન્નતિ લાવશે.
કતાર ફાઇનાન્સિયલ સેન્ટર સત્તામંડળ (QFCA) એક સ્વતંત્ર કાનુની સંસ્થા છે જેની સ્થાપના 2005ના કાયદા નંબર (7) અંતર્ગત કરવામાં આવી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતીય ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ સંસ્થા ( ICAI) અને કતાર ફાઇનાન્સિયલ સેન્ટર સત્તામંડળ (QFCA) વચ્ચે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે..
જ્યારે કેટલીક કંપનીઓએ બેટરી પેક્સમાં રોકાણ કરવાની શરૂઆત કરી છે, ત્યારે ભારતમાં ACCsમાં મૂલ્ય સંવર્ધનની સાથે ઉત્પાદનમાં રોકાણ હજુ પણ નગણ્ય છે.
એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ ( ACC ) બેટરી સ્ટોરેજ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ આયાત પરની નિર્ભરતા ઘટાડશે.
એક અપેક્ષા મુજબ, બેટરીની મુખ્ય ટેકનોલોજીઓ વિશ્વના સૌથી વધુ વૃદ્ધિ કરતાં કેટલાંક ક્ષેત્રો પર નિયંત્રણ સ્થાપિત કરશે..
એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ (ACC) બેટરી સ્ટોરેજ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ આયાત પરની નિર્ભરતા ઘટાડશે.
દરેક પસંદ થયેલા ACC બેટરી સ્ટોરેજ ઉત્પાદકે લઘુતમ પાંચ (5) GWhની ક્ષમતા ધરાવતી ACC ઉત્પાદન સુવિધા સ્થાપિત કરવી પડશે અને પાંચ વર્ષના સમયગાળામાં પ્રોજેક્ટ સ્તર પર લઘુતમ 60 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન સુનિશ્ચિત કરવું પડશે.
ACCs અદ્યતન સંગ્રહ ટેકનોલોજીઓની નવી પેઢી છે, જે વીજ ઊર્જાનો સંગ્રહ ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ (વીજ રસાયણ) તરીકે અથવા રાસાયણિક ઊર્જા તરીકે સંગ્રહ કરી શકે છે તથા જ્યારે જરૂર પડે છે, ત્યારે એને વીજ ઊર્જામાં રૂપાંતરિત કરી શકે છે.
ઉપરાંત લાભાર્થી કંપનીઓએ ઓછામાં ઓછું 25 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન હાંસલ કરવું પડશે અને 2 વર્ષની અંદર (મધર યુનિટ સ્તર પર) GWh દીઠ રૂ.225 કરોડનું ફરજિયાત રોકાણ કરવું પડે અને 5 વર્ષની અંદર 60 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન કરવું પડશે, પછી એ મધર યુનિટ સ્તરે હોય, ઇન્ટિગ્રેટેડ યુનિટના કેસમાં, અથવા પ્રોજેક્ટ સ્તરે હોય, " હબ એન્ડ સ્પોક " માળખાના કેસમાં..
ACCs અદ્યતન સંગ્રહ ટેકનોલોજીઓની નવી પેઢી છે, જે વીજ ઊર્જાનો સંગ્રહ ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ (વીજ રસાયણ) તરીકે અથવા રાસાયણિક ઊર્જા તરીકે સંગ્રહ કરી શકે છે તથા જ્યારે જરૂર પડે છે, ત્યારે એને વીજ ઊર્જામાં રૂપાંતરિત કરી શકે છે.
આ યોજનાના અપેક્ષિત પરિણામો/ફાયદા નીચે મુજબ છે: આ યોજનાના અપેક્ષિત પરિણામો/ફાયદા નીચે મુજબ છે :.
એક અપેક્ષા મુજબ, બેટરીની મુખ્ય ટેકનોલોજીઓ વિશ્વના સૌથી વધુ વૃદ્ધિ કરતાં કેટલાંક ક્ષેત્રો પર નિયંત્રણ સ્થાપિત કરશે.
પ્રોત્સાહનની રકમ ચોક્કસ ઊર્જાઘનતા અને ચક્રમાં વધારા તથા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધનમાં વૃદ્ધિ સાથે વધારવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રૂ.18,100 કરોડના ખર્ચ સાથે પચાસ (50) ગિગાવોટ અવર ( GWh )ની એસીસી અને 5 GWh ની " વિશિષ્ટ " એસીસીની ઉત્પાદન ક્ષમતા હાંસલ કરવા એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ (એસીસી) બેટરી સ્ટોરેજ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ માટે ઉત્પાદન સાથે સંબંધિત પ્રોત્સાહન (પીએલઆઇ) યોજનાનો અમલ કરવા માટે ભારે ઉદ્યોગ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રૂ.18,100 કરોડના ખર્ચ સાથે પચાસ (50) ગિગાવોટ અવર (GWh)ની એસીસી અને 5 GWhની "વિશિષ્ટ" એસીસીની ઉત્પાદન ક્ષમતા હાંસલ કરવા એડવાન્સ્ડ કેમિસ્ટ્રી સેલ (એસીસી) બેટરી સ્ટોરેજ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ માટે ઉત્પાદન સાથે સંબંધિત પ્રોત્સાહન (પીએલઆઇ) યોજનાનો અમલ કરવા માટે ભારે ઉદ્યોગ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
દરેક પસંદ થયેલા ACC બેટરી સ્ટોરેજ ઉત્પાદકે લઘુતમ પાંચ (5) GWh ની ક્ષમતા ધરાવતી ACC ઉત્પાદન સુવિધા સ્થાપિત કરવી પડશે અને પાંચ વર્ષના સમયગાળામાં પ્રોજેક્ટ સ્તર પર લઘુતમ 60 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન સુનિશ્ચિત કરવું પડશે.
અત્યારે ભારતમાં ACCsની સંપૂર્ણ માગ આયાત મારફતે પૂર્ણ કરવામાં આવે છે.
પ્રોત્સાહનની રકમ ચોક્કસ ઊર્જાઘનતા અને ચક્રમાં વધારા તથા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધનમાં વૃદ્ધિ સાથે વધારવામાં આવશે.
જ્યારે આંતરરાષ્ટ્રીય સરેરાશની સરખામણી કરવામાં આવે છે, ત્યારે આ સુવિધાઓની ક્ષમતા ઘણી ઓછી છે.
જ્યારે કેટલીક કંપનીઓએ બેટરી પેક્સમાં રોકાણ કરવાની શરૂઆત કરી છે, ત્યારે ભારતમાં ACCs માં મૂલ્ય સંવર્ધનની સાથે ઉત્પાદનમાં રોકાણ હજુ પણ નગણ્ય છે.
અત્યારે ભારતમાં ACCs ની સંપૂર્ણ માગ આયાત મારફતે પૂર્ણ કરવામાં આવે છે.
ઉપરાંત લાભાર્થી કંપનીઓએ ઓછામાં ઓછું 25 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન હાંસલ કરવું પડશે અને 2 વર્ષની અંદર (મધર યુનિટ સ્તર પર) GWhદીઠ રૂ.225 કરોડનું ફરજિયાત રોકાણ કરવું પડે અને 5 વર્ષની અંદર 60 ટકા સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન કરવું પડશે, પછી એ મધર યુનિટ સ્તરે હોય, ઇન્ટિગ્રેટેડ યુનિટના કેસમાં, અથવા પ્રોજેક્ટ સ્તરે હોય, "હબ એન્ડ સ્પોક" માળખાના કેસમાં.
કન્ઝ્યુમર ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, ઇલેક્ટ્રિક વાહનો, અદ્યતન ઇલેક્ટ્રિસિટી ગ્રિડ્સ, સોલાર રુફટોપ વગેરે બેટરીનો ઉપયોગ કરતાં મુખ્ય ક્ષેત્રો છે, જે આગામી વર્ષોમાં ઊંચી વૃદ્ધિ હાંસલ કરશે એવી અપેક્ષા છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્ર સરકારની કેબિનેટે ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટસ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICoAl ) અને ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICSI ) એ વિદેશના વિવિધ દેશ / સંસ્થાઓ સાથે કરેલા સમજૂતિના કરારને કેબિનેટે પશ્ચાદવર્તી અસરથી અમલમાં આવે તે રીતે મંજૂરી આપી છે..
આ વિવિધ કરારો તેમના કાર્યક્ષેત્ર સંબંધિત પરસ્પરની પદવીઓને માન્યતા અને જ્ઞાન અને અનુભવના આદાન-પ્રદાન તથા વાર્ષિક કોન્ફરન્સો /તાલ ી મ કાર્યક્રમો / વર્કશોપ્સ, સેમીનાર અને સંયુક્ત સંશોધન કાર્યક્રમો વગેરેમાં સહયોગની શ્રેણીબધ્ધ પ્રવૃત્તિઓ માટેની સુવિધાને સાનુકૂળતા કરી આપવાના હેતુથી કરવામાં આવ્યા હતા..
આ સંસ્થા એ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયનુ ભારતની એક માત્ર માન્ય તજજ્ઞ વૈધાનિક વ્યવસાયી અને લાયસન્સીંગ સંગઠન છે..
56) હેઠળ ભારતમાં કંપની સેક્રેટરીઝના વ્યવસાયના વિકાસ અને નિયમન માટે સ્થપાયેલી વૈધાનિક સંસ્થા છે..
ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICSI ) એ ભારતની સંસદના કાયદા હેઠળ એટલે કે ધ કંપની સેક્રેટરીઝ એકટ 1980 ( 1980ના કાયદા નં.
હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતિના કરારથી લાભાર્થી દેશોમાં સમાન ધ્યેય, જાહેર ઉત્તરદાયિત્વ અને ઈનોવેશનને આગળ ધપાવવામાં સહાય કરશે..
ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટસ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICoAl )ની સ્થાપના સંસદના વિશેષ કાયદા, ધ કોસ્ટ એન્ડ વર્ક્સ એકાઉન્ટન્ટસ એકટ 1959 હેઠળ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટસીના વ્યવસાયને વૈધાનિક વ્યવસાયી સંસ્થા તરીકે માન્યતા આપવાના ઉદ્દેશથી કરવામાં આવી છે.
ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટસ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICoAl ) અને ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઈન્ડીયા ( ICSI ) એ વિદેશનાં ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ પબ્લિક એકાઉન્ટસ (IPA) ,ઓસ્ટ્રેલિયા, ચાર્ટર્ડ ઈન્સ્ટિટ્યુટ ફોર સિક્યોરિટટીઝ એન્ડ ઈનવેસ્ટમેન્ટ, યુકે ( CISI), ચાર્ટર્ડ ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ પબ્લિક ફાયનાન્સ એન્ડ એકાઉન્ટન્સી, (CIPFA), યુકે, ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ સર્ટિફાઈડ મેનેજમેન્ટ એકાઉન્ટન્ટસ, શ્રી લંકા અને ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ચાર્ટર્ડ સેક્રેટરીઝ એન્ડ એડમિનિસ્ટ્રેશન ( ICSA ), યુકે નામની વિદેશી સંસ્થાઓ સાથે સમજૂતિના કરાર ઉપર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રિય કેબિનેટે નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ એકેડમી, નાગપુર ખાતે એક સિનિયર વહીવટી ગ્રેડ (એસએજી)ના ડાયરેક્ટરની એક (01) પોસ્ટ ઉભી કરવા માટેની કેન્દ્રના ગૃહ મંત્રાલયના પ્રસ્તાવને મંજૂર રાખ્યો હતો..
તે સાર્ક તથા અન્ય દેશના ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ કર્મચારીઓને પણ વિશેષ તાલીમ પૂરી પાડશે..
આ એકેડમી દર વર્ષે એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફ, CD ના સ્વંયસેવકો અને સાર્ક તથા અન્ય દેશની ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ સંસ્થાના મળીને 5000 કર્મચારીઓને તાલીમ આપે છે.
હાલના તબક્કે આ એકેડમી નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ (એનડીઆરએફ)/ સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ (એસડીઆરએફ)/ સિવિલ ડિફેન્સના સ્વયંસેવકો અને અન્ય હિસ્સેદારોને તાલીમ આપે છે અને તેને આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિપ્રાપ્ત તાલીમી સંસ્થાન બનાવવાની મહત્વાકાંક્ષા ધરાવે છે.
આ ઉપરાંત તે સંબંધિત એકમોના હિસ્સેદારોની જરૂરિયાત અને જરૂરી પરિવર્તન માટેના તાલીમી પ્રોગ્રામને સુધારવા તથા તેની સમીક્ષા કરવા જેવી કામગીરી પણ અદા કરે છે.
એનડીઆરએફ એકેડમી ખાતે ડાયરેક્ટરની આ જગ્યાની રચનાથી આ સંસ્થાના આદેશ અને અંકુશ એક વરિષ્ઠ અને અનુભવી અધિકારી પાસે સુનિશ્ચિત થશે જે ખાસ હેતુ માટે સંસ્થાને આદળ ધપાવશે અને તેનું સંચાલન કરશે.
નેશનલ સિવિલ ડિફેન્સ કોલેજ (એનસીડીસી)માં વિલીનકરણ કરીને 2018માં નાગપુર ખાતે નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ એકેડમીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
તેનાથી એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફના કર્મચારીઓ તથા અન્ય હિસ્સેદારોના ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સમાં તાલીમની ગુણવત્તાને પણ સુધારશે..
આ એકેડમી દર વર્ષે એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફ, CDના સ્વંયસેવકો અને સાર્ક તથા અન્ય દેશની ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ સંસ્થાના મળીને 5000 કર્મચારીઓને તાલીમ આપે છે.
તેનાથી એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફના કર્મચારીઓ તથા અન્ય હિસ્સેદારોના ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સમાં તાલીમની ગુણવત્તાને પણ સુધારશે.
એકેડમીનું મુખ્ય કેમ્પસ હાલમાં બાંધકામ હેઠળ છે અને તે પૂર્ણ થાય નહીં ત્યાં સુધી આ એકેડમીની કામગીરી એનસીડીસીના વર્તમાન કેમ્પસમાંથી થઈ રહી છે.
આ સમજૂતી કરારના માળખા અંતર્ગત સહકાર માટેના કાર્યક્રમોની વ્યૂહનીતિ ઘડવા અને તેના અમલીકરણ માટે એક સંયુક્ત કામગીરી સમૂહ ( JWG )ની રચના કરવામાં આવશે.
આ MoU નો મૂળ ઉદ્દેશ શહેરી આયોજન, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપન, પરવડે તેવા આવાસ, શહેરી હરિત પરિવહન, શહેરી સામુહિક ઝડપી પરિવહન અને કરાર પર હસ્તાક્ષર કરનારા બંને પક્ષોના પારસ્પરિક હિતોના અન્ય સંબંધિત ક્ષેત્રો સહિત દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રમાં ભારત- માલદીવ્સ વચ્ચે ટેકનિકલ સહયોગ પૂરો પાડવાનો અને તેને વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે..
આ સમજૂતી કરારથી બંને દેશો વચ્ચે દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રમાં મજબૂત, ઘનિષ્ઠ અને લાંબાગાળાનો દ્વિપક્ષીય સહકાર સ્થાપિત કરવાનું પ્રોત્સાહન આપી શકાશે.
આ MoUના કારણે શહેરી આયોજન, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપન, પરવડે તેવા આવાસ, શહેરી હરિત પરિવહન, શહેરી સામુહિક ઝડપી પરિવહન સહિતના દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રોમાં રોજગારીનું સર્જન થવાની પણ અપેક્ષા છે.
આ MoUનો મૂળ ઉદ્દેશ શહેરી આયોજન, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપન, પરવડે તેવા આવાસ, શહેરી હરિત પરિવહન, શહેરી સામુહિક ઝડપી પરિવહન અને કરાર પર હસ્તાક્ષર કરનારા બંને પક્ષોના પારસ્પરિક હિતોના અન્ય સંબંધિત ક્ષેત્રો સહિત દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રમાં ભારત- માલદીવ્સ વચ્ચે ટેકનિકલ સહયોગ પૂરો પાડવાનો અને તેને વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત સરકારના આવાસ અને શહેરી વિકાસ મંત્રાલય (MoHUA) અને માલદીવ્સ સરકારના રાષ્ટ્રીય આયોજન, આવાસ અને માળખાકીય સુવિધા મંત્રાલય વચ્ચે દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહયોગ માટેના સમજૂતી કરાર (MoU)ને મંજૂરી આપી છે.
આ MoU ના કારણે શહેરી આયોજન, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપન, પરવડે તેવા આવાસ, શહેરી હરિત પરિવહન, શહેરી સામુહિક ઝડપી પરિવહન સહિતના દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રોમાં રોજગારીનું સર્જન થવાની પણ અપેક્ષા છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત સરકારના આવાસ અને શહેરી વિકાસ મંત્રાલય ( MoHUA ) અને માલદીવ્સ સરકારના રાષ્ટ્રીય આયોજન, આવાસ અને માળખાકીય સુવિધા મંત્રાલય વચ્ચે દીર્ઘકાલિન શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહયોગ માટેના સમજૂતી કરાર ( MoU )ને મંજૂરી આપી છે.
આ સમજૂતી કરારના માળખા અંતર્ગત સહકાર માટેના કાર્યક્રમોની વ્યૂહનીતિ ઘડવા અને તેના અમલીકરણ માટે એક સંયુક્ત કામગીરી સમૂહ (JWG)ની રચના કરવામાં આવશે.
આ સમજૂતી કરાર બંને પક્ષોએ જે તારીખે એટલે કે 20 ફેબ્રુઆરી 2021ના રોજ તેના પર હસ્તાક્ષર કર્યા તે દિવસથી અમલમાં આવ્યો છે અને તે સદાકાળ સુધી અમલમાં રહેશે..
પારસ્પરિક સંબંધને આધારે દરેક સભ્ય દેશ વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ માટે સુવિધા આપશે, જેથી સમાનતા સુનિશ્ચિત થશે.
આ સમજૂતી સભ્ય દેશોને માસ મીડિયાના ક્ષેત્રમાં શ્રેષ્ઠ રીતો અને નવીન રીતોને વહેંચવાની તક પ્રદાન કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઇઝેશન (એસસીઓ – શાંઘાઈ સહકાર સંસ્થા)ના તમામ સભ્ય દેશો વચ્ચે ‘ માસ મીડિયા (સામૂહિક માધ્યમો)ના ક્ષેત્રમાં સહકાર ’ પર થયેલી સમજૂતીના હસ્તાક્ષર અને પુષ્ટિને કાર્યોત્તર મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઇઝેશન (એસસીઓ – શાંઘાઈ સહકાર સંસ્થા)ના તમામ સભ્ય દેશો વચ્ચે ‘માસ મીડિયા (સામૂહિક માધ્યમો)ના ક્ષેત્રમાં સહકાર’ પર થયેલી સમજૂતીના હસ્તાક્ષર અને પુષ્ટિને કાર્યોત્તર મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ સમજૂતી માસ મીડિયાના ક્ષેત્રમાં વિવિધ એસોસિએશન વચ્ચે સમાનતા અને પારસ્પરિક લાભદાયક સહકારને પ્રોત્સાહન આપશે.
આ એમઓયુનો હેતુ ખનિજ સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન માટે સહકાર જેવી પ્રવૃત્તિઓને મજબૂત કરવાનો છે જેમાં લિથિયમના નિષ્કાસન , ખનન અને ધાતુ શોધક , હલકી ધાતુના ક્ષેત્રે સંયુક્ત સાહસ રચવાની શક્યતાઓ , પરસ્પર લાભ માટે મહત્વપૂર્ણ અને વ્યૂહાત્મક ખનિજો , તકનિકી અને વૈજ્ઞાનિક માહિતીનું આદાનપ્રદાન અને વિચારો અને જ્ઞાનની આપ લે , તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણ અને ખનિજ પ્રવૃત્તિઓના ક્ષેત્રે રોકાણ અને વિકાસને ઉત્તેજન આપવાનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકારના ખાણ મંત્રાલય અને આર્જેન્ટિના ગણરાજ્યના પ્રોડક્ટિવ વિકાસ મંત્રાલયના ખાણ નીતિ સચિવાલય વચ્ચે સહી સિક્કા થવાના છે એ સમજૂતીપત્ર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
આ એમઓયુ ખનિજ સંસાધનોના ક્ષેત્રે સહકાર માટે સંસ્થાકીય વ્યવસ્થા પૂરી પાડશે..
આ એમઓયુનો હેતુ ખનિજ સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન માટે સહકાર જેવી પ્રવૃત્તિઓને મજબૂત કરવાનો છે જેમાં લિથિયમના નિષ્કાસન, ખનન અને ધાતુ શોધક, હલકી ધાતુના ક્ષેત્રે સંયુક્ત સાહસ રચવાની શક્યતાઓ, પરસ્પર લાભ માટે મહત્વપૂર્ણ અને વ્યૂહાત્મક ખનિજો, તકનિકી અને વૈજ્ઞાનિક માહિતીનું આદાનપ્રદાન અને વિચારો અને જ્ઞાનની આપ લે, તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણ અને ખનિજ પ્રવૃત્તિઓના ક્ષેત્રે રોકાણ અને વિકાસને ઉત્તેજન આપવાનો સમાવેશ થાય છે.
ત્યારબાદ, તે વખતે 5 વર્ષના વધુ ગાળા માટે તે આપમેળે નવીનીકરણ થઈ શક્શે.
આ સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ વર્ષમાં એક વાર જાપાનમાં અને ભારતમાં વૈકલ્પિક રીતે મળશે ..
આ એમઓસીથી શહેરી આયોજન, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, પરવડે એવા આવાસ (ભાડાના આવાસ સહિત), શહેરી પૂર વ્યવસ્થાપન, ગટર અને ગંદા પાણીનું વ્યવસ્થાપન, શહેરી પરિવહન ( ઇન્ટેલિજન્ટ પરિવહન સંચાલન પ્રણાલિ, ટ્રાન્ઝિટ લક્ષી વિકાસ અને મલ્ટીમોડલ ઇન્ટિગ્રેશન સહિત) અને આફત સામે ટકે એવા વિકાસ સહિતના ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રોમાં રોજગારની તકો સર્જે એવી અપેક્ષા છે.
આ સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ વર્ષમાં એક વાર જાપાનમાં અને ભારતમાં વૈકલ્પિક રીતે મળશે.
ત્યારબાદ , તે વખતે 5 વર્ષના વધુ ગાળા માટે તે આપમેળે નવીનીકરણ થઈ શક્શે ..
આ એમઓસીથી શહેરી આયોજન , સ્માર્ટ સિટી વિકાસ , પરવડે એવા આવાસ ( ભાડાના આવાસ સહિત ), શહેરી પૂર વ્યવસ્થાપન , ગટર અને ગંદા પાણીનું વ્યવસ્થાપન , શહેરી પરિવહન ( ઇન્ટેલિજન્ટ પરિવહન સંચાલન પ્રણાલિ , ટ્રા ન્ઝિટ લક્ષી વિકાસ અને મલ્ટીમોડલ ઇન્ટિગ્રેશન સહિત ) અને આફત સામે ટકે એવા વિકાસ સહિતના ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રોમાં રોજગારની તકો સર્જે એવી અપેક્ષા છે ..
આ એમઓસી બેઉ દેશો વચ્ચે ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રે મજબૂત , ગાઢ અને લાંબા ગાળાના દ્વિપક્ષી સહકારને ઉત્તેજન આપશે ..
એમઓસીના માળખા હેઠળ સહકાર અંગે કાર્યક્રમોનો વ્યૂહ ઘડવા અને અમલી કરવા માટે એક સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ (જેડબલ્યુજી)ની રચના કરવામાં આવશે.
આ એમઓસીના હેતુઓ શહેરી વિકાસ, સ્માર્ટ સિટી વિકાસ, પરવડે એવા આવાસ (ભાડાંના આવાસ સહિત), શહેરી પૂર વ્યવસ્થાપન, ગટર અને ગંદા પાણીના વ્યવસ્થાપન, ઇન્ટેલિજન્ટ પરિવહન સંચાલન પ્રણાલિ, ટ્રાન્ઝિટ લક્ષી વિકાસ, મલ્ટી મોડલ ઇન્ટિગ્રેશન, આફત સામે ઝીંક ઝીલી શકે એવો વિકાસ સહિતના ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રે અને બેઉ દેશોએ પરસ્પર ઓળખી કાઢેલા અન્ય ક્ષેત્રોમાં ભારત-જાપાન તકનિકી સહકારને સુગમ અને મજબૂત કરવાનો છે.
આ એમઓસી હેઠળ સહકાર સહી થયાની તારીખથી શરૂ થશે અને પાંચ વર્ષના ગાળા માટે ચાલુ રહેશે .
આ એમઓસીના હેતુઓ શહેરી વિકાસ , સ્માર્ટ સિટી વિકાસ , પરવડે એવા આવાસ ( ભાડાંના આવાસ સહિત ), શહેરી પૂર વ્યવસ્થાપન , ગટર અને ગંદા પાણીના વ્યવસ્થાપન , ઇન્ટેલિજન્ટ પરિવહન સંચાલન પ્રણાલિ , ટ્રાન્ઝિટ લક્ષી વિકાસ , મલ્ટી મોડલ ઇન્ટિગ્રેશન , આફત સામે ઝીંક ઝીલી શકે એવો વિકાસ સહિતના ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રે અને બેઉ દેશોએ પરસ્પર ઓળખી કાઢેલા અન્ય ક્ષેત્રોમાં ભારત - જાપાન તકનિકી સહકારને સુગમ અને મજબૂત કરવાનો છે .
ભારત સરકારના આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય અને જાપાન સરકારના જમીન, માળખાગત સુવિધાઓ અને પરિવહન અને પર્યટન મંત્રાલય વચ્ચે શહેરી વિકાસ અંગેના 2007ના હાલના એમઓયુના બદલે સહી સિક્કા થનારા ટકાઉ શહેરી વિકાસ અંગેના સહકાર પત્ર- મેમોરેન્ડમ ઑફ કૉ-ઓપરેશન (એમઓસી)ને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ભારત સરકારના આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય અને જાપાન સરકારના જમીન , માળખાગત સુવિધાઓ અને પરિવહન અને પર્યટન મંત્રાલય વચ્ચે શહેરી વિકાસ અંગેના 2007 ના હાલના એમઓયુના બદલે સહી સિક્કા થનારા ટકાઉ શહેરી વિકાસ અંગેના સહકાર પત્ર - મેમોરેન્ડમ ઑફ કૉ - ઓપરેશન ( એમઓસી ) ને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
આ એમઓસી હેઠળ સહકાર સહી થયાની તારીખથી શરૂ થશે અને પાંચ વર્ષના ગાળા માટે ચાલુ રહેશે.
સૂચિત એમઓસીથી ઉપર્યુક્ત ક્ષેત્રોમાં ચાવીરૂપ વિદ્વતા અને શ્રેષ્ઠ પ્રણાલિનું આદાન પ્રદાન થઈ શક્શે.
આ એમઓસી બેઉ દેશો વચ્ચે ટકાઉ શહેરી વિકાસના ક્ષેત્રે મજબૂત, ગાઢ અને લાંબા ગાળાના દ્વિપક્ષી સહકારને ઉત્તેજન આપશે.
સૂચિત એમઓસીથી ઉપર્યુક્ત ક્ષેત્રોમાં ચાવીરૂપ વિદ્વતા અને શ્રેષ્ઠ પ્રણાલિનું આદાન પ્રદાન થઈ શક્શે ..
એમઓસીના માળખા હેઠળ સહકાર અંગે કાર્યક્રમોનો વ્યૂહ ઘડવા અને અમલી કરવા માટે એક સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ ( જેડબલ્યુજી ) ની રચના કરવામાં આવશે .
નમૂનારૂપ ભાડુઆત કાયદા- ટેનન્સી એક્ટનો ઉદ્દેશ દેશમાં ગતિશીલ , ટકાઉ અને સમાવિષ્ટ ભાડાના આવાસનું બજાર સર્જવાનો છે.
તે તમામ આવક જૂથો માટે પૂરતો ભાડાંના આવાસનો જથ્થો સર્જવામાં મદદ કરશે અને એથી બેઘરપણાનો મુદ્દો પણ ઉકેલાશે.
રાજ્યો/કેન્દ્રીય શાસિત પ્રદેશો નવા કાયદા દ્વારા અથવા તો હાલના ભાડુઆત કાયદાને અનુકૂળ રીતે સુધારીને અપનાવી શકે એ માટે એમને મોકલવા માટેના નમૂનારૂપ ભાડૂત કાયદાને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
નમૂનારૂપ ભાડુઆત કાયદા- ટેનન્સી એક્ટનો ઉદ્દેશ દેશમાં ગતિશીલ, ટકાઉ અને સમાવિષ્ટ ભાડાના આવાસનું બજાર સર્જવાનો છે.
એનાથી આવાસની જંગી તંગીના નિવારણ માટે ભાડાના આવાસમાં ખાનગી ભાગીદારીને બિઝનેસ મોડેલ તરીકે ઉત્તેજન મળે એવી અપેક્ષા છે..
આનાથી સમગ્ર દેશમાં ભાડા પરના આવાસ સંદર્ભમાં કાનૂની માળખાને સમારવામાં મદદ મળશે જે એના એકંદર વિકાસને પ્રોત્સાહિત કરવામાં મદદ કરશે..
તેમજ, તેનાથી 'મેક ઇન ઇન્ડિયા' મિશન પૂરું કરવા માટે અને રોજગારી સર્જન માટે બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓને ભારતમાં પોતાના વિનિર્માણ એકમો ઉભા કરવા માટે આકર્ષી શકાશે.
સ્ટેશનો અને ટ્રેનોમાં લૉકૉની સલામતી અને સુરક્ષામાં વધારો કરવા માટે આ મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આધુનિક સિગ્નલિંગ અને ટ્રેન સુરક્ષા પ્રણાલીઓ માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે અને તેનાથી લૉકૉ પાઇલટ તેમજ ગાર્ડ્સ વચ્ચે વિના અવરોધે કમ્યુનિકેશન સુનિશ્ચિત થઇ શકશે .
સ્વદેશમાં વિકસાવવામાં આવેલી આ ATP (સ્વયંચાલિત ટ્રેન સુરક્ષા) સિસ્ટમથી ટ્રેનો વચ્ચે થતી ટક્કરો ટાળવામાં મદદ મળી રહેશે અને તેના પરિણામ સ્વરૂપે અકસ્માતો ઘટશે અને મુસાફરોની વધુ સલામતી સુનિશ્ચિત થશે.
ભારતીય રેલવે માટે LTEનો ઉદ્દેશ પરિચાલન, સલામતી અને સુરક્ષા ઉપકરણો માટે સુરક્ષિત અને ભરોસાપાત્ર ધ્વનિ, વીડિયો અને ડેટા કમ્યુનિકેશન સેવાઓ પ્રદાન કરવાનો છે.
આધુનિક સિગ્નલિંગ અને ટ્રેન સુરક્ષા પ્રણાલીઓ માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે અને તેનાથી લૉકૉ પાઇલટ તેમજ ગાર્ડ્સ વચ્ચે વિના અવરોધે કમ્યુનિકેશન સુનિશ્ચિત થઇ શકશે.
ભારતીય ટેલિકોમ નિયામક સત્તામંડળ દ્વારા કરવામાં આવેલી ભલામણ અનુસાર રોયલ્ટી ચાર્જ અને કેપ્ટિવ ઉપયોગ માટે લાઇસન્સ ફી માટે ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ વિભાગ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી ફોર્મ્યુલાના આધારે સ્પેક્ટ્રમ ચાર્જ લેવામાં આવે તેવી સંભાવના છે ..
સ્ટેશનો અને ટ્રેનોમાં લૉકૉની સલામતી અને સુરક્ષામાં વધારો કરવા માટે આ મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
તેનાથી સલામતી વધારવામાં અને વર્તમાન માળખાકીય સુવિધાઓનો ઉપયોગ કરીને વધુ ટ્રેનો દોડાવવાની લાઇન ક્ષમતામાં વધારો કરવામાં મદદ મળી રહેશે .
આધુનિક રેલવે નેટવર્કના પરિણામરૂપે પરિવહન ખર્ચમાં ઘટાડો આવશે અને ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા પ્રાપ્ત થશે.
આધુનિક રેલવે નેટવર્કના પરિણામરૂપે પરિવહન ખર્ચમાં ઘટાડો આવશે અને ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા પ્રાપ્ત થશે .
આ સ્પેક્ટ્રમ સાથે, ભારતીય રેલવે પોતાના માર્ગો પર મોબાઇલ ટ્રેન રેડિયો કમ્યુનિકેશન આધારિત LTE (લાંબા ગાળાનો વિકાસ) પ્રદાન કરવાની કલ્પના રાખે છે.
તે કાર્યદક્ષ , સલામત અને ઝડપી ટ્રેન પરિચાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ખાસ કરીને કોચ , વેગન અને લૉકૉ તેમજ CCTV કેમેરા દ્વારા આપવામાં આવતા લાઇવ વીડિયો સહિત ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ (IoT) આધારિત રીમોટ એસેટ મોનિટરિંગ પણ સક્ષમ કરશે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ' આત્મનિર્ભર ભારત ' મિશનને વધુ વેગવાન બનાવવાની દિશામાં એક પગલું લઇને 700 MHz આવૃત્તિ બેન્ડમાં ભારતીય રેલવેને 5 MHz સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણીને મંજૂરી આપી છે .
સ્વદેશમાં વિકસાવવામાં આવેલી આ ATP ( સ્વયંચાલિત ટ્રેન સુરક્ષા ) સિસ્ટમથી ટ્રેનો વચ્ચે થતી ટક્કરો ટાળવામાં મદદ મળી રહેશે અને તેના પરિણામ સ્વરૂપે અકસ્માતો ઘટશે અને મુસાફરોની વધુ સલામતી સુનિશ્ચિત થશે ..
ભારતીય ટેલિકોમ નિયામક સત્તામંડળ દ્વારા કરવામાં આવેલી ભલામણ અનુસાર રોયલ્ટી ચાર્જ અને કેપ્ટિવ ઉપયોગ માટે લાઇસન્સ ફી માટે ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ વિભાગ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી ફોર્મ્યુલાના આધારે સ્પેક્ટ્રમ ચાર્જ લેવામાં આવે તેવી સંભાવના છે.
તેનાથી સલામતી વધારવામાં અને વર્તમાન માળખાકીય સુવિધાઓનો ઉપયોગ કરીને વધુ ટ્રેનો દોડાવવાની લાઇન ક્ષમતામાં વધારો કરવામાં મદદ મળી રહેશે.
તેમજ , તેનાથી ' મેક ઇન ઇન્ડિયા ' મિશન પૂરું કરવા માટે અને રોજગારી સર્જન માટે બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓને ભારતમાં પોતાના વિનિર્માણ એકમો ઉભા કરવા માટે આકર્ષી શકાશે ..
આ ઉપરાંત, ભારતીય રેલવે દ્વારા TCAS (ટ્રેન કોલિએશન અવોઇડન્સ સિસ્ટમ)ને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
તે કાર્યદક્ષ, સલામત અને ઝડપી ટ્રેન પરિચાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ખાસ કરીને કોચ, વેગન અને લૉકૉ તેમજ CCTVકેમેરા દ્વારા આપવામાં આવતા લાઇવ વીડિયો સહિત ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ (IoT) આધારિત રીમોટ એસેટ મોનિટરિંગ પણ સક્ષમ કરશે.
આ સ્પેક્ટ્રમ સાથે , ભારતીય રેલવે પોતાના માર્ગો પર મોબાઇલ ટ્રેન રેડિયો કમ્યુનિકેશન આધારિત LTE ( લાંબા ગાળાનો વિકાસ ) પ્રદાન કરવાની કલ્પના રાખે છે .
ભારતીય રેલવે માટે LTE નો ઉદ્દેશ પરિચાલન , સલામતી અને સુરક્ષા ઉપકરણો માટે સુરક્ષિત અને ભરોસાપાત્ર ધ્વનિ , વીડિયો અને ડેટા કમ્યુનિકેશન સેવાઓ પ્રદાન કરવાનો છે .
આ પરિયોજનામાં કુલ અંદાજિત રોકાણની રકમ રૂ.25,000 કરોડ કરતાં વધારે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે 'આત્મનિર્ભર ભારત' મિશનને વધુ વેગવાન બનાવવાની દિશામાં એક પગલું લઇને 700 MHz આવૃત્તિ બેન્ડમાં ભારતીય રેલવેને 5 MHz સ્પેક્ટ્રમની ફાળવણીને મંજૂરી આપી છે.
આ ઉપરાંત , ભારતીય રેલવે દ્વારા TCAS ( ટ્રેન કોલિએશન અવોઇડન્સ સિસ્ટમ ) ને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે .
સીઆરડબલ્યુસીએ આરડબલ્યુસીને વિકસાવવા અને કામગીરીમાં વિશેષતા, કુશળતા અને સાખ વિકસાવી હતી, પણ મૂડીની ખેંચ અને રેલવે મંત્રાલય સાથે એના એમઓયુ (સમજૂતીકરાર)માં કામગીરીના કેટલાંક નિયંત્રણની જોગવાઈને કારણે એનો અપેક્ષા મુજબ વિકાસ થયો નથી.
આ વિલિનીકરણથી હાલ ચીજવસ્તુઓના શેડ ધરાવતા સ્થળોની નજીક ઓછામાં ઓછા 50 જેટલા વધારે રેલસાઇડ વેરહાઉસ સ્થાપિત કરવામાં મદદ મળશે.
સીડબલ્યુસી એ સીઆરડબલ્યુસીની એકમાત્ર શેરધારક હોવાથી તથા તમામ અસ્કયામતો અને જવાબદારીઓ અને અધિકારોનું સીડબલ્યુસીને હસ્તાંતરણ થશે એટલે વિલિનીકરણથી નુકસાન નહીં થાય, પણ બંને વચ્ચે કામગીરીનો વધારે સમન્વય થશે.
એક અંદાજ મુજબ, રેલસાઇડ વેરહાઉસ સંકુલો (આરડબલ્યુસી)ના વ્યવસ્થાપનનો ખર્ચ રૂ.5 કરોડ સુધી ઘટશે, કારણ કે કોર્પોરેટ ઓફિસના ભાડા, કર્મચારીઓના પગાર અને અન્ય વહીવીટ ખર્ચમાં બચત થશે.
આરડબલ્યુસીની વપરાશક્ષમતા પણ વધશે, કારણ કે સીડબલ્યુસી અત્યારે સંગ્રહ થતી સિમેન્ટ, ખાતર, ખાંડ, મીઠું અને સોડા જેવી ચીજવસ્તુઓ ઉપરાંત અન્ય ચીજવસ્તુઓનો સંગ્રહ કરવાની ક્ષમતા ધરાવશે.
આ વિલિનીકરણ નિર્ણય લીધાની તારીખથી 8 મહિનાની અંદર પૂર્ણ થશે એવી અપેક્ષા છે..
પ્રધાનમંત્રીએ ‘લઘુતમ સરકારી હસ્તક્ષેપ, શ્રેષ્ઠ વહીવટ’નો મંત્ર આપ્યો છે, જેને સાકાર કરવાની દિશામાં પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે એક વધુ મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો હતો.
સીઆરડબલ્યુસી 50 કર્મચારીઓ અને 48 આઉટસોર્સ કરેલા કર્મચારીઓનો સ્ટાફ ધરાવતી નાની કંપની છે.
સીડબલ્યુસી અધિકૃત મૂડી રૂ.100 કરોડ અને પેઇડ અપ મૂડી રૂ.68.02 કરોડ ધરાવતું નફાકારક જાહેર ક્ષેત્રનું સાહસ (પીએસઇ) છે.
આ વિલિનીકરણથી બંને કંપનીઓની એકસમાન કામગીરીઓ (એટલે કે વેરહાઉસિંગ, સંચાલન, પરિવહન)નો વહીવટ એક જ વહીવટીતંત્ર દ્વારા થશે, જેથી કાર્યદક્ષતા વધશે, બંનેની ક્ષમતાનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ થશે, તમામ સ્તરે પારદર્શકતા અને જવાબદારી વધશે, નાણાકીય બચત થશે અને નવી વેરહાઉસિંગ ક્ષમતાઓ માટે રેલવે સાઇડિંગનો ઉપયોગ થશે.
સીડબલ્યુસી એ સીઆરડબલ્યુસીની એકમાત્ર શેરધારક હોવાથી તથા તમામ અસ્કયામતો અને જવાબદારીઓ અને અધિકારોનું સીડબલ્યુસીને હસ્તાંતરણ થશે એટલે વિલિનીકરણથી નુકસાન નહીં થાય, પણ બંને વચ્ચે કામગીરીનો વધારે સમન્વય થશે.
એનાથી કુશળ કામદારો માટે 36,500 માનવદિવસને સમકક્ષ તથા અકુશળ કામદારો માટે 9,12,500 માનવદિવસને સમકક્ષ રોજગારીની તકો ઊભી થશે એવી શક્યતા છે.
31 માર્ચ, 2020 સુધી કંપનીની નેટવર્થ (પેઇડ અપ મૂડી + ફ્રી અનામત) રૂ.137.94 કરોડ હતી.
મંત્રીમંડળે સરકારી કંપનીઓ (પીએસયુ)માં વેપારવાણિજ્યની સરળતા વધારવા અને ખાનગી ક્ષેત્ર જેવી કાર્યદક્ષતા લાવવા આજે મિની-રત્ન કેટેગરી-2નો દરજ્જો ધરાવતી કેન્દ્ર સરકારની કંપની (સીપીએસઇ) ‘સેન્ટ્રલ રેલસાઇડ વેરહાઉસિંગ કંપની લિમિટેડ ’ (સીઆરડબલ્યુસી)ને એની હોલ્ડિંગ કંપની ‘સેન્ટ્રલ વેરહાઉસિંગ કોર્પોરેશન ’ (સીડબલ્યુસી)માં વિલિન કરવાની તથા એની તમામ અસ્કયામતો, જવાબદારીઓ અને અધિકારો હસ્તાંતરિત કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
સીડબલ્યુસીએ રેલવે પાસેથી ભાડાપટ્ટે જમીન લઈને અથવા અન્ય કોઈ રીતે સંપાદિત કરેલી જમીન પર રેલસાઇડ વેરહાઉસિંગ સંકુલો/ટર્મિનલો/મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ કેન્દ્રોની યોજના બનાવવા, વિકસાવવા, પ્રોત્સાહન આપવા, એક્વાયર કરવા અને કાર્યરત કરવા 10 જુલાઈ, 2007ના રોજ ‘સેન્ટ્રલ રેલસાઇડ વેરહાઉસ કંપની લિમિટેડ’ (સીઆરડબલ્યુસી) નામની એક અલગ પેટાકંપનીની રચના કરી હતી.
મંત્રીમંડળે સરકારી કંપનીઓ (પીએસયુ)માં વેપારવાણિજ્યની સરળતા વધારવા અને ખાનગી ક્ષેત્ર જેવી કાર્યદક્ષતા લાવવા આજે મિની-રત્ન કેટેગરી-2નો દરજ્જો ધરાવતી કેન્દ્ર સરકારની કંપની (સીપીએસઇ) ‘સેન્ટ્રલ રેલસાઇડ વેરહાઉસિંગ કંપની લિમિટેડ’ (સીઆરડબલ્યુસી)ને એની હોલ્ડિંગ કંપની ‘સેન્ટ્રલ વેરહાઉસિંગ કોર્પોરેશન’ (સીડબલ્યુસી)માં વિલિન કરવાની તથા એની તમામ અસ્કયામતો, જવાબદારીઓ અને અધિકારો હસ્તાંતરિત કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
સીડબલ્યુસીએ રેલવે પાસેથી ભાડાપટ્ટે જમીન લઈને અથવા અન્ય કોઈ રીતે સંપાદિત કરેલી જમીન પર રેલસાઇડ વેરહાઉસિંગ સંકુલો/ટર્મિનલો/મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ કેન્દ્રોની યોજના બનાવવા, વિકસાવવા, પ્રોત્સાહન આપવા, એક્વાયર કરવા અને કાર્યરત કરવા 10 જુલાઈ, 2007ના રોજ ‘સેન્ટ્રલ રેલસાઇડ વેરહાઉસ કંપની લિમિટેડ ’ (સીઆરડબલ્યુસી) નામની એક અલગ પેટાકંપનીની રચના કરી હતી.
આરડબલ્યુસીની કામગીરીઓ અને માર્કેટિંગનું સંચાલન કરવા માટે સીડબલ્યુસી ‘આરડબલ્યુસી ડિવિઝન’ નામે એક અલગ ડિવિઝન બનાવશે.
સીડબલ્યુસી એક મિની-રત્ના કેટેગરી-1 સીપીએસઈ છે, જેની સ્થાપના વર્ષ 1957માં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા અધિસૂચિત કૃષિ ઉત્પાદન અને ચોક્કસ અન્ય ચીજવસ્તુઓના સંગ્રહના ઉદ્દેશ માટે વેરહાઉસિંગ કોર્પોરેશનની રચના અને નિયમન તથા એની સાથે સંબંધિત બાબતો માટે થઈ હતી.
પ્રધાનમંત્રીએ ‘લઘુતમ સરકારી હસ્તક્ષેપ, શ્રેષ્ઠ વહીવટ ’ નો મંત્ર આપ્યો છે, જેને સાકાર કરવાની દિશામાં પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે એક વધુ મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો હતો.
આ વિલિનીકરણથી બંને કંપનીઓની એકસમાન કામગીરીઓ (એટલે કે વેરહાઉસિંગ, સંચાલન, પરિવહન)નો વહીવટ એક જ વહીવટીતંત્ર દ્વારા થશે, જેથી કાર્યદક્ષતા વધશે, બંનેની ક્ષમતાનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ થશે, તમામ સ્તરે પારદર્શકતા અને જવાબદારી વધશે, નાણાકીય બચત થશે અને નવી વેરહાઉસિંગ ક્ષમતાઓ માટે રેલવે સાઇડિંગનો ઉપયોગ થશે..
સીઆરડબલ્યુસીએ આરડબલ્યુસીને વિકસાવવા અને કામગીરીમાં વિશેષતા, કુશળતા અને સાખ વિકસાવી હતી, પણ મૂડીની ખેંચ અને રેલવે મંત્રાલય સાથે એના એમઓયુ (સમજૂતીકરાર)માં કામગીરીના કેટલાંક નિયંત્રણની જોગવાઈને કારણે એનો અપેક્ષા મુજબ વિકાસ થયો નથી..
આરડબલ્યુસીની કામગીરીઓ અને માર્કેટિંગનું સંચાલન કરવા માટે સીડબલ્યુસી ‘આરડબલ્યુસી ડિવિઝન ’ નામે એક અલગ ડિવિઝન બનાવશે..
અંતે સેંટ વિન્સેન્ટ અને ગ્રેનેડિયન્સે ભારત સાથે આ કરાર કરવાની સમહતી દર્શાવી હતી જેને કારણે બંને દેશ વચ્ચે કર સંદર્ભે સહકારને વેગ મળશે.
ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન્સ વચ્ચે થયેલા આ કરાર બંને દેશ વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાનની સવલત કરશે જેમાં બેંક અને અન્ય ફાઇનાન્સિયલ સંસ્થાઓ પાસેની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાન તથા કર સંદર્ભે સંગ્રહમાં સહકાર માટે થયેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
પૃષ્ઠભૂમિ : ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન્સ વચ્ચે થયેલા આ કરાર બંને દેશ વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાનની સવલત કરશે જેમાં બેંક અને અન્ય ફાઇનાન્સિયલ સંસ્થાઓ પાસેની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
આ કરાર બંને દેશ વચ્ચેના કરના દાવાઓના કલેક્શનમાં સહકારનો પણ સમાવેશ થાય છે.
બંને દેશ વચ્ચે આ મામલે માહિતીનું આદાન પ્રદાન થશે અને બાકી રહેલા કરના દાવામાં કર એકત્રિત કરવામાં સહાય પણ મળશે..
આમ આ કરારથી વિદેશમાં કરચોરી અને કર અંગેની છેતરપિંડી સામે લડત આપીને બિનહિસાબી કાળું નાણું હાંસલ કરવાની ભારતની વચનબદ્ધતા વધુ મજબૂત બનશે..
આ માહિતીમાં બેનિફિશિયલની માલિકી કે કાનૂની યોગ્યતાનું પણ પરિક્ષણ થઈ શકશે.
ભૂતકાળમાં સેંટ વિન્સેન્ટ અને ગ્રેનેડિયન્સ સાથે આ પ્રકારની કોઈ સમજૂતિ થઈ ન હતી અને ભારત પ્રકારના કરાર માટે છેલ્લા ઘણા સમયથી પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાન તથા કર સંદર્ભે સંગ્રહમાં સહકાર માટે થયેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી..
આ સમજૂતી કરારનો મૂળ હેતુ સહિયારા હિતની સંયુક્ત રિસર્ચ પ્રવૃત્તિ પર પરસ્પર સહકાર સાધવાનો છે.
મંજૂર થયેલા સહયોગી પ્રોજેક્ટ હેઠળ વૈજ્ઞાનિકોના આપ-લે માટે મોકલનાર દેશ જે તે વૈજ્ઞાનિકના પ્રવાસનો ખર્ચ ભોગવશે જ્યારે જે દેશમાં તે પહોંચશે ત્યાં તે વૈજ્ઞાનિકના રહેવાનો તથા અન્ય ખર્ચ જે તે દેશ ભોગવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અઘ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ કેન્દ્રીય કેબિનેટને ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (આઇસીએમઆર) અને નેપાળ હેલ્થ રિસર્ચ કાઉન્સિલ (એનએચઆરસી), નેપાળ વચ્ચે 17મી નવેમ્બર 2020 અને 4 જાન્યુઆરી 2021ના રોજ થયેલા સમજૂતિ કરાર (MoU) અંગે માહિતગાર કરવામાં આવી હતી અને કેબિનેટે આ સમજૂતીને મંજૂરી આપી હતી.
આ તમામ પ્રવૃત્તિના અમલીકરણની વ્યવસ્થા પ્રવૃત્તિનો પ્રારંભ થાય તે અગાઉ બંને પક્ષોને મંજૂર રહેશે.
મંજૂર થયેલા સહયોગી પ્રોજેક્ટ હેઠળ વૈજ્ઞાનિકોના આપ - લે માટે મોકલનાર દેશ જે તે વૈજ્ઞાનિકના પ્રવાસનો ખર્ચ ભોગવશે જ્યારે જે દેશમાં તે પહોંચશે ત્યાં તે વૈજ્ઞાનિકના રહેવાનો તથા અન્ય ખર્ચ જે તે દેશ ભોગવશે .
જે તે સમયે જે ફંડ ઉપલબ્ધ હશે તેના આધારે વર્કશોપ , બેઠકો તથા રિસર્ચ પ્રોજેક્ટના ફંડ અંગે નિર્ણય લેવાશે .
આબોહવા પરિવર્તન અને આરોગ્ય, અસાધ્ય રોગો, માનસિક સ્વાસ્થ્ય, વસતિ આધારિત કેન્સર રજિસ્ટ્રી, ઉષ્ણકટિબંધીય (ટ્રોપિકલ) રોગો (જેવા કે ડેંગ્યુ, ચિકનગુનિયા, મેલેરિયા, જેઇ વગેરે), ઇન્ફ્લ્યુએન્ઝા, ક્લિનિકલ ટ્રાયલ રજિસ્ટ્રી, હેલ્થ રિસર્ચ એથિક્સ, જ્ઞાનની આપલે દ્વારા ક્ષમતા વિકાસ, સ્કીલ ટુલ્સ જેવી બાબતોનો સમાવેશ થતો હતો.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અઘ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ કેન્દ્રીય કેબિનેટને ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( આઇસીએમઆર ) અને નેપાળ હેલ્થ રિસર્ચ કાઉન્સિલ ( એનએચઆરસી ), નેપાળ વચ્ચે 17 મી નવેમ્બર 2020 અને 4 જાન્યુઆરી 2021 ના રોજ થયેલા સમજૂતિ કરાર ( MoU ) અંગે માહિતગાર કરવામાં આવી હતી અને કેબિનેટે આ સમજૂતીને મંજૂરી આપી હતી ..
આ ઉપરાંત વિવિધ ટુલ્સના અમલીકરણ , માર્ગદર્શિકાઓ , પ્રોટોકોલ અને આરોગ્ય સંશોધન સંબંધિત વિવિધ પ્રક્રિયામાં પરસ્પર સહકારનો પણ સમાવેશ થાય છે ..
આ મુદ્દાઓમાં ભારત - નેપાળના આરોગ્ય મુદ્દાઓ , આયુર્વેદ / પરંપરાગત મેડિસીન , ઔષધિઓના પ્લાન્ટ .
આબોહવા પરિવર્તન અને આરોગ્ય , અસાધ્ય રોગો , માનસિક સ્વાસ્થ્ય , વસતિ આધારિત કેન્સર રજિસ્ટ્રી , ઉષ્ણકટિબંધીય ( ટ્રોપિકલ ) રોગો ( જેવા કે ડેંગ્યુ , ચિકનગુનિયા , મેલેરિયા , જેઇ વગેરે ), ઇન્ફ્લ્યુએન્ઝા , ક્લિનિકલ ટ્રાયલ રજિસ્ટ્રી , હેલ્થ રિસર્ચ એથિક્સ , જ્ઞાનની આપલે દ્વારા ક્ષમતા વિકાસ , સ્કીલ ટુલ્સ જેવી બાબતોનો સમાવેશ થતો હતો .
આ સમજૂતી અંદર મંજૂર થયેલા પોતાના દેશમાં થનારા સંશોધન માટે પ્રત્યેક પક્ષ ફંડ આપશે અથવા ત્રીજા પક્ષ પાસેથી ફંડ માટે સંયુક્તપણે અરજી કરશે .
આ સમજૂતી અંદર મંજૂર થયેલા પોતાના દેશમાં થનારા સંશોધન માટે પ્રત્યેક પક્ષ ફંડ આપશે અથવા ત્રીજા પક્ષ પાસેથી ફંડ માટે સંયુક્તપણે અરજી કરશે.
જે તે સમયે જે ફંડ ઉપલબ્ધ હશે તેના આધારે વર્કશોપ, બેઠકો તથા રિસર્ચ પ્રોજેક્ટના ફંડ અંગે નિર્ણય લેવાશે.
આ સમજૂતી કરારનો મૂળ હેતુ સહિયારા હિતની સંયુક્ત રિસર્ચ પ્રવૃત્તિ પર પરસ્પર સહકાર સાધવાનો છે .
આ તમામ પ્રવૃત્તિના અમલીકરણની વ્યવસ્થા પ્રવૃત્તિનો પ્રારંભ થાય તે અગાઉ બંને પક્ષોને મંજૂર રહેશે ..
આ ઉપરાંત વિવિધ ટુલ્સના અમલીકરણ, માર્ગદર્શિકાઓ, પ્રોટોકોલ અને આરોગ્ય સંશોધન સંબંધિત વિવિધ પ્રક્રિયામાં પરસ્પર સહકારનો પણ સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેબિનેટની બેઠકમાં ઈન્ડીયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( આઈસીએમઆર ), ભારત અને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( ડીએમઆર ), આરોગ્ય અને રમત મંત્રાલય , મ્યાનમાર વચ્ચે , નવી દિલ્હી ખાતે ફેબ્રુઆરી , 2020 માં હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતીના કરાર ( એમઓયુ ) નું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યુ હતું ..
( એ ) ચેપી રોગોની નાબૂદી ( આ અંગે પરસ્પર નિર્ણય કરાશે )..
આ સમજૂતીના કરારનો ઉદ્દેશ આરોગ્ય ક્ષેત્રે પરસ્પરનાં સંશોધનના વિષયો બાબતે સંબંધોનું નિર્માણ કરવાનો છે .
પક્ષકારો એક જોઈન્ટ વર્કિંગ ગ્રુપ ( જેડબલ્યુજી ) ની સ્થાપના કરશે , જેમાં દરેક સંસ્થામાં ડેલિગેટ્સનો સમાવેશ કરાશે .
( બી ) ઉભરતા અને વાયરલ ચેપ માટે નેટવર્ક પ્લેટફોર્મ વિકસાવવું ..
આ સમજૂતીપત્ર બંને દેશોના કર્મચારીગણના વહીવટીતંત્રને સમજવામાં મદદરૂપ થશે અને અમુક શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ અને પ્રક્રિયાઓની પ્રતિકૃતિ, અપનાવી અને સુધારીને શાસનની પ્રણાલિ સુધારવામાં સમર્થ રહેશે.
વધુમાં, સરકારમાં દેખાવ વ્યવસ્થાપન પ્રણાલિ સુધારવા, ફાળો આપનારી પેન્શન યોજનાના અમલીકરણ અને સરકારમાં ઈ-ભરતી જેવા ક્ષેત્રોમાં સહકારને ઉત્તેજન આપવા માટે ગામ્બિયા ભારત સાથે જોડાણ કરવા આતુર છે.
આ એમઓયુ હેઠળ સહકાર માટેના ક્ષેત્રોમાં નિમ્ન ક્ષેત્રોનો સમાવેશ રહેશે પણ એ પૂરતું મર્યાદિત રહેશે નહીં:.
ગામ્બિયા ગણરાજ્ય સાથેનો આ એમઓયુ બંને દેશો વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર સુધારવા અને શાસનના સુધારામાં સહકારને કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે , જેથી કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર અને શાસન સુધારાના ક્ષેત્રોમાં વહીવટી અનુભવો શીખીને , એની આપલે અને આદાનપ્રદાન કરીને હાલની શાસનની પદ્ધતિને સુધારી શકાય અને તે પ્રતિક્રિયા , જવાબદારી અને પારદર્શિતામાં ઉમેરો કરશે..
સમગ્ર દેશમાં સરકારી સેવાઓ આપવામાં આવશ્યક ઉપાયોનું લક્ષ્ય ભારત સરકારે હાથમાં લીધું છે અને ‘ મિનિમમ ગવર્ન્મેન્ટ વિથ મેક્સિમમ ગવર્નન્સ ’ ના લક્ષ્ય સંદર્ભમાં પ્રસ્તુત છે એવા કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્રને સુધારવા , શાસનના સુધારા પ્રતિ સરકારના પ્રયાસોને આગળ ધપાવવાનો હેતુ પણ ધરાવે છે..
આ એમઓયુના અમલીકરણ સાથે જોડાયેલ પોતાના ખર્ચા માટે દરેક દેશ જવાબદાર રહેશે.
ભારત સરકારના કાર્મિક, લોક ફરિયાદો અને પેન્શન્સ મંત્રાલયના વહીવટી સુધારા અને લોક ફરિયાદોના વિભાગ અને ગામ્બિયા ગણરાજ્યના રાષ્ટ્રપતિની કચેરી , જાહેર સેવા આયોગ વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર સુધારવા અને શાસનના સુધારા અંગે સમજૂતીપત્ર(એમઓયુ) પર સહીસિક્કાને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
વધુમાં , સરકારમાં દેખાવ વ્યવસ્થાપન પ્રણાલિ સુધારવા , ફાળો આપનારી પેન્શન યોજનાના અમલીકરણ અને સરકારમાં ઈ-ભરતી જેવા ક્ષેત્રોમાં સહકારને ઉત્તેજન આપવા માટે ગામ્બિયા ભારત સાથે જોડાણ કરવા આતુર છે..
એમઓયુ હેઠળ હાથ ધરવામાં આવનાર પ્રવૃત્તિઓ પર ખર્ચાની મૂળ રકમ આધારિત રહેશે..
ભારત સરકારના કાર્મિક, લોક ફરિયાદો અને પેન્શન્સ મંત્રાલયના વહીવટી સુધારા અને લોક ફરિયાદોના વિભાગ અને ગામ્બિયા ગણરાજ્યના રાષ્ટ્રપતિની કચેરી, જાહેર સેવા આયોગ વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર સુધારવા અને શાસનના સુધારા અંગે સમજૂતીપત્ર(એમઓયુ) પર સહીસિક્કાને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ગામ્બિયા ગણરાજ્ય સાથેનો આ એમઓયુ બંને દેશો વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર સુધારવા અને શાસનના સુધારામાં સહકારને કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે, જેથી કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર અને શાસન સુધારાના ક્ષેત્રોમાં વહીવટી અનુભવો શીખીને, એની આપલે અને આદાનપ્રદાન કરીને હાલની શાસનની પદ્ધતિને સુધારી શકાય અને તે પ્રતિક્રિયા, જવાબદારી અને પારદર્શિતામાં ઉમેરો કરશે.
આ સમજૂતીપત્ર બંને દેશોના કર્મચારીગણના વહીવટીતંત્રને સમજવામાં મદદરૂપ થશે અને અમુક શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ અને પ્રક્રિયાઓની પ્રતિકૃતિ , અપનાવી અને સુધારીને શાસનની પ્રણાલિ સુધારવામાં સમર્થ રહેશે..
આ એમઓયુનો મુખ્ય હેતુ બંને દેશો વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર અને શાસન વ્યવથાના સુધારામાં દ્વિપક્ષી સહકાર મજબૂત કરવા અને એને ઉત્તેજન આપવાનો છે કેમ કે આ સમજૂતીપત્ર ભારત સરકારની એજન્સીઓ અને ગામ્બિયા ગણરાજ્યની એજન્સીઓ વચ્ચે મંત્રણા સુગમ બનાવશે.
આ એમઓયુનો મુખ્ય હેતુ બંને દેશો વચ્ચે કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્ર અને શાસન વ્યવથાના સુધારામાં દ્વિપક્ષી સહકાર મજબૂત કરવા અને એને ઉત્તેજન આપવાનો છે કેમ કે આ સમજૂતીપત્ર ભારત સરકારની એજન્સીઓ અને ગામ્બિયા ગણરાજ્યની એજન્સીઓ વચ્ચે મંત્રણા સુગમ બનાવશે.
સમગ્ર દેશમાં સરકારી સેવાઓ આપવામાં આવશ્યક ઉપાયોનું લક્ષ્ય ભારત સરકારે હાથમાં લીધું છે અને ‘મિનિમમ ગવર્ન્મેન્ટ વિથ મેક્સિમમ ગવર્નન્સ’ના લક્ષ્ય સંદર્ભમાં પ્રસ્તુત છે એવા કર્મચારીગણ વહીવટીતંત્રને સુધારવા, શાસનના સુધારા પ્રતિ સરકારના પ્રયાસોને આગળ ધપાવવાનો હેતુ પણ ધરાવે છે.
આ યોજનાના કારણે કોવિડ-19 મહામારીનો દેશના અર્થતંત્ર ઉપર પડનારો બોજો ઓછો થશે અને ઓછુ વેતન ધરાવતા કામદારોને થનારી હાડમારીની સ્થિતિમાં સુધારો થશે અને માલિકોને એકમો ફરીથી શરૂ કરવા માટે પ્રોત્સાહન પૂરૂ પાડી બિઝનેસની પ્રવૃત્તિઓ વધારવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે..
આત્મનિર્ભર ભારત રોજગાર યોજના, આત્મનિર્ભર ભારત 3.0 પેકેજ હેઠળ અર્થતંત્રને વેગ આપવા માટે અને ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં કોવિડ પછીના રિકવરીના તબક્કામાં ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં રોજગાર નિર્માણ વધારવા માટે એબીઆરવાય યોજના જાહેર કરવામાં આવી છે.
વિવિધ ક્ષેત્રો / ઉદ્યોગોના માલિકો ઉપરનો નાણાંકિય બોજ ઘટાડવા અને તે વધુ કામદારોને નોકરીમાં રાખે તે માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે આ યોજનાનો અમલ એમ્પલોઈઝ પ્રોવિડંડ ફંડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ઈપીએફઓ) મારફતે કરવામાં આવશે..
આ વિસ્તરણને પરિણામ તરીકે અગાઉના 58.5 લાખના અંદાજ સામે, 71.8 લાખ લોકો માટે ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં રોજગારનું નિર્માણ થશે એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
ઈપીએફઓ હેઠળ નોંધાયેલા એકમોની સંખ્યાને આધારે એબીઆરવાય હેઠળ ભારત સરકાર, બે વર્ષના ગાળા માટે માલિકો અને કર્મચારીઓનો હિસ્સો (વેતનના 24 ટકા) અથવા તો માલિકનો હિસ્સો (વેતનના 12 ટકા) ભોગવશે.
આ યોજના હેઠળ રજીસ્ટ્રેશન માટે લંબાવેલા સૂચિત સમય સહિત એટલે કે તા.31-03-2022 સુધીના નોંધણીના ગાળામાં થનારો અંદાજીત ખર્ચ રૂ.22,098 કરોડ થશે..
આ યોજના અંગેની વિસ્તૃત માર્ગરેખાઓ શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલય તથા ઈપીએફઓની વેબસાઈટ ઉપર જોઈ શકાશે..
વિવિધ ક્ષેત્રો/ ઉદ્યોગોના માલિકો ઉપરનો નાણાંકિય બોજ ઘટાડવા અને તે વધુ કામદારોને નોકરીમાં રાખે તે માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે આ યોજનાનો અમલ એમ્પલોઈઝ પ્રોવિડંડ ફંડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ઈપીએફઓ) મારફતે કરવામાં આવશે.
તા.18-06-2021ની સ્થિતિ મુજબ 21.42 લાખ લાભાર્થીઓને 79,577 એકમોમાં એબીઆરવાય હેઠળ રૂ.902 કરોડની રકમનો લાભ આપવામાં આવ્યો છે..
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેબિનેટની બેઠકમાં આત્મનિર્ભર ભારત રોજગાર યોજના (એબીઆરવાય)નો લાભ મેળવવા માટે રજિસ્ટ્રેશનની છેલ્લી તારીખ વધુ 9 મહિના એટલે કે તા.30 જૂન, 2021 થી તા.31 માર્ચ, 2022 સુધી લંબાવવાની બાબતને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
જો એકમમાં નવા કર્મચારીઓ અથવા તો જેમણે તા.01-03-2020થી તા.30-09-2020 સુધીમાં નોકરી ગૂમાવી છે તેવા કર્મચારીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે તો એબીઆરવાય હેઠળ ઈપીએફઓ સાથે નોંધવામાં આવેલા એકમો અને માસિક રૂ.15,000થી ઓછું વેતન મેળવતા તેમના નવા કર્મચારીઓને લાભ થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે યોજાયેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં દેશના 16 રાજ્યોમાં સરકારી ખાનગી ભાગીદારી (પીપીપી) ધોરણે ભારતનેટની સંશોધિત અમલીકરણ વ્યૂહરચના માટે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
પીપીપી મોડલ કામગીરી, જાળવણી, વપરાશ અને આવક પેદા કરવા ખાનગી ક્ષેત્રની કાર્યદક્ષતાનો ઉપયોગ કરશે તથા એના પગલે ભારતનેટનો અમલ ઝડપથી થશે એવી અપેક્ષા છે.
વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી આવક પેદા થશે એવી અપેક્ષા છે, જેમાં વ્યક્તિઓ અને સંસ્થાઓને બ્રોડબેન્ડ જોડાણનું વિસ્તરણ, ડાર્ક ફાઇબરનું વેચાણ, મોબાઇલ ટાવરોનું ફાઇબરાઇઝેશન, ઇ-કોમર્સ વગેરે સામેલ છે..
એનાથી ઓનલાઇન શિક્ષણ, ટેલીમેડિસિન, કૌશલ્ય વિકાસ, ઇ-કોમર્સને પણ બળ મળશે તેમજ બ્રોડબેન્ડના અન્ય ઉપયોગોને વેગ મળશે.
જે રાજ્યોમાં પીપીપી મોડલની કલ્પના કરવામાં આવી છે, એ રાજ્યો નિઃશુલ્ક રાઇટ ઓફ વેની સુવિધા આપશે..
ભારતનેટની પહોંચ તમામ વસાહતો સુધી પહોંચવાથી એમાં રહેતા લોકોને વિશ્વસનિય, ગુણવત્તાયુક્ત, હાઈ સ્પીડ બ્રોડબેન્ડ સેવા મળશે, જેના પગલે તેઓ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારની સંસ્થાઓ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવતી ઇ-સેવાઓનો લાભ સરળતાપૂર્વક અને ઝડપથી મળશે.
ટેલીકોમ ક્ષેત્રના આ મહત્વપૂર્ણ માળખાગત સુવિધામાં પીપીપી મોડલનો ઉપયોગ નવા પ્રકારની પહેલ છે.
એટલે ભારતનેટ માટે પીપીપી મોડલ કાર્યદક્ષતા વધારશે, સેવાની ગુણવત્તા વધારશે, ઉપભોક્તાને શ્રેષ્ઠ અનુભવ આપશે તેમજ ડિજિટલ ઇન્ડિયા અભિયાનને વેગ આપવા ખાનગી ક્ષેત્રની કુશળતા, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરશે.
મંત્રીમંડળે બાકીના રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં તમામ ગ્રામીણ વસાહતોને આવરી લેવા ભારતનેટની સુવિધા લંબાવવાની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી પણ આપી હતી.
બ્રોડબેન્ડનો પ્રસાર અને એના વિસ્તરણથી પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ એમ બંને પ્રકારની રોજગારીમાં વધારો થવાની તેમજ આવક થવાની અપેક્ષા પણ છે.
પસંદ થયેલા કન્સેશનરી (ખાનગી ક્ષેત્રના ભાગીદાર) પૂર્વનિર્ધારિત સેવા સ્તરની સમજૂતી (એસએલએ) મુજબ વિશ્વસનિય, હાઈ સ્પીડ બ્રોડબેન્ડ સેવાઓ પ્રદાન કરશે એવી અપેક્ષા છે.
આજે મંત્રીમંડળે આપેલી મંજૂરી અંતર્ગત આવરી લેવાયેલા રાજ્યો છે – કેરળ, કર્ણાટક, રાજસ્થાન, હિમાચલપ્રદેશ, પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તરપ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ, પશ્ચિમ બંગાળ, અસમ, મેઘાલય, મણિપુર, મિઝોરમ, ત્રિપુરા, નાગાલેન્ડ અને અરુણાચલ પ્રદેશ.
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં બ્રોડબેન્ડનો પ્રસાર થવાથી ડિજિટલ માધ્યમોની સુલભતામાં ગ્રામીણ-શહેરી અસમાનતા દૂર થશે તથા ડિજિટલ ઇન્ડિયા અભિયાનને વેગ મળશે.
ખાનગી ક્ષેત્રમાં ભાગીદાર ઇક્વિટી રોકાણ લાવશે અને મૂડીગત ખર્ચ તથા નેટવર્કની કામગીરી અને જાળવણી માટે સંસાધનો ઊભા કરશે એવી અપેક્ષા છે.
ભારતનેટની સેવાઓ આ કથિત રાજ્યોમાં ગ્રામપંચાયતો (જીપી)ની હદની બહાર વસેલા ગામડાઓમાં લંબાવવામાં આવશે.
સંશોધિત વ્યૂહરચનામાં સ્પર્ધાત્મક આંતરરાષ્ટ્રીય બિડિંગ પ્રક્રિયા દ્વારા પસંદ થનાર કન્સેશનરી દ્વારા ભારતનેટની રચના, અપગ્રેડેશન, કામગીરી, જાળવણી અને ઉપયોગ પણ સામેલ છે.
ECLGS : આ એક ચાલી રહેલી યોજના છે અને તાજેતરમાં , કોવિડ -19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રમાં વિવિધ ક્ષેત્રોના વ્યવસાયોમાં આવેલા વિક્ષેપને ધ્યાનમાં રાખીને , સરકારે ECLGS ના અવકાશને વધુ વ્યાપક બનાવ્યો છે .
LGSCAS : સરકારે કોવિડ -19 મહામારીના કારણે ઉભી થયેલી કટોકટીની પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લીધા છે જે કોવિડ -19 ના બીજા ચરણમાં સમાપ્ત થઇ ગયા છે .
LGSCAS, 8 મેટ્રોપોલિટન ટીઅર 1 શહેરો ( ક્લાસ X શહેરો ) ઉપરાંત શહેરી અને ગ્રામીણ સ્થળોએ સેટઅપ ઉભા કરવા માટે રૂપિયા 100 કરોડ સુધીની મંજૂર થયેલી લોન માટે બ્રાઉનફિલ્ડ પરિયોજનાઓને 50 ટકા અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે 75 ટકા ગેરેન્ટી આપશે .
LGSCAS : આ યોજના 31.03.2022 સુધીમાં મંજૂર કરવામાં આવેલી પાત્રતા ધરાવતી તમામ લોન અથવા રૂ .
LGSCAS: સરકારે કોવિડ-19 મહામારીના કારણે ઉભી થયેલી કટોકટીની પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લીધા છે જે કોવિડ-19ના બીજા ચરણમાં સમાપ્ત થઇ ગયા છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં જાહેર અને ખાનગી રોકાણમાં વધારો કરવાની તીવ્ર જરૂરિયાત ઉભી થઇ છે.
ECLGS : ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં કોવિડ -19 મહામારીનું જોર ફરી વધ્યું છે અને સ્થાનિક / પ્રાદેશિક સ્તરે સંબંધિત ચેપ નિયંત્રણ માટે અપનાવવામાં આવેલા પગલાંઓથી નવો અનિશ્ચિતાનો માહોલ સર્જાયો અને નવા આકાર લઇ રહેલા આર્થિક પુનરુદ્ધાર પર અસર પડી છે .
LGSCASનો મુખ્ય ઉદ્દેશ ક્રેડિટ જોખમ (પ્રાથમિકરૂપે બાંધકામ જોખમ)ને આંશિક ઘટાડવાનો અને ઓછા વ્યાજદરે બેંક ધિરાણ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે.
આ ઉપરાંત, મંત્રીમંડળે કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજના (ECLGS) હેઠળ રૂ.1,50,000 કરોડ સુધીના વધારાના ભંડોળ માટે પણ મંજૂરી આપી છે.
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ માટે, બ્રાઉનફિલ્ડ વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ બંને માટેનું આવરણ 75% રહેશે.
ECLGSની ડિઝાઇન ઉભરતી જરૂરિયાતોને ત્વરિત પ્રતિભાવ આપવાની લવચિકતા આપે છે, જેનો પુરાવો ECLGS 2.0, 3.0 અને 4.0ના અમલ તરીકે તેમજ 30.05.2021ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો તરીકે મળે છે.
LGSCAS: LGSCAS દેશમાં કોવિડ-19ના બીજા ચરણ દરમિયાન આ મહામારી સામેની લડતમાં પૂરતા પ્રમાણમાં આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના અભાવના કારણે જે અપવાદરૂપ સ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો તેના ચોક્કસ પ્રતિભાવરૂપે તૈયાર કરવામાં આવી છે.
આ યોજનાથી MSME વર્તમાન અભૂતપૂર્વ પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેમની કામગીરી ચાલુ રાખી શકશે તે ઉપરાંત , તેનાથી અર્થતંત્ર પર સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે તેમજ MSME પુનર્જિવિત થઇ શકશે તેવી પણ આશા છે ..
આ યોજના 30.09.2021 સુધીની ગેરેન્ટીડ કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન (GECL) હેઠળ મંજૂર કરવામાં આવેલી તમામ પાત્રતા ધરાવતી લોન અથવા GECL હેઠળ રૂપિયા ચાર લાખ પચાસ હજાર કરોડ સુધીની મંજૂર કરવામાં આવેલી રકમની લોન , બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય , માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે ..
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ માટે , બ્રાઉનફિલ્ડ વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ બંને માટેનું આવરણ 75% રહેશે ..
આ યોજનાથી MSME વર્તમાન અભૂતપૂર્વ પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેમની કામગીરી ચાલુ રાખી શકશે તે ઉપરાંત, તેનાથી અર્થતંત્ર પર સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે તેમજ MSME પુનર્જિવિત થઇ શકશે તેવી પણ આશા છે.
ECLGS ની ડિઝાઇન ઉભરતી જરૂરિયાતોને ત્વરિત પ્રતિભાવ આપવાની લવચિકતા આપે છે , જેનો પુરાવો ECLGS 2.0, 3.0 અને 4.0 ના અમલ તરીકે તેમજ 30.05.2021 ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો તરીકે મળે છે .
ECLGS: આ એક ચાલી રહેલી યોજના છે અને તાજેતરમાં, કોવિડ-19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રમાં વિવિધ ક્ષેત્રોના વ્યવસાયોમાં આવેલા વિક્ષેપને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે ECLGSના અવકાશને વધુ વ્યાપક બનાવ્યો છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ પર સંખ્યાબંધ ભારણો આવ્યા તેમજ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં આજીવિકા અને વ્યાવસાયિક એકમો પણ મુશ્કેલીમાં આવી ગયા .
1,50,000 કરોડ સુધીના વધારાના ભંડોળ માટે પણ મંજૂરી આપી છે ..
આવા માહોલમાં ધિરાણ લેનારાઓની સૌથી સંવેદનશીલ શ્રેણીમાં વ્યક્તિગત ઋણધારકો , નાના વ્યવસાયો અને MSME આવે છે જેમના માટે , ભારત સરકાર દ્વારા લક્ષિત નીતિ પ્રતિભાવ તરીકે ECLGS નો અમલ કરવામાં આવ્યો છે .
ECLGS: ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં કોવિડ-19 મહામારીનું જોર ફરી વધ્યું છે અને સ્થાનિક/પ્રાદેશિક સ્તરે સંબંધિત ચેપ નિયંત્રણ માટે અપનાવવામાં આવેલા પગલાંઓથી નવો અનિશ્ચિતાનો માહોલ સર્જાયો અને નવા આકાર લઇ રહેલા આર્થિક પુનરુદ્ધાર પર અસર પડી છે.
મંજૂરી આપવામાં આવેલી આ યોજનાથી દેશમાં ખૂબ જ આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ માળખાકીય સુવિધાઓની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવામાં મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે , સાથે સાથે વધુ રોજગારીની તકોનું સર્જન થવાની પણ આશા છે .
LGSCAS નો મુખ્ય ઉદ્દેશ ક્રેડિટ જોખમ ( પ્રાથમિકરૂપે બાંધકામ જોખમ ) ને આંશિક ઘટાડવાનો અને ઓછા વ્યાજદરે બેંક ધિરાણ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે ..
આ યોજના 30.09.2021 સુધીની ગેરેન્ટીડ કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન (GECL) હેઠળ મંજૂર કરવામાં આવેલી તમામ પાત્રતા ધરાવતી લોન અથવા GECL હેઠળ રૂપિયા ચાર લાખ પચાસ હજાર કરોડ સુધીની મંજૂર કરવામાં આવેલી રકમની લોન, બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય, માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે.
સૂચિત LGSCAS નો ઉદ્દેશ દેશમાં તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓમાં વધારો કરવાનો , જેમાં ખાસ કરીને લક્ષિત વંચિત વિસ્તારોમાં સુવિધા વધારવાનો છે .
LGSCAS : LGSCAS દેશમાં કોવિડ -19 ના બીજા ચરણ દરમિયાન આ મહામારી સામેની લડતમાં પૂરતા પ્રમાણમાં આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના અભાવના કારણે જે અપવાદરૂપ સ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો તેના ચોક્કસ પ્રતિભાવરૂપે તૈયાર કરવામાં આવી છે .
મંત્રીમંડળે અન્ય ક્ષેત્રો / ધિરાણ કરનારાઓ માટે પણ યોજના લાગુ કરવાની મંજૂરી આપી છે જેમાં બહેતર આરોગ્ય સંભાળ સાથે સંલગ્ન હોય તેનો પણ સમાવેશ થાય છે .
50,000 કરોડની રકમની લોન , બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય , માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે ..
આવા માહોલમાં ધિરાણ લેનારાઓની સૌથી સંવેદનશીલ શ્રેણીમાં વ્યક્તિગત ઋણધારકો, નાના વ્યવસાયો અને MSME આવે છે જેમના માટે, ભારત સરકાર દ્વારા લક્ષિત નીતિ પ્રતિભાવ તરીકે ECLGSનો અમલ કરવામાં આવ્યો છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં જાહેર અને ખાનગી રોકાણમાં વધારો કરવાની તીવ્ર જરૂરિયાત ઉભી થઇ છે .
તાજેતરમાં જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો , એટલે કે , RBI દ્વારા 04.06.2021 ના રોજ વન ટાઇમ રિસ્ટ્રક્ચરિંગની મર્યાદા વધારીને રૂ .
મંત્રીમંડળે અન્ય ક્ષેત્રો/ધિરાણ કરનારાઓ માટે પણ યોજના લાગુ કરવાની મંજૂરી આપી છે જેમાં બહેતર આરોગ્ય સંભાળ સાથે સંલગ્ન હોય તેનો પણ સમાવેશ થાય છે.
મંજૂરી આપવામાં આવેલી આ યોજનાથી દેશમાં ખૂબ જ આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ માળખાકીય સુવિધાઓની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવામાં મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે, સાથે સાથે વધુ રોજગારીની તકોનું સર્જન થવાની પણ આશા છે.
50 કરોડ કરવાની જાહેરાત અને વ્યવસાયો પર કોવિડનો વિપરિત પ્રભાવ એકધારો ચાલુ રહેવાના કારણે હજુ પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે ..
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ પર સંખ્યાબંધ ભારણો આવ્યા તેમજ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં આજીવિકા અને વ્યાવસાયિક એકમો પણ મુશ્કેલીમાં આવી ગયા.
જરૂરિયાતોમાં હોસ્પિટલમાં બેડ, ICU, નિદાન કેન્દ્રો, ઓક્સિજન સુવિધાઓ, ટેલિફોન અથવા ઇન્ટરનેટ આધારિત તબીબી સલાહ અને દેખરેખ, પરીક્ષણની સુવિધાઓ અને પુરવઠા, રસી માટે કોલ્ડ ચેઇન સુવિધા, દવાઓ અને રસીનો જથ્થો રાખવા માટે આધુનિક ગોદામો, તાકીદની સ્થિતિ માટે આઇસોલેશન સુવિધાઓ તેમજ શિરિંજ અને શીશીઓ તેવા અન્ય સંલગ્ન પુરવઠાના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવાનું પણ સામેલ છે.
કોવિડ -19 ના બીજા ચરણમાં ખાસ કરીને આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રમાં આવેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કોવિડ અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રો માટે લોન ગેરેન્ટી યોજના (LGSCAS) ને મંજૂરી આપી છે જે આરોગ્ય / તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓ સંબધિત બ્રાઉનફિલ્ડના વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે નાણાકીય ગેરેન્ટી આવરણ પૂરું પાડવા માટે રૂપિયા 50,000 કરોડનું ભંડોળ સક્ષમ કરે છે ..
જરૂરિયાતોમાં હોસ્પિટલમાં બેડ , ICU, નિદાન કેન્દ્રો , ઓક્સિજન સુવિધાઓ , ટેલિફોન અથવા ઇન્ટરનેટ આધારિત તબીબી સલાહ અને દેખરેખ , પરીક્ષણની સુવિધાઓ અને પુરવઠા , રસી માટે કોલ્ડ ચેઇન સુવિધા , દવાઓ અને રસીનો જથ્થો રાખવા માટે આધુનિક ગોદામો , તાકીદની સ્થિતિ માટે આઇસોલેશન સુવિધાઓ તેમજ શિરિંજ અને શીશીઓ તેવા અન્ય સંલગ્ન પુરવઠાના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવાનું પણ સામેલ છે .
હાલમાં, ECLGS હેઠળ રૂપિયા 2.6 લાખ કરોડની લોનને મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે.
આ વૃદ્ધિથી ધિરાણ કરતી સંસ્થાઓને ઓછા ખર્ચે રૂપિયા 1.5 લાખ કરોડ સુધીનું વધારાનું ધિરાણ આપવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરીને અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રો માટે ખૂબ જ આવશ્યક એવી રાહત મળશે તેવી અપેક્ષા છે અને તેના પરિણામરૂપે, વ્યાવસાયિક એકમો તેમની પરિચાલન જવાબદારીઓને પહોંચી વળશે અને તેમના વ્યવવસાયનું કાર્ય સતત ચાલુ રાખી શકશે તેવી આશા છે.
આ મેટ્રો શહેરોથી લઇને ટીઅર V અને VI સુધીના નગરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ જરૂરી થઇ ગયું છે .
આ મેટ્રો શહેરોથી લઇને ટીઅર V અને VI સુધીના નગરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ જરૂરી થઇ ગયું છે.
હાલમાં , ECLGS હેઠળ રૂપિયા 2.6 લાખ કરોડની લોનને મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે .
આ વૃદ્ધિથી ધિરાણ કરતી સંસ્થાઓને ઓછા ખર્ચે રૂપિયા 1.5 લાખ કરોડ સુધીનું વધારાનું ધિરાણ આપવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરીને અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રો માટે ખૂબ જ આવશ્યક એવી રાહત મળશે તેવી અપેક્ષા છે અને તેના પરિણામરૂપે , વ્યાવસાયિક એકમો તેમની પરિચાલન જવાબદારીઓને પહોંચી વળશે અને તેમના વ્યવવસાયનું કાર્ય સતત ચાલુ રાખી શકશે તેવી આશા છે .
કોવિડ-19ના બીજા ચરણમાં ખાસ કરીને આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રમાં આવેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કોવિડ અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રો માટે લોન ગેરેન્ટી યોજના (LGSCAS)ને મંજૂરી આપી છે જે આરોગ્ય/તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓ સંબધિત બ્રાઉનફિલ્ડના વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે નાણાકીય ગેરેન્ટી આવરણ પૂરું પાડવા માટે રૂપિયા 50,000 કરોડનું ભંડોળ સક્ષમ કરે છે.
વિગતવાર પદ્ધતિઓ ઉભરતી પરિસ્થિતિ અનુસાર યોગ્ય સમયે નક્કી કરવામાં આવશે ..
સૂચિત LGSCASનો ઉદ્દેશ દેશમાં તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓમાં વધારો કરવાનો, જેમાં ખાસ કરીને લક્ષિત વંચિત વિસ્તારોમાં સુવિધા વધારવાનો છે.
આ ઉપરાંત , મંત્રીમંડળે કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજના (ECLGS) હેઠળ રૂ .
તાજેતરમાં જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો, એટલે કે, RBI દ્વારા 04.06.2021ના રોજ વન ટાઇમ રિસ્ટ્રક્ચરિંગની મર્યાદા વધારીને રૂ.50 કરોડ કરવાની જાહેરાત અને વ્યવસાયો પર કોવિડનો વિપરિત પ્રભાવ એકધારો ચાલુ રહેવાના કારણે હજુ પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે.
LGSCAS, 8 મેટ્રોપોલિટન ટીઅર 1 શહેરો (ક્લાસ X શહેરો) ઉપરાંત શહેરી અને ગ્રામીણ સ્થળોએ સેટઅપ ઉભા કરવા માટે રૂપિયા 100 કરોડ સુધીની મંજૂર થયેલી લોન માટે બ્રાઉનફિલ્ડ પરિયોજનાઓને 50 ટકા અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે 75 ટકા ગેરેન્ટી આપશે.
LGSCAS: આ યોજના 31.03.2022 સુધીમાં મંજૂર કરવામાં આવેલી પાત્રતા ધરાવતી તમામ લોન અથવા રૂ.50,000 કરોડની રકમની લોન, બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય, માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે.
આ પેકેજના તબક્કા-IIમાં કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર (CS) અને કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજનાઓ (CSS) ઘટકો છે.
ગયા વર્ષે માર્ચ 2020 માં , જ્યારે દેશમાં કોવિડ -19 મહામારીના પ્રથમ ચરણનો સામનો કરવાનો આવ્યો ત્યારે પ્રધાનમંત્રીએ “ ભારત કોવિડ -19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પેકેજ ” માટે રૂપિયા 15,000 કરોડની કેન્દ્ર ક્ષેત્રની યોજનાની જાહેરાત કરી હતી , જેનાથી MoHFW અને રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પ્રયાસોને ખૂબ જ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું અને મહામારીના વ્યવસ્થાપન માટે આરોગ્ય તંત્રની પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપવામાં આવ્યો હતો .
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ પીડિયાટ્રિક સંભાળ અને માપી શકાય તેવા પરિણામો સહિત આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વહેલા નિરાકરણ, નિદાન અને વ્યવસ્થાપન માટે તાત્કાલિક પ્રતિભાવના હેતુથી આરોગ્ય તંત્રની તૈયારીઓને વેગ આપવાનો છે.
CSS ઘટકો અંતર્ગત, પ્રયાસોનો ઉદ્દેશ મહામારી સામે અસરકારક અને ઝડપથી પ્રતિભાવ માટે જિલ્લા અને પેટા જિલ્લા ક્ષમતા વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે.
ફેબ્રુઆરી 2021ના મધ્યથી દેશમાં બીજા ચરણની શરૂઆત થઇ છે જેમાં ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોની આસપાસ તેમજ આદિવાસી વિસ્તારોમાં મહામારીનો ફેલાવો વધારે પ્રમાણમાં થયો છે.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે મંત્રીમંડળે ‘ ભારત કોવિડ -19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પેકેજ : તબક્કા II’ નામની નવી યોજનાને નાણાકીય વર્ષ 2021-21 માં રૂપિયા 23,123 ના ખર્ચ સાથે મંજૂરી આપી છે .
આ પેકેજના તબક્કા -II માં કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર (CS) અને કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજનાઓ (CSS) ઘટકો છે ..
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ પીડિયાટ્રિક સંભાળ અને માપી શકાય તેવા પરિણામો સહિત આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વહેલા નિરાકરણ , નિદાન અને વ્યવસ્થાપન માટે તાત્કાલિક પ્રતિભાવના હેતુથી આરોગ્ય તંત્રની તૈયારીઓને વેગ આપવાનો છે ..
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આ પ્રકારે સહકાર આપવામાં આવશે: CSS ઘટકો અંતર્ગત , પ્રયાસોનો ઉદ્દેશ મહામારી સામે અસરકારક અને ઝડપથી પ્રતિભાવ માટે જિલ્લા અને પેટા જિલ્લા ક્ષમતા વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે .
નાણાકીય વર્ષ 2021-22ના આગામી નવ મહિનામાં તાકીદની જરૂરિયાત પર ધ્યાન આપીને, કેન્દ્ર સરકારની હોસ્પિટલો/એજન્સીઓ અને રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની સરકારોને તેમના બીજા ચરણના હાલના પ્રતિભાવમાં વધારો કરવા માટે અને વધતી મહામારી સામે તેમની ક્ષમતામાં વધારો કરવા માટે સહકાર આપવામાં આવશે જેમાં પરીધીય સુવિધાઓમાં જિલ્લા અને પેટા જિલ્લા સ્તર પણ સામેલ છે.
ગયા વર્ષે માર્ચ 2020માં, જ્યારે દેશમાં કોવિડ-19 મહામારીના પ્રથમ ચરણનો સામનો કરવાનો આવ્યો ત્યારે પ્રધાનમંત્રીએ “ભારત કોવિડ-19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પેકેજ” માટે રૂપિયા 15,000 કરોડની કેન્દ્ર ક્ષેત્રની યોજનાની જાહેરાત કરી હતી, જેનાથી MoHFW અને રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પ્રયાસોને ખૂબ જ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું અને મહામારીના વ્યવસ્થાપન માટે આરોગ્ય તંત્રની પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપવામાં આવ્યો હતો.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે મંત્રીમંડળે ‘ભારત કોવિડ-19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પેકેજ: તબક્કા II’ નામની નવી યોજનાને નાણાકીય વર્ષ 2021-21માં રૂપિયા 23,123ના ખર્ચ સાથે મંજૂરી આપી છે.
“ભારત કોવિડ-19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પરિયોજના: તબક્કો II” 01 જુલાઇ 2021ના રોજથી 31 માર્ચ 2022 સુધી રૂપિયા 23,123 કરોડના કુલ ખર્ચે કેન્દ્ર અને રાજ્યના હિસ્સા સાથે નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર અમલમાં મૂકવામાં આવશે: “ ભારત કોવિડ -19 તાત્કાલિક પ્રતિભાવ અને આરોગ્ય તંત્ર તૈયારી પરિયોજના : તબક્કો II” 01 જુલાઇ 2021 ના રોજથી 31 માર્ચ 2022 સુધી રૂપિયા 23,123 કરોડના કુલ ખ ર્ચે કેન્દ્ર અને રાજ્યના હિસ્સા સાથે નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર અમલમાં મૂકવામાં આવશે :.
ફેબ્રુઆરી 2021 ના મધ્યથી દેશમાં બીજા ચરણની શરૂઆત થઇ છે જેમાં ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોની આસપાસ તેમજ આદિવાસી વિસ્તારોમાં મહામારીનો ફેલાવો વધારે પ્રમાણમાં થયો છે ..
નાણાકીય વર્ષ 2021-22 ના આગામી નવ મહિનામાં તાકીદની જરૂરિયાત પર ધ્યાન આપીને , કેન્દ્ર સરકારની હોસ્પિટલો / એજન્સીઓ અને રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની સરકારોને તેમના બીજા ચરણના હાલના પ્રતિભાવમાં વધારો કરવા માટે અને વધતી મહામારી સામે તેમની ક્ષમતામાં વધારો કરવા માટે સહકાર આપવામાં આવશે જેમાં પરીધીય સુવિધાઓમાં જિલ્લા અને પેટા જિલ્લા સ્તર પણ સામેલ છે ..
સ્પર્ધાત્મકતા કાયદા, 2002ની કલમ 18 સીસીઆઈને એની ફરજો અદા કરવા કે કાયદા અંતર્ગત એની કામગીરી કરવા કોઈ પણ વિદેશી સંસ્થા સાથે કોઈ પણ કરાર કે વ્યવસ્થા કરવાની મંજૂરી આપે છે..
વળી આ એમઓસી સીસીઆઈ દ્વારા સ્પર્ધાત્મકતા કાયદા, 2002ને અસરકારક રીતે લાગુ કરવા મદદરૂપ થશે.
આજે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારતીય સ્પર્ધાત્મક પંચ (સીસીઆઈ) અને જાપાન ફેર ટ્રેડ કમિશન (જેએફટીસી) વચ્ચે થયેલા સમજૂતીના કરાર (એમઓસી)ને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જેનો આશય સ્પર્ધાત્મકતા સાથે સંબંધિત કાયદા અને નીતિગત બાબતોમાં સહકારના પ્રોત્સાહન આપવાનો અને એને વધુ ગાઢ બનાવવાનો છે..
આ મંજૂર થયેલા એમઓસી માહિતીના આદાનપ્રદાન દ્વારા સીસીઆઈને જાપાનમાં એની સહભાગી સ્પર્ધાત્મક સંસ્થાના અનુભવો અને બોધપાઠોમાંથી નવી બાબતો શીખવા સક્ષમ બનાવશે.
સરવાળે ઉપભોક્તાઓને લાભ થશે તથા સર્વસમાવેશકતા વધશે અને સમાનતાને પ્રોત્સાહન મળશે..
આ એમઓસી માહિતીના આદાનપ્રદાન દ્વારા તેમજ ટેકનિકલ સહકાર, અનુભવોની વહેંચણી અને સહકારના અમલીકરણના ક્ષેત્રમાં વિવિધ ક્ષમતાનિર્માણની પહેલો દ્વારા સ્પર્ધાત્મકતા સાથે સંબંધિત કાયદા અને નીતિગત બાબતોના સંબંધમાં સહકારને પ્રોત્સાહન આપશે અને એને વધારે ગાઢ બનાવશે..
બંને પક્ષ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાય સાથે સંબંધિત સંયુક્ત સંશોધન શરૂ કરશે, જેમાં ટેકનિકલ ક્ષેત્રોમાં સહયોગાત્મક સંશોધન પણ સામેલ થઈ શકે છે.
આ વ્યવસાયિક એકાઉન્ટન્ટ્સ માટે એક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા છે, જેના સમગ્ર વિશ્વમાં 2,27,000થી વધારે પૂર્ણકાલિન યોગ્યતા ધરાવતા સભ્યો છે અને 5,44,000 ભાવિ સભ્યો છે..
આ એમઓયુ એક સંસ્થાના સભ્યોને વ્યવસાયિક સ્તરના વિષયોમાં લઘુતમ ગુણ હાંસલ કરીને બીજી સંસ્થાનું પૂર્ણકાલિન સભ્યપદ મેળવવા અને બંને અધિકારક્ષેત્રોમાં વ્યવસાયિકોની અવરજવરને સુવિધાજનક બનાવવાનો માર્ગ મોકળો કરશે..
આ એમઓયુ માહિતીના આદાનપ્રદાન અને સંશોધન તથા પ્રકાશનોના આદાનપ્રદાનની દિશામાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની કામગીરીને પ્રોત્સાહન આપશે, જેથી બંને અધિકારક્ષેત્રોમાં સુશાનની પ્રક્રિયા મજબૂત થશે.
આ એમઓયુ બંને અધિકારક્ષેત્રોમાં વ્યવસાયિકોની અવરજવરમાં મદદરૂપ થશે તથા ભારત અને વિદેશોમાં કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટ્સની રોજગારક્ષમતાને પણ વધારશે..
આ માટે અન્ય વ્યાવસાયિક સંસ્થાઓ સાથે યોગ્યતા હાંસલ કરવાની પ્રક્રિયામાં મોટા ભાગના વિષયોમાં પાસ થવાની બાધ્યતામાંથી છૂટ મળશે.
એસોસિએશન ઓફ ચાર્ટર્ડ સર્ટિફાઇડ એકાઉન્ટન્ટ્સ (એસીસીએ)ની સ્થાપના 1904માં થઈ હતી, જેને ઇંગ્લેન્ડ અને વેલ્સના કાયદા અંતર્ગત 1947 રૉયલ ચાર્ટર દ્વારા સમાવવામાં આવી હતી.
28 મે, 1959ના રોજ સંસ્થાની સ્થાપના સંસદના એક વિશેષ અધિનિયમ એટલે કે કોસ્ટ એન્ડ વર્ક્સ એકાઉન્ટન્ટ્સ ધારા, 1959 દ્વારા કોસ્ટ એન્ડ વર્ક્સ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયનું નિયમન કરવા માટે એક બંધારણીય વ્યવસાયિક સંસ્થા તરીકે થઈ હતી.
આ ઉપરાંત બંને સસ્થાઓના સભ્યો સંયુક્ત સંશોધન અને વ્યવસાયિક વિકાસ કામગીરીઓને ચાલુ રાખવામાં સહાયતા પ્રદાન કરશે..
આ સંસ્થા ભારતમાં એકમાત્ર માન્યતાપ્રાપ્ત બંધારણીય વ્યવસાયિક સંગઠન અને લાઇસન્સ ધરાવતી સંસ્થા છે, જે ખાસ કરીને કોસ્ટ અને વર્ક્સ એકાઉન્ટન્સીમાં તજજ્ઞતા ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા (આઇસીઓએઆઈ) અને એસોસિએશન ઓફ ચાર્ટર્ડ સર્ટિફાઇડ એકાઉન્ટન્ટ્સ (એસીસીએ), યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ (યુકે) વચ્ચે થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયાની સ્થાપના પહેલી વાર 1944માં કંપની ધારા અંતર્ગત એક રજિસ્ટર્ડ કંપની સ્વરૂપે થઈ હતી, જેનો ઉદ્દેશ કોસ્ટ એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયને પ્રોત્સાહન આપવાનો, એનું નિયમન કરવાનો અને વિકસાવવાનો હતો.
આ દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર ભારતના આરોગ્ય અને કુટુંબ કલ્યાણ મંત્રાલય અને ડેનમાર્કના આરોગ્ય મંત્રાલય વચ્ચે આરોગ્ય ક્ષેત્રે સંયુક્ત પહેલ અને તકનીકી વિકાસ દ્વારા સહકારને પ્રોત્સાહિત કરશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતાવાળી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારતના આરોગ્ય અને કુટુંબ કલ્યાણ મંત્રાલય અને ડેનમાર્કના આરોગ્ય મંત્રાલય વચ્ચે આરોગ્ય અને ચિકિત્સાના ક્ષેત્રમાં સહકાર અંગેના સમજૂતીકરારને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
દ્વિપક્ષીય સમજૂતીકરાર ભારતના આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય અને ડેનમાર્કના આરોગ્ય મંત્રાલય વચ્ચે સંયુક્ત પહેલ અને આરોગ્ય ક્ષેત્રે સંશોધનના વિકાસ દ્વારા સહકારને પ્રોત્સાહિત કરશે.
“ આયોગ ” ની મુદત 31.07.2021થી 31.01.2022 6 મહિના સુધી વધારવાનો આદેશ રાષ્ટ્રપતિની મંજૂરી સાથે સૂચિત કરવામાં આવશે..
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતાવાળી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે કેન્દ્રીય સૂચિમાં અન્ય પછાત વર્ગોમાં પેટા-વર્ગીકરણના મુદ્દાને તપાસવા માટે બંધારણની કલમ 340 હેઠળ બનાવવામાં આવેલા આયોગના કાર્યકાળના 31 જુલાઈ, 2021 પછીના 6 મહિના એટલે કે 31 જાન્યુઆરી, 2022 સુધીના અગિયારમાં વિસ્તરણને મંજૂરી આપી છે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતાવાળી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે કેન્દ્રીય સૂચિમાં અન્ય પછાત વર્ગોમાં પેટા-વર્ગીકરણના મુદ્દાને તપાસવા માટે બંધારણની કલમ 340 હેઠળ બનાવવામાં આવેલા આયોગના કાર્યકાળના 31 જુલાઈ , 2021 પછીના 6 મહિના એટલે કે 31 જાન્યુઆરી , 2022 સુધીના અગિયારમાં વિસ્તરણને મંજૂરી આપી છે..
“આયોગ”ની મુદત 31.07.2021થી 31.01.2022 6 મહિના સુધી વધારવાનો આદેશ રાષ્ટ્રપતિની મંજૂરી સાથે સૂચિત કરવામાં આવશે.
કાર્યકાળના સૂચિત વિસ્તરણ અને તેના સંદર્ભની શરતોમાં વધારો "આયોગ" ને વિવિધ હિતધારકો સાથે પરામર્શ કર્યા પછી ઓબીસીના પેટા-વર્ગીકરણના મુદ્દા પર એક વ્યાપક અહેવાલ રજૂ કરવા માટે સક્ષમ બનાવશે..
આ દરખાસ્તથી જિલ્લા અને પાયાના સ્તરે કાર્યરત અદાલતોના ન્યાયિક અધિકારીઓ માટે 3800 કોર્ટ હોલ અને 4000 રહેઠાણ એકમો (નવા અને હાલ ચાલુ પ્રોજેક્ટ એમ બંને)નું નિર્માણ કરવામાં મદદ મળશે.
ગ્રામ ન્યાયાલય યોજના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વંચિત સમુદાયના લોકોને ઝડપથી અને વાજબી ખર્ચે ન્યાય પ્રદાન કરવાના એના ઉદ્દેશને સફળતાપૂર્વક હાંસલ કરી છે કે નહીં એનું આકલન કરવા એક વર્ષથી સમીક્ષા હાથ ધરવામાં આવશે..
સીએસએસ યોજના સમગ્ર દેશમાં સુસજ્જિત કોર્ટ હોલ તથા જિલ્લા અને અધિનસ્થ અદાલતોના ન્યાયાધિશો/ન્યાયિક અધિકારીઓ માટે રહેણાક એકમોની ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરશે.
જોકે અધિસૂચિત ગ્રામ ન્યાયાલયો કાર્યરત થાય અને ન્યાયાધિકારીઓને નિમણૂક થાય તથા ન્યાય વિભાગની પોર્ટલ પર ગ્રામ ન્યાયાલયનું રિપોર્ટ થયા પછી જ રાજ્યોને ફંડ આપવામાં આવશે.
01.04.2021થી 31.03.2026 સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળા માટે કુલ રૂ.9000 કરોડના ખર્ચે નીચેની પ્રવૃત્તિઓનો અમલ થશે, જેમાંથી કેન્દ્ર સરકાર ગ્રામ ન્યાયાલય યોજના માટે ફાળવવામાં આવેલા રૂ.50 કરોડ સહિત રૂ.5357 કરોડનું વહન કરશે..
ડિજિટલ કમ્પ્યુટર રૂમોની સ્થાપના ડિજિટલ ક્ષમતાઓ પણ સુધારશે અને ડિજિટલ પહેલને વેગ આપશે, જેથી ભારતનાં ડિજિટલ ઇન્ડિયાના વિઝનને વેગ મળશે.
વર્તમાન દરખાસ્ત વકીલોના હોલ, શૌચાલય સંકુલો અને ડિજિટલ કમ્પ્યુટર રૂમના નિર્માણ જેવી વધારાની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવાની બાબતો સામેલ છે.
તમામ ન્યાયિક અધિકારીઓ માટે રહેઠાણનો અભાવ તેમની કામગીરી અને કાર્યક્ષમતા પર માઠી અસર કરે છે.
આ યોજનાનો અમલ કરીને 13 રાજ્યોએ 455 ગ્રામ ન્યાયાલયો અધિસૂચિત કરી છે, જેમાંથી 226 કાર્યરત છે.
વર્ષ 2021થી વર્ષ 2026 સુધી યોજનાનો અમલ વર્ષ 2021થી વર્ષ 2026 સુધી યોજનાનો અમલ.
મંત્રીમંડળે કુલ રૂ.50 કરોડના ખર્ચ સાથે 5 વર્ષના ગાળા માટે રિકરિંગ અને નોન-રિકરિંગ ગ્રાન્ટ પ્રદાન કરીને ગ્રામ ન્યાયાલયોને ટેકો આપવાના નિર્ણયને પણ મંજૂરી આપી છે.
વર્તમાન દરખાસ્ત વકીલોના હોલ, શૌચાલય સંકુલો અને ડિજિટલ કમ્પ્યુટર રૂમના નિર્માણ જેવી વધારાની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવાની બાબતો સામેલ છે..
સીએસએસ યોજના સમગ્ર દેશમાં સુસજ્જિત કોર્ટ હોલ તથા જિલ્લા અને અધિનસ્થ અદાલતોના ન્યાયાધિશો/ન્યાયિક અધિકારીઓ માટે રહેણાક એકમોની ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરશે.
યોજનાની શરૂઆત થયા પછી વર્ષ 2014 સુધી કેન્દ્ર સરકારે 20 વર્ષથી વધારે સમયગાળામાં રાજ્ય સરકારો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને રૂ.3444 કરોડ પ્રદાન કર્યા છે.
વળી વકીલો માટે 1450 હોલ, 1450 શૌચાલય સંકુલો અને 3800 ડિજિટલ કમ્પ્યુટર રૂમો બનાવવામાં પણ મદદ મળશે.
અદાલતોમાં કેસનો ભરાવો અટકાવવા અને ન્યાય પ્રક્રિયામાં વિલંબને નિવારવા પર્યાપ્ત ન્યાયિક માળખાગત સુવિધા મહત્વપૂર્ણ છે.
પાયાના સ્તરે કાર્યરત ન્યાયતંત્ર માટે માળખાગત સુવિધાઓ ઊભી કરવાની જવાબદારી મુખ્યત્વે રાજ્ય સરકારોની હોવા છતાં કેન્દ્ર સરકારે તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં અદાલતોની ઇમારતોનું નિર્માણ કરવા તથા ન્યાયિક અધિકારીઓ (જેઓ) માટે રહેઠાણ ક્વાર્ટર્સનું નિર્માણ કરવા આ સીએસએસ મારફતે સંસાધનો વધાર્યા છે.
ગ્રામ ન્યાયાલયોને સતત મદદ કરવાથી સામાન્ય નાગરિકને ઘરઆંગણે જ સામાન્ય નાગરિકને ન્યાય ન્યાય ઝડપથી, સમયસર અને વાજબી ખર્ચે પ્રદાન કરવાની પ્રક્રિયાને પણ વેગ મળશે..
સીએસએસ યોજનાની શરૂઆત થયા પછી અત્યાર સુધી કુલ રૂ.81.53 કરોડ મંજૂર કરવામાં આવ્યાં છે..
વર્તમાન સરકાર અધિનસ્થ કે આધારભૂત ન્યાયતંત્રને ન્યાય આપવાની પ્રક્રિયા હાથ ધરવા સુસજ્જ ન્યાયિક માળખાગત સુવિધા પ્રદાન કરવાની જરૂરિયાત પ્રત્યે સંવેદનશીલ છે, જેથી તમામને સમયસર અને ઝડપથી ન્યાય આપી શકાય.
કેટલીક અદાલતો હજુ પણ ભાડાના સંકુલોમાં કામ કરી રહી છે, જેની પાસે પર્યાપ્ત જગ્યા નથી અને કેટલીક અદાલતોની ઇમારતોની સ્થિતિ બહુ ખરાબ છે, જેમાં મૂળભૂત સુવિધાઓનો પણ અભાવ છે.
ગ્રામ ન્યાયાલયોને સતત મદદ કરવાથી સામાન્ય નાગરિકને ઘરઆંગણે જ સામાન્ય નાગરિકને ન્યાય ન્યાય ઝડપથી, સમયસર અને વાજબી ખર્ચે પ્રદાન કરવાની પ્રક્રિયાને પણ વેગ મળશે.
અદાલતો ન્યાયતંત્ર અને વકીલો એમ બંને માટે લાભદાયક સ્થિતિ માટે શ્રેષ્ઠ સુવિધાઓ પણ પ્રદાન કરી રહી છે તેમજ સામાન્ય નાગરિકનું જીવન સરળ બનાવી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે યોજાયેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં 01.04.2021થી 31.03.2026 સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળા માટે કુલ રૂ.9,000 કરોડના ખર્ચે ન્યાયતંત્ર માટે માળખાગત સુવિધાઓના વિકાસ માટે કેન્દ્ર સરકાર પ્રાયોજિત યોજના (સીએસએસ)ને ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
એનાથી દેશમાં ન્યાયતંત્રની કામગીરી અને પ્રદર્શનમાં સુધારો કરવામાં મદદ મળશે તેમજ આ નવા ભારત માટે કાર્યદક્ષ અદાલતો ઊભી કરવાની દિશામાં એક નવું પગલું બની રહેશે..
સાથે સાથે કેન્દ્ર સરકારની સહાયથી ચાલતી એક યોજના ઘડવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ ગ્રામ ન્યાયાલયદીઠ એકસાથે રૂ.18.00 લાખ સુધીની મર્યાદિત સહાય સાથે આ અદાલતો સ્થાપિત કરવા નોન-રિકરિંગ ખર્ચ તરીકે પ્રારંભિક ખર્ચમાં મદદ પ્રદાન કરવાનો હતો.
ગ્રામ ન્યાયાલય ધારો, 2008નો અમલ 2 ઓક્ટોબર, 2009થી થયો હતો, જેનો ઉદ્દેશ ભારતના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ન્યાયિક વ્યવસ્થાને ઝડપી અને સરળ બનાવવા માટે ગ્રામ ન્યાયાલયો સ્થાપના કરવાનો છે.
ન્યાયતંત્ર માટે માળખાગત સુવિધાઓના વિકાસ કરવા કેન્દ્ર સરકાર પ્રાયોજિત યોજના (સીએસએસ)નો અમલ વર્ષ 1993-94થી થઈ રહ્યો છે.
કેન્દ્ર સરકારે પણ આ અદાલતોના રિકરિંગ ખર્ચના 50 ટકા હિસ્સાનું વહન કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો, જે તેમની કામગીરીના પ્રથમ ત્રણ (3) વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન દર વર્ષે અદાલતદીઠ રૂ.3.2 લાખની ટોચમર્યાદાને આધિન છે.
એનાથી વિપરીત વર્તમાન સરકારે છેલ્લાં સાત વર્ષના ગાળામાં અત્યાર સુધી રૂ.5200 કરોડ મંજૂર કર્યા છે, જે અત્યાર સુધી મંજૂર થયેલી રકમનો 60 ટકા હિસ્સો છે..
આ ભંડોળમાંથી કેન્દ્ર સરકાર ગ્રામ ન્યાયાલય યોજના માટે રૂ.50 કરોડ સહિત રૂ.5357 કરોડનું વહન કરશે તથા રાષ્ટ્રીય ન્યાય પ્રદાન અને કાયદાકીય સુધારાલક્ષી અભિયાન દ્વારા યુદ્ધના ધોરણે એનો અમલ થશે..
થી ના સમયગાળા માટેનો મોંઘવારી ભથ્થું / મોંઘવારી રાહતનો દર રહેશે..
કોવિડ- રોગચાળાને લીધે ઉભી થયેલી અણધારી પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓના મોંઘવારી ભથ્થું (ડી.એ.) અને પેન્શનરોના મોંઘવારી રાહત (ડી.આર.) ના ત્રણ વધારાના હપ્તા સ્થિર કરી દેવામાં આવ્યા હતા જે અને થી બાકી હતા..
જે મૂળભૂત પગાર / પેન્શનના હાલના ના દર કરતા નો વધારો સાથે વધારીને કર્યું છે..
હવે સરકારે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થું અને પેન્શનરોને મોંઘવારી રાહત વધારીને થી કરી છે જે મૂળભૂત પગાર / પેન્શનના હાલના દરમાં નો વધારો દર્શાવે છે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ મંત્રીમંડળની સમિતિએ આજે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થું અને પેન્શનરોને મોંઘવારી રાહતને થી વધારવાની મંજૂરી આપી છે.
e) તેવી જ રીતે, જહાજોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો સાથે તેમને સંરેખિત કરીને માણસોની જરૂરિયાતો તર્કસંગત બનાવા માટે પણ પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે.
a) ભારતમાં 7,500 કિમી લાંબો દરિયાકાંઠો હોવા છતાં , નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં રાષ્ટ્રીય એક્ઝિમ વેપાર કે જે વાર્ષિક ધોરણે એકધારો વધી રહ્યો છે તે , વર્ષ 1997 થી જહાજ ક્ષેત્રમાં 100% FDI ની નીતિ અને ભારતીય જહાજ ઉદ્યોગ તેમજ ભારતનો રાષ્ટ્રીય જહાજોનો કાફલો તેના વૈશ્વિક સહયોગીઓની સરખામણીએ ઘણો ઓછો છે ..
a) ભારતમાં 7,500 કિમી લાંબો દરિયાકાંઠો હોવા છતાં, નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં રાષ્ટ્રીય એક્ઝિમ વેપાર કે જે વાર્ષિક ધોરણે એકધારો વધી રહ્યો છે તે, વર્ષ 1997 થી જહાજ ક્ષેત્રમાં 100% FDIની નીતિ અને ભારતીય જહાજ ઉદ્યોગ તેમજ ભારતનો રાષ્ટ્રીય જહાજોનો કાફલો તેના વૈશ્વિક સહયોગીઓની સરખામણીએ ઘણો ઓછો છે.
c) આ બંનેના કારણે વૈશ્વિક જહાજ ક્ષેત્રમાં ભારતીય સમુદ્રી નાવિકોનો હિસ્સો વધશે અને આ રીતે દુનિયાભરમાં ભારતીય સમુદ્રી નાવિકોના પુરવઠામાં અનેકગણો વધારો થઇ શકશે.
d) આ ઉપરાંત, કોઈપણ ઇન-ફ્લેગિંગ જહાજમાં ક્રૂને બદલીને બોર્ડ પર ભારતીય ક્રૂની નિયુક્તિ કરવા માટે 30 દિવસનો સમય આપવાનો ઉદ્દેશ છે.
b) જે કેડેટ્સ સમુદ્રી નાવિકો બનવા માંગતા હોય તેમણે જહાજોમાં ઓન - બોર્ડ તાલીમ લેવી જરૂરી છે .
b) આના પરિણામરૂપે વિશાળ અને સ્વસ્થ ભારતીય જહાજોનો કાફલો બનશે જે ભારતીય સમુદ્રી નાવિકો ( દરિયાખેડૂઓ ) માટે તાલીમ અને રોજગારની વધુ તકો ઉપલબ્ધ કરાવશે , ઉપરાંત વૈશ્વિક જહાજ ક્ષેત્રમાં ભારતીય કંપનીઓનો હિસ્સો વધારશે ..
f) આ યોજનાએ દેખરેખ ફ્રેમવર્ક પણ તૈયાર કર્યું છે જે યોજનાની અસરકારક દેખરેખ અને સમીક્ષાની પણ વિગતવાર વિગતો આપે છે.
આથી , ભારતીય જહાજો યુવાન ભારતીય છોકરા અને છોકરી કેડેટ્સને તાલીમના સ્લોટ પૂરા પડાશે ..
d) આ ઉપરાંત, ભારતીય જહાજોના કાફલામાં વધારો થવાથી જહાજ નિર્માણ, જહાજના સમારકામ, લંગારવાની કામગીરી વગેરે સંલગ્ન ઉદ્યોગોના વિકાસ માટે પરોક્ષ રીતે પણ સંખ્યાબંધ નવી રોજગારીનું સર્જન થશે અને તેના કારણે ભારતના GDPમાં યોગદાન પ્રાપ્ત થશે.
f) આ યોજનાએ દેખરેખ ફ્રેમવર્ક પણ તૈયાર કર્યું છે જે યોજનાની અસરકારક દેખરેખ અને સમીક્ષાની પણ વિગતવાર વિગતો આપે છે .
a) અમલીકરણ શેડ્યૂલ તેમજ વર્ષ અનુસાર વિગતો મહત્તમ ચુકવવાપાત્ર 15%ની અંદાજિત સબસિડીનું અનુમાન કરીને નીચે આપવામાં આવી છે જેના આંકડા કરોડ રૂપિયામાં છે a) અમલીકરણ શેડ્યૂલ તેમજ વર્ષ અનુસાર વિગતો મહત્તમ ચુકવવાપાત્ર 15% ની અંદાજિત સબસિડીનું અનુમાન કરીને નીચે આપવામાં આવી છે જેના આંકડા કરોડ રૂપિયામાં છે.
આનાથી ભારતમાં જહાજોની નોંધણી સરળ અને આકર્ષક બનશે અને તેના કારણે ભારતીય ટનેજ વધારવામાં મદદ મળશે.
જે દરેક ઉપરોક્ત સબસિડી સહાય આપવામાં આવશે તે દરમાં વર્ષે 1%નો ઘટાડો કરવામાં આવશે જે અનુક્રમે બંને ઉપરોક્ત ઉલ્લેખિત શ્રેણી માટે 10% અને 5% થાય ત્યાં સુધી ઘટતો રહેશે.
d) આ ઉપરાંત , કોઈપણ ઇન - ફ્લેગિંગ જહાજમાં ક્રૂને બદલીને બોર્ડ પર ભારતીય ક્રૂની નિયુક્તિ કરવા માટે 30 દિવસનો સમય આપવાનો ઉદ્દેશ છે ..
d) તમામ ભારતીય તેમજ વિદેશી નાગરિકો, કંપનીઓ અને કાનુની સંસ્થાઓ કે જેઓ ભારતમાં ભારતીય કંપની ઉભી કરવા અને જહાજોનું ફ્લેગિંગ કરવામાં રસ ધરાવતી હોય.
c) આ બંનેના કારણે વૈશ્વિક જહાજ ક્ષેત્રમાં ભારતીય સમુદ્રી નાવિકોનો હિસ્સો વધશે અને આ રીતે દુનિયાભરમાં ભારતીય સમુદ્રી નાવિકોના પુરવઠામાં અનેકગણો વધારો થઇ શકશે ..
c) નોંધણી વિશ્વની શ્રેષ્ઠ જહાજ રજિસ્ટ્રીઓની જેમ 72 કલાકમાં ઑનલાઇન કરવામાં આવશે.
આ માટે, દેખરેખ પ્રણાલીના 2-સ્તરની કલ્પના નીચે ઉલ્લેખ કર્યા મુજબ છે:- (i) સર્વોચ્ચ સમીક્ષા સમિતી (ARC) (ii) યોજના સમીક્ષા સમિતી (SRC).
b) સમુદ્રી નાવિક બનવાની મહત્વાકાંક્ષા રાખતા ભારતીય કેડેટ્સ b) સમુદ્રી નાવિક બનવાની મહત્વાકાંક્ષા રાખતા ભારતીય કેડેટ્સ.
b) પાંચ વર્ષ માટે સબસિડીની મહત્તમ અંદાજિત રકમ રૂપિયા 1624 કરોડની રેન્જમાં રહેશે ..
d) આ ઉપરાંત , ભારતીય જહાજોના કાફલામાં વધારો થવાથી જહાજ નિર્માણ , જહાજના સમારકામ , લંગારવાની કામગીરી વગેરે સંલગ્ન ઉદ્યોગોના વિકાસ માટે પરોક્ષ રીતે પણ સંખ્યાબંધ નવી રોજગારીનું સર્જન થશે અને તેના કારણે ભારતના GDP માં યોગદાન પ્રાપ્ત થશે ..
b) પાંચ વર્ષ માટે સબસિડીની મહત્તમ અંદાજિત રકમ રૂપિયા 1624 કરોડની રેન્જમાં રહેશે.
આથી, ભારતીય જહાજો યુવાન ભારતીય છોકરા અને છોકરી કેડેટ્સને તાલીમના સ્લોટ પૂરા પડાશે.
આ માટે , દેખરેખ પ્રણાલીના 2- સ્તરની કલ્પના નીચે ઉલ્લેખ કર્યા મુજબ છે :- (i) સર્વોચ્ચ સમીક્ષા સમિતી (ARC) (ii) યોજના સમીક્ષા સમિતી (SRC)..
a) ભારતીય ફ્લેગ જહાજોને ખર્ચમાં થતા નુકસાનની ખોટને પહોંચી વળવા માટે આદરણીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે 1 ફેબ્રુઆરી 2021ના રોજ વર્ષ નાણાકીય 2021-22 માટે તેમના કેન્દ્રીય અંદાજપત્રના પોતાના વક્તવ્ય દરમિયાન, ભારતમાં મંત્રાલયો અને CPSE દ્વારા બહાર પાડવામાં આવતા વૈશ્વિક ટેન્ડરોમાં ભારતીય જહાજ કંપનીઓને સબસિડી સહાય આપીને વેપારી જહાજોના ફ્લેગિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પાંચ વર્ષના સમય દરમિયાન રૂપિયા 1,624 કરોડની સહાય આપતી યોજના અમલમાં લાવવાની જાહેરાત કરી હતી.
b) આના પરિણામરૂપે વિશાળ અને સ્વસ્થ ભારતીય જહાજોનો કાફલો બનશે જે ભારતીય સમુદ્રી નાવિકો (દરિયાખેડૂઓ) માટે તાલીમ અને રોજગારની વધુ તકો ઉપલબ્ધ કરાવશે, ઉપરાંત વૈશ્વિક જહાજ ક્ષેત્રમાં ભારતીય કંપનીઓનો હિસ્સો વધારશે.
જે દરેક ઉપરોક્ત સબસિડી સહાય આપવામાં આવશે તે દરમાં વર્ષે 1% નો ઘટાડો કરવામાં આવશે જે અનુક્રમે બંને ઉપરોક્ત ઉલ્લેખિત શ્રેણી માટે 10% અને 5% થાય ત્યાં સુધી ઘટતો રહેશે ..
e) તેવી જ રીતે , જહાજોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો સાથે તેમને સંરેખિત કરીને માણસોની જરૂરિયાતો તર્કસંગત બનાવા માટે પણ પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે ..
e) એકંદરે કુલ મળીને ભારતીય અર્થતંત્ર કારણ કે આનાથી વિદેશી ફ્લેગ જહાજો પર વિદેશી હુંડિયામણની ચુકવણીની જંગી બચત થશે.
e) એકંદરે કુલ મળીને ભારતીય અર્થતંત્ર કારણ કે આનાથી વિદેશી ફ્લેગ જહાજો પર વિદેશી હુંડિયામણની ચુકવણીની જંગી બચત થશે ..
આત્મનિર્ભર ભારતનો હેતુ સિદ્ધ કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે મંત્રાલયો અને CPSE દ્વારા સરકારી માલસામાનની આયાત કરવા માટે બહાર પાડવામાં આવતા વૈશ્વિક ટેન્ડરોમાં ભારતીય જહાજ કંપનીઓને પાંચ વર્ષ દરમિયાન રૂપિયા 1624 કરોડની સબસિડી પૂરી પાડવાની યોજનાને નીચે દર્શાવ્યા અનુસાર મંજૂરી આપી છે: આત્મનિર્ભર ભારતનો હેતુ સિદ્ધ કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે મંત્રાલયો અને CPSE દ્વારા સરકારી માલસામાનની આયાત કરવા માટે બહાર પાડવામાં આવતા વૈશ્વિક ટેન્ડરોમાં ભારતીય જહાજ કંપનીઓને પાંચ વર્ષ દરમિયાન રૂપિયા 1624 કરોડની સબસિડી પૂરી પાડવાની યોજનાને નીચે દર્શાવ્યા અનુસાર મંજૂરી આપી છે :.
આનાથી ભારતમાં જહાજોની નોંધણી સરળ અને આકર્ષક બનશે અને તેના કારણે ભારતીય ટનેજ વધારવામાં મદદ મળશે ..
c) નોંધણી વિશ્વની શ્રેષ્ઠ જહાજ રજિસ્ટ્રીઓની જેમ 72 કલાકમાં ઑનલાઇન કરવામાં આવશે .
15%ના મહત્તમ ખર્ચની ધારણા કરીને, પાંચ વર્ષના સમયમાં ચુકાવવાની અંદાજિત સબસિડીની રકમ રૂપિયા (કરોડ)માં નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: 15% ના મહત્તમ ખર્ચની ધારણા કરીને , પાંચ વર્ષના સમયમાં ચુકાવવાની અંદાજિત સબસિડીની રકમ રૂપિયા ( કરોડ ) માં નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
b) જે કેડેટ્સ સમુદ્રી નાવિકો બનવા માંગતા હોય તેમણે જહાજોમાં ઓન-બોર્ડ તાલીમ લેવી જરૂરી છે.
d) તમામ ભારતીય તેમજ વિદેશી નાગરિકો , કંપનીઓ અને કાનુની સંસ્થાઓ કે જેઓ ભારતમાં ભારતીય કંપની ઉભી કરવા અને જહાજોનું ફ્લેગિંગ કરવામાં રસ ધરાવતી હોય ..
a) ભારતીય ફ્લેગ જહાજોને ખર્ચમાં થતા નુકસાનની ખોટને પહોંચી વળવા માટે આદરણીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે 1 ફેબ્રુઆરી 2021 ના રોજ વર્ષ નાણાકીય 2021-22 માટે તેમના કેન્દ્રીય અંદાજપત્રના પોતાના વક્તવ્ય દરમિયાન , ભારતમાં મંત્રાલયો અને CPSE દ્વારા બહાર પાડવામાં આવતા વૈશ્વિક ટેન્ડરોમાં ભારતીય જહાજ કંપનીઓને સબસિડી સહાય આપીને વેપારી જહાજોના ફ્લેગિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પાંચ વર્ષના સમય દરમિયાન રૂપિયા 1,624 કરોડની સહાય આપતી યોજના અમલમાં લાવવાની જાહેરાત કરી હતી ..
કેન્દ્ર દ્વારા ભંડોળ ધરાવતી નેશનલ આયુષ મિશન યોજના ભારત સરકારના આયુષ મંત્રાલયે એ હેતૂથી અમલી બનાવી હતી કે તેનાથી પરવડે તેવા દામે આયુષ સેવા પૂરી પાડી શકાય અને આયુષ હોસ્પિટલો તથા ડિસ્પેન્સરીઓને અપગ્રેડ કરીને વિશ્વભરમાં તેનો લાભ મળી શકે , આયુષની સવલતો રાજ્યકક્ષાએ પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો (PHCs), સામાજિક આરોગ્ય કેન્દ્રો (CHCs) અને જિલ્લા હોસ્પિટલો DHs) ખાતે ઉપલબ્ધ હોય છે .
નેશનલ આયુષ મિશન હેઠળ આવા ક્ષેત્રોની ચોક્કસ જરૂરિયાતો અને તેમની વાર્ષિક યોજનાઓમાં ઉચ્ચ સંશાધનોની ફાળવણી પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવે છે ..
સુવિધા , સુગમતા , ઉપલબ્ધતા , પરવડે તેવી અને સામાન્ય નાગરિકોના વિશાળ વર્ગ દ્વારા સ્વિકૃતિ પામેલી છે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજના નેશનલ આયુષ મિશન (NAM) ને 1-4-2021 થી 31-3-2026 સુધી 4607.30 કરોડ રૂપિયાની આર્થિક અસર સાથે ( જેમાં કેન્દ્નનો ફાળો 3000 કરોડ રૂપિયા અને વિવિધ રાજ્યોનો ફાળો 1607.30 કરોડ રૂપિયા રહેશે ) જારી રાખવા માટે મંજૂરી આપી હતી .
ભારત તેની પરંપરાગત સિસ્ટમો જેવી કે આયુર્વેદ , સિદ્ધા , સોવા રિગ્પા , યુનાની અને હોમિયોપેથી (ASU&H) નો વારસો ધરાવે છે જે નિવારણ , પ્રમોટીવ અને ઇલાજયુક્ત આરોગ્ય માટેના જ્ઞાનનો વારસો પૂરો પાડે છે .
આ ઉપરાંત તેનામાં એવી મહાન ક્ષમતા છે કે તેનાથી આરોગ્યના પ્રદાતાઓ નાગરિકોના વિપુલ જથ્થાની જરૂરિયાત સંતોષી શકે છે ..
આયુષ સિદ્ધાંતો અને પદ્ધતિઓ પર આધારિત સાકલ્યવાદી સુખાકારીના મોડેલની સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે આયુષ આરોગ્ય અને વેલનેસ કેન્દ્રો માટે આયુષ જાહેર આરોગ્ય કાર્યક્રમો તથા 12,500 આયુષ આરોગ્ય કાર્યક્રમના સંચાલન માટે 50 જેટલી પથારીની સવલતો સાથે આયુષ હોસ્પિટલની નવી સ્થાપના કરાઈ છે જેથી નાગરિકોને રોગોમાં ઘટાડો કરવા , અને ખિસ્સાનો ખર્ચ પણ ઘટાડવા માટે " સ્વ - સંભાળ " દ્વારા સક્ષમ બનાવે છે ..
આયુષ આરોગ્ય પ્રણાલિનો ઉપયોગ કરીને લક્ષિત જાહેર આરોગ્ય કાર્યક્રમો દ્વારા ચેપી અને બિનચેપી રોગોનું પ્રમાણ ઘટાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું ..
આયુષ સેવાઓ પૂરી પાડતી આરોગ્ય સુવિધાઓ વધારીને આયુષ આરોગ્ય સેવાઓની વધુ સારી પહોંચ અને દવાઓ અને તાલીમબદ્ધ જનશક્તિની વધુ સારી ઉપલબ્ધતા ..
આયુષ શૈક્ષણિક સંસ્થાનોને અપગ્રેડ કરીને તેના સંસ્થાકિય ક્ષમતાઓનો રાજ્યકક્ષાએ વિકાસ કરી શકાય છે .
દેશમાં આયુષ આરોગ્ય સેવાઓ અને શિક્ષણ પૂરું પાડવા માટે રાજ્ય સરકારો તથા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના પ્રયાસોને સમર્થન આપીને ખાસ કરીને પછાત અને અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં આરોગ્ય સેવાઓ વચ્ચેના અંતરને ઘટાડવાનું રહ્યું છે .
તે અન્ય ઔષધિઓની સરખામણીએ ઓછા દામની હોય છે અને તેનાથી આર્થિક મૂલ્યો વધે છે .
ઈન્સ્ટિટયુટ આયુર્વેદ અને ફોક મેડિસીનમાં સંશોધન માટે વિદ્યાર્થીઓને માત્ર ભારતમાં જ નહીં પણ, પડોશના દેશ તિબેટ, ભૂતાન, મંગોલિયા, નેપાળ, ચીન અને મધ્ય એશિયાના અન્ય દેશોમાં સંશોધન માટે વિદ્યાર્થીઓને તક પૂરી પાડશે..
ઈન્સ્ટિટયુટના મેન્ડેટમાં આયુર્વેદનો સમાવેશ કરવામાં આવતાં ઉત્તર-પૂર્વ વિસ્તારના લોકોને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ મેળવવામાં તથા આયુર્વેદ અને ફોક મેડિસીનમાં સંશોધન થવાથી ઘણો ફાયદો થશે.
એનઈઆઈએફએમ, પાસીઘાટની સ્થાપના આ વિસ્તારની આરોગ્ય પ્રણાલીઓના પધ્ધતિસરના સંશોધન, દસ્તાવેજીકરણ અને માન્યતા આપવાના ઉદ્દેશથી કરવામાં આવી હતી.
જે હેતુઓ માટે આ સંસ્થા સ્થાપવામાં આવી હતી તેના કાર્યોમાં ફોક મેડીસીનના તમામ પાસાંઓ અંગેના મધ્યસ્થ સંશોધન કેન્દ્ર, પરંપરાગત રીતે સારવાર કરનારા લોકો અને વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, સર્વેક્ષણ, દસ્તાવેજીકરણ અને ફોક મેડીસીનની પ્રણાલિઓ, ઉપચારો અને થેરાપીઝને જાહેર આરોગ્ય, સંભાળ અને ભવિષ્યના સંશોધન વગેરે માટે માન્યતા આપવાનો હતો..
ગુણવત્તા ધરાવતું શિક્ષણ આપવાના અને આયુર્વેદમાં અને ફોક મેડિસિનમાં સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને પાસીઘાટ, અરૂણાચલ પ્રદેશમાં આવેલા નોર્થ ઈસ્ટર્ન ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ ફોક મેડિસીન ( NEIFM) નું નામ બદલીને નોર્થ ઈસ્ટર્ન ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ આયુર્વેદ એન્ડ ફોક મેડિસીન રિસર્ચ ( NEIFMR ) રાખવાની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્ર સરકારના મંત્રીમંડળે આજે નોર્થ ઈસ્ટર્ન ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ ફોક મેડિસીન ( NEIFM) નું નામ બદલીને નોર્થ ઈસ્ટર્ન ઈન્સ્ટિટયુટ ઓફ આયુર્વેદ એન્ડ ફોક મેડિસીન રિસર્ચ ( NEIFMR ) રાખવાના આદેશને મંજૂરી આપી છે..
આ નિર્ણયના પરિણામે મેમોરેન્ડમ ઓફ એસોસિએશન અને નીતિ નિયમોમાં પણ ફેરફાર કરવામાં આવશે..
આવા બંધ કરેલા કરવેરા ને લૅવીઝ ભારતીય અપૅરલ અને મેડ અપ્સના ભાવ વધારે છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તેમના માટે સ્પર્ધા કરવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે.
આ સ્થિર અને અનુમાન થઈ શકે એવી નીતિ પદ્ધતિ સુનિશ્ચિત કરશે અને ભારતીય ટેક્સ્ટાઇલ નિકાસકારોને સમાન તકો પૂરી પાડશે.
આ વૈશ્વિક રીતે સ્વીકૃત સિદ્ધાંત છે કે નિકાસકારો માટે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સમાન તકો સમર્થ બને એ માટે ટેક્સ અને ડ્યુટીઓની નિકાસ થવી ન જોઇએ .
ટેક્સ્ટાઇલ ઉદ્યોગમાં , ખરીદનાર લાંબા ગાળાના ઑર્ડર્સ મૂકે છે અને નિકાસકારોએ એમની પ્રવૃત્તિઓ બહુ આગળથી તૈયાર કરવી પડે છે , એ અગત્યનું છે કે આ બધી વસ્તુઓની નિકાસ માટેની નીતિ પદ્ધતિ - વ્યવસ્થા સ્થિર હોય .
અપૅરલ / ગાર્મેન્ટ્સ અને મેડ અપ્સ માટે આરઓએસસીટીએલ ચાલુ રહેવાથી અત્યારે બીજી કોઇ યંત્રણા હેઠળ રિબેટ મળવા પાત્ર નથી એવા તમામ એમ્બેડેડ ટેક્સીસ અને લૅવીઝને રિબેટ કરાતા આ માલસામાન વૈશ્વિક રીતે સ્પર્ધાત્મક બનવાની અપેક્ષા છે .
આને ધ્યાનમાં રાખીને ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે આરઓએસસીટીએલ યોજના અલગ યોજના તરીકે સ્વતંત્ર રીતે 31મી માર્ચ 2024 સુધી ચાલુ રાખવાનું નક્કી કર્યું છે.
આરઓએસસીટીએલ યોજના ચાલુ રહેવાથી વધારાનું રોકાણ પેદા થવામાં મદદ મળશે અને લાખોને, ખાસ કરીને મહિલાઓને પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગાર પૂરો પાડશે.
એકમેક સાથે જોડાઈ ગયેલા-એમ્બેડેડ ટેક્સીસ, સેસ અને ડ્યુટીના રિફંડની અગત્યતાને સમજતા, ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે પહેલા એક યોજના ‘ રિબેટ ઑફ સ્ટેટ લૅવીઝ (આરઓએસએલ)ના નામે 2016માં શરૂ કરી હતી.
એકમેક સાથે જોડાઈ ગયેલા - એમ્બેડેડ ટેક્સીસ , સેસ અને ડ્યુટીના રિફંડની અગત્યતાને સમજતા , ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે પહેલા એક યોજના ‘ રિબેટ ઑફ સ્ટેટ લૅવીઝ ( આરઓએસએલ ) ના નામે 2016 માં શરૂ કરી હતી .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીજીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલય દ્વારા એના 8મી માર્ચ 2019ના જાહેરનામાથી જાહેર કરવામાં આવેલી અપૅરલ/ગાર્મેન્ટ્સ (પ્રકરણ-61 અને 62) અને મેડ અપ્સ (પ્રકરણ-63)ની નિકાસ પર, આ પ્રકરણો માટે રેમિસન ઑફ ડ્યુટી એન્ડ ટેક્સીસ ઓન એક્સ્પોર્ટેડ પ્રોડક્ટ્સ (આરઓડીટીઈપી)થી બાકાત રાખીને એ જ દરે રિબેટ ઑફ સ્ટેટ એન્ડ સેન્ટ્રલ ટેક્સીસ એન્ડ લૅવીઝ (આરઓએસસીટીએલ)ને ચાલુ રાખવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આવા બંધ કરેલા કરવેરા ને લૅવીઝ ભારતીય અપૅરલ અને મેડ અપ્સના ભાવ વધારે છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તેમના માટે સ્પર્ધા કરવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે ..
કેટલાંક સેસ, ડ્યૂટીઝ જેના માટે ટેક્સીસ અને લૅવીઝ રિફંડ કરવામાં નથી આવતા અને કેટલાંક સેસ , ડ્યૂટીઝ જેના માટે ટેક્સીસ અને લૅવીઝ રિફંડ કરવામાં નથી આવતા અને.
આ કરવેરા અને લૅવીઝ નિકાસ થતી આખરી વસ્તુ / માલના ભાવમાં બંધ થઈ જાય છે .
એમ્બેડેડ ટેક્સીસના સીધા કે પરોક્ષ રીતે ભાગ બની જાય છે એ નિમ્ન અનુસાર છે:- એમ્બેડેડ ટેક્સીસના સીધા કે પરોક્ષ રીતે ભાગ બની જાય છે એ નિમ્ન અનુસાર છે :-.
આ ઉપરાંત , સામાન્ય રીતે આયાત ડ્યુટી અને જીએસટી રિફંડ કરવામાં આવે છે , એ સિવાય કેન્દ્ર , રાજ્ય અને સ્થાનિક સરકારો દ્વારા અન્ય વિવિધ ટેક્સીસ / ડ્યુટીઝ લેવામાં આવે છે જે નિકાસકારોને રિફંડ અપાતા નથી .
2019માં, ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે ‘રિબેટ ઑફ સ્ટેટ એન્ડ સેન્ટ્રલ ટેક્સીસ એન્ડ લૅવીઝ’ (આરઓએસસીટીએલ)ના નામે એક નવી યોજના જાહેર કરી હતી.
આ યોજનામાં અપૅરલ , ગાર્મેન્ટ અને મેડ અપ્સના નિકાસકારોને એમ્બેડેડ ટેક્સ અને લૅવીઝ ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયના બજેટ મારફત રિફંડ આપવામાં આવતા હતા .
2019 માં , ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે ‘ રિબેટ ઑફ સ્ટેટ એન્ડ સેન્ટ્રલ ટેક્સીસ એન્ડ લૅવીઝ ’ ( આરઓએસસીટીએલ ) ના નામે એક નવી યોજના જાહેર કરી હતી .
નિકાસકારો આ સ્કિપનો ઉપયોગ સાધનો , મશીનરી જે બીજી કોઇ પણ ઇનપુટની આયાત માટે બેઝિક કસ્ટમ ડ્યુટી ચૂકવવામાં કરી શકે છે ..
ટેક્ષ્ટાઇલની અન્ય વસ્તુઓ (પ્રકરણ-61,62 અને 63 બાકાત રાખતા) જે આરઓએસસીટીએલ હેઠળ આવરી લેવાઇ નથી તે વાણિજ્ય વિભાગ દ્વારા નક્કી થાય એ અન્ય વસ્તુઓની સાથે આ બાબતે જાહેર કરવામાં આવે તે તારીખથી આરઓડીટીઈપી હેઠળ લાભો મેળવવા પાત્ર રહેશે.
વધુમાં, એ સ્ટાર્ટ અપ્સ અને ઉદ્યોગ સાહસિકોને નિકાસ કરવા પ્રોત્સાહિત કરશે અને લાખો નોકરીઓનું સર્જન સુનિશ્ચિત કરશે.
અપૅરલ/ગાર્મેન્ટ્સ અને મેડ અપ્સ માટે આરઓએસસીટીએલ ચાલુ રહેવાથી અત્યારે બીજી કોઇ યંત્રણા હેઠળ રિબેટ મળવા પાત્ર નથી એવા એવા તમામ એમ્બેડેડ ટેક્સીસ અને લૅવીઝને રિબેટ કરાતા આ માલસામાન વૈશ્વિક રીતે સ્પર્ધાત્મક બનવાની અપેક્ષા છે.
આરઓએસસીટીએલ શરૂ થયાના માત્ર એક વર્ષ બાદ , મહામારી શરૂ થઈ અને એવું અનુભવાયું હતું કે નિકાસકારો માટે કઈક સ્થિર નીતિ પદ્ધતિ પૂરી પાડવાની જરૂર છે .
ટેક્સ્ટાઇલ ઉદ્યોગમાં, ખરીદનાર લાંબા ગાળાના ઑર્ડર્સ મૂકે છે અને નિકાસકારોએ એમની પ્રવૃત્તિઓ બહુ આગળથી તૈયાર કરવી પડે છે, એ અગત્યનું છે કે આ બધી વસ્તુઓની નિકાસ માટેની નીતિ પદ્ધતિ-વ્યવસ્થા સ્થિર હોય.
આ સ્થિર અને અનુમાન થઈ શકે એવી નીતિ પદ્ધતિ સુનિશ્ચિત કરશે અને ભારતીય ટેક્સ્ટાઇલ નિકાસકારોને સમાન તકો પૂરી પાડશે .
નિકાસકારો આ સ્કિપનો ઉપયોગ સાધનો, મશીનરી જે બીજી કોઇ પણ ઇનપુટની આયાત માટે બેઝિક કસ્ટમ ડ્યુટી ચૂકવવામાં કરી શકે છે.
વધુમાં , એ સ્ટાર્ટ અપ્સ અને ઉદ્યોગ સાહસિકોને નિકાસ કરવા પ્રોત્સાહિત કરશે અને લાખો નોકરીઓનું સર્જન સુનિશ્ચિત કરશે ..
આરઓએસસીટીએલ શરૂ થયાના માત્ર એક વર્ષ બાદ, મહામારી શરૂ થઈ અને એવું અનુભવાયું હતું કે નિકાસકારો માટે કઈક સ્થિર નીતિ પદ્ધતિ પૂરી પાડવાની જરૂર છે.
આ ઉપરાંત, સામાન્ય રીતે આયાત ડ્યુટી અને જીએસટી રિફંડ કરવામાં આવે છે, એ સિવાય કેન્દ્ર, રાજ્ય અને સ્થાનિક સરકારો દ્વારા અન્ય વિવિધ ટેક્સીસ/ડ્યુટીઝ લેવામાં આવે છે જે નિકાસકારોને રિફંડ અપાતા નથી.
આને ધ્યાનમાં રાખીને ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયે આરઓએસસીટીએલ યોજના અલગ યોજના તરીકે સ્વતંત્ર રીતે 31 મી માર્ચ 2024 સુધી ચાલુ રાખવાનું નક્કી કર્યું છે ..
આ યોજના હેઠળ, નિકાસકારોને નિકાસિત વસ્તુમાં સામેલ એમ્બેડેડ ટેક્સ અને લૅવીઝના મૂલ્યની ડ્યુટી ક્રેડિટ સ્ક્રિપ જારી કરવામાં આવે છે.
ટેક્ષ્ટાઇલની અન્ય વસ્તુઓ ( પ્રકરણ -61,62 અને 63 બાકાત રાખતા ) જે આરઓએસસીટીએલ હેઠળ આવરી લેવાઇ નથી તે વાણિજ્ય વિભાગ દ્વારા નક્કી થાય એ અન્ય વસ્તુઓની સાથે આ બાબતે જાહેર કરવામાં આવે તે તારીખથી આરઓડીટીઈપી હેઠળ લાભો મેળવવા પાત્ર રહેશે ..
આ યોજના હેઠળ , નિકાસકારોને નિકાસિત વસ્તુમાં સામેલ એમ્બેડેડ ટેક્સ અને લૅવીઝના મૂલ્યની ડ્યુટી ક્રેડિટ સ્ક્રિપ જારી કરવામાં આવે છે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીજીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલય દ્વારા એના 8 મી માર્ચ 2019 ના જાહેરનામાથી જાહેર કરવામાં આવેલી અપૅરલ / ગાર્મેન્ટ્સ ( પ્રકરણ -61 અને 62) અને મેડ અપ્સ ( પ્રકરણ -63) ની નિકાસ પર , આ પ્રકરણો માટે રેમિસન ઑફ ડ્યુટી એન્ડ ટેક્સીસ ઓન એક્સ્પોર્ટેડ પ્રોડક્ટ્સ ( આરઓડીટીઈપી ) થી બાકાત રાખીને એ જ દરે રિબેટ ઑફ સ્ટેટ એન્ડ સેન્ટ્રલ ટેક્સીસ એન્ડ લૅવીઝ ( આરઓએસસીટીએલ ) ને ચાલુ રાખવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે .
આ કરવેરા અને લૅવીઝ નિકાસ થતી આખરી વસ્તુ/માલના ભાવમાં બંધ થઈ જાય છે.
આરઓએસસીટીએલ યોજના ચાલુ રહેવાથી વધારાનું રોકાણ પેદા થવામાં મદદ મળશે અને લાખોને , ખાસ કરીને મહિલાઓને પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગાર પૂરો પાડશે ..
આ યોજનામાં અપૅરલ, ગાર્મેન્ટ અને મેડ અપ્સના નિકાસકારોને એમ્બેડેડ ટેક્સ અને લૅવીઝ ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રાલયના બજેટ મારફત રિફંડ આપવામાં આવતા હતા.
આ વૈશ્વિક રીતે સ્વીકૃત સિદ્ધાંત છે કે નિકાસકારો માટે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સમાન તકો સમર્થ બને એ માટે ટેક્સ અને ડ્યુટીઓની નિકાસ થવી ન જોઇએ.
કેબિનેટે આ કોર્પોરેશન માટે મેનેજિંગ ડાયરેકટરના એક હોદ્દાને પણ મંજૂરી આપી હતી જેના પગાર ધોરણ રૂ થી રૂ ના લેવલના રહેશે.
કમિટી ઓફ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ એક્સપેન્ડીચર નાણા મંત્રાલય દ્વારા એપ્રિલ માં લદાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં કોર્પોરેશનની સ્થાપનાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલા કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે લદાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં એક ઇન્ટિગ્રેટેડ બહુવિધ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશનની સ્થાપનાને મંજૂરી આપી હતી.
તત્કાલીન જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્ય તથા જમ્મુ અને કાશ્મીર કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ તથા લદાખ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ માટે મિલકતો અને જવાબદારી માટેની નિમણૂંક સંબંધિત ભલામણો કરવા માટે જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન અધિનિયમ હેઠળ એક સલાહકાર સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી આ સમિતિએ આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુમાં જે રીતે સર્વાંગી વિકાસ માટે ઇન્ટિગ્રેટેડ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન લિમિટેડ છે તેના જ ઇન્ટિગ્રેટેડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન લિમિટેડની સ્થાપના કરવાની ભલામણ કરી હતી જેમાં યોગ્ય આદેશ હોય જેથી લદાખની જરૂરિયાતોને ધ્યાનમાં રાખીને વિવિધ વિકાસકીય પ્રવૃત્તિ હાથ ધરી શકાય.
આ વિકાસની અસર બહુપરિમાણીય રહેશે તેનાથી માનવ સંસાધનના વિકાસને વધુ મદદ મળશે તથા તેનો બહેતર ઉપયોગ કરી શકાશે તેનાથી માલસામાન તથા સેવાઓના સ્થાનિક ઉત્પાદનને વેગ મળશે અને તેનાથી આ ચીજોના પુરવઠાના સપ્લાયની પણ સવલત રહેશે આથી આ મંજૂરીથી આત્મનિર્ભર ભારતના લક્ષ્યાંકને સાર્થક કરવામાં મદદ મળશે.
આ કોર્પોરેશન માટેનું શેર ભંડોળ રૂ કરોડનું માન્ય રહેશે અને પ્રતિ વર્ષ તેના રિકરિંગ ખર્ચ અંદાજે રૂ કરોડ રહેશે આ એક નવી સંસ્થા છે હાલના તબક્કે નવા જ રચાયેલા લદાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં આ પ્રકારનું કોઈ ઓર્ગેનાઇઝેશન નથી આ મંજૂરીને કારણે લદાખમાં રોજગારીની તકો પણ વધી જશે કેમકે કોર્પોરેશન દ્વારા આ પ્રદેશમાં વિવિધ પ્રકારની વિકાસકીય પ્રવૃત્તિ હાથ ધરાનારી છે આ કોર્પોરેશન લદાખમાં સ્થાનિક ઉત્પાદન અને હેન્ડીક્રાફ્ટના માર્કેટિંગ અને ઉદ્યોગ પ્રવાસ અને પરિવહનને લગતા કાર્યો માટે આ કોર્પોરેશન કામ કરશે આ ઉપરાંત આ કોર્પોરેશન લદાખમાં ખાસ કરીને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિકાસ માટે બાંધકામ એજન્સી તરીકે પણ કામ કરશે.
તત્કાલીન જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજયના પુનઃસંગઠનને પરિણામે જમ્મુ કાશ્મીર પુનર્ગઠન અધિનિયમ મુજબ લદાખ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ વિધાનસભા વિના નો વિસ્તાર ના રોજ અસ્તિત્વમાં આવ્યો હતો.
કોર્પોરેશનની સ્થાપનાને પરિણામે લદાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં સામેલગીરી અને સર્વાંગી વિકાસ થશે આમ થતાં કોર્પોરેશનને કારણે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના સમગ્ર વિસ્તાર તથા વસતિના સામાજિક આર્થિક વિકાસ પણ સુનિશ્ચિત કરાશે.
પીએલઆઈ પ્રોત્સાહન યોજનાના ત્રણ સ્લેબ છે – સૌથી નીચેનો સ્લેબ છે – 4 ટકા અને સૌથી ઊંચો સ્લેબ છે – 12 ટકા, જેની જોગવાઈ ઇલેક્ટ્રિકલ સ્ટીલ (સીઆરજીઓ) માટે કરવામાં આવી છે.
રૂ.6322 કરોડ રૂપિયાના અંદાજપત્રીય ખર્ચ સાથે આ યોજનાને આશરે રૂ.40,000 કરોડનું રોકાણ થવાની અને સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલની ઉત્પાદનક્ષમતા 25 મિલિયન ટન વધવાની અપેક્ષા છે.
સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલ માટે પીએલઆઈ યોજનાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે ઉપયોગ થયેલા મૂળ સ્ટીલને દેશની અંદર પીગળાવવામાં અને ઢાળવામાં આવ્યું છે.
સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલને લક્ષિત સેગમેન્ટ સ્વરૂપે પસંદ કરવામાં આવ્યું છે, કારણ કે વર્ષ 2020-21માં 102 મિલિયન ટન સ્ટીલના ઉત્પાદનમાંથી દેશમાં મૂલ્ય સંવર્ધિત સ્ટીલ/ સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલના ફક્ત 18 મિલિયન ટનનું ઉત્પાદન થયું હતું.
સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલ મૂલ્ય સંવર્ધિત સ્ટીલ છે, જેમાં સામાન્ય રીતે બનતા સ્ટીલને મૂલ્ય સંવર્ધિત સ્ટીલમાં પરિવર્તિત કરવા માટે એના પર કોટિંગ, પ્લેટિંગ, હીટ ટ્રીટમેન્ટ જેવી પ્રક્રિયાઓમાંથી પસાર કરવામાં આવે છે.
આ યોજના પૂરી થતા આ ઉત્પાદન કેટેગરીઓમાંથી ભારતમાં એપીઆઈ ગ્રેડ પાઇપ, હેડ હાર્ડન રેલ, ઇલેક્ટ્રિકલ સ્ટીલ (ટ્રાન્સફોર્મર અને વિદ્યુત ઉપકરણોમાં આવશ્યક) જેવા ઉત્પાદનોનું નિર્માણ શરૂ થશે એવી અપેક્ષા છે, જેનું અત્યારે બહુ મર્યાદિત પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થાય છે અથવા બિલકુલ ઉત્પાદન થતું નથી..
આ પ્રકારના સ્ટીલનો ઉપયોગ ઓટોમોબાઇલ ક્ષેત્ર, સ્પેશ્યલ કેપિટલ ગુડ્સ વગેરે ઉપરાંત સંરક્ષણ, અંતરિક્ષ, ઊર્જા જેવા વિવિધ વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં થાય છે..
પીએલઆઈ યોજનામાં પસંદ કરવામાં આવેલી સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલની પાંચ કેટેગરીઓ નીચે મુજબ છેઃ.
આ યોજનાનો લાભ મોટા ભાગીદારો એટલે કે ઇન્ટિગ્રેટેડ સ્ટીલ પ્લાન્ટ અને નાના ભાગીદારો (સેકન્ડરી સ્ટીલ કંપનીઓ)ને મળશે..
સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલના ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર બનીને ભારત સ્ટીલની મૂલ્ય સાંકળમાં એનો હિસ્સો વધારશે તથા કોરિયા અને જાપાન જેવા સ્ટીલના ટોચના ઉત્પાદક દેશોની હરોળમાં આવશે..
આ ઉપરાંત એ જ વર્ષે 6.7 મિલિયન ટન આયાતમાંથી લગભગ 4 મિલિયન ટનની આયાત સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલની થઈ હતી, જેના પરિણામે આશરે રૂ.30,000 કરોડ રૂપિયાની વિદેશી મુદ્રાનો ખર્ચ થયો હતો.
એનો અર્થ છે - સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલનું ઉત્પાદન કરવા માટે ઉપયોગ થતા કાચા માલ (તૈયાર સ્ટીલ)ને ભારતમાં જ બનાવવામાં આવશે.
એ જ રીતે સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલની નિકાસ હાલ 1.7 મિલિયન ટન છે, જે વધીને 5.5 મિલિયન ટન થઈ જશે, જેમાંથી રૂ.33,000 કરોડની વિદેશી મુદ્રા પ્રાપ્ત થશે..
આ યોજનાનો ગાળો વર્ષ 2023-24થી વર્ષ 2027-28 સુધી પાંચ વર્ષનો હશે.
એનાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે લગભગ રૂ.2.5 લાખ કરોડના મૂલ્યનાં સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલનું ઉત્પાદન અને એનો વપરાશમાં ભારતમાં થશે, જેની અન્યથા આયાત થાય છે.
વર્ષ 2026-27ના અંત સુધીમાં સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલનું ઉત્પાદન 42 મિલિયન ટન થઈ જશે એવી આશા છે.
આ રીતે સુનિશ્ચિત થશે કે આ યોજનાથી દેશની અંદર સંપૂર્ણ ઉત્પાદન પ્રક્રિયાને પ્રોત્સાહન મળશે..
આ યોજનાથી આશરે 5,25,000 લોકોને રોજગારી મળશે, જેમાં 68,000 લોકોને પ્રત્યક્ષ રોજગારી મળશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે વિશેષ સ્ટીલ (સ્પેશિયાલ્ટી સ્ટીલ)ના ઉત્પાદન સાથે સંબંધિત પ્રોત્સાહન (પીએલઆઈ) યોજનાને મંજૂરી આપી છે.
આ માટેનો 1572.86 કરોડનો ખર્ચ થશે જેમાં કેન્દ્રનો ફાળો 971.70 કરોડ રૂપિયા તથા રાજ્યનો ફાળો 601.16 કરોડ રૂપિયાનો રહેશે.
વધુ કડકા કાયદો લાવવા તથા આ પ્રકારના કેસનો ઝડપથી નિકાલ લાવવા માટે કેન્દ્ર સરકારે ફજદારી કાયદો (સુધારણા) 2018 ઘડ્યો હતો અને બળાત્કારીને સજા કરવા માટે તથા મૃત્યુદંડ સુધીની જોગવાઈ સાથેની કડક સજાની જોગવાઈ કરી હતી.
નિયમિત અદાલતોની સરખામણીએ કેસોનો નિકાલ કરવાનો તેમનો દર વધુ સારો છે અને તેઓ ઝડપી સુનાવણી કરે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય કેબિનેટે દેશમાં કેન્દ્રીય પ્રાયોજિત યોજના (સીએસએસ) હેઠળની 1023 ફાસ્ટ ટ્રેક સ્પેશિયલ કોર્ટ (FTSCs) ને 01.04.2021 થી 31.03.2023 દરમિયાન જારી રાખવાની મંજૂરી આપી છે જેમાં 389 વિશેષ પોસ્કો (POCSO)ને આવરી લેવામાં આવી છે.
આ પ્રકારના બનાવોની સંખ્યા તથા તેમના ટ્રાયલ્સમાં થતા વિલંબને કારણે દેશમાં એવી કોર્ટની રચનાની જરૂર પેદા થઈ હતી જેમાં ઝડપથી ટ્રાયલ્સ યોજાય અને જાતીય સતામણીનો ભોગ બનેલાઓને તાત્કાલિક ન્યાય તથા રાહત અપાવી શકે..
ફાસ્ટ ટ્રેક સ્પેશિયલ કોર્ટ એ સમર્પિત કોર્ટ (અદાલતો) છે કે જ્યાં ત્વરિત ન્યાયની વ્યવસ્થા સુનિશ્ચિત કરવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
અત્યારે 28 રાજ્યોમાં ફાસ્ટ ટ્રેક સ્પેશિયલ કોર્ટ છે ત્યારે આ યોજનામાં સામેલ થવા માટે પાત્ર તમામ 31 રાજ્યોમાં તેને આવરી લેવાનો પ્રસ્તાવ છે.
12 વર્ષથી ઓછી વય ધરાવતી બાળકીઓ તથા 16 વર્ષથી ઓછી વયની મહિલાઓ પર બળાત્કારના બનાવોએ સમગ્ર દેશના અંતરાત્માને હચમચાવી નાખ્યો છે.
બાળકીઓને સશક્ત બનાવવા માટે સરકારે અગાઉતી જ કેટલીક યોજના લોંચ કરેલી છે જેમાં બેટી બચાવો, બેટી પઢાવો વગેરે યોજનાનો સમાવેશ થાય છે.
લાચાર પીડિતોને ઝડપી ન્યાય પૂરો પાડવા ઉપરાંત તે શારીરિક શોષણ કરનારાઓના મનમાં કાયદાનો ડર ઊભો કરીને આવી ઘટનાઓને રોકવાની પ્રણાલીને મજબૂત કરે છે..
આ અમલીકરણ સાથે ફાસ્ટ ટ્રેક સ્પેશિયલ કોર્ટ (FTSCs)ની રચના કરવામાં આવી હતી..
તેનાથી દેશના અંતરિયાળ અને દૂરના વિસ્તારો સહિત સમગ્ર દેશમાં શારીરિક શોષણના લાચાર પીડિતોને ચોક્કસ સમયમર્યાદામાં ન્યાય પૂરો પાડવા માટે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ટેકો મળે છે.
સંશોધન માટે આગંતુક પુરસ્કાર ( a) માનવતા , કલા અને સામાજિક વિજ્ઞાન , (b) ભૌતિક વિજ્ઞાન અને ( c) જૈવિક વિજ્ઞાન ; અને 3.
અરજદારો વેબસાઇટ www.presidentofindia.nic.in ની મુલાકાત લઈને અને '7 વિઝિટર એવોર્ડ , 2021' લિંક પર ક્લિક કરીને અરજી કરી શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિ ભવને કેન્દ્રીય વિશ્વવિદ્યાલયોના ફેકલ્ટી સભ્યો અને વિદ્યાર્થીઓ પાસેથી આગંતુક પુરસ્કારો 2021 માટે ઓનલાઈન આવેદન મંગાવ્યા છે: 1.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ , કેન્દ્રીય વિશ્વવિદ્યાલયોના આગંતુક તરીકેની ક્ષમતામાં , પુરસ્કારો રજૂ કરે છે..
આગંતુક પુરસ્કારો ની સ્થાપના 2014 માં કેન્દ્રીય વિશ્વવિદ્યાલયોમાં સ્વસ્થ પૂર્ણતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને શ્રેષ્ઠતાના અનુસંધાનમાં વિશ્વભરમાંથી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ અપનાવવા માટે કરવા માટે કરવામાં આવી હતી..
સહી કરાયેલ આ સમજૂતી વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં નવી સંશોધન પ્રવૃત્તિઓ અને ઉપયોગની શક્યતાઓ ચકાસવાને વેગ પૂરો પાડશે..
ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ સ્પેસ સાયન્સ એન્ડ ટેકનોલોજી (આઇઆઇએસટી) અને ધી ડેલ્ફ્ટ યુનિવર્સિટી ઑફ ટેકનોલોજી (ટીયુ ડેલ્ફ્ટ) વચ્ચે દરેક સંસ્થાના વિદ્યાર્થીઓ અને ફેકલ્ટી સભ્યોને સાંકળી લેતા શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો અને સંશોધન પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવા માટે જે તે સંસ્થાઓ વચ્ચે 2021ની 9મી એપ્રિલ અને 2021ની 17મી મેના રોજ સહી સિક્કા કરાયેલા અને ઈમેઈલથી આદાનપ્રદાન કરવામાં આવેલા સમજૂતી પત્ર (એમઓયુ)ને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
સૌથી જૂની અને સૌથી મોટી ડચ જાહેર ક્ષેત્રની ટેકનોલોજિકલ યુનિવર્સિટી એવી નેધરલેન્ડ્સની ઈડબલ્યુઆઇ, ટીયુ ડેલ્ફ્ટ સાથે આ સમજૂતી મારફત સહયોગ વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં સંશોધનમાં સંયુક્ત પ્રવૃત્તિ વિક્સાવવા તરફ દોરી જશે.
આ સમજૂતી પર સહી સિક્કા થવાથી નિમ્નાનુસાર સંભવિત રસના ક્ષેત્રો આગળ વધારવા સમર્થ બનશે જેવા કે , ફેકલ્ટી સભ્યો વિદ્યાર્થીઓ અને સંશોધકો, વૈજ્ઞાનિક સામગ્રી, પ્રકાશનો અને માહિતીનું આદાનપ્રદાન.
આ સમજૂતી પર સહી સિક્કા થવાથી નિમ્નાનુસાર સંભવિત રસના ક્ષેત્રો આગળ વધારવા સમર્થ બનશે જેવા કે, ફેકલ્ટી સભ્યો વિદ્યાર્થીઓ અને સંશોધકો, વૈજ્ઞાનિક સામગ્રી, પ્રકાશનો અને માહિતીનું આદાનપ્રદાન.
સહી કરાયેલ આ સમજૂતી વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં નવી સંશોધન પ્રવૃત્તિઓ અને ઉપયોગની શક્યતાઓ ચકાસવાને વેગ પૂરો પાડશે.
સૌથી જૂની અને સૌથી મોટી ડચ જાહેર ક્ષેત્રની ટેકનોલોજિકલ યુનિવર્સિટી એવી નેધરલેન્ડ્સની ઈડબલ્યુઆઇ , ટીયુ ડેલ્ફ્ટ સાથે આ સમજૂતી મારફત સહયોગ વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં સંશોધનમાં સંયુક્ત પ્રવૃત્તિ વિક્સાવવા તરફ દોરી જશે.
આ ભારતની આંતરરાષ્ટ્રીય ટ્રેડ નેગોશિયેશન્સ અને ડિસપ્યુટ સેટલમેન્ટના વિવિધ મુદ્દાઓમાં સ્થિતિ મજબૂત કરવા લાભદાયી નીવડશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ધ ગ્રેજ્યુએટ ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ઈન્ટરનેશનલ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝ, જિનિવા અંતર્ગત વિશ્વ વ્યાપાર સંઘ (ડબલ્યુટીઓ)માં પર્મેનન્ટ મિશન ઓફ ઈન્ડિયા(પીએમઆઈ), સેન્ટર ફોર ટ્રેડ એન્ડ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ લૉ (સીટીઆઈએલ) અને સેન્ટર ફોર ટ્રેડ એન્ડ ઈકોનોમિક ઈન્ટિગ્રેશન (સીટીઈઆઈ) વચ્ચેના મેમોરેન્ડમ ઓફ અંડરસ્ટેન્ડિંગ (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપી છે..
ગ્રેજ્યુએટ ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ઈન્ટરનેશનલ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝ, જિનિવાના સીટીઈઆઈ સાથેના એમઓયુથી સીટીઆઈએલના કર્મચારીઓને સંશોધન તકો અને મૂલ્યવાન શિક્ષણ પ્રાપ્તિ થશે તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર અને રોકાણ કાયદાના ક્ષેત્રમાં વાણિજ્ય વિભાગમાં પણ તક પ્રાપ્ત થઈ શકશે.
આ ઉપરાંત, ડીઓસી અધિકારીઓ, સીટીઆઈએલના સંશોધકો અને શિક્ષણવિદ્દોને આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપારના સમકાલીન મુદ્દાઓની સમજ વધારવા આ એમઓયુ અંતર્ગત ક્ષમતા નિર્માણ કાર્યક્રમો અથવા પ્રવૃતિઓ તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર અને રોકાણ કાયદામાં ભારતની સ્થિતિ માટે સહયોગ નિર્માણ થઈ શકશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ધ ગ્રેજ્યુએટ ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ઈન્ટરનેશનલ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝ, જિનિવા અંતર્ગત વિશ્વ વ્યાપાર સંઘ (ડબલ્યુટીઓ)માં પર્મેનન્ટ મિશન ઓફ ઈન્ડિયા(પીએમઆઈ), સેન્ટર ફોર ટ્રેડ એન્ડ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ લૉ (સીટીઆઈએલ) અને સેન્ટર ફોર ટ્રેડ એન્ડ ઈકોનોમિક ઈન્ટિગ્રેશન (સીટીઈઆઈ) વચ્ચેના મેમોરેન્ડમ ઓફ અંડરસ્ટેન્ડિંગ (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપી છે.
સીટીઈઆઈ સાથેના એમઓયુ અંતર્ગત પ્રસ્તાવિત સહયોગથી, સીટીઆઈએલના કર્મચારીઓ તથા વાણિજ્ય વિભાગના તથા અન્ય સરકારી એજન્સીઓનાં કર્મચારીઓ સહિત સંશોધકો તથા શિક્ષણવિદ્દોને ક્ષમતા નિર્માણ અને સંશોધન આધારિત પ્રવૃતિઓથી લાભ થશે.
ભારત, સ્વિત્ઝર્લેન્ડ તથા અન્ય દેશોના શિક્ષણવિદ્દો, પ્રેક્ટિશનર્સ, નિર્ણાયકો, નીતિ ઘડવૈયાઓ અને વિદ્યાર્થીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર અને રોકાણ કાયદા તથા સંબંધિત ડિસિપ્લીન્સના નવા અને ઉભરતા ક્ષેત્રોમાં ટેકનિકલ અને નવીનતમ સમજ પ્રાપ્ત કરી શકશે.
આ સમજૂતી કરાર પરસ્પર-હિતના ક્ષેત્રોમાં આંતર રાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહકારના માળખામાં ભારત અને સ્વિટ્ઝરલેન્ડ વચ્ચેના સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આંતરરાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહયોગના માળખામાં સંબંધોને મજબૂત કરવા અને પરસ્પર હિતના ક્ષેત્રોમાં સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( ICMR) અને ફાઉન્ડેશન ફોર ઈનોવેટિવ ન્યૂ ડાયગ્નોસ્ટિક્સ ( FIND) વચ્ચે સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી હતી.
ICMR આંતરિક અને બહારના સંશોધન દ્વારા દેશમાં બાયોમેડિકલ સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપે છે.
ICMR 100,000 અમેરિકી ડોલર સુધીનું ભંડોળ ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે જ્યારે FIND સ્થાનિક ભાગીદારો અને રિક્વેસ્ટ ફોર પ્રપોઝલ ( RFP) દ્વારા ઓળખાતા સંશોધકોને 400,000 અમેરિકી ડોલર સુધીનું ભંડોળ ઉપલબ્ધ કરાવશે..
ભારત દ્વારા ફેબ્રુઆરી - 2021 માં સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે..
FIND ( ભારતીય) કંપનીઝ એક્ટ , 2013 ની કલમ 8 હેઠળ બનાવેલ એક સ્વતંત્ર બિનનફાકારક સંસ્થા છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં પ્રજાસત્તાક ભારતના ગૃહ મંત્રાલયની રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ (એનડીએમએ) અને પીપલ્સ રિપબ્લિક ઓફ બાંગ્લાદેશના આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અને રાહત મંત્રાલય વચ્ચે માર્ચ, 2021માં આપત્તિ વ્યવસ્થાપન, પુનઃસ્થાપન અને શમનના ક્ષેત્રમાં સહકાર સ્થાપિત કરવા થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપી હતી..
આ એમઓયુ એક એવી વ્યવસ્થા ઊભી કરવા ઇચ્છે છે, જેમાં ભારત અને બાંગ્લાદેશ બંનેને એકબીજાની આપત્તિ વ્યવસ્થાપન વ્યવસ્થામાંથી ફાયદો થશે અને એથી આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં તૈયારી, પ્રતિસાદ અને ક્ષમતા નિર્માણના ક્ષેત્રોને મજબૂત કરવામાં મદદ મળશે..
એક બિન-નફાકારક સંશોધન અને વિકાસ સંસ્થા છે જે નવી અથવા સુધારેલ એન્ટિબાયોટિક સારવાર વિકસાવવા અને વિતરણ કરીને વૈશ્વિક જાહેર આરોગ્ય જરૂરિયાતોને માટે ટકાઉ વપરાશ સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રયાસ કરે છે..
સહયોગમાં સંયુક્ત ઉદ્દેશોની સફળતાને સુનિશ્ચિત કરવા માટે બંને પક્ષો દ્વારા નાણાકીય અને અન્ય પ્રકારનાં યોગદાન માટે વ્યૂહરચના અને પદ્ધતિઓની સ્થાપનાનો સમાવેશ થશે.
તમામ નાણાકીય અને અન્ય પ્રકારનું યોગદાન અલગ કાયદાકીય રીતે બંધનકર્તા કરારોને આધીન હશે..
આંતરિક અને બહારના સંશોધન દ્વારા દેશમાં બાયોમેડિકલ સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપે છે.
આ સમજૂતી કરાર પરસ્પર-હિતના ક્ષેત્રોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહકારના માળખામાં ભારત અને સ્વિટ્ઝરલેન્ડ વચ્ચેના સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આંતરરાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહયોગના માળખામાં સંબંધોને મજબૂત કરવા અને પરસ્પર હિતના ક્ષેત્રોમાં સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( ભારત અને ફાઉન્ડેશન વચ્ચે એન્ટિમાઇક્રોબાયલ રેઝિસ્ટન્સ રિસર્ચ એન્ડ ઇનોવેશન માટે સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે.
ભંડોળ સીધા અન્ય પક્ષને અથવા પરિયોજનામાં રોકાયેલા તૃતીય પક્ષોને પ્રદાન કરી શકાય છે.
બંને પક્ષો વચ્ચે નિશ્ચિત થાય તેવા પરસ્પર હિતોની અન્ય બાબતો અંગે નિર્ણય ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત સરકારના ખાણ મંત્રાલયના ભારતીય ભૂસ્તરશાસ્ત્ર સર્વેક્ષણ ( જીએસઆઈ ) અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકાના પૃથ્વી અને પર્યાવરણના કોલેજ ઓફ આર્ટ્સ , સાયન્સ અને એજ્યકેશન વતીના ફ્લોરિડા ઇન્ટરનેશનલ યુનિવર્સિટીના ટ્રસ્ટીઓના બોર્ડ વચ્ચે સમજૂતી કરાર ( એમઓયુ ) પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી હતી ..
ટેકનોલોજી અને ભૌગોલિક - વૈજ્ઞાનિક ડાટા અંગે માહિતીનું આદાન - પ્રદાન કરવું ..
આ સમજૂતીના ઉદ્દેશો પેઢીના ભૌગોલિક અને ટેકટોનિક વાતાવરણને સમજવા અને ભારત - એશિયામાં અથડામણ પછીના સ્થળાંતર અને ખાસ કરીને લાવારસ ઉત્પત્તિ બાદનું ખંડીય અથડામણનું મોડેલ બનાવવું અને પૂર્વીય હિમાયલ પર્વતમાળાનો ભૌગોલિક ઇતિહાસ અને ટેકનોટિક્સ રચવાના છે ..
આ માટેની પ્રવૃત્તિમાં ટેકનોલોજી અને જીયોસાયન્ટિફિક ડાટાની માહિતીનું આદાન પ્રદાન , પૂર્વીય હિમાલયન પર્વતમાળામાં ભૌગોલિક ઇતિહાસ અને ટેકટોનિક વાતાવરણ અંગેના સંશોધન , પૂર્વીય હિમાલય પર્વતમાળાના ભૌગોલિક ઇતિહાસ અને ટેક્નોટિક્સ અને લાવારસ બાદના પટ્ટામાં ( લદ્દાખ પ્લુટોન્સ ) પ્રાદેશિક ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય , ભૂ - રસાયણશાસ્ત્ર , પેટ્રોલોજિકલ અને મલ્ટિ - આઇસોટોપિક અભ્યાસના ક્ષેત્રોની સમીક્ષામાં સહકારી પ્રોજેક્ટનો વિકાસ કરવો જેવી બાબતોનો સમાવેશ થાય છે ..
ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય જ્ઞાનનો વિકાસ , ભારત - એશિયામાં લાવારસ બાદના તફાવતમાં ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અને ટેકટોનિક સંબંધિત સંશોધન તથા પૂર્વીય હિમાલયન પર્વતમાળામાં ભૌગોલિક ઇતિહાસ અને ટેકટોનિક સંશોધનનો સમાવેશ થાય છે ..
બંને પક્ષ વચ્ચે સહકાર માટે નિશ્ચિત કરાયેલા મુદ્દા આ મુજબ રહેશે ઃ.
આ સમજૂતી કરાર ભૂસ્તરશાસ્ત્રના ક્ષેત્રે ભારતીય ભૂસ્તરશાસ્ત્ર સર્વેક્ષણ ( જીએસઆઈ ) અને ફ્લોરિડા ઇન્ટરનેશનલ યુનિવર્સિટી ( એફઆઈયુ ) વચ્ચે સહકાર માટે સંસ્થાકીય મિકેનિઝમ પૂરું પાડશે ..
આ ઉપરાંત નવી પેઢીના વૈકલ્પિક રેફ્રિજન્ટ્સ અને એ સંબંધી ટેકનોલોજી માટે ઘરેલુ નવીનીકરણને ઉત્તેજન આપવાની તકો રહેશે..
મૉન્ટ્રિયલ પ્રોટોકોલના પક્ષકારોએ 2016ના ઑક્ટોબરમાં રવાન્ડાના કિગાલી ખાતે યોજાયેલી મૉન્ટ્રિયલ પ્રોટોકોલ્સના પક્ષકારોની 28મી મીટિંગમાં આ સુધારો અપનાવ્યો હતો..
(i) એચએફસીમાં તબક્કાવાર ઘટાડો ગ્રીનહાઉસ ગેસ સ્ત્રાવો અટકાવશે એવી અપેક્ષા છે , એનાથી આબોહવા પરિવર્તન અટકાવવામાં મદદ મળશે અને લોકોને લાભ થશે..
આ ઉપરાંત નવી પેઢીના વૈકલ્પિક રેફ્રિજન્ટ્સ અને એ સંબંધી ટેકનોલોજી માટે ઘરેલુ નવીનીકરણને ઉત્તેજન આપવાની તકો રહેશે.
(iv) સંમત થયેલા એચએફસી ક્રમશ: ઘટાડાના સમયપત્રક અનુસાર ઉદ્યોગ ગ્લોબલ વોર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતા વિકલ્પો તરફ વળી શકે એ માટે ઘરેલુ ઉપકરણોના ઉત્પાદન માટે અને વૈકલ્પિક બિન-એચએફસી અને ગ્લોબલ વોર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતા રસાયણો માટે અવકાશ રહેશે.
(iv) સંમત થયેલા એચએફસી ક્રમશ: ઘટાડાના સમયપત્રક અનુસાર ઉદ્યોગ ગ્લોબલ વોર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતા વિકલ્પો તરફ વળી શકે એ માટે ઘરેલુ ઉપકરણોના ઉત્પાદન માટે અને વૈકલ્પિક બિન-એચએફસી અને ગ્લોબલ વોર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતા રસાયણો માટે અવકાશ રહેશે.
ભારત દ્વારા હાઇડ્રોફ્લોરોકાર્બન્સ(એચએફસીઝ)ના ક્રમશ: ઘટાડા માટે ઓઝોનના સ્તરને ઘટાડતા પદાર્થો અંગેના મૉન્ટ્રિયલ પ્રોટોકોલને કિગાલી સુધારાની બહાલી માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી અપાઇ છે.
(ii) હાઇડ્રોફ્લોરોકાર્બનનું ઉત્પાદન અને વપરાશ કરતા ઉદ્યોગો આ અંતર્ગત સંમત થયેલા સમયપત્રક મુજબ હાઇડ્રોફ્લોરોકાર્બન ક્રમશ: ઘટાડશે અને બિન-એચએફસી અને ગ્લોબલ વૉર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતી ટેકનોલોજીઓ તરફ વળશે.
(ii) હાઇડ્રોફ્લોરોકાર્બનનું ઉત્પાદન અને વપરાશ કરતા ઉદ્યોગો આ અંતર્ગત સંમત થયેલા સમયપત્રક મુજબ હાઇડ્રોફ્લોરોકાર્બન ક્રમશ: ઘટાડશે અને બિન-એચએફસી અને ગ્લોબલ વૉર્મિંગની ઓછી સંભાવના ધરાવતી ટેકનોલોજીઓ તરફ વળશે..
(i) એચએફસીમાં તબક્કાવાર ઘટાડો ગ્રીનહાઉસ ગેસ સ્ત્રાવો અટકાવશે એવી અપેક્ષા છે, એનાથી આબોહવા પરિવર્તન અટકાવવામાં મદદ મળશે અને લોકોને લાભ થશે.
આ ઉદ્યોગને મૂડી સહાયતા કરવા માટે, પૂર્વોત્તરના રાજ્યો અને આંદામાનના પ્રેદશ માટે, રૂપિયા 5 કરોડની જોગવાઇ 5 mt/hr યુનિટ માટે કરવામાં આવી છે જેમાં ઉચ્ચ ક્ષમતા માટે સપ્રમાણતા અનુસાર વૃદ્ધિની જોગવાઇ છે.
પૂર્વોત્તર પ્રદેશ અને આંદામાનને વધુ વેગ આપવાના ઉદ્દેશ સાથે , સરકાર CPO ના 2% ના હિસાબે વધારાનો ખર્ચ ભોગવશે જેથી ખેડૂતોને ભારતના બાકીના હિસ્સાઓની સરખામણી પ્રમાણે ભાવની ચુકવણી સુનિશ્ચિત થઇ શકે .
આ યોજના ઓઇલ પામના ખેડૂતોને અત્યંત લાભદાયી પુરવાર થશે અને તેનાથી મૂડી રોકાણમાં વધારો થશે, નવી રોજગારીઓનું સર્જન થશે, આયાત પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો થશે અને તેના કારણે ખેડૂતોની આવકમાં પણ વધારો થશે.
ખેડૂતોને આપવામાં આવતી ખાતરી વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગના રૂપમાં રહેશે અને ઉદ્યોગ દ્વારા CPO કિંમતના 14.3%ના હિસાબે તેની ચુકવણી આપવાનો આદેશ આપવામાં આવશે જેને તબક્કાવાર 15.3% સુધી લઇ જવામાં આવશે.
ખાદ્ય તેલોની આયાત પર ઘણી મોટી નિર્ભરતાના કારણે, સ્થાનિક સ્તરે જ ખાદ્ય તેલનું ઉત્પાદન વધારવામાં આવે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેમાં ઓઇલ પામનું વધતું ક્ષેત્ર અને ઉત્પાદકતા મહત્વની ભૂમિકા નિભાવે છે.
આ યોજના અંતર્ગત , વર્ષ 2025-26 સુધીમાં ઓઇલ પામ માટે વધારાનું 6.5 લાખ હેક્ટર ( હે .) ક્ષેત્રફળ આવરી લેવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે અને તેના કારણે એકંદરે 10 લાખ હેક્ટર સુધી પહોંચવાનું લક્ષ્ય સિદ્ધ કરી શકાશે .
આ VP છેલ્લા 5 વર્ષના જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાંક સાથે સમાયોજિત વાર્ષિક વાર્ષિક સરેરાશ CPO ભાવ રહેશે જેને 14.3% થી ગુણાકાર કરવામાં આવશે .
આ યોજનામાં ધ્યાનમાં આપવામાં આવેલું બીજું સૌથી મોટું પરિબળ ઇનપુટ્સ / હસ્તક્ષેપોમાંની મદદમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવાનું છે .
ખાદ્ય તેલોની આયાત પર ઘણી મોટી નિર્ભરતાના કારણે , સ્થાનિક સ્તરે જ ખાદ્ય તેલનું ઉત્પાદન વધારવામાં આવે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેમાં ઓઇલ પામનું વધતું ક્ષેત્ર અને ઉત્પાદકતા મહત્વની ભૂમિકા નિભાવે છે ..
હાલમાં, ફક્ત 3.70 લાખ હેક્ટરમાં ઓઇલ પામનો ઉછેર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
આ યોજના માટે એક પૂર્ણતા જોગવાઇ પણ રહેશે જેની તારીખ 1 નવેમ્બર 2037 રાખવામાં આવી છે .
આ યોજનામાં મુખ્ય બે ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે .
આ ઉદ્યોગને મૂડી સહાયતા કરવા માટે , પૂર્વોત્તરના રાજ્યો અને આંદામાનના પ્રેદશ માટે , રૂપિયા 5 કરોડની જોગવાઇ 5 mt/hr યુનિટ માટે કરવામાં આવી છે જેમાં ઉચ્ચ ક્ષમતા માટે સપ્રમાણતા અનુસાર વૃદ્ધિની જોગવાઇ છે .
હાલમાં , ફક્ત 3.70 લાખ હેક્ટરમાં ઓઇલ પામનો ઉછેર કરવામાં આવી રહ્યો છે .
વર્ષ 1991-92 થી ભારત સરકાર દ્વારા તેલીબિયાં અને ઓઇલ પામના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે સંખ્યાબંધ પ્રયત્નો કરવામાં આવ્યા છે .
આનાથી ખેડૂતોને આંતરરાષ્ટ્રીય CPOના ભાવમાં થતી વધ-ઘટ સામે ભાવનું રક્ષણ પ્રાપ્ત થશે અને તેમને ભાવમાં થતા ચડાવઉતાર સામે રક્ષણ મળી રહેશે.
જે રાજ્યો ભારત સરકાર દ્વારા સૂચિત કરવામાં આવેલા વ્યવસ્થાતંત્રને અપનાવે તેઓને યોજનામાં પ્રસ્તાવિક વાયેબિલિટી ગેપ ચુકવણીમાંથી લાભ થશે અને આના માટે તેઓ કેન્દ્ર સરકાર સાથે એક સમજૂતી કરાર કરશે.
વર્ષ 1991-92થી ભારત સરકાર દ્વારા તેલીબિયાં અને ઓઇલ પામના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે સંખ્યાબંધ પ્રયત્નો કરવામાં આવ્યા છે.
ખેડૂતોને આપવામાં આવતી ખાતરી વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગના રૂપમાં રહેશે અને ઉદ્યોગ દ્વારા CPO કિંમતના 14.3% ના હિસાબે તેની ચુકવણી આપવાનો આદેશ આપવામાં આવશે જેને તબક્કાવાર 15.3% સુધી લઇ જવામાં આવશે .
ક્રૂડ પામ ઓઇલ (CPO) નું ઉત્પાદન વર્ષ 2025-26 સુધીમાં 11.20 લાખ ટન અને વર્ષ 2029-30 સુધીમાં 28 લાખ ટન સુધી પહોંચી જશે તેવી અપેક્ષા છે ..
વધુમાં, નોંધપાત્ર વધારો જાળવણી અને આંતર- પાક હસ્તક્ષેપો માટે કરવામાં આવ્યો છે.
ફોર્મ્યુલા ભાવ (FP) પણ નિર્ધારિત કરવામાં આવશે જે CPO ના 14.3% રહેશે અને તેને માસિક ધોરણે નિશ્ચિત કરવામાં આવશે .
આ ઉપરાંત , પૂર્વોત્તર અને આંદામાનના પ્રદેશો માટે વધારાની સહાયતા પણ પૂરી પાડવામાં આવશે જેમાં એકીકૃત ખેતીવાડીની સાથે સાથે હાફ મૂન ટેરેસ વાવેતર , બાયો ફેન્સિંગ અને જમીનના ક્લિઅરન્સ માટે વિશેષ જોગવાઇઓ કરવામાં આવી રહી છે .
ઓઇલ પામના ખેડૂતો ફ્રેશ ફ્રૂટના જથ્થાઓ (FFB) નું ઉત્પાદન કરે છે જેમાંથી ઉદ્યોગ દ્વારા ઓઇલ લાવવામાં આવે છે .
ઓઇલ પામના ખેડૂતો ફ્રેશ ફ્રૂટના જથ્થાઓ (FFB)નું ઉત્પાદન કરે છે જેમાંથી ઉદ્યોગ દ્વારા ઓઇલ લાવવામાં આવે છે.
વધુમાં , નોંધપાત્ર વધારો જાળવણી અને આંતર - પાક હસ્તક્ષેપો માટે કરવામાં આવ્યો છે .
પામ તેલના ઉત્પાદનની સંભાવનાનો ઉપયોગ કરવા માટે વર્ષ 2020માં ઓઇલ પામના ઉછેર માટે ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ઓઇલ પામ રિસર્ચ (IIOPR) દ્વારા મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં અંદાજે 28 લાખ હેક્ટર વિસ્તારનું મૂલ્યાંકન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું.
કેન્દ્ર દ્વારા આ નવી પ્રાયોજિત યોજનામાં પૂર્વોત્તરના પ્રદેશો અને આંદામાન અને નિકોબારના ટાપુઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવામાં આવ્યું છે .
પ્રસ્તાવિત યોજના વર્તમાન રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા મિશન – ઓઇલ પામ કાર્યક્રમને સમાવી લે છે.
જુના જુના બગીચાઓના પુનરુત્કર્ષના હેતુથી જૂના બગીચાઓમાં ફરી વાવેતર કરવા માટે પ્રત્યેક છોડ દીઢ રૂપિયા 250ની વિશેષ સહાયતા આપવામાં આવી રહી છે.
હાલમાં આ FFB ના ભાવોને આંતરરાષ્ટ્રીય CPO માં ભાવની વધ - ઘટ સાથે સાંકળી લેવામાં આવ્યા છે .
આ યોજનામાં ધ્યાનમાં આપવામાં આવેલું બીજું સૌથી મોટું પરિબળ ઇનપુટ્સ/હસ્તક્ષેપોમાંની મદદમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવાનું છે.
આ ખાતરીના કારમે ભારતીય ઓઇલ પામના ખેડૂતોમાં વિશ્વાસ વધશે અને તેઓ વાવેતરના ક્ષેત્રફળમાં વધારો કરશે અને તેના કારણે પામ ઓઇલના ઉત્પાદનમાં વધારો થશે .
હાલમાં આ FFBના ભાવોને આંતરરાષ્ટ્રીય CPOમાં ભાવની વધ-ઘટ સાથે સાંકળી લેવામાં આવ્યા છે.
આ ઉપરાંત, ભારતના બાકીના વિસ્તારોમાં બીજના બગીચાઓ માટે રૂપિયા 40 લાખના હિસાબે અને પૂર્વોત્તર તેમજ આંદામાનના પ્રદેશો માટે રૂપિયા 50 લાખની સહાયતા આપવામાં આવશે.
આમ , દેશમાં ઓઇલ પામના વાવેતર અને તેના કારણે ક્રૂડ પામ ઓઇલ (CPO) ના ઉત્પાદનની ખૂબ જ મોટી સંભાવનાઓ રહેલી છે .
તેલીબિયામાં પ્રત્યે હેક્ટરમાં 4 ટન જેટલું ઓઇલનું ઉત્પાદન થાય છે તેની સરખામણીએ ઓઇલ પામ પ્રત્યેક હેક્ટરમાં 10 થી 46 ગણુ વધારે તેલ ઉત્પાદન કરે છે .
આનાથી ખેડૂતોને આંતરરાષ્ટ્રીય CPO ના ભાવમાં થતી વધ - ઘટ સામે ભાવનું રક્ષણ પ્રાપ્ત થશે અને તેમને ભાવમાં થતા ચડાવઉતાર સામે રક્ષણ મળી રહેશે .
નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ ઓઇલ પામની વાવેતરની સામગ્રી માટે કરવામાં આવી છે અને તેમાં હેક્ટર દીઠ રૂપિયા 12,000થી રકમ વધારીને હેક્ટર દીઠ રૂપિયા 29,000ની સહાયતા કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્ર દ્વારા આ નવી પ્રાયોજિત યોજનામાં પૂર્વોત્તરના પ્રદેશો અને આંદામાન અને નિકોબારના ટાપુઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવામાં આવ્યું છે.
આ ખાતરીના કારમે ભારતીય ઓઇલ પામના ખેડૂતોમાં વિશ્વાસ વધશે અને તેઓ વાવેતરના ક્ષેત્રફળમાં વધારો કરશે અને તેના કારણે પામ ઓઇલના ઉત્પાદનમાં વધારો થશે.
પ્રથમ વખત , ભારત સરકાર FFB માટે ઓઇલ પામના ખેડૂતોને ભાવની ખાતરી આપશે .
આમ, દેશમાં ઓઇલ પામના વાવેતર અને તેના કારણે ક્રૂડ પામ ઓઇલ (CPO)ના ઉત્પાદનની ખૂબ જ મોટી સંભાવનાઓ રહેલી છે.
તેલીબિયામાં પ્રત્યે હેક્ટરમાં 4 ટન જેટલું ઓઇલનું ઉત્પાદન થાય છે તેની સરખામણીએ ઓઇલ પામ પ્રત્યેક હેક્ટરમાં 10 થી 46 ગણુ વધારે તેલ ઉત્પાદન કરે છે.
આ યોજના માટે રૂપિયા 11,040 કરોડનો કુલ નાણાં ખર્ચ કરવામાં આવશે જેમાંથી રૂપિયા 8,844 કરોડનો હિસ્સો ભારત સરકારનો રહેશે અને રૂપિયા 2,196 કરોડનો હિસ્સો રાજ્યોનો રહેશે અને તેમાં વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગ પણ સામેલ છે ..
દેશમાં વાવેતરની સામગ્રીની અછતને પહોંચી વળવા માટે , ભારતના બાકીના વિસ્તારમાં બીજના બગીચાઓને 15 હેક્ટર માટે 80 લાખ સુધીની સહાયતા આપવામાં આવશે જ્યારે આંદામાનના વિસ્તારોમાં તેમજ પૂર્વોત્તરના પ્રદેશોમાં 15 હેક્ટર માટે રૂપિયા 100 લાખની સહાયતા પૂરી પાડવામાં આવશે .
દેશમાં વાવેતરની સામગ્રીની અછતને પહોંચી વળવા માટે, ભારતના બાકીના વિસ્તારમાં બીજના બગીચાઓને 15 હેક્ટર માટે 80 લાખ સુધીની સહાયતા આપવામાં આવશે જ્યારે આંદામાનના વિસ્તારોમાં તેમજ પૂર્વોત્તરના પ્રદેશોમાં 15 હેક્ટર માટે રૂપિયા 100 લાખની સહાયતા પૂરી પાડવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત , ભારતના બાકીના વિસ્તારોમાં બીજના બગીચાઓ માટે રૂપિયા 40 લાખના હિસાબે અને પૂર્વોત્તર તેમજ આંદામાનના પ્રદેશો માટે રૂપિયા 50 લાખની સહાયતા આપવામાં આવશે .
આ ઉપરાંત, પૂર્વોત્તર અને આંદામાનના પ્રદેશો માટે વધારાની સહાયતા પણ પૂરી પાડવામાં આવશે જેમાં એકીકૃત ખેતીવાડીની સાથે સાથે હાફ મૂન ટેરેસ વાવેતર, બાયો ફેન્સિંગ અને જમીનના ક્લિઅરન્સ માટે વિશેષ જોગવાઇઓ કરવામાં આવી રહી છે.
તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન 2014-15માં 275 લાખ ટન હતું ત્યાંથી વધીને વર્ષ 2020-21માં 365.65 લાખ ટન સુધી પહોંચી ગયું છે.
આ યોજના માટે રૂપિયા 11,040 કરોડનો કુલ નાણાં ખર્ચ કરવામાં આવશે જેમાંથી રૂપિયા 8,844 કરોડનો હિસ્સો ભારત સરકારનો રહેશે અને રૂપિયા 2,196 કરોડનો હિસ્સો રાજ્યોનો રહેશે અને તેમાં વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગ પણ સામેલ છે.
જે રાજ્યો ભારત સરકાર દ્વારા સૂચિત કરવામાં આવેલા વ્યવસ્થાતંત્રને અપનાવે તેઓને યોજનામાં પ્રસ્તાવિક વાયેબિલિટી ગેપ ચુકવણીમાંથી લાભ થશે અને આના માટે તેઓ કેન્દ્ર સરકાર સાથે એક સમજૂતી કરાર કરશે ..
નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ ઓઇલ પામની વાવેતરની સામગ્રી માટે કરવામાં આવી છે અને તેમાં હેક્ટર દીઠ રૂપિયા 12,000 થી રકમ વધારીને હેક્ટર દીઠ રૂપિયા 29,000 ની સહાયતા કરવામાં આવી છે .
તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન 2014-15 માં 275 લાખ ટન હતું ત્યાંથી વધીને વર્ષ 2020-21 માં 365.65 લાખ ટન સુધી પહોંચી ગયું છે .
ફોર્મ્યુલા ભાવ (FP) પણ નિર્ધારિત કરવામાં આવશે જે CPOના 14.3% રહેશે અને તેને માસિક ધોરણે નિશ્ચિત કરવામાં આવશે.
પ્રસ્તાવિત યોજના વર્તમાન રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા મિશન – ઓઇલ પામ કાર્યક્રમને સમાવી લે છે ..
પામ તેલના ઉત્પાદનની સંભાવનાનો ઉપયોગ કરવા માટે વર્ષ 2020 માં ઓઇલ પામના ઉછેર માટે ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ઓઇલ પામ રિસર્ચ (IIOPR) દ્વારા મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં અંદાજે 28 લાખ હેક્ટર વિસ્તારનું મૂલ્યાંકન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું .
ક્રૂડ પામ ઓઇલ (CPO)નું ઉત્પાદન વર્ષ 2025-26 સુધીમાં 11.20 લાખ ટન અને વર્ષ 2029-30 સુધીમાં 28 લાખ ટન સુધી પહોંચી જશે તેવી અપેક્ષા છે.
ઉપરોક્ત બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને અને વર્તમાન સમયમાં લગભગ 98% CPOની આયાત કરવામાં આવી રહી છે તે હકીકતને પણ ધ્યાનમાં રાખીને, દેશમાં CPOના વિસ્તાર અને ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે આ યોજના શરૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
ઉપરોક્ત બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને અને વર્તમાન સમયમાં લગભગ 98% CPO ની આયાત કરવામાં આવી રહી છે તે હકીકતને પણ ધ્યાનમાં રાખીને , દેશમાં CPO ના વિસ્તાર અને ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે આ યોજના શરૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે .
આનાથી 1 નવેમ્બરથી 31 ઓક્ટોબર સુધીના વાર્ષિક સમયગાળા માટે ઓઇલ પામનો વાર્ષિક ભાવ નિશ્ચિત કરવામાં આવશે .
આ VP છેલ્લા 5 વર્ષના જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાંક સાથે સમાયોજિત વાર્ષિક વાર્ષિક સરેરાશ CPO ભાવ રહેશે જેને 14.3% થી ગુણાકાર કરવામાં આવશે.
આમ , આના ઉછેરમાં ખૂબ જ મોટી સંભાવનાઓ રહેલી છે ..
વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિગ VP-FP રહેશે અને જો જરૂર ઉભી થશે તો, તેની ચુકવણી સીધી જ DBTના રૂપમાં ખેડૂતોના બેંક એકાઉન્ટમાં કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ખાદ્ય તેલ- ઓઇલ પામ પર રાષ્ટ્રીય મિશન (NMEO-OP) તરીકે ઓળખતા ઓઇલ પામ પર નવા મિશનના પ્રારંભ માટે મંજૂરી આપી દીધી છે.
આ યોજના અંતર્ગત, વર્ષ 2025-26 સુધીમાં ઓઇલ પામ માટે વધારાનું 6.5 લાખ હેક્ટર (હે.) ક્ષેત્રફળ આવરી લેવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે અને તેના કારણે એકંદરે 10 લાખ હેક્ટર સુધી પહોંચવાનું લક્ષ્ય સિદ્ધ કરી શકાશે.
આ યોજનામાં મુખ્ય બે ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ખાદ્ય તેલ - ઓઇલ પામ પર રાષ્ટ્રીય મિશન (NMEO-OP) તરીકે ઓળખતા ઓઇલ પામ પર નવા મિશનના પ્રારંભ માટે મંજૂરી આપી દીધી છે .
જુના જુના બગીચાઓના પુનરુત્કર્ષના હેતુથી જૂના બગીચાઓમાં ફરી વાવેતર કરવા માટે પ્રત્યેક છોડ દીઢ રૂપિયા 250 ની વિશેષ સહાયતા આપવામાં આવી રહી છે ..
વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિગ VP-FP રહેશે અને જો જરૂર ઉભી થશે તો , તેની ચુકવણી સીધી જ DBT ના રૂપમાં ખેડૂતોના બેંક એકાઉન્ટમાં કરવામાં આવશે ..
આ યોજના ઓઇલ પામના ખેડૂતોને અત્યંત લાભદાયી પુરવાર થશે અને તેનાથી મૂડી રોકાણમાં વધારો થશે , નવી રોજગારીઓનું સર્જન થશે , આયાત પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો થશે અને તેના કારણે ખેડૂતોની આવકમાં પણ વધારો થશે ..
પૂર્વોત્તર પ્રદેશ અને આંદામાનને વધુ વેગ આપવાના ઉદ્દેશ સાથે, સરકાર CPOના 2%ના હિસાબે વધારાનો ખર્ચ ભોગવશે જેથી ખેડૂતોને ભારતના બાકીના હિસ્સાઓની સરખામણી પ્રમાણે ભાવની ચુકવણી સુનિશ્ચિત થઇ શકે.
પ્રથમ વખત, ભારત સરકાર FFB માટે ઓઇલ પામના ખેડૂતોને ભાવની ખાતરી આપશે.
આ યોજના માટે એક પૂર્ણતા જોગવાઇ પણ રહેશે જેની તારીખ 1 નવેમ્બર 2037 રાખવામાં આવી છે.
આનાથી 1 નવેમ્બરથી 31 ઓક્ટોબર સુધીના વાર્ષિક સમયગાળા માટે ઓઇલ પામનો વાર્ષિક ભાવ નિશ્ચિત કરવામાં આવશે.
આઈસીએઆઈ વિશ્વના 45 દેશોના 68 શહેરોમાં ચૅપ્ટર્સ અને પ્રતિનિધિરૂપ કચેરીઓના વિશાળ નેટવર્ક મારફત એમના જે તે દેશમાં પ્રવર્તમાન પદ્ધતિઓ વહેંચીને મહત્વની ભૂમિકા અદા કરવા પ્રતિબદ્ધ છે જેથી ભારત સરકાર વિદેશી રોકાણને આકર્ષવા અને એમને ભારતમાં એમનું માળખું સ્થાપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા એમના દ્વારા અનુસરાતી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓને અપનાવી શકે.
ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ ઈન્ડિયા ( આઇસીએઆઈ ) ભારતમાં ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયના નિયમન માટે ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ કાયદા , 1949 હેઠળ સ્થપાયેલ કાનૂની સંસ્થા છે .
આ એમઓયુનો ઉદ્દેશ આઈસીએઆઇના સભ્યો અને બે જે તે સંસ્થાઓના શ્રેષ્ઠ હિતમાં પરસ્પર લાભકર્તા સંબંધ વિક્સાવવા ભેગા મળીને કાર્ય કરવાનો છે.
પક્ષકારો માહિતીની મદદના માર્ગ તરીકે એકમેકની વૅબસાઇટ્સને લિન્કેજ પણ ઊભી કરી આપશે.
ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ ઈન્ડિયા ( આઇસીએઆઈ ) અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ રશિયા ( આઈપીએઆર ) વચ્ચે સમજૂતીપત્ર પર સહીસિક્કા કરવા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
આ એમઓયુ કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય, ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ ઈન્ડિયા અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ રશિયાને લાભકર્તા રહેશે.
પરિસંવાદો, પરિષદો અને બેઉ પક્ષકારોને લાભકર્તા પરસ્પર સંયુક્ત પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા પરસ્પર સહકારને ઉત્તેજન આપવાનો અને વિશ્વમાં આ વ્યવસાયને ઉત્તેજન આપવા માટે ભારત અને રશિયામાં અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયના વિકાસ અંગે અદ્યતન માહિતીઓ પૂરી પાડવાનો પણ હેતુ ધરાવે છે.
આઈસીએઆઈના સભ્યો દેશોમાં વિવિધ સંસ્થાઓમાં માધ્યમથી ધ્યમથી ટોચના સ્તરના પદો ધરાવે છે અને એક દેશની જે તે સંસ્થાના નિર્ણયો / નીતિ બનાવતી વ્યૂહરચનાઓને પ્રભાવિત કરી શકે છે .
આ એમઓયુ સાથે, અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયમાં સેવાઓની નિકાસ પૂરી પાડીને રશિયા સાથે ભાગીદારી મજબૂત કરવા આઈસીએઆઈને સમર્થ બનાવશે.
આઈસીએઆઈએ શિક્ષણ, વ્યવસાયિક વિકાસ, ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયમાં પ્રગતિની સાથે અકાઉન્ટિંગ, ઑડિટિંગ અને નીતિશાસ્ત્રના ઉચ્ચ ધારાધોરણો જાળવવામાં અપાર યોગદાન આપ્યું છે જેને વૈશ્વિક રીતે સ્વીકૃતિ મળી છે.
આ સૂચિત એમઓયુ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્સિ તાલીમ, વ્યવસાયિક નીતિશાસ્ત્ર, ટેકનિકલ રિસર્ચ, અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયિક વિકાસ સંદર્ભનાં વિચારો અને માહિતીની આપલે દ્વારા અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયની બાબતોમાં સહકારને મજબૂત કરવાનો ઉદ્દેશ ધરાવે છે.
ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ ઈન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) ભારતમાં ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયના નિયમન માટે ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ કાયદા, 1949 હેઠળ સ્થપાયેલ કાનૂની સંસ્થા છે.
આ એમઓયુનો ઉદ્દેશ આઈસીએઆઇના સભ્યો અને બે જે તે સંસ્થાઓના શ્રેષ્ઠ હિતમાં પરસ્પર લાભકર્તા સંબંધ વિક્સાવવા ભેગા મળીને કાર્ય કરવાનો છે .
આ સૂચિત એમઓયુ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્સિ તાલીમ , વ્યવસાયિક નીતિશાસ્ત્ર , ટેકનિકલ રિસર્ચ , અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયિક વિકાસ સંદર્ભનાં વિચારો અને માહિતીની આપલે દ્વારા અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયની બાબતોમાં સહકારને મજબૂત કરવાનો ઉદ્દેશ ધરાવે છે .
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ રશિયા (આઈપીએઆર) રશિયામાં અકાઉન્ટન્ટ્સનું સૌથી મોટું બિનનફાના ઉદ્દેશવાળું એસોસિયેશન છે.
આઈસીએઆઈના સભ્યો દેશોમાં વિવિધ સંસ્થાઓમાં માધ્યમથી ટોચના સ્તરના પદો ધરાવે છે અને એક દેશની જે તે સંસ્થાના નિર્ણયો/નીતિ બનાવતી વ્યૂહરચનાઓને પ્રભાવિત કરી શકે છે.
આઈસીએઆઈએ શિક્ષણ , વ્યવસાયિક વિકાસ , ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયમાં પ્રગતિની સાથે અકાઉન્ટિંગ , ઑડિટિંગ અને નીતિશાસ્ત્રના ઉચ્ચ ધારાધોરણો જાળવવામાં અપાર યોગદાન આપ્યું છે જેને વૈશ્વિક રીતે સ્વીકૃતિ મળી છે .
ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ ઈન્ડિયા (આઇસીએઆઈ) અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ રશિયા (આઈપીએઆર) વચ્ચે સમજૂતીપત્ર પર સહીસિક્કા કરવા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ એમઓયુ સાથે , અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયમાં સેવાઓની નિકાસ પૂરી પાડીને રશિયા સાથે ભાગીદારી મજબૂત કરવા આઈસીએઆઈને સમર્થ બનાવશે ..
ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પ્રોફેશનલ અકાઉન્ટન્ટ્સ ઑફ રશિયા ( આઈપીએઆર ) રશિયામાં અકાઉન્ટન્ટ્સનું સૌથી મોટું બિનનફાના ઉદ્દેશવાળું એસોસિયેશન છે ..
પક્ષકારો માહિતીની મદદના માર્ગ તરીકે એકમેકની વૅબસાઇટ્સને લિન્કેજ પણ ઊભી કરી આપશે ..
પરિસંવાદો , પરિષદો અને બેઉ પક્ષકારોને લાભકર્તા પરસ્પર સંયુક્ત પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા પરસ્પર સહકારને ઉત્તેજન આપવાનો અને વિશ્વમાં આ વ્યવસાયને ઉત્તેજન આપવા માટે ભારત અને રશિયામાં અકાઉન્ટન્સિના વ્યવસાયના વિકાસ અંગે અદ્યતન માહિતીઓ પૂરી પાડવાનો પણ હેતુ ધરાવે છે .
આઈસીએઆઈ વિશ્વના 45 દેશોના 68 શહેરોમાં ચૅપ્ટર્સ અને પ્રતિનિધિરૂપ કચેરીઓના વિશાળ નેટવર્ક મારફત એમના જે તે દેશમાં પ્રવર્તમાન પદ્ધતિઓ વહેંચીને મહત્વની ભૂમિકા અદા કરવા પ્રતિબદ્ધ છે જેથી ભારત સરકાર વિદેશી રોકાણને આકર્ષવા અને એમને ભારતમાં એમનું માળખું સ્થાપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા એમના દ્વારા અનુસરાતી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓને અપનાવી શકે .
આઇસીએઆઇના સભ્યો અનેક દેશોના સંગઠનોમાં મધ્યમથી લઈને ટોચના પદો ધરાવે છે અને જે તે દેશના સંલગ્ન સંગઠનમાં નિર્ણય/નીતિ ઘડતરની વ્યૂહરચનાને પ્રભાવિત કરી શકે છે.
આ સમજૂતી કરાર સાથે આઇસીએઆઇ એ એકાઉન્ટન્સી વ્યવસાયમાં સેવાના નિકાસને પૂરો પાડીને અઝરબૈજાન સાથે પોતાની ભાગીદારી મજબૂત કરવામાં સક્ષમ બનશે..
ICAI અને ચેમ્બર ઓફ ઓડિટર્સ ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન ( CAAR ) વચ્ચેના સમજૂતી કરારો પર થયેલા આ હસ્તાક્ષર સભ્ય વ્યાવસ્થાપન, વ્યાવસાયિક નૈતિકતા, ટેકનિકલ સંશોધન, સીપીડી, વ્યાવસાયિક એકાઉન્ટન્સી તાલીમ, ઓડિટ ગુણવત્તા દેખરેખ, એકાઉન્ટિંગ જ્ઞાનમાં આધુનિકતા, વ્યાવસાયિક અને બૌદ્ધિક વિકાસ વેગેરે જેવા ક્ષેત્રોમાં પારસ્પરિક સહયોગ સ્થાપિત કરવા માટે મદદ કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ્ ઓફ ઈન્ડિયા (ICAI) અને ચેમ્બર ઓફ ઓડિટર્સ ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન (CAAR) વચ્ચેના સમજૂતી કરારોને મંજૂરી આપી છે.
આઇસીએઆઇ અને સીએએઆર વ્યાવસાયિક સંસ્થાનો દ્વારા પ્રકાશિત પુસ્તકો, મેગેઝીન અને અન્ય પ્રકાશનોનું આદાનપ્રદાન કરવાનો હેતુ ધરાવે છે, મેગેઝીનમાં અને બંને પક્ષોની વેબસાઇટ પર પારસ્પરિક ઓડિટ અને એકાઉન્ટિંગ ઉપર લેખ પ્રકાશિત કરવા માંગે છે તેમજ ઓડિટ, ફાયનાન્સ અને એકાઉન્ટિંગના વિકાસ પર સંયુક્ત સંમેલનો, ગોષ્ઠીઓ, ગોળ મેજી પરિષદો અને તાલીમનું આયોજન તથા નાણાકીય સહાયતા આપવાની ઈચ્છા ધરાવે છે.
આ ઉપરાંત ભ્રષ્ટાચાર અને નાણાં ઉચાપત વિરુદ્ધ સંયુક્ત સહયોગ હાથ ધરવા માંગે છે..
આઇસીએઆઇ અને સીએએઆર બ્લોક ચેઇન, સ્માર્ટ કોન્ટ્રેક્ટ સિસ્ટમ, પરંપરાગત એકાઉન્ટિંગમાં પરિવર્તન કરી ક્લાઉડ એકાઉન્ટિંગ સહિત ઓડિટ અને એકાઉન્ટિંગના ક્ષેત્રમાં નવીન પદ્ધતિઓના અમલીકરણ ઉપર અભ્યાસ હાથ ધરવાની ઈચ્છા પણ ધરાવે છે.
ધ ચેમ્બર ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન (CAAR)ની સ્થાપના રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાનમાં ઓડિટ વ્યવસાયને નિયમિત કરવા માટે 2004માં સુધારો કરેલ ઓડિટ ઓફ 1944 ઉપરના કાયદા અનુસાર કરવામાં આવી હતી.
ધ ચેમ્બર ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન ( CAAR )ની સ્થાપના રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાનમાં ઓડિટ વ્યવસાયને નિયમિત કરવા માટે 2004માં સુધારો કરેલ ઓડિટ ઓફ 1944 ઉપરના કાયદા અનુસાર કરવામાં આવી હતી..
ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર એકાઉન્ટન્ટસ ઓફ ઈન્ડિયા ( ICAI ) એ ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ એક્ટ, 1949 અંતર્ગત ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસના વ્યવસાયનું નિયમન કરવા માટે સ્થાપિત કરવામાં આવેલ એક બંધારણીય સંસ્થા છે.
આઇસીએઆઇ અને સીએએઆર બંનેનો ઉદ્દેશ્ય ઓડિટ, ફાયનાન્સ અને એકાઉન્ટિંગ વ્યવસાયિકોની તાલીમના ક્ષેત્રોમાં સહયોગ મજબૂત કરવાનો છે.
આ સમજૂતી કરાર બંને પ્રદેશોમાં એકાઉન્ટન્સીના ક્ષેત્રમાં નવીન રીતભાતો અને ટેકનોલોજીના અમલીકરણ સહિત જ્ઞાનના આદાનપ્રદાન અને શ્રેષ્ઠતમ પ્રક્રિયાઓને મજબૂત કરવા ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે..
ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર એકાઉન્ટન્ટસ ઓફ ઈન્ડિયા (ICAI) એ ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ એક્ટ, 1949 અંતર્ગત ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસના વ્યવસાયનું નિયમન કરવા માટે સ્થાપિત કરવામાં આવેલ એક બંધારણીય સંસ્થા છે.
ICAI અને ચેમ્બર ઓફ ઓડિટર્સ ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન (CAAR) વચ્ચેના સમજૂતી કરારો પર થયેલા આ હસ્તાક્ષર સભ્ય વ્યાવસ્થાપન, વ્યાવસાયિક નૈતિકતા, ટેકનિકલ સંશોધન, સીપીડી, વ્યાવસાયિક એકાઉન્ટન્સી તાલીમ, ઓડિટ ગુણવત્તા દેખરેખ, એકાઉન્ટિંગ જ્ઞાનમાં આધુનિકતા, વ્યાવસાયિક અને બૌદ્ધિક વિકાસ વેગેરે જેવા ક્ષેત્રોમાં પારસ્પરિક સહયોગ સ્થાપિત કરવા માટે મદદ કરશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટસ્ ઓફ ઈન્ડિયા ( ICAI ) અને ચેમ્બર ઓફ ઓડિટર્સ ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ અઝરબૈજાન ( CAAR ) વચ્ચેના સમજૂતી કરારોને મંજૂરી આપી છે..
આઇસીએઆઇએ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટના વ્યવસાયને આગળ વધારવા માટે શિક્ષણ, વ્યાવસાયિક વિકાસ, ઉચ્ચ ગુણવત્તા એકાઉન્ટિંગની જાળવણી, ઓડિટીંગ અને નૈતિક માનાંકોના ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે કે જે સમગ્ર વિશ્વમાં જાણીતું છે.
વિશ્વના 45 દેશો અને 69 શહેરોમાં પોતાના ચેપ્ટર અને પ્રતિનિધિ ઓફિસોના વિશાળ નેટવર્કના માધ્યમથી આ દેશોમાં પ્રવર્તમાન પ્રવૃત્તિઓને વહેંચીને એક મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવવા માટે કટિબદ્ધ છે, કે જેથી ભારત સરકાર વિદેશી રોકાણને આકર્ષિત કરવા અને તેમની કચેરીઓ ભારતમાં સ્થાપિત કરવા માટે ત્યાં અમલમાં મૂકવામાં આવેલ શ્રેષ્ઠતમ રીતોને અપનાવી શકે.
કોવિડ- 19 વૈશ્વિક રોગચાળા દરમિયાન શિક્ષકોની કાર્યશૈલીમાં ઘણું પરિવર્તન આવ્યું છે.
લોકડાઉન દરમિયાન આપણા શિક્ષકોએ શિક્ષણના ઓનલાઇન માધ્યમની રજૂઆત સાથે સંકળાયેલ દરેક પડકારને સ્વીકાર્યો છે.
શિક્ષક દિવસ એ એક એવો પ્રસંગ છે જ્યારે આપણે બધા શિક્ષકોની સમર્પિત સેવાઓનું સન્માન કરીએ છીએ જે આપણા બાળકોના બૌદ્ધિક અને નૈતિક વિકાસમાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવે છે.
એક સંદેશમાં રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું છે કે , “ શિક્ષક દિવસ એક મહાન શિક્ષણશાસ્ત્રી , દાર્શનિક અને ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ.
આ પ્રસંગે આપણે બધા એક મજબૂત અને સમૃદ્ધ રાષ્ટ્રના નિર્માણમાં તેમના અમૂલ્ય યોગદાન માટે સમગ્ર શિક્ષક સમુદાયનો આભાર વ્યક્ત કરીએ.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે શિક્ષક દિવસની પૂર્વ સંધ્યાએ દેશભરના શિક્ષકોને શુભેચ્છા પાઠવી છે..
એ મુજબ, જીએસઆઈએ એને સમકક્ષ રશિયન કંપની ROSGEO સાથે ચર્ચા કરીને સમજૂતીકરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું..
વર્ષ 2020માં ભારતની મુલાકાત દરમિયાન ROSGEOનાં એક પ્રતિનિધિમંડળે ખાણ મંત્રાલય અને જીયોલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા (જીએસઆઇ)ના પ્રતિનિધિઓ સાથે નવી દિલ્હીમાં એક બેઠક કરી હતી, જેમાં ઉત્ખનન સાથે સંબંધિત કાર્યોમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવાની સંભાવના પર ચર્ચાવિચારણા થઈ હતી.
વર્ષ 2020માં ભારતની મુલાકાત દરમિયાન ROSGEO નાં એક પ્રતિનિધિમંડળે ખાણ મંત્રાલય અને જીયોલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા (જીએસઆઇ)ના પ્રતિનિધિઓ સાથે નવી દિલ્હીમાં એક બેઠક કરી હતી, જેમાં ઉત્ખનન સાથે સંબંધિત કાર્યોમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવાની સંભાવના પર ચર્ચાવિચારણા થઈ હતી.
કંપની તમામ પ્રકારના ખનીજ સંસાધનો માટે પ્રાદેશિક સર્વેમાંથી તમામ પ્રકારની જીયોલોજિકલ સંભાવના અને ઉત્ખનન પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરે છે તેમજ ભંડોળનો અંદાજ મેળવે છે તથા જે તે ક્ષેત્રમાં કામગીરી કરવા માટે ઓફશોર જીયોલોજિકલ અને ઓન-શેલ્ફ કામગીરીઓના ક્ષેત્રમાં વિશિષ્ટ ક્ષમતા ધરાવે છે..
આ બેઠકમાં જીયોસાયન્સિસના ક્ષેત્રમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવા જીએસઆઈ અને ROSGEO વચ્ચે સમજૂતીકરાર કરવાની દરખાસ્ત રજૂ થઈ હતી.
આ બેઠકમાં જીયોસાયન્સિસના ક્ષેત્રમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવા જીએસઆઈ અને ROSGEO વચ્ચે સમજૂતીકરાર કરવાની દરખાસ્ત રજૂ થઈ હતી.
જોઇન્ટ સ્ટોક કંપની રોસજીયોલોજિયા (ROSGEO) રશિયન સંઘમાં સરકારી માલિકીની સૌથી મોટી જીયોલોજિકલ કંપની છે, જે ઉત્પાદન અને ટેકનિકલ ક્ષમતા, ઊંચી વ્યવસાયિક સક્ષમતા અને પુષ્કળ જીયોલોજિકલ માહિતી ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે યોજાયેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં રશિયન સંઘના કાયદા હેઠળ સ્થાપિત કાયદેસર કંપની જોઇન્ટ સ્ટોક કંપની રોસજીયોલોજિયા (સરકારી માલિકીની કંપની ) ( ROSGEO તરીકે ઓળખાય છે) અને ભારત સરકારના ખાણ મંત્રાલયના જીયોલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા (જીએસઆઈ) વચ્ચે જીયોસાયન્સના ક્ષેત્રમાં સાથસહકાર પર થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
જોઇન્ટ સ્ટોક કંપની રોસજીયોલોજિયા ( ROSGEO ) રશિયન સંઘમાં સરકારી માલિકીની સૌથી મોટી જીયોલોજિકલ કંપની છે, જે ઉત્પાદન અને ટેકનિકલ ક્ષમતા, ઊંચી વ્યવસાયિક સક્ષમતા અને પુષ્કળ જીયોલોજિકલ માહિતી ધરાવે છે.
ROSGEO અને જીએસઆઈના બહોળા અનુભવ તથા તેમના સાથસહકારની સંભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને આ સમજૂતીકરાર ખાસ કરીને જીયોસાયન્સિસના ક્ષેત્રમાં જીએસઆઈ અને ROSGEO વચ્ચે સાથસહકાર સ્થાપિત કરવા માટે એક માળખું પ્રદાન કરવા વિશેષ લાભદાયક છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે યોજાયેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં રશિયન સંઘના કાયદા હેઠળ સ્થાપિત કાયદેસર કંપની જોઇન્ટ સ્ટોક કંપની રોસજીયોલોજિયા (સરકારી માલિકીની કંપની) (ROSGEO તરીકે ઓળખાય છે) અને ભારત સરકારના ખાણ મંત્રાલયના જીયોલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા (જીએસઆઈ) વચ્ચે જીયોસાયન્સના ક્ષેત્રમાં સાથસહકાર પર થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ સમજૂતીકરારનો મુખ્ય ઉદ્દેશ પૃથ્વીના પેટાળમાં ઊંડે અને/અથવા છુપાયેલા ખનીજના ભંડોળ માટે સંશોધન પર, એરો-જીયોફિઝિકલ ડેટાના વિશ્લેષણ અને અર્થઘટન, પીજીઇ અને આરઇઇ ઉત્ખનન અને સંશોધન, રશિયાની અદ્યતન ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી સાથે ભારતીય જીયોસાયન્સ ડેટા રિપોઝિટરીના સંયુક્ત વિકાસ, સચોટ ડેટા મેળવવા શારકામ, નમૂના અને પ્રયોગશાળામાં વિશ્લેષણના ક્ષેત્રમાં ટેકનોલોજી અને જાણકારીના આદાનપ્રદાન, તથા વૈજ્ઞાનિક અધિકારીઓની તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણ વગેરે માટે ટેકનોલોજીકલ જોડાણ માટે જીયોસાયન્સના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં બંને પક્ષો વચ્ચે પારસ્પરિક સાથસહકાર આપવાનો છે..
કંપની તમામ પ્રકારના ખનીજ સંસાધનો માટે પ્રાદેશિક સર્વેમાંથી તમામ પ્રકારની જીયોલોજિકલ સંભાવના અને ઉત્ખનન પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરે છે તેમજ ભંડોળનો અંદાજ મેળવે છે તથા જે તે ક્ષેત્રમાં કામગીરી કરવા માટે ઓફશોર જીયોલોજિકલ અને ઓન-શેલ્ફ કામગીરીઓના ક્ષેત્રમાં વિશિષ્ટ ક્ષમતા ધરાવે છે.
એ મુજબ, જીએસઆઈએ એને સમકક્ષ રશિયન કંપની ROSGEO સાથે ચર્ચા કરીને સમજૂતીકરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું.
ROSGEO અને જીએસઆઈના બહોળા અનુભવ તથા તેમના સાથસહકારની સંભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને આ સમજૂતીકરાર ખાસ કરીને જીયોસાયન્સિસના ક્ષેત્રમાં જીએસઆઈ અને ROSGEO વચ્ચે સાથસહકાર સ્થાપિત કરવા માટે એક માળખું પ્રદાન કરવા વિશેષ લાભદાયક છે.
13 ક્ષેત્રો માટે PLI યોજનાઓની જાહેરાત સાથે , ભારતમાં આગામી પાંચ વર્ષમાં ઓછામાં ઓછું ઉત્પાદન વધીને અંદાજે રૂ .
આ ઉપરાંત, મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ, ટીઅર 3 અને 4 શહેરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોકાણ કરવા માંગતા હોય તેમને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે અને આ પ્રાથમિકતાના કારણે ઉદ્યોગને પછાત વિસ્તારોમાં સ્થળાંતરિત થવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે.
પ્રોત્સાહન માળખામાં વિભિન્ન સમૂહ દ્વારા બે પ્રકારનું રોકાણ આવવાની સંભાવના છે .
RoSCTL, RoDTEP અને સરકાર દ્વારા કાપડ ઉદ્યોગમાં લેવામાં આવેલા અન્ય પગલાંઓ જેમકે , સ્પર્ધાત્મક ભાવે કાચો માલ પૂરો પાડવો , કૌશલ્ય વિકાસ વગેરેની સાથે -સાથે આ ક્ષેત્ર માટે PLI યોજનાને મંજૂરી આપવાથી કાપડ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં એક નવા યુગનો ઉદય થશે ..
' આત્મનિર્ભર ભારત ' ની દૂરંદેશીને વધુ એક કદમ આગળ લઇ જતા આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકારે કાપડ ઉદ્યોગ માટે MMF વસ્ત્રો , MMF કાપડ અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલના 10 વિભાગ / ઉત્પાદનોને રૂપિયા 10,683 કરોડના અંદાજપત્રીય ખર્ચની ફાળવણી સાથે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે .
બીજા હિસ્સામાં કોઇપણ વ્યક્તિ (જેમાં પેઢી/ કંપની સામેલ છે) કે જેઓ ઓછામાં ઓછા રૂપિયા 100 કરોડનું રોકાણ કરવા માટે ઇચ્છુક છે તેઓ, આ યોજનાના આ હિસ્સામાં અરજી કરવા માટે પાત્રતા ધરાવશે.
કાપડ ઉદ્યોગમાં મુખ્યત્વે મહિલાઓનું પ્રભુત્વ હોય છે માટે, આ યોજનાથી મહિલાઓનું સશક્તિકરણ થશે અને ઔપચારિક અર્થતંત્રમાં મહિલાઓની સહભાગીતામાં વૃદ્ધિ થશે.
RoSCTL, RoDTEP અને સરકાર દ્વારા કાપડ ઉદ્યોગમાં લેવામાં આવેલા અન્ય પગલાંઓ જેમકે, સ્પર્ધાત્મક ભાવે કાચો માલ પૂરો પાડવો, કૌશલ્ય વિકાસ વગેરેની સાથે-સાથે આ ક્ષેત્ર માટે PLI યોજનાને મંજૂરી આપવાથી કાપડ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં એક નવા યુગનો ઉદય થશે.
કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાથી દેશમાં ઉચ્ચ મૂલ્યના MMF કાપડ, ગારમેન્ટ્સ અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળશે.
કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાથી દેશમાં ઉચ્ચ મૂલ્યના MMF કાપડ , ગારમેન્ટ્સ અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળશે .
'આત્મનિર્ભર ભારત'ની દૂરંદેશીને વધુ એક કદમ આગળ લઇ જતા આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકારે કાપડ ઉદ્યોગ માટે MMF વસ્ત્રો, MMF કાપડ અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલના 10 વિભાગ/ઉત્પાદનોને રૂપિયા 10,683 કરોડના અંદાજપત્રીય ખર્ચની ફાળવણી સાથે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે.
આનાથી ઉચ્ચ મૂલ્યના MMF વિભાગમાં વિકાસને ઘણો મોટો વેગ મળશે અને તેનાથી સુતરાઇ તેમજ અન્ય કુદરતી રેસા આધારિત કાપડ ઉદ્યોગમાં રોજગારી અને વેપાર માટેની નવી તકોનું સર્જન કરવા માટેના પ્રયાસોમાં પૂરક લાભ પ્રાપ્ત થશે.
તેનાથી આ ક્ષેત્રમાં વધુ 7.5 લાખ લોકો માટે રોજગારીની તકોનું સર્જન થશે અને સહાયક પ્રવૃત્તિઓમાં કેટલાય લાખ લોકોને રોજગારી મળશે તેવું અનુમાન છે.
પ્રોત્સાહન માટેનું માળખું એવી રીતે તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે કે જેથી આ ઉદ્યોગને આ વિભાગોમાં નવી ક્ષમતાઓનું નિર્માણ કરવા માટે રોકાણ કરવાનું પ્રોત્સાહન મળશે.
આ યોજનાથી ખાસ કરીને ગુજરાત , ઉત્તરપ્રદેશ , મહારાષ્ટ્ર , તમિલનાડુ , પંજાબ , આંધ્રપ્રદેશ , તેલંગાણા , ઓડિશા વગેરે જેવા રાજ્યોમાં ઘણો સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે ..
સરકારે અગાઉ આ ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાષ્ટ્રીય ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલ મિશનનો પણ પ્રારંભ કર્યો હતો.
આ યોજનાથી ખાસ કરીને ગુજરાત, ઉત્તરપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, તમિલનાડુ, પંજાબ, આંધ્રપ્રદેશ, તેલંગાણા, ઓડિશા વગેરે જેવા રાજ્યોમાં ઘણો સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે.
કાપડ ઉદ્યોગમાં મુખ્યત્વે મહિલાઓનું પ્રભુત્વ હોય છે માટે , આ યોજનાથી મહિલાઓનું સશક્તિકરણ થશે અને ઔપચારિક અર્થતંત્રમાં મહિલાઓની સહભાગીતામાં વૃદ્ધિ થશે ..
13 ક્ષેત્રો માટે PLI યોજનાઓની જાહેરાત સાથે, ભારતમાં આગામી પાંચ વર્ષમાં ઓછામાં ઓછું ઉત્પાદન વધીને અંદાજે રૂ.37.5 લાખ કરોડ થવાની અને આગામી પાંચ વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા અંદાજે 1 કરોડ લોકો માટે રોજગારીઓનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે.
કોઇપણ વ્યક્તિ ( જેમાં પેઢી / કંપની સામેલ છે ) કે જેઓ સૂચિત ઉત્પાદનો (MMF કાપડ , ગારમેન્ટ્સ ) અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલ્સનું ઉત્પાદન કરવા માટે પ્લાન્ટ , મશીનરી , ઉપકરણો અને નાગરિક કાર્યો ( જમીન અને વહીવટી ઇમારતના ખર્ચ સિવાય ) માં ઓછામાં ઓછા રૂપિયા 300 કરોડનું રોકાણ કરવા માંગે છે , તેઓ આ યોજનાના પ્રથમ હિસ્સામાં ભાગ લેવા માટે પાત્રતા ધરાવશે .
આનાથી ઉચ્ચ મૂલ્યના MMF વિભાગમાં વિકાસને ઘણો મોટો વેગ મળશે અને તેનાથી સુતરાઇ તેમજ અન્ય કુદરતી રેસા આધારિત કાપડ ઉદ્યોગમાં રોજગારી અને વેપાર માટેની નવી તકોનું સર્જન કરવા માટેના પ્રયાસોમાં પૂરક લાભ પ્રાપ્ત થશે .
કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાની જાહેરાત, અગાઉ કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 દરમિયાન રૂ.1.97 લાખ કરોડના કુલ ખર્ચ સાથે એકંદરે 13 ક્ષેત્રો માટે જાહેર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાઓનો જ એક હિસ્સો છે.
બીજા હિસ્સામાં કોઇપણ વ્યક્તિ ( જેમાં પેઢી / કંપની સામેલ છે ) કે જેઓ ઓછામાં ઓછા રૂપિયા 100 કરોડનું રોકાણ કરવા માટે ઇચ્છુક છે તેઓ , આ યોજનાના આ હિસ્સામાં અરજી કરવા માટે પાત્રતા ધરાવશે .
પ્રોત્સાહન માળખામાં વિભિન્ન સમૂહ દ્વારા બે પ્રકારનું રોકાણ આવવાની સંભાવના છે.
કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાની જાહેરાત , અગાઉ કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 દરમિયાન રૂ .
PLI થી આ વિભાગમાં વધુ રોકાણને આકર્ષવામાં પણ મદદ મળી શકશે ..
આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન , કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLI થી આ ક્ષેત્રમાં રૂપિયા 19,000 કરોડ કરતાં વધારે રકમનું રોકાણ આવશે તેવું અનુમાન છે , અને તેના કારણે આ યોજના અંતર્ગત કુલ રૂપિયા 3 લાખ કરોડ કરતાં વધારે ટર્નઓવર થવાનું અનુમાન છે .
આ ઉપરાંત , મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ , ટીઅર 3 અને 4 શહેરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોકાણ કરવા માંગતા હોય તેમને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે અને આ પ્રાથમિકતાના કારણે ઉદ્યોગને પછાત વિસ્તારોમાં સ્થળાંતરિત થવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે .
37.5 લાખ કરોડ થવાની અને આગામી પાંચ વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા અંદાજે 1 કરોડ લોકો માટે રોજગારીઓનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે ..
સરકારે અગાઉ આ ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાષ્ટ્રીય ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલ મિશનનો પણ પ્રારંભ કર્યો હતો .
પ્રોત્સાહન માટેનું માળખું એવી રીતે તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે કે જેથી આ ઉદ્યોગને આ વિભાગોમાં નવી ક્ષમતાઓનું નિર્માણ કરવા માટે રોકાણ કરવાનું પ્રોત્સાહન મળશે .
1.97 લાખ કરોડના કુલ ખર્ચ સાથે એકંદરે 13 ક્ષેત્રો માટે જાહેર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાઓનો જ એક હિસ્સો છે .
માળખાકીય સુવિધા, પાણી, આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા, સંરક્ષણ, સુરક્ષા, ઓટોમોબાઇલ્સ, ઉડ્ડયન વગેરે સહિત કેટલાય ક્ષેત્રોમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે માટે આ યોજનાથી અર્થતંત્રના આ ક્ષેત્રોમાં તેની અસરકારકતા વધશે.
આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન, કાપડ ઉદ્યોગ માટે PLIથી આ ક્ષેત્રમાં રૂપિયા 19,000 કરોડ કરતાં વધારે રકમનું રોકાણ આવશે તેવું અનુમાન છે, અને તેના કારણે આ યોજના અંતર્ગત કુલ રૂપિયા 3 લાખ કરોડ કરતાં વધારે ટર્નઓવર થવાનું અનુમાન છે.
તેનાથી આ ક્ષેત્રમાં વધુ 7.5 લાખ લોકો માટે રોજગારીની તકોનું સર્જન થશે અને સહાયક પ્રવૃત્તિઓમાં કેટલાય લાખ લોકોને રોજગારી મળશે તેવું અનુમાન છે .
કોઇપણ વ્યક્તિ (જેમાં પેઢી/ કંપની સામેલ છે) કે જેઓ સૂચિત ઉત્પાદનો (MMF કાપડ, ગારમેન્ટ્સ) અને ટેકનિકલ ટેક્સટાઇલ્સનું ઉત્પાદન કરવા માટે પ્લાન્ટ, મશીનરી, ઉપકરણો અને નાગરિક કાર્યો (જમીન અને વહીવટી ઇમારતના ખર્ચ સિવાય)માં ઓછામાં ઓછા રૂપિયા 300 કરોડનું રોકાણ કરવા માંગે છે, તેઓ આ યોજનાના પ્રથમ હિસ્સામાં ભાગ લેવા માટે પાત્રતા ધરાવશે.
આના પરિણામે , ભારતને વૈશ્વિક કાપડ વેપાર મામલે પોતાના ઐતિહાસિક વર્ચસ્વનો દરજ્જો ફરીથી પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ મળી શકશે ..
આના પરિણામે, ભારતને વૈશ્વિક કાપડ વેપાર મામલે પોતાના ઐતિહાસિક વર્ચસ્વનો દરજ્જો ફરીથી પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ મળી શકશે.
માળખાકીય સુવિધા , પાણી , આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા , સંરક્ષણ , સુરક્ષા , ઓટોમોબાઇલ્સ , ઉડ્ડયન વગેરે સહિત કેટલાય ક્ષેત્રોમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે માટે આ યોજનાથી અર્થતંત્રના આ ક્ષેત્રોમાં તેની અસરકારકતા વધશે .
તે કુશળ ભારતીય શ્રમિકો અને વ્યાવસાયિકો માટે નવી તક પ્રદાન કરશે.
પોર્ટુગલ સાથે આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાથી યુરોપિયન યુનિયનના સભ્ય રાષ્ટ્રમાં ભારતીય સ્થળાંતર શ્રમિકો માટે નવા મુકામનો ઉમેરો થશે , ખાસ કરીને ઘણાં ભારતીય શ્રમિકોના સંદર્ભમાં જે કોવિડ - 19 રોગચાળાને પગલે ભારત પરત આવી ગયા છે.
આ કરાર હેઠળ તેના અમલીકરણને અનુસરવા માટે એક સંયુક્ત સમિતિની રચના કરવામાં આવશે..
આ કરાર પૂર્ણ થયા બાદ પોર્ટુગલ અને ભારત વચ્ચે ભારતીય શ્રમિકોની ભરતી માટે ઔપચારિક વ્યવસ્થા થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે માટે ભારત સરકાર અને પોર્ટુગલ સરકાર વચ્ચે પોર્ટુગીઝમાં કામ કરવા માટે ભારતીય નાગરિકોની ભરતી અંગેના કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી છે..
કરારમાં પ્રસ્તાવિત સરકાર-થી-સરકાર મિકેનિઝમ એ સુનિશ્ચિત કરશે કે બંને પક્ષોના મહત્તમ સમર્થન સાથે શ્રમિકોની અવરજવર સરળતાથી થાય..
વર્તમાન કરાર ભારતીય શ્રમિકોને મોકલવા અને સ્વીકારવા પર ભારત અને પોર્ટુગલ વચ્ચે ભાગીદારી અને સહકાર માટે સંસ્થાકીય પદ્ધતિ નક્કી કરશે..
આ પેકૅજથી 4જીનો પ્રસાર ઝડપથી વધવાની અપેક્ષા છે, લિક્વિડિટી વધશે અને 5જી નેટવર્ક્સમાં રોકાણ માટે સમર્થ બનાવતું વાતાવરણ સર્જાશે.
આનાથી રોજગારનું રક્ષણ અને રોજગારની તકો સર્જાવાની, તંદુરસ્ત સ્પર્ધાને ઉત્તેજન મળવાની, ગ્રાહકોનાં હિતોનું રક્ષણ થવાની, રોકડ પ્રવાહિતા ઉમેરાવાની, રોકાણને પ્રોત્સાહન મળવાની અપેક્ષા છે અને ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ (ટીએસપી) પર એનાથી નિયમનનો બોજ ઘટશે.
આનાથી ટેલિકોમ ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર ધિરાણ આપનાર વિવિધ બૅન્કોને પણ મદદ મળશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે ટેલિકોમ ક્ષેત્રમાં સંખ્યાબંધ માળખાગત અને પ્રક્રિયાગત સુધારાઓને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
ડેટા વપરાશમાં ઉછાળો, ઓનલાઇન શિક્ષણ, વર્ક ફ્રોમ હોમ, સોશિયલ મીડિયા મારફત આંતર વ્યક્તિગત જોડાણ, વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ્સ ઈત્યાદિ કોવિડ-19ના પડકારોને પહોંચી વળવામાં, ટેલિકોમ ક્ષેત્રના ઉત્કૃષ્ટ દેખાવની પશ્ચાદભૂમાં, આ સુધારાનાં પગલાં બ્રોડબેન્ડ અને ટેલિકોમ કનેક્ટિવિટીના પ્રસાર અને વિસ્તારને વધારે વેગ આપશે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળનો આ નિર્ણય સ્પર્ધા અને ગ્રાહક પસંદગી સાથે, સમાવેશી વિકાસ માટે અંત્યોદય અને વંચિત વિસ્તારોને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવા અને નહીં જોડાયેલાઓને જોડવા માટે સર્વગ્રાહી બ્રોડબેન્ડ સુવિધા સાથે પ્રધાનમંત્રીના તંદુરસ્ત ટેલિકોમ સેક્ટરનાં વિઝનને બળવત્તર બનાવે છે.
આનાથી રોજગારનું રક્ષણ અને રોજગારની તકો સર્જાવાની , તંદુરસ્ત સ્પર્ધાને ઉત્તેજન મળવાની , ગ્રાહકોનાં હિતોનું રક્ષણ થવાની, રોકડ પ્રવાહિતા ઉમેરાવાની, રોકાણને પ્રોત્સાહન મળવાની અપેક્ષા છે અને ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ (ટીએસપી) પર એનાથી નિયમનનો બોજ ઘટશે..
આ તમામ ટીએસપીને લાગુ પડશે અને લિક્વિડિટિ તેમજ રોકડ પ્રવાહ સરળ બનતા રાહત પૂરી પાડશે.
ટેલિકોમ ક્ષેત્ર માટે નવ માળખાગત સુધારા અને પાંચ પ્રક્રિયાગત સુધારા વત્તા રાહતનાં પગલાં નીચે મુજબ છે:.
આ પેકૅજથી 4જીનો પ્રસાર ઝડપથી વધવાની અપેક્ષા છે, લિક્વિડિટી વધશે અને 5જી નેટવર્ક્સમાં રોકાણ માટે સમર્થ બનાવતું વાતાવરણ સર્જાશે..
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે તમામ ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ (ટીએસપી) માટે નિમ્નાનુસાર મંજૂરી આપી છે:.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે ટેલિકોમ ક્ષેત્રમાં સંખ્યાબંધ માળખાગત અને પ્રક્રિયાગત સુધારાઓને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
ડેટા વપરાશમાં ઉછાળો , ઓનલાઇન શિક્ષણ, વર્ક ફ્રોમ હોમ, સોશિયલ મીડિયા મારફત આંતર વ્યક્તિગત જોડાણ, વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ્સ ઈત્યાદિ કોવિડ-19ના પડકારોને પહોંચી વળવામાં, ટેલિકોમ ક્ષેત્રના ઉત્કૃષ્ટ દેખાવની પશ્ચાદભૂમાં, આ સુધારાનાં પગલાં બ્રોડબેન્ડ અને ટેલિકોમ કનેક્ટિવિટીના પ્રસાર અને વિસ્તારને વધારે વેગ આપશે.
તે જ્યાં લાગુ પડશે ત્યાં ઝડપી પ્રક્રિયા થશે અને આઈબીસી પ્રક્રિયાઓ દ્વારા એક જ સ્થળે નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયા થશે .
આ દ્રષ્ટિકોણથી બેંકના કર્મચારીઓ વેપાર વધારવા અને ઋણ વૃદ્ધિ પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરી શકશે .
આ નાણાકીય રીતે તંગ અસ્કયામતો અને સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સના ધારકો તરીકે બેંકોને લાભ પ્રાપ્ત થશે .
સરકારની રેકગ્નાઇઝેશન ( માન્યતા ), રિઝોલ્યુશન ( પ્રસ્તાવ ), રિકેપિટલાઇઝેશન ( પુન : પૂંજીકરણ ) અને રિફોર્મ ( સુધારા ) એમ ચાર R વ્યૂહરચનાથી જાહેર ક્ષેત્રોની બેંકોની કામગીરીમાં પરિવર્તન આવ્યું હતું .
SR ની ફેસ વેલ્યૂ અને રિઝોલ્યુશન / લિક્વિડેશન પર વાસ્તવિક અનુભૂતિ વચ્ચેની ખામીને પહોંચી વળવા માટે NARCL દ્વારા ભારત સરકારની આ ગેરંટી માટે વિનંતી કરી શકાય છે .
નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) દ્વારા જારી કરાયેલી આ બેક રશીદ (SR) ને ભારત સરકારની સાર્વભૌમ ગેરંટી દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવશે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે લંબાયેલી લોન અસ્કમાયતો માટે નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) દ્વારા જારી કરાયેલી બેક સુરક્ષા રશીદો (SR) ને રૂ .
બસ ત્યારથી નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) અને ઇન્ડિયા ડેટ રિઝોલ્યુશન કંપની લિમિટેડ (RDRCL) ની બેંકો દ્વારા સ્થાપના કરવામાં આવી છે .
સરકારના લક્ષ્યને અનુરૂપ વર્ષ 2021-22 માટેના કેન્દ્રીય બજેટમાં અત્યારની નાણાકીય રીતે તંગી અનુભવતી અસ્કયામતોને સંગઠીત અને એકત્રિત કરવાનો અને ત્યાર બાદ તેના સંચાલન તેમજ મૂલ્ય પ્રાપ્તિ માટે ખરીદકર્તાઓ માટે નિકાલ કરવા માટે એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપની એએમસીની સાથે મળીને એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની ( એઆરસી ) ની સ્થાપના કરવાની જાહેરાત કરી હતી ..
2021-22 ના નાણાકીય વર્ષના બજેટમાં થયેલી જાહેરાતને પગલે આ નિર્ણય લેવાયો છે ..
NARCL આ માટે વાર્ષિક ગેરંટી ફી ભરવા માટે જવાબદાર રહેશે ..
જેનો હેતૂ 15 ટકા રોકડ અને 85 ટકા સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સ ( એસઆર ) દ્વારા મેળવવાનો છે ..
એનએઆરસીએલ - આઈડીએમસીએલ માળખું હાલમાં વિવિધ ધિરાણકર્તાઓમાં વિભાજિત દેવાને એકત્રિત કરવામાં મદદ કરશે .
એનએઆરસીએલે રિઝર્વ બેંકના અત્યારના નિયંત્રણોને અનુરૂપ તબક્કાવાર લગભગ બે લાખ કરોડ રૂપિયાની નાણાકીય તંગી અનુભવતી અસ્કયામતોને હાંસલ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે .
જૂના એનપીએને ધ્યાનમાં રાખીને બેંકો સામાન્ય રીતે તેમના નફાના એક ભાગને બેડ લોન વિરુદ્ધની એક જોગવાઈ તરીકે એક તરફ રાખે છે , જેનાથી ઝડપી ઉકેલ માટે વધારાના પગલાં લેવા માટેની તક મળે છે .
સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સ ( સુરક્ષા રશીદો ) વેપાર યોગ્ય હોવાને કારણે ભારત સરકારની ગેરંટી એસઆરની તરલતાને પણ વધારશે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને આપત્તિ જોખમ ઘટાડવા અને સંચાલનના ક્ષેત્રમાં સહકાર પર ભારતની રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ (એનડીએમએ) અને ઇટાલીના ડીપાર્ટમેન્ટ ઓફ સિવિલ પ્રોટેક્શન ઓફ ધી પ્રેસિડેન્સી ઓફ ધી કાઉન્સિલ ઓફ મીનીસ્ટર્સ વચ્ચેના સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) અંગે માહિતગાર કરવામાં આવ્યા હતા..
આ સમજૂતી કરાર એક એવી વ્યવસ્થા લાવવા માંગે છે , જેના દ્વારા ભારત અને ઇટાલી બંને એકબીજાના આપત્તિ વ્યવસ્થાપન મિકેનિઝમ્સથી ફાયદો ઉઠાવશે અને તે આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સજ્જતા , પ્રતિભાવ અને ક્ષમતા નિર્માણના ક્ષેત્રોને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરશે..
ભારતની રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ (એનડીએમએ) અને ઇટાલીના ડીપાર્ટમેન્ટ ઓફ સિવિલ પ્રોટેક્શન ઓફ ધી પ્રેસિડેન્સી ઓફ ધી કાઉન્સિલ ઓફ મીનીસ્ટર્સ વચ્ચે આપત્તિ જોખમ ઘટાડવા અને સંચાલનના ક્ષેત્રમાં સહયોગ અંગેના સમજૂતી કરાર પર જૂન , 2021માં હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા..
ડિઝાસ્ટર રિસ્ક રિડક્શન એન્ડ મેનેજમેન્ટના ક્ષેત્રમાં સહકાર અંગેના સમજૂતી કરાર પર કે જે ભારતની એનડીએમએ અને ઇટાલીના ડીપાર્ટમેન્ટ ઓફ સિવિલ પ્રોટેક્શન ઓફ ધી પ્રેસિડેન્સી ઓફ ધી કાઉન્સિલ ઓફ મીનીસ્ટર્સ વચ્ચે હસ્તાક્ષર થયા હતા..
ચેમ્પિયન OEM પ્રોત્સાહન યોજના ' વેચાણ મૂલ્ય સાથે સંકળાયેલી ' યોજના છે જે તમામ સેગમેન્ટ્સમાં બૅટરી ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને હાઇડ્રોજન ઇંધણ સેલ વાહનો માટે લાગુ પડે છે .
પ્રોત્સાહનનું માળખું આ ઉદ્યોગમાં અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોની સ્વદેશી વૈશ્વિક પુરવઠા શ્રૃંખલા માટે નવું રોકાણ લાવવા માટે પ્રોત્સાહન પૂરું પાડશે.
આ ઉપરાંત , આનાથી વૈશ્વિક ઓટોમોટીવ વેપારમાં ભારતની હિસ્સેદારીમાં પણ વધારો થશે ..
ઓટો ક્ષેત્ર માટેની આ PLI યોજના હાલમાં અસ્તિત્વ ધરાવતી ઓટોમોટીવ કંપનીઓ તેમજ નવા રોકાણકારો કે જેઓ હાલમાં ઓટોમોબાઇલ ક્ષેત્ર અથવા ઓટો કમ્પોનન્ટ્સ વિનિર્માણના વ્યવસાયમાં જોડાયેલા નથી તે બંને માટે ખુલ્લી છે .
13 ક્ષેત્રો માટે PLI યોજનાઓની જાહેરાત સાથે, ભારતમાં ઓછામાં ઓછું વધારાનું ઉત્પાદન આગામી 5 વર્ષમાં અંદાજે રૂ.37.5 કરોડનું રહેવાની અપેક્ષા છે અને આવનારા 5 વર્ષમાં ઓછામાં ઓછી લગભગ 1 કરોડ વધારાની રોજગારીઓનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે.
ઓટોમોબાઇલ ઉદ્યોગ અને ડ્રોન ઉદ્યોગ માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી PLI યોજના અગાઉ કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 દરમિયાન એકંદરે રૂ .
13 ક્ષેત્રો માટે PLI યોજનાઓની જાહેરાત સાથે , ભારતમાં ઓછામાં ઓછું વધારાનું ઉત્પાદન આગામી 5 વર્ષમાં અંદાજે રૂ .
ડ્રોન અને ડ્રોન કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાથી આવનારા ત્રણ વર્ષના સમયગાળામાં વધારાનું રૂપિયા 5,000 કરોડના મૂલ્યનું રોકાણ આવશે, રૂપિયા 1500 કરોડના યોગ્યતા પ્રાપ્ત વેચાણમાં વૃદ્ધિ થશે અને વધારાની અંદાજે 10,000 રોજગારીઓનું સર્જન થશે.
ઓટોમોટીવ ક્ષેત્ર માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી આ PLI યોજના સાથે અગાઉ પહેલાંથી જ શરૂ કરવામાં આવેલી અદ્યતન રાસાયણિક સેલ (ACC) માટેની PLI (રૂ.18,100 કરોડ) અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વિનિર્માણના ઝડપી અનુકૂલન (FAME) યોજના (રૂ.10,000 કરોડ)થી ભારતને પરંપરાગત અશ્મિગત ઇંધણ આધારિત ઓટોમોબાઇલ પરિવહન તંત્રમાંથી પર્યાવરણ માટે અનુકૂળ, દીર્ઘકાલિન, અદ્યતન અને વધુ કાર્યદક્ષ ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) આધારિત પ્રણાલીની દિશામાં હરણફાળ ભરવાનું સામર્થ્ય પ્રાપ્ત થશે.
ચેમ્પિયન OEM પ્રોત્સાહન યોજના 'વેચાણ મૂલ્ય સાથે સંકળાયેલી' યોજના છે જે તમામ સેગમેન્ટ્સમાં બૅટરી ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને હાઇડ્રોજન ઇંધણ સેલ વાહનો માટે લાગુ પડે છે.
' આત્મનિર્ભર ભારત ' દૂરંદેશીની દિશામાં એક ડગલું આગળ વધતા આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકારે ઓટોમોટીવ ઉદ્યોગ અને ડ્રોન ઉદ્યોગ માટે રૂપિયા 26,058 કરોડની અંદાજપત્રીય ખર્ચની જોગવાઇ સાથે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે .
ઉચ્ચ ટેકનોલોજી, વધુ કાર્યદક્ષ અને હરીત ઓટોમોટીવ વિનિર્માણ મામલે તે નવા યુગનો ઉદય કરશે.
'આત્મનિર્ભર ભારત' દૂરંદેશીની દિશામાં એક ડગલું આગળ વધતા આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકારે ઓટોમોટીવ ઉદ્યોગ અને ડ્રોન ઉદ્યોગ માટે રૂપિયા 26,058 કરોડની અંદાજપત્રીય ખર્ચની જોગવાઇ સાથે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી દીધી છે.
2.3 લાખ કરોડ કરતાં વધારે મૂલ્યની ઉત્પાદન વૃદ્ધિ થશે તેમજ 7.5 લાખ કરતાં વધારે રોજગારીઓની તકોનું સર્જન થશે .
37.5 કરોડનું રહેવાની અપેક્ષા છે અને આવનારા 5 વર્ષમાં ઓછામાં ઓછી લગભગ 1 કરોડ વધારાની રોજગારીઓનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે ..
1.97 લાખ કરોડના અંદાજપત્રીય ખર્ચ સાથે 13 ક્ષેત્રો માટે જાહેર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાના ભાગરૂપે છે .
ઓટોમોટીવ ક્ષેત્ર માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી આ PLI યોજના સાથે અગાઉ પહેલાંથી જ શરૂ કરવામાં આવેલી અદ્યતન રાસાયણિક સેલ (ACC) માટેની PLI ( રૂ.18,100 કરોડ ) અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વિનિર્માણના ઝડપી અનુકૂલન (FAME) યોજના ( રૂ.10,000 કરોડ ) થી ભારતને પરંપરાગત અશ્મિગત ઇંધણ આધારિત ઓટોમોબાઇલ પરિવહન તંત્રમાંથી પર્યાવરણ માટે અનુકૂળ , દીર્ઘકાલિન , અદ્યતન અને વધુ કાર્યદક્ષ ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) આધારિત પ્રણાલીની દિશામાં હરણફાળ ભરવાનું સામર્થ્ય પ્રાપ્ત થશે ..
ડ્રોન માટે સ્પષ્ટ આવકના લક્ષ્યો અને ઘરેલું મૂલ્યવર્ધન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને શરૂ કરવામાં આવેલી PLI યોજના ક્ષમતા નિર્માણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે અને ભારતની વિકાસની વ્યૂહનીતિના મુખ્ય ચાલક તરીકે છે .
આ ઉપરાંત, આનાથી વૈશ્વિક ઓટોમોટીવ વેપારમાં ભારતની હિસ્સેદારીમાં પણ વધારો થશે.
ઓટો ક્ષેત્ર માટે PLI માં ભારતમાં અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોના વિનિર્માણ માટે ખર્ચ અસામર્થ્યની સ્થિતિમાંથી બહાર આવવાની દૂરંદેશી રાખે છે .
ડ્રોન અને ડ્રોન કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે PLI યોજનાથી આવનારા ત્રણ વર્ષના સમયગાળામાં વધારાનું રૂપિયા 5,000 કરોડના મૂલ્યનું રોકાણ આવશે , રૂપિયા 1500 કરોડના યોગ્યતા પ્રાપ્ત વેચાણમાં વૃદ્ધિ થશે અને વધારાની અંદાજે 10,000 રોજગારીઓનું સર્જન થશે ..
ઓટો ક્ષેત્ર માટે PLIમાં ભારતમાં અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોના વિનિર્માણ માટે ખર્ચ અસામર્થ્યની સ્થિતિમાંથી બહાર આવવાની દૂરંદેશી રાખે છે.
એક , ચેમ્પિયન OEM પ્રોત્સાહન યોજના અને બીજો , કમ્પોનન્ટ ચેમ્પિયન પ્રોત્સાહન યોજના .
એક અંદાજ અનુસાર, આવનારા પાંચ વર્ષમાં ઓટોમોબાઇલ અને ઓટો કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાથી નવું રૂપિયા 42,500 કરોડ કરતાં વધારે મૂલ્યનું રોકાણ આવશે અને રૂ.2.3 લાખ કરોડ કરતાં વધારે મૂલ્યની ઉત્પાદન વૃદ્ધિ થશે તેમજ 7.5 લાખ કરતાં વધારે રોજગારીઓની તકોનું સર્જન થશે.
ઓટો ક્ષેત્ર માટેની આ PLIયોજનાથી ઉચ્ચ મૂલ્યના અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી વાહનો અને ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન પ્રાપ્ત થશે.
ડ્રોન અને ડ્રોન કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે રજૂ કરવામાં આવેલી PLI યોજના આ ક્રાંતિકારી ટેકનોલોજીના વ્યૂહાત્મક , યુક્તિપૂર્ણ અને પરિચાલન ઉપયોગોને ધ્યાનમાં રાખે છે .
ઓટો ક્ષેત્ર માટેની આ PLI યોજનાથી ઉચ્ચ મૂલ્યના અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી વાહનો અને ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન પ્રાપ્ત થશે .
ડ્રોન માટે સ્પષ્ટ આવકના લક્ષ્યો અને ઘરેલું મૂલ્યવર્ધન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને શરૂ કરવામાં આવેલી PLI યોજના ક્ષમતા નિર્માણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે અને ભારતની વિકાસની વ્યૂહનીતિના મુખ્ય ચાલક તરીકે છે.
ઓટોમોબાઇલ ઉદ્યોગ અને ડ્રોન ઉદ્યોગ માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી PLI યોજના અગાઉ કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 દરમિયાન એકંદરે રૂ.1.97 લાખ કરોડના અંદાજપત્રીય ખર્ચ સાથે 13 ક્ષેત્રો માટે જાહેર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાના ભાગરૂપે છે.
બીજી તરફ, કમ્પોનન્ટ ચેમ્પિયન પ્રોત્સાહન યોજના 'વેચાણ મૂલ્ય સાથે સંકળાયેલી' યોજના છે જે વાહનોના અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ભાગો, કમ્પલિટલી નોક્ડ ડાઉન (CKD)/ સેમી નોક્ડ ડાઉન (SKD) કિટ્સ, 2-વ્હીલર, 3-વ્હીલર, મુસાફર વાહનો, કોમર્શિયલ વાહનો અને ટ્રેક્ટરો વગેરેના વ્હીકલ એગ્રીગેટ્સ માટે લાગુ પડે છે.
ઉચ્ચ ટેકનોલોજી , વધુ કાર્યદક્ષ અને હરીત ઓટોમોટીવ વિનિર્માણ મામલે તે નવા યુગનો ઉદય કરશે ..
બીજી તરફ , કમ્પોનન્ટ ચેમ્પિયન પ્રોત્સાહન યોજના ' વેચાણ મૂલ્ય સાથે સંકળાયેલી ' યોજના છે જે વાહનોના અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ભાગો , કમ્પલિટલી નોક્ડ ડાઉન (CKD)/ સેમી નોક્ડ ડાઉન (SKD) કિટ્સ , 2- વ્હીલર , 3- વ્હીલર , મુસાફર વાહનો , કોમર્શિયલ વાહનો અને ટ્રેક્ટરો વગેરેના વ્હીકલ એગ્રીગેટ્સ માટે લાગુ પડે છે ..
એક અંદાજ અનુસાર , આવનારા પાંચ વર્ષમાં ઓટોમોબાઇલ અને ઓટો કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે મંજૂર કરવામાં આવેલી PLI યોજનાથી નવું રૂપિયા 42,500 કરોડ કરતાં વધારે મૂલ્યનું રોકાણ આવશે અને રૂ .
ઓટો ક્ષેત્ર માટેની આ PLI યોજના હાલમાં અસ્તિત્વ ધરાવતી ઓટોમોટીવ કંપનીઓ તેમજ નવા રોકાણકારો કે જેઓ હાલમાં ઓટોમોબાઇલ ક્ષેત્ર અથવા ઓટો કમ્પોનન્ટ્સ વિનિર્માણના વ્યવસાયમાં જોડાયેલા નથી તે બંને માટે ખુલ્લી છે.
પ્રોત્સાહનનું માળખું આ ઉદ્યોગમાં અદ્યતન ઓટોમોટીવ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોની સ્વદેશી વૈશ્વિક પુરવઠા શ્રૃંખલા માટે નવું રોકાણ લાવવા માટે પ્રોત્સાહન પૂરું પાડશે .
ડ્રોન અને ડ્રોન કમ્પોનન્ટ્સ ઉદ્યોગ માટે રજૂ કરવામાં આવેલી PLI યોજના આ ક્રાંતિકારી ટેકનોલોજીના વ્યૂહાત્મક, યુક્તિપૂર્ણ અને પરિચાલન ઉપયોગોને ધ્યાનમાં રાખે છે.
પેમેન્ટ બોનસ એક્ટ રેલવે પર લાગુ થતો ન હોવા છતાં એ સિદ્ધાંતમાં સામેલ બૃહદ સિદ્ધાંતો “પગાર/વેતન ટોચમર્યાદા” નક્કી કરવાના, પગાર/વેતન વગેરેની પરિભાષા નક્કી કરવાના ઉદ્દેશ માટે જાળવવામાં આવ્યાં હતાં.
પેમેન્ટ બોનસ એક્ટ રેલવે પર લાગુ થતો ન હોવા છતાં એ સિદ્ધાંતમાં સામેલ બૃહદ સિદ્ધાંતો “પગાર/વેતન ટોચમર્યાદા ” નક્કી કરવાના, પગાર/વેતન વગેરેની પરિભાષા નક્કી કરવાના ઉદ્દેશ માટે જાળવવામાં આવ્યાં હતાં.
નાણાકીય વર્ષ 2010-11થી 2019-20 સુધીના નાણાકીય વર્ષો માટે 78 દિવસના વેતનની પીએલબી ચુકવણી થઈ હતી.
લાયકાત ધરાવતા રેલવે કર્મચારીઓને મહત્તમ ચુકવવાપાત્ર રકમ 78 દિવસ માટે રૂ.17,951 છે..
રેલવે પર કામગીરી સાથે સંકલિત બોનસ નોન-ગેઝેટેડ રેલવે કર્મચારીઓ (આરપીએફ/આરપીએસએફ અધિકારીઓ)ને આવરી લે છે, જેઓ સંપૂર્ણ દેશમાં પથરાયેલા છે..
રેલવે માટે પીએલબી યોજના 1979-80થી લાગુ હતી અને બે માન્યતાપ્રાપ્ત સંગઠનો ઓલ ઇન્ડિયા રેલવેમેન્સ ફેડરેશન અને નેશનલ ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન રેલવેમેન સાથે ચર્ચા કરીને સુધારા કરવામાં આવ્યાં હતાં તથા એને મંત્રીમંડળની મંજૂરી મળી હતી.
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માટે પીએલબી 78 દિવસના વેતનને સમકક્ષ રહેશે, જેની ચુકવણીથી કર્મચારીઓને રેલવેની કામગીરી સુધારવા માટે કામ કરવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે એવી અપેક્ષા છે..
લાયકાત ધરાવતા રેલવે કર્મચારીઓને પીએલબીની ચુકવણી દર વર્ષે દશેરા/પૂજાની રજાના દિવસ અગાઉ થાય છે.
મંત્રીમંડળના આ નિર્ણયનો અમલ ચાલુ વર્ષે પણ રજાના દિવસો અગાઉ થશે..
એ સમયે મુખ્યત્વે રેલવેની સંપૂર્ણ અર્થતંત્રમાં કામગીરીમાં માળખાગત ટેકા તરીકે નોંધપાત્ર ભૂમિકા ધ્યાનમાં લેવામાં આવી હતી.
b) નાણાકીય વર્ષ 2012-13 માટે 78 દિવસ માટે પીએલબીને એ શરત સાથે વિશેષ કેસ તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી કે પીએલબી માટેની ફોર્મ્યુલા છઠ્ઠા સીપીસી અને નાણાં મંત્રાલયની ભલામણોને ધ્યાનમાં રાખીને ફરી નક્કી કરવામાં આવી હતી.
રેલવેની કામગીરીના સંપૂર્ણ સંદર્ભમાં ‘ધ પેમેન્ટ ઓફ બોનસ એક્ટ – 1965’નાં આધારે બોનસની વિભાવના સામે પીએલબીની વિભાવના પ્રસ્તુત કરવામાં આવી હતી.
રેલવે ભારત સરકારનું પ્રથમ વિભાગ હતું, જેણે પીએલબીની વિભાવના સૌપ્રથમ વર્ષ 1978-80માં રજૂ કરી હતી.
આ વેતનની ગણતરી લાયકાત ધરાવતા નોન-ગેઝેટેડ રેલવે કર્મચારીઓને પીએલબીની ચુકવણી માટે ગણતરી સૂચિત ટોચમર્યાદા દર મહિને રૂ.7000/-ને આધિન છે.
રેલવેની કામગીરીના સંપૂર્ણ સંદર્ભમાં ‘ધ પેમેન્ટ ઓફ બોનસ એક્ટ – 1965’નાં આધારે બોનસની વિભાવના સામે પીએલબીની વિભાવના પ્રસ્તુત કરવામાં આવી હતી.
b) નાણાકીય વર્ષ 2012-13 માટે 78 દિવસ માટે પીએલબીને એ શરત સાથે વિશેષ કેસ તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી કે પીએલબી માટેની ફોર્મ્યુલા છઠ્ઠા સીપીસી અને નાણાં મંત્રાલયની ભલામણોને ધ્યાનમાં રાખીને ફરી નક્કી કરવામાં આવી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે તમામ લાયકાત ધરાવતા નોન-ગેઝેટેડ રેલવે કર્મચારીઓ (આરપીએફ/આરપીએસએફ કર્મચારીઓને બાદ કરતાં) માટે નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માટે 78 દિવસના વેતનને સમકક્ષ કામગીરી સાથે જોડાયેલું બોનસ (પીએલબી) મંજૂર કર્યું હતું..
આ નિર્ણયથી રેલવેના આશરે 11.56 લાખ નોન-ગેઝેટેડ કર્મચારીઓને લાભ થશે એવી શક્યતા છે.
રેલવે ભારત સરકારનું પ્રથમ વિભાગ હતું, જેણે પીએલબીની વિભાવના સૌપ્રથમ વર્ષ 1978-80માં રજૂ કરી હતી.
બ્રાઉનફિલ્ડ સ્થળો માટે , આકારણી કર્યા પછી , બાકી રહેલી માળખાકીય સુવિધાઓ અને અન્ય સહાયક સુવિધાઓ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે વિકાસ મૂડી સહાયતા દ્વારા વિકસાવવામાં આવશે અને તેની મર્યાદા રૂ .
ઉપરાંત , કામદારો માટે કૌશલ્ય વિકાસ પહેલો અને અન્ય કલ્યાણકારી પગલાં માટે પણ તેનો ઉપયોગ કરી શકશે ..
કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારની અન્ય યોજનાઓ સાથે જોડાણ જે-તે યોજનાઓના માર્ગદર્શિકા હેઠળ તેમની પાત્રતા મુજબ ઉપલબ્ધ છે.
તે સ્પર્ધાત્મક પ્રોત્સાહન સહાયતા (CIS) તરીકે ઓળખાશે અને PM MITRA (પીએમ મિત્ર) પાર્કમાં નવા સ્થાપવામાં આવેલા એકમના કુલ ટર્ન ઓવરના 3% સુધી ચુકવવામાં આવશે.
SPVમાં રાજ્ય સરકારની બહુમતી માલિકી છે અને તે વિકસાવવામાં આવેલા ઔદ્યોગિક સ્થળોથી ભાડાપટ્ટાનો હિસ્સો મેળવવા માટે હકદાર રહેશે તેમજ તે આવકનો ઉપયોગ PM MITRA (પીએમ મિત્ર) પાર્કનું વિસ્તરણ કરીને જે-તે વિસ્તારમાં કાપડ ઉદ્યોગના વધુ વિસ્તરણ માટે કરી શકશે.
આ '5F' ની ફોર્મ્યુલામાં - ફાર્મ ટુ ફાઇબર ( ખેતરમાંથી રેસા ), ફાઇબર ટુ ફેક્ટરી ( રેસામાંથી ફેક્ટરી સુધી ), ફેક્ટરી ટુ ફેશન ( ફેક્ટરીમાંથી ફેશન સુધી ) અને ફેશન ટુ ફોરેન ( ફેશનથી વિદેશ ) સામેલ છે .
વ્યાપકતાના અર્થતંત્રનો લાભ ઉઠાવીને, આ યોજના ભારતીય કંપનીઓને વૈશ્વિક ચેમ્પિયનો તરીકે ઉદયમાન થવામાં મદદ કરશે.
આ એકીકૃત દૂરંદેશીથી અર્થતંત્રમાં ટેક્સટાઈલ ક્ષેત્રના વિકાસને વધુ આગળ લઇ જવામાં મદદ મળી રહેશે.
PM MITRA (પીએમ મિત્ર) 50% વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે વિનિર્માણ માટે, 20% વિસ્તાર ઉપયોગિતાઓ માટે અને 10% વિસ્તાર વ્યાપારી વિકાસ માટે તૈયાર કરશે.
500 કરોડ રહેશે અને બ્રાઉનફિલ્ડ PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) માટે મહત્તમ રૂ .
રાજ્ય સરકારના સહકારમાં વિશ્વકક્ષાના ઔદ્યોગિક એસ્ટેટનું નિર્માણ કરવા માટે 1,000 એકર જમીનની ફાળવણીની જોગવાઇ સામેલ રહેશે ..
આ '5F'ની ફોર્મ્યુલામાં - ફાર્મ ટુ ફાઇબર (ખેતરમાંથી રેસા), ફાઇબર ટુ ફેક્ટરી (રેસામાંથી ફેક્ટરી સુધી), ફેક્ટરી ટુ ફેશન (ફેક્ટરીમાંથી ફેશન સુધી) અને ફેશન ટુ ફોરેન (ફેશનથી વિદેશ) સામેલ છે.
7 મેગા એકીકૃત ટેક્સટાઈલ પ્રદેશ અને એપરલ પાર્ક્સ (PM MITRA) (પીએમ મિત્ર)નું નિર્માણ ઇચ્છા ધરાવતા અલગ અલગ રાજ્યોમાં ગ્રીનફિલ્ડ/ બ્રાઉનફિલ્ડ સ્થળોએ કરવામાં આવશે.
ગ્રીનફિલ્ડ PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) પાર્ક માટે , ભારત સરકાર વિકાસ મૂડી સહાયતા કુલ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે રહેશે જેમાં મહત્તમ રૂપિયા 500 કરોડની મર્યાદા છે .
પરિયોજનાને ખાનગી ક્ષેત્રની સહભાગીતા આકર્ષવા માટે તૈયાર કરવા માટે આ સહાયતા વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગના રૂપમાં રહેશે.
PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) ની યોજના વિષયક રજૂઆત નીચે મુજબ છે :.
ગ્રીનફિલ્ડ PM MITRA (પીએમ મિત્ર) પાર્ક માટે, ભારત સરકાર વિકાસ મૂડી સહાયતા કુલ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે રહેશે જેમાં મહત્તમ રૂપિયા 500 કરોડની મર્યાદા છે.
PM MITRA (પીએમ મિત્ર)ની યોજના વિષયક રજૂઆત નીચે મુજબ છે: PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) 50% વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે વિનિર્માણ માટે , 20% વિસ્તાર ઉપયોગિતાઓ માટે અને 10% વિસ્તાર વ્યાપારી વિકાસ માટે તૈયાર કરશે .
7 મેગા એકીકૃત ટેક્સટાઈલ પ્રદેશ અને એપરલ પાર્ક્સ (PM MITRA) ( પીએમ મિત્ર ) નું નિર્માણ ઇચ્છા ધરાવતા અલગ અલગ રાજ્યોમાં ગ્રીનફિલ્ડ / બ્રાઉનફિલ્ડ સ્થળોએ કરવામાં આવશે .
300 કરોડ સ્પર્ધાત્મક પ્રોત્સાહન સહાયતા (CIS) દરેક PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) ને જે - તે PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) માં વહેલી તકે ટેક્સટાઈલ વિનિર્માણ એકમો સ્થાપવા બદલ આપવામાં આવશે .
SPV માં રાજ્ય સરકારની બહુમતી માલિકી છે અને તે વિકસાવવામાં આવેલા ઔદ્યોગિક સ્થળોથી ભાડાપટ્ટાનો હિસ્સો મેળવવા માટે હકદાર રહેશે તેમજ તે આવકનો ઉપયોગ PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) પાર્કનું વિસ્તરણ કરીને જે - તે વિસ્તારમાં કાપડ ઉદ્યોગના વધુ વિસ્તરણ માટે કરી શકશે .
તે સ્પર્ધાત્મક પ્રોત્સાહન સહાયતા (CIS) તરીકે ઓળખાશે અને PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) પાર્કમાં નવા સ્થાપવામાં આવેલા એકમના કુલ ટર્ન ઓવરના 3% સુધી ચુકવવામાં આવશે .
આત્મનિર્ભર ભારતનું નિર્માણ કરવાની આદરણીય પ્રધાનમંત્રીની દૂરંદેશીને ધ્યાનમાં રાખીને અને વૈશ્વિક ટેક્સટાઈલ નકશામાં ભારતનું સ્થાન વધુ મજબૂત બનાવવા માટે , સરકારે 2021-22 માં રજૂ કરવામાં આવેલા કેન્દ્રીય અંદાજપત્રમાં થયેલી 7 PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) ઉભા કરવાની જાહેરાતને મંજૂરી આપી દીધી છે ..
આ એકીકૃત દૂરંદેશીથી અર્થતંત્રમાં ટેક્સટાઈલ ક્ષેત્રના વિકાસને વધુ આગળ લઇ જવામાં મદદ મળી રહેશે .
તમામ ગ્રીનફિલ્ડ PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) નો મહત્તમ વિકાસ મૂડી સહાયતા (DCS) રૂ .
આના કારણે ટેક્સટાઈલ ઉદ્યોગને વ્યાપકતાનું અર્થતંત્ર પ્રાપ્ત કરીને અને લાખો લોકો માટે ખૂબ જ મોટાપાયે રોજગારીઓનું સર્જન કરીને ટેક્સટાઇલ ઉદ્યોગમાં સ્પર્ધાત્મકતામાં વધારો કરવામાં મદદ મળશે .
આ મુખ્ય વિકાસકર્તાની પસંદગી રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારો દ્વારા સંયુક્ત રીતે તૈયાર કરવામાં આવેલા હેતુલક્ષી માપદંડના આધારે કરવામાં આવશે ..
કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારની અન્ય યોજનાઓ સાથે જોડાણ જે - તે યોજનાઓના માર્ગદર્શિકા હેઠળ તેમની પાત્રતા મુજબ ઉપલબ્ધ છે .
અન્ય ટેક્સટાઇલ સંલગ્ન સુવિધાઓ અને ઇકોસિસ્ટમ સાથે 1,000 એકર કરતાં વધારે ક્ષેત્રફળની એક જ સ્થળે આવેલી સંયુક્ત અને બોજમુક્ત જમીનની ઉપલબ્ધતા ધરાવતી રાજ્ય સરકારો તરફથી દરખાસ્તો આવકારવામાં આવે છે ..
200 કરોડ રહેશે જે સામાન્ય માળખાકીય સુવિધા ( કુલ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે ) નો વિકાસ કરવા માટે આપવામાં આવશે અને રૂ .
PM MITRA (પીએમ મિત્ર) પાર્ક સ્પેશિયલ પર્પઝ વ્હીકલ દ્વારા વિકસાવવામાં આવશે જે પબ્લિક પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશીપ (PPP) મોડમાં રાજ્ય સરકાર અને ભારત સરકારની માલિકી હેઠળ રહેશે.
આ મુખ્ય વિકાસકર્તાની પસંદગી રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારો દ્વારા સંયુક્ત રીતે તૈયાર કરવામાં આવેલા હેતુલક્ષી માપદંડના આધારે કરવામાં આવશે.
આત્મનિર્ભર ભારતનું નિર્માણ કરવાની આદરણીય પ્રધાનમંત્રીની દૂરંદેશીને ધ્યાનમાં રાખીને અને વૈશ્વિક ટેક્સટાઈલ નકશામાં ભારતનું સ્થાન વધુ મજબૂત બનાવવા માટે, સરકારે 2021-22માં રજૂ કરવામાં આવેલા કેન્દ્રીય અંદાજપત્રમાં થયેલી 7 PM MITRA (પીએમ મિત્ર) ઉભા કરવાની જાહેરાતને મંજૂરી આપી દીધી છે.
વ્યાપકતાના અર્થતંત્રનો લાભ ઉઠાવીને , આ યોજના ભારતીય કંપનીઓને વૈશ્વિક ચેમ્પિયનો તરીકે ઉદયમાન થવામાં મદદ કરશે ..
રાજ્ય સરકારના સહકારમાં વિશ્વકક્ષાના ઔદ્યોગિક એસ્ટેટનું નિર્માણ કરવા માટે 1,000 એકર જમીનની ફાળવણીની જોગવાઇ સામેલ રહેશે.
બ્રાઉનફિલ્ડ સ્થળો માટે, આકારણી કર્યા પછી, બાકી રહેલી માળખાકીય સુવિધાઓ અને અન્ય સહાયક સુવિધાઓ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે વિકાસ મૂડી સહાયતા દ્વારા વિકસાવવામાં આવશે અને તેની મર્યાદા રૂ.200 કરોડ સુધીની રહેશે.
આ પ્રકારની સહાયતા સ્થાપના હેઠળ રહેલી એવી નવી પરિયોજના માટે નિર્ણાયક છે જે હજુ સુધી ભાંગી પડી નથી અને ઉત્પાદન વધારવા માટે હજુ પણ સહાયતાની જરૂર છે અને તેની સદ્ધરતા સ્થાપિત કરવા માટે સમર્થ થવાની જરૂર છે ..
મુખ્ય વિકાસકર્તા (માસ્ટર ડેવલપર) માત્ર ઔદ્યોગિક પાર્કનું નિર્માણ જ નહીં કરે પરંતુ રાહત સમયગાળા દરમિયાન તેને જાળવવાનું કામ પણ કરશે.
મુખ્ય વિકાસકર્તા ( માસ્ટર ડેવલપર ) માત્ર ઔદ્યોગિક પાર્કનું નિર્માણ જ નહીં કરે પરંતુ રાહત સમયગાળા દરમિયાન તેને જાળવવાનું કામ પણ કરશે .
દરેક PM MITRA (પીએમ મિત્ર) પાર્કને વિનિર્માણ એકમો સ્થાપવા માટે પ્રોત્સાહન આપવાના ઇરાદે ભારત સરકાર રૂપિયા 300 કરોડનું ભંડોળ પૂરું પાડશે.
આ પ્રકારની સહાયતા સ્થાપના હેઠળ રહેલી એવી નવી પરિયોજના માટે નિર્ણાયક છે જે હજુ સુધી ભાંગી પડી નથી અને ઉત્પાદન વધારવા માટે હજુ પણ સહાયતાની જરૂર છે અને તેની સદ્ધરતા સ્થાપિત કરવા માટે સમર્થ થવાની જરૂર છે.
તમામ ગ્રીનફિલ્ડ PM MITRA (પીએમ મિત્ર)નો મહત્તમ વિકાસ મૂડી સહાયતા (DCS) રૂ.500 કરોડ રહેશે અને બ્રાઉનફિલ્ડ PM MITRA (પીએમ મિત્ર) માટે મહત્તમ રૂ.200 કરોડ રહેશે જે સામાન્ય માળખાકીય સુવિધા (કુલ પરિયોજના ખર્ચના 30% લેખે)નો વિકાસ કરવા માટે આપવામાં આવશે અને રૂ.300 કરોડ સ્પર્ધાત્મક પ્રોત્સાહન સહાયતા (CIS) દરેક PM MITRA (પીએમ મિત્ર)ને જે-તે PM MITRA (પીએમ મિત્ર)માં વહેલી તકે ટેક્સટાઈલ વિનિર્માણ એકમો સ્થાપવા બદલ આપવામાં આવશે.
દરેક PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) પાર્કને વિનિર્માણ એકમો સ્થાપવા માટે પ્રોત્સાહન આપવાના ઇરાદે ભારત સરકાર રૂપિયા 300 કરોડનું ભંડોળ પૂરું પાડશે .
ઉપરાંત, કામદારો માટે કૌશલ્ય વિકાસ પહેલો અને અન્ય કલ્યાણકારી પગલાં માટે પણ તેનો ઉપયોગ કરી શકશે.
અન્ય ટેક્સટાઇલ સંલગ્ન સુવિધાઓ અને ઇકોસિસ્ટમ સાથે 1,000 એકર કરતાં વધારે ક્ષેત્રફળની એક જ સ્થળે આવેલી સંયુક્ત અને બોજમુક્ત જમીનની ઉપલબ્ધતા ધરાવતી રાજ્ય સરકારો તરફથી દરખાસ્તો આવકારવામાં આવે છે.
ભારત તમામ 5F માં ખૂબ જ મજબૂત સ્થિતિ ધરાવે છે ..
PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) આદરણીય પ્રધાનમંત્રીની 5F ની દૂરંદેશીથી પ્રેરિત છે .
આના કારણે ટેક્સટાઈલ ઉદ્યોગને વ્યાપકતાનું અર્થતંત્ર પ્રાપ્ત કરીને અને લાખો લોકો માટે ખૂબ જ મોટાપાયે રોજગારીઓનું સર્જન કરીને ટેક્સટાઇલ ઉદ્યોગમાં સ્પર્ધાત્મકતામાં વધારો કરવામાં મદદ મળશે.
પરિયોજનાને ખાનગી ક્ષેત્રની સહભાગીતા આકર્ષવા માટે તૈયાર કરવા માટે આ સહાયતા વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગના રૂપમાં રહેશે ..
PM MITRA ( પીએમ મિત્ર ) પાર્ક સ્પેશિયલ પર્પઝ વ્હીકલ દ્વારા વિકસાવવામાં આવશે જે પબ્લિક પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશીપ (PPP) મોડમાં રાજ્ય સરકાર અને ભારત સરકારની માલિકી હેઠળ રહેશે .
ટકી શકે એવી આરોગ્ય-સ્વચ્છતા: ટકી શકે એવી આરોગ્ય - સ્વચ્છતા :.
આ મિશન સંપૂર્ણપણે પેપરલેસ, ડિજિટલ, સંપૂર્ણ પારદર્શિતા માટે ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો ભરપૂર ઉપયોગ અને જીઆઇએસ-મેપ્ડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા જવાબદારી, તંદુરસ્ત યુઝર ઇન્ટરફેસ, ઓનલાઇન ફરિયાદ નિવારણ વ્યવસ્થા, પ્રોજેક્ટ સર્જનથી શરૂ કરીને ભંડોળ આપવા સુધી પ્રોજેક્ટ્સ ઉપર એન્ડ ટુ એન્ડ ઓનલાઇન દેખરેખ અને ઇન્ટિગ્રેટેડ જીઆઇએસ આધારિત પ્લેટફોર્મ પર પ્રોજેક્ટ પ્રગતિની દેખરેખ રખાશે.
સ્વચ્છ ભારત મિશન-શહેરી 2.0 હેઠળ અપેક્ષિત પરિણામો સ્વચ્છ ભારત મિશન - શહેરી 2.0 હેઠળ અપેક્ષિત પરિણામો.
એસબીએમ - અર્બન હેઠળ નીચે મુજબના ચાવીરૂપ સીમાચિહ્નો , સિદ્ધિઓ અને અસરો છે :.
2014 ની 15 મી ઑગસ્ટે પ્રધાનમંત્રી દ્વારા એસબીએમના આરંભની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી અને નિમ્નાનુસાર હેતુઓ સાથે આ મિશન 2014 ની બીજી ઑક્ટોબરે વિધિવત રીતે શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું :.
2014માં પ્રધાનમંત્રીના દૂરંદેશી નેતૃત્વ હેઠળ ભારતે શહેરી આયોજન માટે એક સાકલ્યવાદી દ્રષ્ટિ અપનાવી હતી અને જળ અને સ્વચ્છતાના ક્ષેત્રમાં નવીનીકરણની યાત્રાના મંડાણ કર્યા.
સ્વચ્છ ભારત મિશન-શહેરી 2.0 હેઠળ ચાવીરૂપ ઘટકો સ્વચ્છ ભારત મિશન - શહેરી 2.0 હેઠળ ચાવીરૂપ ઘટકો.
પરિણામ આધારિત ભંડોળ જારી કરવા, નાના યુએલબીને વધારે ભંડોળ મદદ અને વધુ નાણાકીય મદદ માટે 15મા નાણાં પંચના અનુદાન સાથે મેળવવું, દરેક ઘટક માટે વ્યવસ્થિત અમલીકરણ યોજના, મજબૂત ક્ષમતા નિર્માણ, સંદેશાવ્યવહાર અને ટકી શકે એવી વર્તણૂકમાં ફેરફારની હિમાયત, ખાનગી ક્ષેત્રની સહભાગિતા પર સઘન ભાર અને ઉદ્યોગનો વ્યાપક સહયોગ નિર્ધારિત સમયમર્યાદામાં મિશનના હેતુઓ પાર પાડવામાં મદદરૂપ થશે.
ઉપર્યુક્તને જન આંદોલન નો વ્યાપ વધુ વધારવા માટે દૂરસંચાર અને હિમાયત દ્વારા નાગરિકોને સામેલ કરવા પર સઘન ભાર સાથે તમામ પ્રસ્તુત હિતધારકો અને યુએલબીના મજબૂત ક્ષમતા નિર્માણ દ્વારા હાંસલ કરવામાં આવશે ..
ક્ષમતા નિર્માણની સાથે સેનિટેશન-સ્વચ્છતા અને અનૌપચારિક વેસ્ટ વર્કર્સની સુખાકારી પર અંગત રક્ષણાત્મક સાધનો અને સેફ્ટી કિટ્સની જોગવાઇ દ્વારા, સરકારી કલ્યાણ યોજનાઓ સાથે જોડાણ કરવા પર વિશેષ ધ્યાન અપાશે.
ક્ષમતા નિર્માણની સાથે સેનિટેશન - સ્વચ્છતા અને અનૌપચારિક વેસ્ટ વર્કર્સની સુખાકારી પર અંગત રક્ષણાત્મક સાધનો અને સેફ્ટી કિટ્સની જોગવાઇ દ્વારા , સરકારી કલ્યાણ યોજનાઓ સાથે જોડાણ કરવા પર વિશેષ ધ્યાન અપાશે ..
એસબીએમ-યુ 2.0 હેઠળ અમલીકરણ માટે નીચે મુજબના ચાવીરૂપ ઘટકો હશે: એસબીએમ - યુ 2.0 હેઠળ અમલીકરણ માટે નીચે મુજબના ચાવીરૂપ ઘટકો હશે :.
1,41,600 કરોડનો નાણાકીય ખર્ચ નક્કી થયો છે જેમાં 2021-22 થી 2025-26 ના ગાળા માટે રૂ .
2014ની 15મી ઑગસ્ટે પ્રધાનમંત્રી દ્વારા એસબીએમના આરંભની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી અને નિમ્નાનુસાર હેતુઓ સાથે આ મિશન 2014ની બીજી ઑક્ટોબરે વિધિવત રીતે શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું: 2014 માં પ્રધાનમંત્રીના દૂરંદેશી નેતૃત્વ હેઠળ ભારતે શહેરી આયોજન માટે એક સાકલ્યવાદી દ્રષ્ટિ અપનાવી હતી અને જળ અને સ્વચ્છતાના ક્ષેત્રમાં નવીનીકરણની યાત્રાના મંડાણ કર્યા .
આ મિશનના ઘટકોનું અમલીકરણ આવશ્યક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની ઊણપનું વિશ્લેષણ, વિગતવાર 5 વર્ષીય કાર્ય યોજનાઓ અને સમયમર્યાદા સાથેની વાર્ષિક કાર્યયોજનાઓ દ્વારા વ્યવસ્થિત અને સમયબદ્ધ રીતે કરવામાં આવશે.
36465 કરોડનો કેન્દ્રીય હિસ્સો સામેલ છે , તે મિશનના ગત તબક્કાના રૂ .
62009 કરોડ ના નાણાકીય ખર્ચ કરતા 2.5 ગણો વધારે છે ..
છેલ્લા સાત વર્ષોમાં, આ મિશન દેશના તમામ ખૂણે પહોંચી ગયું હતું અને એના ‘લોકો પહેલા’ના ફોકસ સાથે અગણિત નાગરિકોનું જીવન બદલી નાખ્યું છે.
એસબીએમ-શહેરી 2.0 હેઠળ નાણાકીય ખર્ચ: એસબીએમ - શહેરી 2.0 હેઠળ નાણાકીય ખર્ચ :.
સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક નિર્મૂળ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવા સાથે દરેક શહેરમાં કાર્યરત મટિરિયલ રિકવરી ફેસેલિટીઝ (એમઆરએફ) સાથે કચરાને 100 ટકા સ્ત્રોત સ્થાને જ છૂટો પાડવો.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા પહેલી ઑક્ટોબર 2021 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવેલા એસબીએમ - યુ 2.0 આગામી પાંચ વર્ષોમાં આરોગ્ય - સ્વચ્છતા અને ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપનમાં હાંસલ કરેલાં પરિણામોનાં ટકાઉપણા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરશે અને જે વેગ પેદા થયો છે એની ઝડપ વધારશે , આ રીતે મિશનનું વિઝન ‘ કચરામુક્ત ’ શહેરી ભારત હાંસલ કરવાનું છે ..
એસબીએમ-અર્બન હેઠળ નીચે મુજબના ચાવીરૂપ સીમાચિહ્નો, સિદ્ધિઓ અને અસરો છે: છેલ્લા સાત વર્ષોમાં , આ મિશન દેશના તમામ ખૂણે પહોંચી ગયું હતું અને એના ‘ લોકો પહેલા ’ ના ફોકસ સાથે અગણિત નાગરિકોનું જીવન બદલી નાખ્યું છે .
ઉપર્યુક્તને જન આંદોલનનો વ્યાપ વધુ વધારવા માટે દૂરસંચાર અને હિમાયત દ્વારા નાગરિકોને સામેલ કરવા પર સઘન ભાર સાથે તમામ પ્રસ્તુત હિતધારકો અને યુએલબીના મજબૂત ક્ષમતા નિર્માણ દ્વારા હાંસલ કરવામાં આવશે.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા પહેલી ઑક્ટોબર 2021ના રોજ શરૂ કરવામાં આવેલા એસબીએમ-યુ 2.0 આગામી પાંચ વર્ષોમાં આરોગ્ય-સ્વચ્છતા અને ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપનમાં હાંસલ કરેલાં પરિણામોનાં ટકાઉપણા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરશે અને જે વેગ પેદા થયો છે એની ઝડપ વધારશે, આ રીતે મિશનનું વિઝન ‘કચરામુક્ત’ શહેરી ભારત હાંસલ કરવાનું છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે સ્વચ્છ ભારત મિશન ( શહેરી ) ને 2025-26 સુધી ચાલુ રાખવા મંજૂરી અપાઇ હતી જેમાં ખુલ્લામાં હાજત મુક્ત ( ઓડીએફ ) પરિણામોનાં ટકાઉપણાં , તમામ શહેરોમાં સોલિડ વૅસ્ટ મેનેજમેન્ટની વૈજ્ઞાનિક ઢબે પ્રક્રિયા હાંસલ કરવી અને 2011 ની વસ્તી ગણતરીમાં એક લાખથી ઓછી વસ્તીવાળા શહેરોમાં [ અટલ મિશન ફોર રિજૂવેશન એન્ડ અર્બન ટ્રાન્સફોર્મેશન ( અમૃત ) હેઠળ ન આવરી લેવાયેલા શહેરો ] ગંદા પાણીના વ્યવસ્થાપન પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરાયું છે ..
તમામ શહેરો ઓછામાં ઓછું 3- સ્ટાર કચરામુક્ત પ્રમાણપત્ર પ્રાપ્ત કરે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે સ્વચ્છ ભારત મિશન (શહેરી)ને 2025-26 સુધી ચાલુ રાખવા મંજૂરી અપાઇ હતી જેમાં ખુલ્લામાં હાજત મુક્ત (ઓડીએફ) પરિણામોનાં ટકાઉપણાં, તમામ શહેરોમાં સોલિડ વૅસ્ટ મેનેજમેન્ટની વૈજ્ઞાનિક ઢબે પ્રક્રિયા હાંસલ કરવી અને 2011ની વસ્તી ગણતરીમાં એક લાખથી ઓછી વસ્તીવાળા શહેરોમાં [અટલ મિશન ફોર રિજૂવેશન એન્ડ અર્બન ટ્રાન્સફોર્મેશન (અમૃત) હેઠળ ન આવરી લેવાયેલા શહેરો] ગંદા પાણીના વ્યવસ્થાપન પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરાયું છે.
પરિણામ આધારિત ભંડોળ જારી કરવા , નાના યુએલબીને વધારે ભંડોળ મદદ અને વધુ નાણાકીય મદદ માટે 15 મા નાણાં પંચના અનુદાન સાથે મેળવવું , દરેક ઘટક માટે વ્યવસ્થિત અમલીકરણ યોજના , મજબૂત ક્ષમતા નિર્માણ , સંદેશાવ્યવહાર અને ટકી શકે એવી વર્તણૂકમાં ફેરફારની હિમાયત , ખાનગી ક્ષેત્રની સહભાગિતા પર સઘન ભાર અને ઉદ્યોગનો વ્યાપક સહયોગ નિર્ધારિત સમયમર્યાદામાં મિશનના હેતુઓ પાર પાડવામાં મદદરૂપ થશે ..
સ્વચ્છ ભારત મિશન-શહેરી 2.0ની મુખ્ય વિશેષતાઓ: સ્વચ્છ ભારત મિશન - શહેરી 2.0 ની મુખ્ય વિશેષતાઓ :.
ટકી શકે એવું ઘન કચરાનું વ્યવસ્થાપન: ટકી શકે એવું ઘન કચરાનું વ્યવસ્થાપન :.
આ મિશન સંપૂર્ણપણે પેપરલેસ , ડિજિટલ , સંપૂર્ણ પારદર્શિતા માટે ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો ભરપૂર ઉપયોગ અને જીઆઇએસ - મેપ્ડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા જવાબદારી , તંદુરસ્ત યુઝર ઇન્ટરફેસ , ઓનલાઇન ફરિયાદ નિવારણ વ્યવસ્થા , પ્રોજેક્ટ સર્જનથી શરૂ કરીને ભંડોળ આપવા સુધી પ્રોજેક્ટ્સ ઉપર એન્ડ ટુ એન્ડ ઓનલાઇન દેખરેખ અને ઇન્ટિગ્રેટેડ જીઆઇએસ આધારિત પ્લેટફોર્મ પર પ્રોજેક્ટ પ્રગતિની દેખરેખ રખાશે ..
આ મિશનના ઘટકોનું અમલીકરણ આવશ્યક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની ઊણપનું વિશ્લેષણ , વિગતવાર 5 વર્ષીય કાર્ય યોજનાઓ અને સમયમર્યાદા સાથેની વાર્ષિક કાર્યયોજનાઓ દ્વારા વ્યવસ્થિત અને સમયબદ્ધ રીતે કરવામાં આવશે .
એસબીએમ-યુ 2.0 માટે રૂ.1,41,600 કરોડનો નાણાકીય ખર્ચ નક્કી થયો છે જેમાં 2021-22 થી 2025-26ના ગાળા માટે રૂ.36465 કરોડનો કેન્દ્રીય હિસ્સો સામેલ છે, તે મિશનના ગત તબક્કાના રૂ.62009 કરોડના નાણાકીય ખર્ચ કરતા 2.5 ગણો વધારે છે.
સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક નિર્મૂળ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવા સાથે દરેક શહેરમાં કાર્યરત મટિરિયલ રિકવરી ફેસેલિટીઝ ( એમઆરએફ ) સાથે કચરાને 100 ટકા સ્ત્રોત સ્થાને જ છૂટો પાડવો ..
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદ આવતીકાલે (11 સપ્ટેમ્બર , 2021) ઉત્તર પ્રદેશ (પ્રયાગરાજ) ની મુલાકાત લેશે અને ઉત્તર પ્રદેશ નેશનલ લો યુનિવર્સિટી અને અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નવા ભવનનો શિલાન્યાસ કરશે..
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદ આવતીકાલે (11 સપ્ટેમ્બર, 2021) ઉત્તર પ્રદેશ (પ્રયાગરાજ) ની મુલાકાત લેશે અને ઉત્તર પ્રદેશ નેશનલ લો યુનિવર્સિટી અને અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નવા ભવનનો શિલાન્યાસ કરશે.
અમૃત હેઠળ નોંધપાત્ર હરણફાળ ભરવા અમૃત 2.0નો લક્ષ્યાંક તમામ કાયદેસર 4,378 નગરોમાં ઘરોને નળ વાટે પાણીના જોડાણો પ્રદાન કરીને પાણીના પુરવઠાનું સાર્વત્રિક કવરેજ પ્રદાન કરવાનો છે.
ઇચ્છિત પરિણામ મેળવવા 2.68 કરોડ નળ વાટે પાણીના જોડાણ પ્રદાન કરવા અને 2.64 કરોડ સેપ્ટેજ/નહેર જોડાણ પ્રદાન કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યો છે..
રિસાયકલ થયેલા પાણી, પાણી સિવાયની આવક ઘટાડીને 20 ટકાથી ઓછી કરી અને જળાશયોના કાયાકલ્પ મારફતે પાણીની 20 ટકા માગ – જળ સાથે સંબંધિત મુખ્ય સુધારાઓ છે.
પ્રોજેક્ટ પાઇપ મારફતે પાણીનો પુરવઠો પ્રદાન કરીને જીવનને સરળતા અને શહેરી ઘરોને સુએજ/સેપ્ટેજ સુવિધા તરફ દોરી જશે..
અમૃત 2.0 માટે કુલ અંદાજિત ખર્ચ ₹2,77,000 કરોડ છે, જેમાં નાણાકીય વર્ષ 2021-22થી નાણાકીય વર્ષ 2025-26 સુધી પાંચ વર્ષ માટે કેન્દ્ર સરકારનો હિસ્સો ₹76,760 કરોડ છે.
મંત્રીમંડળ સમજે છે કે, શહેરી કુટુંબોને વિશ્વસનિય અને વાજબી જળ પુરવઠો અને સાફસફાઈ માટેની સેવાઓ પ્રદાન કરવી રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા છે.
અમૃત 2.0 માટે કુલ અંદાજિત ખર્ચ ₹ 2,77,000 કરોડ છે, જેમાં નાણાકીય વર્ષ 2021-22થી નાણાકીય વર્ષ 2025-26 સુધી પાંચ વર્ષ માટે કેન્દ્ર સરકારનો હિસ્સો ₹ 76,760 કરોડ છે..
આને આધારે શહેર જળ કાર્યયોજનાઓ તૈયાર થશે, જે રાજ્ય જળ કાર્યયોજના સ્વરૂપે તૈયાર થશે અને એને મકાન અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવશે.
જળ સંરક્ષણ વિશે લોકોને વચ્ચે જાગૃતિ લાવવા માહિતી શિક્ષણ અને સંચાર (આઇસીઇ) અભિયાન હાથ ધરવામાં આવશે.
જળ સંરક્ષણ વિશે લોકોને વચ્ચે જાગૃતિ લાવવા માહિતી શિક્ષણ અને સંચાર (આઇસીઇ) અભિયાન હાથ ધરવામાં આવશે..
અમૃત 2.0 (શહેરી)ની અન્ય મુખ્ય ખાસિયતોમાં પેય જલ સર્વેક્ષણ છે, જે માપદંડ સમાન શહેરી જળ સેવાઓ માટે શહેરો વચ્ચે સ્પર્ધાને પ્રોત્સાહન આપશે.
અટલ મિશન ફોર રિજુવેનેશન એન્ડ અર્બન ટ્રાન્સફોર્મેશન (અમૃત)એ જૂન, 2015માં સૌપ્રથમ રાષ્ટ્રીય જળ અભિયાન પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કર્યું હતું.
મિલકત વેરા, યુઝર ચાર્જ અને યુએલબીની ધિરાણપાત્રતા વધારવા માટે સુધારા અન્ય મહત્વપૂર્ણ સુધારા છે.
શહેરો શહેરી જળ સંતુલન યોજના દ્વારા તેમના જળ સંસાધનો, વપરાશ, ભવિષ્યની જરૂરિયાત અને પાણીના નુકસાનનું મૂલ્યાંકન કરશે.
500 અમૃત શહેરોમાં ઘરોને સુએજ/સેપ્ટેજ મેનેજમેન્ટનું 100 ટકા કવરેજ અન્ય એક ઉદ્દેશ છે.
મિશન 10 લાખથી વધારે વસ્તી ધરાવતા શહેરોના પ્રોજેક્ટનાં 10 ટકા મૂલ્યને સરકારી ખાનગી ભાગીદારી મારફતે બજારમાંથી ધિરાણ સ્વરૂપે ઊભું કરવા પણ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
મિશન 10 લાખથી વધારે વસ્તી ધરાવતા શહેરોના પ્રોજેક્ટનાં 10 ટકા મૂલ્યને સરકારી ખાનગી ભાગીદારી મારફતે બજારમાંથી ધિરાણ સ્વરૂપે ઊભું કરવા પણ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
મિશન યુએલબીની નાણાકીય સ્થિતિ અને જળ સુરક્ષા માટે સુધારાલક્ષી એજન્ડા ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં અટલ મિશન ફોર રિજુવેનેશન એન્ડ અર્બન ટ્રાન્સફોર્મેશન 2.0 (અમૃત 2.0 – અટલ શહેરી કાયાકલ્પ અને પરિવર્તન 2.0 અભિયાન)ને વર્ષ 2025-26 સુધી મંજૂરી આપી હતી.
જ્યારે 3,600 એકર વિસ્તાર ધરાવતા 1,820 પાર્ક વિકસાવવામાં આવ્યાં છે, ત્યારે અન્ય 1,800 એકર વિસ્તારને હરિયાળો બનાવવામાં આવી રહ્યો છે.
6,000 એમએલડી સુએઝ ટ્રીટમેન્ટ ક્ષમતા વિકસાવવામાં આવી છે, જેમાંથી 1,210 એમએલડી ક્ષમતા ઊભી થઈ છે, જેમાં 907 એમએલડી ટ્રીટમેન્ટ થયેલા સુએજનો પુનઃઉપયોગ કરવા માટેની જોગવાઈ છે.
અત્યાર સુધી 1.1 કરોડ ઘરોમાં નળ વાટે પાણીનું જોડાણ પ્રદાન કરવામાં આવ્યું છે અને 85 લાખ સેપ્ટેજ જોડાણો પ્રદાન કરવામાં આવ્યાં છે.
આ તમામ ઘરોમાં નળ વાટે પાણીનું જોડાણ પ્રદાન કરીને, જળ સંસાધનોનું સંરક્ષણ/વિસ્તરણ, જળાશયો અને કૂવાઓનું નવીનીકરણ કરીને, વપરાશ થયેલા પાણીનું રિસાઇકલિંગ કરીને/ટ્રીટમેન્ટ કરીને ફરી ઉપયોગ કરીને હાંસલ થશે.
પ્રોજેક્ટ્સ માટે ફંડ કેન્દ્ર, રાજ્ય અને યુએલબી (શહેરી સ્થાનિક મંડળો) દ્વારા વહેંચવામાં આવશે.
એમાં 500 શહેરોમાં નાગરિકોનું જીવન સરળ બનાવવા નળ વાટે પાણીનું જોડાણ અને નહેરનું જોડાણ પ્રદાન કરવામાં આવ્યું હતું.
આ મંજૂરી આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનને આગળ વધારવા માટેના પગલાં સ્વરૂપે આપવામાં આવી છે, જેનો ઉદ્દેશ પાણીના ફરતા અર્થતંત્ર મારફતે જળ સુરક્ષિત અને આત્મનિર્ભ બનાવવાનો છે.
રસ ધરાવતા પક્ષો https://sainikschool.ncog.gov.in URL પર તેમના પ્રસ્તાવો દાખલ કરી શકે છે જ્યાં યોજનાની મુખ્ય સુવિધાઓ અને યોગ્યતાના માપદંડો, હિતધારકો એટલે કે સંરક્ષણ મંત્રાલય અને શાળા વ્યવસ્થાપનની જવાબદારીઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે..
સૈનિક શાળાઓ મહત્વાકાંક્ષી માતાપિતા અને બાળકોની પહોંચમાં સારી ગુણવત્તાના મૂલ્ય આધારિત શિક્ષણની સુવિધા પૂરી પાડવાની સાથે સાથે તેણે સૈન્ય નેતૃત્વ , પ્રશાસનિક સેવાઓ , ન્યાયિક સેવાઓ ઉપરાંત વિજ્ઞાન , ટેકનોલોજી અને ઉદ્યોગસાહસિકો જેવા જીવનના અન્ય ક્ષેત્રોમાં ઉચ્ચતમ સ્તરે પહોંચીને ઉમદા પૃષ્ઠભૂમિમાંથી આવતા વિદ્યાર્થીઓનો ભવ્ય ઇતિહાસ બનાવ્યો છે.
આ વિવિધ પરિબળોને કારણે વધુ નવી સૈનિક શાળાઓ ખોલવાની માંગમાં સતત વધારો થઇ રહ્યો છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે, નિયમિત બોર્ડ વત્તા અભ્યાસક્રમ સાથે સૈનિક શાળાઓની શિક્ષણ પ્રણાલીનું સંકલન કરવાથી શૈક્ષણિક રીતે મજબૂત , શારીરિક રીતે તંદુરસ્ત , સાંસ્કૃતિક રીતે જાગૃત , બૌદ્ધિક રીતે પારંગત , કૌશલ્યવાન યુવાનો અને સર્વાંગી વિકાસ થયેલા નાગરિકોની રચના થઇ શકશે.
રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP)ને ધ્યાનમાં રાખીને આગળ વધતા ભારત સરકારે એવા મૂલ્ય આધારિત શિક્ષણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું નક્કી કર્યું છે જેમાં બાળકોમાં આ રાષ્ટ્રની ભવ્ય સંસ્કૃતિ અને વારસા અંગે ગૌરવની લાગણી વિકસાવી શકાય, પાત્રતા, શિસ્ત અને રાષ્ટ્રીય ફરજ અને દેશભક્તિની ભાવના સાથે તેમનામાં અસરકારક નેતૃત્વ વિકસાવી શકાય.
પ્રથમ તબક્કામાં રાજ્યો/ NGO /ખાનગી ભાગીદારોમાંથી 100 સંલગ્ન ભાગીદારોને પસંદ કરવામાં આવશે..
શૈક્ષણિક વર્ષ 2022-23ના પ્રારંભથી અંદાજે 5,000 વિદ્યાર્થીઓને આવી 100 સંલગ્ન શાળાઓમાં ધોરણ VIમાં પ્રવેશ આપવામાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે.
રસ ધરાવતા પક્ષો https://sainikschool.ncog.gov.in URL પર તેમના પ્રસ્તાવો દાખલ કરી શકે છે જ્યાં યોજનાની મુખ્ય સુવિધાઓ અને યોગ્યતાના માપદંડો, હિતધારકો એટલે કે સંરક્ષણ મંત્રાલય અને શાળા વ્યવસ્થાપનની જવાબદારીઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
આ યોજના શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં જાહેર/ખાનગી ભાગીદારીનો લાભ લેશે, તેનાથી પ્રતિષ્ઠિત ખાનગી અને સરકારી શાળાઓમાં ઉપલબ્ધ હાલની અસ્તિત્વમાં રહેલી માળખાકીય સુવિધાઓમાં ધ્યાન આપવામાં મદદ કરશે અને સૈનિક શાળાના માહોલમાં શિક્ષણ મેળવવા માટે ઇચ્છુક બાળકોની વધી રહેલી મહત્વાકાંક્ષાઓ પૂરી કરવા માટે નવી ક્ષમતાઓના દ્વાર ખોલશે..
સૈનિક શાળાઓની પ્રવર્તમાન રૂપરેખામાં આમૂલ પરિવર્તન સાથે, આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠક દરમિયાન સંરક્ષણ મંત્રાલય અંતર્ગત સૈનિક શાળા સોસાયટી હેઠળ સંલગ્ન સૈનિક શાળાઓની શરૂઆત કરવાના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
દેશભરમાં 33 સૈનિક શાળાઓનું સંચાલન કરવાના અનુભવનો લાભ ઉઠાવીને, સૈનિક શાળા સોસાયટીમાં હાલની તેમજ નવી શાળાઓ સાથે જોડાણ કરીને 100 નવી સંલગ્ન સૈનિક શાળાઓ ઉભી કરવા માટે અરજી કરવા સરકારી/ ખાનગી શાળાઓ/ NGOને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે.
આમ , આ પ્રસ્તાવનો ઉદ્દેશ રાષ્ટ્રવાદી ઉદ્દેશોને સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા પૂરી પાડવા પર કેન્દ્રિત નેતૃત્વના ગુણો ધરાવતો આત્મવિશ્વાસુ , અત્યંત કુશળ , બહુ-પરિમાણીય , દેશભક્ત યુવા સમુદાય તૈયાર કરવાનો છે..
આમ, આ પ્રસ્તાવનો ઉદ્દેશ રાષ્ટ્રવાદી ઉદ્દેશોને સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા પૂરી પાડવા પર કેન્દ્રિત નેતૃત્વના ગુણો ધરાવતો આત્મવિશ્વાસુ, અત્યંત કુશળ, બહુ-પરિમાણીય, દેશભક્ત યુવા સમુદાય તૈયાર કરવાનો છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે, નિયમિત બોર્ડ વત્તા અભ્યાસક્રમ સાથે સૈનિક શાળાઓની શિક્ષણ પ્રણાલીનું સંકલન કરવાથી શૈક્ષણિક રીતે મજબૂત, શારીરિક રીતે તંદુરસ્ત, સાંસ્કૃતિક રીતે જાગૃત, બૌદ્ધિક રીતે પારંગત, કૌશલ્યવાન યુવાનો અને સર્વાંગી વિકાસ થયેલા નાગરિકોની રચના થઇ શકશે.
સૈનિક શાળાઓ મહત્વાકાંક્ષી માતાપિતા અને બાળકોની પહોંચમાં સારી ગુણવત્તાના મૂલ્ય આધારિત શિક્ષણની સુવિધા પૂરી પાડવાની સાથે સાથે તેણે સૈન્ય નેતૃત્વ, પ્રશાસનિક સેવાઓ, ન્યાયિક સેવાઓ ઉપરાંત વિજ્ઞાન, ટેકનોલોજી અને ઉદ્યોગસાહસિકો જેવા જીવનના અન્ય ક્ષેત્રોમાં ઉચ્ચતમ સ્તરે પહોંચીને ઉમદા પૃષ્ઠભૂમિમાંથી આવતા વિદ્યાર્થીઓનો ભવ્ય ઇતિહાસ બનાવ્યો છે.
આ શાળાઓ વિશેષ માળખા તરીકે કામ કરે છે જે સંરક્ષણ મંત્રાલયની હાલની સૈનિક શાળાઓ કરતાં વિશિષ્ટ અને ભિન્ન રહેશે.
હાલમાં કાર્યરત 33 સૈનિક શાળાઓમાં ધોરણ VI માં અંદાજે 3,000 વિદ્યાર્થીઓને પ્રવેશ આપવાની ક્ષમતા છે..
આ શાળાઓના વિદ્યાર્થીઓને જરૂરી જીવન કૌશલ્યોથી સજ્જ કરવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે જે તેમને પોતે પસંદ કરેલા ક્ષેત્રોમાં પ્રગતિના શિખરો સુધી લઇ શકશે.
રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ ( NEP )ને ધ્યાનમાં રાખીને આગળ વધતા ભારત સરકારે એવા મૂલ્ય આધારિત શિક્ષણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું નક્કી કર્યું છે જેમાં બાળકોમાં આ રાષ્ટ્રની ભવ્ય સંસ્કૃતિ અને વારસા અંગે ગૌરવની લાગણી વિકસાવી શકાય, પાત્રતા, શિસ્ત અને રાષ્ટ્રીય ફરજ અને દેશભક્તિની ભાવના સાથે તેમનામાં અસરકારક નેતૃત્વ વિકસાવી શકાય.
દેશભરમાં 33 સૈનિક શાળાઓનું સંચાલન કરવાના અનુભવનો લાભ ઉઠાવીને, સૈનિક શાળા સોસાયટીમાં હાલની તેમજ નવી શાળાઓ સાથે જોડાણ કરીને 100 નવી સંલગ્ન સૈનિક શાળાઓ ઉભી કરવા માટે અરજી કરવા સરકારી/ ખાનગી શાળાઓ/ NGO ને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે.
શૈક્ષણિક વર્ષ 2022-23ના પ્રારંભથી અંદાજે 5,000 વિદ્યાર્થીઓને આવી 100 સંલગ્ન શાળાઓમાં ધોરણ VI માં પ્રવેશ આપવામાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે.
આ વિવિધ પરિબળોને કારણે વધુ નવી સૈનિક શાળાઓ ખોલવાની માંગમાં સતત વધારો થઇ રહ્યો છે..
આજે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી ભારત સરકારની મંત્રીમંડળની બેઠકમાં નાણાકીય વર્ષના બાકીના ગાળા દરમિયાન અને નાણાકીય વર્ષ 2025-26 સુધી 15મા નાણાં પંચના ગાળા દરમિયાન સંસદસભ્ય લોકલ એરિયા ડેવલપમેન્ટ સ્કીમ (એમપીએલએડીએસ)ના પુનઃસ્થાપન તથા તેને ચાલુ રાખવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
નાણાકીય વર્ષ 2021-22 અને વર્ષ 2025 સુધીના બાકીના ગાળા દરમિયાન એમપીએલએડીએસ યોજના અને પુનઃસ્થાપન ચાલુ રાખવાથી રૂ.17,417.00 કરોડની અસર થશે, જેની વિગતો નીચેના કોઠામાં આપવામાં આવી છે..
એમપીએલએડી યોજના નિશ્ચિત માર્ગરેખાઓ મુજબ ચાલે છે અને આ માર્ગરેખાઓ સમયાંતરે સુધારવામાં આવે છે..
દેશના વિવિધ પ્રદેશોમાં શરૂ કરવામાં આવેલી બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી શાસન વિરુદ્ધ આદિવાસી ચળવળો દેશના સ્વતંત્રતાના સંગ્રામ સાથે જોડાયેલી છે અને સમગ્ર દેશમાં આ ચળવળોએ ભારતીયોને પ્રેરણા આપી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે 15 નવેમ્બરને જનજાતીય ગૌરવ દિવસ તરીકે જાહેર કરવાની મંજૂરી આપી છે .
આ ઉજવણીના ભાગરૂપે , રાજ્ય સરકારો સાથે મળીને આવી સંખ્યાબંધ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે તેમજ ભારતના સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં આદિવાસીઓની સિદ્ધિઓ અને શિક્ષણ , આરોગ્ય , આજીવિકા , માળખાકીય સુવિધાઓ અને કૌશલ્ય વિકાસ ક્ષેત્રે ભારત સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા વિવિધ કલ્યાણકારી પગલાંને દર્શાવવા માટે આ દરેક પ્રવૃત્તિઓ પાછળ એક વિશિષ્ટ થીમ નક્કી કરવામાં આવી છે .
આ જાહેરાત આદિવાસી સમુદાયોના કિર્તીપૂર્ણ ભવ્ય ઇતિહાસ અને સાંસ્કૃતિક વારસાને સ્વીકારે છે .
બિરસા મુંડાએ જ્યાં અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા ત્યાં રાંચી ખાતે આદિજાતિ સ્વાતંત્ર્ય સેનાની સંગ્રહાલયનું પ્રધાનમંત્રીના હસ્તે ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવશે.
વર્ષ 2016 ના સ્વતંત્રતા દિવસના રોજ આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ આપેલા સંબોધનને અનુરૂપ , ભારત સરકારે દેશભરમાં 10 આદિવાસી સ્વતંત્રતા સેનાની સંગ્રહાલયોના નિર્માણને મંજૂરી આપી છે ..
આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા યોજવામાં આવેલી વિવિધ ક્રાંતિકારી ચળવળો અને સંઘર્ષો તેમની અપાર હિંમત તેમજ સર્વોચ્ચ બલિદાન દ્વારા અંકિત થયેલા છે .
બિરસા મુંડાએ જ્યાં અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા ત્યાં રાંચી ખાતે આદિજાતિ સ્વાતંત્ર્ય સેનાની સંગ્રહાલયનું પ્રધાનમંત્રીના હસ્તે ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવશે ..
આ કાર્યક્રમો દરમિયાન અનન્ય આદિવાસી સાંસ્કૃતિક ધરોહરો , સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં તેમણે આપેલા યોગદાન , તેમની પ્રથાઓ અને રીત - રિવાજો , તેમના અધિકારો , પરંપરાઓ , ભોજન , આરોગ્ય , શિક્ષણ તેમજ આજીવિકા સંબંધિત બાબતો પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે ..
દેશના વિવિધ પ્રદેશોમાં શરૂ કરવામાં આવેલી બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી શાસન વિરુદ્ધ આદિવાસી ચળવળો દેશના સ્વતંત્રતાના સંગ્રામ સાથે જોડાયેલી છે અને સમગ્ર દેશમાં આ ચળવળોએ ભારતીયોને પ્રેરણા આપી છે .
દર વર્ષે આ દિવસે જનજાતિ ગૌરવ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવશે અને સાંસ્કૃતિક વારસાની જાળવણી બદલ આદિવાસીએ કરેલા પ્રયાસો અને બહાદુરી , આતિથ્ય તેમજ રાષ્ટ્રના ગૌરવના ભારતના મૂલ્યોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તેમણે કરેલા પ્રયાસોને બિરદાવવામાં આવશે .
આદિવાસી લોકો , સંસ્કૃતિ અને સિદ્ધિઓના 75 વર્ષના ગૌરવશાળી ઇતિહાસની ઉજવણી કરવા માટે તેમજ આદિવાસી સ્વાતંત્ર્ય સેનાઓની સ્મૃતિમાં ભારત સરકારે 15 નવેમ્બરથી 22 નવેમ્બર 2021 દરમિયાન એક અઠવાડિયા સુધી વિવિધ ઉજવણીઓનું આયોજન કર્યું છે ..
જોકે , સામાન્ય જનતા આ આદિવાસી નાયકો વિશે ખાસ માહિતગાર નથી .
આ ઉજવણીના ભાગરૂપે, રાજ્ય સરકારો સાથે મળીને આવી સંખ્યાબંધ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે તેમજ ભારતના સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં આદિવાસીઓની સિદ્ધિઓ અને શિક્ષણ, આરોગ્ય, આજીવિકા, માળખાકીય સુવિધાઓ અને કૌશલ્ય વિકાસ ક્ષેત્રે ભારત સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા વિવિધ કલ્યાણકારી પગલાંને દર્શાવવા માટે આ દરેક પ્રવૃત્તિઓ પાછળ એક વિશિષ્ટ થીમ નક્કી કરવામાં આવી છે.
આ જાહેરાત આદિવાસી સમુદાયોના કિર્તીપૂર્ણ ભવ્ય ઇતિહાસ અને સાંસ્કૃતિક વારસાને સ્વીકારે છે.
આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા યોજવામાં આવેલી વિવિધ ક્રાંતિકારી ચળવળો અને સંઘર્ષો તેમની અપાર હિંમત તેમજ સર્વોચ્ચ બલિદાન દ્વારા અંકિત થયેલા છે.
દર વર્ષે આ દિવસે જનજાતિ ગૌરવ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવશે અને સાંસ્કૃતિક વારસાની જાળવણી બદલ આદિવાસીએ કરેલા પ્રયાસો અને બહાદુરી, આતિથ્ય તેમજ રાષ્ટ્રના ગૌરવના ભારતના મૂલ્યોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તેમણે કરેલા પ્રયાસોને બિરદાવવામાં આવશે.
આવનારી પેઢીઓ દેશ માટે તેમણે આપેલા બલિદાન વિશે જાણી શકે તેવા હેતુથી જનજાતિ દિવસ જાહેર કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
આદિવાસી લોકો, સંસ્કૃતિ અને સિદ્ધિઓના 75 વર્ષના ગૌરવશાળી ઇતિહાસની ઉજવણી કરવા માટે તેમજ આદિવાસી સ્વાતંત્ર્ય સેનાઓની સ્મૃતિમાં ભારત સરકારે 15 નવેમ્બરથી 22 નવેમ્બર 2021 દરમિયાન એક અઠવાડિયા સુધી વિવિધ ઉજવણીઓનું આયોજન કર્યું છે.
બિરસા મુંડાએ બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી પ્રણાલીના શોષણકારી તંત્ર સામે દેશના સંગ્રામમાં બહાદુરીપૂર્વક લડત આપી હતી અને ' ઉલ્ગુલાન ' ( ક્રાંતિ ) નું આહ્વાન કરીને બ્રિટિશ અત્યાચાર સામે ચળવળનું નેતૃત્વ સંભાળ્યું હતું .
ભારતની સ્વાતંત્ર્યની લડાઇને સંથાલ, તામર, કોલ, ભીલ, ખાસી અને મિઝો જેવા આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા અનેક ચળવળો દ્વારા મજબૂત બનાવવામાં આવી હતી.
આવનારી પેઢીઓ દેશ માટે તેમણે આપેલા બલિદાન વિશે જાણી શકે તેવા હેતુથી જનજાતિ દિવસ જાહેર કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે .
ભારતની સ્વાતંત્ર્યની લડાઇને સંથાલ , તામર , કોલ , ભીલ , ખાસી અને મિઝો જેવા આદિવાસી સમુદાયો દ્વારા અનેક ચળવળો દ્વારા મજબૂત બનાવવામાં આવી હતી .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે 15 નવેમ્બરને જનજાતીય ગૌરવ દિવસ તરીકે જાહેર કરવાની મંજૂરી આપી છે.
વર્ષ 2016ના સ્વતંત્રતા દિવસના રોજ આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ આપેલા સંબોધનને અનુરૂપ, ભારત સરકારે દેશભરમાં 10 આદિવાસી સ્વતંત્રતા સેનાની સંગ્રહાલયોના નિર્માણને મંજૂરી આપી છે.
આ કાર્યક્રમો દરમિયાન અનન્ય આદિવાસી સાંસ્કૃતિક ધરોહરો, સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં તેમણે આપેલા યોગદાન, તેમની પ્રથાઓ અને રીત-રિવાજો, તેમના અધિકારો, પરંપરાઓ, ભોજન, આરોગ્ય, શિક્ષણ તેમજ આજીવિકા સંબંધિત બાબતો પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે.
બિરસા મુંડાએ બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી પ્રણાલીના શોષણકારી તંત્ર સામે દેશના સંગ્રામમાં બહાદુરીપૂર્વક લડત આપી હતી અને 'ઉલ્ગુલાન' (ક્રાંતિ)નું આહ્વાન કરીને બ્રિટિશ અત્યાચાર સામે ચળવળનું નેતૃત્વ સંભાળ્યું હતું.
ઓળખી કઢાયેલાં , નહીં આવરી લેવાયેલાં ગામોમાં 4જી મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ સંબંધિત કામ યુએસઓએફની વિદ્યમાન પ્રક્રિયાઓ મુજબ ખુલ્લી સ્પર્ધાત્મક બિડિંગ પ્રક્રિયા મારફત આપવામાં આવશે..
સમજૂતી પર સહીસિક્કા થયા બાદ 18 મહિનાની અંદર આ પરિયોજના પરિપૂર્ણ થશે અને 23 નવેમ્બર સુધીમાં સહીસિક્કા થવાની અપેક્ષા છે..
આંધ્ર પ્રદેશ , છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશા એમ પાંચ રાજ્યોના આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં નહીં આવરી લેવાયેલાં ગામોમાં મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
સમજૂતી પર સહીસિક્કા થયા બાદ 18 મહિનાની અંદર આ પરિયોજના પરિપૂર્ણ થશે અને 23 નવેમ્બર સુધીમાં સહીસિક્કા થવાની અપેક્ષા છે.
આ પરિયોજનાને યુનિવર્સલ સર્વિસ ઑબ્લિગેશન ફંડ (યુએસઓએફ) દ્વારા નાણાં પૂરાં પડાશે.
આ પરિયોજનામાં આંધ્ર પ્રદેશ , છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશાના પાંચેય રાજ્યોના 44 આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં નહીં આવરી લેવાયેલાં 7287 ગામોમાં 5 વર્ષ માટેના કાર્યાન્વિત ખર્ચ સહિત આશરે રૂ.6466 કરોડના અંદાજિત અમલીકરણ ખર્ચ સાથે 4જી આધારિત મોબાઇલ સેવાઓ પૂરી પાડવાની કલ્પના છે.
ઓળખી કઢાયેલાં, નહીં આવરી લેવાયેલાં ગામોમાં 4જી મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ સંબંધિત કામ યુએસઓએફની વિદ્યમાન પ્રક્રિયાઓ મુજબ ખુલ્લી સ્પર્ધાત્મક બિડિંગ પ્રક્રિયા મારફત આપવામાં આવશે.
આંધ્ર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશાના પાંચેય રાજ્યોમાં આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં દૂરનાં અને દુર્ગમ એવાં, નહીં આવરી લેવાયેલાં વિસ્તારોમાં મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ માટેની હાલની દરખાસ્ત આત્મનિર્ભરતા, સુગમ શિક્ષણ, માહિતી પ્રસાર અને જ્ઞાન, કુશળતા વર્ધન અને વિકાસ, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન, ઈ-ગવર્નન્સ પહેલ, સાહસો અને ઈ-કોમર્સની સુવિધાઓની સ્થાપના, જ્ઞાન વહેંચણી અને રોજગારની તકો માટે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને પૂરતા ટેકાની જોગવાઇ માટે ઉપયોગી એવી ડિજિટલ કનેક્ટિવિટીને વધારશે અને ઘરેલુ ઉત્પાદનને ઉત્તેજન આપવા અને આત્મનિર્ભર ભારતના હેતુઓને પરિપૂર્ણ કરવા, ડિજિટલ ઇન્ડિયાના સપનાંને સાકાર કરવા ઇત્યાદિને પરિપૂર્ણ કરશે.
આંધ્ર પ્રદેશ , છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશાના પાંચેય રાજ્યોમાં આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં દૂરનાં અને દુર્ગમ એવાં, નહીં આવરી લેવાયેલાં વિસ્તારોમાં મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ માટેની હાલની દરખાસ્ત આત્મનિર્ભરતા, સુગમ શિક્ષણ, માહિતી પ્રસાર અને જ્ઞાન, કુશળતા વર્ધન અને વિકાસ, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન, ઈ-ગવર્નન્સ પહેલ, સાહસો અને ઈ-કોમર્સની સુવિધાઓની સ્થાપના, જ્ઞાન વહેંચણી અને રોજગારની તકો માટે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને પૂરતા ટેકાની જોગવાઇ માટે ઉપયોગી એવી ડિજિટલ કનેક્ટિવિટીને વધારશે અને ઘરેલુ ઉત્પાદનને ઉત્તેજન આપવા અને આત્મનિર્ભર ભારતના હેતુઓને પરિપૂર્ણ કરવા, ડિજિટલ ઇન્ડિયાના સપનાંને સાકાર કરવા ઇત્યાદિને પરિપૂર્ણ કરશે..
આ પરિયોજનામાં આંધ્ર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશાના પાંચેય રાજ્યોના 44 આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં નહીં આવરી લેવાયેલાં 7287 ગામોમાં 5 વર્ષ માટેના કાર્યાન્વિત ખર્ચ સહિત આશરે રૂ.6466 કરોડના અંદાજિત અમલીકરણ ખર્ચ સાથે 4જી આધારિત મોબાઇલ સેવાઓ પૂરી પાડવાની કલ્પના છે.
આંધ્ર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, મહારાષ્ટ્ર અને ઓડિશા એમ પાંચ રાજ્યોના આકાંક્ષી જિલ્લાઓનાં નહીં આવરી લેવાયેલાં ગામોમાં મોબાઇલ સેવાઓની જોગવાઇ માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષસ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
અત્રે નોંધનીય છે કે પાછલા વર્ષે દેશમાં કોવિડ-19 મહામારી અણધારી ફાટી નીકળવાના કારણે જે આર્થિક વિક્ષેપ સર્જાયો હતો તેના લીધે સરકારે માર્ચ 2020માં નેશનલ ફૂડ સિક્યોરિટી એક્ટ (એનએફએસએ) હેઠળ માસિક ધોરણે નિયમિતપણે જે અનાજ મળે છે તે સિવાય અને તે ઉપરાંત પીએમ ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (પીએમ-જીકેએવાય) હેઠળ દર મહિને વ્યક્તિદીઠ પાંચ કિલોના પ્રમાણમાં આશરે 80 કરોડ જેટલા એનએફએસએ લાભાર્થીઓને વિના મૂલ્યે વધુ અનાજ (ચોખા / ઘઉં)નું વિતરણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી, જેથી આર્થિક કટોકટીના સમયમાં ગરીબ, જરૂરિયાતમંદ અને શોષિત પરિવારો / લાભાર્થીઓને પૂરતા અનાજની અપ્રાપ્યતાના કારણે ભોગવવું ન પડે.
પ્રધાનમંત્રીશ્રી દ્વારા 07.06.2021ના રોજ રાષ્ટ્રને કરાયેલા સંબોધનમાં કરેલી લોકાભિમુખ જાહેરાતના અનુસંધાને તથા કોવિડ-19ની સામે લેવાયેલા આર્થિક પગલાઓના ભાગરૂપે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે વધુ 4 મહિનાના સમયગાળા (એટલેકે ડિસેમ્બર 2021 થી માર્ચ 2022 સુધી) માટે પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (પીએમજીકેએવાય- પાંચમા તબક્કા)ના વિસ્તરણને મંજૂરી આપી છે, જેમાં ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર (ડીબીટી) હેઠળ આવરી લેવાયેલા લોકો સહિત નેશનલ ફૂડ સિક્યોરિટી ઍક્ટ (એનએફએસએ) [ અંત્યોદય અન્ન યોજના અને પ્રાથમિકતાવાળા પરિવારો ] હેઠળ આવરી લેવાયેલા તમામ લાભાર્થીઓને દર મહિને વ્યક્તિદીઠ પાંચ કિલો અનાજ નિઃશુલ્ક મળે છે..
પીએમજીકેએવાય-5 હેઠળ હાલમાં વિતરણ ચાલી રહ્યું છે અને રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો પાસેથી અત્યાર સુધીમાં મળેલા અહેવાલ અનુસાર 93.8 ટકા અનાજનો ઉપાડ થઈ ગયો છે.
આ યોજનાનો ચોથો તબક્કો જુલાઈ 2021 થી નવેમ્બર 2021 સુધી, એટલે કે અત્યારે કાર્યાન્વિત છે..
પ્રારંભિક તબક્કાના અનુભવના આધારે પીએમજીકેએવાય-5નો કાર્યદેખાવ અગાઉ પ્રાપ્ત થયેલા ઉચ્ચ સ્તરની જેટલો જ ઊચ્ચ રહેવાની સંભાવના છે..
આ યોજનાનો પહેલો અને બીજા તબક્કો અનુક્રમે એપ્રિલ 2020 થી જૂન, 2020 અને જુલાઈ 2020થી નવેમ્બર 2020 સુધી કાર્યાન્વિત હતો.
પ્રધાનમંત્રીશ્રી દ્વારા 07.06.2021ના રોજ રાષ્ટ્રને કરાયેલા સંબોધનમાં કરેલી લોકાભિમુખ જાહેરાતના અનુસંધાને તથા કોવિડ-19ની સામે લેવાયેલા આર્થિક પગલાઓના ભાગરૂપે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે વધુ 4 મહિનાના સમયગાળા (એટલેકે ડિસેમ્બર 2021 થી માર્ચ 2022 સુધી) માટે પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (પીએમજીકેએવાય- પાંચમા તબક્કા)ના વિસ્તરણને મંજૂરી આપી છે, જેમાં ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર (ડીબીટી) હેઠળ આવરી લેવાયેલા લોકો સહિત નેશનલ ફૂડ સિક્યોરિટી ઍક્ટ (એનએફએસએ) [અંત્યોદય અન્ન યોજના અને પ્રાથમિકતાવાળા પરિવારો] હેઠળ આવરી લેવાયેલા તમામ લાભાર્થીઓને દર મહિને વ્યક્તિદીઠ પાંચ કિલો અનાજ નિઃશુલ્ક મળે છે.
અત્રે નોંધનીય છે કે પાછલા વર્ષે દેશમાં કોવિડ-19 મહામારી અણધારી ફાટી નીકળવાના કારણે જે આર્થિક વિક્ષેપ સર્જાયો હતો તેના લીધે સરકારે માર્ચ 2020માં નેશનલ ફૂડ સિક્યોરિટી એક્ટ (એનએફએસએ) હેઠળ માસિક ધોરણે નિયમિતપણે જે અનાજ મળે છે તે સિવાય અને તે ઉપરાંત પીએમ ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (પીએમ-જીકેએવાય) હેઠળ દર મહિને વ્યક્તિદીઠ પાંચ કિલોના પ્રમાણમાં આશરે 80 કરોડ જેટલા એનએફએસએ લાભાર્થીઓને વિના મૂલ્યે વધુ અનાજ (ચોખા/ઘઉં)નું વિતરણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી, જેથી આર્થિક કટોકટીના સમયમાં ગરીબ, જરૂરિયાતમંદ અને શોષિત પરિવારો/ લાભાર્થીઓને પૂરતા અનાજની અપ્રાપ્યતાના કારણે ભોગવવું ન પડે.
પીએમજીકેએવાયના પાંચમા તબક્કામાં અનાજની દૃષ્ટિએ આશરે કુલ 163 લાખ મેટ્રિક ટન અનાજનો ઉપયોગ થવાની શક્યતા છે..
પીએમજીકેએવાય-5 હેઠળ હાલમાં વિતરણ ચાલી રહ્યું છે અને રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો પાસેથી અત્યાર સુધીમાં મળેલા અહેવાલ અનુસાર 93.8 ટકા અનાજનો ઉપાડ થઈ ગયો છે.
લગભગ 37.32 લાખ મેટ્રિક ટન (જુલાઈ 2021માં 93.9 ટકા), 37.32 લાખ મેટ્રિક ટન (ઓગસ્ટ 2021માં 93.6 ટકા), 36.87 લાખ મેટ્રિક ટન (સપ્ટેમ્બર 2021માં 92.8 ટકા), 35.4 લાખ મેટ્રિક ટન (ઓક્ટોબર 2021માં 89 ટકા) અને 17.9 લાખ મેટ્રિક ટન (નવેમ્બર 2021માં 45 ટકા) અનાજનું અનુક્રમે 74.64 કરોડ, 74.4 કરોડ, 73.75 કરોડ, 70.8 કરોડ અને 35.8 કરોડ લાભાર્થીઓને વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે.
અત્યાર સુધીમાં પીએમજીકેએવાય (પહેલા થી ચોથા તબક્કામાં) વિભાગે રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને કુલ લગભગ 600 લાખ મેટ્રિક ટન અનાજની ફાળવણી કરી છે, જે આશરે રૂ.2.07 લાખ કરોડની ફૂડ સબસિડીની સમકક્ષ થાય છે.
આ યોજનાનો ત્રીજો તબક્કો મે 2021 થી જૂન 2021 સુધી કાર્યાન્વિત હતો.
અત્યાર સુધીમાં પીએમજીકેએવાય (પહેલા થી ચોથા તબક્કામાં) વિભાગે રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને કુલ લગભગ 600 લાખ મેટ્રિક ટન અનાજની ફાળવણી કરી છે, જે આશરે રૂ.2.07 લાખ કરોડની ફૂડ સબસિડીની સમકક્ષ થાય છે..
પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કોર્પોરેશન લિમિટેડને સંપૂર્ણ માલિકીની સરકારી કંપની તરીકે સામેલ કરવામાં આવશે અને નવી બનેલી કંપનીમાં ટ્રાન્સફર કરાયેલા કર્મચારીઓના ટર્મિનલ લાભોનું સંચાલન કરવા માટે ટ્રસ્ટ (ઓ)ની રચના કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ દાદરા અને નગર હવેલી અને દમણ અને દીવ ( અને માં વીજળી વિતરણ વ્યવસાયનું ખાનગીકરણ કરવા માટે કંપની (વિશેષ હેતુ વાહન)ની રચનાને મંજૂરી આપી છે.
નવી બનેલી કંપનીના ઇક્વિટી શેરની સૌથી વધુ બોલી લગાવનારને અને કર્મચારીઓની જવાબદારીઓ પૂરી કરવા માટે ટ્રસ્ટ (ઓ)ની રચના..
દાદરા અને નગર હવેલી અને દમણ અને દીવ વીજળી (પુનઃસંગઠન અને સુધારા) ટ્રાન્સફર સ્કીમ મુજબ નવી બનેલી કંપનીમાં સંપત્તિ જવાબદારીઓ કર્મચારીઓ વગેરે ટ્રાન્સફર કરવામાં આવશે..
આનાથી સ્પર્ધામાં વધારો થશે અને વીજળી ઉદ્યોગને મજબૂતી મળશે અને અપ્રાપ્ય લેણાંની વસૂલાત પણ થશે..
ઉક્ત ખાનગીકરણ પ્રક્રિયા અને ના લાખથી વધુ ગ્રાહકોને વધુ સારી સેવાઓના ઇચ્છિત પરિણામોને પરિપૂર્ણ કરશે ઓપરેશનલ સુધારણાઓ અને વિતરણમાં કાર્યાત્મક કાર્યક્ષમતા અને સમગ્ર દેશમાં અન્ય ઉપયોગિતાઓ દ્વારા અનુકરણ માટે એક મોડેલ પ્રદાન કરશે.
વિજળી વિતરણમાં ખાનગી ક્ષેત્રની કાર્યક્ષમતાનો લાભ લેવા માટે વીજ વિતરણ ઉપયોગિતાઓના ખાનગીકરણ દ્વારા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં વીજ વિતરણ અને છૂટક પુરવઠામાં સુધારો કરવાનું આયોજન કરાયેલા મુખ્ય પગલાંઓમાંનું એક હતું..
મે માં ભારત સરકારે માળખાકીય સુધારા દ્વારા ભારતને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન ની જાહેરાત કરી હતી.
એવો અંદાજ છે કે 2.02 કરોડ ઘરો, જે 2011ની વસ્તી ગણતરી (એસઈસીસી 2011)ના ડેટાબેઝ કાયમી પ્રતિક્ષા યાદીની લગભગ સમાન છે એ 15મી ઑગસ્ટ, 2022ની આખરી મહેતલ પહેલાં પૂર્ણ થશે.
માર્ચ , 2024 સુધી આ યોજના ચાલુ રહેવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે પીએમએવાય-જી હેઠળ 2.95 કરોડ ઘરોનાં એકંદર લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં બાકીના 155.75 લાખ ઘરોને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ‘સૌને આવાસ’નો હેતુ સિદ્ધ કરવા પ્રાથમિક સુવિધાઓ સાથે પાકા મકાનોનાં બાંધકામ માટે મદદ પૂરી પડાશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી)ને માર્ચ 2021થી આગળ ચાલુ રાખવા માટેની ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે જેમાં આ યોજના હેઠળ કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનાં લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં 31મી માર્ચ, 2021ના રોજ બાકી રહેલાં 155.75 લાખ ઘરોનાં બાંધકામ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવાની છે.
આથી, કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનો લક્ષ્યાંક સિદ્ધ કરવા આ યોજના માર્ચ, 2024 સુધી ચાલુ રાખવાની જરૂર છે.
29મી નવેમ્બર, 2021 મુજબ, કુલ 2.95 કરોડનાં લક્ષ્યાંકમાંથી 1.65 કરોડ પીએમએવાય-જી મકાનો બાંધવામાં આવ્યાં છે.
આથી, કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનો લક્ષ્યાંક સિદ્ધ કરવા આ યોજના માર્ચ, 2024 સુધી ચાલુ રાખવાની જરૂર છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી)ને માર્ચ 2021થી આગળ ચાલુ રાખવા માટેની ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે જેમાં આ યોજના હેઠળ કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનાં લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં 31મી માર્ચ , 2021ના રોજ બાકી રહેલાં 155.75 લાખ ઘરોનાં બાંધકામ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવાની છે..
29મી નવેમ્બર , 2021 મુજબ, કુલ 2.95 કરોડનાં લક્ષ્યાંકમાંથી 1.65 કરોડ પીએમએવાય-જી મકાનો બાંધવામાં આવ્યાં છે.
માર્ચ, 2024 સુધી આ યોજના ચાલુ રહેવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે પીએમએવાય-જી હેઠળ 2.95 કરોડ ઘરોનાં એકંદર લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં બાકીના 155.75 લાખ ઘરોને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ‘સૌને આવાસ’નો હેતુ સિદ્ધ કરવા પ્રાથમિક સુવિધાઓ સાથે પાકા મકાનોનાં બાંધકામ માટે મદદ પૂરી પડાશે.
આ માટે સંપૂર્ણ જમીનનું વ્યવસ્થાપન કરવાની યોજનાને ભારતીય વન્યજીવ સંસ્થા દ્વારા અંતિમ ઓપ આપવામાં આવે છે..
પ્રોજેક્ટ ભારતમાં નદીઓના વધારે આંતરજોડાણના પ્રોજેક્ટ માટેનો માર્ગ મોકળો કરશે તથા દુનિયાને આપણી ક્ષમતા અને વિઝનથી પરિચિત પણ કરાવશે..
પ્રોજેક્ટથી પાણીની ખેંચ ધરાવતા તથા મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તરપ્રદેશ રાજ્યમાં પથરાયેલા બુંદેલખંડ વિસ્તારને પ્રચૂર લાભ થશે.
પ્રોજેક્ટ કૃષિ પ્રવૃત્તિઓમાં વધારા અને રોજગારીના સર્જનમાં વૃદ્ધિ થવાથી પછાત બુંદેલખંડ વિસ્તારમાં સામાજિક-આર્થિક સમૃદ્ધિને વેગ મળવાની અપેક્ષા છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં કેન-બેતવા નદીના આંતરજોડાણના પ્રોજેક્ટને ફંડ આપવા અને અમલીકરણની મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
કેન-બેતવા લિન્ક પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ વર્ષ 2020-21ની કિંમતના સ્તરે રૂ.44,605 કરોડ થશે એવી આકારણી કરવામાં આવી છે.
આ પ્રોજેક્ટથી મધ્યપ્રદેશના પન્ના, તિકમગઢ, છતરપુર, સાગર, દામોહ, દાતિયા, વિદિશા, શિવપુરી અને રાયસેન તથા ઉત્તરપ્રદેશના બાંદા, મહોબા, ઝાંસી અને લલિતપુરને પુષ્કળ લાભ મળશે..
આ સમજૂતીથી ભૂતપૂર્વ પ્રધાનમંત્રી શ્રી અટલબિહારી વાજપેયીના નદીઓને એકબીજા સાથે જોડીને પુષ્કળ પાણી ધરાવતા વિસ્તારોમાંથી દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં પાણીનું વહન કરવાના વિઝનનો અમલ કરવા આંતર-રાજ્ય સાથસહકારની શરૂઆત થઈ છે..
આ પ્રોજેક્ટ પર્યાવરણલક્ષી વ્યવસ્થાપન અને સલામતી માટે સંપૂર્ણ સુવિધાઓ પૂરી પાડશે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે પ્રોજેક્ટ માટે કેન્દ્ર સરકારના રૂ.39,317 કરોડની સહાયની મંજૂરી આપી છે, જેમાં રૂ.36,290 કરોડની ગ્રાન્ટ અને રૂ.3,027 કરોડની લોન સામેલ છે..
22 માર્ચ, 2021ના રોજ કેન્દ્રીય જલશક્તિ મંત્રી તથા મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તરપ્રદેશના મુખ્યમંત્રીઓ વચ્ચે દેશમાં પ્રથમ મુખ્ય કેન્દ્ર સરકાર સંચાલિત નદીઓને જોડવાના પ્રોજેક્ટનો અમલ કરવા ઐતિહાસિક સમજૂતી થઈ હતી.
આ પ્રોજેક્ટમાં દૌધન જળાશયના નિર્માણ દ્વારા કેન નદીમાંથી પાણીને બેતવા નદીમાં હસ્તાંતરણ, બે નદીઓને નહેરના જોડાણ, લોઅર ઓર પ્રોજેક્ટ, કોઠા બેરેજ અને બિના કોમ્પ્લેક્સ બહુઉદ્દેશ પ્રોજેક્ટ સામેલ છે.
પ્રોજેક્ટ વર્ષે 10.62 લાખ હેક્ટરની સિંચાઈ સુવિધા પ્રદાન કરશે, આશરે 62 લાખ લોકોને પીવાના પાણીનો પુરવઠો પ્રદાન કરશે તથા 103 મેગાવોટ હાઇડ્રોપાવર અને 27 મેગાવોટ સૌર ઊર્જા પણ પેદા કરશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે તપાસ અને કાર્યવાહીમાં બંને દેશોની ક્ષમતા અને અસરકારકતા વધારવાના ઉદ્દેશ્યથી પ્રજાસત્તાક ભારત અને રિપબ્લિક ઓફ પોલેન્ડ વચ્ચે ફોજદારી બાબતોમાં પરસ્પર કાનૂની સહાયતા અંગેની સંધિને મંજૂરી આપી છે.
આ સંધિનો હેતુ ગુનાહિત બાબતોમાં સહકાર અને પરસ્પર કાનૂની સહાય દ્વારા ગુનાની તપાસ અને કાર્યવાહીમાં બંને દેશોની અસરકારકતા વધારવાનો છે.
ગુનાઓ જેમાં પરસ્પર કાનૂની સહાય દ્વારા આતંકવાદ સંબંધિત ગુનાઓનો સમાવેશ થાય છે..
ગેઝેટ નોટિફિકેશન સરકારી ડોમેનની બહાર સામાન્ય લોકો માટે સુલભ છે અને તે ફોજદારી બાબતોમાં પરસ્પર કાનૂની સહાયતાના ક્ષેત્રમાં ભારત અને પોલેન્ડ વચ્ચે પરસ્પર સહકાર અંગે જાગૃતિ અને પારદર્શિતામાં વધારો કરશે..
આનો ઉપયોગ આંતરિક સુરક્ષાના ક્ષેત્રમાં નીતિગત નિર્ણયોને યોગ્ય બનાવવા માટે થઈ શકે છે..
તે પોલેન્ડ સાથે સંકળાયેલી ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓનો સામનો કરવામાં ભારતની અસરકારકતામાં વધારો કરશે.
ભારતમાં સંધિની જોગવાઈઓને અસર કરવા માટે સંધિ પર હસ્તાક્ષર અને બહાલી પછી ની સંબંધિત જોગવાઈઓ હેઠળ યોગ્ય ગેઝેટ સૂચનાઓ જારી કરવામાં આવશે.
આંતરરાષ્ટ્રિય ગુના અને તેના આતંકવાદ સાથેના જોડાણોના સંદર્ભમાં સૂચિત સંધિ પોલેન્ડ સાથે ગુનાની તપાસ અને કાર્યવાહીમાં તેમજ ગુનાના સાધનો અને સાધનોની શોધ નિયંત્રણ અને જપ્તીમાં પોલેન્ડ સાથે દ્વિપક્ષીય સહયોગ માટે વ્યાપક કાનૂની માળખું પ્રદાન કરશે.
એકવાર કાર્યરત થયા પછી સંધિ સંગઠિત ગુનેગારો અને આતંકવાદીઓની મોડસ ઓપરેન્ડીમાં વધુ સારા ઇનપુટ્સ અને આંતરદૃષ્ટિ મેળવવા માટે નિમિત્ત બનશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે કાર્ડ અને ઓછા મૂલ્યના [રૂ.
આ વિકાસ ભારત સરકારની પહેલ અને ડિજિટલ પેમેન્ટ ઇકોસિસ્ટમમાં વિવિધ ખેલાડીઓ દ્વારા નવીનતાનું પરિણામ છે.
દેશમાં ડિજિટલ વ્યવહારોને વધુ પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકાર દ્વારા બજેટની ઘોષણાઓ (નાણાકીય વર્ષ ના પાલનમાં આ યોજના ઘડવામાં આવી છે..
આ યોજના હેઠળ હસ્તગત કરનાર બેંકોને સરકાર દ્વારા રૂપે ડેબિટ કાર્ડ્સ અને ઓછા મૂલ્યના મોડ્સ દ્વારા કરવામાં આવેલા વ્યવહારોના મૂલ્યની ટકાવારી ( ચૂકવીને એપ્રિલ થી એક વર્ષના સમયગાળા માટે રૂ.
આ યોજના ફિનટેક સ્પેસમાં સંશોધન અને વિકાસ અને નવીનતાને આગળ વધારશે અને દેશોના વિવિધ ભાગોમાં ડિજિટલ પેમેન્ટને વધુ ઊંડું કરવામાં સરકારને મદદ કરશે..
તે ઔપચારિક બેંકિંગ અને નાણાકીય પ્રણાલીની બહાર હોય તેવા અને હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલી વસ્તીને ચૂકવણીના સુલભ ડિજિટલ મોડ બનાવવામાં પણ મદદ કરશે..
આ યોજના બેંકોને મજબૂત ડિજિટલ પેમેન્ટ ઇકોસિસ્ટમનું નિર્માણ કરવામાં અને રુપે ડેબિટ કાર્ડ અને ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનને પ્રમોટ કરવા માટે વસ્તીના તમામ ક્ષેત્રો અને સેગમેન્ટ્સમાં અને દેશમાં ડિજિટલ ચૂકવણીને વધુ ગાઢ બનાવવાની સુવિધા આપશે..
ભારત સરકાર દેશમાં ઓછામાં ઓછા બે ગ્રીન ફિલ્ડ સેમી-કન્ડક્ટર ફેબ્સ અને બે ડિસ્પ્લે ફેબ્સ ઉભા કરવા માટે અરજીઓને મંજૂરી આપવા માટે જમીન, સેમી-કન્ડક્ટર ગ્રેડ પાણી, ઉચ્ચ ગુણવત્તાની વીજળી, લોજિસ્ટિક્સ અને સંશોધન ઇકોસિસ્ટમના સંદર્ભમાં જરૂરી માળખાકીય સુવિધા ધરાવતા હાઇ-ટેક ક્લસ્ટર્સ સ્થાપિત કરતી રાજ્ય સરકારો સાથે નીકટતાપૂર્વક કામ કરશે.
કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર્સ પેકેજિંગના ઓછામાં ઓછા 15 એકમો આ યોજના હેઠળ સરકારના સહકારથી સ્થાપિત કરવામાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે.
આ કાર્યક્રમ સેમી-કન્ડક્ટર અને ડિસ્પ્લે વિનિર્માણને મૂડી સહકાર અને ટેકનોલોજિકલ સહયોગ પ્રદાન કરીને વધુ વેગવાન બનાવશે..
સેમી-કન્ડક્ટર અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમનો વિકાસ કરવાથી વૈશ્વિક મૂલ્ય શ્રૃંખલામાં ઊંડા એકીકરણ સાથે અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં તેનો બહુગુણક પ્રભાવ પડશે.
કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર્સ પેકેજિંગના ઓછામાં ઓછા 15 એકમો આ યોજના હેઠળ સરકારના સહકારથી સ્થાપિત કરવામાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે..
આત્મનિર્ભર ભારતની દૂરંદેશીને આગળ ધપાવતા તેમજ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સિસ્ટમ ડિઝાઇન અને વિનિર્માણના ક્ષેત્રે ભારતને વૈશ્વિક હબની સ્થિતિમાં લાવવાના ઉદ્દેશથી આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે દેશમાં જ દીર્ઘકાલિન સેમી-કન્ડક્ટર અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમનો વિકાસ કરવાના વ્યાપક કાર્યક્રમને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે વિનિર્માણ ખૂબ જ જટિલ અને સઘન ટેકનોલોજી માંગી લે તેવું ક્ષેત્ર છે જેમાં ખૂબ જ મોટાપાયે મૂડી રોકાણ, ઉચ્ચ કક્ષાનું જોખમ, રોકાણ અને પરત વળતરનો ખૂબ લાંબો સમયગાળો તેમજ ટેકનોલોજીમાં ઝડપથી આવતા પરિવર્તનો જેવા પાસા સામેલ છે.
સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે આધુનિક ઇલેક્ટ્રોનિક્સના પાયા છે જે ઇન્ડસ્ટ્રી 4.0 હેઠળ ડિજિટલ પરિવર્તનના આગામી તબક્કાને ચલાવે છે.
સેમી-કન્ડક્ટર ડિઝાઇન કંપનીઓ: ડિઝાઇન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (DLI) યોજના લાયક ખર્ચ અને પાંચ વર્ષ સુધી ચોખ્ખા વેચાણ પર 6%-4%ના ઉત્પાદન નિયુક્તિ સાથે સંકળાયેલા પ્રોત્સાહનના 50% સુધીના ઉત્પાદન ડિઝાઇન સાથે સંકળાયેલા પ્રોત્સાહનને વિસ્તૃત કરશે.
ભારતમાં સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે વિનિર્માણ ઇકોસિસ્ટમનો વિકાસ કરવા માટે નીચે મુજબના વ્યાપક પ્રોત્સાહનોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે: ભારતમાં સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે વિનિર્માણ ઇકોસિસ્ટમનો વિકાસ કરવા માટે નીચે મુજબના વ્યાપક પ્રોત્સાહનોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે :.
તે દેશના વસ્તી વિષયક લાભાંશનો ઉપયોગ કરવા માટે ઉચ્ચ કૌશલ્યવાન રોજગારીની તકોનું પણ સર્જન કરશે.
તે દેશના વસ્તી વિષયક લાભાંશનો ઉપયોગ કરવા માટે ઉચ્ચ કૌશલ્યવાન રોજગારીની તકોનું પણ સર્જન કરશે..
ભારત સરકાર દેશમાં ઓછામાં ઓછા બે ગ્રીન ફિલ્ડ સેમી-કન્ડક્ટર ફેબ્સ અને બે ડિસ્પ્લે ફેબ્સ ઉભા કરવા માટે અરજીઓને મંજૂરી આપવા માટે જમીન, સેમી-કન્ડક્ટર ગ્રેડ પાણી, ઉચ્ચ ગુણવત્તાની વીજળી, લોજિસ્ટિક્સ અને સંશોધન ઇકોસિસ્ટમના સંદર્ભમાં જરૂરી માળખાકીય સુવિધા ધરાવતા હાઇ-ટેક ક્લસ્ટર્સ સ્થાપિત કરતી રાજ્ય સરકારો સાથે નીકટતાપૂર્વક કામ કરશે..
મંજૂર કરવામાં આવેનો કાર્યક્રમ આવિષ્કારોને પ્રોત્સાહન આપશે તેમજ ભારતની ડિજિટલ સાર્વભૌમત્વને સુનિશ્ચિત કરવા માટે સ્થાનિક ક્ષમતાઓનું નિર્માણ કરશે.
ઇન્ડિયા સેમી-કન્ડક્ટર મિશનનું નેતૃત્વ સેમી-કન્ડક્ટર અને ડિસ્પ્લે ઉદ્યોગના વૈશ્વિક નિષ્ણાતો દ્વારા કરવામાં આવશે.
વર્તમાન ભૌગોલિક રાજકીય પરિદૃશ્યમાં, સેમીકન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લેના વિશ્વસનીય સ્રોતો વ્યૂહાત્મક રીતે ઘણું મહત્વ ધરાવે છે અને મહત્વપૂર્ણ માહિતી માળખાકીય સુવિધાઓની સુરક્ષા માટે ચાવીરૂપ છે.
કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર / સિલિકોન ફોટોનિક્સ / સેન્સરો (MEMS સહિત) ફેબ્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર ATMP / OSAT એકમો: ભારતમાં કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર્સ / સિલિકોન ફોટોનિક્સ / સેન્સરો (MEMS સહિત) ફેબ્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર ATMP / OSAT એકમો સ્થાપિત કરવાની યોજનાને મંજૂરી આપવામાં આવેલા એકમોના મૂડી ખર્ચના 30% નાણાકીય સહકાર સુધી વિસ્તરિત કરવામાં આવશે.
સેમી-કન્ડક્ટર લેબોરેટરી ( SCL ) : કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા એ પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે કે, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલય સેમી-કન્ડક્ટર લેબોરેટરી ( SCL) ના આધુનિકીકરણ તેમજ વ્યાપારીકરણ માટે જરૂરી પગલાં લેશે.
સેમી-કન્ડક્ટર્સ ફેબ્સ અને ડિસ્પ્લે ફેબ્સ: ભારતમાં સેમી-કન્ડક્ટર ફેબ્સ અને ડિસ્પ્લે ફેબ્સ ઉભા કરવા માટેની સ્કીમ અંતર્ગત એવા અરજદારોને સમકક્ષ ધોરણે પરિયોજના ખર્ચના 50% સુધીનો નાણાકીય સહકાર આપવા માટે વિસ્તારવામાં આવશે જેઓ પાત્રતા ધરાવતા હોય અને તેમની પાસે ટેકનોલોજી હોય તેમજ આવી સઘન મૂડી પ્રોત્સાહક અને સંસાધન પ્રોત્સાહક પરિયોજનાઓના અમલીકરણની તેમનામાં ક્ષમતા હોય.
સેમી-કન્ડક્ટર ડિઝાઇન કંપનીઓ : ડિઝાઇન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન ( DLI ) યોજના લાયક ખર્ચ અને પાંચ વર્ષ સુધી ચોખ્ખા વેચાણ પર 6 %- 4 % ના ઉત્પાદન નિયુક્તિ સાથે સંકળાયેલા પ્રોત્સાહનના 50 % સુધીના ઉત્પાદન ડિઝાઇન સાથે સંકળાયેલા પ્રોત્સાહનને વિસ્તૃત કરશે.
ઇન્ડિયા સેમી-કન્ડક્ટર મિશન : દીર્ઘકાલિન સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવા માટે લાંબા ગાળાની વ્યૂહરચનાઓને આગળ ધપાવવા માટે , એક વિશિષ્ટ અને સ્વતંત્ર “ ઇન્ડિયા સેમી-કન્ડક્ટર મિશન ( ISM)” ની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
સેમી-કન્ડક્ટર્સ ફેબ્સ અને ડિસ્પ્લે ફેબ્સ : ભારતમાં સેમી-કન્ડક્ટર ફેબ્સ અને ડિસ્પ્લે ફેબ્સ ઉભા કરવા માટેની સ્કીમ અંતર્ગત એવા અરજદારોને સમકક્ષ ધોરણે પરિયોજના ખર્ચના 50% સુધીનો નાણાકીય સહકાર આપવા માટે વિસ્તારવામાં આવશે જેઓ પાત્રતા ધરાવતા હોય અને તેમની પાસે ટેકનોલોજી હોય તેમજ આવી સઘન મૂડી પ્રોત્સાહક અને સંસાધન પ્રોત્સાહક પરિયોજનાઓના અમલીકરણની તેમનામાં ક્ષમતા હોય.
આ કાર્યક્રમ સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે વિનિર્માણ તેમજ ડિઝાઇન મામલે કંપનીઓને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક પ્રોત્સાહન પેકેજ પ્રદાન કરશે જેના કારણે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ વિનિર્માણ ક્ષેત્રે દેશમાં એક નવા યુગનો અરુણોદય થશે.
આના કારણે વ્યૂહાત્મક મહત્વ અને આર્થિક આત્મનિર્ભરતાના ક્ષેત્રમાં ભારતની ટેકનોલોજીકલ અગ્રેસરતાનો માર્ગ મોકળો થશે..
આ સહકાર એવી 100 સ્થાનિક કંપનીઓને પ્રદાન કરવામાં આવશે જેઓ સેમી-કન્ડક્ટરની ડિઝાઇન માટે ઇન્ટિગ્રેટેડ સર્કિટ (IC), ચીપસેટ્સ, સિસ્ટમ ઓન ચિપ્સ (SoC), સિસ્ટમ્સ અને IP કોર તેમજ સેમી-કન્ડક્ટર સાથે સંકળાયેલી ડિઝાઇનમાં જોડાયેલી હોય અને જે આવનારા પાંચ વર્ષમાં રૂપિયા 1500 કરોડ કરતાં વધારેનું ટર્નઓવર પ્રાપ્ત કરી શકે તેવી ઓછામાં ઓછી 20 કંપનીઓના વિકાસની સુવિધા પૂરી પાડતી હોય.
વર્તમાન ભૌગોલિક રાજકીય પરિદૃશ્યમાં , સેમીકન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લેના વિશ્વસનીય સ્રોતો વ્યૂહાત્મક રીતે ઘણું મહત્વ ધરાવે છે અને મહત્વપૂર્ણ માહિતી માળખાકીય સુવિધાઓની સુરક્ષા માટે ચાવીરૂપ છે.
કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર / સિલિકોન ફોટોનિક્સ / સેન્સરો ( MEMS સહિત) ફેબ્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર ATMP / OSAT એકમો : ભારતમાં કમ્પાઉન્ડ સેમી-કન્ડક્ટર્સ / સિલિકોન ફોટોનિક્સ / સેન્સરો ( MEMS સહિત) ફેબ્સ અને સેમી-કન્ડક્ટર ATMP / OSAT એકમો સ્થાપિત કરવાની યોજનાને મંજૂરી આપવામાં આવેલા એકમોના મૂડી ખર્ચના 30 % નાણાકીય સહકાર સુધી વિસ્તરિત કરવામાં આવશે.
તે સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમ પર યોજનાઓના કાર્યક્ષમ અને સરળ અમલીકરણ માટે નોડલ એજન્સી તરીકે કાર્ય કરશે..
ભારત સરકારે ઈલેક્ટ્રોનિક ભાગો, પેટા એસેમ્બલીઓ અને તૈયાર માલ સહિત સમગ્ર પૂરવઠા શ્રૃંખલાના દરેક હિસ્સા માટે પ્રોત્સાહનોની જાહેરાત કરી છે.
આ સહકાર એવી 100 સ્થાનિક કંપનીઓને પ્રદાન કરવામાં આવશે જેઓ સેમી-કન્ડક્ટરની ડિઝાઇન માટે ઇન્ટિગ્રેટેડ સર્કિટ ( IC), ચીપસેટ્સ , સિસ્ટમ ઓન ચિપ્સ ( SoC), સિસ્ટમ્સ અને IP કોર તેમજ સેમી-કન્ડક્ટર સાથે સંકળાયેલી ડિઝાઇનમાં જોડાયેલી હોય અને જે આવનારા પાંચ વર્ષમાં રૂપિયા 1500 કરોડ કરતાં વધારેનું ટર્નઓવર પ્રાપ્ત કરી શકે તેવી ઓછામાં ઓછી 20 કંપનીઓના વિકાસની સુવિધા પૂરી પાડતી હોય..
MeitY બ્રાઉનફિલ્ડ ફેબ સુવિધાને આધુનિક બનાવવા માટે કોમર્શિયલ ફેબ પાર્ટનર સાથે SCLના સંયુક્ત સાહસની સંભાવનાઓની પણ ચકાસણી કરશે.
ભારત સરકારે ઈલેક્ટ્રોનિક ભાગો , પેટા એસેમ્બલીઓ અને તૈયાર માલ સહિત સમગ્ર પૂરવઠા શ્રૃંખલાના દરેક હિસ્સા માટે પ્રોત્સાહનોની જાહેરાત કરી છે.
સેમી-કન્ડક્ટર લેબોરેટરી (SCL): કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા એ પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે કે, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલય સેમી-કન્ડક્ટર લેબોરેટરી (SCL) ના આધુનિકીકરણ તેમજ વ્યાપારીકરણ માટે જરૂરી પગલાં લેશે.
ઇન્ડિયા સેમી-કન્ડક્ટર મિશન: દીર્ઘકાલિન સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવા માટે લાંબા ગાળાની વ્યૂહરચનાઓને આગળ ધપાવવા માટે, એક વિશિષ્ટ અને સ્વતંત્ર “ઇન્ડિયા સેમી-કન્ડક્ટર મિશન (ISM)”ની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
તે સેમી-કન્ડક્ટર્સ અને ડિસ્પ્લે ઇકોસિસ્ટમ પર યોજનાઓના કાર્યક્ષમ અને સરળ અમલીકરણ માટે નોડલ એજન્સી તરીકે કાર્ય કરશે.
MeitY બ્રાઉનફિલ્ડ ફેબ સુવિધાને આધુનિક બનાવવા માટે કોમર્શિયલ ફેબ પાર્ટનર સાથે SCL ના સંયુક્ત સાહસની સંભાવનાઓની પણ ચકાસણી કરશે..
નાણાકીય સ્ટેમેન્ટ્સના ઓડિટીંગ અને પ્રકાશન પર અને કાનૂની ઓડિટર્સ પર ઓક્ટોબર 1991ના અધિનિયમ અનુસાર ધ પોલિશ ચેમ્બર ઓફ સ્ટેચ્યુટરી ઓડિટર્સ ( PIBR) ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે જે પોલેન્ડમાં ઓડિટના વ્યવસાયનું નિયમન કરવા માટે 1 જાન્યુઆરી 1992થી અમલમાં આવી છે..
ICAI અને પોલેન્ડના PIBR વચ્ચે કરવામાં આવેલા MoUથી, ICAIની સભ્યોને પોલેન્ડમાં ટૂંકાથી લાંબા ગાળાના ભવિષ્યમાં વ્યાવસાયિક તકો પ્રાપ્ત કરવાની સંભાવનાઓ પૂરી પાડીને તેઓ યુરોપમાં પોતાની સ્થિતિ વધારે મજબૂત કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
પ્રસ્તાવિત MoUનો ઉદ્દેશ હેતુ બ્લોકચેઇન , સ્માર્ટ કોન્ટ્રાક્ટ સિસ્ટમ , પરંપરાગત એકાઉન્ટિંગમાંથી ક્લાઉડ એકાઉન્ટિંગમાં સ્થાનાંતરણ વગેરે સહિત ઓડિટ અને એકાઉન્ટિંગના ક્ષેત્રમાં નવી આવિષ્કારી પદ્ધતિઓના અભ્યાસ તેમજ ઉપયોગની બાબતોમાં પારસ્પરિક સહકારને મજબૂત કરવાનો છે.
આ MoUથી કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય, ઇન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા અને પોલિશ ચેમ્બર ઓફ સ્ટેચ્યુટરી ઓડિટર (PIBR)ને ફાયદો થશે..
ICAI સભ્યો બંને દેશમાં વિવિધ સંસ્થાઓમાં મધ્યમથી ઉચ્ચ સ્તરના હોદ્દા ધરાવે છે અને દેશની સંબંધિત સંસ્થાઓના નિર્ણય/નીતિ ઘડવાની વ્યૂહનીતિઓને પ્રભાવિત કરી શકે છે.
ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ અધિનિયમ , 1949 હેઠળ ભારતમાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયનું નિયમન કરવા માટે ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા ( ICAI) ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે જે એક કાનૂની સંસ્થા છે.
MoUનો ઉદ્દેશ ICAI અને PIBR ના સભ્યો માટે પારસ્પરિક લાભદાયી સંબંધ વિકસાવવાનો અને જોડે મળીને કામ કરવાનો છે.
ICAI દ્વારા ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સના વ્યવસાયને આગળ વધારવામાં શિક્ષણ , વ્યાવસાયિક વિકાસ , ઉચ્ચ એકાઉન્ટિંગની જાળવણી , ઓડિટીંગ અને નૈતિક ધોરણોના ક્ષેત્રમાં વિપુલ પ્રમાણમાં યોગદાન આપવામાં આવ્યું છે , જેને વૈશ્વિક સ્તરે પણ બિરદાવવામાં આવ્યું છે.
MoUની મદદથી , ICAI એકાઉન્ટન્સીના વ્યવસાયમાં પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓની નિકાસ પ્રદાન કરીને પોલેન્ડ સાથેની ભાગીદારીને મજબૂત કરવા માટે સક્ષમ બનશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રિય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે, સભ્ય વ્યવસ્થાપન , વ્યાવસાયિક નૈતિકતાઓ , ટેકનિકલ સંશોધન , CPD, પ્રોફેશનલ એકાઉન્ટન્સી તાલીમ , ઓડિટ ગુણવત્તા દેખરેખ , એકાઉન્ટિંગના જ્ઞાનમાં વધુ પ્રગતિ , વ્યાવસાયિક અને બૌદ્ધિક વિકાસના ક્ષેત્રોમાં પરસ્પર સહકાર સ્થાપિત કરવા માટે ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા ( ICAI) અને પોલિશ ચેમ્બર ઓફ સ્ટેચ્યુટરી ઓડિટર ( PIBR) વચ્ચેના સમજૂતી કરાર ( MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
ICAI અને PIBR એવો પણ ઇરાદો રાખે છે કે, ભ્રષ્ટાચાર તેમજ નાણાં ઉચાપત સામેની લડાઇમાં સંયુક્ત સહકાર હાથ ધરવા માટે વ્યવસાયિક સંસ્થાઓ દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવેલા પુસ્તકો , સામયિકો અને અન્ય પ્રકાશનોની માહિતીનું આદાનપ્રદાન કરવામાં આવે, બંને પક્ષોના સામયિકો અને વેબસાઇટ્સ પર ઓડિટ અને એકાઉન્ટિંગ સંબંધિત લેખોનું પરસ્પર પ્રકાશન કરવામાં આવે..
ICAI વિશ્વના 47 દેશોના 73 શહેરોમાં ચેપ્ટર અને પ્રતિનિધિ કચેરીઓના પોતાના વિશાળ નેટવર્કના માધ્યમથી આ દેશોમાં પ્રચલિત પ્રથાઓને શેર કરીને મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે, જેથી ભારત સરકાર વિદેશી રોકાણ આકર્ષવા માટે અને ભારતમાં તેમનું સેટઅપ સ્થાપિત કરવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરવાના ઉદ્દેશથી તેમના દ્વારા અનુસરવામાં આવતી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ અપનાવી શકે.
ભારત પક્ષે કોર્પોરેટ બાબતોનું મંત્રાલય, ભારતીય સ્પર્ધા પંચ અને સામે પક્ષે મોરેશિયસ સ્પર્ધા પંચ આ સમજૂતી કરારના મુખ્ય લાભાર્થી રહેશે..
તેના પરિણામોથી ગ્રાહકોને મોટા પ્રમાણમાં ફાયદો થશે અને તેનાથી હિસ્સેદારી તેમજ અને સર્વસમાવેશીતાને પ્રોત્સાહન મળશે..
તેનો ઉદ્દેશ, ટેકનિકલ સહકાર , અનુભવનું આદાનપ્રદાન અને અમલીકરણ સહકારના ક્ષેત્રોમાં પારસ્પરિક સહકારને પ્રોત્સાહન આપવાનો પણ છે.
સ્પર્ધા અધિનિયમ, 2002ની કલમ 18 CCIને પોતાની ફરજો નિભાવવા માટે અથવા અધિનિયમની મર્યાદામાં પોતાની કામગીરીઓ કરવા માટે કોઇપણ વિદેશની કોઇપણ એજન્સી સાથે સમજૂતી કરાર કરવાની અનુમતિ આપે છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે, ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે સ્પર્ધા કાયદા અને નીતિને પ્રોત્સાહન આપવા અને પારસ્પરિક સહકારને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે ભારતીય સ્પર્ધા પંચ ( CCI) અને મોરેશિયસ સ્પર્ધા પંચ (CCM) વચ્ચે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
આ MoUનો ઉદ્દેશ બંને દેશો વચ્ચે માહિતીના આદાન-પ્રદાન , શ્રેષ્ઠ આચરણોના શેરિંગ અને ક્ષમતા નિર્માણને લગતી પહેલો દ્વારા સ્પર્ધા કાયદા અને નીતિની બાબતોમાં પારસ્પરિક સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા અને તેને મજબૂત બનાવવાનો છે.
આ MoU અંતર્ગત પારસ્પરિક લાભના આધારે નીચે ઉલ્લેખિત ક્ષેત્રોમાં સહકાર આપવાનું જોવાં આવે છે: આ MoU અંતર્ગત પારસ્પરિક લાભના આધારે નીચે ઉલ્લેખિત ક્ષેત્રોમાં સહકાર આપવાનું જોવાં આવે છે:.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા ભારત અને તુર્કમેનિસ્તાન વચ્ચે આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહકાર માટે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
હાલમાં, ભારતે આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સહકાર માટે સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ, રશિયા, SAARC, જર્મની, જાપાના, તાજીકિસ્તાન, મોંગોલિયા, બાંગ્લાદેશ અને ઇટાલી સાથે દ્વિપક્ષીય/ બહુપક્ષીય કરારો / MOU/ ઇરાદાની સંયુક્ત ઘોષણા/ પારસ્પરિક સહકાર માટે સમજૂતી કરારો કર્યા છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા ભારત અને તુર્કમેનિસ્તાન વચ્ચે આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહકાર માટે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
હાલમાં, ભારતે આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સહકાર માટે સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ, રશિયા, SAARC, જર્મની, જાપાના, તાજીકિસ્તાન, મોંગોલિયા, બાંગ્લાદેશ અને ઇટાલી સાથે દ્વિપક્ષીય/ બહુપક્ષીય કરારો / MOU/ ઇરાદાની સંયુક્ત ઘોષણા/ પારસ્પરિક સહકાર માટે સમજૂતી કરારો કર્યા છે.
આ સમજૂતી કરાર એવું તંત્ર અમલમાં મૂકવા માટે છે જેમાં ભારત અને તુર્કમેનિસ્તાન બંનેને આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના વ્યવસ્થાતંત્રમાં એકબીજાથી લાભ થશે અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં તેઓ પૂર્વતૈયારીઓ, પ્રતિભાવ અને ક્ષમતા નિર્માણના કાર્યોમાં વધારે મજબૂતી લાવવામાં મદદ મેળવી શકશે..
ની સ્થાપના વર્ષ માં એક્ટ ની જોગવાઈઓ અનુસાર શરૂઆતમાં સુધીના સમયગાળા માટે કરવામાં આવી હતી.
ગટર/સેપ્ટિક ટાંકીઓની જોખમી સફાઈ એ સરકાર માટે સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતાનો વિસ્તાર છે.
સફાઈ કર્મચારીઓના કલ્યાણ માટેના વિશિષ્ટ કાર્યક્રમો સફાઈ કર્મચારીઓ માટેના હાલના કલ્યાણ કાર્યક્રમોનો અભ્યાસ અને મૂલ્યાંકન કરવા ચોક્કસ ફરિયાદોના કેસોની તપાસ વગેરે અંગે સરકારને તેની ભલામણો આપી રહી છે.
તે પછી નો કાર્યકાળ સમયાંતરે ઠરાવો દ્વારા બિન-વૈધાનિક સંસ્થા તરીકે લંબાવવામાં આવ્યો છે.
મુજબના એક્ટ સર્વે હેઠળ ઓળખવામાં આવેલા મેન્યુઅલ સફાઈ કામદારોની સંખ્યા છે..
બાદમાં કાયદાની માન્યતા શરૂઆતમાં સુધી અને ત્યારબાદ સુધી લંબાવવામાં આવી હતી.
આ ઉપરાંત મેન્યુઅલ સફાઈ કામદારો તરીકે રોજગાર પર પ્રતિબંધની જોગવાઈઓઅને તેમના પુનર્વસન અધિનિયમ અનુસાર ને અધિનિયમના અમલીકરણ પર દેખરેખ રાખવા કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોને તેના અસરકારક અમલીકરણ માટે ટેન્ડર સલાહ અને અધિનિયમની જોગવાઈઓના ઉલ્લંઘન/બીનઅમલીકરણ અંગેની ફરિયાદોની તપાસ કરવાનું કામ સોંપવામાં આવ્યું છે.
નો કાર્યકાળ પછી વધુ વર્ષ માટે લંબાવાશે તેનાથી દેશમાં મુખ્ય લાભાર્થીઓ સફાઈ કર્મચારીઓ હશે અને મેન્યુઅલ સફાઈ કામદારોને ઓળખવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે નેશનલ કમિશન ફોર સફાઈ કર્મચારી ( નો કાર્યકાળ થી વધુ ત્રણ વર્ષ માટે લંબાવવાની મંજૂરી આપી છે..
સરકારે સફાઈ કર્મચારીઓના ઉત્કર્ષ માટે ઘણા પગલાં લીધા હોવા છતાં સામાજિક-આર્થિક અને શૈક્ષણિક રીતે તેઓની વંચિતતા હજુ દૂર થઈ શકી નથી.
જોકે મેન્યુઅલ સ્કેવેન્જિંગ લગભગ નાબૂદ થઈ ગયું છે છૂટાછવાયા કિસ્સાઓ જોવા મળે છે.
આથી સરકારને લાગે છે કે સફાઈ કર્મચારીઓના કલ્યાણ માટે અને દેશમાં ગટર/સેપ્ટિક ટાંકીઓની સફાઈના સંપૂર્ણ યાંત્રિકીકરણ અને મેન્યુઅલ સફાઈ કામદારોના પુનર્વસનના લક્ષ્યને હાંસલ કરવા માટે સરકારના વિવિધ હસ્તક્ષેપો અને પહેલ પર સતત દેખરેખ રાખવાની જરૂર છે..
973.74 કરોડની રકમ માટે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની મંજૂરી મેળવવામાં આવી રહી છે..
ઉપરોક્ત ઓપરેશનલ માર્ગદર્શિકા અનુસાર , ઉપરોક્ત રૂ.973.74 કરોડની રકમનું વિતરણ કરવામાં આવશે..
973.74 કરોડની અનુગ્રહ રાશીની ચૂકવણીને મંજૂરી આપી દીધી છે , જે ચોક્કસ લોન ખાતાઓમાં ( 1.3.2020 થી 31.8.2020 સુધી) ધિરાણકર્તાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણીની યોજના અંતર્ગત ધિરાણ સંસ્થાઓ ( LIs) દ્વારા સબમિટ કરવામાં આવેલા બાકીના દાવાઓ સાથે સંબંધિત છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રૂ.973.74 કરોડની અનુગ્રહ રાશીની ચૂકવણીને મંજૂરી આપી દીધી છે, જે ચોક્કસ લોન ખાતાઓમાં (1.3.2020 થી 31.8.2020 સુધી) ધિરાણકર્તાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણીની યોજના અંતર્ગત ધિરાણ સંસ્થાઓ (LIs) દ્વારા સબમિટ કરવામાં આવેલા બાકીના દાવાઓ સાથે સંબંધિત છે.
" કોવિડ- 19 મહામારીના સંદર્ભમાં કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ , “ નિર્દિષ્ટ લોન ખાતાઓમાં ( 1-3-2020 થી 31-8-2020) ઉધાર લેનારાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની એક્સ-ગ્રેશિયા ચુકવણી માટેની યોજના" ઓક્ટોબર , 2020 જેના માટે રૂ.
5,500 કરોડ પહેલેથી જ આપવામાં આવ્યા હોવાથી , હવે બાકીની રૂ.
કેબિનેટની મંજૂરી સાથે યોજનાના સંચાલન માટે , માર્ગદર્શિકા પહેલાથી જ જારી કરવામાં આવી છે.
ઋણ લેનારાઓની નીચેની શ્રેણીઓ આ યોજના હેઠળ એક્સ-ગ્રેશિયા ચુકવણી માટે પાત્ર હતી:.
નાણાકીય વર્ષ 2020-2021 માં આ યોજના માટે 5,500 કરોડ રૂપિયાની બજેટ ફાળવણી કરવામાં આવી હતી.
ઉપરોક્ત કેટેગરીની લોન માટે SBI અને અનુસૂચિત વ્યાપારી બેંકોના હિસ્સાનો અંદાજ લગાવીને રૂ.
આ યોજના પીડિત/નબળી કેટેગરીના ઋણ લેનારાઓને છ મહિનાના મોરેટોરિયમ સમયગાળા દરમિયાન ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણી આપીને, નાના ઋણ લેનારાઓને રોગચાળાને કારણે ઉદ્ભવતી કટોકટીનો સામનો કરવામાં અને તેમના પગ પર ઉભા થવામાં સમાનરૂપથી મદદ કરશે, પછી ભલે ઉધાર લેનારાએ મોરેટોરિયમનો લાભ લીધો હોય કે ન લીધો હોય તેને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહિં આ યોજના પીડિત/નબળી કેટેગરીના ઋણ લેનારાઓને છ મહિનાના મોરેટોરિયમ સમયગાળા દરમિયાન ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણી આપીને , નાના ઋણ લેનારાઓને રોગચાળાને કારણે ઉદ્ભવતી કટોકટીનો સામનો કરવામાં અને તેમના પગ પર ઉભા થવામાં સમાનરૂપથી મદદ કરશે , પછી ભલે ઉધાર લેનારાએ મોરેટોરિયમનો લાભ લીધો હોય કે ન લીધો હોય તેને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહિં.
કેબિનેટની મંજૂરી સાથે યોજનાના સંચાલન માટે, માર્ગદર્શિકા પહેલાથી જ જારી કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને એ હકીકતથી પણ માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું કે ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓ તેમના પ્રી-ઓડિટ એકાઉન્ટ મુજબના દાવા સબમિટ કર્યા પછી જ વાસ્તવિક રકમ નક્કી કરી શકાશે..
5,500 કરોડની સંપૂર્ણ રકમ , ધિરાણ સંસ્થાઓને પરિણામે વળતર માટે , યોજના હેઠળ નોડલ એજન્સી SBI ને ચૂકવવામાં આવી હતી..
હવે , SBI એ માહિતી આપી છે કે તેને ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓ પાસેથી લગભગ રૂ.
તેઓ જાણીને ખુશ છે કે એનએસએસ સ્વયંસેવકો ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળ અને સ્વતંત્રતા સેનાનીઓના યોગદાન પર વેબિનાર/સેમિનારનું આયોજન કરીને આ ઉત્સવમાં યોગદાન આપી રહ્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આઝાદીનું 75મુ વર્ષ દેશભરમાં ' આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ' તરીકે ઉજવવામાં આવી રહ્યું છે.
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે NSS સ્વયંસેવકોએ હેલ્પલાઇન દ્વારા લોકોને કોવિડ સંબંધિત માહિતી પૂરી પાડી અને જાગૃતિ અને રાહત પ્રવૃત્તિઓમાં જિલ્લા વહીવટીતંત્રને પણ મદદ કરી..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે , કોવિડ -19ના પ્રારંભિક પ્રકોપ દરમિયાન , માસ્કનું મોટાપાયે ઉત્પાદન શરૂ થાય ત્યાં સુધી , એનએસએસ દ્વારા 23 મિલિયનથી વધુ માસ્ક બનાવવામાં આવ્યા હતા અને દેશના વિવિધ ભાગોમાં વહેંચવામાં આવ્યા હતા.
તેમના આદર્શો અને તેમની સેવાની ભાવના આજે પણ આપણા બધા માટે સુસંગત અને પ્રેરણાદાયી છે..
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે આજે (24 સપ્ટેમ્બર , 2021) વર્ચ્યુઅલ સમારોહમાં વર્ષ 2019-20 માટે રાષ્ટ્રીય સેવા યોજના પુરસ્કારો પ્રદાન કર્યા..
તેમની ઈચ્છા હતી કે આપણા દેશના યુવાનો જવાબદાર નાગરિક બને અને તેમના વ્યક્તિત્વને ઓળખે.
આ પ્રસંગે રાષ્ટ્રપતિએ સંબોધન કરતા જણાવ્યું હતું કે , માનવ જીવનની ઇમારત ઘણી વખત વિદ્યાર્થી જીવનના પાયા પર રચાયછે.
તેથી , તેઓ રાષ્ટ્રીય સેવા યોજના-એનએસએસને એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા યોજના તરીકે માને છે , જેના દ્વારા વિદ્યાર્થીઓને તેમના શાળા અને કોલેજના દિવસો દરમિયાન સમાજ અને દેશની સેવા કરવાની તક મળે છે..
વર્ષ 1993-94માં રાષ્ટ્રીય સેવા યોજનાના રજત જયંતી વર્ષ નિમિત્તે યુવા બાબતો અને રમત મંત્રાલય દ્વારા એનએસએસ પુરસ્કારોની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
આ પુરસ્કારોનો હેતુ યુનિવર્સિટીઓ/કોલેજો , (+ 2) પરિષદો અને વરિષ્ઠ માધ્યમિક , એનએસએસ એકમો/પ્રોગ્રામ અધિકારીઓ અને એનએસએસ સ્વયંસેવકો દ્વારા કરવામાં આવેલ સ્વૈચ્છિક સમુદાય સેવા માટે ઉત્કૃષ્ટ યોગદાનને ઓળખવા અને પુરસ્કાર આપવાનો છે..
તેમણે કહ્યું કે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ અને સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના આદર્શો વિશે જાગૃતિ ફેલાવવી એ પણ રાષ્ટ્રની સેવા છે..
ભણતર આજીવન સતત ચાલતી પ્રક્રિયા હોવા છતાં , મૂળભૂત વ્યક્તિત્વ વિકાસ વિદ્યાર્થી જીવન દરમિયાન જ શરૂ થાય છે.
ગાંધીજીના મતે ' પોતાને જાણવાની શ્રેષ્ઠ રીત એ છે કે પોતાને અન્યની સેવામાં સમર્પિત કરો '.
રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની જન્મ શતાબ્દી નિમિત્તે વર્ષ 1969માં રાષ્ટ્રીય સેવા યોજનાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી તે તરફ ધ્યાન દોરતા રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે મહાત્મા ગાંધીએ તેમનું સમગ્ર જીવન માનવતાની સેવા માટે સમર્પિત કર્યું હતું.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને ટેકનોલોજીમાં પ્રગતિમાં સહયોગમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ માટે સંયુક્ત રીતે ભંડોળ આપવાનું તેમજ સંશોધકો દ્વારા આદાનપ્રદાન , તેમજ જેમાં ઉચ્ચ વૈજ્ઞાનિક ધોરણો હોય અને વિજ્ઞાનમાં પ્રગતિ માટે લાભાકારક હોય, વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિ કોણથી મહત્વપૂર્ણ હોય તેવા સંયુક્ત પરિસંવાદો , પરિચર્ચાઓ અને વર્કશોપનું આયોજન સામેલ છે..
( DFG) વચ્ચે ડિસેમ્બર 2021માં કરવામાં આવેલા સમજૂતી કરાર ( MoU)ની માહિતી આપવામાં આવી હતી.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને ટેકનોલોજીમાં પ્રગતિમાં સહયોગમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ માટે સંયુક્ત રીતે ભંડોળ આપવાનું તેમજ સંશોધકો દ્વારા આદાનપ્રદાન, તેમજ જેમાં ઉચ્ચ વૈજ્ઞાનિક ધોરણો હોય અને વિજ્ઞાનમાં પ્રગતિ માટે લાભાકારક હોય, વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણથી મહત્વપૂર્ણ હોય તેવા સંયુક્ત પરિસંવાદો, પરિચર્ચાઓ અને વર્કશોપનું આયોજન સામેલ છે.
આ સમજૂતી કરારનો મુખ્ય ઉદ્દેશ વિષવિજ્ઞાન , ઉપેક્ષિત (ઉષ્ણકટિબંધીય) બીમારી , જવલ્લેજ થતા રોગો અને પારસ્પરિક હિતના અન્ય કોઇપણ ક્ષેત્રો સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં તબીબી વિજ્ઞાન/આરોગ્ય સંશોધન ક્ષેત્રે સહકાર આપવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ભારતના ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ ( ICMR) અને જર્મનીના ડ્યૂક ફોર્સ્યૂંગ્સગેમેઇન્સચાફ્ટ વી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ભારતના ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) અને જર્મનીના ડ્યૂક ફોર્સ્યૂંગ્સગેમેઇન્સચાફ્ટ વી.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને ટેકનિકલ વિકાસમાં પારસ્પરિક સહયોગમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ માટે સંયુક્ત રીતે ભંડોળ આપવાનું તેમજ સંશોધકો દ્વારા આદાનપ્રદાન , તેમજ જેમાં ઉચ્ચ વૈજ્ઞાનિક ધોરણો હોય અને વિજ્ઞાનમાં પ્રગતિ માટે લાભકારક હોય, વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિ કોણથી મહત્વપૂર્ણ હોય તેવા સંયુક્ત પરિસંવાદો , પરિચર્ચાઓ અને વર્કશોપનું આયોજન સામેલ છે..
(DFG) વચ્ચે ડિસેમ્બર 2021માં કરવામાં આવેલા સમજૂતી કરાર (MoU)ની માહિતી આપવામાં આવી હતી.
ભારત સરકારના નિયમોની બીજી અનુસૂચિ (વ્યવસાયોનું ટ્રાન્ઝેક્શન), 1961ના નિયમ 7(d)(i)ના અનુપાલનમાં આ માહિતી આપવામાં આવી હતી.
ભારત સરકારના નિયમોની બીજી અનુસૂચિ (વ્યવસાયોનું ટ્રાન્ઝેક્શન), 1961ના નિયમ 7(d)(i)ના અનુપાલનમાં આ માહિતી આપવામાં આવી હતી..
આ સમજૂતી કરારનો મુખ્ય ઉદ્દેશ વિષવિજ્ઞાન, ઉપેક્ષિત (ઉષ્ણકટિબંધીય) બીમારી, જવલ્લેજ થતા રોગો અને પારસ્પરિક હિતના અન્ય કોઇપણ ક્ષેત્રો સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં તબીબી વિજ્ઞાન/આરોગ્ય સંશોધન ક્ષેત્રે સહકાર આપવાનો છે.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને ટેકનિકલ વિકાસમાં પારસ્પરિક સહયોગમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ માટે સંયુક્ત રીતે ભંડોળ આપવાનું તેમજ સંશોધકો દ્વારા આદાનપ્રદાન, તેમજ જેમાં ઉચ્ચ વૈજ્ઞાનિક ધોરણો હોય અને વિજ્ઞાનમાં પ્રગતિ માટે લાભકારક હોય, વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણથી મહત્વપૂર્ણ હોય તેવા સંયુક્ત પરિસંવાદો, પરિચર્ચાઓ અને વર્કશોપનું આયોજન સામેલ છે.
આ કેન્દ્રની સ્થાપના માટે પ્રવૃત્તિઓના સંકલન, અમલ અને દેખરેખ માટે સંયુક્ત ટાસ્ક ફોર્સ (JTF)ની રચના કરવામાં આવી છે.
વચગાળાનાં કાર્યાલયનો હેતુ પુરાવા અને નવીનતાની પેઢી, પરંપરાગત દવા માટે કૃત્રિમ બુદ્ધિ આધારિત ઉકેલો, કોક્રેન સાથે મળીને પદ્ધતિસરની સમીક્ષાઓ, WHO GPW 13 (કાર્યનો તેરમો જનરલ પ્રોગ્રામ 2019-2023) સમગ્ર પરંપરાગત દવાઓના ડેટા પર વૈશ્વિક સર્વેક્ષણ અને WHO GCTMના મુખ્ય કાર્યાલયની સ્થાપના માટે વ્યાપાર કામગીરી અને વહીવટી પ્રક્રિયાઓ, ટકાઉ વિકાસ અને વ્યવસ્થાપન તેમજ ક્રોસ કટિંગ કાર્યો પર આશાવાદી અભિગમ સાથે ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યાંકો, પરંપરાગત દવા સામાજિક-સાંસ્કૃતિક અને જૈવવિવિધતાનો વારસો વ્યાપકપણે વિતરિત કરવાનો છે.
JTFમાં ભારત સરકાર, ભારતનું કાયમી મિશન, જીનીવા અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે.
સમગ્ર વિશ્વમાં પરંપરાગત દવા માટે આ પ્રથમ અને એકમાત્ર વૈશ્વિક દૂરનું કેન્દ્ર (ઓફિસ) હશે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રીએ WHOની આ પહેલની પ્રશંસા કરી હતી અને ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે WHO GCTM વૈશ્વિક સુખાકારીના કેન્દ્ર તરીકે ઉભરી આવશે, પુરાવા આધારિત સંશોધન, તાલીમ અને પરંપરાગત દવા માટે જાગૃતિને પ્રોત્સાહન આપશે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રીએ WHO ની આ પહેલની પ્રશંસા કરી હતી અને ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે WHO GCTM વૈશ્વિક સુખાકારીના કેન્દ્ર તરીકે ઉભરી આવશે , પુરાવા આધારિત સંશોધન , તાલીમ અને પરંપરાગત દવા માટે જાગૃતિને પ્રોત્સાહન આપશે..
વિશ્વ 2030માં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો માટે દસ વર્ષનાં સીમાચિહ્નની નજીક છે ત્યારે સલામત અને અસરકારક પરંપરાગત દવા એ સુનિશ્ચિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે કે તમામ લોકોને ગુણવત્તાયુક્ત આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ સેવાઓ અને સલામત, અસરકારક અને સસ્તી આવશ્યક દવાઓ ઉપલબ્ધ છે.
પરંપરાગત દવા એ આરોગ્ય સંભાળ વિતરણ પ્રણાલિનો મુખ્ય આધારસ્તંભ છે અને સારા સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી જાળવવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે.
વચગાળાનાં કાર્યાલયનો હેતુ પુરાવા અને નવીનતાની પેઢી , પરંપરાગત દવા માટે કૃત્રિમ બુદ્ધિ આધારિત ઉકેલો , કોક્રેન સાથે મળીને પદ્ધતિસરની સમીક્ષાઓ , WHO GPW 13 (કાર્યનો તેરમો જનરલ પ્રોગ્રામ 2019-2023) સમગ્ર પરંપરાગત દવાઓના ડેટા પર વૈશ્વિક સર્વેક્ષણ અને WHO GCTM ના મુખ્ય કાર્યાલયની સ્થાપના માટે વ્યાપાર કામગીરી અને વહીવટી પ્રક્રિયાઓ , ટકાઉ વિકાસ અને વ્યવસ્થાપન તેમજ ક્રોસ કટિંગ કાર્યો પર આશાવાદી અભિગમ સાથે ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યાંકો , પરંપરાગત દવા સામાજિક-સાંસ્કૃતિક અને જૈવવિવિધતાનો વારસો વ્યાપકપણે વિતરિત કરવાનો છે..
WHO GCTM પરંપરાગત દવા સંબંધિત તમામ વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય બાબતો પર નેતૃત્વ પૂરું પાડશે તેમજ પરંપરાગત દવા સંશોધન , પ્રથાઓ અને જાહેર આરોગ્ય સંબંધિત વિવિધ નીતિઓ ઘડવામાં સભ્ય દેશોને સમર્થન આપશે..
ડબ્લ્યુએચઓ-જીસીટીએમ સંબંધિત દેશોમાં પરંપરાગત દવાને નિયમન, એકીકૃત અને વધુ સ્થાન આપવામાં દેશો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા વિવિધ પડકારોને ઓળખશે.
આયુષ મંત્રાલયે WHO સાથે આયુર્વેદ અને યુનાની પ્રણાલિની તાલીમ અને પ્રેક્ટિસ પર બેન્ચમાર્ક દસ્તાવેજો વિકસાવવા, રોગોનાં આંતરરાષ્ટ્રીય વર્ગીકરણ-11ના પરંપરાગત દવા પ્રકરણમાં બીજું મોડ્યુલ રજૂ કરવા, એમ-યોગા જેવી એપ્લિકેશનો વિકસાવવા સહિત ઘણા મોરચે સહયોગ કર્યો છે અને ઈન્ટરનેશનલ ફાર્માકોપિયા ઑફ હર્બલ મેડિસિન (આઈપીએચએમ) અને અન્ય સંશોધન અભ્યાસો વગેરેના કામને સમર્થન આપ્યું છે.
વિશ્વ 2030માં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો માટે દસ વર્ષનાં સીમાચિહ્નની નજીક છે ત્યારે સલામત અને અસરકારક પરંપરાગત દવા એ સુનિશ્ચિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે કે તમામ લોકોને ગુણવત્તાયુક્ત આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ સેવાઓ અને સલામત , અસરકારક અને સસ્તી આવશ્યક દવાઓ ઉપલબ્ધ છે.
WHO સાથે મળીને આગામી WHO- GCTM અને અન્ય વિવિધ પહેલો ભારતને સમગ્ર વિશ્વમાં પરંપરાગત દવાને સ્થાન આપવામાં મદદ કરશે..
સમગ્ર વિશ્વમાં પરંપરાગત દવા માટે આ પ્રથમ અને એકમાત્ર વૈશ્વિક દૂરનું કેન્દ્ર (ઓફિસ) હશે..
ટેડ્રોસ અધાનમ ઘેબેરેયસસે ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રીની ઉપસ્થિતિમાં 13મી નવેમ્બર, 2020ના રોજ 5મા આયુર્વેદ દિવસના અવસરે ભારતમાં WHO GCTMની સ્થાપનાની જાહેરાત કરી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકાર અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) વચ્ચે યજમાન દેશ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરીને ગુજરાતના જામનગરમાં WHO ગ્લોબલ સેન્ટર ફોર ટ્રેડિશનલ મેડિસિન (WHO GCTM)ની સ્થાપનાને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આયુષ મંત્રાલયે WHO સાથે આયુર્વેદ અને યુનાની પ્રણાલિની તાલીમ અને પ્રેક્ટિસ પર બેન્ચમાર્ક દસ્તાવેજો વિકસાવવા , રોગોનાં આંતરરાષ્ટ્રીય વર્ગીકરણ-11ના પરંપરાગત દવા પ્રકરણમાં બીજું મોડ્યુલ રજૂ કરવા , એમ-યોગા જેવી એપ્લિકેશનો વિકસાવવા સહિત ઘણા મોરચે સહયોગ કર્યો છે અને ઈન્ટરનેશનલ ફાર્માકોપિયા ઑફ હર્બલ મેડિસિન (આઈપીએચએમ) અને અન્ય સંશોધન અભ્યાસો વગેરેના કામને સમર્થન આપ્યું છે..
ડબ્લ્યુએચઓ-જીસીટીએમ સંબંધિત દેશોમાં પરંપરાગત દવાને નિયમન , એકીકૃત અને વધુ સ્થાન આપવામાં દેશો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા વિવિધ પડકારોને ઓળખશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકાર અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા ( WHO) વચ્ચે યજમાન દેશ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરીને ગુજરાતના જામનગરમાં WHO ગ્લોબલ સેન્ટર ફોર ટ્રેડિશનલ મેડિસિન ( WHO GCTM) ની સ્થાપનાને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
આના દાયરામાં , ITRA, જામનગર , ગુજરાત ખાતે એક વચગાળાનાં કાર્યાલયની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે જેથી ઓળખાયેલ તકનીકી પ્રવૃત્તિઓ અને સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત WHO GCTM નું આયોજન કરવામાં આવે..
આ કેન્દ્રની સ્થાપના માટે પ્રવૃત્તિઓના સંકલન , અમલ અને દેખરેખ માટે સંયુક્ત ટાસ્ક ફોર્સ ( JTF) ની રચના કરવામાં આવી છે.
ટેડ્રોસ અધાનમ ઘેબેરેયસસે ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રીની ઉપસ્થિતિમાં 13મી નવેમ્બર , 2020ના રોજ 5મા આયુર્વેદ દિવસના અવસરે ભારતમાં WHO GCTM ની સ્થાપનાની જાહેરાત કરી હતી.
JTF માં ભારત સરકાર , ભારતનું કાયમી મિશન , જીનીવા અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે.
WHO GCTM પરંપરાગત દવા સંબંધિત તમામ વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય બાબતો પર નેતૃત્વ પૂરું પાડશે તેમજ પરંપરાગત દવા સંશોધન, પ્રથાઓ અને જાહેર આરોગ્ય સંબંધિત વિવિધ નીતિઓ ઘડવામાં સભ્ય દેશોને સમર્થન આપશે.
WHO સાથે મળીને આગામી WHO- GCTM અને અન્ય વિવિધ પહેલો ભારતને સમગ્ર વિશ્વમાં પરંપરાગત દવાને સ્થાન આપવામાં મદદ કરશે.
આના દાયરામાં, ITRA, જામનગર, ગુજરાત ખાતે એક વચગાળાનાં કાર્યાલયની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે જેથી ઓળખાયેલ તકનીકી પ્રવૃત્તિઓ અને સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત WHO GCTMનું આયોજન કરવામાં આવે.
ICMR ની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર રિસર્ચ ઓન ટ્યુબરક્યુલોસિસ ( NIRT) ખાતે મુખ્યત્વે ચેન્નઈ , ભારતમાં સહકાર હાથ ધરવામાં આવશે , જેમાં ઉષ્ણ કટિબંધીય ચેપી અને એલર્જીક રોગોના નિવારણ , નિદાન અને સારવાર માટેની તકનીકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને મૂળભૂત , અનુવાદાત્મક અને પ્રયોજિત નવીન સંશોધન , રોગશાસ્ત્ર , દવા , મોલેક્યુલર બાયોલોજી , મેડિકલ એન્ટોમોલોજી , પરોપજીવી , રોગપ્રતિકારક વિજ્ઞાન , દવા , માઇક્રોબાયોલોજી અને વાઈરોલોજીનો સમાવેશ થાય છે , પરંતુ તેના સુધી મર્યાદિત નથી..
ઈન્ડો-યુએસ સંયુક્ત નિવેદન પર મૂળ 2003માં ચેન્નઈમાં ઈન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર એક્સેલન્સ ઈન રિસર્ચ ( ICER) ની સ્થાપના માટે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
પક્ષકારો વ્યક્તિગત, સંયુક્ત રીતે મંજૂર કરાયેલ, સહયોગી સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ અને સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓના મંજૂર બજેટના આધારે ભંડોળનો ખર્ચ કરી શકે છે.
આ એમઓયુને અનુસરતી તમામ પ્રવૃત્તિઓ સંબંધિત પક્ષોના દેશોમાં પ્રવર્તતા લાગુ કાયદા , નિયમો , પ્રક્રિયાઓ , નીતિઓ અને માર્ગદર્શિકા અનુસાર હાથ ધરવામાં આવશે અને તે કર્મચારીઓ , સંસાધનો અને ફાળવેલ ભંડોળની ઉપલબ્ધતાને આધીન રહેશે..
પક્ષકારો વ્યક્તિગત , સંયુક્ત રીતે મંજૂર કરાયેલ , સહયોગી સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ અને સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓના મંજૂર બજેટના આધારે ભંડોળનો ખર્ચ કરી શકે છે..
આ સહયોગે 13થી વધુ ક્લિનિકલ પ્રોટોકોલ્સને ટેકો આપ્યો છે , હેલ્મિન્થ ચેપની રોગપ્રતિકારક શક્તિની મુખ્ય સમજ વિકસાવવામાં મદદ કરી છે , ક્ષય રોગની રોગપ્રતિકારક પ્રતિક્રિયા પર ડાયાબિટીસ મેલીટસની અસરોને વિસ્તૃત કરી છે , કુપોષણ અને ક્ષય રોગને સમજવા માટે ઘણા અભ્યાસ હાથ ધર્યા છે , હેલ્મિન્થ ચેપની અસરો , ઈમ્યુન પ્રતિભાવ પર SARS-CooV- 2 સેરોપોઝિટિવિટી , વગેરે નો અભ્યાસ કરવા માટે એક પાયલોટ અભ્યાસ શરૂ કર્યો છે ..
ઈન્ડો-યુએસ સંયુક્ત નિવેદન પર મૂળ 2003માં ચેન્નઈમાં ઈન્ટરનેશનલ સેન્ટર ફોર એક્સેલન્સ ઈન રિસર્ચ (ICER)ની સ્થાપના માટે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ સહયોગે 13થી વધુ ક્લિનિકલ પ્રોટોકોલ્સને ટેકો આપ્યો છે, હેલ્મિન્થ ચેપની રોગપ્રતિકારક શક્તિની મુખ્ય સમજ વિકસાવવામાં મદદ કરી છે, ક્ષય રોગની રોગપ્રતિકારક પ્રતિક્રિયા પર ડાયાબિટીસ મેલીટસની અસરોને વિસ્તૃત કરી છે, કુપોષણ અને ક્ષય રોગને સમજવા માટે ઘણા અભ્યાસ હાથ ધર્યા છે, હેલ્મિન્થ ચેપની અસરો, ઈમ્યુન પ્રતિભાવ પર SARS-CooV-2 સેરોપોઝિટિવિટી, વગેરેનો અભ્યાસ કરવા માટે એક પાયલોટ અભ્યાસ શરૂ કર્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ મેડિકલ રિસર્ચ ( ICMR) અને નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ એલર્જી એન્ડ ઈન્ફેક્શન ડિસીઝ ( NIAID), અમેરિકાના આરોગ્ય અને માનવ સેવાઓ વિભાગના નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ વચ્ચે સપ્ટેમ્બર 2021માં અને ભારત સરકારના બીજા શિડ્યુલ (કાર્યવાહી વ્યવહાર) નિયમો 1961ના નિયમ 7( d)(i) અનુસાર હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું..
વ્યક્તિગત પ્રોજેક્ટ્સને ટેકો આપવા માટે પક્ષકારો સરકારી , બિન-સરકારી , ખાનગી ક્ષેત્ર , ફાઉન્ડેશન અને અન્ય સ્ત્રોતો પાસેથી વધારાના ભંડોળ અને સક્રિય ભાગીદારીની માગ કરી શકે છે , જે જરૂરી છે અને સામાન્ય અને રૂઢિગત પ્રથા સાથે સુસંગત છે.
ICER પ્રોગ્રામમાંથી ઉદ્ભવતા સહયોગી સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ હેઠળ ભારતીય વૈજ્ઞાનિકો/સંશોધકો/વિદ્યાર્થીઓને કરાર આધારિત/પ્રોજેક્ટ મોડ પર લાગુ પડતા નિયમો અનુસાર રોજગારી આપવાનો અવકાશ તેમને ટીબી અને અન્ય રોગોનાં ક્ષેત્રોમાં વિવિધ તકનીકો/કૌશલ્ય વિકાસ અને ક્ષમતા નિર્માણ શીખવામાં મદદ કરશે.
તે જ 2008માં લંબાવવામાં આવ્યું છે અને ફરીથી 2017માં નવીકરણ કરવામાં આવ્યું છે અને હવે MOU તરીકે નવીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.
આ એમઓયુને અનુસરતી તમામ પ્રવૃત્તિઓ સંબંધિત પક્ષોના દેશોમાં પ્રવર્તતા લાગુ કાયદા, નિયમો, પ્રક્રિયાઓ, નીતિઓ અને માર્ગદર્શિકા અનુસાર હાથ ધરવામાં આવશે અને તે કર્મચારીઓ, સંસાધનો અને ફાળવેલ ભંડોળની ઉપલબ્ધતાને આધીન રહેશે.
સહયોગ પર ફોકસમાં ટ્યુબરક્યુલોસિસ, પરોપજીવી ચેપ, HIV/AIDS, એલર્જીક રોગો, રોગપ્રતિકારક તંત્રના રોગો, અન્ય ઉભરતા અને પુનઃઉભરતા રોગાણુઓ અને વહેંચાયેલ વૈજ્ઞાનિક હિતના અન્ય રોગોનો સમાવેશ થાય છે.
ICMRની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર રિસર્ચ ઓન ટ્યુબરક્યુલોસિસ (NIRT) ખાતે મુખ્યત્વે ચેન્નઈ, ભારતમાં સહકાર હાથ ધરવામાં આવશે, જેમાં ઉષ્ણ કટિબંધીય ચેપી અને એલર્જીક રોગોના નિવારણ, નિદાન અને સારવાર માટેની તકનીકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને મૂળભૂત, અનુવાદાત્મક અને પ્રયોજિત નવીન સંશોધન, રોગશાસ્ત્ર, દવા, મોલેક્યુલર બાયોલોજી, મેડિકલ એન્ટોમોલોજી, પરોપજીવી, રોગપ્રતિકારક વિજ્ઞાન, દવા, માઇક્રોબાયોલોજી અને વાઈરોલોજીનો સમાવેશ થાય છે, પરંતુ તેના સુધી મર્યાદિત નથી.
સહયોગ પર ફોકસમાં ટ્યુબરક્યુલોસિસ , પરોપજીવી ચેપ , HIV/AIDS, એલર્જીક રોગો , રોગપ્રતિકારક તંત્રના રોગો , અન્ય ઉભરતા અને પુનઃઉભરતા રોગાણુઓ અને વહેંચાયેલ વૈજ્ઞાનિક હિતના અન્ય રોગોનો સમાવેશ થાય છે..
સરકાર અને ભારતીય પ્રજાસત્તાક સરકાર સંસાધનોની ઉપલબ્ધતાના આધારે આ એમઓયુ હેઠળ પ્રવૃત્તિઓ માટે ભંડોળ સહાય પ્રદાન કરી શકે છે.
વ્યક્તિગત પ્રોજેક્ટ્સને ટેકો આપવા માટે પક્ષકારો સરકારી, બિન-સરકારી, ખાનગી ક્ષેત્ર, ફાઉન્ડેશન અને અન્ય સ્ત્રોતો પાસેથી વધારાના ભંડોળ અને સક્રિય ભાગીદારીની માગ કરી શકે છે, જે જરૂરી છે અને સામાન્ય અને રૂઢિગત પ્રથા સાથે સુસંગત છે.
ICER પ્રોગ્રામમાંથી ઉદ્ભવતા સહયોગી સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ હેઠળ ભારતીય વૈજ્ઞાનિકો/સંશોધકો/વિદ્યાર્થીઓને કરાર આધારિત/પ્રોજેક્ટ મોડ પર લાગુ પડતા નિયમો અનુસાર રોજગારી આપવાનો અવકાશ તેમને ટીબી અને અન્ય રોગોનાં ક્ષેત્રોમાં વિવિધ તકનીકો/કૌશલ્ય વિકાસ અને ક્ષમતા નિર્માણ શીખવામાં મદદ કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) અને નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ એલર્જી એન્ડ ઈન્ફેક્શન ડિસીઝ (NIAID), અમેરિકાના આરોગ્ય અને માનવ સેવાઓ વિભાગના નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ વચ્ચે સપ્ટેમ્બર 2021માં અને ભારત સરકારના બીજા શિડ્યુલ (કાર્યવાહી વ્યવહાર) નિયમો 1961ના નિયમ 7(d)(i) અનુસાર હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું.
ICER ચેન્નઈમાં સ્થિત છે અને તે NIAID અને ICMRની નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર રિસર્ચ ઓન ટ્યુબરક્યુલોસિસ (NIRT) વચ્ચેની ભાગીદારી છે.
તે જ 2008માં લંબાવવામાં આવ્યું છે અને ફરીથી 2017માં નવીકરણ કરવામાં આવ્યું છે અને હવે MOU તરીકે નવીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.
ICER ચેન્નઈમાં સ્થિત છે અને તે NIAID અને ICMR ની નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર રિસર્ચ ઓન ટ્યુબરક્યુલોસિસ ( NIRT) વચ્ચેની ભાગીદારી છે.
તેના માટે પ્રારંભિક તબક્કે રૂપિયા 5000 કરોડનો મૂડી હિસ્સો અધિકૃત કરવામાં આવ્યો છે અને રૂપિયા 150 કરોડની પેઇડ-અપ શેર મૂડીને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
રીઅલ એસ્ટેટ માર્કેટ રિસર્ચ , કાનૂની અનુપાલન , મૂલ્યાંકન , માસ્ટર પ્લાનિંગ , ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેન્કિંગ , જમીન વ્યવસ્થાપન વગેરેમાં અસ્કયામત મુદ્રીકરણ માટે જરૂરી વિશિષ્ટ કૌશલ્યો અને તજજ્ઞતાની વ્યાપક શ્રેણીને ધ્યાનમાં રાખીને , નેશનલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ ( NIIF) અને ઇન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા જેવી અન્ય વિશિષ્ટ સરકારી કંપનીઓની જેમ આમાં પણ ખાનગી ક્ષેત્રના વ્યવસાયિકોને રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
NLMC ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સમાં કેન્દ્ર સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ જાણીતા નિષ્ણાતોનો સમાવેશ થશે જેથી કંપનીના વ્યવસાયિક પરિચાલન અને સંચાલનને સક્ષમ કરી શકાય.
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અથવા ક્લોઝરમાંથી પસાર થઇ રહેલા CPSE માટે, આ બિનવપરાશની જમીન અને બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ તેમના મૂલ્યને અનલૉક કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
આ દિશામાં આગળ વધીને, નાણાં મંત્રાલયના જાહેર ઉદ્યોગ વિભાગ દ્વારા કંપની ઉભી કરવામાં આવશે અને તેના પ્રશાસનિક મંત્રાલય તરીકે કામ કરશે.
આનાથી CPSEની ક્લોઝર પ્રક્રિયા વધુ ઝડપથી બનશે અને સરકારી માલિકીની CPSEના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશની પ્રક્રિયા વધુ સરળ બની શકશે.
NLMC પાસે CPSE અને અન્ય સરકારી એજન્સીઓ વતી જમીન અસ્કયામતોનું પ્રોફેશનલ ધોરણે સંચાલન કરવા અને મુદ્રીકરણ કરવા માટે જરૂરી ટેકનિકલ કૌશલ્ય હશે.
આવા કિસ્સાઓમાં (જેમ કે, હાલમાં ચાલી રહેલ CPSE અને વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સૂચિબદ્ધ CPSE ), NLMC વધારાની જમીન અસ્કયામતના મુદ્રીકરણની કામગીરીને એજન્સી કાર્ય તરીકે હાથ ધરશે.
NLMC વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સરકારી માલિકીની CPSE ની ક્લોઝર અને વધારાની બિન-મુખ્ય જમીન અસ્કયામતો હેઠળ CPSE ની વધારાની જમીન અને ભવન અસ્કયામતોની માલિકી ધરાવે, તેને રાખે, સંચાલન કરે અને તેનું મુદ્રીકરણ કરે તેવી પણ અપેક્ષા છે.
NLMC બોર્ડને ખાનગી ક્ષેત્રના અનુભવી વ્યાવસાયિકોને નિયુક્ત કરવા, તેમને ચૂકવણી કરવા અને તેમને જાળવી રાખવા માટે પૂરતી સુગમતા આપવામાં આવશે.
NLMC માં લઘુતમ માત્રામાં પૂર્ણકાલિન સ્ટાફ રાખવામાં આવશે અને મોટાભાગનો સ્ટાફ કોન્ટ્રાક્ટના આધારે સીધા બજારમાંથી નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અથવા ક્લોઝરમાંથી પસાર થઇ રહેલા CPSE માટે , આ બિનવપરાશની જમીન અને બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ તેમના મૂલ્યને અનલૉક કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
NLMC અન્ય સરકારી સંસ્થાઓ (CPSE સહિત)ને તેમની વધારાની બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોને ઓળખવામાં અને પ્રોફેશનલ તેમજ કાર્યદક્ષ રીતે તેનું મુદ્રીકરણ કરવામાં પણ સલાહ અને સહાકર આપશે જેથી મહત્તમ મૂલ્ય ઉપાર્જન થઇ શકે.
આવા કિસ્સાઓમાં (જેમ કે, હાલમાં ચાલી રહેલ CPSE અને વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સૂચિબદ્ધ CPSE), NLMC વધારાની જમીન અસ્કયામતના મુદ્રીકરણની કામગીરીને એજન્સી કાર્ય તરીકે હાથ ધરશે.
NLMC દ્વારા વધારાની જમીનના મુદ્રીકરણ અને કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગો (CPSE) તેમજ અન્ય સરકારી એજન્સીઓની અસ્કયામત નિર્માણનું કામ કરવામાં આવશે.
NLMC દ્વારા વધારાની જમીનના મુદ્રીકરણ અને કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગો ( CPSE ) તેમજ અન્ય સરકારી એજન્સીઓની અસ્કયામત નિર્માણનું કામ કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ભૂમિ મુદ્રીકરણ નિગમ (NLMC)ને એક સંપૂર્ણપણે ભારત સરકારની માલિકીની કંપની તરીકે સ્થાપવા માટે મંજૂરી આપી છે.
હાલમાં, CPSE પાસે નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં વધારાની, બિનવપરાશની અને ઓછા વપરાશ વાળી બિન-મુખ્ય અસ્કયામતો જમીન અને ભવનોના સ્વરૂપમાં છે.
NLMCમાં લઘુતમ માત્રામાં પૂર્ણકાલિન સ્ટાફ રાખવામાં આવશે અને મોટાભાગનો સ્ટાફ કોન્ટ્રાક્ટના આધારે સીધા બજારમાંથી નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોના મુદ્રીકરણથી, સરકાર બિનવપરાશ (ફાજલ)ની તેમજ ઓછા વપરાશ વાળી અસ્કયામતોના મુદ્રીકરણ દ્વારા નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં આવકનું સર્જન કરી શકશે..
NLMC જમીન મુદ્રીકરણની શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓના સંગ્રાહક તરીકે કાર્ય કરશે , સરકારને અસ્કયામત મુદ્રીકરણ કાર્યક્રમના અમલીકરણમાં સહાય કરશે અને ટેકનિકલ સલાહ આપશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે..
NLMC વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સરકારી માલિકીની CPSEની ક્લોઝર અને વધારાની બિન-મુખ્ય જમીન અસ્કયામતો હેઠળ CPSEની વધારાની જમીન અને ભવન અસ્કયામતોની માલિકી ધરાવે, તેને રાખે, સંચાલન કરે અને તેનું મુદ્રીકરણ કરે તેવી પણ અપેક્ષા છે.
NLMCના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સમાં કેન્દ્ર સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ જાણીતા નિષ્ણાતોનો સમાવેશ થશે જેથી કંપનીના વ્યવસાયિક પરિચાલન અને સંચાલનને સક્ષમ કરી શકાય.
આનાથી ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણો , નવી આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ , સ્થાનિક અર્થતંત્રને વેગ આપવા અને આર્થિક તેમજ સામાજિક માળખાકીય સુવિધાઓ માટે નાણાકીય સંસાધનો ઉત્પન્ન કરવા માટે આ ઓછા ઉપયોગમાં લેવાયેલી અસ્કયામતોનો ઉત્પાદક ઉપયોગ કરવાનું પણ સક્ષમ થઇ શકશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ભૂમિ મુદ્રીકરણ નિગમ ( NLMC )ને એક સંપૂર્ણપણે ભારત સરકારની માલિકીની કંપની તરીકે સ્થાપવા માટે મંજૂરી આપી છે.
NLMC પાસે CPSE અને અન્ય સરકારી એજન્સીઓ વતી જમીન અસ્કયામતોનું પ્રોફેશનલ ધોરણે સંચાલન કરવા અને મુદ્રીકરણ કરવા માટે જરૂરી ટેકનિકલ કૌશલ્ય હશે.
NLMC ના અધ્યક્ષ , બિન-સરકારી નિદેશકોની નિયુક્તિ ગુણવત્તા આધારિત પસંદગી પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે..
NLMC બોર્ડને ખાનગી ક્ષેત્રના અનુભવી વ્યાવસાયિકોને નિયુક્ત કરવા , તેમને ચૂકવણી કરવા અને તેમને જાળવી રાખવા માટે પૂરતી સુગમતા આપવામાં આવશે..
આનાથી ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણો, નવી આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ, સ્થાનિક અર્થતંત્રને વેગ આપવા અને આર્થિક તેમજ સામાજિક માળખાકીય સુવિધાઓ માટે નાણાકીય સંસાધનો ઉત્પન્ન કરવા માટે આ ઓછા ઉપયોગમાં લેવાયેલી અસ્કયામતોનો ઉત્પાદક ઉપયોગ કરવાનું પણ સક્ષમ થઇ શકશે.
NLMC જમીન મુદ્રીકરણની શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓના સંગ્રાહક તરીકે કાર્ય કરશે, સરકારને અસ્કયામત મુદ્રીકરણ કાર્યક્રમના અમલીકરણમાં સહાય કરશે અને ટેકનિકલ સલાહ આપશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
રીઅલ એસ્ટેટ માર્કેટ રિસર્ચ, કાનૂની અનુપાલન, મૂલ્યાંકન, માસ્ટર પ્લાનિંગ, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેન્કિંગ, જમીન વ્યવસ્થાપન વગેરેમાં અસ્કયામત મુદ્રીકરણ માટે જરૂરી વિશિષ્ટ કૌશલ્યો અને તજજ્ઞતાની વ્યાપક શ્રેણીને ધ્યાનમાં રાખીને, નેશનલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ (NIIF) અને ઇન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા જેવી અન્ય વિશિષ્ટ સરકારી કંપનીઓની જેમ આમાં પણ ખાનગી ક્ષેત્રના વ્યવસાયિકોને રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
NLMC અન્ય સરકારી સંસ્થાઓ ( CPSE સહિત)ને તેમની વધારાની બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોને ઓળખવામાં અને પ્રોફેશનલ તેમજ કાર્યદક્ષ રીતે તેનું મુદ્રીકરણ કરવામાં પણ સલાહ અને સહાકર આપશે જેથી મહત્તમ મૂલ્ય ઉપાર્જન થઇ શકે.
આ દિશામાં આગળ વધીને, નાણાં મંત્રાલયના જાહેર ઉદ્યોગ વિભાગ દ્વારા કંપની ઉભી કરવામાં આવશે અને તેના પ્રશાસનિક મંત્રાલય તરીકે કામ કરશે..
NLMCના અધ્યક્ષ, બિન-સરકારી નિદેશકોની નિયુક્તિ ગુણવત્તા આધારિત પસંદગી પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે.
હાલમાં, CPSE પાસે નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં વધારાની, બિનવપરાશની અને ઓછા વપરાશ વાળી બિન-મુખ્ય અસ્કયામતો જમીન અને ભવનોના સ્વરૂપમાં છે.
આનાથી CPSE ની ક્લોઝર પ્રક્રિયા વધુ ઝડપથી બનશે અને સરકારી માલિકીની CPSE ના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશની પ્રક્રિયા વધુ સરળ બની શકશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને નવેમ્બર 2021માં ભારતીય તબીબી સંશોધન પરિષદ ( અને ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટી વચ્ચે અને નિયમ 7( ભારત સરકારની બીજી સૂચિ (વ્યવસાયનો વ્યવહાર) નિયમો 1961 અનુસાર હસ્તાક્ષર કરાયેલ મેમોરેન્ડમ ઑફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ ( વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યા હતા..
એમઓયુ હેઠળના ઉદ્દેશ્યો ભારતીય વૈજ્ઞાનિકો અને સંશોધકો માટે ક્ષમતા નિર્માણ આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો અને નિયમનકારી આવશ્યકતાઓ સાથે સુસંગત ડેટાનો સંગ્રહ તેના પોતાના ભંડોળનો ઉપયોગ કરીને ક્ષમતા વિકાસ માટે પ્રાદેશિક હબ બનવા તરફ ભારતનો વિકાસ અને ઇક્વિટી અને સાર્વભૌમત્વના સિદ્ધાંતોને સંયુક્ત રીતે અનુસરવાનો છે.
જો પક્ષો પછીથી આ એમઓયુ દ્વારા પરિકલ્પિત પ્રવૃત્તિઓના એક તત્વ માટે ભંડોળ સુરક્ષિત કરે છે અને તે ભંડોળનો એક ભાગ અન્ય પક્ષને પસાર કરવાનો હેતુ છે તો પ્રશ્નમાં રહેલી પ્રવૃત્તિને સંચાલિત કરવા માટે વધારાના કરારને અમલમાં મૂકવામાં આવશે..
બંને પક્ષો નાબૂદીના તબક્કામાં ત્રણ વેક્ટર-જન્ય રોગો (મેલેરિયા વિસેરલ લીશમેનિયાસિસ ફાઇલેરિયાસિસ) અને ઉભરતા ચેપ ડેટા મેનેજમેન્ટ ડેટા દસ્તાવેજીકરણ ડેટા શેરિંગ અને વિકાસ માટે શ્રેષ્ઠ પ્રયાસોને ટેકો આપવા અને વિકસાવવા માટે વિચારોનું આદાન-પ્રદાન કરવા અને શેર કરવા સંમત થયા છે.
પર પરિણામો હાંસલ કરવા માટે સચિવાલયની સમય-બાઉન્ડ હોસ્ટિંગ સાથે ભંડોળ ઊભું કરો અને પૂલ કરો અને ડેટામાં અને તેની બહાર ભાગીદારી બનાવો અને ઇક્વિટી અને પારદર્શિતા સાથે કૌશલ્ય-શેરિંગ કરો..
સમાન ગવર્નન્સ ફ્રેમવર્ક સંશોધન કાર્યક્રમો પર સહયોગ માટેની તકોનું અન્વેષણ કરવા અને ક્ષમતા મજબૂત કરવા સંશોધન ફેલોનું આદાનપ્રદાન ડેટા મેનેજમેન્ટ અને આંકડાકીય વિશ્લેષણ પર ત્રણ વર્ષની કાર્ય યોજના વિકસાવવી..
આ એમઓયુ દ્વારા પરિકલ્પિત સહયોગના સંબંધમાં દરેક પક્ષો પોતાનો ખર્ચ ઉઠાવશે.
રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્ર સરકારના વિવિધ મંત્રાલયો/વિભાગો સાથે સઘન પરામર્શ હાથ ધર્યા પછી આ દરો નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યા છે.
છેલ્લા 4-5 વર્ષમાં, જીઓલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા અને ખનીજ ઉત્ખનન નિગમ લિમિટેડ જેવી કેન્દ્રીય એજન્સીઓએ અન્વેષણનું કામ હાથ ધર્યું છે અને કેટલાક એવા બ્લૉકના રિપોર્ટ્સ રાજ્ય સરકારોને સોંપ્યા છે જેમાંથી દેશમાં હજી સુધી ખનીજોનું ખનન કરવામાં આવ્યું નથી.
આ મંજૂરી આપવાથી ગ્લુકોનાઇટ, પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ, એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ ખનીજના સંદર્ભમાં ખાણકામ બ્લૉકની હરાજી સુનિશ્ચિત થઇ શકશે અને તેના કારણે આ ખનીજોની આયાતમાં ઘટાડો થઇ શકશે, ખાણકામ ક્ષેત્રમાં તેમજ વિનિર્માણ ક્ષેત્રમાં સશક્તીકરણની તકોનું સર્જન થઇ શકશે અને તેના કારણે સમાજના વિશાળ વર્ગનો સહિયારો વિકાસ સુનિશ્ચિત કરવામાં મદદ મળી રહેશે.
તેનાથી ખનીજોના સ્થાનિક ઉત્પાદન દ્વારા દેશની વિદેશી નિર્ભરતામાં ઘટાડો થઇ શકશે.
ગ્લુકોનાઇટ/પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ (PGM), એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજોના રોયલ્ટી દરોના નિર્ધારણ અને ASPની મદદથી હરાજી માટેના બ્લૉકની સંખ્યામાં વધારો થશે.
આ મંજૂરી આપવાથી દેશના અર્થતંત્ર માટે ઘણી મહત્વપૂર્ણ ખનીજોના સંદર્ભમાં આયાતના વિકલ્પ તરફ આગળ વધી શકાશે અને મૂલ્યવાન વિદેશી હુંડિયામણની અનામતની બચત થઇ શકશે.
આ ખાણ મંત્રાલય દ્વારા લેવામાં આવેલા આ પગલાંથી ખાણકામ ક્ષેત્રમાં રોજગારી સર્જનમાં પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે.
પ્લેટિમન સમૂહની ધાતુઓ ( PGM ) ખૂબ જ ઊંચુ મૂલ્ય ધરાવતી ધાતુઓ છે અને તેનો ઉપયોગ વિવિધ ઉદ્યોગોમાં તેમને આવિષ્કારી ઉપકરણો માટે કરવામાં આવે છે.
જો કે, આ ખનીજો માટે રોયલ્ટીનો દર અલગથી પૂરો પાડવામાં આવ્યો ન હતો અને આ ખનીજોના ખનનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તે યોગ્ય ન હતું.
ખનીજ ક્ષેત્રને વધુ વેગવાન બનાવવા માટે , 2021માં આ અધિનિયમમાં વધુ સુધારો કરવામાં આવ્યો છે.
રાજ્ય સરકારો દ્વારા આપવામાં આવેલા સક્રીય સહકાર સાથે, દેશમાં 145 કરતાં વધારે ખનીજ બ્લૉકની સફળતાપૂર્વક હરાજી કરવામાં આવી છે.
તદ્અનુસાર, મંત્રાલયે હરાજીમાં બહેતર સહભાગીતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રોયલ્ટીના વાજબી દર સૂયવ્યા હતા જેને આદરણીય પ્રધાનમંત્રીના નેતૃત્વમાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ખનીજ ક્ષેત્રને વધુ વેગવાન બનાવવા માટે, 2021માં આ અધિનિયમમાં વધુ સુધારો કરવામાં આવ્યો છે.
આ સુધારા હેઠળ, સરકારે ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી માટે, ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા, દેશમાં ઇઝ ઓફ ડુઇંગ બિઝનેસમાં સુધારો કરવા અને દેશના સકલ ઘરેલુ ઉત્પાદ (GDP)માં ખનીજના યોગદાનમાં વધારો કરવા માટે મોટું પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
ખાણ મંત્રાલય આ ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી સક્ષમ કરવા માટે જરૂરી આ ખનીજોની સરેરાશ વેચાણ કિંમત (ASP)ની ગણતરી માટે પદ્ધતિ પણ પૂરી પાડશે.
ખનીજ મામલે આત્મનિર્ભરતા તરફ લેવામાં આવેલા એક મોટા પગલાં તરીકે , ઘણી રાજ્ય સરકારોએ હરાજી માટે આવા ખનીજ બ્લૉક્સને ઓળખી કાઢ્યા છે.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આપવામાં આવેલી ‘ આત્મનિર્ભર ભારત ’ ની દૂરંદેશીના નેતૃત્વ હેઠળ ખાણ મંત્રાલય દ્વારા દેશમાં ખનીજોના અન્વેષણ અને ખનનમાં વધારો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે, જેના કારણે હરાજી માટે વધારે બ્લૉક ઉપલબ્ધ થયા છે.
ખાણ મંત્રાલય આ ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી સક્ષમ કરવા માટે જરૂરી આ ખનીજોની સરેરાશ વેચાણ કિંમત ( ASP) ની ગણતરી માટે પદ્ધતિ પણ પૂરી પાડશે..
તેનાથી ડાઉનસ્ટ્રીમ ઉદ્યોગો માટે ખનીજોની ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરવાનું અને કૃષિ ક્ષેત્રને સહકાર આપવાનું સુનિશ્ચિત થઇ શકશે..
દેશમાં ખનીજ સંપત્તિની ફાળવણીમાં પારદર્શકતા અને બિન-ભેદભાવની નીતિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે હરાજી દ્વારા ખનીજ મુક્તિઓ આપવાની નવી કાયદા વ્યવસ્થાના અમલીકરણ માટે આ અધિનિયમમાં 2015માં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
જ્યારે ગ્લુકોનાઇટ/પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ (PGM), એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજોની વાત આવે છે, ત્યારે દેશ આપણી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે સંપૂર્ણપણે આ ખનીજોની આયાત પર નિર્ભર છે.
આ મંજૂરી આપવાથી દેશમાં પ્રથમ વખત ગ્લુકોનાઈટ, પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ, એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમના સંબંધમાં ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી સુનિશ્ચિત થઇ શકશે.
ખનીજ પોલીમોર્ફમાં આવતી એન્ડેલ્યૂસાઇટ, સિલિમાઇનાઇટ અને કેનાઇટ ખનીજોની રોયલ્ટીનો દર અગાઉના સ્તરે જ જાળવી રાખવામાં આવ્યો છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા, ગ્લુકોનાઇટ, પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ (PGM), એન્ડેલ્યૂસાઇટ, સિલિમાઇનાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ ખનીજની રોયલ્ટીના દર નિર્ધારિત કરવા માટે ખાણ અને ખનીજો (વિકાસ અને નિયમન) અધિનિયમ, 1957 (અહીંથી આગળ ‘અધિનિયમ’ તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે)ના સૂધારાના બીજા શેડ્યૂલ માટે ખાણ મંત્રાલય દ્વારા મૂકવામાં આવેલી દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
એન્ડેલ્યૂસાઇટ, મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજો ખૂબ જ મહત્વની ખનીજો છે અને તેનો ઉપયોગ ઔદ્યોગિક હેતુઓ માટે કરવામાં આવે છે.
વર્ષ 2021માં કરવામાં આવેલા સુધારાઓને કારણે તેમાં વધારે વેગ પ્રાપ્ત થવાથી, નાણાકીય વર્ષ 2021-22 દરમિયાન વધુ 146 બ્લૉકને હરાજી માટે મૂકવામાં આવ્યા છે.
ખનીજ મામલે આત્મનિર્ભરતા તરફ લેવામાં આવેલા એક મોટા પગલાં તરીકે, ઘણી રાજ્ય સરકારોએ હરાજી માટે આવા ખનીજ બ્લૉક્સને ઓળખી કાઢ્યા છે.
ખનનની પ્રવૃત્તિઓ માત્ર કાચી લોહ ધાતુ, બોક્સાઇટ, ચૂનાના પથ્થર જેવી પરંપરાગત ખનીજો પૂરતું સિમિત નથી પરંતુ ઊંડાણમાં રહેલી ખનીજો, ખાતર માટેની ખનીજો, મહત્વપૂર્ણ ખનીજો અને આયાત કરવામાં આવતી ખનીજોના ખનન માટે પણ તે પ્રવૃત્તિમાં વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું છે.
આ ખનીજોના સ્વદેશી ખનનને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે તે દેશના હિતમાં છે અને તેનાથી પોટાશ ખાતર તેમજ અન્ય ખનીજોની આયાતમાં ઘટાડો આવી શકશે.
ખનનની પ્રવૃત્તિઓ માત્ર કાચી લોહ ધાતુ, બોક્સાઇટ, ચૂનાના પથ્થર જેવી પરંપરાગત ખનીજો પૂરતું સિમિત નથી પરંતુ ઊંડાણમાં રહેલી ખનીજો, ખાતર માટેની ખનીજો, મહત્વપૂર્ણ ખનીજો અને આયાત કરવામાં આવતી ખનીજોના ખનન માટે પણ તે પ્રવૃત્તિમાં વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા, ગ્લુકોનાઇટ, પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ ( PGM ), એન્ડેલ્યૂસાઇટ, સિલિમાઇનાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ ખનીજની રોયલ્ટીના દર નિર્ધારિત કરવા માટે ખાણ અને ખનીજો (વિકાસ અને નિયમન) અધિનિયમ, 1957 (અહીંથી આગળ ‘ અધિનિયમ ’ તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે)ના સૂધારાના બીજા શેડ્યૂલ માટે ખાણ મંત્રાલય દ્વારા મૂકવામાં આવેલી દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
છેલ્લા 4-5 વર્ષમાં, જીઓલોજિકલ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા અને ખનીજ ઉત્ખનન નિગમ લિમિટેડ જેવી કેન્દ્રીય એજન્સીઓએ અન્વેષણનું કામ હાથ ધર્યું છે અને કેટલાક એવા બ્લૉકના રિપોર્ટ્સ રાજ્ય સરકારોને સોંપ્યા છે જેમાંથી દેશમાં હજી સુધી ખનીજોનું ખનન કરવામાં આવ્યું નથી.
જ્યારે ગ્લુકોનાઇટ/પોટાશ , એમરલ્ડ , પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ ( PGM), એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજોની વાત આવે છે , ત્યારે દેશ આપણી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે સંપૂર્ણપણે આ ખનીજોની આયાત પર નિર્ભર છે.
જો કે , આ ખનીજો માટે રોયલ્ટીનો દર અલગથી પૂરો પાડવામાં આવ્યો ન હતો અને આ ખનીજોના ખનનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તે યોગ્ય ન હતું..
આમાંથી, નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન 34 બ્લૉકની હરાજી સફળતાપૂર્વક પૂરી કરવામાં આવી છે.
આ સુધારા હેઠળ , સરકારે ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી માટે , ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા , દેશમાં ઇઝ ઓફ ડુઇંગ બિઝનેસમાં સુધારો કરવા અને દેશના સકલ ઘરેલુ ઉત્પાદ ( GDP )માં ખનીજના યોગદાનમાં વધારો કરવા માટે મોટું પ્રોત્સાહન આપ્યું છે..
તદ્અનુસાર, મંત્રાલયે હરાજીમાં બહેતર સહભાગીતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રોયલ્ટીના વાજબી દર સૂયવ્યા હતા જેને આદરણીય પ્રધાનમંત્રીના નેતૃત્વમાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ગ્લુકોનાઇટ અને પોટાશ જેવી ખનીજોનો ઉપયોગ કૃષિ ક્ષેત્રમાં ખાતર તરીકે કરવામાં આવે છે.
આ મંજૂરી આપવાથી દેશમાં પ્રથમ વખત ગ્લુકોનાઈટ , પોટાશ , એમરલ્ડ , પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ , એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ ના સંબંધમાં ખનીજ બ્લૉક્સની હરાજી સુનિશ્ચિત થઇ શકશે..
એન્ડેલ્યૂસાઇટ, મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજો ખૂબ જ મહત્વની ખનીજો છે અને તેનો ઉપયોગ ઔદ્યોગિક હેતુઓ માટે કરવામાં આવે છે..
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આપવામાં આવેલી ‘આત્મનિર્ભર ભારત’ની દૂરંદેશીના નેતૃત્વ હેઠળ ખાણ મંત્રાલય દ્વારા દેશમાં ખનીજોના અન્વેષણ અને ખનનમાં વધારો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે, જેના કારણે હરાજી માટે વધારે બ્લૉક ઉપલબ્ધ થયા છે.
ગ્લુકોનાઇટ/પોટાશ, એમરલ્ડ, પ્લેટિનમ સમૂહની ધાતુઓ ( PGM ), એન્ડેલ્યૂસાઇટ અને મોલીબ્ડેનમ જેવી ખનીજોના રોયલ્ટી દરોના નિર્ધારણ અને ASP ની મદદથી હરાજી માટેના બ્લૉકની સંખ્યામાં વધારો થશે..
પ્લેટિમન સમૂહની ધાતુઓ (PGM) ખૂબ જ ઊંચુ મૂલ્ય ધરાવતી ધાતુઓ છે અને તેનો ઉપયોગ વિવિધ ઉદ્યોગોમાં તેમને આવિષ્કારી ઉપકરણો માટે કરવામાં આવે છે.
આ સમગ્ર ભારતમાં લગભગ કરોડ લાભાર્થીઓને આવરી લેશે અને પહેલાની જેમ ભારત સરકાર દ્વારા સંપૂર્ણ ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે..
સરકારે અંદાજે રૂ.અત્યાર સુધીમાં લાખ કરોડ ખર્ચ કર્યો અને અન્ય રૂ.સપ્ટેમ્બર સુધી આગામી મહિનામાં કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવશે અને હેઠળનો કુલ ખર્ચ લગભગ રૂ.
અત્યાર સુધીમાં કરોડથી વધુ પોર્ટેબિલિટી વ્યવહારોથી લાભાર્થીઓને તેમના ઘરથી દૂર ફાયદો થયો છે..
અત્રે એ ઉલ્લેખનીય છે કે વિશ્વના સૌથી મોટા ખાદ્ય સુરક્ષા કાર્યક્રમ તરીકે એપ્રિલ થી અમલીકરણ હેઠળ છે..
આનો અર્થ એ છે કે દરેક ગરીબ પરિવારને રાશનના સામાન્ય જથ્થા કરતાં લગભગ બમણું મળશે..
સમાજના ગરીબ અને નબળા વર્ગો પ્રત્યેની ચિંતા અને સંવેદનશીલતાને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના ( યોજનાને બીજા છ મહિના માટે સપ્ટેમ્બર તબક્કો લંબાવી છે..
વિસ્તૃત હેઠળ દરેક લાભાર્થીને હેઠળના અનાજના સામાન્ય ક્વોટા ઉપરાંત દર મહિને વ્યક્તિ દીઠ વધારાનું કિલો મફત રાશન મળશે.
આ વિસ્તરણ (તબક્કો હેઠળ અન્ય મફત અનાજ સાથે હેઠળ મફત અનાજની એકંદર ફાળવણી હવે અનાજ છે..
સરકાર દ્વારા ખેડૂતોને અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ ચૂકવણી સાથે સદીની સૌથી ખરાબ રોગચાળા છતાં અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ ખરીદીને કારણે આ શક્ય બન્યું છે.
કૃષિ ક્ષેત્રોમાં આ રેકોર્ડ ઉત્પાદન માટે ભારતીય ખેડૂતો - અન્નદાતા અભિનંદનને પાત્ર છે..
વિશેષ ઉલ્લેખનીય છે કે સરકારે હેઠળ લગભગ મફત અનાજની ફાળવણી પાંચમા તબક્કા સુધી કરી હતી.
ભલે રોગચાળો નોંધપાત્ર રીતે ઓછો થયો હોય અને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ વેગ પકડી રહી હોય આ એક્સ્ટેંશન એ સુનિશ્ચિત કરશે કે કોઈ પણ ગરીબ પરિવાર રિકવરીના આ સમયમાં ખોરાક વિના સૂઈ ન જાય..
દેશભરની લગભગ લાખ રાશનની દુકાનોમાંથી વન નેશન વન રેશન કાર્ડ ( યોજના હેઠળ કોઈપણ સ્થળાંતર મજૂર અથવા લાભાર્થી દ્વારા પોર્ટેબિલિટી દ્વારા મફત રાશનનો લાભ મેળવી શકાય છે.
આ કાર્યક્રમમાં પ્રાથમિક મિશન અને અભ્યાસ પછી બે પરિણામી ક્ષેત્રોને ઓળખી લેવામાં આવ્યા છે જેમાં (1) MSME કાર્યક્રમની સંસ્થાઓ અને સુશાસનનું મજબૂતીકરણ અને (2) બજારની સુલભતા, પેઢીઓની ક્ષમતાઓ અને ફાઇનાન્સની પહોંચને સમર્થન છે.
વધુમાં, કાર્યક્રમ ક્ષમતા નિર્માણ, હેન્ડહોલ્ડિંગ, કૌશલ્ય વિકાસ, ગુણવત્તા સંવર્ધન, ટેકનોલોજિકલ અપગ્રેડેશન, ડિજિટાઇઝેશન, સંપર્ક અને માર્કેટિંગ પ્રોત્સાહન તેમજ, અન્ય બાબતોની વચ્ચે અપૂરતું ધ્યાન આપવામાં બ્લૉક્સને પ્રોત્સાહન આપશે.
18 માર્ચ 2021ના રોજ યોજાયેલી EFCની બેઠકમાં તેમણે આ નોંધ અંગે ચર્ચા કરી હતી અને આ પ્રસ્તાવને મંત્રીમંડળ દ્વારા વિચાર કરવા માટે મોકલવાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી..
ભંડોળ આપવાનો નિર્ણય ઉદ્દેશ્ય પસંદગીના માપદંડો પર આધારિત હશે અને SIPનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે તેમજ MoMSMEમાં સ્થાપિત કરવામાં આવેલી સઘન પ્રક્રિયા દ્વારા તેને મંજૂરી આપવામાં આવશે.
જો કે, કુલ 5,55,000 MSMEને ખાસ કરીને કામગીરીમાં ઉન્નતિ માટે લક્ષ્યમાં રાખવામાં આવ્યા છે અને આ ઉપરાંત, સેવા ક્ષેત્રને સમાવવા માટે લક્ષિત બજારના વિસ્તરણ અને લગભગ 70,500 મહિલા MSMEની વૃદ્ધિ કરવાની પણ વિભાવના સમાવી લેવામાં આવી છે.
97મી સ્ક્રિનિંગ સમિતિ બેઠકમાં આર્થિક બાબતોના વિભાગ (DEA) દ્વારા RAMPના પ્રાથમિક પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
વધુમાં, કાર્યક્રમ ક્ષમતા નિર્માણ, હેન્ડહોલ્ડિંગ, કૌશલ્ય વિકાસ, ગુણવત્તા સંવર્ધન, ટેકનોલોજિકલ અપગ્રેડેશન, ડિજિટાઇઝેશન, સંપર્ક અને માર્કેટિંગ પ્રોત્સાહન તેમજ, અન્ય બાબતોની વચ્ચે અપૂરતું ધ્યાન આપવામાં બ્લૉક્સને પ્રોત્સાહન આપશે..
18 માર્ચ 2021ના રોજ યોજાયેલી EFCની બેઠકમાં તેમણે આ નોંધ અંગે ચર્ચા કરી હતી અને આ પ્રસ્તાવને મંત્રીમંડળ દ્વારા વિચાર કરવા માટે મોકલવાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી.
જે રાજ્યોમાં MSMEની હાજરી નીચલી બાજુએ હોય, ત્યાં RAMP હેઠળ આવરી લેવામાં આવતી યોજનાઓની ઉચ્ચ અસરને પરિણામે આ કાર્યક્રમ મોટા ઔપચારિકરણની શરૂઆત કરશે.
તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને SIP તૈયાર કરવા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવશે અને SIP અંતર્ગત રજૂ કરવામાં આવેલા પ્રસ્તાવોને તેમના મૂલ્યાંકનના આધારે ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે.
RAMP કાર્યક્રમ, રાજ્યો સાથે સહયોગમાં વધારો કરીને મોટા રોજગાર સક્ષમકર્તા, બજાર પ્રોત્સાહક, નાણાં સુવિધા પૂરા પાડનાર બનશે અને નિઃસહાય સ્થિતિમાં મૂકાયેલા વર્ગો તેમજ હરિત પહેલને સમર્થન કરશે.
RAMP કાર્યક્રમ, રાજ્યો સાથે સહયોગમાં વધારો કરીને મોટા રોજગાર સક્ષમકર્તા, બજાર પ્રોત્સાહક, નાણાં સુવિધા પૂરા પાડનાર બનશે અને નિઃસહાય સ્થિતિમાં મૂકાયેલા વર્ગો તેમજ હરિત પહેલને સમર્થન કરશે..
RAMP કાર્યક્રમથી MSME ક્ષેત્ર સમક્ષ ઉભા થયેલા સામાન્ય અને કોવિડ સંબંધિત પડકારોને હાલમાં અસ્તિત્વમાં રહેલી MSME યોજનાઓના પ્રભાવમાં વધારો કરીને તેનો ઉકેલ લાવવામાં આવશે જેમાં ખાત કરીને સ્પર્ધાત્મકતા મોરચે ધ્યાન આપવામાં આવશે.
તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને SIP તૈયાર કરવા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવશે અને SIP અંતર્ગત રજૂ કરવામાં આવેલા પ્રસ્તાવોને તેમના મૂલ્યાંકનના આધારે ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે..
કામથ સમિતિ અને પ્રધાનમંત્રીની આર્થિક સલાહકાર પરિષદ (PMEAC) દ્વારા કરવામાં આવેલી ભલામણોને અનુરૂપ MSMEના મજબૂતીકરણ માટે RAMPની રચના કરી હતી અને તેનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
SIPમાં RAMP અંતર્ગત આવતા MSMEની ઓળખ અને ગતિશીલતા માટે આઉટરીચ (સંપર્ક) પ્લાન, મુખ્ય અવરોધો અને અંતરાયોની ઓળખ, સીમાચિહ્નો નક્કી કરવાની કામગીરી અને અક્ષય ઉર્જા, ગ્રામીણ અને બિન-ખેતી વ્યવસાય, જથ્થાબંધ અને છૂટક વેપાર, ગ્રામીણ અને કુટીર ઉદ્યોગ, મહિલા ઉદ્યોગ વગેરે સહિત જેમાં બજેટની જરૂર હોય તેવા પ્રોજેક્ટ સામેલ રહેશે..
તેનું નેતૃત્વ MSME પ્રધાન દ્વારા કરવામાં આવશે અને તેમાં વિવિધ મંત્રાલયોના પ્રતિનિધિત્વનો સમાવેશ થાય છે તેમજ સચિવાલય દ્વારા સમર્થિત છે.
આ કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ બજાર અને ધીરાણ સુધીની પહોંચમાં સુધારો કરવાનો, કેન્દ્ર અને રાજ્યમાં સંસ્થાઓ તેમજ સુશાસનને મજબૂત કરવાનો, કેન્દ્ર અને રાજ્ય વચ્ચેના જોડાણો અને ભાગીદારીમાં સુધારો કરવાનો, વિલંબમાં પડેલી ચુકવણીના મુદ્દાઓનો ઉકેલ લાવવાનો અને MSMEને હરિત બનાવવાનો છે.
ભંડોળ આપવાનો નિર્ણય ઉદ્દેશ્ય પસંદગીના માપદંડો પર આધારિત હશે અને SIPનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે તેમજ MoMSMEમાં સ્થાપિત કરવામાં આવેલી સઘન પ્રક્રિયા દ્વારા તેને મંજૂરી આપવામાં આવશે..
ત્યારપછી, મિશન, રાજ્યો અને અન્ય હિતધારકો સાથે વ્યાપક પરામર્શ, વિશ્વ બેંક દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા ટેકનિકલ અને વિશ્વાસ આધીન મૂલ્યાંકન જેવા કાર્યો કરવામાં આવ્યા હતા.
RAMP અંતર્ગત આવિષ્કારને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે અને ઉદ્યોગજગતના માપદંડો, આચરણોમાં વધારો કરવામાં આવશે અને MSME સ્પર્ધાત્મક તેમજ આત્મનિર્ભર બની શકે તે માટે તેમને જરૂરી ટેકનોલોજિકલ ઇનપુટ આપવામાં આવશે, નિકાસમાં વધારો કરવામાં આવશે, આયાતની અવેજ ઉભી કરવામાં આવશે અને ઘરેલુ વિનિર્માણને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે, માટે આ પ્રકારે આ કાર્યક્રમ આત્મનિર્ભર ભારત મિશનને અનુરૂપ રહેશે.
RAMP અંતર્ગત આવિષ્કારને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે અને ઉદ્યોગજગતના માપદંડો, આચરણોમાં વધારો કરવામાં આવશે અને MSME સ્પર્ધાત્મક તેમજ આત્મનિર્ભર બની શકે તે માટે તેમને જરૂરી ટેકનોલોજિકલ ઇનપુટ આપવામાં આવશે, નિકાસમાં વધારો કરવામાં આવશે, આયાતની અવેજ ઉભી કરવામાં આવશે અને ઘરેલુ વિનિર્માણને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે, માટે આ પ્રકારે આ કાર્યક્રમ આત્મનિર્ભર ભારત મિશનને અનુરૂપ રહેશે..
રાષ્ટ્રીય સ્તરે MoMSMEની ક્ષમતાનું નિર્માણ કરવા ઉપરાંત, RAMP કાર્યક્રમ રાજ્યોમાં અમલીકરણ ક્ષમતા અને MSME કવરેજ વધારે વ્યાપક કરવાનો ઉદ્દેશ પણ રાખે છે.
રાષ્ટ્રીય સ્તરે MoMSMEની ક્ષમતાનું નિર્માણ કરવા ઉપરાંત, RAMP કાર્યક્રમ રાજ્યોમાં અમલીકરણ ક્ષમતા અને MSME કવરેજ વધારે વ્યાપક કરવાનો ઉદ્દેશ પણ રાખે છે..
આ યોજનાનો કુલ ખર્ચ રૂ.6,062.45 કરોડ અથવા 808 મિલિયન અમેરિકી ડૉલર છે, જેમાંથી રૂ.3750 કરોડ અથવા 500 મિલિયન અમેરિકી ડૉલર વિશ્વ બેંક પાસેથી લોન પેટે મળશે અને બાકી રહેલી રૂ.2312.45 કરોડ અથવા 308 મિલિયન અમેરિકી ડૉલરની મૂડી ભારત સરકાર (GoI) દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવશે.
તે પછી, એક ખર્ચ ફાઇનાન્સ સમિતિ (EFC) નોંધ તૈયાર કરવામાં આવી હતી અને સંબંધિત મંત્રાલયો/વિભાગો પાસેથી તેમની ટિપ્પણીઓ મેળવવા માટે તેમને મોકલી આપવામાં આવી હતી.
કામથ સમિતિ અને પ્રધાનમંત્રીની આર્થિક સલાહકાર પરિષદ (PMEAC) દ્વારા કરવામાં આવેલી ભલામણોને અનુરૂપ MSMEના મજબૂતીકરણ માટે RAMPની રચના કરી હતી અને તેનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો..
“MSMEની કામગીરીમાં વૃદ્ધિ અને પ્રવેગ” (RAMP) યોજના વિશ્વ બેંક દ્વારા સહાયતા પ્રાપ્ત કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજના છે જે સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગ મંત્રાલય (MoMSME) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા વિવિધ કોરોના વાઇરસ બીમારી 2019 (કોવિડ) સ્થિતિસ્થાપકતા અને પુનર્પાપ્તિ હસ્તક્ષેપોને સમર્થન આપે છે..
આ ઉપરાંત, રોજબરોજના અમલીકરણ માટે રાષ્ટ્રીય સ્તરે અને રાજ્યોમાં કાર્યક્રમ વ્યવસ્થાપન એકમો તૈયાર કરવામાં આવશે, જેમાં RAMP કાર્યક્રમના અમલીકરણ, દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન માટે MoMSME અને રાજ્યોને સમર્થન આપવા માટે ઉદ્યોગજગતમાંથી સ્પર્ધાત્મક રીતે પસંદ કરવામાં આવેલ વ્યાવસાયિકો અને નિષ્ણાતોને સમાવવામાં આવશે.
97મી સ્ક્રિનિંગ સમિતિ બેઠકમાં આર્થિક બાબતોના વિભાગ (DEA) દ્વારા RAMPના પ્રાથમિક પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
બજારની સુલભતા અને સ્પર્ધાત્મકતામાં સુધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, હાલમાં ચાલી રહેલા MoMSME કાર્યક્રમને સમર્થન આપવા માટે ડિસ્બર્સમેન્ટ લિન્ક્ડ ઇન્ડિકેટર્સ (DLI) સામે મંત્રાલયના બજેટમાં RAMP દ્વારા ભંડોળનો પ્રવાહ લાવવામાં આવશે..
આ રાજ્યો દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ SIP સુધારેલ MSME ક્ષેત્રના વિકાસ માટે ભાવિ રૂપરેખા તરીકે કામ કરશે.
RAMP કાર્યક્રમ સમગ્ર દેશમાં પોતાના પ્રભાવ સાથે MSME તરીકે પાત્રતા ધરાવતા તમામ 63 મિલિયન ઔદ્યોગિક એકમોને પ્રત્યક્ષ અથવા પરોક્ષ રીતે લાભ પહોંચાડશે..
RAMP એક નવી યોજના છે અને નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં તેનો આરંભ થશે..
જો કે, કુલ 5,55,000 MSMEને ખાસ કરીને કામગીરીમાં ઉન્નતિ માટે લક્ષ્યમાં રાખવામાં આવ્યા છે અને આ ઉપરાંત, સેવા ક્ષેત્રને સમાવવા માટે લક્ષિત બજારના વિસ્તરણ અને લગભગ 70,500 મહિલા MSMEની વૃદ્ધિ કરવાની પણ વિભાવના સમાવી લેવામાં આવી છે..
RAMP એક નવી યોજના છે અને નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં તેનો આરંભ થશે.
આ યોજનાનો કુલ ખર્ચ રૂ.6,062.45 કરોડ અથવા 808 મિલિયન અમેરિકી ડૉલર છે, જેમાંથી રૂ.3750 કરોડ અથવા 500 મિલિયન અમેરિકી ડૉલર વિશ્વ બેંક પાસેથી લોન પેટે મળશે અને બાકી રહેલી રૂ.2312.45 કરોડ અથવા 308 મિલિયન અમેરિકી ડૉલરની મૂડી ભારત સરકાર (GoI) દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવશે..
આ કાર્યક્રમમાં પ્રાથમિક મિશન અને અભ્યાસ પછી બે પરિણામી ક્ષેત્રોને ઓળખી લેવામાં આવ્યા છે જેમાં (1) MSME કાર્યક્રમની સંસ્થાઓ અને સુશાસનનું મજબૂતીકરણ અને (2) બજારની સુલભતા, પેઢીઓની ક્ષમતાઓ અને ફાઇનાન્સની પહોંચને સમર્થન છે..
“MSMEની કામગીરીમાં વૃદ્ધિ અને પ્રવેગ” (RAMP) યોજના વિશ્વ બેંક દ્વારા સહાયતા પ્રાપ્ત કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજના છે જે સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગ મંત્રાલય (MoMSME) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા વિવિધ કોરોના વાઇરસ બીમારી 2019 (કોવિડ) સ્થિતિસ્થાપકતા અને પુનર્પાપ્તિ હસ્તક્ષેપોને સમર્થન આપે છે.
SIPમાં RAMP અંતર્ગત આવતા MSMEની ઓળખ અને ગતિશીલતા માટે આઉટરીચ (સંપર્ક) પ્લાન, મુખ્ય અવરોધો અને અંતરાયોની ઓળખ, સીમાચિહ્નો નક્કી કરવાની કામગીરી અને અક્ષય ઉર્જા, ગ્રામીણ અને બિન-ખેતી વ્યવસાય, જથ્થાબંધ અને છૂટક વેપાર, ગ્રામીણ અને કુટીર ઉદ્યોગ, મહિલા ઉદ્યોગ વગેરે સહિત જેમાં બજેટની જરૂર હોય તેવા પ્રોજેક્ટ સામેલ રહેશે.
MoMSMEના સચિવના નેતૃત્વ હેઠળ RAMP કાર્યક્રમ સમિતિ દ્વારા RAMP હેઠળ ચોક્કસ પૂરી પાડવા પાત્ર સેવાઓ અને સુવિધાઓ પર દેખરેખ રાખવામાં આવશે.
બજારની સુલભતા અને સ્પર્ધાત્મકતામાં સુધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, હાલમાં ચાલી રહેલા MoMSME કાર્યક્રમને સમર્થન આપવા માટે ડિસ્બર્સમેન્ટ લિન્ક્ડ ઇન્ડિકેટર્સ (DLI) સામે મંત્રાલયના બજેટમાં RAMP દ્વારા ભંડોળનો પ્રવાહ લાવવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત, રોજબરોજના અમલીકરણ માટે રાષ્ટ્રીય સ્તરે અને રાજ્યોમાં કાર્યક્રમ વ્યવસ્થાપન એકમો તૈયાર કરવામાં આવશે, જેમાં RAMP કાર્યક્રમના અમલીકરણ, દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન માટે MoMSME અને રાજ્યોને સમર્થન આપવા માટે ઉદ્યોગજગતમાંથી સ્પર્ધાત્મક રીતે પસંદ કરવામાં આવેલ વ્યાવસાયિકો અને નિષ્ણાતોને સમાવવામાં આવશે..
RAMP પર એકંદરે દેખરેખ અને નીતિઓના ઓવરવ્યૂની કામગીરી એક સર્વોચ્ચ રાષ્ટ્રીય MSME કાઉન્સિલ દ્વારા કરવામાં આવશે.
આ કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ બજાર અને ધીરાણ સુધીની પહોંચમાં સુધારો કરવાનો, કેન્દ્ર અને રાજ્યમાં સંસ્થાઓ તેમજ સુશાસનને મજબૂત કરવાનો, કેન્દ્ર અને રાજ્ય વચ્ચેના જોડાણો અને ભાગીદારીમાં સુધારો કરવાનો, વિલંબમાં પડેલી ચુકવણીના મુદ્દાઓનો ઉકેલ લાવવાનો અને MSMEને હરિત બનાવવાનો છે..
વિશ્વ બેંક દ્વારા RAMP માટે કરવામાં આવેલી ભંડોળની ચુકવણી નીચે જણાવ્યા અનુસાર ડિસ્બર્સમેન્ટ લિન્ક્ડ ઇન્ટિકેટર્સ પૂરા કરશે: વિશ્વ બેંક દ્વારા RAMP માટે કરવામાં આવેલી ભંડોળની ચુકવણી નીચે જણાવ્યા અનુસાર ડિસ્બર્સમેન્ટ લિન્ક્ડ ઇન્ટિકેટર્સ પૂરા કરશે:.
RAMPનું મહત્વનું ઘટક વ્યૂહાત્મક રોકાણ યોજનાઓ (SIP) તૈયાર કરવાનું છે, જેમાં તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આમંત્રણ આપવામાં આવશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે વિશ્વ બેંકની સહાય સાથેના કાર્યક્રમ “MSMEની કામગીરીમાં વૃદ્ધિ અને પ્રવેગ” (RAMP) માટે 808 મિલિયન અમેરિકી ડૉલર એટલે કે રૂપિયા 6,062.45 કરોડ મંજૂર કર્યા છે.
આ રાજ્યો દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ SIP સુધારેલ MSME ક્ષેત્રના વિકાસ માટે ભાવિ રૂપરેખા તરીકે કામ કરશે..
RAMP કાર્યક્રમથી MSME ક્ષેત્ર સમક્ષ ઉભા થયેલા સામાન્ય અને કોવિડ સંબંધિત પડકારોને હાલમાં અસ્તિત્વમાં રહેલી MSME યોજનાઓના પ્રભાવમાં વધારો કરીને તેનો ઉકેલ લાવવામાં આવશે જેમાં ખાત કરીને સ્પર્ધાત્મકતા મોરચે ધ્યાન આપવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, ભારતીય મૂલ્યો પર ખાસ ભાર મૂકીને જ આપણે આપણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને પશ્ચિમી વિચારો પર આધારિત વિદેશી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ વચ્ચે ફરક પેદા કરી શકીશું..
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે જણાવ્યું હતું કે, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓએ વિદ્યાર્થીઓને આધુનિક દુનિયાના સમુદાયના નાગરિકો બનવા સક્ષમ બનાવવા પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, નવી શિક્ષણ નીતિ અંતર્ગત આપણા દેશને ‘નોલેજ સુપરપાવર’ બનાવવાના ઉદ્દેશ સાથે ભારતીય મૂલ્યો પર આધારિત આધુનિક જ્ઞાન-વિજ્ઞાનના શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવા પ્રયાસો કરવામાં આવ્યાં છે.
વળી ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ દ્વારા જનહિત અને નૈતિકતાના મહત્વ પર પણ વિશેષ ભાર આપવાની જરૂર છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, ભારતીય મૂલ્યો પર ખાસ ભાર મૂકીને જ આપણે આપણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને પશ્ચિમી વિચારો પર આધારિત વિદેશી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ વચ્ચે ફરક પેદા કરી શકીશું.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આ રીતે યુનિવર્સિટીનું કેમ્પસ મિનિ-ઇન્ડિયા જેવું છે અને આપણી રાષ્ટ્રીય એકતાને મજબૂત કરે છે.
આ આપણા સમાજમાં પરિવર્તનનો સંકેત છે અને નવા ભારતની ઝાંખી રજૂ કરે છે..
રાષ્ટ્રપતિએ આનંદ વ્યક્ત કરીને જણાવ્યું હતું કે, ગુજરાતની સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કરનાર આશરે 55 ટકા વિદ્યાર્થીઓ છોકરીઓ છે અને આજના પદવીદાન સમારંભમાં 21 મેડલમાંથી 13 મેડલ છોકરીઓએ મેળવ્યાં છે.
વિદ્યાર્થીઓ સ્થાનિક સંસાધનોનો ઉપયોગ કરવાની સાથે સંશોધન અને નવીનતા દ્વારા સ્થાનિક વિકાસને વેગ આપીને ખરાં અર્થમાં તેમના શિક્ષણને ઉપયોગી બનાવી શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે, ગુજરાતની સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટીમાં આશરે 30 રાજ્યોના વિદ્યાર્થીઓ શિક્ષણ મેળવી રહ્યાં છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, 85 ટકાથી વધારે વિદ્યાર્થીઓ અન્ય રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આપણે હંમેશા યાદ રાખવું પડશે કે આપણા શિક્ષણથી વ્યક્તિગત લાભ ઉપરાંત આપણા સમાજ અને દેશને પણ ફાયદો થવો જોઈએ.
તેમણે આજે (23 ફેબ્રુઆરી, 2021) ગાંધીનગરમાં ગુજરાતની સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટીના ત્રીજા પદવીદાન સમારંભમાં સંબોધન કર્યું હતું..
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, નવી શિક્ષણ નીતિ અંતર્ગત આપણા દેશને ‘ નોલેજ સુપરપાવર ’ બનાવવાના ઉદ્દેશ સાથે ભારતીય મૂલ્યો પર આધારિત આધુનિક જ્ઞાન-વિજ્ઞાનના શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવા પ્રયાસો કરવામાં આવ્યાં છે.
રાષ્ટ્રપતિએ વિદ્યાર્થીઓને સંબોધન કરતા જણાવ્યું હતું કે, આપણી વૈશ્વિક વિચારસરણીનું હાર્દ છે – મજબૂત અને આત્મનિર્ભર ભારતનું નિર્માણ.
તેમણે યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કરતા અન્ય રાજ્યોના વિદ્યાર્થીઓને ગુજરાતના લોકોમાંથી આત્મનિર્ભરતા, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને સ્વરોજગારી મેળવવાના ઉત્સાહમાંથી પ્રેરણા લેવા અપીલ કરી હતી..
નવી શિક્ષણ વ્યવસ્થાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સતત પરિવર્તન પામતી દુનિયામાં વિદ્યાર્થીઓને તેમની ફરજો પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો પણ છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, વિકાસની સફરમાં પ્રમાણમાં પાછળ રહી ગયેલા લોકોના ઉત્થાન માટે પ્રયાસો કરીને વિદ્યાર્થીઓ શ્રેષ્ઠ સમાજનું નિર્માણ કરવામાં પ્રદાન કરી શકશે..
AIM દેશમાં આવિષ્કારની સંસ્કૃતિના વિકાસ અને ઉદ્યમશીલતાની ઇકો-સિસ્ટમના સર્જનના તેના ઉદ્દેશિત લક્ષ્ય પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે.
AIM ના તમામ કાર્યક્રમો સાથે મળીને 34 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આવરી લે છે.
AIM દેશમાં આવિષ્કારની સંસ્કૃતિના વિકાસ અને ઉદ્યમશીલતાની ઇકો-સિસ્ટમના સર્જનના તેના ઉદ્દેશિત લક્ષ્ય પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે..
આ કાર્યક્રમમાં ઇનોવેશન ઇકોસિસ્ટમમાં વધુને વધુ સહભાગિતાને પ્રેરણા આપીને ભારતના વસ્તી વિષયક ડિવિડન્ડનો લાભ ઉઠાવવાનું લક્ષ્ય છે..
AIM ના ઉદ્દેશ્યોમાં શાળા , યુનિવર્સિટી , સંશોધન સંસ્થાઓ , MSME અને ઉદ્યોગ સ્તરે હસ્તક્ષેપ કરીને સમગ્ર દેશમાં આવિષ્કાર અને ઉદ્યમશીલતાની ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન કરવાનું અને તેને પ્રોત્સાહન આપવાનું કાર્ય સામેલ છે.
આ દૃશ્ટાંતો પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, AIM દ્વારા રાષ્ટ્રીય અને વૈશ્વિક સ્તરે આવિષ્કાર ઇકોસિસ્ટમને એકીકૃત કરવા પર કામ કરવામાં આવ્યું છે: નીતિ આયોગ હેઠળ, આદરણીય નાણાં મંત્રી દ્વારા 2015ના અંદાજપત્રના ભાષણમાં કરવામાં આવેલી ઘોષણાને અનુરૂપ આ મિશન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
AIM દ્વારા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નિર્માણ અને સંસ્થાના નિર્માણ, બંને પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામં આવ્યું છે.
આ તમામ પ્રકારની સ્થાપના કરવામાં અને લાભાર્થીઓને સહકાર આપવા માટે કુલ રૂપિયા 2000 કરોડ કરતાં વધારે અંદાજપત્રીય ખર્ચ કરવામાં આવશે..
AIM સમર્થિત સ્ટાર્ટઅપ્સે સરકારી અને ખાનગી ઇક્વિટી રોકાણકારો પાસેથી રૂપિયા 2000 કરોડ કરતાં વધારે રકમ એકઠી કરી છે અને હજારો રોજગારીઓનું સર્જન કર્યું છે.
AIMના ઉદ્દેશ્યોમાં શાળા, યુનિવર્સિટી, સંશોધન સંસ્થાઓ, MSME અને ઉદ્યોગ સ્તરે હસ્તક્ષેપ કરીને સમગ્ર દેશમાં આવિષ્કાર અને ઉદ્યમશીલતાની ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન કરવાનું અને તેને પ્રોત્સાહન આપવાનું કાર્ય સામેલ છે.
AIM દ્વારા પ્રાપ્ત કરવાના હોય તેવા ઉદ્દેશિત લક્ષ્યો આ મુજબ છે: AIM દ્વારા પ્રાપ્ત કરવાના હોય તેવા ઉદ્દેશિત લક્ષ્યો આ મુજબ છે:.
પાછલા વર્ષોના સમયગાળા દરમિયાન , AIM દ્વારા આખા દેશમાં આવિષ્કારની પ્રવૃત્તિઓને એકીકૃત કરવા માટે સંસ્થાકીય વ્યવસ્થાતંત્ર પૂરું પાડવાનું કામ કરવામાં આવ્યું છે.
આ કાર્યક્રમમાં ઇનોવેશન ઇકોસિસ્ટમમાં વધુને વધુ સહભાગિતાને પ્રેરણા આપીને ભારતના વસ્તી વિષયક ડિવિડન્ડનો લાભ ઉઠાવવાનું લક્ષ્ય છે.
AIMની કામગીરી ચાલુ રાખવા માટે મંત્રીમંડળ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી હોવાથી, હવે તેમના પર વધુ એવી સહિયારી આવિષ્કારની ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન કરવાની જવાબદારી આવી છે જ્યાં આવિષ્કાર અને ઉદ્યમશીલતામાં જોડાવાનું વધુ સરળ બની જાય.
AIM સમર્થિત સ્ટાર્ટઅપ્સે સરકારી અને ખાનગી ઇક્વિટી રોકાણકારો પાસેથી રૂપિયા 2000 કરોડ કરતાં વધારે રકમ એકઠી કરી છે અને હજારો રોજગારીઓનું સર્જન કર્યું છે.
નીતિ આયોગ હેઠળ, આદરણીય નાણાં મંત્રી દ્વારા 2015ના અંદાજપત્રના ભાષણમાં કરવામાં આવેલી ઘોષણાને અનુરૂપ આ મિશન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા અટલ ઇનોવેશન મિશન (AIM)ની મુદત માર્ચ 2023 સુધી લંબાવવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
પાછલા વર્ષોના સમયગાળા દરમિયાન, AIM દ્વારા આખા દેશમાં આવિષ્કારની પ્રવૃત્તિઓને એકીકૃત કરવા માટે સંસ્થાકીય વ્યવસ્થાતંત્ર પૂરું પાડવાનું કામ કરવામાં આવ્યું છે.
પોતાના કાર્યક્રમો દ્વારા, તેણે લાખો શાળાના બાળકોમાં આવિષ્કારની ભાવના ઉભી કરી છે.
AIMના તમામ કાર્યક્રમો સાથે મળીને 34 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આવરી લે છે.
AIM દ્વારા રાષ્ટ્રીય હિતના મુદ્દાઓ પર અનેક ઇનોવેશન ચેલેન્જનો પણ અમલ કરવામાં આવ્યો છે.
પોતાના કાર્યક્રમો દ્વારા , તેણે લાખો શાળાના બાળકોમાં આવિષ્કારની ભાવના ઉભી કરી છે.
AIM દ્વારા રાષ્ટ્રીય હિતના મુદ્દાઓ પર અનેક ઇનોવેશન ચેલેન્જનો પણ અમલ કરવામાં આવ્યો છે.
AIM દ્વારા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નિર્માણ અને સંસ્થાના નિર્માણ, બંને પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામં આવ્યું છે.
આ દૃશ્ટાંતો પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે , AIM દ્વારા રાષ્ટ્રીય અને વૈશ્વિક સ્તરે આવિષ્કાર ઇકોસિસ્ટમને એકીકૃત કરવા પર કામ કરવામાં આવ્યું છે:.
AIM ની કામગીરી ચાલુ રાખવા માટે મંત્રીમંડળ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી હોવાથી, હવે તેમના પર વધુ એવી સહિયારી આવિષ્કારની ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન કરવાની જવાબદારી આવી છે જ્યાં આવિષ્કાર અને ઉદ્યમશીલતામાં જોડાવાનું વધુ સરળ બની જાય..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા અટલ ઇનોવેશન મિશન ( AIM )ની મુદત માર્ચ 2023 સુધી લંબાવવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ માહિતી માંગવા કે રજૂ કરવાનું અન્ય કાયદાઓની જોગવાઇઓને આધીન હોય છે.
SEBI અધિનિયમ, 2002ની કલમ 11ની પેટ કલમ (2)ની જોગવાઇ (ib) અંતર્ગત SEBIને ભારતમાં અથવા ભારતની બહાર તેમના જેવું જ કામ કરી રહેલા બોર્ડ પાસેથી માહિતી માંગવા અથવા તેમની સમક્ષ માહિતી રજૂ કરવાની સત્તા આપવામાં આવી છે, જે સિક્યોરિટીઝના કાયદાઓના સંદર્ભમાં ઉલ્લંઘન રોકવા અને શોધવા સંબંધિત બાબતોમાં કરવામાં આવે છે.
SEBIની સ્થાપના કરવાનો મૂળ ઉદ્દેશ રોકાણકારોના હિતોનું રક્ષણ કરવાનો અને ભારતમાં સિક્યોરિટીઝ બજારોના નિયમિત તેમજ તેમના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
સાથે સાથે, તે વ્યક્તિગત નાણાકીય બજાર ગ્રાહકો (સિક્યોરિટી ધારકો, સ્થાનિક અને વિદેશી રોકાણકારો અને વીમા પોલિસી ધારકો)ના અધિકારો સુનિશ્ચિત કરે છે અને નાણાકીય ગેરરીતિઓ સામે રક્ષણ પણ આપે છે..
સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (SEBI)ની સ્થાપના સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા અધિનિયમ, 1992 હેઠળ કરવામાં આવી હતી.
જોકે, IOSCO MMoU પાસે તેમના અવકાશ હેઠળ ટેકનિકલ સહાયતાની જોગવાઇ નથી.
આ કમિશન બિન-બેંક નાણાંકીય સંસ્થાઓ, વીમા કંપનીઓ અને મધ્યસ્થીઓ, સિક્યોરિટીઝ પેઢીઓ અને બચત અને ક્રેડિટ સહકારી સંસ્થાઓ પર પોતાની સત્તાનો ઉપયોગ કરે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (SEBI) અને મોંગોલિયાના ફાઇનાન્સિયલ રેગ્યુલેટરી કમિશન વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
ભારતની બહાર કોઇપણ સત્તામંડળને કોઇપણ માહિતી પૂરી પાડવા માટે, SEBI કેન્દ્ર સરકારની પૂર્વ મંજૂરી સાથે આવી સત્તા સાથે કોઇ વ્યવસ્થા અથવા કરાર અથવા સમજૂતી કરી શકે છે.
ફાઇનાન્સિયલ રેગ્યુલેટરી કમિશન (FRC)ની સ્થાપના 2006માં કરવામાં આવી છે, જે એક સંસદીય સત્તામંડળ છે અને તેમને બિન-બેંક ક્ષેત્ર પર દેખરેખ રાખવાની અને તેમનું નિયમન કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે; આમાં વીમા અને સિક્યોરિટીઝ બજારો પણ સામેલ છે અને માઇક્રોફાઇનાન્સ ક્ષેત્રના સહભાગીઓ પણ સામેલ છે.
આ પૃષ્ઠભૂમિમાં, FRCએ SEBIને પરસ્પર સહકાર અને ટેકનિકલ સહાયતા માટે દ્વિપક્ષીય MoU પર હસ્તાક્ષર કરવા માટે વિનંતી કરી છે.
ટેકનિકલ સહાયતા કાર્યક્રમથી સત્તામંડળોને મૂડી બજારો, ક્ષમતા નિર્માણ પ્રવૃત્તિઓ અને સ્ટાફ માટે તાલીમ કાર્યક્રમો સંબંધિત બાબતો પર પરામર્શ કરવાથી ફાયદો થશે..
સૂચિત દ્વિપક્ષીય MoU, સિક્યોરિટીઝ કાયદાના અસરકારક અમલ તરફ દોરી જતા માહિતીના આદાનપ્રદાનના માળખાને વધુ મજબૂત કરવા માટે યોગદાન આપશે અને તે ઉપરાંત, ટેકનિકલ સહાયતા કાર્યક્રમ સ્થાપવામાં પણ મદદરૂપ થશે.
SEBIની જેમ FRC પણ આંતરરાષ્ટ્રીય સિક્યોરિટીઝ કમિશન સંગઠનના બહુપક્ષીય MoU (IOSCO MMoU)માં સહ-હસ્તાક્ષરકર્તા છે.
આજદિ સુધીમાં, SEBIએ અન્ય દેશોના મૂડી બજાર નિયામકો સાથે 27 દ્વિપક્ષીય MoU પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે..
FRC સ્થિરતા અને મજબૂત આર્થિક બજારો પૂરા પાડવા માટે જવાબદાર છે.
સહકારનો અવકાશ મોટાભાગે વિકેન્દ્રિત ઘરેલું વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ પર કેન્દ્રિત છે અને આ MoC હેઠળ સહકારના સ્વરૂપે ઉપચારિત વેસ્ટ વોટરના અસરકારક પુનઃઉપયોગથી સહકારને પ્રોત્સાહન અને સુવિધા મળશે જેમાં વિકેન્દ્રિત ઘરેલુ વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ પર પરિસંવાદો, પરિષદો અને ક્ષમતા નિર્માણ દ્વારા માહિતી અને કુશળતાની આપલે કરવામાં પરસ્પર હિતનાં ક્ષેત્રોનો સમાવેશ થઈ શકે છે પરંતુ તે પૂરતું મર્યાદિત નથી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે જલ શક્તિ મંત્રાલયના જળ સંસાધન , નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ ( DoWR, RD અને GR) વિભાગ અને જાપાનનાં પર્યાવરણ મંત્રાલય વચ્ચે વિકેન્દ્રીત સ્થાનિક વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટનાં ક્ષેત્રોમાં હસ્તાક્ષર કરાયેલા સહકાર મેમોરેન્ડમ ( MoC) માટે કાર્ય-ઉત્તર મંજૂરી આપી દીધી છે..
આ MOC હેઠળની પ્રવૃત્તિઓને સરળ બનાવવા માટે, કેસ-વિશિષ્ટ વિગતવાર દસ્તાવેજો જેમ કે પૂર્વ-સંભાવ્યતા અહેવાલો, શક્યતા અહેવાલો અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ અહેવાલો, અને અન્ય બાબતો જેમ કે જો જરૂરી જણાય તો, આવા કેસ-વિશિષ્ટ પ્રોગ્રામ અને પ્રોજેક્ટની નાણાકીય વ્યવસ્થા, જે સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં વિગતવાર સ્પષ્ટીકરણો તેમજ અન્ય સંબંધિત બાબતોને આવરી લઈ બનાવવામાં આવી શકે છે.
બંને પક્ષો એક મેનેજમેન્ટ કાઉન્સિલ (MC)ની સ્થાપના કરશે જે સહયોગની વિગતવાર પ્રવૃત્તિઓ ઘડીને અને તેની પ્રગતિનું નિરીક્ષણ કરીને આ MoCના અમલીકરણ માટે જવાબદાર છે.
વિકેન્દ્રિત વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ ક્ષેત્રોમાં જાપાનનાં પર્યાવરણ મંત્રાલય અને ભારતના જલ શક્તિ મંત્રાલય (MoJS)ના જળ સંસાધન નદી વિકાસ અને ગંગા પુનર્જીવન વિભાગ (DoWR, RD અને GR) વચ્ચે સહકાર મેમોરેન્ડમ (MoC) પર 19.03.2022ના રોજ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
નમામિ ગંગે કાર્યક્રમ હેઠળ સમાન પરિસ્થિતિ ઉપરાંત, જલ જીવન મિશન હેઠળ કવરેજ સાથે વસાહતોમાંથી ગ્રે/કાળાં પાણીનાં વ્યવસ્થાપન તેમજ મિશન હેઠળ તાજાં પાણીના સ્ત્રોતોના ટકાઉપણાં માટે વિકેન્દ્રિત જોહકાસોઉ સિસ્ટમો વધુ અસર કરી શકે છે.
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના DoWR, RD અને GR, MoJS અને જાપાનના^ પર્યાવરણ મંત્રાલય વચ્ચે વિકેન્દ્રિત સ્થાનિક વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટની ક્ષમતાને મજબૂત, સુગમ અને વિકાસ માટે આ MoC પર હસ્તાક્ષર કરાયા હતા.
તે ULB ને વેસ્ટ વોટરને ટ્રીટ કરવાના જટિલ મુદ્દા માટે વધુ સારી રીતે આયોજન કરવામાં મદદ કરશે..
બંને પક્ષો એક મેનેજમેન્ટ કાઉન્સિલ ( MC) ની સ્થાપના કરશે જે સહયોગની વિગતવાર પ્રવૃત્તિઓ ઘડીને અને તેની પ્રગતિનું નિરીક્ષણ કરીને આ MoC ના અમલીકરણ માટે જવાબદાર છે..
વિકેન્દ્રિત વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ ક્ષેત્રોમાં જાપાનનાં પર્યાવરણ મંત્રાલય અને ભારતના જલ શક્તિ મંત્રાલય (MoJS) ના જળ સંસાધન નદી વિકાસ અને ગંગા પુનર્જીવન વિભાગ ( DoWR, RD અને GR) વચ્ચે સહકાર મેમોરેન્ડમ ( MoC) પર 19.03.2022 ના રોજ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
તે ULBને વેસ્ટ વોટરને ટ્રીટ કરવાના જટિલ મુદ્દા માટે વધુ સારી રીતે આયોજન કરવામાં મદદ કરશે.
બંને દેશો વચ્ચે સમાનતા અને પરસ્પર લાભના સિદ્ધાંતો પર આધારિત, જાહેર પાણીના ક્ષેત્રોમાં પાણીનાં પર્યાવરણની જાળવણી અને જાહેર આરોગ્યમાં સુધારો કરવા માટે વિકેન્દ્રિત ઘરેલુ વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ માટે સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ MoC પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના DoWR, RD અને GR, MoJS અને જાપાનના ^ પર્યાવરણ મંત્રાલય વચ્ચે વિકેન્દ્રિત સ્થાનિક વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટની ક્ષમતાને મજબૂત , સુગમ અને વિકાસ માટે આ MoC પર હસ્તાક્ષર કરાયા હતા.
ભારત-જાપાનના ચાલી રહેલા સહકારને ધ્યાનમાં રાખીને, વિકેન્દ્રિત ટ્રિટમેન્ટ ક્ષેત્રમાં અનુભવ અને કુશળતાની આપલે કરવા માટે જાપાન સાથે સમજૂતી કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
આ MoC હેઠળ બંને પક્ષો પર કોઈ નાણાકીય જવાબદારીઓ રહેશે નહીં.
જળ સંસાધન , નદી વિકાસ અને ગંગા પુનર્જીવન મંત્રાલય નીતિ અને તકનીકી કુશળતાની વહેંચણી , તાલીમ અભ્યાસક્રમો , કાર્યશાળાઓ , વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી પરિસંવાદો , નિષ્ણાતોના આદાનપ્રદાન અને અભ્યાસ પ્રવાસો દ્વારા જળ સંસાધન વિકાસ અને વ્યવસ્થાપનમાં અન્ય દેશો સાથે દ્વિપક્ષીય સહયોગની કલ્પના કરી રહ્યું છે.
ભારત-જાપાનના ચાલી રહેલા સહકારને ધ્યાનમાં રાખીને , વિકેન્દ્રિત ટ્રિટમેન્ટ ક્ષેત્રમાં અનુભવ અને કુશળતાની આપલે કરવા માટે જાપાન સાથે સમજૂતી કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે..
એક મેનેજમેન્ટ કાઉન્સિલ (MC)ની રચના કરવામાં આવશે જે આ MoCના અમલીકરણ માટે સહયોગની વિગતવાર પ્રવૃત્તિઓ ઘડીને અને તેની પ્રગતિ પર દેખરેખ રાખવા માટે જવાબદાર હશે.
સહકારનો અવકાશ મોટાભાગે વિકેન્દ્રિત ઘરેલું વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ પર કેન્દ્રિત છે અને આ MoC હેઠળ સહકારના સ્વરૂપે ઉપચારિત વેસ્ટ વોટરના અસરકારક પુનઃઉપયોગથી સહકારને પ્રોત્સાહન અને સુવિધા મળશે જેમાં વિકેન્દ્રિત ઘરેલુ વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ પર પરિસંવાદો , પરિષદો અને ક્ષમતા નિર્માણ દ્વારા માહિતી અને કુશળતાની આપલે કરવામાં પરસ્પર હિતનાં ક્ષેત્રોનો સમાવેશ થઈ શકે છે પરંતુ તે પૂરતું મર્યાદિત નથી..
MoC દ્વારા જાપાન સાથેનો સહયોગ વિકેન્દ્રિત ઘરેલું વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ અને જોહકાસોઉ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ટ્રીટેડ ગંદા પાણીના અસરકારક પુનઃઉપયોગ જેવા ક્ષેત્રોમાં ખૂબ ફળદાયી સાબિત થશે.
નમામિ ગંગે કાર્યક્રમ હેઠળ સમાન પરિસ્થિતિ ઉપરાંત , જલ જીવન મિશન હેઠળ કવરેજ સાથે વસાહતોમાંથી ગ્રે/કાળાં પાણીનાં વ્યવસ્થાપન તેમજ મિશન હેઠળ તાજાં પાણીના સ્ત્રોતોના ટકાઉપણાં માટે વિકેન્દ્રિત જોહકાસોઉ સિસ્ટમો વધુ અસર કરી શકે છે.
આ MOC હેઠળની પ્રવૃત્તિઓને સરળ બનાવવા માટે , કેસ-વિશિષ્ટ વિગતવાર દસ્તાવેજો જેમ કે પૂર્વ-સંભાવ્યતા અહેવાલો , શક્યતા અહેવાલો અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ અહેવાલો , અને અન્ય બાબતો જેમ કે જો જરૂરી જણાય તો , આવા કેસ-વિશિષ્ટ પ્રોગ્રામ અને પ્રોજેક્ટની નાણાકીય વ્યવસ્થા , જે સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં વિગતવાર સ્પષ્ટીકરણો તેમજ અન્ય સંબંધિત બાબતોને આવરી લઈ બનાવવામાં આવી શકે છે.
આ MOC હેઠળની પ્રવૃત્તિઓને સરળ બનાવવા માટે, કેસ-વિશિષ્ટ વિગતવાર દસ્તાવેજો જેમ કે પૂર્વ-સંભાવ્યતા અહેવાલો, શક્યતા અહેવાલો અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ અહેવાલો અને અન્ય બાબતો બનાવવામાં આવી શકે છે, જે સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં વિગતવાર સ્પષ્ટીકરણો તેમજ અન્ય સંબંધિત બાબતોને જેમ કે જો જરૂરી જણાય તો, આવા કેસ-વિશિષ્ટ પ્રોગ્રામ અને પ્રોજેક્ટની નાણાકીય વ્યવસ્થાને આવરી લે છે.
આ MoC હેઠળ બંને પક્ષો પર કોઈ નાણાકીય જવાબદારીઓ રહેશે નહીં.
બંને દેશો વચ્ચે સમાનતા અને પરસ્પર લાભના સિદ્ધાંતો પર આધારિત , જાહેર પાણીના ક્ષેત્રોમાં પાણીનાં પર્યાવરણની જાળવણી અને જાહેર આરોગ્યમાં સુધારો કરવા માટે વિકેન્દ્રિત ઘરેલુ વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ માટે સહકારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ MoC પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા..
MoC દ્વારા જાપાન સાથેનો સહયોગ વિકેન્દ્રિત ઘરેલું વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટ અને જોહકાસોઉ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ટ્રીટેડ ગંદા પાણીના અસરકારક પુનઃઉપયોગ જેવા ક્ષેત્રોમાં ખૂબ ફળદાયી સાબિત થશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે જલ શક્તિ મંત્રાલયના જળ સંસાધન, નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ (DoWR, RD અને GR) વિભાગ અને જાપાનનાં પર્યાવરણ મંત્રાલય વચ્ચે વિકેન્દ્રીત સ્થાનિક વેસ્ટ વોટર મેનેજમેન્ટનાં ક્ષેત્રોમાં હસ્તાક્ષર કરાયેલા સહકાર મેમોરેન્ડમ (MoC) માટે કાર્ય-ઉત્તર મંજૂરી આપી દીધી છે.
આ MOC હેઠળની પ્રવૃત્તિઓને સરળ બનાવવા માટે , કેસ-વિશિષ્ટ વિગતવાર દસ્તાવેજો જેમ કે પૂર્વ-સંભાવ્યતા અહેવાલો , શક્યતા અહેવાલો અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ અહેવાલો અને અન્ય બાબતો બનાવવામાં આવી શકે છે , જે સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં વિગતવાર સ્પષ્ટીકરણો તેમજ અન્ય સંબંધિત બાબતોને જેમ કે જો જરૂરી જણાય તો , આવા કેસ-વિશિષ્ટ પ્રોગ્રામ અને પ્રોજેક્ટની નાણાકીય વ્યવસ્થાને આવરી લે છે..
જળ સંસાધન, નદી વિકાસ અને ગંગા પુનર્જીવન મંત્રાલય નીતિ અને તકનીકી કુશળતાની વહેંચણી, તાલીમ અભ્યાસક્રમો, કાર્યશાળાઓ, વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી પરિસંવાદો, નિષ્ણાતોના આદાનપ્રદાન અને અભ્યાસ પ્રવાસો દ્વારા જળ સંસાધન વિકાસ અને વ્યવસ્થાપનમાં અન્ય દેશો સાથે દ્વિપક્ષીય સહયોગની કલ્પના કરી રહ્યું છે.
એક મેનેજમેન્ટ કાઉન્સિલ ( MC) ની રચના કરવામાં આવશે જે આ MoC ના અમલીકરણ માટે સહયોગની વિગતવાર પ્રવૃત્તિઓ ઘડીને અને તેની પ્રગતિ પર દેખરેખ રાખવા માટે જવાબદાર હશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતના સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ અને મેનિટોબા સિક્યોરિટી કમિશન, કેનેડા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે..
સિક્યોરિટીઝ કમિશનના બહુપક્ષીય મેમોરેન્ડમ ઓફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ (આઈઓએસસીઓ એમએમઓયુ)નું સંગઠન, સેબી સાથે દ્વિપક્ષીય એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવા એ મેનિટોબાની સંસ્થાઓને સેબી સાથે FPI તરીકે નોંધણી કરાવવાની પરવાનગી આપવા માટે જરૂરી છે.
આ એમઓયુ, અન્ય બાબતોની સાથે, સિક્યોરિટીઝ રેગ્યુલેશન્સના ક્ષેત્રમાં ક્રોસ-બોર્ડર સહકાર માટે ઔપચારિક આધાર માંગે છે, પરસ્પર સહાયતાની સુવિધા આપશે, સુપરવાઇઝરી કાર્યોના કાર્યક્ષમ પ્રદર્શનમાં યોગદાન આપશે, તકનીકી ડોમેન જ્ઞાન પ્રદાન કરવામાં સહાય કરશે અને કાયદાના અસરકારક અમલીકરણને અને સિક્યોરિટી બજારોને સંચાલિત કરતા નિયમોને સક્ષમ કરશે..
એમઓયુ મેનિટોબાના રોકાણકારોને SEBI સાથે FPI તરીકે નોંધણી માટે લાયક પણ બનાવશે..
કેનેડાના મેનિટોબા પ્રાંતમાં આવેલી સંસ્થાઓ સેબીમાં ફોરેન પોર્ટફોલિયો ઇન્વેસ્ટર (FPI) તરીકે નોંધણી કરાવવા ઇચ્છુક છે, જેના માટે પૂર્વ શરતો પૈકીની એક એ છે કે વિદેશી દેશ/પ્રાંતના સિક્યોરિટી માર્કેટ રેગ્યુલેટર ઇન્ટરનેશનલને સહી કરનાર હોવા જોઇએ.
આ દ્વિપક્ષીય એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવાથી કુલ રૂ.2,665 કરોડની કસ્ટડી હેઠળની કુલ અસ્કયામતો સાથે લગભગ વીસ મેનિટોબા-=નિવાસી FPIs ને લાભ થવાની અપેક્ષા છે અને તેઓ ભારતીય બજારોમાં રોકાણ ચાલુ રાખવા માટે પાત્ર બનશે..
તે કોલસાના ગેસિફિકેશન પ્રોજેક્ટ્સને સક્ષમ અને વ્યવહારૂ બનાવશે કારણ કે કોલસાને દૂરના સ્થળોએ પરિવહન કરવાની જરૂર નથી..
તે વિસ્થાપિત પરિવારોની માગને પણ સંબોધશે કારણ કે તેઓ હંમેશા તેમના મૂળ રહેણાંક સ્થળોની શક્ય તેટલી નજીક રહેવાનું પસંદ કરે છે.
પુનર્વસન હેતુ માટે જમીનનો ઉપયોગ કરવાની દરખાસ્ત જમીનનો યોગ્ય ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરશે અને તમામ મહત્વપૂર્ણ જમીન સંસાધનોનો બગાડ દૂર કરશે, પ્રોજેક્ટ અસરગ્રસ્ત પરિવારોના પુનર્વસવાટ માટે જમીનના નવા ભાગના સંપાદનને ટાળશે, પ્રોજેક્ટ પર વધારાના નાણાકીય બોજને દૂર કરશે અને નફામાં વધારો કરશે.
સરકારી કોલસા કંપનીઓ કોલસા અને ઊર્જા સંબંધિત માળખાકીય વિકાસ પ્રવૃત્તિઓ માટે સંયુક્ત પ્રોજેક્ટ્સમાં ખાનગી મૂડી લગાવી શકે છે..
CBA એક્ટ કોલસો ધરાવતી જમીનોનાં સંપાદન અને સરકારી કંપનીને આ જમીનનો કોઈપણ બોજથી મુક્ત કબજો સોંપવાની જોગવાઈ કરે છે.
આ નીતિ વિવિધ કોલસા અને ઊર્જા માળખાકીય વિકાસ પ્રવૃત્તિઓ માટે જમીનને અનલોક કરશે જે દેશના પછાત વિસ્તારોમાં રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરશે.
તે કોલસાના પ્રોજેક્ટ્સ માટે સ્થાનિક સમર્થન મેળવવામાં મદદ કરશે અને કોલસાની ખાણકામ તરફ વાળવામાં આવેલી જંગલની જમીનને બદલે રાજ્ય સરકારને વનીકરણ માટે જમીન પ્રદાન કરશે..
આ નીતિ સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહિત કરીને, આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડીને, રોજગાર સર્જન વગેરે દ્વારા આત્મનિર્ભર ભારતનાં ધ્યેયને સાકાર કરવામાં મદદ કરશે.
ખનન ન થઈ શકે એવી જમીનને અન્ય હેતુઓ માટે ખોલવાથી સીઆઈએલને તેની કામગીરીની કિંમત ઘટાડવામાં પણ મદદ મળશે કારણ કે તે કોલસા સંબંધિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને અન્ય પ્રોજેક્ટ્સ જેમ કે સોલર પ્લાન્ટ પોતાની જમીન પર ખાનગી ક્ષેત્ર સાથે ભાગીદારીમાં વિવિધ બિઝનેસ મોડલ અપનાવી સ્થાપવામાં સક્ષમ બનશે.
જે સરકારી કંપની જમીનની માલિકી ધરાવે છે તે આ નીતિ હેઠળ આપેલ ચોક્કસ સમયગાળા માટે આવી જમીન લીઝ પર આપશે અને શ્રેષ્ઠ મૂલ્ય હાંસલ કરવા માટે પારદર્શક, વાજબી અને સ્પર્ધાત્મક બિડ પ્રક્રિયા અને યંત્રણા દ્વારા લીઝ માટેની સંસ્થાઓની પસંદગી કરવામાં આવશે.
સરકારી કોલસા કંપનીઓ, જેમ કે કોલ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (CIL) અને તેની પેટાકંપનીઓ CBA એક્ટ હેઠળ હસ્તગત કરવામાં આવેલી આ જમીનોના માલિક રહેશે અને આ નીતિમાં આપેલા નિર્દિષ્ટ હેતુઓ માટે જ જમીન ભાડે આપવાની મંજૂરી આપે છે.
મંજૂર કરાયેલી નીતિ CBA કાયદા હેઠળ સંપાદિત નીચેના પ્રકારની જમીનોના ઉપયોગ માટે સ્પષ્ટ નીતિ માળખું પ્રદાન કરે છે:.
મંજૂર કરાયેલી નીતિ હેઠળ, સરકારી કંપનીઓ પાસેથી માલિકી હસ્તાંતરિત કર્યા વિના, કોલસા અને ઊર્જા સંબંધિત વિવિધ માળખાકીય સુવિધાઓની સ્થાપનાથી મોટી સંખ્યામાં પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગારીનું સર્જન થશે..
આ નીતિ કોલસા અને ઊર્જા સંબંધિત માળખાકીય સુવિધાઓના વિકાસ અને સ્થાપવાના હેતુ માટે આવી જમીનનો ઉપયોગ કરવાની જોગવાઈ કરે છે..
કોલસાના ખાણકામ માટે ખનન થઈ ગઈ હોય કે વ્યવહારીક રીતે અયોગ્ય હોય તેવી જમીનોના ઉપયોગને સરળ બનાવવા અને કોલસા ક્ષેત્રમાં રોકાણ અને રોજગારીનું સર્જન વધારવાના ઉદ્દેશ્યો સાથે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કોલ બેરિંગ એરિયાઝ (એક્વિઝિશન એન્ડ ડેવલપમેન્ટ) એક્ટ, 1957 [CBA એક્ટ] હેઠળ સંપાદિત જમીનના ઉપયોગ માટેની નીતિને મંજૂરી આપી છે.
જે જમીનો ખોદવામાં આવી છે અથવા કોલસાના ખાણકામ માટે વ્યવહારીક રીતે અયોગ્ય છે તે અનધિકૃત અતિક્રમણની સંભાવના ધરાવે છે અને સુરક્ષા અને જાળવણી પર ટાળી શકાય તેવા ખર્ચની જરૂર પડે છે.
પહેલેથી જ સંપાદિત જમીનનો ઉપયોગ જમીનનાં નવા સંપાદન અને સંબંધિત વિસ્થાપનને અટકાવશે અને સ્થાનિક ઉત્પાદન અને ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપશે..
ડી-એમોનિયમ ફોસ્ફેટ (ડીએપી) અને તેના કાચા માલના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં વધારો મુખ્યત્વે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા શોષાય છે.
તેના ખેડૂત મૈત્રીપૂર્ણ અભિગમ અનુસાર, સરકાર ખેડૂતોને પરવડે એવા ભાવે P એન્ડ K ખાતરોની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા પ્રતિબદ્ધ છે.
NBS ખરીફ-2022 (01.04.2022થી 30.09.2022 સુધી) માટે કૅબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ સબસિડી રૂ.60,939.23 કરોડ હશે જેમાં સ્વદેશી ખાતર (SSP) માટે નૂર સબસિડી દ્વારા સમર્થન અને DAPનાં સ્વદેશી ઉત્પાદન અને આયાત માટે વધારાનાં સમર્થનનો સમાવેશ થાય છે.
તે ખેડૂતોને સબસિડાઇઝ્ડ , સસ્તું અને વાજબી દરો પર સૂચિત P એન્ડ K ખાતરો પ્રાપ્ત કરવામાં અને કૃષિ ક્ષેત્રને ટેકો આપવામાં મદદ કરશે..
P એન્ડ K ખાતરો પરની સબસિડી 01.04.2010 થી અમલી રીતે NBS યોજના દ્વારા સંચાલિત થાય છે.
ખાતર અને ઈનપુટ્સ એટલે કે યુરિયા , ડીએપી , એમઓપી અને સલ્ફરના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં ભારે વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ડીએપી સહિતના પી એન્ડ કે ખાતરો પર સબસિડી વધારીને વધેલા ભાવને શોષી લેવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
સરકાર ખાતર ઉત્પાદકો/આયાતકારો દ્વારા ખેડૂતોને સબસિડીવાળા ભાવે યુરિયા અને 25 ગ્રેડના પી એન્ડ કે ખાતરો ઉપલબ્ધ કરાવી રહી છે.
ખાતર કંપનીઓને મંજૂર દરો પ્રમાણે સબસિડી આપવામાં આવશે જેથી તેઓ ખેડૂતોને પરવડી શકે એવા ભાવે ખાતર ઉપલબ્ધ કરાવી શકે જે અન્યથા ન હોત.
NBS ખરીફ-2022 (01.04.2022થી 30.09.2022 સુધી) માટે કૅબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ સબસિડી રૂ.60 , 939.23 કરોડ હશે જેમાં સ્વદેશી ખાતર ( SSP) માટે નૂર સબસિડી દ્વારા સમર્થન અને DAP નાં સ્વદેશી ઉત્પાદન અને આયાત માટે વધારાનાં સમર્થનનો સમાવેશ થાય છે..
ખેડૂતોને પરવડી શકે એવા ભાવે આ ખાતરોની સરળ ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે P એન્ડ K ખાતરો પર સબસિડી ખરીફ સિઝન-2022 (01.04.2022 થી 30.09.2022 સુધી લાગુ) માટે NBS દરોના આધારે પૂરી પાડવામાં આવશે..
સરકાર ખાતર ઉત્પાદકો/આયાતકારો દ્વારા ખેડૂતોને સબસિડીવાળા ભાવે યુરિયા અને 25 ગ્રેડના પી એન્ડ કે ખાતરો ઉપલબ્ધ કરાવી રહી છે.
ડીએપી અને તેના કાચા માલના ભાવમાં થયેલો વધારો આશરે 80% ની રેન્જમાં છે.
022 થી 30.09.2022 ) માટે ફોસ્ફેટિક અને પોટાસિક ( P એન્ડ K) ખાતરો માટે પોષક તત્ત્વો આધારિત સબસિડી ( NBS) દરો માટે ખાતર વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી છે..
કેન્દ્ર સરકારે ડીએપી પર હાલની પ્રતિ બેગ રૂ.1650ની સબસિડીને બદલે રૂ.2501 પ્રતિ બેગની સબસિડી આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે જે ગયા વર્ષની સબસિડીના દરો કરતાં 50%નો વધારો છે.
ડીએપી અને તેના કાચા માલના ભાવમાં થયેલો વધારો આશરે 80%ની રેન્જમાં છે.
તે ખેડૂતોને સબસિડાઇઝ્ડ, સસ્તું અને વાજબી દરો પર સૂચિત P એન્ડ K ખાતરો પ્રાપ્ત કરવામાં અને કૃષિ ક્ષેત્રને ટેકો આપવામાં મદદ કરશે.
ખાતર અને ઈનપુટ્સ એટલે કે યુરિયા, ડીએપી, એમઓપી અને સલ્ફરના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં ભારે વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ડીએપી સહિતના પી એન્ડ કે ખાતરો પર સબસિડી વધારીને વધેલા ભાવને શોષી લેવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
ખેડૂતોને પરવડી શકે એવા ભાવે આ ખાતરોની સરળ ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે P એન્ડ K ખાતરો પર સબસિડી ખરીફ સિઝન-2022 (01.04.2022 થી 30.09.2022 સુધી લાગુ) માટે NBS દરોના આધારે પૂરી પાડવામાં આવશે.
022 થી 30.09.2022) માટે ફોસ્ફેટિક અને પોટાસિક (P એન્ડ K) ખાતરો માટે પોષક તત્ત્વો આધારિત સબસિડી (NBS) દરો માટે ખાતર વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી છે.
P એન્ડ K ખાતરો પરની સબસિડી 01.04.2010થી અમલી રીતે NBS યોજના દ્વારા સંચાલિત થાય છે.
લિથુઆનિયામાં નવું ભારતીય મિશન ખોલવાનો નિર્ણય એ વૃદ્ધિ અને વિકાસની આપણી રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા અથવા ‘સબકા સાથ સબકા વિકાસ’ને અનુસરવા માટેનું એક આગળનું પગલું છે.
ભારતની રાજદ્વારી ઉપસ્થિતિમાં વધારો અન્ય બાબતોની સાથે ભારતીય કંપનીઓ માટે બજારમાં પ્રવેશ પ્રદાન કરશે અને માલ અને સેવાઓની ભારતીય નિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે માં લિથુઆનિયામાં એક નવું ભારતીય મિશન શરૂ કરવાની મંજૂરી આપી છે..
આત્મનિર્ભર ભારત અથવા ‘આત્મનિર્ભર ભારત’ના આપણા ધ્યેયને અનુરૂપ સ્થાનિક ઉત્પાદન અને રોજગાર વધારવામાં તેની સીધી અસર પડશે..
લિથુઆનિયામાં ભારતીય મિશનનું ઉદઘાટન ભારતના રાજદ્વારી પદચિહ્નને વિસ્તૃત કરવામાં રાજકીય સંબંધો અને વ્યૂહાત્મક સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવામાં દ્વિપક્ષીય વેપાર રોકાણ અને આર્થિક જોડાણોના વિકાસને સક્ષમ કરવામાં લોકોથી લોકો વચ્ચેના મજબૂત સંપર્કોને સરળ બનાવવા બહુપક્ષીય મંચોમાં વધુ સતત રાજકીય પહોંચને મંજૂરી આપવા માટે મદદ કરશે.
લિથુઆનિયામાં ભારતીય મિશન ભારતીય સમુદાયને વધુ સારી રીતે મદદ કરશે અને તેમના હિતોનું રક્ષણ કરશે..
14મા નાણાં પંચની ભલામણોના આધારે, નીતિ આયોગે વિવિધ સરકારી વિભાગો હેઠળ સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ (Ab)ની સમીક્ષાઓ હાથ ધરી હતી.
સમીક્ષા સમિતિ દ્વારા ભલામણ કરવામાં આવી હતી કે “ CDC નું CSIR સાથે વિલિનીકણ કરી શકે છે અને તેને ચાલુ રાખી શકાય તેમ છે , કારણ કે દેખીતી રીતે આ સંભાવના છે.
આ કેન્દ્ર જ્યાં બાંધવામાં આવ્યું છે તે જગ્યા 08.03.1990ના રોજ આવસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા લીઝ પર આપવામાં આવી હતી.
શિક્ષણમાં કન્સલ્ટન્સી , ટેકનોલોજીની નિકાસ વગેરે ક્ષેત્રે CDC ના અનુભવી સ્ટાફ દ્વારા CSIR ને વધુ ઉન્નત બનાવવામાં આવશે.
CSIRની સ્થાપના 1860ના 1942માં સોસાયટીઝ રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ XXI હેઠળ ભારતના આર્થિક વિકાસ અને માન્ય કલ્યાણ માટે વૈજ્ઞાનિક ઔદ્યોગિક સંશોધન હાથ ધરવા માટેના રાષ્ટ્રીય સંશોધન અને વિકાસ સંસ્થા તરીકે કરવામાં આવી હતી.
CSIR ની સ્થાપના 1860ના 1942માં સોસાયટીઝ રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ XXI હેઠળ ભારતના આર્થિક વિકાસ અને માન્ય કલ્યાણ માટે વૈજ્ઞાનિક ઔદ્યોગિક સંશોધન હાથ ધરવા માટેના રાષ્ટ્રીય સંશોધન અને વિકાસ સંસ્થા તરીકે કરવામાં આવી હતી..
સમીક્ષા સમિતિ દ્વારા ભલામણ કરવામાં આવી હતી કે “CDCનું CSIR સાથે વિલિનીકણ કરી શકે છે અને તેને ચાલુ રાખી શકાય તેમ છે, કારણ કે દેખીતી રીતે આ સંભાવના છે.” સમિતિએ તેના સ્વાયત્ત સંસ્થાના અહેવાલમાં વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આના પરિણામે DSIR પાસે સોસાયટી રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ 1860 (SRA) હેઠળ માત્ર એક જ સ્વાયત્ત સંસ્થા રહેશે.
નવી દિલ્હીમાં ઇન્ડિયા હેબિટેટ સેન્ટર ખાતે CDC આવેલું છે અને તે 1000 ચોરસ મીટરમાં બનેલું છે.
CSIR અને CDC બંને અલગ સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ ( Ab ) છે જે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી મંત્રાલય હેઠળ વૈજ્ઞાનિક અને ઔદ્યોગિક સંશોધન વિભાગ ( DSIR ) હેઠળ આવે છે.
સોસાયટી રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ 1860ની કલમ 12 હેઠળ જરૂરી પ્રક્રિયા તરીકે એકીકરણની પદ્ધતિની ભલામણ કરવા માટે રચવામાં આવેલી સલાહકાર સમિતિએ કરેલી ભલામણના આધારે, CDCની ગવર્નિંગ કાઉન્સિલ અને CSIRની ગવર્નિંગ બોડી, બંનેએ CSIR સાથે CDCના વિલીનીકરણની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી હતી.
16 જાન્યુઆરી , 2008ના રોજ CDC ના એસોસિએશનના સમજૂતી કરાર અને લેખોને બહાર પાડવામાં આવ્યા હતા.
આ એકીકરણથી CSIRની અહીં ઉલ્લેખિત જરૂરિયાતોમાં મૂલ્ય ઉમેરવાની અપેક્ષા છે: આ બંને સોસાયટીના એકીકરણથી વિભાગની કામગીરી સુવ્યવસ્થિત થવા ઉપરાંત તે પ્રધાનમંત્રીના ‘ લઘુતમ સરકાર, મહત્તમ સુશાસન ’ ને અનુરૂપ પણ રહેશે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા 13 ઓક્ટોબર 2004ના રોજ CDCને DSIRની સ્વાયત્ત સંસ્થા તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
14મા નાણાં પંચની ભલામણોના આધારે, નીતિ આયોગે વિવિધ સરકારી વિભાગો હેઠળ સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ ( Ab )ની સમીક્ષાઓ હાથ ધરી હતી.
16 જાન્યુઆરી, 2008ના રોજ CDCના એસોસિએશનના સમજૂતી કરાર અને લેખોને બહાર પાડવામાં આવ્યા હતા.
DSIRને દેશમાં કન્સલ્ટન્સી કૌશલ્યો અને ક્ષમતાઓ વિકસાવવા, મજબૂત કરવા અને તેને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ મળી રહે તેવા ઉદ્દેશ સાથે 1986માં CDC સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
શિક્ષણમાં કન્સલ્ટન્સી, ટેકનોલોજીની નિકાસ વગેરે ક્ષેત્રે CDCના અનુભવી સ્ટાફ દ્વારા CSIRને વધુ ઉન્નત બનાવવામાં આવશે.
આ બંને સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ એટલે કે DSIR હેઠળ આવતી CSIR અને CDC ની સમીક્ષાઓ નીતિ આયોગની 10મી, 13મી અને 18મી સમીક્ષા સમિતિની બેઠકમાં રજૂ કરવામાં આવી હતી.
આ એકીકરણથી CSIR ની અહીં ઉલ્લેખિત જરૂરિયાતોમાં મૂલ્ય ઉમેરવાની અપેક્ષા છે:.
આ બંને સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ એટલે કે DSIR હેઠળ આવતી CSIR અને CDCની સમીક્ષાઓ નીતિ આયોગની 10મી, 13મી અને 18મી સમીક્ષા સમિતિની બેઠકમાં રજૂ કરવામાં આવી હતી.
આ બંને સોસાયટીના એકીકરણથી વિભાગની કામગીરી સુવ્યવસ્થિત થવા ઉપરાંત તે પ્રધાનમંત્રીના ‘લઘુતમ સરકાર, મહત્તમ સુશાસન’ને અનુરૂપ પણ રહેશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે નીચે આપેલી મંજૂરીઓ આપી છે: પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે નીચે આપેલી મંજૂરીઓ આપી છે :.
નવી દિલ્હીમાં ઇન્ડિયા હેબિટેટ સેન્ટર ખાતે CDC આવેલું છે અને તે 1000 ચોરસ મીટરમાં બનેલું છે.
” સમિતિએ તેના સ્વાયત્ત સંસ્થાના અહેવાલમાં વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આના પરિણામે DSIR પાસે સોસાયટી રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ 1860 ( SRA) હેઠળ માત્ર એક જ સ્વાયત્ત સંસ્થા રહેશે.
CSIR અને CDC બંને અલગ સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ (Ab) છે જે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી મંત્રાલય હેઠળ વૈજ્ઞાનિક અને ઔદ્યોગિક સંશોધન વિભાગ (DSIR) હેઠળ આવે છે.
સોસાયટી રજિસ્ટ્રેશન અધિનિયમ 1860ની કલમ 12 હેઠળ જરૂરી પ્રક્રિયા તરીકે એકીકરણની પદ્ધતિની ભલામણ કરવા માટે રચવામાં આવેલી સલાહકાર સમિતિએ કરેલી ભલામણના આધારે , CDC ની ગવર્નિંગ કાઉન્સિલ અને CSIR ની ગવર્નિંગ બોડી , બંનેએ CSIR સાથે CDC ના વિલીનીકરણની દરખાસ્તને મંજૂરી આપી હતી..
DSIR ને દેશમાં કન્સલ્ટન્સી કૌશલ્યો અને ક્ષમતાઓ વિકસાવવા, મજબૂત કરવા અને તેને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ મળી રહે તેવા ઉદ્દેશ સાથે 1986માં CDC સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા 13 ઓક્ટોબર 2004ના રોજ CDC ને DSIR ની સ્વાયત્ત સંસ્થા તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
વિકલાંગતા ક્ષેત્રે ખાસ કરીને નીચેના ક્ષેત્રોમાં સહયોગની ઈચ્છા વ્યક્ત કરતા દેશો વચ્ચે સંયુક્ત ઉદ્દેશ્ય પત્ર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા:.
ભારત ચિલીના સંબંધો વ્યાપક મુદ્દાઓ પર સમાનતાના આધારે ઉષ્માભર્યા અને મૈત્રીપૂર્ણ છે.
ઉચ્ચ સ્તરીય મુલાકાતોના આદાનપ્રદાન સાથે વર્ષોથી દ્વિપક્ષીય સંબંધો મજબૂત બન્યા છે જેમાં અને માં ચિલીના માનનીય રાષ્ટ્રપતિની બે મુલાકાતોનો સમાવેશ થાય છે..
એમઓયુ તેના હેઠળની પ્રવૃત્તિઓ માટેના ખર્ચને આવરી લેવા માટે ભંડોળ માટે મિકેનિઝમ પ્રદાન કરે છે.
દ્વિપક્ષીય સમજૂતી પત્ર વિકલાંગતા ક્ષેત્રે સંયુક્ત પહેલ દ્વારા વિકલાંગ વ્યક્તિઓના સશક્તિકરણ વિભાગ ભારત સરકાર અને ચિલી સરકાર વચ્ચે સહકારને પ્રોત્સાહિત કરશે.
સંયુક્ત પ્રવૃત્તિઓ માટે આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવાસ/આવાસ માટેનો ખર્ચ મુલાકાતી દેશ દ્વારા લેવામાં આવશે જ્યારે મીટિંગ યોજવા માટેનો ખર્ચ યજમાન દેશ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવશે..
આવી પ્રવૃતિઓ માટેનો ખર્ચ બંને સરકાર દ્વારા પરસ્પર નક્કી કરવામાં આવશે કે જે કેસ દર કેસના આધારે ભંડોળ અને સંસાધનોની ઉપલબ્ધતાને આધીન છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે વિકલાંગતા ક્ષેત્રે સહકાર માટે ભારત અને ચિલી વચ્ચેના સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે..
મા દુર્ગાના નવ જુદા જુદા સ્વરૂપો જીવન અને પ્રકૃતિના જોડાણના વિવિધ પાસાઓને રજૂ કરે છે..
આ તહેવારના અવસર પર ચાલો આપણે એવા સમાજનું નિર્માણ કરવાનો સંકલ્પ કરીએ જ્યાં મહિલાઓને પહેલા કરતા વધારે સન્માન આપવામાં આવે અને રાષ્ટ્ર નિર્માણની પ્રક્રિયામાં સમાન ભાગીદારી પ્રાપ્ત થાય..
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે દુર્ગા પૂજાની પૂર્વ સંધ્યાએ પોતાના સંદેશમાં કહ્યું છે:-.
દેવી દુર્ગા શક્તિનું પ્રતીક છે અને નારી-શક્તિનું દિવ્ય સ્વરૂપ પણ છે.
હું ભગવાનને પ્રાર્થના કરું છું કે આ આનંદમય તહેવાર નાગરિકો વચ્ચે શાંતિ , બંધુત્વ અને એકતાની ભાવનાથી ચિહ્નિત થાય અને આપણે આપણા રાષ્ટ્રની સેવા અને પ્રગતિ માટે પોતાને સમર્પિત કરીએ.”.
“ દુર્ગા પૂજાના શુભ પ્રસંગે , હું ભારત અને વિદેશમાં રહેતા અમારા બધા સાથી નાગરિકોને મારી શુભકામનાઓ અને શુભેચ્છાઓ પાઠવું છું..
જૈવ ઇંધણ પરની વર્તમાન રાષ્ટ્રીય નીતિ વર્ષ 2018 દરમિયાન આવી હતી.
જૈવ ઇંધણનાં ક્ષેત્રમાં પ્રગતિને કારણે, બાયોફ્યુઅલ ઉત્પાદન વધારવા માટે નેશનલ બાયોફ્યુઅલ કોઓર્ડિનેશન કમિટી (NBCC)ની બેઠકોમાં લેવાયેલા વિવિધ નિર્ણયો, સ્થાયી સમિતિની ભલામણો અને સમગ્ર દેશમાં 01.04.2023થી વીસ ટકા સુધી ઇથેનૉલ મિશ્રિત પેટ્રોલ રજૂ કરવાનું વહેલું કરવાના નિર્ણયને લીધે દેશમાં જૈવ ઇંધણ અંગેની રાષ્ટ્રીય નીતિમાં સુધારા કરવામાં આવે છે.
આ સુધારા દરખાસ્ત મેક ઇન ઇન્ડિયા ઝુંબેશ માટે માર્ગ મોકળો કરશે જેનાથી વધુને વધુ જૈવ ઇંધણનાં ઉત્પાદન દ્વારા પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની આયાતમાં ઘટાડો થશે.
2009માં નવી અને નવીનીકરણીય ઊર્જા મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલ બાયોફ્યુઅલ્સ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિને સ્થગિત કરીને 04.06.2018ના રોજ પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રાલય દ્વારા "જૈવ ઇંધણ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિ - 2018" સૂચિત કરવામાં આવી હતી.
જૈવ ઇંધણનાં ક્ષેત્રમાં પ્રગતિને કારણે , બાયોફ્યુઅલ ઉત્પાદન વધારવા માટે નેશનલ બાયોફ્યુઅલ કોઓર્ડિનેશન કમિટી ( NBCC) ની બેઠકોમાં લેવાયેલા વિવિધ નિર્ણયો , સ્થાયી સમિતિની ભલામણો અને સમગ્ર દેશમાં 01.04.2023થી વીસ ટકા સુધી ઇથેનૉલ મિશ્રિત પેટ્રોલ રજૂ કરવાનું વહેલું કરવાના નિર્ણયને લીધે દેશમાં જૈવ ઇંધણ અંગેની રાષ્ટ્રીય નીતિમાં સુધારા કરવામાં આવે છે..
આ દરખાસ્ત સ્વદેશી ટેક્નોલોજીના વિકાસને પણ આકર્ષિત કરશે અને પ્રોત્સાહન આપશે જે મેક ઈન ઈન્ડિયા ડ્રાઈવ માટે માર્ગ મોકળો કરશે અને તેથી વધુ રોજગારીનું સર્જન કરશે..
જૈવિક ઇંધણનાં ઉત્પાદન માટે ઘણા વધુ ફીડસ્ટોક્સને મંજૂરી આપવામાં આવી રહી હોવાથી, આ આત્મનિર્ભર ભારતને પ્રોત્સાહન આપશે અને 2047 સુધીમાં ભારતને 'ઊર્જા સ્વતંત્ર' બનવાનાં પ્રધાનમંત્રીનાં વિઝનને પ્રોત્સાહન આપશે.
2009માં નવી અને નવીનીકરણીય ઊર્જા મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલ બાયોફ્યુઅલ્સ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિને સ્થગિત કરીને 04.06.2018ના રોજ પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રાલય દ્વારા "જૈવ ઇંધણ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિ - 2018" સૂચિત કરવામાં આવી હતી ..
જૈવ ઇંધણ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિમાં મંજૂર કરાયેલા મુખ્ય સુધારા નીચે મુજબ છે:.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે જૈવ ઇંધણ-બાયો ફ્યુઅલ્સ પરની રાષ્ટ્રીય નીતિ-2018માં સુધારાઓને મંજૂરી આપી છે..
જૈવિક ઇંધણનાં ઉત્પાદન માટે ઘણા વધુ ફીડસ્ટોક્સને મંજૂરી આપવામાં આવી રહી હોવાથી , આ આત્મનિર્ભર ભારતને પ્રોત્સાહન આપશે અને 2047 સુધીમાં ભારતને ' ઊર્જા સ્વતંત્ર ' બનવાનાં પ્રધાનમંત્રીનાં વિઝનને પ્રોત્સાહન આપશે..
આથી, સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમોની કામગીરીઓ/આવી પેટા કંપનીઓમાં રોકવામાં આવેલી મૂડી જેવા વિવિધ પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખ્યા વગર આવી પેટા કંપનીઓ/એકમોના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને)/બંધ કરવા માટે હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ CPSE દ્વારા મંત્રીમંડળ/ CCEA પાસેથી મંજૂરી લેવાની જરૂરિયાત રહેતી હતી.
મંત્રીમંડળ દ્વારા હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PAEના સંયુક્ત સાહસોમાં પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વેચાણમાં વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) /બંધ કરવા માટે ‘સૈદ્ધાંતિક રીતે’ સંમતિ આપવા માટે વૈકલ્પિક વ્યવસ્થાતંત્રના અધિકારો પણ આપ્યા છે [મહારત્ન PSEના વિનિવેશ (ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ) સિવાય કે તેમને સોંપવામાં આવ્યું હતું પેરેન્ટ/હોલ્ડિંગ PSE દ્વારા વિનિવેશ/બંધ કરવાની પ્રક્રિયાની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી].
જોકે, બોર્ડ્સ હાલમાં સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ/બંધ કરવા અંગેની સત્તા ધરાવતા નથી, સિવાય કે મહારત્ન PSE ને તેમની પેટા કંપનીઓમાં શેરહોલ્ડિંગના ગૌણ હિસ્સાના વિનિવેશ માટે મર્યાદિત સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
આના પરિણામરૂપે ઝડપથી નિર્ણયો લઇ શકાશે અને PSE દ્વારા પરિચાલન/ આર્થિક ખર્ચમાં થતા વેડફાટને બચાવી શકાશે.
આથી, સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમોની કામગીરીઓ/આવી પેટા કંપનીઓમાં રોકવામાં આવેલી મૂડી જેવા વિવિધ પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખ્યા વગર આવી પેટા કંપનીઓ/એકમોના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને)/બંધ કરવા માટે હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ CPSE દ્વારા મંત્રીમંડળ/CCEA પાસેથી મંજૂરી લેવાની જરૂરિયાત રહેતી હતી.
સરકારી PSEની લઘુતમ ઉપસ્થિતિઓ માટે અને કાર્યાત્મક જરૂરિયાતો માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી PSE નીતિ 2021ને અનુરૂપ, આ નિર્ણય દ્વારા આ બાબતે વધુ સત્તાની સોંપણી કરવામાં આવી છે.
મંત્રીમંડળ દ્વારા હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PAE ના સંયુક્ત સાહસોમાં પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વેચાણમાં વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) /બંધ કરવા માટે ‘ સૈદ્ધાંતિક રીતે ’ સંમતિ આપવા માટે વૈકલ્પિક વ્યવસ્થાતંત્રના અધિકારો પણ આપ્યા છે [ મહારત્ન PSE ના વિનિવેશ (ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ) સિવાય કે તેમને સોંપવામાં આવ્યું હતું પેરેન્ટ/હોલ્ડિંગ PSE દ્વારા વિનિવેશ/બંધ કરવાની પ્રક્રિયાની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી ] ..
PSE દ્વારા આવા સાહસોના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશના વ્યવહારો/ બંધ કરવા માટે અનુસરવામાં આવતી પ્રક્રિયા ખુલ્લી, સ્પર્ધાત્મક બીડિંગના સિદ્ધાંતો પર આધારિત અને નિર્ધારિત કરવામાં આવેલા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોની સાથે સુસંગત હોવી જોઇએ.
આના પરિણામરૂપે ઝડપથી નિર્ણયો લઇ શકાશે અને PSE દ્વારા પરિચાલન/ આર્થિક ખર્ચમાં થતા વેડફાટને બચાવી શકાશે..
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ માટે, આવા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો DIPAM દ્વારા નિર્ધારિત કરવામાં આવશે.
PSE દ્વારા આવા સાહસોના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશના વ્યવહારો/ બંધ કરવા માટે અનુસરવામાં આવતી પ્રક્રિયા ખુલ્લી, સ્પર્ધાત્મક બીડિંગના સિદ્ધાંતો પર આધારિત અને નિર્ધારિત કરવામાં આવેલા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોની સાથે સુસંગત હોવી જોઇએ.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા જાહેર ક્ષેત્રના સાહસોમાં હોલ્ડિંગ/ પેરેન્ટના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) અથવા બંધ કરવા માટે ભલામણ કરવાના અને પ્રક્રિયા હાથ ધરવાના અધિકારો આપવા માટેના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ પ્રસ્તાવ હોલ્ડિંગ PSE ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને નિર્ણયો લેવા માટે અને પેટા કંપનીઓ / એકમો અથવા સંયુક્ત સાહસોમાંથી તેમના રોકાણમાંથી સમયસર નીકળી જવાની તેઓ ભલામણ કરી શકે તે માટે વધુ સારી સ્વતંત્રતા આપી PSE ની કામગીરીમાં વધુ સુધારો લાવવાનો ઇરાદો રાખે છે, જેના કારણે આવી પેટા કંપનીઓ/એકમો/સંયુક્ત સાહસોમાં તેઓ પોતાના રોકાણને યોગ્ય તકના સમયે નાણાંમાં રૂપાંતરિત કરી શકશે અથવા નુકસાન થતું હોય અને બિનકાર્યદક્ષ હોય તેવી પેટા કંપનીઓ/ એકમો/ સંયુક્ત સાહસોને યોગ્ય સમયે બંધ કરી શકશે.
જોકે, બોર્ડ્સ હાલમાં સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ/બંધ કરવા અંગેની સત્તા ધરાવતા નથી, સિવાય કે મહારત્ન PSEને તેમની પેટા કંપનીઓમાં શેરહોલ્ડિંગના ગૌણ હિસ્સાના વિનિવેશ માટે મર્યાદિત સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
હાલમાં, હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PSE ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને આર્થિક સંયુક્ત સાહસ અને સંપૂર્ણ માલિકીની પેટા કંપનીઓ સ્થાપિત કરવા માટે અને અમુક ટોચ મર્યાદાની નેટવર્થ સુધીના વિલિનીકરણ/હસ્તાંતરણ કરવા માટે મહારત્ન, નવરત્ન અને મિનિરત્ન શ્રેણીઓ હેઠળ અમુક સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
સરકારી PSE ની લઘુતમ ઉપસ્થિતિઓ માટે અને કાર્યાત્મક જરૂરિયાતો માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી PSE નીતિ 2021ને અનુરૂપ, આ નિર્ણય દ્વારા આ બાબતે વધુ સત્તાની સોંપણી કરવામાં આવી છે..
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ માટે, આવા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો DIPAM દ્વારા નિર્ધારિત કરવામાં આવશે.
આ પ્રસ્તાવ હોલ્ડિંગ PSEના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને નિર્ણયો લેવા માટે અને પેટા કંપનીઓ / એકમો અથવા સંયુક્ત સાહસોમાંથી તેમના રોકાણમાંથી સમયસર નીકળી જવાની તેઓ ભલામણ કરી શકે તે માટે વધુ સારી સ્વતંત્રતા આપી PSEની કામગીરીમાં વધુ સુધારો લાવવાનો ઇરાદો રાખે છે, જેના કારણે આવી પેટા કંપનીઓ/એકમો/સંયુક્ત સાહસોમાં તેઓ પોતાના રોકાણને યોગ્ય તકના સમયે નાણાંમાં રૂપાંતરિત કરી શકશે અથવા નુકસાન થતું હોય અને બિનકાર્યદક્ષ હોય તેવી પેટા કંપનીઓ/ એકમો/ સંયુક્ત સાહસોને યોગ્ય સમયે બંધ કરી શકશે.
હાલમાં, હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PSEના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને આર્થિક સંયુક્ત સાહસ અને સંપૂર્ણ માલિકીની પેટા કંપનીઓ સ્થાપિત કરવા માટે અને અમુક ટોચ મર્યાદાની નેટવર્થ સુધીના વિલિનીકરણ/હસ્તાંતરણ કરવા માટે મહારત્ન, નવરત્ન અને મિનિરત્ન શ્રેણીઓ હેઠળ અમુક સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
એ દરમિયાન છત્તીસગઢના બીજાપુર દંતેવાડા નારાયણપુર અને સુકમા નામના ચાર જિલ્લાઓમાંથી અનુસૂચિત જનજાતિના ઉમેદવારોની ભરતી કરીને એક બસ્તરિયા બટાલિયન ઊભી કરી હતી.
જો કે તે શ્રેષ્ઠ પરિણામો આપી શક્યું નથી કારણ કે આંતરિક વિસ્તારોના મૂળ યુવાનો જરૂરી શૈક્ષણિક લાયકાત એટલે કે પાસ ન હોવાને કારણે ભરતી પ્રક્રિયામાં સ્પર્ધા કરી શક્યા ન હતા..
ધોરણ પાસની નિર્ધારિત લઘુત્તમ શૈક્ષણિક લાયકાત પ્રાપ્ત કર્યા પછી જ તેઓ સેવામાં કન્ફર્મ કરવામાં આવશે આમ આ ભરતીઓને ઔપચારિક શિક્ષણ આપવામાં આવશે અને તેમના પ્રોબેશન સમયગાળા દરમિયાન અભ્યાસ સામગ્રી પુસ્તકો અને કોચિંગ સહાય પૂરી પાડવા જેવા તમામ સંભવિત સમર્થન આપશે.
ભરતી માટે ભૌતિક ધોરણોમાં યોગ્ય છૂટછાટ પણ ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા આપવામાં આવશે..
તાત્કાલિક કિસ્સામાં એ છત્તીસગઢના પ્રમાણમાં પછાત વિસ્તારોમાંથી મૂળ આદિવાસી યુવાનોને કોન્સ્ટેબલ (જનરલ ડ્યુટી) તરીકે ભરતી કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
તેમને મા ધોરણની પરીક્ષા આપવા માટે સુવિધા આપવા માટે આ ભરતીઓને કેન્દ્ર/રાજ્ય સરકારો દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઓપન સ્કૂલ્સમાં નોંધણી કરવામાં આવશે..
છત્તીસગઢ રાજ્યના બીજાપુર દંતેવાડા અને સુકમા એમ ત્રણ જિલ્લાના અંતરિયાળ વિસ્તારોના આદિવાસી યુવાનોને રોજગારીની તકો મળશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે દક્ષિણ છત્તીસગઢના બીજાપુર દંતેવાડા અને સુકમા જેવા જિલ્લાઓમાંથી માં કોન્સ્ટેબલ (જનરલ ડ્યુટી) તરીકે ઉમેદવારોની ભરતી માટે મા ધોરણ પાસથી મા ધોરણ સુધીની જરૂરી લઘુત્તમ શૈક્ષણિક લાયકાતમાં છૂટછાટ આપવાના ગૃહ મંત્રાલયના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે..
જો જરૂરી હોય તો નિયત શૈક્ષણિક લાયકાત પ્રાપ્ત કરવા માટે નવી ભરતીની સુવિધા માટે સમયગાળો યોગ્ય રીતે લંબાવી શકાય છે.
સ્થાનિક અખબારોમાં જાહેરાત આપવા અને આ ત્રણ જિલ્લાના આ અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં આ રેલીના વ્યાપક પ્રચાર માટે તમામ માધ્યમો અપનાવવા ઉપરાંત ત્યારબાદ આ નવા ભરતી થયેલા તાલીમાર્થીઓને પ્રોબેશન સમયગાળા દરમિયાન ઔપચારિક શિક્ષણ આપશે..
એ કેન્દ્રીય સશસ્ત્ર પોલીસ દળોમાંનું એક છે જે મૂળભૂત રીતે કાયદો અને વ્યવસ્થાની જાળવણી બળવાખોરીનો સામનો કરવા અને આંતરિક સુરક્ષા જાળવવા જેવી ફરજો માટે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ભારત અને યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત ( UAE) વચ્ચે ઉદ્યોગો અને અદ્યતન ટેકનોલોજીનાં ક્ષેત્રમાં સહકાર પર દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર ( MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવાના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે..
આનાથી આ ક્ષેત્રોની વૃદ્ધિ , સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો , નિકાસમાં વધારો અને આયાતમાં ઘટાડો થઈ શકે છે..
ભારત અને UAEએ 18/02/2022 ના રોજ દ્વિપક્ષીય "કોમ્પ્રિહેન્સિવ ઇકોનોમિક પાર્ટનરશિપ એગ્રીમેન્ટ" (CEPA) પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
આ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવાથી, ભારતને આત્મનિર્ભર રાષ્ટ્ર બનાવવા માટે ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આપવામાં આવેલ મજબૂત આહવાન, આત્મનિર્ભર ભારતનાં લક્ષ્યને પરિપૂર્ણ કરવામાં પરિણમશે.
આ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવાથી , ભારતને આત્મનિર્ભર રાષ્ટ્ર બનાવવા માટે ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આપવામાં આવેલ મજબૂત આહવાન , આત્મનિર્ભર ભારતનાં લક્ષ્યને પરિપૂર્ણ કરવામાં પરિણમશે..
આ એમઓયુનો ઉદ્દેશ્ય બંને દેશોમાં રોકાણો, ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર અને ઉદ્યોગોમાં મુખ્ય ટેક્નોલોજીની જમાવટ દ્વારા ઉદ્યોગોને મજબૂત અને વિકાસ કરવાનો છે.
આ એમઓયુનાં અમલીકરણથી પરસ્પર સહકારનાં તમામ ક્ષેત્રોમાં સંશોધન અને નવીનતામાં વધારો થઈ શકે છે, ખાસ કરીને રિન્યુએબલ એનર્જી, આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ, ઈન્ડસ્ટ્રીને સક્ષમ કરતી ટેકનોલોજી અને આરોગ્ય અને જીવન વિજ્ઞાનનાં ક્ષેત્રોમાં.
1970ના દાયકામાં વાર્ષિક US$180 મિલિયન (રૂ.1373 કરોડ)ના મૂલ્યનો ભારત-UAE દ્વિપક્ષીય વેપાર વધીને US$ 60 બિલિયન (રૂ.4.57 લાખ કરોડ) થયો છે, જે UAEને વર્ષ 2019-20 માટે ચીન અને યુએસ પછી ભારતનો ત્રીજો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર બનાવે છે.
આ એમઓયુ નીચેનાં ક્ષેત્રોમાં પરસ્પર લાભદાયી ધોરણે સહકારની કલ્પના કરે છે:.
વધુમાં , UAE વર્ષ 2019-2020 માટે US$ 29 બિલિયન (રૂ.2.21 લાખ કરોડ)ના નિકાસ મૂલ્ય સાથે (યુએસ પછી) ભારતનું બીજું સૌથી મોટું નિકાસ સ્થળ છે.
UAEમાં ભારતીય મૂડીરોકાણ આશરે US$ 85 બિલિયન (રૂ.6.48 લાખ કરોડ) હોવાનો અંદાજ છે.
આ કરાર ભારત અને યુએઇ વચ્ચેનો વેપાર આગામી પાંચ વર્ષમાં US$ 60 બિલિયન (રૂ.
ભારત-યુએઈના વધતા જતા આર્થિક અને વ્યાપારી સંબંધો બંને દેશો વચ્ચે ઝડપી વૈવિધ્યકરણ અને ગહન દ્વિપક્ષીય સંબંધોની સ્થિરતા અને મજબૂતીમાં ફાળો આપે છે.
UAE માં ભારતીય મૂડીરોકાણ આશરે US$ 85 બિલિયન (રૂ.6.48 લાખ કરોડ) હોવાનો અંદાજ છે..
આ એમઓયુનો ઉદ્દેશ્ય બંને દેશોમાં રોકાણો , ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર અને ઉદ્યોગોમાં મુખ્ય ટેક્નોલોજીની જમાવટ દ્વારા ઉદ્યોગોને મજબૂત અને વિકાસ કરવાનો છે.
UAE ભારતમાં 18 બિલિયન યુએસ ડોલર (રૂ.1.37 લાખ કરોડ)ના અંદાજિત રોકાણ સાથે આઠમું સૌથી મોટું રોકાણકાર છે.
આનાથી આ ક્ષેત્રોની વૃદ્ધિ, સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો, નિકાસમાં વધારો અને આયાતમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
વધુમાં, UAE વર્ષ 2019-2020 માટે US$ 29 બિલિયન (રૂ.2.21 લાખ કરોડ)ના નિકાસ મૂલ્ય સાથે (યુએસ પછી) ભારતનું બીજું સૌથી મોટું નિકાસ સ્થળ છે.
UAE ભારતમાં 18 બિલિયન યુએસ ડોલર (રૂ.1.37 લાખ કરોડ)ના અંદાજિત રોકાણ સાથે આઠમું સૌથી મોટું રોકાણકાર છે.
4.57 લાખ કરોડ) થયો છે , જે UAE ને વર્ષ 2019 - 20 માટે ચીન અને યુએસ પછી ભારતનો ત્રીજો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર બનાવે છે.
આ એમઓયુનાં અમલીકરણથી પરસ્પર સહકારનાં તમામ ક્ષેત્રોમાં સંશોધન અને નવીનતામાં વધારો થઈ શકે છે , ખાસ કરીને રિન્યુએબલ એનર્જી , આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ , ઈન્ડસ્ટ્રીને સક્ષમ કરતી ટેકનોલોજી અને આરોગ્ય અને જીવન વિજ્ઞાનનાં ક્ષેત્રોમાં.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ભારત અને યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત (UAE) વચ્ચે ઉદ્યોગો અને અદ્યતન ટેકનોલોજીનાં ક્ષેત્રમાં સહકાર પર દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવાના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે.
આ કરાર ભારત અને યુએઇ વચ્ચેનો વેપાર આગામી પાંચ વર્ષમાં US$ 60 બિલિયન (રૂ.4.57 લાખ કરોડ)થી વધારીને US$ 100 બિલિયન (રૂ.7.63 લાખ કરોડ) કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
ભારત અને UAE એ 18/02/2022 ના રોજ દ્વિપક્ષીય "કોમ્પ્રિહેન્સિવ ઇકોનોમિક પાર્ટનરશિપ એગ્રીમેન્ટ" ( CEPA) પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટલ સ્ટડીઝ (NIES) એ જાપાનની એકમાત્ર સંશોધન સંસ્થા છે જે આંતરશાખાકીય અને વ્યાપક રીતે પર્યાવરણીય સંશોધનની વ્યાપક શ્રેણી હાથ ધરે છે.
સંસ્થાના સંશોધન જૂથમાં સંશોધન વૈજ્ઞાનિકો , પીએચડી વિદ્યાર્થીઓ , પોસ્ટડોક્સ અને મુલાકાતી વિદ્વાનોનો સમાવેશ થાય છે.
ARIES એ એસ્ટ્રોનોમી અને એસ્ટ્રોફિઝિક્સ અને વાતાવરણીય વિજ્ઞાનમાં સંશોધન માટે શ્રેષ્ઠતાનું કેન્દ્ર છે.
નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટલ સ્ટડીઝ ( NIES) એ જાપાનની એકમાત્ર સંશોધન સંસ્થા છે જે આંતરશાખાકીય અને વ્યાપક રીતે પર્યાવરણીય સંશોધનની વ્યાપક શ્રેણી હાથ ધરે છે.
તે વાયુ પ્રદૂષણ અને પૃથ્વી પરના આબોહવા પરિવર્તન, સૂર્ય, તારાઓ અને તારાવિશ્વોની રચના અને ઉત્ક્રાંતિ પર સંશોધન કરે છે.
ARIES એ એસ્ટ્રોનોમી અને એસ્ટ્રોફિઝિક્સ અને વાતાવરણીય વિજ્ઞાનમાં સંશોધન માટે શ્રેષ્ઠતાનું કેન્દ્ર છે.
NIES પર્યાવરણીય સંરક્ષણ પર વૈજ્ઞાનિક તારણો ઉત્પન્ન કરવા માટે કામ કરે છે.
NIES સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ પર કામ કરી રહી છે જેમાં મૂળભૂત સંશોધન , ડેટા સંપાદન અને વિશ્લેષણ , સંરક્ષણ અને પર્યાવરણીય નમૂનાઓની જોગવાઈ દ્વારા સંસ્થાના સંશોધન પાયાને એકીકૃત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
ઉપરાંત , ભૂતકાળમાં અન્ય કોઈ વિદેશી સંસ્થાઓ સાથે સંશોધનનાં સમાન ક્ષેત્રોમાં ARIES, નૈનિતાલ દ્વારા આવા કોઈ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા ન હતા..
સંસ્થાના સંશોધન જૂથમાં સંશોધન વૈજ્ઞાનિકો, પીએચડી વિદ્યાર્થીઓ, પોસ્ટડોક્સ અને મુલાકાતી વિદ્વાનોનો સમાવેશ થાય છે.
NIES સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સ પર કામ કરી રહી છે જેમાં મૂળભૂત સંશોધન, ડેટા સંપાદન અને વિશ્લેષણ, સંરક્ષણ અને પર્યાવરણીય નમૂનાઓની જોગવાઈ દ્વારા સંસ્થાના સંશોધન પાયાને એકીકૃત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને હવાની ગુણવત્તા અને આબોહવા પરિવર્તન પર સંયુક્ત સંશોધન (અહીં ત્યારબાદ "સંયુક્ત સંશોધન" તરીકે ઉલ્લેખ છે) હાથ ધરવા અને અમલમાં મૂકવા માટે નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટલ સ્ટડીઝ, જાપાન અને આર્યભટ્ટ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઑબ્ઝર્વેશનલ સાયન્સ (ARIES), ભારત વચ્ચે સહયોગી માર્ગદર્શિકા સ્થાપિત કરવા માટે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કરવા વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું.
આર્યભટ્ટ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઓબ્ઝર્વેશનલ સાયન્સ (ARIES) એ ભારત સરકારના વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ હેઠળ સ્થાપિત એક સ્વાયત્ત સંશોધન સંસ્થા છે.
સંશોધકો અત્યાધુનિક અને અદ્યતન વૈજ્ઞાનિક સાધનોની ડિઝાઇન અને વિકાસમાં પણ સંકળાયેલા છે અને તેને ઇજનેરો અને તકનીકી કર્મચારીઓની એક ટીમ દ્વારા ટેકો મળે છે જેઓ મનોરા પીક અને દેવસ્થલ બંને કેમ્પસમાં સાધનોનાં નિર્માણ અને સંચાલનમાં સંકળાયેલા છે.
આર્યભટ્ટ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઓબ્ઝર્વેશનલ સાયન્સ ( ARIES) એ ભારત સરકારના વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ હેઠળ સ્થાપિત એક સ્વાયત્ત સંશોધન સંસ્થા છે.
તે વાયુ પ્રદૂષણ અને પૃથ્વી પરના આબોહવા પરિવર્તન , સૂર્ય , તારાઓ અને તારાવિશ્વોની રચના અને ઉત્ક્રાંતિ પર સંશોધન કરે છે.
NIES પર્યાવરણીય સંશોધનને આગળ ધપાવવા માટે ચાર કીવર્ડ્સ (સિન્થેસાઇઝ , ઇન્ટિગ્રેટ , ઇવોલ્વ અને નેટવર્ક = NIES વ્યૂહરચના) પર વિશ્વાસ રાખે છે , જે વૈજ્ઞાનિક સમુદાય અને સમાજ વચ્ચેના અંતરને દૂર કરવા માટે અને જાપાન અને અન્ય દેશોમાં પર્યાવરણીય નીતિના વિકાસ માટે જાપાનના સમગ્ર સંશોધન અને વિકાસ પરિણામોનું મહત્તમીકરણ પ્રદાન કરે છે..
NIES પર્યાવરણીય સંશોધનને આગળ ધપાવવા માટે ચાર કીવર્ડ્સ (સિન્થેસાઇઝ, ઇન્ટિગ્રેટ, ઇવોલ્વ અને નેટવર્ક = NIES વ્યૂહરચના) પર વિશ્વાસ રાખે છે, જે વૈજ્ઞાનિક સમુદાય અને સમાજ વચ્ચેના અંતરને દૂર કરવા માટે અને જાપાન અને અન્ય દેશોમાં પર્યાવરણીય નીતિના વિકાસ માટે જાપાનના સમગ્ર સંશોધન અને વિકાસ પરિણામોનું મહત્તમીકરણ પ્રદાન કરે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને હવાની ગુણવત્તા અને આબોહવા પરિવર્તન પર સંયુક્ત સંશોધન (અહીં ત્યારબાદ "સંયુક્ત સંશોધન" તરીકે ઉલ્લેખ છે) હાથ ધરવા અને અમલમાં મૂકવા માટે નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટલ સ્ટડીઝ , જાપાન અને આર્યભટ્ટ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઑબ્ઝર્વેશનલ સાયન્સ ( ARIES), ભારત વચ્ચે સહયોગી માર્ગદર્શિકા સ્થાપિત કરવા માટે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કરવા વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું.
સંશોધકો અત્યાધુનિક અને અદ્યતન વૈજ્ઞાનિક સાધનોની ડિઝાઇન અને વિકાસમાં પણ સંકળાયેલા છે અને તેને ઇજનેરો અને તકનીકી કર્મચારીઓની એક ટીમ દ્વારા ટેકો મળે છે જેઓ મનોરા પીક અને દેવસ્થલ બંને કેમ્પસમાં સાધનોનાં નિર્માણ અને સંચાલનમાં સંકળાયેલા છે..
NIES પર્યાવરણીય સંરક્ષણ પર વૈજ્ઞાનિક તારણો ઉત્પન્ન કરવા માટે કામ કરે છે.
ઉપરાંત, ભૂતકાળમાં અન્ય કોઈ વિદેશી સંસ્થાઓ સાથે સંશોધનનાં સમાન ક્ષેત્રોમાં ARIES, નૈનિતાલ દ્વારા આવા કોઈ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા ન હતા.
બોઝ રાષ્ટ્રીય મૂળભૂત વિજ્ઞાન કેન્દ્ર (SNBNCBS) ભારત સરકારના વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ હેઠળ સ્થાપવામાં આવેલી એક સ્વાયત્ત સંશોધન સંસ્થા છે જેની સ્થાપના 1986માં એક રજિસ્ટર્ડ સોસાયાટી તરીકે કરવામાં આવી હતી.
આ સંયુક્ત સાહસનું મૂળ લક્ષ્ય ભારત અને જર્મન વચ્ચેના પારસ્પરિક સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવાનું, તકો પૂરી પાડવાનું અને ચુંબકીય અને ટોપોલોજીકલ ક્વૉન્ટમ સામગ્રીના ક્ષેત્રમાં જ્ઞાનને આગળ વધારવાનું કાર્ય વધુ સરળ બનાવવાનું રહેશે.
વર્ષોના સમય દરમિયાન , આ કેન્દ્ર મૂળભૂત વિજ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસ માટે એક મુખ્ય સંસ્થા તરીકે ઉભરી આવ્યું છે , જેમાં ખાસ કરીને ભૌતિક વિજ્ઞાન અને સંલગ્ન પ્રશાખાઓમાં , પ્રયોગ , સિદ્ધાંત અને કમ્પ્યૂટેશન (ગણતરી) શક્તિનો ઉપયોગ કરવા બાબતે નોંધનીય યોગદાન આપ્યું છે.
ભવિષ્યની ક્વૉન્ટમ ટેકનોલોજીના વિકાસમાં ક્વૉન્ટમ સામગ્રીની સંભાવનાઓને ધ્યાનમાં રાખતા ક્વૉન્ટમ સામગ્રીઓના સંશોધન પર અત્યારે આખી દુનિયાનું ધ્યાન ખેંચાઇ રહ્યું છે.
(IFW ડ્રેસ્ડન e.V.) વચ્ચે નવતર ચુંબકીય અને ટોપોલોજિકલ ક્વૉન્ટમ સામગ્રી ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહયોગના ઉદ્દેશથી હસ્તાક્ષર કરવામાં આવેલા MoU ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
IFW ડ્રેસ્ડન આધુનિક સામગ્રી વિજ્ઞાન સાથે સંકળાયેલી સંસ્થા છે અને ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર તેમજ સામગ્રી વિજ્ઞાનમાં અન્વેષણાત્મક સંશોધનને નવી સામગ્રી અને ઉત્પાદનોના ટેકનિકલ વિકાસ સાથે સંયોજિત કરે છે.
બોઝ રાષ્ટ્રીય મૂળભૂત વિજ્ઞાન કેન્દ્ર ( SNBNCBS) અને જર્મનીના ડ્રેસ્ડેન ખાતે આવેલા લેઇબ્નિઝ-ઇન્સ્ટીટ્યુટ ફર ફેસ્ટકોર્પરઅંડ વેર્કસ્ટોફફોર્સચંગ ડ્રેસ્ડેન e.V.
આ કેન્દ્રમાં PhD માટેના નિવાસી કાર્યક્રમો આપવામાં આવે છે અને નોંધનીય સંખ્યામાં મુલાકાતીઓ અને લિંકેજ કાર્યક્રમ ધરાવે છે..
IFW ખાતેના સંશોધન કાર્યક્રમો એવી કાર્યાત્મક સામગ્રી પર કેન્દ્રિત છે જે અમલીકરણ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં મુખ્ય સ્થાન ધરાવે છે, જેમકે: સુપરકન્ડક્ટિંગ અને ચુંબકીય સામગ્રી , પાતળી-ફિલ્મ સિસ્ટમ્સ અને નેનોસ્ટ્રક્ચર્સ તેમજ સ્ફટિકીય અને આકારહીન સામગ્રી.
બોઝનાં જીવન અને તેમણે કરેલા સન્માન આપવાના ઉદ્દેશથી આ કેન્દ્રની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
આ સંસ્થાના આગળના મિશનમાં યુવા વૈજ્ઞાનિકોને પ્રોત્સાહન આપવું અને ટેકનિકલ સ્ટાફને તાલીમ પૂરી પાડવી તેમજ ઔદ્યોગિક કંપનીઓને સંસ્થાની R&D ની જાણકારી અને અનુભવ પૂરા પાડવાના કાર્યો સામેલ છે.
ખાસ કરીને પ્રાયોગિક અને કોમ્પ્યૂટેશનલ (ગણતરી સંબંધિત) સંસાધનોનું આદાનપ્રદાન, ટેકનિકલ અને વ્યાવસાયિક સહયોગનો વિનિમય અને સહયોગપૂર્ણ સંશોધનો હાથ ધરવા માટે ફેકલ્ટીઓ અને સંશોધકોનું આદાનપ્રદાન આ સહયોગમાં કેન્દ્ર સ્થાને રહેશે.
આ સંસ્થાના આગળના મિશનમાં યુવા વૈજ્ઞાનિકોને પ્રોત્સાહન આપવું અને ટેકનિકલ સ્ટાફને તાલીમ પૂરી પાડવી તેમજ ઔદ્યોગિક કંપનીઓને સંસ્થાની R&D ની જાણકારી અને અનુભવ પૂરા પાડવાના કાર્યો સામેલ છે..
બંને દેશો વચ્ચેના આ સહયોગથી પારસ્પરિકતા , શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો , એકબીજાના લાભ અને વારંવાર કરવામાં આવતા સંવાદના આધારે જરૂરી જ્ઞાનનો આધાર તૈયાર થશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે..
(IFW ડ્રેસ્ડન e.V.) વચ્ચે નવતર ચુંબકીય અને ટોપોલોજિકલ ક્વૉન્ટમ સામગ્રી ક્ષેત્રમાં પારસ્પરિક સહયોગના ઉદ્દેશથી હસ્તાક્ષર કરવામાં આવેલા MoUને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
IFW એક બિન-યુનિવર્સિટી સંશોધન સંસ્થા છે અને લેઇબ્નિઝ એસોસિએશનની સભ્ય છે.
વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી ક્ષેત્ર માટે મહત્વપૂર્ણ ગણાતા આ ક્ષેત્રમાં આ કેન્દ્ર એડવાન્સ્ડ માનવબળને તાલીમ અને જોડાણનું હબ બની ગયું છે.
બોઝ રાષ્ટ્રીય મૂળભૂત વિજ્ઞાન કેન્દ્ર ( SNBNCBS) ભારત સરકારના વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ હેઠળ સ્થાપવામાં આવેલી એક સ્વાયત્ત સંશોધન સંસ્થા છે જેની સ્થાપના 1986માં એક રજિસ્ટર્ડ સોસાયાટી તરીકે કરવામાં આવી હતી.
બંને દેશો વચ્ચેના આ સહયોગથી પારસ્પરિકતા, શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો, એકબીજાના લાભ અને વારંવાર કરવામાં આવતા સંવાદના આધારે જરૂરી જ્ઞાનનો આધાર તૈયાર થશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
IFW એક બિન-યુનિવર્સિટી સંશોધન સંસ્થા છે અને લેઇબ્નિઝ એસોસિએશનની સભ્ય છે.
ખાસ કરીને પ્રાયોગિક અને કોમ્પ્યૂટેશનલ (ગણતરી સંબંધિત) સંસાધનોનું આદાનપ્રદાન , ટેકનિકલ અને વ્યાવસાયિક સહયોગનો વિનિમય અને સહયોગપૂર્ણ સંશોધનો હાથ ધરવા માટે ફેકલ્ટીઓ અને સંશોધકોનું આદાનપ્રદાન આ સહયોગમાં કેન્દ્ર સ્થાને રહેશે.
બોઝ રાષ્ટ્રીય મૂળભૂત વિજ્ઞાન કેન્દ્ર (SNBNCBS) અને જર્મનીના ડ્રેસ્ડેન ખાતે આવેલા લેઇબ્નિઝ-ઇન્સ્ટીટ્યુટ ફર ફેસ્ટકોર્પરઅંડ વેર્કસ્ટોફફોર્સચંગ ડ્રેસ્ડેન e.V.
IFW ડ્રેસ્ડન આધુનિક સામગ્રી વિજ્ઞાન સાથે સંકળાયેલી સંસ્થા છે અને ભૌતિકશાસ્ત્ર , રસાયણશાસ્ત્ર તેમજ સામગ્રી વિજ્ઞાનમાં અન્વેષણાત્મક સંશોધનને નવી સામગ્રી અને ઉત્પાદનોના ટેકનિકલ વિકાસ સાથે સંયોજિત કરે છે..
વર્ષોના સમય દરમિયાન, આ કેન્દ્ર મૂળભૂત વિજ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસ માટે એક મુખ્ય સંસ્થા તરીકે ઉભરી આવ્યું છે, જેમાં ખાસ કરીને ભૌતિક વિજ્ઞાન અને સંલગ્ન પ્રશાખાઓમાં, પ્રયોગ, સિદ્ધાંત અને કમ્પ્યૂટેશન (ગણતરી) શક્તિનો ઉપયોગ કરવા બાબતે નોંધનીય યોગદાન આપ્યું છે.
આ સંયુક્ત સાહસનું મૂળ લક્ષ્ય ભારત અને જર્મન વચ્ચેના પારસ્પરિક સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવાનું , તકો પૂરી પાડવાનું અને ચુંબકીય અને ટોપોલોજીકલ ક્વૉન્ટમ સામગ્રીના ક્ષેત્રમાં જ્ઞાનને આગળ વધારવાનું કાર્ય વધુ સરળ બનાવવાનું રહેશે.
આ કેન્દ્રમાં PhD માટેના નિવાસી કાર્યક્રમો આપવામાં આવે છે અને નોંધનીય સંખ્યામાં મુલાકાતીઓ અને લિંકેજ કાર્યક્રમ ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે ભારતમાં કોલકાતા સ્થિત એસ.
જેઓ સૈદ્ધાંતિક ભૌતિકશાસ્ત્રમાં ખૂબ જ જ્ઞાની વ્યક્તિ હતા અને તેમણે ક્વૉન્ટમ મિકેનિક્સ અને ક્વૉન્ટમ સાંખ્યિકીના વિકાસમાં કેટલાક સૌથી પાયાની પરિકલ્પનાઓના યોગદાન તૈયાર કર્યા છે.
IFW ખાતેના સંશોધન કાર્યક્રમો એવી કાર્યાત્મક સામગ્રી પર કેન્દ્રિત છે જે અમલીકરણ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં મુખ્ય સ્થાન ધરાવે છે, જેમકે: સુપરકન્ડક્ટિંગ અને ચુંબકીય સામગ્રી, પાતળી-ફિલ્મ સિસ્ટમ્સ અને નેનોસ્ટ્રક્ચર્સ તેમજ સ્ફટિકીય અને આકારહીન સામગ્રી.
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે મિલાદ-ઉન-નબીની પૂર્વ સંધ્યાએ પોતાના સંદેશમાં કહ્યું છે:-.
પયગંબર મોહમ્મદ નું જીવન બંધુત્વ , કરુણા અને સ્નેહનું ઉદાહરણ છે.
ચાલો આપણે તેમના જીવન અને આદર્શોમાંથી પ્રેરણા લઈએ અને સમાજની સમૃદ્ધિ અને દેશમાં શાંતિ અને સુમેળ વધારવા માટે કામ કરીએ.”.
“ પયગંબર મોહમ્મદના જન્મદિવસના શુભ પ્રસંગે જે ઈદ-એ-મિલાદ અથવા મિલાદ-ઉન-નબી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે , હું મારા બધા સાથી નાગરિકો , ખાસ કરીને અમારા મુસ્લિમ ભાઈઓ અને બહેનોને શુભેચ્છા પાઠવું છું..
વિવિધ બેઠકો અને સંમેલનોમાં ભાગ લેવા માટે મોટી સંખ્યામાં પ્રતિનિધિઓ , નાગરિક સમાજના સભ્યો અને સામાન્ય લોકો UNOG ની મુલાકાત લેતા હોય છે..
વિવિધ બેઠકો અને સંમેલનોમાં ભાગ લેવા માટે મોટી સંખ્યામાં પ્રતિનિધિઓ, નાગરિક સમાજના સભ્યો અને સામાન્ય લોકો UNOGની મુલાકાત લેતા હોય છે.
આ એપ તૈયાર કરવા અને તેની જાળવણી કરવા માટે અંદાજિત ખર્ચ $ 2 મિલિયન છે..
ઇમારતોની માળખાકીય જટિલતા અને ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં લોકોની ભાગીદારીને ધ્યાનમાં રાખતા , એક એવી નેવિગેશનલ એપ્લિકેશનની આવશ્યકતા હોવાનું જણાયું હતું જે મુલાકાતીઓ અને અન્ય પ્રતિનિધિઓને તમામ સુરક્ષા પરિપ્રેક્ષ્યોને વળગી રહીને આ પરિસરમાં તેમને માર્ગ શોધવામાં મદદરૂપ થઇ શકે..
આ એપ UN માં ભારતની ઉપસ્થિતિનો અહેસાસ કરાવશે અને આખી દુનિયામાંથી આવતા લોકોના મોબાઇલમાં ' મેડ ઇન ઇન્ડિયા ' એપ દ્વારા મજબૂત સોફ્ટવેર ટેકનોલોજી નિપુણતાના સ્વરૂપમાં તેના સોફ્ટ પાવરનું પ્રદર્શન કરશે..
જેમાં પાંચ ઇમારતો અને 21 માળનો સમાવેશ થાય છે તેવું સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલય ( UNOG) ઐતિહાસિક પેલેસ ડેસ નેશન્સ જિનેવા ખાતે આવેલું છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે ભારત અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વચ્ચે જિનેવા ખાતેના સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલય (UNOG) પેલેસ ડેસ નેશન્સમાં ઉપયોગમાં લેવા માટે ' વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન ' પર કરવામાં આવેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
આ એપ UNમાં ભારતની ઉપસ્થિતિનો અહેસાસ કરાવશે અને આખી દુનિયામાંથી આવતા લોકોના મોબાઇલમાં 'મેડ ઇન ઇન્ડિયા' એપ દ્વારા મજબૂત સોફ્ટવેર ટેકનોલોજી નિપુણતાના સ્વરૂપમાં તેના સોફ્ટ પાવરનું પ્રદર્શન કરશે.
આ પ્રોજેક્ટ માત્ર ભારતની ટેકનિકલ ક્ષમતાઓ પુરવાર કરવાની સાથે સાથે UN સ્તરના પ્લેટફોર્મ પર દેશની પ્રતિષ્ઠામાં પણ વૃદ્ધિ કરશે.
આ પ્રોજેક્ટ માત્ર ભારતની ટેકનિકલ ક્ષમતાઓ પુરવાર કરવાની સાથે સાથે UN સ્તરના પ્લેટફોર્મ પર દેશની પ્રતિષ્ઠામાં પણ વૃદ્ધિ કરશે.
ગ્લોબલ પોઝિશનિંગ સિસ્ટમ (GPS) આધારિત એપ્લિકેશનો ખુલ્લી જગ્યામાં કામ કરે છે, તેવી સ્થિતિમાં વધુ સચોટ ઇમારતની અંદરના ભાગમાં નેવિગેશનલ એપ્લિકેશન અહીં આવતા મુલાકાતીઓને રૂમ અને ઓફિસો શોધવામાં મદદ કરશે.
ઇમારતોની માળખાકીય જટિલતા અને ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં લોકોની ભાગીદારીને ધ્યાનમાં રાખતા, એક એવી નેવિગેશનલ એપ્લિકેશનની આવશ્યકતા હોવાનું જણાયું હતું જે મુલાકાતીઓ અને અન્ય પ્રતિનિધિઓને તમામ સુરક્ષા પરિપ્રેક્ષ્યોને વળગી રહીને આ પરિસરમાં તેમને માર્ગ શોધવામાં મદદરૂપ થઇ શકે.
આ પ્રોજેક્ટ ભારત સરકાર તરફથી UN માં આપવામાં આવેલું એક મહત્વપૂર્ણ યોગદાન બની રહેશે.
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ( UN ) એક આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠન છે તેની સ્થાપના 1945માં કરવામાં આવી હતી.
આ એપ્લિકેશન યુઝર્સને UNOG ની પાંચ ઇમારતોમાં ફેલાયેલા 21 માળની અંદર એક સ્થળેથી બીજા સ્થળ સુધી પહોંચવાનો રસ્તો શોધવા માટે સક્ષમ બનાવશે.
આ પ્રોજેક્ટમાં UNLG ના પેલેસ ડેસ નેશન્સ પરિસરમાં નેવિગેશનની સુવિધા માટે સોફ્ટવેર આધારિત ' વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન ' ના તૈયાર કરીને તેની નિયુક્તિ અને જાળવણી કરવાનું સામેલ છે.
આ એપ ઇન્ટરનેટ કનેક્શનની મદદથી એન્ડ્રોઇડ અને iOS ઉપકરણો પર કામ કરી શકશે.
વર્ષ 2020માં આ સંસ્થાની 75મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે ભારત સરકાર તરફથી UNને દાન તરીકે ‘વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન’ના વિકાસના પ્રોજેક્ટની પરિકલ્પના આપવામાં આવી છે.
ગ્લોબલ પોઝિશનિંગ સિસ્ટમ ( GPS) આધારિત એપ્લિકેશનો ખુલ્લી જગ્યામાં કામ કરે છે , તેવી સ્થિતિમાં વધુ સચોટ ઇમારતની અંદરના ભાગમાં નેવિગેશનલ એપ્લિકેશન અહીં આવતા મુલાકાતીઓને રૂમ અને ઓફિસો શોધવામાં મદદ કરશે..
આ પ્રોજેક્ટ ભારત સરકાર તરફથી UNમાં આપવામાં આવેલું એક મહત્વપૂર્ણ યોગદાન બની રહેશે.
આ એપ તૈયાર કરવાનું કાર્ય ભારત સરકારના ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગ ( DoT) ના સ્વાયત્ત એકમ ટેલિકોમ સંશોધન અને વિકાસ કેન્દ્ર , સેન્ટર ફોર ડેવલપમેન્ટ ઓફ ટેલિમેટિક્સ ( C-DoT) ને સોંપવામાં આવ્યું છે..
વર્ષ 2020માં આ સંસ્થાની 75મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે ભારત સરકાર તરફથી UN ને દાન તરીકે ‘ વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન ’ ના વિકાસના પ્રોજેક્ટની પરિકલ્પના આપવામાં આવી છે.
જેમાં પાંચ ઇમારતો અને 21 માળનો સમાવેશ થાય છે તેવું સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલય (UNOG) ઐતિહાસિક પેલેસ ડેસ નેશન્સ જિનેવા ખાતે આવેલું છે.
આ એપ ઇન્ટરનેટ કનેક્શનની મદદથી એન્ડ્રોઇડ અને iOS ઉપકરણો પર કામ કરી શકશે.
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (UN) એક આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠન છે તેની સ્થાપના 1945માં કરવામાં આવી હતી.
આ એપ તૈયાર કરવાનું કાર્ય ભારત સરકારના ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગ (DoT)ના સ્વાયત્ત એકમ ટેલિકોમ સંશોધન અને વિકાસ કેન્દ્ર, સેન્ટર ફોર ડેવલપમેન્ટ ઓફ ટેલિમેટિક્સ (C-DoT)ને સોંપવામાં આવ્યું છે.
આ પ્રોજેક્ટમાં UNLG ના પેલેસ ડેસ નેશન્સ પરિસરમાં નેવિગેશનની સુવિધા માટે સોફ્ટવેર આધારિત 'વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન'ના તૈયાર કરીને તેની નિયુક્તિ અને જાળવણી કરવાનું સામેલ છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે ભારત અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વચ્ચે જિનેવા ખાતેના સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલય (UNOG) પેલેસ ડેસ નેશન્સમાં ઉપયોગમાં લેવા માટે 'વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન' પર કરવામાં આવેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ એપ તૈયાર કરવા અને તેની જાળવણી કરવા માટે અંદાજિત ખર્ચ $2 મિલિયન છે.
આ એપ્લિકેશન યુઝર્સને UNOG ની પાંચ ઇમારતોમાં ફેલાયેલા 21 માળની અંદર એક સ્થળેથી બીજા સ્થળ સુધી પહોંચવાનો રસ્તો શોધવા માટે સક્ષમ બનાવશે.
દરેક અગ્નિવીર દ્વારા મેળવેલ કૌશલ્યને તેના અનન્ય રેઝ્યૂમેનો ભાગ બનાવવા માટે પ્રમાણપત્રમાં સ્વીકૃતિ આપવામાં આવશે.
ચાર વર્ષનો કરારનો સમયગાળો પૂરો થવા પર , અગ્નિવીરોને એક વખતનું ' સેવા નિધિ ' પૅકેજ ચૂકવવામાં આવશે , જેમાં તેમના યોગદાનનો સમાવેશ થાય છે , જેમાં તેમના પર ઉપાર્જિત વ્યાજ અને સરકાર તરફથી તેમનાં યોગદાનની સંચિત રકમના વ્યાજ સહિત સમાન યોગદાનનો સમાવેશ થાય છે , જે નીચે દર્શાવેલ છે:.
અગ્નિવીર સશસ્ત્ર દળોમાં નોંધણી માટે નિર્ધારિત તબીબી પાત્રતાની શરતોને પૂર્ણ કરશે જે સંબંધિત કેટેગરીઝ/ટ્રેડને લાગુ પડે છે.
અગ્નિવીરના કાર્યકાળ પછી નાગરિક વિશ્વમાં તેમની પ્રગતિ માટે જે માર્ગો અને તકો ખુલશે તે ચોક્કસપણે રાષ્ટ્ર નિર્માણ માટે એક મોટો ઉમેરો હશે.
ત્રણેય સેવાઓની માનવ સંસાધન નીતિમાં નવા યુગની શરૂઆત કરવા માટે સરકાર દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલ આ એક મુખ્ય સંરક્ષણ નીતિ સુધારો છે.
તદુપરાંત, આશરે રૂ.11.71 લાખની સેવા નિધિ અગ્નિવીરને આર્થિક દબાણ વિના તેનાં ભવિષ્યનાં સપનાઓને આગળ વધારવામાં મદદ કરશે, જે સામાન્ય રીતે સમાજના આર્થિક રીતે વંચિત વર્ગના યુવાનો અનુભવતા હોય છે.
અગ્નિપથ યોજના સશસ્ત્ર દળોની યુવા પ્રોફાઇલને સક્ષમ કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
અગ્નિવીરો માટેની શૈક્ષણિક લાયકાત વિવિધ કેટેગરીમાં નોંધણી માટે પ્રચલિત તરીકે જ રહેશે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ભારતીય યુવાનો માટે સશસ્ત્ર દળોમાં સેવા આપવા માટે આકર્ષક ભરતી યોજનાને મંજૂરી આપી છે.
રાષ્ટ્રની સેવાના આ સમયગાળા દરમિયાન , અગ્નિવીરો ને વિવિધ લશ્કરી કૌશલ્યો અને અનુભવ , શિસ્ત , શારીરિક તંદુરસ્તી , નેતૃત્વના ગુણો , હિંમત અને દેશભક્તિ આપવામાં આવશે.
આ અરજીઓને તેમની ચાર વર્ષની મુદતના સમયગાળા દરમિયાન કામગીરી સહિતના ઉદ્દેશ્ય માપદંડોના આધારે કેન્દ્રિય રીતે ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે અને અગ્નિવવીરોના પ્રત્યેક ચોક્કસ બેચમાંથી 25% સુધીની સશસ્ત્ર દળોની નિયમિત કેડરમાં નોંધણી કરવામાં આવશે.
નોંધણી 'ઓલ ઈન્ડિયા ઓલ ક્લાસ' આધાર પર આધારિત હશે અને પાત્ર વય 17.5 થી 21 વર્ષની રેન્જમાં હશે.
અગ્નિવીરોને ત્રણેય સેવાઓમાં લાગુ પડતા જોખમ અને હાડમારી ભથ્થાઓ સાથે આકર્ષક કસ્ટમાઇઝ્ડ માસિક પેકેજ આપવામાં આવશે.
આ યોજના સશસ્ત્ર દળોમાં યુવા અને અનુભવી કર્મચારીઓ વચ્ચે યોગ્ય સંતુલન સુનિશ્ચિત કરીને વધુ યુવા અને તકનીકી રીતે નિપુણ યુદ્ધ લડત દળ તરફ દોરી જશે..
અગ્નિવીર , તેમની યુવાવસ્થામાં ચાર વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કર્યા પછી , તેઓ પરિપક્વ અને સ્વ-શિસ્તબદ્ધ હશે અને તેઓ વ્યાવસાયિક અને વ્યક્તિગત રીતે પણ પોતાની જાતનું બહેતર સંસ્કરણ બની શકે છે.
સેવા નિધિ પૅકેજ તરીકે રૂ.11.71 લાખ ( ઉપરોક્ત રકમ પર લાગુ પડતા વ્યાજદરે એકત્રિત વ્યાજ સહિત ચૂકવવામાં આવશે).
અગ્નિવીરોને ભારતીય સશસ્ત્ર દળોમાં તેમની કરારની અવધિ માટે રૂ.48 લાખનું નોન-કોન્ટ્રીબ્યુટરી લાઈફ ઈન્સ્યોરન્સ કવર આપવામાં આવશે.
એવી કલ્પના કરવામાં આવી છે કે આ યોજનાનાં અમલીકરણથી ભારતીય સશસ્ત્ર દળોની સરેરાશ વય પ્રોફાઇલ લગભગ 4-5 વર્ષ સુધી ઘટી જશે.
અગ્નિપથ યોજના સશસ્ત્ર દળોની યુવા પ્રોફાઇલને સક્ષમ કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
અગ્નિપથ યોજના હેઠળ, અગ્નિવીરોને ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે સંબંધિત સેવા અધિનિયમો હેઠળ દળોમાં નોંધણી કરવામાં આવશે.
નોંધણી ' ઓલ ઈન્ડિયા ઓલ ક્લાસ ' આધાર પર આધારિત હશે અને પાત્ર વય 17.5 થી 21 વર્ષની રેન્જમાં હશે.
તેઓ સશસ્ત્ર દળોમાં એક અલગ રેન્ક બનાવશે , અન્ય કોઈપણ વર્તમાન રેન્કથી અલગ.
અને ભારતીય નૌકાદળ અને ભારતીય વાયુસેનામાં તેમની સમકક્ષ અને ભારતીય વાયુસેનામાં નોંધાયેલા બિન-લડાકની જેમ, સમય સમય પર સુધારેલ નિયમો અને શરતો લાગુ રહેશે.
સશસ્ત્ર દળોની વાત કરીએ તો, તે સશસ્ત્ર દળોની યુવા રૂપરેખાને વધારશે અને નવું 'જોશ' અને 'જઝબા' પૂરાં પાડશે અને સાથે સાથે વધુ ટેક-સેવી સશસ્ત્ર દળો તરફ પરિવર્તનશીલ ફેરફાર લાવશે - જે ખરેખર સમયની જરૂરિયાત છે.
આ નીતિ , જે તાત્કાલિક અસરમાં આવે છે , તે પછીથી ત્રણ સેવાઓ માટે નોંધણીને સંચાલિત કરશે..
સશસ્ત્ર દળો દ્વારા સમયાંતરે જાહેર કરવામાં આવતી સંગઠનાત્મક જરૂરિયાતો અને નીતિઓના આધારે ચાર વર્ષની સેવા પૂરી થયા પછી , અગ્નિવીરો ને સશસ્ત્ર દળોમાં કાયમી નોંધણી માટે અરજી કરવાની તક આપવામાં આવશે.
ચાર વર્ષના આ કાર્યકાળ પછી, અગ્નિવીરોને નાગરિક સમાજમાં સામેલ કરવામાં આવશે જ્યાં તેઓ રાષ્ટ્ર નિર્માણની પ્રક્રિયામાં ઘણું યોગદાન આપી શકે.
આ યોજનાને અગ્નિપથ કહેવામાં આવે છે અને આ યોજના હેઠળ પસંદ કરાયેલા યુવાનોને અગ્નિવીર તરીકે ઓળખવામાં આવશે.
અને ભારતીય નૌકાદળ અને ભારતીય વાયુસેનામાં તેમની સમકક્ષ અને ભારતીય વાયુસેનામાં નોંધાયેલા બિન-લડાકની જેમ , સમય સમય પર સુધારેલ નિયમો અને શરતો લાગુ રહેશે..
ચાર વર્ષનો કરારનો સમયગાળો પૂરો થવા પર, અગ્નિવીરોને એક વખતનું 'સેવા નિધિ' પૅકેજ ચૂકવવામાં આવશે, જેમાં તેમના યોગદાનનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં તેમના પર ઉપાર્જિત વ્યાજ અને સરકાર તરફથી તેમનાં યોગદાનની સંચિત રકમના વ્યાજ સહિત સમાન યોગદાનનો સમાવેશ થાય છે, જે નીચે દર્શાવેલ છે: અગ્નિવીરોને ત્રણેય સેવાઓમાં લાગુ પડતા જોખમ અને હાડમારી ભથ્થાઓ સાથે આકર્ષક કસ્ટમાઇઝ્ડ માસિક પેકેજ આપવામાં આવશે.
નિયમિત કેડર તરીકે સશસ્ત્ર દળોમાં નોંધણી માટે પસંદ કરાયેલ વ્યક્તિઓએ ઓછામાં ઓછા 15 વર્ષ માટે વધુ કરારના સમયગાળા માટે સેવા આપવી જરૂરી રહેશે અને ભારતીય સેનામાં જુનિયર કમિશન્ડ ઓફિસર્સ/અન્ય રેન્કની સેવાના વર્તમાન નિયમો અને શરતો દ્વારા સંચાલિત થશે.
રાષ્ટ્ર, સમાજ અને રાષ્ટ્રના યુવાનોને ટૂંકી લશ્કરી સેવાનો લાભ અપાર છે.
રાષ્ટ્રની સેવાના આ સમયગાળા દરમિયાન, અગ્નિવીરોને વિવિધ લશ્કરી કૌશલ્યો અને અનુભવ, શિસ્ત, શારીરિક તંદુરસ્તી, નેતૃત્વના ગુણો, હિંમત અને દેશભક્તિ આપવામાં આવશે.
આમાં દેશભક્તિ, ટીમ વર્ક, શારીરિક તંદુરસ્તીમાં વધારો, દેશ પ્રત્યે વફાદારી અને બાહ્ય જોખમો, આંતરિક જોખમો અને કુદરતી આફતોના સમયે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને વેગ આપવા માટે પ્રશિક્ષિત કર્મચારીઓની ઉપલબ્ધતાનો સમાવેશ થાય છે.
તે એવા યુવાનોને તક પૂરી પાડશે કે જેઓ સમાજની યુવા પ્રતિભાઓને આકર્ષીને યુનિફોર્મ પહેરવા ઉત્સુક હોય, જેઓ સમકાલીન ટેક્નોલોજીકલ વલણો સાથે વધુ સુસંગત હોય અને સમાજમાં કુશળ, શિસ્તબદ્ધ અને પ્રેરિત માનવશક્તિને પરત નાખી શકે.
આમાં દેશભક્તિ , ટીમ વર્ક , શારીરિક તંદુરસ્તીમાં વધારો , દેશ પ્રત્યે વફાદારી અને બાહ્ય જોખમો , આંતરિક જોખમો અને કુદરતી આફતોના સમયે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને વેગ આપવા માટે પ્રશિક્ષિત કર્મચારીઓની ઉપલબ્ધતાનો સમાવેશ થાય છે..
સ્વ-શિસ્ત, ખંત અને ફોકસની ઊંડી સમજ સાથે અત્યંત પ્રેરિત યુવાનોનાં સંમિશ્રણથી રાષ્ટ્રને ઘણો ફાયદો થશે જેઓ પર્યાપ્ત રીતે કુશળ હશે અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં યોગદાન આપી શકશે.
ચાર વર્ષના આ કાર્યકાળ પછી , અગ્નિવીરોને નાગરિક સમાજમાં સામેલ કરવામાં આવશે જ્યાં તેઓ રાષ્ટ્ર નિર્માણની પ્રક્રિયામાં ઘણું યોગદાન આપી શકે.
તદુપરાંત , આશરે રૂ.11.71 લાખની સેવા નિધિ અગ્નિવીરને આર્થિક દબાણ વિના તેનાં ભવિષ્યનાં સપનાઓને આગળ વધારવામાં મદદ કરશે , જે સામાન્ય રીતે સમાજના આર્થિક રીતે વંચિત વર્ગના યુવાનો અનુભવતા હોય છે..
સશસ્ત્ર દળોની વાત કરીએ તો , તે સશસ્ત્ર દળોની યુવા રૂપરેખાને વધારશે અને નવું ' જોશ ' અને ' જઝબા ' પૂરાં પાડશે અને સાથે સાથે વધુ ટેક-સેવી સશસ્ત્ર દળો તરફ પરિવર્તનશીલ ફેરફાર લાવશે - જે ખરેખર સમયની જરૂરિયાત છે.
નિયમિત કેડર તરીકે સશસ્ત્ર દળોમાં નોંધણી માટે પસંદ કરાયેલ વ્યક્તિઓએ ઓછામાં ઓછા 15 વર્ષ માટે વધુ કરારના સમયગાળા માટે સેવા આપવી જરૂરી રહેશે અને ભારતીય સેનામાં જુનિયર કમિશન્ડ ઓફિસર્સ/અન્ય રેન્કની સેવાના વર્તમાન નિયમો અને શરતો દ્વારા સંચાલિત થશે.
રાષ્ટ્ર , સમાજ અને રાષ્ટ્રના યુવાનોને ટૂંકી લશ્કરી સેવાનો લાભ અપાર છે.
તેઓ સશસ્ત્ર દળોમાં એક અલગ રેન્ક બનાવશે, અન્ય કોઈપણ વર્તમાન રેન્કથી અલગ.
આ નીતિ, જે તાત્કાલિક અસરમાં આવે છે, તે પછીથી ત્રણ સેવાઓ માટે નોંધણીને સંચાલિત કરશે.
સશસ્ત્ર દળો દ્વારા સમયાંતરે જાહેર કરવામાં આવતી સંગઠનાત્મક જરૂરિયાતો અને નીતિઓના આધારે ચાર વર્ષની સેવા પૂરી થયા પછી, અગ્નિવીરોને સશસ્ત્ર દળોમાં કાયમી નોંધણી માટે અરજી કરવાની તક આપવામાં આવશે.
અગ્નિપથ યોજના હેઠળ , અગ્નિવીરો ને ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે સંબંધિત સેવા અધિનિયમો હેઠળ દળોમાં નોંધણી કરવામાં આવશે.
અગ્નિવીર, તેમની યુવાવસ્થામાં ચાર વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કર્યા પછી, તેઓ પરિપક્વ અને સ્વ-શિસ્તબદ્ધ હશે અને તેઓ વ્યાવસાયિક અને વ્યક્તિગત રીતે પણ પોતાની જાતનું બહેતર સંસ્કરણ બની શકે છે.
ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓ અને રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય લાયકાત ફ્રેમવર્ક જેવી માન્યતા પ્રાપ્ત તકનીકી સંસ્થાઓમાંથી વિશિષ્ટ મેળાઓ અને કેમ્પસ ઇન્ટરવ્યુ સાથે ત્રણેય સેવાઓ માટે ઓનલાઈન કેન્દ્રીયકૃત સિસ્ટમ દ્વારા નોંધણી હાથ ધરવામાં આવશે..
સ્વ-શિસ્ત , ખંત અને ફોકસની ઊંડી સમજ સાથે અત્યંત પ્રેરિત યુવાનોનાં સંમિશ્રણથી રાષ્ટ્રને ઘણો ફાયદો થશે જેઓ પર્યાપ્ત રીતે કુશળ હશે અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં યોગદાન આપી શકશે..
અગ્નિપથ દેશભક્ત અને પ્રેરિત યુવાનોને ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે સશસ્ત્ર દળોમાં સેવાની છૂટ આપે છે..
તે એવા યુવાનોને તક પૂરી પાડશે કે જેઓ સમાજની યુવા પ્રતિભાઓને આકર્ષીને યુનિફોર્મ પહેરવા ઉત્સુક હોય , જેઓ સમકાલીન ટેક્નોલોજીકલ વલણો સાથે વધુ સુસંગત હોય અને સમાજમાં કુશળ , શિસ્તબદ્ધ અને પ્રેરિત માનવશક્તિને પરત નાખી શકે.
{ ઉદાહરણ તરીકે: જનરલ ડ્યુટી ( GD) સૈનિકમાં પ્રવેશ માટે , શૈક્ષણિક લાયકાત ધોરણ 10 છે }..
જેમાં વિવિધ નીચા (600 700 800 900 1800 2100 2300 મધ્ય (3300 અને ઉચ્ચ (26 આવર્તન બેન્ડ હશે..
બિડર્સને 10 વર્ષ પછી સ્પેક્ટ્રમ સમર્પણ કરવાનો વિકલ્પ આપવામાં આવશે જેમાં બેલેન્સ હપ્તાઓના સંદર્ભમાં કોઈ ભવિષ્યની જવાબદારીઓ નથી..
આવી પાથબ્રેકિંગ નીતિ પહેલો દ્વારા સરકાર અંત્યોદય પરિવારોને મોબાઈલ બેંકિંગ ઓનલાઈન શિક્ષણ ટેલીમેડીસીન ઈ-રાશન વગેરેની ઍક્સેસને પ્રોત્સાહન આપવા સક્ષમ બની છે..
ડિજિટલ ઈન્ડિયા સ્ટાર્ટ-અપ ઈન્ડિયા મેક ઈન ઈન્ડિયા વગેરે જેવા તેના ફ્લેગશિપ કાર્યક્રમો દ્વારા સરકારની નીતિગત પહેલોનો ડિજિટલ કનેક્ટિવિટી એ એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે..
સ્પેક્ટ્રમ માટે ચૂકવણી 20 સમાન વાર્ષિક હપ્તાઓમાં કરી શકાય છે જે દરેક વર્ષની શરૂઆતમાં અગાઉથી ચૂકવવામાં આવે છે.
ટેલિકોમ ક્ષેત્રના સુધારાની ગતિને ચાલુ રાખીને મંત્રીમંડળે બિઝનેસ કરવામાં સરળતા માટે આગામી સ્પેક્ટ્રમની હરાજી દ્વારા બિડર્સ દ્વારા હસ્તગત કરવાના સ્પેક્ટ્રમના સંદર્ભમાં વિવિધ પ્રગતિશીલ વિકલ્પોની જાહેરાત કરી હતી.
બેકહોલ માગને પહોંચી વળવા કેબિનેટે ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓને ઇ-બેન્ડમાં દરેક 250 મેગાહર્ટઝના 2 કેરિયર્સને કામચલાઉ રીતે ફાળવવાનો નિર્ણય લીધો છે.
આવનારી 5 સેવાઓમાં નવા યુગના વ્યવસાયો બનાવવાની સાહસો માટે વધારાની આવક પેદા કરવાની અને નવીન ઉપયોગ-કેસો અને તકનીકોના ઉપયોગથી ઉદ્ભવતા રોજગાર પ્રદાન કરવાની ક્ષમતા છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સ્પેક્ટ્રમની હરાજી કરવા માટે ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે જેના દ્વારા જાહેર અને ખાનગી સાહસોને 5 સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે સફળ બિડર્સને સ્પેક્ટ્રમ સોંપવામાં આવશે..
વધુમાં એક વાર્ષિક ઇન્સ્ટોલેશનની સમકક્ષ નાણાકીય બેંક ગેરંટી સબમિટ કરવાની આવશ્યકતા પણ દૂર કરવામાં આવી છે..
આ સુધારાઓમાં આગામી હરાજીમાં હસ્તગત કરાયેલા સ્પેક્ટ્રમ પર શૂન્ય સ્પેક્ટ્રમ યુસેજ ચાર્જિસ ( નો સમાવેશ થાય છે જે ટેલિકોમ નેટવર્ક્સ સેવા પ્રદાતાઓને ઓપરેટિંગ ખર્ચના સંદર્ભમાં નોંધપાત્ર રાહત પૂરી પાડે છે.
મોબાઈલ હેન્ડસેટ ટેલિકોમ ઈક્વિપમેન્ટ્સ અને ઈન્ડિયા સેમિકન્ડક્ટર મિશનની શરૂઆત માટે પ્રોડક્શન-લિંક્ડ ઈન્સેન્ટિવ્સ) યોજનાઓ ભારતમાં 5 સેવાઓના લોન્ચ માટે મજબૂત ઈકોસિસ્ટમ બનાવવામાં મદદ કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
એ સમય દૂર નથી જ્યારે ભારત 5 ટેક્નોલોજી અને આવનારી 6 ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં એક અગ્રણી દેશ તરીકે ઉભરી આવશે..
જુલાઇ 2022ના અંત સુધીમાં યોજાનારી હરાજી માટે 20 વર્ષની માન્યતા અવધિ સાથે કુલ 72097.85 સ્પેક્ટ્રમ મૂકવામાં આવશે.
એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓ દ્વારા મિડ અને હાઇ બેન્ડ સ્પેક્ટ્રમનો ઉપયોગ સ્પીડ અને ક્ષમતા પ્રદાન કરવામાં સક્ષમ 5 ટેક્નોલોજી-આધારિત સેવાઓને રોલ-આઉટ કરવા માટે કરવામાં આવશે જે વર્તમાન 4 સેવાઓ દ્વારા શક્ય છે તેના કરતા લગભગ 10 ગણી વધારે હશે..
દેશમાં બનાવેલી 4 ઇકોસિસ્ટમ હવે 5 સ્વદેશી વિકાસ તરફ દોરી રહી છે.
કેબિનેટે ઇન્ડસ્ટ્રી 4.0 એપ્લીકેશનમાં નવીનતાઓની નવી તરંગને વેગ આપવા માટે પ્રાઇવેટ કેપ્ટિવ નેટવર્કના વિકાસ અને સેટઅપને સક્ષમ બનાવવાનો પણ નિર્ણય કર્યો છે જેમ કે મશીન ટુ મશીન કોમ્યુનિકેશન્સ ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ ( આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ ( સમગ્ર ઓટોમોટિવ હેલ્થકેર કૃષિ ઉર્જા અને અન્ય ક્ષેત્રો પણ છે..
પ્રથમ વખત સફળ બિડર દ્વારા અપફ્રન્ટ ચુકવણી કરવાની કોઈ ફરજિયાત આવશ્યકતા નથી.
બ્રોડબેન્ડ ખાસ કરીને મોબાઈલ બ્રોડબેન્ડ નાગરિકોના રોજિંદા જીવનનો અભિન્ન ભાગ બની ગયો છે.
સપ્ટેમ્બર 2021માં જાહેર કરાયેલા ટેલિકોમ સેક્ટર રિફોર્મ્સ દ્વારા સ્પેક્ટ્રમની હરાજીનો લાભ મળશે.
આ મેમોરેન્ડમનો ઉદ્દેશ્ય ભારત અને સિંગાપોર વચ્ચે વિજ્ઞાન ટેક્નોલોજી અને ઈનોવેશનમાં સમાન હિતના ક્ષેત્રોમાં સહકારને પ્રોત્સાહિત વિકાસ અને સુવિધા આપવાનો છે.
પરસ્પર હિતના કોઈપણ ક્ષેત્રમાં સહયોગને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવશે જે સંશોધન નવીનતા અને તકનીકી વિકાસમાં પ્રગતિ કરી શકે છે જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:.
એમઓયુ એક મિકેનિઝમ પ્રદાન કરશે અને એક ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં મદદ કરશે જે બંને દેશોમાં નવીનતા અને ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહિત કરશે જે સહયોગ દ્વારા નવી ટેક્નોલોજી સર્જન માનવશક્તિ તાલીમ આઈપી જનરેશન તરફ દોરી જશે.
આ સહકાર હેઠળ અમલમાં મુકાયેલી પ્રવૃત્તિઓ દ્વારા નવા જ્ઞાન અને ટેકનોલોજીનો વિકાસ આત્મનિર્ભર ભારતને પ્રોત્સાહન આપશે.
એમઓયુમાં દર્શાવેલ પ્રવૃત્તિઓમાં પ્રોડક્ટ ડેવલપમેન્ટ અને ટેક્નોલોજી એક્સચેન્જ સામેલ હશે જે નવા એન્ટરપ્રાઇઝ અને રોજગારનું સર્જન કરી શકે છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને ભારતીય પ્રજાસત્તાકના વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ અને સિંગાપોર પ્રજાસત્તાક સરકારના વેપાર અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય વચ્ચે વિજ્ઞાન ટેકનોલોજી અને નવીનતાના ક્ષેત્રોમાં સહકાર અંગે થયેલા સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) વિશે માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું.
એમઓયુ એક મિકેનિઝમ પ્રદાન કરશે અને ઇકોસિસ્ટમ બનાવવા અને ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં મદદ કરશે જે બંને દેશોમાં નવીનતા અને ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપશે જે સહયોગ દ્વારા નવી ટેક્નોલોજી સર્જન માનવશક્તિ તાલીમ આઇપી જનરેશન તરફ દોરી જશે..
કરારનો ઉદ્દેશ્ય ભારતમાં નવીનીકરણીય ઉર્જા પર આધારિત ગ્રીન એનર્જી સંક્રમણ અંગે મહત્વાકાંક્ષા નેતૃત્વ અને જ્ઞાનને આગળ વધારવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને નવી અને નવીનીકરણીય ઉર્જા મંત્રાલય ( ભારત સરકાર અને આંતરરાષ્ટ્રીય પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા એજન્સી ( વચ્ચે હસ્તાક્ષર કરાયેલ વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી કરારથી માહિતગાર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ કરાર ભારતના ઉર્જા સંક્રમણના પ્રયાસોને મદદ કરશે અને વિશ્વને જળવાયુ પરિવર્તન સામે લડવામાં પણ મદદ કરશે..
આ સીડીઆરઆઈને આમાં મદદ કરશે: CDRI નું ' આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠન ' તરીકે વર્ગીકરણ અને યુનાઇટેડ નેશન્સ (વિશેષાધિકારો અને પ્રતિરક્ષા) અધિનિયમ , 1947 ની કલમ- 3 હેઠળ વિચારણા મુજબ મુક્તિ , માફી- પ્રતિરક્ષા અને વિશેષાધિકારો આપવા માટે CDRI સાથે HQA પર હસ્તાક્ષર કરવાથી તેને સ્વતંત્ર અને આંતરરાષ્ટ્રીય કાનૂની વ્યક્તિત્વ મળશે જેથી તે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેનાં કાર્યોને કાર્યદક્ષ રીતે અને અસરકારક રીતે કરી શકે.
28મી ઓગસ્ટ , 2019ના રોજ , કેબિનેટે રૂ.480 કરોડનાં સમર્થન સાથે નવી દિલ્હીમાં તેના સચિવાલય સાથે સીડીઆરઆઈની સ્થાપનાને મંજૂરી આપી હતી.
CDRI એ રાષ્ટ્રીય સરકારો , યુએન એજન્સીઓ અને કાર્યક્રમો , બહુપક્ષીય વિકાસ બૅન્કો અને ફાઇનાન્સીંગ મિકેનિઝમ્સ , ખાનગી ક્ષેત્ર , શૈક્ષણિક અને જ્ઞાન સંસ્થાઓની વૈશ્વિક ભાગીદારી છે જેનો ઉદ્દેશ્ય આબોહવા અને આપત્તિનાં જોખમો માટે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સિસ્ટમ્સની સ્થિતિસ્થાપકતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે , જેનાથી ટકાઉ વિકાસ સુનિશ્ચિત થાય છે..
CDRI ની શરૂઆત ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 23મી સપ્ટેમ્બર , 2019ના રોજ ન્યુયોર્ક ખાતે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ક્લાઈમેટ એક્શન સમિટ દરમિયાન કરવામાં આવી હતી.
સમયાંતરે, માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ અન્ય ભાગીદાર દેશોમાં પણ આપત્તિ પ્રતિકારક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને આગળ વધારવા માટે સંસ્થાઓ/હિતધારકોનું નેટવર્ક વિકસાવવામાં આવશે.
CDRIનું 'આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠન' તરીકે વર્ગીકરણ અને યુનાઇટેડ નેશન્સ (વિશેષાધિકારો અને પ્રતિરક્ષા) અધિનિયમ, 1947ની કલમ-3 હેઠળ વિચારણા મુજબ મુક્તિ, માફી-પ્રતિરક્ષા અને વિશેષાધિકારો આપવા માટે CDRI સાથે HQA પર હસ્તાક્ષર કરવાથી તેને સ્વતંત્ર અને આંતરરાષ્ટ્રીય કાનૂની વ્યક્તિત્વ મળશે જેથી તે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેનાં કાર્યોને કાર્યદક્ષ રીતે અને અસરકારક રીતે કરી શકે.
તે ભારત સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી બીજી મોટી વૈશ્વિક પહેલ છે અને વૈશ્વિક સ્તરે , આબોહવા પરિવર્તન અને આપત્તિ સ્થિતિસ્થાપકતાની બાબતોમાં ભારતનાં નેતૃત્વની ભૂમિકાનું પ્રદર્શન છે..
CDRI એ રાષ્ટ્રીય સરકારો, યુએન એજન્સીઓ અને કાર્યક્રમો, બહુપક્ષીય વિકાસ બૅન્કો અને ફાઇનાન્સીંગ મિકેનિઝમ્સ, ખાનગી ક્ષેત્ર, શૈક્ષણિક અને જ્ઞાન સંસ્થાઓની વૈશ્વિક ભાગીદારી છે જેનો ઉદ્દેશ્ય આબોહવા અને આપત્તિનાં જોખમો માટે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સિસ્ટમ્સની સ્થિતિસ્થાપકતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે, જેનાથી ટકાઉ વિકાસ સુનિશ્ચિત થાય છે.
સમયાંતરે , માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ અન્ય ભાગીદાર દેશોમાં પણ આપત્તિ પ્રતિકારક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને આગળ વધારવા માટે સંસ્થાઓ/હિતધારકોનું નેટવર્ક વિકસાવવામાં આવશે..
તેની શરૂઆતથી, એકત્રીસ (31) દેશો, છ (06) આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ અને બે (02) ખાનગી ક્ષેત્રની સંસ્થાઓ સીડીઆરઆઈના સભ્યો તરીકે જોડાઈ છે.
2019-20થી 2023-24 સુધીના 5 વર્ષના ગાળામાં સચિવાલયની ઓફિસની સ્થાપના અને રિકરિંગ ખર્ચને આવરી લેવા માટે , ભારત સરકાર તરફથી સમર્થન ટેક્નિકલ સહાય અને સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સને ચાલુ ધોરણે ભંડોળ પૂરું પાડવા CDRI માટે એક કોર્પસ તરીકે કામ કરે છે..
CDRIની શરૂઆત ભારતના માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 23મી સપ્ટેમ્બર, 2019ના રોજ ન્યુયોર્ક ખાતે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ક્લાઈમેટ એક્શન સમિટ દરમિયાન કરવામાં આવી હતી.
28મી ઓગસ્ટ, 2019ના રોજ, કેબિનેટે રૂ.480 કરોડનાં સમર્થન સાથે નવી દિલ્હીમાં તેના સચિવાલય સાથે સીડીઆરઆઈની સ્થાપનાને મંજૂરી આપી હતી.
તેની શરૂઆતથી , એકત્રીસ (31) દેશો , છ (06) આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ અને બે (02) ખાનગી ક્ષેત્રની સંસ્થાઓ સીડીઆરઆઈના સભ્યો તરીકે જોડાઈ છે.
2019-20થી 2023-24 સુધીના 5 વર્ષના ગાળામાં સચિવાલયની ઓફિસની સ્થાપના અને રિકરિંગ ખર્ચને આવરી લેવા માટે, ભારત સરકાર તરફથી સમર્થન ટેક્નિકલ સહાય અને સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સને ચાલુ ધોરણે ભંડોળ પૂરું પાડવા CDRI માટે એક કોર્પસ તરીકે કામ કરે છે.
CDRI આર્થિક રીતે અદ્યતન દેશો , વિકાસશીલ દેશો અને આબોહવા પરિવર્તન અને આપત્તિઓ માટે સૌથી વધુ સંવેદનશીલ દેશોને આકર્ષીને સતત તેની સદસ્યતાનું વિસ્તરણ કરી રહ્યું છે..
CDRI આર્થિક રીતે અદ્યતન દેશો, વિકાસશીલ દેશો અને આબોહવા પરિવર્તન અને આપત્તિઓ માટે સૌથી વધુ સંવેદનશીલ દેશોને આકર્ષીને સતત તેની સદસ્યતાનું વિસ્તરણ કરી રહ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આપત્તિ પ્રતિકારક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે ગઠબંધન- કોઅલિશન ફોર ડિઝાસ્ટર રિઝિલિઅન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (CDRI)ને 'આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા' તરીકે વર્ગીકૃત કરવા મંજૂરી આપી છે અને તેને સંયુક્ત રાષ્ટ્રો (વિશેષાધિકાર અને કાયદેસર મુક્તિ) અધિનિયમ, 1947 હેઠળ ધ્યાનમાં લેવાયા મુજબ મુક્તિઓ, માફી-પ્રતિરક્ષા અને વિશેષાધિકારો આપવા માટે CDRI સાથે મુખ્યમથક કરાર (HQA) પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી છે.
યુનાઇટેડ નેશન્સ (વિશેષાધિકારો પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આપત્તિ પ્રતિકારક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે ગઠબંધન- કોઅલિશન ફોર ડિઝાસ્ટર રિઝિલિઅન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ( CDRI) ને ' આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા ' તરીકે વર્ગીકૃત કરવા મંજૂરી આપી છે અને તેને સંયુક્ત રાષ્ટ્રો (વિશેષાધિકાર અને કાયદેસર મુક્તિ) અધિનિયમ , 1947 હેઠળ ધ્યાનમાં લેવાયા મુજબ મુક્તિઓ , માફી-પ્રતિરક્ષા અને વિશેષાધિકારો આપવા માટે CDRI સાથે મુખ્યમથક કરાર ( HQA) પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી છે.
તે ભારત સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી બીજી મોટી વૈશ્વિક પહેલ છે અને વૈશ્વિક સ્તરે, આબોહવા પરિવર્તન અને આપત્તિ સ્થિતિસ્થાપકતાની બાબતોમાં ભારતનાં નેતૃત્વની ભૂમિકાનું પ્રદર્શન છે.
મહામહિમ શ્રી વાલ મોહમ્મદ અવદ હમીદ , આરબ રિપબ્લિક ઓફ ઇજિપ્તના રાજદૂત.
રાષ્ટ્રપતિએ રાજદૂતોને તેમની નિમણૂક બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત કરવા , તેમની સુખાકારી અને મિત્ર લોકોની પ્રગતિ અને સમૃદ્ધિમાં સફળતાની શુભેચ્છા પાઠવી હતી.
આ કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત રાજદૂતોએ પણ ભારત સાથેના તેમના સંબંધોને મજબૂત કરવા સાથે મળીને કામ કરવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો..
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (26 ઓક્ટોબર , 2021) રાષ્ટ્રપતિ ભવનના અશોકા હોલમાં ગ્રાન્ડ ડચી ઓફ લક્ઝમબર્ગ , સ્લોવેનિયા રિપબ્લિક , ઇઝરાયેલ અને અરબ રિપબ્લિક ઓફ ઇજિપ્તના રાજદૂતોના ઓળખપત્રો સ્વીકાર્યા.
ઓળખપત્ર રજૂ કર્યા બાદ રાષ્ટ્રપતિએ ચારેય રાજદૂતો સાથે અલગ-અલગ વાતચીત કરી હતી.
તેમની વાતચીત દરમિયાન , રાષ્ટ્રપતિએ ભારતના તેમના દેશો સાથેના ગાઢ સંબંધો અને બહુપક્ષીય સંબંધો પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો..
રાષ્ટ્રપતિએ રાજદૂતો દ્વારા તેમના નેતૃત્વ માટે વ્યક્તિગત આદર પણ વ્યક્ત કર્યો હતો.
કોવિડ-19 રોગચાળા પછી શારીરિક સ્થિતિમાં આયોજિત આ પ્રકારનું પ્રથમ આયોજન હતું.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સહયોગ માટે નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ પંચાયતી રાજ ( અને યુનિવર્સિટી ઓફ રીડિંગ ( યુનાઇટેડ કિંગડમ ( વચ્ચે હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતી પત્ર ( ને મંજૂરી આપી હતી.
બંને સંસ્થાઓ સાથે મળીને કૃષિ અર્થશાસ્ત્ર ગ્રામીણ વિકાસ આજીવિકા અને પોષણ અભ્યાસમાં નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં સંશોધન કુશળતા લાવી શકે છે જે સંશોધન અને ક્ષમતા નિર્માણના ઉભરતા આંતર-શિસ્ત ક્ષેત્ર માટે જરૂરી છે..
એનઆઈઆરડીપીઆર ગ્રામીણ વિકાસના ક્ષેત્રે વિવિધ સંશોધન પ્રવૃત્તિઓમાં યુનિવર્સિટી ઓફ રીડિંગ સાથે સંકળાયેલું છે જેમ કે ઉર્જા ખર્ચને માપીને પોષણ મૂલ્યાંકનમાં સુધારો ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોમાં કૃષિ આજીવિકા સંશોધનમાં પહેરવા યોગ્ય એક્સેલરોમેટ્રિક અને સેન્સર આધારિત ઉપકરણોનો ઉપયોગ અને તે પણ મહિલા અને બાળ વિકાસનો વિસ્તાર..
આ એમઓયુ ફેકલ્ટીને તેમનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવામાં અને તેને વિસ્તૃત કરવામાં અને કૃષિ પોષણ અને ગ્રામીણ વિકાસમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાવસાયિક નેટવર્ક વિકસાવવામાં મદદ કરશે..
નાની ઉંમરથી સમાન રમતના ખ્યાલને સામાન્ય બનાવીને લિંગ-સમાવેશક ભાગીદારી માટે હિમાયતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતમાં ફેડરેશન ઈન્ટરનેશનલ ડી ફૂટબોલ એસોસિએશન ( અંડર મહિલા વર્લ્ડ કપ ની યજમાની માટે ગેરંટી પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી છે..
મહિલા વર્લ્ડ કપ ભારતમાં મી અને મી ઑક્ટોબર વચ્ચે યોજાવાની છે.
અંડર મેન્સ વર્લ્ડ કપ ના સકારાત્મક વારસાને આગળ ધપાવતા રાષ્ટ્ર મહિલા ફૂટબોલ માટે અંતિમ ક્ષણ માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે જ્યારે વિશ્વભરની શ્રેષ્ઠ યુવા મહિલા ફૂટબોલરો પ્રતિષ્ઠિત ટ્રોફી ઉપાડવા માટે તેમનું કૌશલ્ય પ્રદર્શિત કરશે.
નાણાકીય ખર્ચ રૂ.રમતના ક્ષેત્રની જાળવણી સ્ટેડિયમ પાવર એનર્જી અને કેબલિંગ સ્ટેડિયા અને ટ્રેનિંગ સાઇટ બ્રાન્ડિંગ વગેરે માટે ઓલ ઈન્ડિયા ફૂટબોલ ફેડરેશન ( ને કરોડની સહાય.
દ્વિવાર્ષિક યુવા ટૂર્નામેન્ટની સાતમી આવૃત્તિ એ ભારત દ્વારા આયોજિત થનારી પ્રથમ મહિલા સ્પર્ધા હશે.
અંડર- મહિલા વર્લ્ડ કપ એક પ્રતિષ્ઠિત ઈવેન્ટ છે અને તે ભારતમાં પ્રથમ વખત યોજાશે.
અંડર- મેન્સ વર્લ્ડ કપ ના સકારાત્મક વારસાને આગળ ધપાવતા રાષ્ટ્ર મહિલા ફૂટબોલ માટે અંતિમ ક્ષણ માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે જ્યારે વિશ્વભરની શ્રેષ્ઠ યુવા મહિલા ફૂટબોલરો પ્રતિષ્ઠિત ટ્રોફી પ્રાપ્ત કરવા માટે તેમનું કૌશલ્ય પ્રદર્શિત કરશે..
ઈવેન્ટની મી આવૃત્તિ મી નવેમ્બરથી લી ડિસેમ્બર દરમિયાન ઉરુગ્વેમાં યોજાઈ હતી.
એ સ્પર્ધાની મેચો સ્થળોએ યોજવાની દરખાસ્ત કરી છે ભુવનેશ્વર નવી મુંબઈ અને ( ગોવા.
આ ઈવેન્ટ માત્ર ભારતીય છોકરીઓની પસંદગીની રમત તરીકે ફૂટબોલને પ્રોત્સાહિત કરશે નહીં પરંતુ તે કાયમી વારસો છોડવા માટે પણ તૈયાર છે જે દેશની છોકરીઓ અને મહિલાઓને સામાન્ય રીતે ફૂટબોલ અને રમતગમતને અપનાવવા માટે સુવિધા આપશે..
ભારતે થી ઓક્ટોબર દરમિયાન દેશમાં નવી દિલ્હી ગુવાહાટી મુંબઈ ગોવા કોચી અને કોલકાતા જેવા અલગ-અલગ સ્થળોએ અંડર- મેન્સ વર્લ્ડ કપ ઈન્ડિયા- નું સફળતાપૂર્વક આયોજન કર્યું હતું..
નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ફેડરેશન્સ ( ને સહાયની યોજના માટે બજેટરી ફાળવણીમાંથી પૂરી કરવામાં આવશે..
તે વધુ યુવાનોને રમતગમતમાં ભાગ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરશે અને ભારતમાં ફૂટબોલની રમતના વિકાસમાં મદદ કરશે.
મહિલા વિશ્વ કપ ભારત દેશમાં મહિલા ફૂટબોલને મજબૂત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે..
વુમન્સ વર્લ્ડ કપ એ દ્વારા આયોજિત વર્ષથી ઓછી અથવા તેની ઉંમર સુધીની મહિલા ખેલાડીઓ માટેની વિશ્વ ચેમ્પિયનશિપ છે.
ઇવેન્ટ માં શરૂ થઈ હતી અને પરંપરાગત રીતે સમ-સંખ્યાવાળા વર્ષોમાં યોજાય છે.
મહિલા વિશ્વ કપ ભારત એ ટૂર્નામેન્ટની મી આવૃત્તિ હશે જેમાં ભારત સહિત ટીમો ભાગ લેશે.
આ પ્રોજેક્ટ મોબાઈલ બ્રોડબેન્ડ દ્વારા વિવિધ ઈ-ગવર્નન્સ સેવાઓ બેંકિંગ સેવાઓ ટેલી-મેડિસિન ટેલી-એજ્યુકેશન વગેરેના વિતરણને પ્રોત્સાહન આપશે અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારીનું સર્જન કરશે..
આ પ્રોજેક્ટમાં પુનર્વસન નવી વસાહતો હાલના ઓપરેટરો દ્વારા સેવાઓ પાછી ખેંચી લેવા વગેરેના કારણે વધારાના ગામોનો સમાવેશ કરવાની જોગવાઈ છે.
આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા આત્મનિર્ભર ભારતના ટેક્નોલોજી સ્ટેકનો ઉપયોગ કરીને ચલાવવામાં આવશે અને તેને યુનિવર્સલ સર્વિસ ઓબ્લિગેશન ફંડ દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવશે.
આ પ્રોજેક્ટ દૂરના અને મુશ્કેલ વિસ્તારોમાં આવેલા ગામડાઓમાં મોબાઇલ સેવાઓ પ્રદાન કરશે.
પહેલેથી જ આત્મનિર્ભર ટેક્નોલોજી સ્ટેકની જમાવટની પ્રક્રિયામાં છે જે આ પ્રોજેક્ટમાં પણ તૈનાત કરવામાં આવશે..
કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ પુનરુત્થાનનાં પગલાં સેવાઓને અપગ્રેડ કરવા સ્પેક્ટ્રમ ફાળવવા તેની બેલેન્સ શીટને ડિ-સ્ટ્રેસ કરવા અને ભારત બ્રોડબેન્ડ નિગમ લિમિટેડ ( ને સાથે મર્જ કરીને તેના ફાઇબર નેટવર્કને વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે..
ને આર્થિક રીતે સધ્ધર બનાવવા માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ના પુનરુત્થાન(રિવાઈવલ) પેકેજને રૂ.
આ પગલાં સાથે હાલની સેવાઓની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકશે સેવાઓ શરૂ કરી શકશે અને નાણાકીય રીતે સક્ષમ બનશે.
એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આ રિવાઇવલ પ્લાનના અમલીકરણ સાથે નાણાકીય વર્ષ માં ફરી વળશે અને નફો મેળવશે..
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ટેલિકોમ સેવાઓના વિસ્તરણ સ્વદેશી ટેકનોલોજીના વિકાસ અને આપત્તિ રાહતમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે..
આ દેશના હિતોનું રક્ષણ કરશે તથા યુએનએફસીસીસીના સિદ્ધાંતો અને જોગવાઈઓ પર આધારિત એની ભવિષ્યની કામગીરીનું રક્ષણ કરશે..
આજની મંજૂરી આદરણીય પ્રધાનમંત્રીના પર્યાવરણને અનુકૂળ જીવનશૈલી અને ઉચિત આબોહવાના વિઝનને આગળ વધારશે, જેના પરિણામે આબોહવામાં પરિવર્તનની નુકસાનકારક અસરોમાંથી ગરીબો અને નબળાં વર્ગોનું રક્ષણ થશે.
આ અપડેટ વર્ષ 2070 સુધીમાં નેટ-ઝીરો સુધી પહોંચવાના ભારતના લાંબા ગાળાના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવાની દિશામાં એક નોંધપાત્ર પગલું છે..
આબોહવામાં પરિવર્તનમાં જીવનશૈલી મોટી ભૂમિકા ભજવે છે એ સમજીને ભારતના આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ COP 26 માં વૈશ્વિક સમુદાય સમક્ષ ‘ વન-વર્ડ મૂવમેન્ટ ’ ની દરખાસ્ત રજૂ કરી હતી.
" સંવર્ધિત એનડીસીના પ્રદર્શન પર નિર્ણય ગ્રીનહાઉસ વાયુના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડાથી લઈને આર્થિક વૃદ્ધિમાં વધારા માટે ભારતની કટિબદ્ધતાનું સર્વોચ્ચ સ્તર પ્રદર્શિત કરે છે..
એ જ રીતે ભારતનાં સામૂહિક એલઇડી બલ્બ અભિયાને ઉત્સર્જનમાં વર્ષે 40 મિલિયન ટન સુધીનો ઘટાડો કર્યો છે..
અપડેટ કરેલા એનડીસી વર્ષ 2021થી વર્ષ 2030 સુધીના સમયગાળા માટે સ્વચ્છ ઊર્જા તરફ ભારતના હસ્તાંતરણ માટે માળખાગત કાર્યનું પ્રતિનિધિત્વ પણ કરે છે.
અપડેટ કરેલા માળખામાં સરકારની અન્ય ઘણી પહેલોમાં કરવેરાલક્ષી છૂટછાટો તથા પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જાના ઉત્પાદન અને તેની સ્વીકાર્યતાના સંવર્ધન માટે ઉત્પાદન સાથે જોડાયેલી પ્રોત્સાહન યોજના જેવા પ્રોત્સાહનો સામેલ છે, જે ભારતની ઉત્પાદન ક્ષમતાઓમાં વધારો કરવાની તથા નિકાસને વેગ આપવા માટેની તક પ્રદાન કરશે.
અપડેટ કરેલા એનડીસી મુજબ, અત્યારે ભારત વર્ષ 2030 સુધીમાં વર્ષ 2005ના સ્તરથી એની જીડીપીમાં ઉત્સર્જનની તીવ્રતા ઘટાડીને 45 ટકા કરવા કટિબદ્ધ છે અને વર્ષ 2030 સુધીમાં બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ-આધારિત ઊર્જા સંસાધનોમાંથી આશરે 50 ટકા વીજળીની સ્થાપિત ક્ષમતા હાંસલ કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતના અપડેટ કરેલા રાષ્ટ્રીય નિર્ધારિત પ્રદાન (એનડીસી)ની જાણકારી યુનાઇટેડ નેશન્સ ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ઓન ક્લાઇમેટ ચેન્જ (યુએનએફસીસીસી)ને આપવાની મંજૂરી આપી છે..
ભારતના અપડેટ કરેલા એનડીસીનો અમલ પ્રસ્તુત મંત્રાલયો/વિભાગોના કાર્યક્રમો અને યોજનાઓ દ્વારા વર્ષ 2021થી વર્ષ 2030ના ગાળા દરમિયાન થશે, જેમાં રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોનો ઉચિત સાથસહકાર મળશે.
જોકે યુએનએફસીસીસી અને પેરિસ સમજૂતી અંતર્ગત વિકસિત દેશોની કટિબદ્ધતાઓ અને જવાબદારીઓમાં વૈશ્વિક સ્તરે આબોહવાના પરિવર્તનની સમસ્યાનું સમાધાન કરવા ટેકનોલોજીનું હસ્તાંતરણ તેમજ નવા અને વધારાના નાણાકીય સ્ત્રોતો પ્રદાન કરવાની જવાબદારી સામેલ છે.
ભારતના હાલના એનડીસીમાં આ અપડેટ આબોહવાના સંવર્ધિત લક્ષ્યાંકોમાં COP 26 માં જાહેર થયેલા ‘ પંચામૃત ’ માં પરિવર્તિત થયા છે.
કથિત પગલાંઓના પરિણામે ભારતે તબક્કાવાર રીતે ગ્રીનહાઉસ વાયુના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડા સાથે આર્થિક વૃદ્ધિ તરફ અગ્રેસર થવાનું જાળવી રાખ્યું છે.
અપડેટ કરેલા એનડીસીમાં જણાવ્યું છે કે, " આબોહવામાં પરિવર્તનની સમસ્યાનું સમાધાન કરવા ચાવીરૂપ પરિબળ છે - ‘LIFE’– ‘Lifestyle for Environment’ (જીવન – પર્યાવરણને લાભદાયક જીવન) માટે સામૂહિક અભિયાન મારફતે પરંપરાઓ પર આધારિત જીવનની સ્વસ્થ અને પર્યાવરણને અનુકૂળ રીત તેમજ સંરક્ષણ અને સંચાલનના મૂલ્યોને આગળ વધારવા અને પ્રોત્સાહન આપવું.
2015 એનડીસીમાં આઠ લક્ષ્યાંકો સામેલ છેઃ તેમાંથી ત્રણ લક્ષ્યાંકો વર્ષ 2030 સુધીમાં માત્રાત્મક લક્ષ્યાંકો ધરાવે છે – એક, બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણના સંસાધનોમાંથી કુલ વીજ ઉત્પાદનની સ્થાપિત ક્ષમતા વધારીને 40 ટકા કરવી, બે, વર્ષ 2005ના સ્તરથી જીડીપીમાં ઉત્સર્જનની તીવ્રતા ઘટાડીને 33થી 35 ટકા કરવી અને ત્રણ, વધારાના જંગલો અને વૃક્ષના કવચ દ્વારા 2.5થી 3 અબજ ટન કાર્બન ડાયોકસાઇડ (CO2)ની કાર્બનની વધારાની સિંક ઊભી કરવી.
2015 એનડીસીમાં આઠ લક્ષ્યાંકો સામેલ છેઃ તેમાંથી ત્રણ લક્ષ્યાંકો વર્ષ 2030 સુધીમાં માત્રાત્મક લક્ષ્યાંકો ધરાવે છે – એક, બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણના સંસાધનોમાંથી કુલ વીજ ઉત્પાદનની સ્થાપિત ક્ષમતા વધારીને 40 ટકા કરવી, બે, વર્ષ 2005ના સ્તરથી જીડીપીમાં ઉત્સર્જનની તીવ્રતા ઘટાડીને 33થી 35 ટકા કરવી અને ત્રણ, વધારાના જંગલો અને વૃક્ષના કવચ દ્વારા 2.5થી 3 અબજ ટન કાર્બન ડાયોકસાઇડ ( CO2 )ની કાર્બનની વધારાની સિંક ઊભી કરવી..
આ એક શબ્દ છે – LIFE એટલે કે …L, I, F, E, એટલે કે Lifestyle For Environment (પર્યાવરણને લાભદાયક કે એની અનુકૂળતા હોય એવી જીવનશૈલી).
LIFEનું વિઝન એક જીવનશૈલીને જીવંત કરવાનું છે, જે આપણી પૃથ્વીને સુસંગત છે અને એને નુકસાન કરતી નથી.
આ એક શબ્દ છે – LIFE એટલે કે …L, I, F, E, એટલે કે Lifestyle For Environment (પર્યાવરણને લાભદાયક કે એની અનુકૂળતા હોય એવી જીવનશૈલી).
LIFE નું વિઝન એક જીવનશૈલીને જીવંત કરવાનું છે, જે આપણી પૃથ્વીને સુસંગત છે અને એને નુકસાન કરતી નથી.
ભારતના અપડેટ કરેલા એનડીસીમાં આબોહવામાં પરિવર્તનની સમસ્યાનો સામનો કરવા આ નાગરિક કેન્દ્રિત અભિગમ પણ સમાવ્યો છે.
આ પ્રકારની કામગીરી ભારતને ઓછા ઉત્સર્જનમાં વૃદ્ધિના માર્ગે અગ્રેસર કરવામાં મદદરૂપ પણ થશે.
આ અપડેટ કરેલા એનડીસી પેરિસ સમજૂતી અંતર્ગત સંમત થયા મુજબ, આબોહવામાં પરિવર્તનના જોખમને ઘટાડવા વૈશ્વિક કામગીરીને મજબૂત કરવાના સીમાચિહ્નમાં ભારતના પ્રદાનને વધારવા ઇચ્છે છે.
ભારતના હાલના એનડીસીમાં આ અપડેટ આબોહવાના સંવર્ધિત લક્ષ્યાંકોમાં COP 26માં જાહેર થયેલા ‘પંચામૃત’માં પરિવર્તિત થયા છે.
ભારતને આ પ્રકારના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના નાણાકીય સંસાધનો અને ટેકનોલોજીકલ સપોર્ટમાંથી એનો ઉચિત હિસ્સો મેળવવાની પણ જરૂર પડશે..
ભારતે કોન્ફરન્સ ઓફ પાર્ટીઝના 26મા સત્ર (COP26)થી લઈને બ્રિટનના ગ્લાસગૉમાં યોજાયેલી યુનાઇટેડ નેશન્સ ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ઓન ક્લાઇમેટ ચેન્જ (યુએનએફસીસીસી)માં ભારતની આબોહવાલક્ષી કામગીરીના પાંચ પરિબળો (પંચામૃત) દુનિયા સમક્ષ રજૂ કરીને પોતાની આબોહવાલક્ષી કામગીરીને વધારે અસરકારક રીતે પ્રસ્તુત કરી હતી.
એનાથી પર્યાવરણલક્ષી કામગીરીઓમાં સંપૂર્ણ વધારો થશે, જેમ કે પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા, ઓટોમોટિવ્સમાં સ્વચ્છ ઊર્જાલક્ષી ઉદ્યોગો, ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને અતિ ઊર્જાદક્ષ ઉપકરણો જેવા ઓછું ઉત્સર્જન કરતાં ઉત્પાદનોનું નિર્માણ તથા ગ્રીન હાઇડ્રોજન વગેરે જેવી નવીન ટેકનોલોજીઓ.
જ્યારે ભારતના અપડેટ કરેલા એનડીસી કાર્બનનું ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટે કટિબદ્ધ છે, ત્યારે સાથે સાથે સતત વિકાસ લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવા પ્રયાસરત છે..
અપડેટ કરેલા એનડીસીમાં જણાવ્યું છે કે, "આબોહવામાં પરિવર્તનની સમસ્યાનું સમાધાન કરવા ચાવીરૂપ પરિબળ છે - ‘LIFE’– ‘Lifestyle for Environment’ (જીવન – પર્યાવરણને લાભદાયક જીવન) માટે સામૂહિક અભિયાન મારફતે પરંપરાઓ પર આધારિત જીવનની સ્વસ્થ અને પર્યાવરણને અનુકૂળ રીત તેમજ સંરક્ષણ અને સંચાલનના મૂલ્યોને આગળ વધારવા અને પ્રોત્સાહન આપવું." સંવર્ધિત એનડીસીના પ્રદર્શન પર નિર્ણય ગ્રીનહાઉસ વાયુના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડાથી લઈને આર્થિક વૃદ્ધિમાં વધારા માટે ભારતની કટિબદ્ધતાનું સર્વોચ્ચ સ્તર પ્રદર્શિત કરે છે.
જળ, કૃષિ, વન, ઊર્જા અને ઉદ્યોગસાહસ, પર્યાવરણને અનુકૂળ પરિવહન અને હાઉસિંગ, કચરાનું વ્યવસ્થાપન, ફરતું અર્થતંત્ર અને સંસાધનોની અસરકારકતા વગેરે તમામ ઘણા ક્ષેત્રોમાં આ યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો હેઠળ વિવિધ પગલાં હાથ ધરવામાં આવ્યો છે.
ફક્ત ભારતીય રેલવેનો વર્ષ 2030 સુધીમાં જ નેટ ઝીરો લક્ષ્યાંક વર્ષ 60 મિલિયન ટન સુધીના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડા તરફ દોરી જશે.
સરકારે પર્યાવરણલક્ષી પહેલોની સ્વીકાર્યતા અને ગ્રીનહાઉસ ગેસોના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો એમ બંને પર ભારતની કામગીરી વધારવા ઘણી યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો શરૂ કર્યા છે.
અપડેટ કરેલા એનડીસી મુજબ, અત્યારે ભારત વર્ષ 2030 સુધીમાં વર્ષ 2005ના સ્તરથી એની જીડીપીમાં ઉત્સર્જનની તીવ્રતા ઘટાડીને 45 ટકા કરવા કટિબદ્ધ છે અને વર્ષ 2030 સુધીમાં બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ-આધારિત ઊર્જા સંસાધનોમાંથી આશરે 50 ટકા વીજળીની સ્થાપિત ક્ષમતા હાંસલ કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે.
ભારતના અપડેટ કરેલા એનડીસીને આપણા રાષ્ટ્રીય સ્થિતિસંજોગો તથા સામાન્ય, પણ જવાબદારીઓ અને સંબંધિત ક્ષમતાઓ (સીબીડીઆર – આરસી)ના સિદ્ધાંતોનો કાળજીપૂર્વક વિચાર કર્યા પછી તૈયાર કરવામાં આવ્યાં છે.
અત્યાર સુધી ભારતની આબોહવાલક્ષી કામગીરીઓને મુખ્યત્વે સ્થાનિક સંસાધનોમાંથી ધિરાણ પ્રાપ્ત થતું હતું.
આબોહવામાં પરિવર્તનમાં જીવનશૈલી મોટી ભૂમિકા ભજવે છે એ સમજીને ભારતના આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ COP 26માં વૈશ્વિક સમુદાય સમક્ષ ‘વન-વર્ડ મૂવમેન્ટ’ની દરખાસ્ત રજૂ કરી હતી.
ભારતે કોન્ફરન્સ ઓફ પાર્ટીઝના 26મા સત્ર (COP26) થી લઈને બ્રિટનના ગ્લાસગૉમાં યોજાયેલી યુનાઇટેડ નેશન્સ ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ઓન ક્લાઇમેટ ચેન્જ (યુએનએફસીસીસી)માં ભારતની આબોહવાલક્ષી કામગીરીના પાંચ પરિબળો (પંચામૃત) દુનિયા સમક્ષ રજૂ કરીને પોતાની આબોહવાલક્ષી કામગીરીને વધારે અસરકારક રીતે પ્રસ્તુત કરી હતી.
ભારતના એનડીસી કોઈ ચોક્કસ ક્ષેત્રમાં ઘટાડાની જવાબદારી કે કામગીરી પ્રત્યે બંધાયેલા નથી.
અગાઉ, ભારતે 2 ઓક્ટોબર, 2015ના રોજ એના ઓળખ કરેલા ઇચ્છિત રાષ્ટ્રીય નિર્ધારિત પ્રદાન (એનડીસી)ને યુએનએફસીસીસીમાં રજૂ કર્યા હતા.
આ અપડેટ વર્ષ 2070 સુધીમાં નેટ-ઝીરો સુધી પહોંચવાના ભારતના લાંબા ગાળાના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવાની દિશામાં એક નોંધપાત્ર પગલું છે.
ભારતનો લક્ષ્યાંક ઉત્સર્જનમાં સંપૂર્ણ ઘટાડો કરવાનો અને સમયની સાથે એના અર્થતંત્રમાં ઊર્જાદક્ષતા વધારવાનો છે તથા સાથે સાથે અર્થતંત્રના નબળાં ક્ષેત્રો અને આપણા સમાજના વર્ગોનું રક્ષણ કરવાનો છે..
ભારતના અપડેટ કરેલા એનડીસીમાં આબોહવામાં પરિવર્તનની સમસ્યાનો સામનો કરવા આ નાગરિક કેન્દ્રિત અભિગમ પણ સમાવ્યો છે..
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન પર ખોટી પેટન્ટ આપવાનું રોકવાના તેના પ્રાથમિક આદેશને પૂર્ણ કરવાની સાથે સાથે, TKDL ડેટાબેઝ સર્જનાત્મક લોકોને તંદુરસ્ત અને ટેકનોલોજીથી સંપન્ન વસ્તી માટે વધુ સારા, સલામત અને વધુ અસરકારક ઉકેલો માટે આવિષ્કારો કરવા માટે પણ ભાર મૂકશે.
ભારતનો સમૃદ્ધ વારસો નવા સામાજિક-આર્થિક વિકાસ માટે મજબૂત પાયાની રચના કરશે.
ભવિષ્યમાં, ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન વિશે અન્ય ક્ષેત્રોમાંથી વધુ માહિતી મેળવીને “3P એટલે કે જાળવણી (પ્રિઝર્વેશન), સંરક્ષણ (પ્રોટેક્શન) અને પ્રોત્સાહન (પ્રમોશન)”ના પરિપ્રેક્ષ્યમાં TKDL ડેટાબેઝમાં ઉમેરવામાં આવશે.
TKDL આખી દુનિયામાં પેટન્ટ ઓફિસોમાં પેટન્ટ પરીક્ષકો સમજી શકે તેવી ભાષાઓ અને ફોર્મેટમાં માહિતી પૂરી પાડે છે, જેથી પેટન્ટ ખોટી રીતે આપવાનું ટાળી શકાય.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાનના દૂરુપયોગને ટાળવા માટે TKDL પૂરતા પ્રમાણમાં અસરકારક છે અને તેને વૈશ્વિક બેન્ચમાર્ક તરીકે ગણવામાં આવે છે..
આ બાબત વિશ્વની વર્તમાન અને ઉભરતી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવામાં પરંપરાગત જ્ઞાનની સતત સુસંગતતા દર્શાવે છે.
TKDL ની વર્તમાન સામગ્રીઓ ભારતીય પરંપરાગત દવાઓને વ્યાપકપણે અપનાવવાની સુવિધા પૂરી પાડવાની સાથે સાથે નવા ઉત્પાદકો અને સંશોધકોને આપણા મૂલ્યવાન જ્ઞાન વારસા પર આધારિત સાહસોનું નિર્માણ કરવા માટે પણ પ્રોત્સાહન આપશે..
આ માહિતીનું અંગ્રેજી, જર્મન, ફ્રેન્ચ, જાપાનીઝ અને સ્પેનિશ એવી પાંચ આંતરરાષ્ટ્રીય ભાષાઓમાં ડિજિટાઇઝ્ડ ફોર્મેટમાં દસ્તાવેજીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન પર ખોટી પેટન્ટ આપવાનું રોકવાના તેના પ્રાથમિક આદેશને પૂર્ણ કરવાની સાથે સાથે , TKDL ડેટાબેઝ સર્જનાત્મક લોકોને તંદુરસ્ત અને ટેકનોલોજીથી સંપન્ન વસ્તી માટે વધુ સારા , સલામત અને વધુ અસરકારક ઉકેલો માટે આવિષ્કારો કરવા માટે પણ ભાર મૂકશે.
નવી શિક્ષણ નીતિ 2020 અંતર્ગત , ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા દ્વારા TKDL ખોલવા માટેની પરિકલ્પના કરવામાં આવી છે જેથી વિચાર અને જ્ઞાનના નેતૃત્વને પ્રેરણા આપી શકાય..
TKDL, જ્ઞાન અને ટેકનિકલ સીમાઓનું વિસ્તરણ કરવા માટે TK માહિતીના મહત્વપૂર્ણ સ્રોત તરીકે કામ કરશે.
આ વર્ષની શરૂઆતમાં એપ્રિલ મહિનામાં, વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) દ્વારા ભારતમાં તેનું પ્રથમ વિદેશી ભૂમિ પર ‘પરંપરાગત દવાઓ માટે વૈશ્વિક કેન્દ્ર (GCTM)’ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું.
ઉદાહરણ તરીકે જોઇએ તો, આપણા દેશની પરંપરાગત દવાઓ અને સુખાકારીની પ્રણાલીઓ, એટલે કે આયુર્વેદ તેનું દૃષ્ટાંત પૂરું પાડે છે.
ભવિષ્યમાં , ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન વિશે અન્ય ક્ષેત્રોમાંથી વધુ માહિતી મેળવીને “ 3 P એટલે કે જાળવણી (પ્રિઝર્વેશન), સંરક્ષણ (પ્રોટેક્શન) અને પ્રોત્સાહન (પ્રમોશન) ” ના પરિપ્રેક્ષ્યમાં TKDL ડેટાબેઝમાં ઉમેરવામાં આવશે.
TKDL ડેટાબેઝનો ઍક્સેસ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય વપરાશકર્તાઓ માટે તબક્કાવાર ખુલ્લો મૂકવામાં આવશે જેને પેઇડ સબસ્ક્રિપ્શન મોડલ દ્વારા અમલમાં મૂકવામાં આવશે..
વપરાશકર્તાઓ માટે TKDL ડેટાબેઝ ખોલવામનો નિર્ણય એ ભારત સરકાર દ્વારા એક મહત્વાકાંક્ષી અને દૂરંદેશીપૂર્ણ કાર્યવાહી છે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન (TK) રાષ્ટ્રીય અને વૈશ્વિક જરૂરિયાતો પૂરી કરવાની અપાર સંભાવનાઓ પૂરી પાડે છે, જેનાથી સામાજિક લાભો તેમજ આર્થિક વૃદ્ધિ પણ થઇ શકે તેમ છે.
ઉદાહરણ તરીકે જોઇએ તો , આપણા દેશની પરંપરાગત દવાઓ અને સુખાકારીની પ્રણાલીઓ , એટલે કે આયુર્વેદ તેનું દૃષ્ટાંત પૂરું પાડે છે.
અત્યાર સુધીમાં, સંપૂર્ણ TKDL ડેટાબેઝનો ઍક્સેસ સમગ્ર દુનિયામાં શોધ અને પરીક્ષાના હેતુઓ માટે 14 પેટન્ટ ઓફિસો સુધી સિમિત રાખવામાં આવ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે “પરંપરાગત જ્ઞાન ડિજિટલ લાઇબ્રેરી ( TKDL) ના ડેટાબેઝનો ઍક્સેસ પેટન્ટ ઓફિસો ઉપરાંત, વપરાશકર્તા સુધી વિસ્તૃત કરવાની ” મંજૂરી આપી છે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાનના દૂરુપયોગને ટાળવા માટે TKDL પૂરતા પ્રમાણમાં અસરકારક છે અને તેને વૈશ્વિક બેન્ચમાર્ક તરીકે ગણવામાં આવે છે.
સિદ્ધ, યુનાની, સોવા રિગ્પા અને યોગ આજે પણ ભારત અને વિદેશના લોકોની જરૂરિયાતો પૂરી કરી રહ્યા છે.
વપરાશકર્તાઓ માટે TKDL ડેટાબેઝ ખોલવામનો નિર્ણય એ ભારત સરકાર દ્વારા એક મહત્વાકાંક્ષી અને દૂરંદેશીપૂર્ણ કાર્યવાહી છે.
આ વર્ષની શરૂઆતમાં એપ્રિલ મહિનામાં , વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા ( WHO) દ્વારા ભારતમાં તેનું પ્રથમ વિદેશી ભૂમિ પર ‘પરંપરાગત દવાઓ માટે વૈશ્વિક કેન્દ્ર ( GCTM) ’ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું.
TKDL , જ્ઞાન અને ટેકનિકલ સીમાઓનું વિસ્તરણ કરવા માટે TK માહિતીના મહત્વપૂર્ણ સ્રોત તરીકે કામ કરશે.
TKDL વિશે: પરંપરાગત જ્ઞાન ડિજિટલ લાઇબ્રેરી (TKDL) એ વર્ષ 2001માં સ્થાપવામાં આવેલો ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાનનો પ્રાયોર આર્ટ (અગાઉથી જાણમાં હોય તેવો) ડેટાબેઝ છે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન માટે આ એક નવા અરૂણોદય સમાન રહેશે , કારણ કે TKDL વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ભારતના મૂલ્યવાન વારસા પર આધારિત સંશોધન અને વિકાસ તેમજ આવિષ્કારોને આગળ ધપાવશે.
TKDL હાલમાં આયુર્વેદ, યુનાની, સિદ્ધ, સોવા રિગ્પા અને યોગ જેવા ISM સંબંધિત હાલમાં અસ્તિત્વમાં હોય તેવા સાહિત્યોમાંથી માહિતી સમાવી લેવામાં આવી છે.
TKDLની વર્તમાન સામગ્રીઓ ભારતીય પરંપરાગત દવાઓને વ્યાપકપણે અપનાવવાની સુવિધા પૂરી પાડવાની સાથે સાથે નવા ઉત્પાદકો અને સંશોધકોને આપણા મૂલ્યવાન જ્ઞાન વારસા પર આધારિત સાહસોનું નિર્માણ કરવા માટે પણ પ્રોત્સાહન આપશે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન ( TK) રાષ્ટ્રીય અને વૈશ્વિક જરૂરિયાતો પૂરી કરવાની અપાર સંભાવનાઓ પૂરી પાડે છે , જેનાથી સામાજિક લાભો તેમજ આર્થિક વૃદ્ધિ પણ થઇ શકે તેમ છે.
ભારતનો સમૃદ્ધ વારસો નવા સામાજિક-આર્થિક વિકાસ માટે મજબૂત પાયાની રચના કરશે..
TKDL એક વિશાળ વપરાશકર્તા આધારને સેવા પૂરી કરી શકે છે જેમાં વ્યવસાયો/કંપનીઓ {હર્બલ હેલ્થકેર (આયુષ, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, ફાયટોફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને ન્યુટ્રાસ્યુટિકલ્સ), વ્યક્તિગત સંભાળ, અને અન્ય FMCG}, સંશોધન સંસ્થાઓ; જાહેર અને ખાનગી સંસ્થાઓ; શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ: શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓ; અને અન્ય લોકો જેમ કે: ISM પ્રેક્ટિશનરો, જ્ઞાન ધારકો, પેટન્ટ લેનારાઓ અને તેમના કાનૂની પ્રતિનિધિઓ અને સરકાર, તેમજ અન્ય ઘણા લોકોને આવરી લેવામાં આવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે “પરંપરાગત જ્ઞાન ડિજિટલ લાઇબ્રેરી (TKDL)ના ડેટાબેઝનો ઍક્સેસ પેટન્ટ ઓફિસો ઉપરાંત, વપરાશકર્તા સુધી વિસ્તૃત કરવાની” મંજૂરી આપી છે.
TKDL વૈશ્વિક સ્તરે આ પ્રકારનો પોતાની રીતે પ્રથમ ડેટાબેઝ છે અને તે અન્ય રાષ્ટ્રો માટે અનુકરણીય મોડેલ તરીકે સેવા આપી રહ્યો છે.
તાજેતરમાં આવેલી કોવિડ-19 મહામારી દરમિયાન ભારતીય પરંપરાગત દવાઓનો પણ વ્યાપક ઉપયોગ થતો જોવા મળ્યો છે.
ભારતીય પરંપરાગત જ્ઞાન માટે આ એક નવા અરૂણોદય સમાન રહેશે, કારણ કે TKDL વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ભારતના મૂલ્યવાન વારસા પર આધારિત સંશોધન અને વિકાસ તેમજ આવિષ્કારોને આગળ ધપાવશે.
ડેટાબેઝનો ઍક્સેસ વિસ્તૃત કરીને પેટન્ટ ઓફિસ ઉપરાંત વપરાશકર્તાઓને આપવા માટે મંત્રીમંડળ દ્વારા આપવામાં આવેલી મંજૂરી, આવિષ્કાર અને વેપારમાં વૃદ્ધિ કરવા માટે વર્તમાન પદ્ધતિઓની સાથે સાથે પરંપરાગત જ્ઞાનને એકીકૃત કરવા અને તેની સહ-પસંદગી કરવા પર વિશેષ ભાર મૂકે છે.
સિદ્ધ , યુનાની , સોવા રિગ્પા અને યોગ આજે પણ ભારત અને વિદેશના લોકોની જરૂરિયાતો પૂરી કરી રહ્યા છે.
તાજેતરમાં આવેલી કોવિડ- 19 મહામારી દરમિયાન ભારતીય પરંપરાગત દવાઓનો પણ વ્યાપક ઉપયોગ થતો જોવા મળ્યો છે.
કાઉન્સિલ ઓફ સાયન્ટિફિક એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રિયલ રિસર્ચ (CSIR) અને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઇન્ડિયન સિસ્ટમ્સ ઓફ મેડિસિન એન્ડ હોમિયોપેથી (ISM&H, હવે આયુષ મંત્રાલય) દ્વારા સંયુક્ત રીતે તેની સ્થાપના કરવામાં આવી છે.
તેના કારણે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાથી લઇને લક્ષણોમાં રાહતથી લઇને એન્ટિ-વાયરલ પ્રવૃત્તિ સુધીના અનેક પ્રકારના ફાયદા થાય છે.
નવી શિક્ષણ નીતિ 2020 અંતર્ગત, ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા દ્વારા TKDL ખોલવા માટેની પરિકલ્પના કરવામાં આવી છે જેથી વિચાર અને જ્ઞાનના નેતૃત્વને પ્રેરણા આપી શકાય.
આ બાબત વિશ્વની વર્તમાન અને ઉભરતી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવામાં પરંપરાગત જ્ઞાનની સતત સુસંગતતા દર્શાવે છે..
એ પહેલેથી જ કાર્યરત યોજના છે અને હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત ક્ષેત્રો પર કોવિડ રોગચાળાને કારણે થતા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ખાસ કરીને આ ક્ષેત્રોના સાહસો માટે ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓને રૂ.
આ વધારાની ગેરંટી કવર આ ક્ષેત્રોની પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપશે તેવી અપેક્ષા છે..
ચાલુ રોગચાળાએ સંપર્ક-સઘન ક્ષેત્રો ખાસ કરીને હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત ક્ષેત્રોને વધુ ગંભીર રીતે પ્રતિકૂળ અસર કરી છે.
જ્યારે અન્ય ક્ષેત્રો પુનઃપ્રાપ્તિના માર્ગ પર ઝડપથી પાછા ફર્યા હતા ત્યારે લાંબા ગાળા માટે આ ક્ષેત્રોની માંગ સતત ઓછી રહી હતી જે તેમના નિર્વાહ અને પુનઃપ્રાપ્તિ માટે યોગ્ય હસ્તક્ષેપની જરૂરિયાત સૂચવે છે.
કરોડ સુધી ઓછા ખર્ચે આપવામાં આવે છે જેનાથી આ બિઝનેસ એન્ટરપ્રાઈઝ તેમની કાર્યકારી જવાબદારીઓને પહોંચી વળવા અને તેમના વ્યવસાય ચાલુ રાખવા સક્ષમ બનાવે છે..
આને ઓળખીને કેન્દ્રીય બજેટ માં ની માન્યતા માર્ચ સુધી લંબાવવાની અને ના બાંયધરીકૃત કવરની મર્યાદામાં રૂ.
ઇમ્યુનાઇઝેશનના ઊંચા સ્તરો નિયંત્રણો અને એકંદરે આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિના પ્રગતિશીલ રોલ-બેક સાથે આ ક્ષેત્રોની માંગમાં પણ સતત વૃદ્ધિ માટે શરતો છે.
વધુમાં તેમની ઉચ્ચ રોજગારની તીવ્રતા અને અન્ય ક્ષેત્રો સાથેના તેમના પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ જોડાણોને જોતાં એકંદર આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપવા માટે તેમનું પુનરુત્થાન પણ જરૂરી છે.
હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત સાહસો પર કોવિડ- રોગચાળાને કારણે ગંભીર વિક્ષેપોને કારણે આ વધારો કરવામાં આવ્યો છે..
આ વધારાની ગેરંટી કવર આ ક્ષેત્રોની પુનઃપ્રાપ્તિને પણ સમર્થન આપે તેવી અપેક્ષા છે.
સુધીની યોજનાની માન્યતા સુધી હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત ક્ષેત્રોના સાહસોને કરોડ લાગુ કરવામાં આવશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગેરંટી સ્કીમ ( ની મર્યાદામાં રૂ.
લાખ કરોડનો વધારો કરવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી વધારાની રકમ માત્ર હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત ક્ષેત્રોના સાહસો માટે જ નિર્ધારિત કરવામાં આવી છે..
કરોડ સુધીની વધારાનું ધિરાણ પ્રદાન કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરીને આ ઉન્નતિથી આ ક્ષેત્રોના સાહસોને ઘણી જરૂરી રાહત મળવાની અપેક્ષા છે.
લાખ કરોડ વધારાની રકમ માત્ર હોસ્પિટાલિટી અને સંબંધિત ક્ષેત્રોના સાહસો માટે જ ફાળવવામાં આવી છે.
તેનાથી રોજગારીનું સર્જન પણ થશે , કારણ કે પશુપાલન , ડેરી , મરઘાં ઉછેર , મત્સ્યપાલન સહિતની તમામ પ્રવૃત્તિઓ માટે ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન પ્રદાન કરવામાં આવે છે..
પીએમ-કિસાન યોજના હેઠળ નોંધાયેલા ખેડૂતો માટે કેસીસી સંતૃપ્તિ અભિયાન જેવી વિશેષ પહેલોએ કેસીસીને મંજૂરી અપાવવા માટે સામેલ પ્રક્રિયા અને દસ્તાવેજોને પણ સરળ બનાવ્યા છે.
બદલાતી આર્થિક પરિસ્થિતિ , ખાસ કરીને નાણાંકીય સંસ્થાઓ , ખાસ કરીને સહકારી બૅન્કો અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બૅન્કો માટે વ્યાજના દરમાં અને ધિરાણના દરમાં વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને , સરકારે આ નાણાકીય સંસ્થાઓને પૂરા પાડવામાં આવતા વ્યાજ સહાયના દરની સમીક્ષા કરી છે.
આ પડકારને પહોંચી વળવા ભારત સરકારે તમામ નાણાંકીય સંસ્થાઓ માટે ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન પર ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન પુનઃસ્થાપિત કરીને 1.5 ટકા કરવાનો સક્રિયપણે નિર્ણય લીધો છે..
આમ , નાણાંકીય વર્ષ 2022-23 થી 2024-25 માટે ધિરાણ સંસ્થાઓ (જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો , ખાનગી ક્ષેત્રની બૅન્ક , સ્મોલ ફાઇનાન્સ બૅન્કો , પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બૅન્કો , સહકારી બૅન્કો અને સીધી રીતે વાણિજ્યિક બૅન્કો સાથે જોડાયેલ કોમ્પ્યુટરાઈઝ્ડ PACS ) ને ખેડૂતોને રૂ.
તેથી જો ખેડૂત સમયસર તેની લોન ભરપાઈ કરે છે , તો તેને 4%ના વાર્ષિક દરે ધિરાણ મળે છે.
આમ, નાણાંકીય વર્ષ 2022-23થી 2024-25 માટે ધિરાણ સંસ્થાઓ (જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો, ખાનગી ક્ષેત્રની બૅન્ક, સ્મોલ ફાઇનાન્સ બૅન્કો, પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બૅન્કો, સહકારી બૅન્કો અને સીધી રીતે વાણિજ્યિક બૅન્કો સાથે જોડાયેલ કોમ્પ્યુટરાઈઝ્ડ PACS)ને ખેડૂતોને રૂ.3 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન આપવા માટે 1.5% વ્યાજ સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે.
વ્યાજ સહાય સમર્થનમાં આ વધારા માટે આ યોજના હેઠળ 2022-23 થી 2024-25 ના સમયગાળા માટે રૂ.
તેથી જો ખેડૂત સમયસર તેની લોન ભરપાઈ કરે છે, તો તેને 4%ના વાર્ષિક દરે ધિરાણ મળે છે.
ખેડૂતોને બેંકને લઘુતમ વ્યાજ દર ચૂકવવાનો રહે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત સરકારે ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન સ્કીમ (આઇએસએસ) રજૂ કરી હતી , જેનું નામ હવે સંશોધિત ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન સ્કીમ (એમઆઇએસ) રાખવામાં આવ્યું છે , જેનો ઉદ્દેશ ખેડૂતોને સબસિડીવાળા વ્યાજ દરે ટૂંકા ગાળાનું ધિરાણ પ્રદાન કરવાનો છે..
બૅન્કો ભંડોળના ખર્ચમાં વધારાને શોષી શકશે અને ટૂંકા ગાળાની કૃષિ જરૂરિયાતો માટે ખેડૂતોને લોન આપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે અને વધુ ખેડૂતોને કૃષિ ધિરાણનો લાભ મેળવવા માટે સક્ષમ બનાવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે તમામ નાણાંકીય સંસ્થાઓ માટે ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન પર 1.5 % વ્યાજ સહાયને પુનઃસ્થાપિત કરવાની મંજૂરી આપી છે.
તદનુસાર, ખેડૂતો માટે કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેથી તેઓ કોઈપણ સમયે ક્રેડિટ પર કૃષિ ઉત્પાદનો અને સેવાઓ ખરીદવા માટે સશક્ત બને.
તદનુસાર , ખેડૂતો માટે કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી , જેથી તેઓ કોઈપણ સમયે ક્રેડિટ પર કૃષિ ઉત્પાદનો અને સેવાઓ ખરીદવા માટે સશક્ત બને..
આ યોજના હેઠળ કૃષિ અને પશુપાલન, ડેરી, પોલ્ટ્રી, મત્સ્યપાલન વગેરે સહિત અન્ય આનુષંગિક પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતોને રૂ.3.00 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન વાર્ષિક 7 ટકાના દરે ઉપલબ્ધ છે.
તાજેતરમાં જ 'આત્મનિર્ભર ભારત' અભિયાન અંતર્ગત 2.5 કરોડનાં લક્ષ્યાંક સામે 3.13 કરોડથી વધારે ખેડૂતોને નવું કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) જારી કરવામાં આવ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે તમામ નાણાંકીય સંસ્થાઓ માટે ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન પર 1.5% વ્યાજ સહાયને પુનઃસ્થાપિત કરવાની મંજૂરી આપી છે.
પીએમ-કિસાન યોજના હેઠળ નોંધાયેલા ખેડૂતો માટે કેસીસી સંતૃપ્તિ અભિયાન જેવી વિશેષ પહેલોએ કેસીસીને મંજૂરી અપાવવા માટે સામેલ પ્રક્રિયા અને દસ્તાવેજોને પણ સરળ બનાવ્યા છે..
વ્યાજ સહાયમાં વધારો કૃષિ ક્ષેત્રમાં ધિરાણ પ્રવાહનું ટકાઉપણું સુનિશ્ચિત કરશે તેમજ ગ્રામીણ અર્થતંત્રમાં પૂરતું કૃષિ ધિરાણ સુનિશ્ચિત કરીને ધિરાણ સંસ્થાઓ ખાસ કરીને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બૅન્કોનું નાણાકીય સ્વાસ્થ્ય અને સદ્ધરતા સુનિશ્ચિત કરશે..
ખેડૂતોને બેંકને લઘુતમ વ્યાજ દર ચૂકવવાનો રહે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત સરકારે ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન સ્કીમ (આઇએસએસ) રજૂ કરી હતી, જેનું નામ હવે સંશોધિત ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન સ્કીમ (એમઆઇએસ) રાખવામાં આવ્યું છે, જેનો ઉદ્દેશ ખેડૂતોને સબસિડીવાળા વ્યાજ દરે ટૂંકા ગાળાનું ધિરાણ પ્રદાન કરવાનો છે.
ખેડૂતોને લોનની ત્વરિત અને સમયસર ચુકવણી માટે વધારાની 3 ટકા સહાય (ત્વરિત પુનઃચુકવણી પ્રોત્સાહન - પીઆરઆઈ) પણ આપવામાં આવે છે.
બદલાતી આર્થિક પરિસ્થિતિ, ખાસ કરીને નાણાંકીય સંસ્થાઓ, ખાસ કરીને સહકારી બૅન્કો અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બૅન્કો માટે વ્યાજના દરમાં અને ધિરાણના દરમાં વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે આ નાણાકીય સંસ્થાઓને પૂરા પાડવામાં આવતા વ્યાજ સહાયના દરની સમીક્ષા કરી છે.
એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આનાથી ખેડૂતને કૃષિ ક્ષેત્રમાં પર્યાપ્ત ધિરાણ પ્રવાહની ખાતરી મળશે તેમજ ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓની નાણાકીય ત ંદુરસ્તી સુનિશ્ચિત થશે..
આ યોજના હેઠળ કૃષિ અને પશુપાલન , ડેરી , પોલ્ટ્રી , મત્સ્યપાલન વગેરે સહિત અન્ય આનુષંગિક પ્રવૃત્તિઓ સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતોને રૂ.
આ સહાય માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 100 ટકા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે, જે બજેટના ખર્ચ અને લાભાર્થીઓના કવરેજ અનુસાર કૃષિ સહકાર અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગની બીજી સૌથી મોટી યોજના પણ છે.
ખેડૂતોને આ સુવિધા પ્રદાન કરવા માટે ભારત સરકાર આ યોજના ઓફર કરતી નાણાકીય સંસ્થાઓને ઇન્ટરેસ્ટ સબવેન્શન (આઇએસ) પ્રદાન કરે છે.
3.00 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન વાર્ષિક 7 ટકાના દરે ઉપલબ્ધ છે.
આ સહાય માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 100 ટકા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે , જે બજેટના ખર્ચ અને લાભાર્થીઓના કવરેજ અનુસાર કૃષિ સહકાર અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગની બીજી સૌથી મોટી યોજના પણ છે..
વ્યાજ સહાય સમર્થનમાં આ વધારા માટે આ યોજના હેઠળ 2022-23 થી 2024-25ના સમયગાળા માટે રૂ.34,856 કરોડની વધારાની અંદાજપત્રીય જોગવાઈઓ જરૂરી છે.
એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આનાથી ખેડૂતને કૃષિ ક્ષેત્રમાં પર્યાપ્ત ધિરાણ પ્રવાહની ખાતરી મળશે તેમજ ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓની નાણાકીય તંદુરસ્તી સુનિશ્ચિત થશે.
ખેડૂતોને સસ્તા દરે મુશ્કેલી વિના ધિરાણની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવી એ ભારત સરકારની ટોચની પ્રાથમિકતા છે.
તેનાથી રોજગારીનું સર્જન પણ થશે, કારણ કે પશુપાલન, ડેરી, મરઘાં ઉછેર, મત્સ્યપાલન સહિતની તમામ પ્રવૃત્તિઓ માટે ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન પ્રદાન કરવામાં આવે છે.
3 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની કૃષિ લોન આપવા માટે 1.5% વ્યાજ સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે..
ખેડૂતોને સસ્તા દરે મુશ્કેલી વિના ધિરાણની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવી એ ભારત સરકારની ટોચની પ્રાથમિકતા છે.
તાજેતરમાં જ ' આત્મનિર્ભર ભારત ' અભિયાન અંતર્ગત 2.5 કરોડનાં લક્ષ્યાંક સામે 3.13 કરોડથી વધારે ખેડૂતોને નવું કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) જારી કરવામાં આવ્યા છે.
જિંદાલ અને તેમના પરિવારે સુઇ ગામને એક મોડેલ વિલેજ બનાવવામાં અમૂલ્ય યોગદાન આપ્યું છે.
તેમણે કહ્યું કે તે આપણી માતૃભૂમિ પ્રત્યે લગાવ અને કૃતજ્ઞતાનું સારું ઉદાહરણ છે.
તેમણે કહ્યું કે જો આપણે બધા આપણા ગામોના વિકાસ માટે કામ કરીશું તો આપણો દેશ વિકસિત રાષ્ટ્ર બનશે.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે ( નવેમ્બર હરિયાણાના ભિવાની જિલ્લાના સુઇ ગામની મુલાકાત લીધી અને ત્યાં વિવિધ જાહેર સુવિધાઓનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
હરિયાણા સરકારની યોજના સ્વ-પ્રીત આદર્શ ગ્રામ યોજના ( હેઠળ મહાદેવી પરમેશ્વરીદાસ જિંદાલ ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ દ્વારા આ ગામને આદર્શ ગ્રામ તરીકે વિકસાવવામાં આવી રહ્યું છે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણા ગ્રામીણ પ્રભાવિત અર્થતંત્રમાં ગ્રામીણ વિકાસ એ રાષ્ટ્રીય વિકાસનો આધાર છે.
તેમણે આદર્શ ગ્રામ યોજનાની કલ્પના અને અમલીકરણ માટે હરિયાણા સરકારની પ્રશંસા કરી.
તેમને વિશ્વાસ હતો કે અન્ય લોકો પણ આવા ઉદાહરણોમાંથી પ્રેરણા મેળવશે અને ગામડાઓના વિકાસ માટે આગળ આવશે..
ગામમાં વિકસિત શાળા પુસ્તકાલય પીવાના પાણીની સુવિધા અને અન્ય સુવિધાઓનો સદુપયોગ કરીને આ ગામના બાળકો અને યુવાનો શિક્ષણ આરોગ્ય અને રમતગમત ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરશે તેવો વિશ્વાસ તેમણે વ્યક્ત કર્યો હતો..
તેમણે નોંધ્યું હતું કે, આ રમતગમત સંકુલ મલ્ટી-સ્પોર્ટ્સ સ્થળ તરીકે કામ કરશે અને રાષ્ટ્રીય તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટે પણ સુવિધાઓ પૂરી પાડશે.
રાષ્ટ્રપતિનું ભાષણ હિન્દીમાં મેળવવા માટે અહીં ક્લિક કરો રાષ્ટ્રપતિનું ભાષણ હિન્દીમાં મેળવવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે રમતગમતની સુવિધાઓનો વિકાસ મહત્વપૂર્ણ હોય ત્યારે, એ પણ જરૂરી છે કે, મોટી સંખ્યામાં પ્રતિભાશાળી ખેલાડીઓ આ સુવિધાઓનો લાભ ઉઠાવે.
વધુ વ્યાપક સ્તરે આવા પ્રયાસો આગળ ધપાવવાથી આપણા દેશમાં છુપાયેલા રમતગમતના કૌશલ્યને પોષવાની તક પ્રાપ્ત થશે .
આ બાબતને સાકાર બનાવવા માટે, આપણે જે પ્રકારે ક્રિકેટ માટે વિશ્વસ્તરીય માળખાગત સુવિધાઓ પૂરી પાડી તેવી જ રીતે તેને પણ આવી સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની છે.
આવા પ્રયાસો માત્ર પ્રતિભાશાળી ખેલાડીઓને પોષવા માટે જ નહીં પરંતુ એકંદરે આપના યુવાનોના વિકાસ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
દેશમાં વિકાસના સૂચકાંક ઉપરાંત, તેના કારણે ટીમ ભાવના કેળવાય છે, તંદુરસ્ત સ્પર્ધાનો માહોલ બને છે અને રાષ્ટ્રીય લક્ષ્યો તેમજ વ્યક્તિગત લક્ષ્યોની ઓળખ પણ થાય છે.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે આજે (24 ફેબ્રુઆરી 2021) અમદાવાદમાં નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું તેમજ સરદાર વલ્લભભાઇ પટેલ રમતગમત સંકુલનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો .
તેમણે નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમને વર્તમાન સ્વરૂપ આપવામાં મહત્વની ભૂમિકા નિભાવનારા ગુજરાત ક્રિકેટ એસોસિએશનના તમામ અધિકારીઓ , એજન્સીઓ અને ભાગીદારોને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા .
આ સ્ટેડિયમ નવા ભારતની મહત્વાકાંક્ષાઓ અને ક્ષમતાઓ દર્શાવે છે જેણે વૈશ્વિક મંચ પર એક પ્રબળ ઓળખ અંકિત કરી છે .
આ પ્રસંગે તેમણે કહ્યું હતું કે, આપણા સૌના માટે ગૌરવની વાત છે કે, નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ 1.32 લાખ પ્રેક્ષકોની ક્ષમતા સાથે વિશ્વનું સૌથી મોટું ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ બની ગયું છે.
આ સ્ટેડિયમની વિશેષતાઓની પ્રશંસા કરતા રાષ્ટ્રપતિએ અભિપ્રાય આપ્યો હતો કે, ગ્રીન-બિલ્ડિંગ પ્રમાણીકરણના ગોલ્ડ રેટિંગ સાથે, પર્યાવરણને અનુકૂળ વિકાસનું પણ આ ઉત્તમ દૃષ્ટાંત છે.
આ હેતુને ધ્યાનમાં રાખીને, નોંધનીય છે કે, ગુજરાત સરકારે નરેન્દ્ર મોદી સ્ટેડિયમના પરિસંકુલમાં જ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના રમતગમત સંકુલનું નિર્માણ કરવા માટેની પહેલ હાથ ધરી છે.
રાષ્ટ્રપતિએ અવલોકન કર્યું હતું કે, આપણા સંખ્યાબંધ યુવા ક્રિકેટરો, કે જેઓ ભારતના અંતરિયાળ પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવતા નાના ગામડાંઓ અને શહેરોમાંથી આવે છે, તેઓ પોતાના સખત પરિશ્રમની તાકાત દ્વારા નોંધનીય સ્પોર્ટિંગ ટેલેન્ટ તરીકે ઉદિત થઇ રહ્યાં છે.
આ બાબતને સાકાર બનાવવા માટે , આપણે જે પ્રકારે ક્રિકેટ માટે વિશ્વસ્તરીય માળખાગત સુવિધાઓ પૂરી પાડી તેવી જ રીતે તેને પણ આવી સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની છે .
'ટાર્ગેટ ઓલિમ્પિક પોડિયમ સ્કીમ' જેવા કાર્યક્રમોની મદદથી રમતગમતની દુનિયામાં ભારતની પ્રભાવશાળી હાજરી નોંધાવવા માટે પણ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યાં છે.
આથી , દુનિયાનું સૌથી મોટું ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ પણ આપણા દેશમાં જ તૈયાર થઇ ગયું છે તે ખરેખર એકદમ યોગ્ય છે .
તેમણે આ સ્ટેડિયમનું નિર્માણ કરવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલા પ્રયાસોને બિરદાવ્યા હતા જેનો પ્રારંભ ગુજરાતના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના માર્ગદર્શન હેઠળ થયો હતો અને ત્યારબાદ ગુજરાત ક્રિકેટ એસોસિએશનના ચેરમેન તરીકે આરૂઢ શ્રી અમિત શાહના કાર્યદક્ષ ફોલોઅપ સાથે કામગીરીને આગળ ધપાવવામાં આવી હતી ..
તેમણે નોંધ્યું હતું કે , આ સ્ટેડિયમ માત્ર દુનિયામાં સૌથી મોટું સ્ટેડિયમ જ નથી પરંતુ તે વિવિધ પ્રકારની રમતોને લગતી પ્રવૃત્તિઓ માટે વિશ્વસ્તરીય સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડે છે .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી, શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ગુજરાતમાં તેઓ મુખ્યમંત્રી હતા તે સમય દરમિયાન રમતગમતને ખૂબ જ પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.
રાષ્ટ્રપતિએ ઉમેર્યું હતું કે , કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સમગ્ર દેશમાં રમતગમતની એક નવી સંસ્કૃતિનો વિકાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે .
તેમણે નોંધ્યું હતું કે , આ રમતગમત સંકુલ મલ્ટી - સ્પોર્ટ્સ સ્થળ તરીકે કામ કરશે અને રાષ્ટ્રીય તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટે પણ સુવિધાઓ પૂરી પાડશે .
તેમણે નોંધ્યું હતું કે, આ સ્ટેડિયમ માત્ર દુનિયામાં સૌથી મોટું સ્ટેડિયમ જ નથી પરંતુ તે વિવિધ પ્રકારની રમતોને લગતી પ્રવૃત્તિઓ માટે વિશ્વસ્તરીય સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડે છે.
આ પ્રસંગે તેમણે કહ્યું હતું કે , આપણા સૌના માટે ગૌરવની વાત છે કે , નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ 1.32 લાખ પ્રેક્ષકોની ક્ષમતા સાથે વિશ્વનું સૌથી મોટું ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ બની ગયું છે .
રાષ્ટ્રપતિએ અવલોકન કર્યું હતું કે , આપણા સંખ્યાબંધ યુવા ક્રિકેટરો , કે જેઓ ભારતના અંતરિયાળ પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવતા નાના ગામડાંઓ અને શહેરોમાંથી આવે છે , તેઓ પોતાના સખત પરિશ્રમની તાકાત દ્વારા નોંધનીય સ્પોર્ટિંગ ટેલેન્ટ તરીકે ઉદિત થઇ રહ્યાં છે .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , પ્રધાનમંત્રી , શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ગુજરાતમાં તેઓ મુખ્યમંત્રી હતા તે સમય દરમિયાન રમતગમતને ખૂબ જ પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, ક્રિકેટમાં ભારતે તે પ્રભુત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે જે એ માન્યતને સુદૃઢ કરે છે કે, માત્ર અન્ય રમતો જ નહીં પરંતુ વિકાસના ક્ષેત્રોમાં પણ આપણો દેશ આખી દુનિયામાં ઊંચુ સ્થાન પ્રાપ્ત કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે.
આવા યુવા ખેલાડીઓને સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની દિશામાં પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યાં છે.
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, આ રમતગમત સંકુલ અમદાવાદ શહેરને રમતગમત માળખકીય સુવિધાઓના સંદર્ભમાં એક નવી ઓળખ આપશે.
આ હેતુને ધ્યાનમાં રાખીને , નોંધનીય છે કે , ગુજરાત સરકારે નરેન્દ્ર મોદી સ્ટેડિયમના પરિસંકુલમાં જ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના રમતગમત સંકુલનું નિર્માણ કરવા માટેની પહેલ હાથ ધરી છે .
યુવા પેઢીના ચારિત્ર્ય નિર્માણ માટે પણ આ ખૂબ જ સુંદર છે અને તેનાથી સામાજિક તેમજ રાષ્ટ્રીય વિકાસને પ્રોત્સાહન મળે છે ..
તેમણે ભારત અને ઇંગ્લેન્ડની ટીમને નવા ઉદ્ઘાટન થયેલા આ સ્ટેડિયમમાં આજે રમાનારી ક્રિકેટ મેચ માટે શુભેચ્છાઓ પાઠવી હતી ..
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , જ્યારે રમતગમતની સુવિધાઓનો વિકાસ મહત્વપૂર્ણ હોય ત્યારે , એ પણ જરૂરી છે કે , મોટી સંખ્યામાં પ્રતિભાશાળી ખેલાડીઓ આ સુવિધાઓનો લાભ ઉઠાવે .
'ખેલો ઇન્ડિયા' અને 'ફિટ ઇન્ડિયા' જેવા અભિયાનો લોકોમાં સારી તંદુરસ્તી અને રમતોને પ્રોત્સાહન આપવાની દિશામાં વલણો તૈયાર કરી રહ્યાં છે.
આ સ્ટેડિયમ નવા ભારતની મહત્વાકાંક્ષાઓ અને ક્ષમતાઓ દર્શાવે છે જેણે વૈશ્વિક મંચ પર એક પ્રબળ ઓળખ અંકિત કરી છે.
આપણા રમતગમતના સર્વાંગી વિકાસ માટે સુવિધાઓ અને સુવિધાઓની પહોંચ આ બંને આવશ્યક છે.
તેમણે આ સ્ટેડિયમનું નિર્માણ કરવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલા પ્રયાસોને બિરદાવ્યા હતા જેનો પ્રારંભ ગુજરાતના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના માર્ગદર્શન હેઠળ થયો હતો અને ત્યારબાદ ગુજરાત ક્રિકેટ એસોસિએશનના ચેરમેન તરીકે આરૂઢ શ્રી અમિત શાહના કાર્યદક્ષ ફોલોઅપ સાથે કામગીરીને આગળ ધપાવવામાં આવી હતી.
સંખ્યાબંધ આશાસ્પદ ખેલાડીઓ છેવાડાના વિસ્તારોમાં રહેતા હોય છે અને તેમને આર્થિક સમસ્યાઓ અથવા અન્ય અવરોધોના કારણે પોતાનું કૌશલ્ય બતાવવાની તક પ્રાપ્ત થતી નથી .
દેશમાં વિકાસના સૂચકાંક ઉપરાંત , તેના કારણે ટીમ ભાવના કેળવાય છે , તંદુરસ્ત સ્પર્ધાનો માહોલ બને છે અને રાષ્ટ્રીય લક્ષ્યો તેમજ વ્યક્તિગત લક્ષ્યોની ઓળખ પણ થાય છે .
રાષ્ટ્રપતિએ ઉમેર્યું હતું કે, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સમગ્ર દેશમાં રમતગમતની એક નવી સંસ્કૃતિનો વિકાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
આથી, દુનિયાનું સૌથી મોટું ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ પણ આપણા દેશમાં જ તૈયાર થઇ ગયું છે તે ખરેખર એકદમ યોગ્ય છે.
' ટાર્ગેટ ઓલિમ્પિક પોડિયમ સ્કીમ ' જેવા કાર્યક્રમોની મદદથી રમતગમતની દુનિયામાં ભારતની પ્રભાવશાળી હાજરી નોંધાવવા માટે પણ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યાં છે .
આવા યુવા ખેલાડીઓને સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની દિશામાં પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યાં છે .
તેમણે નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમને વર્તમાન સ્વરૂપ આપવામાં મહત્વની ભૂમિકા નિભાવનારા ગુજરાત ક્રિકેટ એસોસિએશનના તમામ અધિકારીઓ, એજન્સીઓ અને ભાગીદારોને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.
યુવા પેઢીના ચારિત્ર્ય નિર્માણ માટે પણ આ ખૂબ જ સુંદર છે અને તેનાથી સામાજિક તેમજ રાષ્ટ્રીય વિકાસને પ્રોત્સાહન મળે છે.
સંખ્યાબંધ આશાસ્પદ ખેલાડીઓ છેવાડાના વિસ્તારોમાં રહેતા હોય છે અને તેમને આર્થિક સમસ્યાઓ અથવા અન્ય અવરોધોના કારણે પોતાનું કૌશલ્ય બતાવવાની તક પ્રાપ્ત થતી નથી.
આપણા યુવાનો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે અન્ય રમતોમાં પણ ખૂબ જ સારું પ્રદર્શન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે .
આપણા રમતગમતના સર્વાંગી વિકાસ માટે સુવિધાઓ અને સુવિધાઓની પહોંચ આ બંને આવશ્યક છે .
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે આજે (24 ફેબ્રુઆરી 2021) અમદાવાદમાં નરેન્દ્ર મોદી ક્રિકેટ સ્ટેડિયમનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું તેમજ સરદાર વલ્લભભાઇ પટેલ રમતગમત સંકુલનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો.
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતને 'ક્રિકેટનું પાવરહાઉસ' અથવા 'ક્રિકેટનું હબ' કહેવામાં આવે છે.
આપણા યુવાનો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે અન્ય રમતોમાં પણ ખૂબ જ સારું પ્રદર્શન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે , આ રમતગમત સંકુલ અમદાવાદ શહેરને રમતગમત માળખકીય સુવિધાઓના સંદર્ભમાં એક નવી ઓળખ આપશે ..
તેમણે ભારત અને ઇંગ્લેન્ડની ટીમને નવા ઉદ્ઘાટન થયેલા આ સ્ટેડિયમમાં આજે રમાનારી ક્રિકેટ મેચ માટે શુભેચ્છાઓ પાઠવી હતી.
આ સ્ટેડિયમની વિશેષતાઓની પ્રશંસા કરતા રાષ્ટ્રપતિએ અભિપ્રાય આપ્યો હતો કે , ગ્રીન - બિલ્ડિંગ પ્રમાણીકરણના ગોલ્ડ રેટિંગ સાથે , પર્યાવરણને અનુકૂળ વિકાસનું પણ આ ઉત્તમ દૃષ્ટાંત છે .
' ખેલો ઇન્ડિયા ' અને ' ફિટ ઇન્ડિયા ' જેવા અભિયાનો લોકોમાં સારી તંદુરસ્તી અને રમતોને પ્રોત્સાહન આપવાની દિશામાં વલણો તૈયાર કરી રહ્યાં છે .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , ભારતને ' ક્રિકેટનું પાવરહાઉસ ' અથવા ' ક્રિકેટનું હબ ' કહેવામાં આવે છે .
આવા પ્રયાસો માત્ર પ્રતિભાશાળી ખેલાડીઓને પોષવા માટે જ નહીં પરંતુ એકંદરે આપના યુવાનોના વિકાસ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , ક્રિકેટમાં ભારતે તે પ્રભુત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે જે એ માન્યતને સુદૃઢ કરે છે કે , માત્ર અન્ય રમતો જ નહીં પરંતુ વિકાસના ક્ષેત્રોમાં પણ આપણો દેશ આખી દુનિયામાં ઊંચુ સ્થાન પ્રાપ્ત કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે ..
વધુ વ્યાપક સ્તરે આવા પ્રયાસો આગળ ધપાવવાથી આપણા દેશમાં છુપાયેલા રમતગમતના કૌશલ્યને પોષવાની તક પ્રાપ્ત થશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે આવી ઐતિહાસિક ઘટનાઓની યાદગીરી એ આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓએ જે મૂલ્યો માટે લડ્યા હતા તેની યાદ અપાવવાનો પ્રસંગ પણ છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે લોકોના પ્રતિનિધિઓને એકબીજા સાથે વૈચારિક મતભેદો હોઈ શકે છે પરંતુ કોઈ મતભેદ એટલા ચરમસીમાના ન હોવા જોઈએ કે તે લોકોની સેવાના હેતુમાં દખલ કરે.
તે પ્રતિષ્ઠાને જાળવી રાખવાની જવાબદારી સૌની છે એમ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદે જણાવ્યું હતું.
જો તેઓને ખબર પડે કે તેઓ એ જગ્યાઓ પર કબજો જમાવી રહ્યા છે જ્યાં આપણા બંધારણના ઘડવૈયાઓ એક સમયે બેઠા હતા તો તેઓ સ્વાભાવિક રીતે જ ઈતિહાસની ઊંડી સમજ અને ફરજની ભાવના અનુભવશે..
તે એકમાત્ર પ્રાથમિકતા તેમના મત વિસ્તારના તમામ લોકોના કલ્યાણ માટે કામ કરવાની અને દેશના ભલા માટે કામ કરવાની છે.
આપણે બધા માનીએ છીએ કે આપણી સંસદ એ લોકશાહીનું મંદિર છે..
તેથી લોકશાહીમાં સરકાર અને વિપક્ષે તેમના મતભેદોને બાજુ પર રાખીને જાહેર હિતમાં સાથે મળીને કામ કરવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
તેમણે અભિપ્રાય આપ્યો કે બંધારણીય લોકશાહી પર ઓનલાઈન ક્વિઝ હાથ ધરવાની પહેલ આપણા નાગરિકો અને ખાસ કરીને યુવા પેઢીમાં બંધારણીય મૂલ્યો કેળવવામાં ખૂબ અસરકારક સાબિત થશે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે અમે તાજેતરમાં રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની વર્ષભરની 150મી જન્મજયંતિની ઉજવણી નિહાળી છે.
આ ચર્ચાઓની ડિજિટલ નકલની ઉપલબ્ધતા માત્ર આપણા દેશવાસીઓને જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વને ખાસ કરીને યુવા પેઢીને ભારતની મહાનતા અને સંભવિતતાથી વાકેફ કરશે અને ભવિષ્ય માટે માર્ગદર્શન પૂરું પાડશે.
સત્તાધારી વિરોધ પક્ષો વચ્ચે મતભેદો અને હરીફાઈઓ હોય તે સ્વાભાવિક છે - જો કે તેમની વચ્ચેની સ્પર્ધા લોકોના શ્રેષ્ઠ પ્રતિનિધિત્વ માટે અને જાહેર જીવનમાં શ્રેષ્ઠ કાર્ય માટે હોવી જોઈએ.
સામાન્ય નાગરિકોના ઉત્સાહથી તે સ્પષ્ટ થાય છે કે તેઓ તેમના હૃદયમાં જાણીતા અને અજાણ્યા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ માટે ઊંડો આદર ધરાવે છે જેમના બલિદાનથી આપણે સ્વતંત્રતાની હવામાં શ્વાસ લેવાનું શક્ય બનાવ્યું.
તેમણે કહ્યું કે આ આદર્શોને અનુસરીને અમે વિશ્વ મંચ પર અમારું કદ વધુ વધારીશું અને કોઈપણ પડકારનો અસરકારક રીતે સામનો કરવા માટે સજ્જ થઈશું..
બંધારણના અપડેટેડ વર્ઝનની ઉપલબ્ધતા સાથે નાગરિકો અને ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓને તેમની બંધારણીય પ્રગતિની યાત્રા વિશે માહિતગાર કરવામાં આવશે.
બંધારણ સભાની ચર્ચાઓની ડિજિટલ એડિશનના લોન્ચિંગ પ્રસંગે બોલતા રાષ્ટ્રપતિશ્રીએ જણાવ્યું કે, ભારતીય બંધારણના સુલેખન સંસ્કરણની ડિજિટલ આવૃત્તિ બંધારણની અપડેટ કરેલી આવૃત્તિ જેમાં ભારતીય બંધારણમાં અત્યાર સુધી કરવામાં આવેલા તમામ સુધારાનો સમાવેશ થાય છે અને બંધારણીય લોકશાહી ની ઝલક અને રાષ્ટ્ર નિર્માણ માટે સંવેદનાની ઝલક જોવા મળે છે.
તમામ સાંસદો જાહેર હિતના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવા અને કાયદો બનાવવા માટે ભેગા થાય છે.
ભારતીય બંધારણની સુલેખન નકલમાં લોકો આપણા ઇતિહાસમાં તેમજ દંતકથાઓમાં આપણી કલા સંસ્કૃતિ અને આદર્શોની શ્રેષ્ઠતાના શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણો જોઈ શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે જો સંસદના સભ્યો તેમની જવાબદારીને સ્વતંત્રતા સંગ્રામના આદર્શોના વિસ્તરણ તરીકે જોશે તો તેઓ બંધારણના ઘડવૈયાઓના વારસાને મજબૂત કરવાની તેમની ફરજ પ્રત્યે સભાન રહેશે.
આપણા સૌ માટે ખુશીની વાત છે કે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ના ભાગરૂપે આયોજિત વિવિધ કાર્યક્રમોમાં દેશભરમાંથી લોકો સક્રિયપણે ભાગ લઈ રહ્યા છે.
તેમણે આપણા રોજિંદા જીવનમાં તે મહાન રાષ્ટ્રીય આદર્શોને અનુસરવા માટે પોતાને ફરીથી સમર્પિત કરવા વિનંતી કરી.
તેઓ આજે બંધારણ દિવસ નિમિત્તે સંસદીય દળ દ્વારા સંસદ ભવનના સેન્ટ્રલ હોલમાં આયોજિત વિશેષ કાર્યક્રમમાં બોલી રહ્યા હતા..
ન્યાય સ્વતંત્રતા સમાનતા અને બંધુત્વના તે મૂલ્યો આપણા બંધારણની પ્રસ્તાવનામાં સમાવિષ્ટ છે.
આ આપણા બંધારણ નિર્માતાઓની અપેક્ષા છે અને રાષ્ટ્ર નિર્માણ માટે પણ તે જરૂરી છે એમ શ્રી કોવિંદે ઉમેર્યું હતું..
આથી લોકશાહીના આ મંદિરમાં આપણે જે રીતે પ્રાર્થના સ્થાને પ્રાર્થના કરીએ છીએ તેના વર્તન માટે વ્યક્તિ કેવી રીતે જવાબદાર હોઈ શકે.
સંસદના દરેક સભ્ય પછી તે શાસક પક્ષના હોય કે વિપક્ષના સંસદના સન્માનના રક્ષક છે.
વાસ્તવમાં ગ્રામસભા વિધાનસભા અને સંસદમાં જનપ્રતિનિધિઓએ માત્ર એક જ વસ્તુને પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે આજે ( ડિસેમ્બર નવી દિલ્હીમાં અને ધારાસભ્યો અને સંસદસભ્યો અને ડૉ.આંબેડકર ચેમ્બર ઑફ કોમર્સ દ્વારા આયોજિત પાંચમા આંતરરાષ્ટ્રીય આંબેડકર કોન્ક્લેવનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે વંચિત વર્ગના ઘણા લોકો તેમના અધિકારો અને તેમના કલ્યાણ માટે સરકારની પહેલોથી વાકેફ નથી.
તેઓ કહેતા હતા કે અધિકારોનું રક્ષણ માત્ર કાયદાઓથી ન થઈ શકે પરંતુ સમાજમાં નૈતિક અને સામાજિક સભાનતા હોવી પણ જરૂરી છે.
તેમણે કહ્યું કે વિકાસની યાત્રામાં તેમનાથી પાછળ રહી ગયેલા અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિના લોકોને આગળ લઈ જવાની પણ તેમની જવાબદારી છે.
આ દિશાનિર્દેશોને અસર કરવા માટે સંખ્યાબંધ સંસ્થાઓ અને પ્રક્રિયાઓ મૂકવામાં આવી છે.
બંધારણની કલમ નિર્દેશ કરે છે કે રાજ્ય અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિના શૈક્ષણિક અને આર્થિક હિતોનો વિશેષ કાળજી સાથે વિકાસ કરશે.
તેમણે નોંધ્યું હતું કે આ ફોરમ સતત સામાજિક અને આર્થિક ન્યાયના મુદ્દાઓને ઉજાગર કરી રહ્યું છે અને ડૉ.
ઉપરાંત આ લેખમાં રાજ્યને સામાજિક અન્યાય અને તમામ પ્રકારના શોષણથી બચાવવા માટે નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે બાબાસાહેબ સમાજની નૈતિક વિવેકને જાગૃત કરવાના પક્ષમાં હતા.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણા બંધારણમાં અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિના હિતોના રક્ષણ માટે ઘણી જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે.
આ પ્રસંગે બોલતા રાષ્ટ્રપતિએ આ કોન્ક્લેવનું આયોજન કરવા બદલ અને ધારાસભ્યો અને સંસદસભ્યોના ફોરમની પ્રશંસા કરી.
તેઓ એ નોંધીને પણ ખુશ હતા કે આ કોન્ક્લેવ બંધારણીય અધિકારોના મુદ્દા સાથે શિક્ષણ ઉદ્યોગસાહસિકતા નવીનતા અને આર્થિક વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે..
તેથી આ ફોરમના સભ્યોની જવાબદારી છે કે તેઓ તેમને તેમના અધિકારો અને સરકારની પહેલો વિશે જાગૃત કરે.
(19) પ્રિય દેશવાસીઓ, આજે આપણા સૈનિકો અને સુરક્ષા કર્મીઓ, દેશાભિમાનના વારસાને આગળ ધપાવી રહ્યા છે.
જ્યારે પણ કોઈ વીર સૈનિક શહીદ થાય છે, ત્યારે સમગ્ર દેશ શોક-સંતપ્ત થઈ જાય છે.
(10) મહામારીનો સામનો કરવો, ભારતમાં અપેક્ષા મુજબ વધુ કઠિન થવાનો જ હતો.
બે દિવસ પહેલાં 23 જાન્યુઆરીએ આપણે સૌ દેશવાસીઓએ, ‘ જય હિંદ ’ નો ઉદ્ઘોષ કરનાર નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝની 125મી જયંતી , તેમનું પુણ્ય સ્મરણ કર્યું છે.
(13) આ પ્રયાસાનો બળ પર, આપણી અર્થવ્યવસ્થાએ ફરી ગતિ પકડી લીધી છે.
મને એ જાણીને પ્રસન્નતા થઈ છે કે આપણા ખેડૂતો, ખાસ કરીને નાની ખેતી ધરાવતા યુવા ખેડૂતો પ્રાકૃતિક ખેતીને ઉત્સાહપૂર્વક અપનાવી રહ્યા છે..
સંરક્ષણના ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભરતા તરફ અગ્રેસર હોવાનું આ એક પ્રભાવશાળી ઉદાહરણ છે.
(24) આપણી સભ્યતા પ્રાચીન છે, પરંતુ આપણું આ પ્રજાસત્તાક નવીન છે.
ભારતની તમામ સફળ વ્યક્તિઓ જો પોતપોતાના જન્મસ્થળના વિકાસ માટે નિષ્ઠાપૂર્વક કામ કરે, તો સ્થાનિક વિકાસના આધાર પર આખો દેશ વિકસિત થઈ જશે..
આ રીતે, એ અસાધારણ મહિલાઓ અને પુરુષો, એક નવી જાગૃતિના અગ્રદૂતની ભૂમિકા નિભાવી રહ્યા હતા.
મને એ કહેતાં ગર્વ અનુભવાય છે, કે આપણે કોરોના વાયરસ વિરુદ્ધ અસાધારણ દ્રઢ સંકલ્પ અને કાર્યક્ષમતાનું પ્રદર્શન કર્યું છે..
કારણ કે મારી માન્યતા છે કે મારા ગામની ધરતીના આશીર્વાદના બળ પર જ હું રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધી પહોંચી શક્યો છું.
આ ન માત્ર આવનારી પેઢી માટે, પરંતુ આપણા સૌના માટે, આપણા અતીત સાથે પુનઃ સંધાન કરવાનો એક શાનદાર અવસર છે.
ગાંધીજી ઈચ્છતા હતા કે આપણે આપણી અંદર દ્રષ્ટિ કરીએ, આત્મ-નિરીક્ષણ કરીએ, અને બહેતર માનવી બનવાનો પ્રયાસ કરીએ, અને ત્યારપછી બહાર પણ જોઇએ, લોકોને સહયોગ આપીએ અને એક બહેતર ભારત તથા બહેતર વિશ્વના નિર્માણમાં પોતાનું યોગદાન આપીએ..
ત્યાં પહોંચ્યા પછી મારી અંદર એની જાતે જ, મારા ગામની માટી માથા પર લગાડવાની ભાવના જાગી ઊઠી.
મહામારીનો પ્રભાવ હજુ પણ વ્યાપક સ્તરે રહેલો છે, તેથી આપણે સતર્ક રહેવું જોઈએ અને પોતાના બચાવમાં જરા સરખી પણ ઢીલાશ વર્તવી ન જોઇએ.
(6) પ્રિય દેશવાસીઓ, ભારતનું બંધારણ 26 નવેમ્બર, 1949ના દિવસે બંધારણ સભા દ્વારા અંગીકૃત, અધિનિયમિત અને આત્માર્પિત કરવામાં આવ્યું.
(4) જોકે આપણા બંધારણનું કલેવર વિસ્તૃત છે, કારણ કે તેમાં રાજ્યના કામકાજની વ્યવસ્થાનું પણ વર્ણન છે..
આપણા વૈવિધ્યપૂર્ણ અને સફળ લોકતંત્રની પ્રશંસા, સમગ્ર દુનિયામાં કરવામાં આવે છે..
તે દિવસે ભારત, વિશ્વના સૌથી મોટા પ્રજાસત્તાક રૂપે સ્થાપિત થયું અને આપણે, ભારતના લોકોએ, એક એવું બંધારણ અમલમાં મૂક્યું, કે જે આપણી સામૂહિક ચેતનાનો જીવંત દસ્તાવેજ છે.
ભારતના જે લોકો પોતાના પરિશ્રમ અને પ્રતિભાથી જીવનની દોડમાં આગળ નીકળી શક્યા છે, તેમને મારો અનુરોધ છે કે પોતાનાં મૂળિયાંને, પોતાના ગામ-કસ્બા-શહેરને અને પોતાની માટીને હંમેશાં યાદ રાખો.
(1) 73મા પ્રજાસત્તાક પર્વની પૂર્વસંધ્યાએ, દેશ અને વિદેશમાં રહેતા આપ સૌ ભારતના લોકોને મારા હાર્દિક અભિનંદન ! આપણને સૌને એક સૂત્રમાં બાંધતી ભારતીયતાના ગૌરવનો આ ઉત્સવ છે.
મને વિશ્વાસ છે કે આપણા દેશવાસીઓ આવી જ કર્તવ્યનિષ્ઠા સાથે, રાષ્ટ્રહિતનાં અભિયાનોને પોતાની સક્રિય ભાગીદારીથી મજબૂત બનાવતા રહેશે..
આ બાબત ગયા વર્ષે શરૂ કરવામાં આવેલા આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનની સફળતા પણ સૂચવે છે.
- વિક્રાંત ’ નું નિર્માણ કર્યું છે, જેને આપણા નૌકાદળમાં સામેલ કરવામાં આવશે.
મને વિશ્વાસ છે કે આ ઉદાહરણથી પ્રેરણા મેળવીને, અન્ય સક્ષમ દેશવાસીઓ પણ પોતપોતાના ગામ અને નગરના વિકાસ માટે યોગદાન આપશે..
(21) સશસ્ત્ર દળોના સર્વોચ્ચ કમાન્ડર રૂપે, મને એ ઉલ્લેખ કરતાં પ્રસન્નતા થઈ રહી છે કે આ વર્ષ સશસ્ત્ર દળોમાં મહિલા સશક્તિકરણની દ્રષ્ટિએ વિશેષ મહત્ત્વનું રહ્યું છે.
તેમની ઈચ્છા અનુસાર, પ્રજાસત્તાક દિવસનો ઉત્સવ ઊજવવાના દિવસે અને ત્યાર પછી પણ, આપણા સૌના વિચાર અને કાર્યોમાં રચનાત્મકતા હોવી જોઈએ.
(14) લોકોને રોજગાર આપવામાં તથા અર્થવ્યવસ્થાને ગતિ પ્રદાન કરવામાં નાના અને મધ્યમ ઉદ્યમોએ મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવી છે..
(20) બહેનો અને ભાઈઓ, દેશપ્રેમની ભાવના દેશવાસીઓની કર્તવ્યનિષ્ઠાને વધુ મજબૂત બનાવે છે.
આ સિદ્ધિ વધુ સંતોષજનક એટલા માટે છે, કે આપણે વ્યાપક સમાવેશ પર ભાર આપવાની સાથે યોગ્યતાને પ્રોત્સાહન આપવામાં સક્ષમ છીએ..
પરંતુ આવા કપરા સમયમાં જ કોઈ રાષ્ટ્રની સંઘર્ષ કરવાની ક્ષમતા નિખરે છે.
હું વિશ્વમાં જ્યાં પણ જાઉં છું, મારું ગામ અને મારું ભારત મારા હ્રદયમાં વિદ્યમાન રહે છે.
બીજા વર્ષ સુધીમાં આપણે સ્વદેશી રસી વિકસિત કરી લીધી, અને વિશ્વ ઇતિહાસમાં સૌથી મોટું રસીકરણ અભિયાન શરૂ કરી દીધું.
સોશ્યલ ડિસ્ટન્સિંગના કપરા સમયગાળામાં આપણે સૌએ એકબીજા સાથે નિકટતાનો અનુભવ કર્યો છે.
આપણાં સશસ્ત્ર દળો અને પોલીસકર્મીઓ, દેશની સરહદોની રક્ષા કરવા અને આંતરિક વ્યવસ્થા જાળવવા રાત-દિવસ સાવધ રહે છે, જેથી અન્ય તમામ દેશવાસીઓ આરામની ઊંઘ પામી શકે.
આવા ઉદાહરણથી મારો એ વિશ્વાસ દ્રઢ થાય છે, કે એક નવું ભારત ઊભરી રહ્યું છે – સશક્ત ભારત અને સંવેદનશીલ ભારત.
બધાં આર્થિક ક્ષેત્રોમાં સુધારો લાવવા અને જરૂરિયાત પ્રમાણે સહાયતા આપવાના ઉદ્દેશથી સરકાર નિરંતર સક્રિય રહી છે.
બંધારણમાં ઉલ્લેખ કરાયેલા મૂળ કર્તવ્યોનું નાગરિકો દ્વારા પાલન કરવાથી, મૂળ અધિકારો માટે યોગ્ય વાતાવરણ બને છે.
આવો, પ્રજાસત્તાક દિવસના અવસર પર આપણે સૌ શ્રધ્ધાપૂર્વક એ અમર બલિદાનીઓનું પણ સ્મરણ કરીએ..
હિમાલયની અસહ્ય ઠંડીમાં અને રેગિસ્તાનની ભીષણ ગરમીમાં પોતાના પરિવારથી દૂર, તેઓ માતૃભૂમિની રક્ષા કાજે તત્પર રહે છે.
(22) મને વિશ્વાસ છે કે ભવિષ્યના પડકારોનો સામનો કરવા માટે ભારત આજે બહેતર સ્થિતિમાં છે.
આપણો સ્વતંત્રતા સંગ્રામ, આપણી ગૌરવશાળી ઐતિહાસિક યાત્રાનો એક પ્રેરક અધ્યાય હતો.
ઘણા બધા લોકોએ દેશમાં ગતિવિધિઓ સુચારુ રૂપે જારી રાખવા માટે એ સુનિશ્ચિત કર્યું છે, કે અનિવાર્ય સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ રહે અને સપ્લાય-ચેઇનમાં અવરોધ ઊભો ન થાય.
આપ ડોક્ટર હો કે વકીલ, દુકાનદાર હો કે ઓફિસ-વર્કર, સફાઈ-કર્મચારી હો કે શ્રમિક, પોતાના કર્તવ્યનું નિર્વહન, નિષ્ઠા અને કુશળતાપૂર્વક કરવું, એ દેશ પ્રત્યે આપનું પ્રાથમિક અને સૌથી મહત્ત્વનું યોગદાન છે..
સ્વાધીનતા માટેની તેમની લગની અને ભારતને ગૌરવશાળી બનાવવાની તેમની મહત્ત્વાકાંક્ષા, આપણા સૌને માટે પ્રેરણાસ્ત્રોત છે..
મને વિશ્વાસ છે કે વિશ્વ બંધુત્વની આ જ ભાવના સાથે, આપણો દેશ અને સમગ્ર વિશ્વ સમુદાય, વધુ સમરસ અને સમૃદ્ધ ભવિષ્ય તરફ આગળ વધશે..
આ પ્રભાવશાળી આર્થિક પ્રદર્શનની પાછળ કૃષિ અને મેન્યુફેક્ચરિંગનાં ક્ષેત્રોમાં થઈ રહેલા બદલાવોનું મહત્ત્વનું યોગદાન છે.
(23) પ્રિય દેશવાસીઓ, આ વર્ષે જ્યારે આપણા દેશની આઝાદીના 75 વર્ષ પૂરા થશે, ત્યારે આપણે આપણા રાષ્ટ્રીય ઇતિહાસનો એક મહત્ત્વનો પડાવ પાર કરીશું.
પરંતુ એકમાત્ર સાંત્વના એ વાતની છે કે ઘણા બધા લોકોના જીવ બચાવી શકાયા છે..
વર્ષ 1950માં આજના જ દિવસે, આપણા સૌની આ ગૌરવશાળી ઓળખને ઔપચારિક સ્વરૂપ પ્રાપ્ત થયું હતું.
(2) પ્રજાસત્તાક પર્વનો આ દિવસ એ મહાનાયકોને યાદ કરવાનો પણ અવસર છે, જેમણે સ્વરાજના સપનાને સાકાર કરવા માટે બેજોડ સાહસનો પરિચય આપ્યો, અને એ માટે દેશવાસીઓમાં સંઘર્ષ કરવાનો ઉત્સાહ જગાડ્યો.
મહામારીના કારણે આ વર્ષે ઉત્સવમાં ધૂમધામ ભલે થોડી ઓછી હોય, પરંતુ આપણી ભાવના હંમેશની જેમ સશક્ત છે..
આહ્વાન કરવામાં આવતાં, રાષ્ટ્રની સેવા કરવાના મૂળ કર્તવ્યને નિભાવીને આપણા કરોડો દેશવાસીઓએ સ્વચ્છતા અભિયાનથી લઈને કોવિડ રસીકરણ અભિયાનને, જનઆંદોલનનું રૂપ આપ્યું છે.
આપણી દીકરીઓએ પરંપરાગત સીમાઓને પાર કરી છે, અને હવે નવાં ક્ષેત્રોમાં મહિલા અધિકારીઓ માટે સ્થાયી કમિશનની સુવિધાનો આરંભ થઈ ચુક્યો છે.
આ રાષ્ટ્રધર્મ આપણે ત્યાં સુધી નિભવવાનો જ છે, જ્યાં સુધી આ સંકટ દૂર ન થઈ જાય..
તેના બે મહિના પછી 26 જાન્યુઆરી, 1950થી, આપણું બંધારણ પૂર્ણરૂપે અમલી બન્યું.
ભારતીય નૌકાદળ અને કોચિન શિપયાર્ડ લિમિટેડની સમર્પિત ટીમોએ, સ્વદેશી અને અત્યાધુનિક વિમાનવાહક જહાજ ‘ આઈ.એ.સી.
એ યુવા વિજેતાઓનો આત્મવિશ્વાસ આજે લાખો દેશવાસીઓને પ્રેરિત કરી રહ્યો છે..
કોવિડ મહામારી વિરુધ્ધની લડાઈમાં, વૈજ્ઞાનિકો અને વિશેષજ્ઞો દ્વારા જણાવવામાં આવેલી સાવધાનીઓનું પાલન કરવું, આજે પ્રત્યેક દેશવાસીનો રાષ્ટ્રધર્મ બની ગયો છે.
(3) આપણે અત્યંત ભાગ્યશાળી છીએ કે આપણું બંધારણ ઘડનારી સભામાં, તે સમયની સર્વશ્રેષ્ઠ વિભૂતિઓનું પ્રતિનિધિત્વ હતું.
કૃતજ્ઞ લોકોના હ્રદયમાં પોતાની જન્મભૂમિ પ્રત્યે આજીવન મમતા અને શ્રદ્ધા જળવાઈ રહે છે.
આપણા યુવાનોએ આ અવસરોનો લાભ લઈને સફળતાનાં નવા માપદંડો સ્થાપિત કર્યા છે..
કારણ કે આપણે આપણા ધ્યેયને અહિંસાત્મક અને સાચા ઉપાયોથી જ પ્રાપ્ત કરવા માગીએ છીએ, અને આ કામ આપણે કેવળ આત્મ-શુદ્ધિ દ્વારા જ કરી શકીએ છીએ, તેથી આપણે એ દિવસે આપણો પૂરો સમય યથાશક્તિ કોઈ રચનાત્મક કાર્ય કરવામાં વિતાવવો જોઇએ.
(16) બહેનો અને ભાઈઓ, ગયા વર્ષે ઓલિમ્પિક રમતોમાં આપણા ખેલાડીઓના શાનદાર પ્રદર્શનથી લોકોમાં ખુશીની લહેર દોડી ગઈ હતી.
મને એ જાણીને આનંદ થઈ રહ્યો છે કે મોટા પાયા પર આપણા દેશવાસીઓ, ખાસ કરીને આપણા યુવાનો, આ ઐતિહાસિક આયોજનમાં ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લઈ રહ્યા છે.
આપણા ઇનોવેટિવ યુવા ઉદ્યમીઓએ સ્ટાર્ટ-અપ ઇકો-સિસ્ટમનો અસરકારક ઉપયોગ કરીને સફળતાનાં નવાં કીર્તિમાન સ્થાપિત કર્યાં છે.
પરંતુ બંધારણની સંક્ષિપ્ત પ્રસ્તાવનામાં લોકતંત્ર, ન્યાય, સ્વતંત્રતા, સમાનતા અને બંધુતાના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોનો, સારગર્ભિત રૂપે ઉલ્લેખ છે.
સાથે જ, આપ સૌ પોતાના જન્મસ્થળ અને દેશની જે પણ સેવા કરી શકતા હો, એ અવશ્ય કરજો.
જ્યારે આપણે આઝાદી હાંસલ કરી હતી, તે સમય સુધી ઉપનિવેશી શાસનના શોષણે આપણને ઘોર ગરીબીની સ્થિતિમાં મૂકી દીધા હતા.
ગયા મહિને એક દુર્ઘટનામાં દેશના સૌથી બહાદુર કમાંડરોમાંના એક – જનરલ બિપિન રાવત – તેમનાં ધર્મપત્ની તથા અનેક વીર યોદ્ધાઓને આપણે ગુમાવી દીધા.
સાથે જ, સૈનિક સ્કૂલો અને સુપ્રતિષ્ઠિત નેશનલ ડિફેન્સ એકેડમીમાંથી મહિલાઓનો આવવાનો માર્ગ પ્રશસ્ત થવાથી, સેનાઓની ટેલેન્ટ પાઇપલાઇન તો સમૃદ્ધ થશે જ, પરંતુ આપણા સશસ્ત્ર દળોને બહેતર જેન્ડર બેલેન્સનો લાભ પણ મળશે..
મને વિશ્વાસ છે, કે આ જ ઊર્જા, આત્મવિશ્વાસ અને ઉદ્યમશીલતા સાથે, આપણો દેશ પ્રગતિ પથ પર આગળ વધતો રહેશે અને પોતાની ક્ષમતાઓને અનુરૂપ, વિશ્વ સમુદાયમાં પોતાનું અગ્રણી સ્થાન અવશ્ય પ્રાપ્ત કરશે..
(11) દુર્ભાગ્યપણે, સંકટની સ્થિતિઓ આવતી રહી છે, કારણ કે વાયરસ પોતાના બદલાતા સ્વરૂપે પાછો ફરતો રહ્યો છે.
આવી આધુનિક સૈન્ય ક્ષમતાના બળ પર, હવે ભારતની ગણના વિશ્વના પ્રમુખ નૌકાદળ-શક્તિ-સંપન્ન દેશોમાં કરવામાં આવે છે.
આ સ્થિતિ, માનવ જાતિ માટે એક અસાધારણ પડકાર બની રહી છે..
21મી સદીને જળવાયુ પરિવર્તનના યુગ રૂપે જોવામાં આવી રહી છે અને ભારતે અક્ષય ઊર્જા માટે પોતાના સાહસિક અને મહત્ત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યો સાથે, વિશ્વ મંચ પર નેતૃત્વની સ્થિતિ ઊભી કરી છે.
એ આદર્શોમાં એ ઠોસ આધારશિલાનું નિર્માણ થયેલું છે, જેના પર આપણું ભવ્ય ગણતંત્ર મજબૂતીથી ઊભું છે.
આપણા દેશમાં વસ્તીની ગીચતા ઘણી વધુ છે, અને વિકાસશીલ અર્થવ્યવસ્થા હોવાને કારણે, આપણી પાસે આ અદ્રશ્ય શત્રુ સામે લડવા માટે યોગ્ય સ્તર પર પાયાનું માળખું, તથા જરૂરી સંસાધનો પૂરતા પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ નહોતા.
આપણે અનેક દેશોને વેક્સિન અને સારવાર સંબંધિત અન્ય સુવિધાઓ પ્રદાન કરી છે.
આપણા દેશમાં વિકસિત, વિશાળ અને સુરક્ષિત ડિજિટલ પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મની સફળતાનું એક ઉદાહરણ એ છે, કે દર મહિને કરોડોની સંખ્યામાં ડિજિટલ ટ્રાંઝેક્શન કરવામાં આવી રહ્યા છે..
કઠિન પરિસ્થિતિઓમાં લાંબા સમય સુધી કામ કરીને, ત્યાં સુધી કે દર્દીઓની સારસંભાળ માટે પોતાનો જીવ જોખમમાં નાખીને પણ, ડોક્ટરો, નર્સો અને પેરામેડિક્સે માનવતાની સેવા કરી છે.
દર વર્ષે પ્રજાસત્તાક દિન પર, આપણે આપણા ગતિશીલ લોકતંત્ર અને રાષ્ટ્રીય એકતાની ભાવનાનો ઉત્સવ ઊજવીએ છીએ.
હવે બે વર્ષ કરતાં પણ વધુ સમય વીતી ગયો છે, પરંતુ માનવતાનો કોરોના વાયરસ વિરુદ્ધ સંઘર્ષ હજુ પણ જારી છે.
વર્ષ 1930થી 1947 સુધી, દર વર્ષે 26 જાન્યુઆરીને ‘ પૂર્ણ સ્વરાજ દિવસ ’ તરીકે ઊજવવામાં આવતો હતો, અને તેથી એવું નક્કી કરવામાં આવ્યું, કે એ જ દિવસથી બંધારણને પૂર્ણપણે અમલી બનાવવામાં આવે..
(17) હાલના મહિનાઓમાં, આપણા દેશવાસીઓ દ્વારા વિવિધ ક્ષેત્રોમાં પોતાની પ્રતિબદ્ધતા અને કર્મઠતા વડે, રાષ્ટ્ર અને સમાજની મજબૂતી આપતા અનેક ઉલ્લેખનીય ઉદાહરણો મને જોવા મળી રહ્યા છે.
(12) સંકટની આ ઘડીમાં આપણે એ જોયું છે કે કેવી રીતે આપણે સૌ દેશવાસીઓ એક પરિવારની જેમ એકબીજા સાથે જોડાયેલા છીએ.
આવું જ, વર્ષ 1930ના એ દિવસને યાદગાર બનાવવા માટે કરવામાં આવ્યું હતું, જે દિવસે ભારતવાસીઓએ સંપૂર્ણ આઝાદી હાંસલ કરવાનો સંકલ્પ લીધો હતો..
પહેલા વર્ષ દરમ્યાન જ, આપણે આરોગ્ય સેવાના પાયાના માળખાને વિસ્તૃત અને મજબૂત બનાવ્યું, તથા બીજા દેશોને મદદ માટે પણ આગળ વધ્યા.
જે રીતે એક પરિવારમાં હોય છે, એ જ રીતે એક રાષ્ટ્રમાં પણ હોય છે, કે એક પેઢી આવનારી પેઢીનું બહેતર ભવિષ્ય સુનિશ્ચિત કરવા માટે આકરી મહેનત કરે છે.
અંતે ડોક્ટર બાબાસાહેબ આંબેડકરે પ્રારૂપ સમિતિના અધ્યક્ષની રૂએ, બંધારણને આધિકારિક સ્વરૂપ પ્રદાન કર્યું, અને એ આપણો આધારભૂત ગ્રંથ બની ગયો..
વ્યક્તિગત રૂપે, આપણામાંથી દરેક વ્યક્તિ ગાંધીજીની સલાહને અનુરૂપ, પોતાની આસપાસના પરિવેશને સુધારવામાં પોતાનું યોગદાન આપી શકે છે.
આપણી સ્વાધીનતા માટે અનેક વીરાંગનાઓ અને સપૂતોએ પોતાના પ્રાણ ન્યોછાવર કર્યા છે.
(15) જન-સંસાધનનો લાભ લેવા એટલે કે ડેમોગ્રાફિક ડિવિડન્ડ પ્રાપ્ત કરવા માટે, આપણા પારંપારિક જીવનમૂલ્યો અને આધુનિક કૌશલ્યના આદર્શ સંગમથી યુક્ત રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ દ્વારા, સરકારે યોગ્ય વાતાવરણ ઉપલબ્ધ કરાવ્યું છે.
હરિયાણાના ભિવાની જિલ્લાના સુઈ નામના ગામમાં, તે ગામમાંથી નીકળેલા અમુક પ્રબુદ્ધ નાગરિકોએ સંવેદનશીલતા અને કર્મઠતાનો પરિચય આપતાં, ‘ સ્વ-પ્રેરિત આદર્શ ગ્રામ યોજના ’ અંતર્ગત પોતાના ગામનો કાયાકલ્પ કરી નાખ્યો છે.
પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં ભારતની દ્રઢતાનું આ પ્રમાણ છે કે ગયા વર્ષે આર્થિક વિકાસમાં થયેલા ઘટાડા બાદ, આ નાણાકીય વર્ષમાં અર્થવ્યવસ્થા પ્રભાવશાળી દરથી આગળ વધવાનું અનુમાન છે.
સ્વાધીનતાનું આ પંચોતેરમું વર્ષ, એ જીવન-મૂલ્યોને પુનઃ જાગૃત કરવાનો સમય છે, જેનાથી આપણા મહાન રાષ્ટ્રીય આંદોલનને પ્રેરણા મળી હતી.
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સ્તર પર જનસેવકો, નીતિ-નિર્માતાઓ, પ્રશાસકો અને અન્ય લોકોએ સમયાનુસાર પગલાં લીધાં છે..
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (8 માર્ચ 2022) રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ નિમિત્તે વર્ષ 2020 અને 2021 માટે નારી શક્તિ પુરસ્કાર એનાયત કર્યા હતા..
રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદે જણાવ્યું હતું કે, આપણા સામૂહિક આરોગ્ય અને આર્થિક સુખાકારીને સુનિશ્ચિત કરવા કોવિડ-19ના નિર્ણાયક અને સંકલિત જવાબો આપવા માટેના વૈશ્વિક પ્રયાસોમાં ભારત મોખરે રહ્યું છે.
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે એક વર્ચ્યુઅલ સમારોહમાં ફિજી ગણરાજ્ય, ડોમિનિકન ગણરાજ્ય, અફઘાનિસ્તાન ઈસ્લામી ગણરાજ્ય અને ગુયાના કોઓપરેટિવ ગણરાજ્યના રાજદૂત/ઉચ્ચાયુક્તનાં આજે (18 માર્ચ, 2021)ના રોજ પરિચય-પત્ર (ક્રેડેન્શિયલ્સ) સ્વીકાર કર્યા રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદે એક વર્ચ્યુઅલ સમારોહમાં ફિજી ગણરાજ્ય, ડોમિનિકન ગણરાજ્ય, અફઘાનિસ્તાન ઈસ્લામી ગણરાજ્ય અને ગુયાના કોઓપરેટિવ ગણરાજ્યના રાજદૂત / ઉચ્ચાયુક્તનાં આજે (18 માર્ચ, 2021)ના રોજ પરિચય-પત્ર (ક્રેડેન્શિયલ્સ) સ્વીકાર કર્યા.
રાજદૂતો / ઉચ્ચ કમિશનરોએ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વિકાસ માટે અને ક્ષમતા નિર્માણમાં સતત સમર્થન આપવા બદલ ભારત સરકારનો આભાર માન્યો..
રાજદૂતો / ઉચ્ચ કમિશનરોએ તેમની ટિપ્પણીમાં, ભારત સાથેના તેમના દેશોના સહિયારા સંબંધો પર પ્રકાશ પાડ્યો અને તેમને આગળ લઈ જવાના તેમના નેતૃત્વના સંકલ્પને જણાવ્યું.
તેમણે કહ્યું હતું કે ભારત સરકારની રસી મિત્રતા પહેલ અંતર્ગત , ભારતમાં બનાવવામાં આવેલી ખૂબ જ સસ્તી રસી ઘણા દેશોમાં પહોંચી ચૂકી છે અને "વિશ્વની ફાર્મસી" તરીકેની અમારી પ્રતિષ્ઠા ફરીથી સ્થાપિત કરી છે..
તેમણે ભારતને તેમના દેશોમાં કોવિડ - 19 રસી પહોંચાડવાના માનવતાવાદી અભિગમ બદલ આભાર માન્યો..
તેમણે ભારતને તેમના દેશોમાં કોવિડ -19 રસી પહોંચાડવાના માનવતાવાદી અભિગમ બદલ આભાર માન્યો.
તેમણે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની બિન-કાયમી બેઠક માટે 2021-22 માટે ભારતની ઉમેદવારીને ટેકો આપવા બદલ તેમની સરકારોનો આભાર માન્યો.
તેમણે કહ્યું કે આ ચારેય દેશો સાથે ભારતના સૌમ્ય અને મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધ છે અને આપણા સંબંધો શાંતિ અને સમૃદ્ધિની સામાન્ય દ્રષ્ટિમાં ઉંડા છે.
રાજદૂતો / ઉચ્ચ કમિશનરોએ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વિકાસ માટે અને ક્ષમતા નિર્માણમાં સતત સમર્થન આપવા બદલ ભારત સરકારનો આભાર માન્યો.
તેમણે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની બિન-કાયમી બેઠક માટે 2021-22 માટે ભારતની ઉમેદવારીને ટેકો આપવા બદલ તેમની સરકારોનો આભાર માન્યો..
રાજદૂતો / ઉચ્ચ કમિશનરોએ તેમની ટિપ્પણીમાં , ભારત સાથેના તેમના દેશોના સહિયારા સંબંધો પર પ્રકાશ પાડ્યો અને તેમને આગળ લઈ જવાના તેમના નેતૃત્વના સંકલ્પને જણાવ્યું.
તેમણે કહ્યું હતું કે ભારત સરકારની રસી મિત્રતા પહેલ અંતર્ગત, ભારતમાં બનાવવામાં આવેલી ખૂબ જ સસ્તી રસી ઘણા દેશોમાં પહોંચી ચૂકી છે અને "વિશ્વની ફાર્મસી" તરીકેની અમારી પ્રતિષ્ઠા ફરીથી સ્થાપિત કરી છે.
રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદે જણાવ્યું હતું કે , આપણા સામૂહિક આરોગ્ય અને આર્થિક સુખાકારીને સુનિશ્ચિત કરવા કોવિડ-19ના નિર્ણાયક અને સંકલિત જવાબો આપવા માટેના વૈશ્વિક પ્રયાસોમાં ભારત મોખરે રહ્યું છે.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (16 માર્ચ, 2022) રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે પીપલ્સ ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિક ઓફ અલ્જેરિયા, રિપબ્લિક ઓફ માલાવી, કેનેડા, રિપબ્લિક ઓફ ઈન્ડોનેશિયા અને રશિયન ફેડરેશનના રાજદૂતો/હાઈ કમિશનરો પાસેથી ઓળખપત્રો સ્વીકાર્યા.
રાષ્ટ્રપતિએ રાજદૂતો અને ઉચ્ચ કમિશનરો દ્વારા તેમના નેતૃત્વ પ્રત્યે વ્યક્તિગત આદર પણ વ્યક્ત કર્યો.
તેમણે તેમની નિમણૂક માટે તેમને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા અને તે દેશો સાથે ભારત દ્વારા વહેંચાયેલા ઉષ્માભર્યા અને મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધો અને તેમાંથી દરેક સાથે ભારતના બહુપક્ષીય સંબંધો પર ભાર મૂક્યો હતો.
આ કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત રાજદૂતોએ ભારત સાથેના અમારા સંબંધોને મજબૂત કરવા સાથે મળીને કામ કરવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો..
રાષ્ટ્રપતિએ તેમને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત કરવામાં સફળતા અને મૈત્રીપૂર્ણ લોકોની સુખાકારી અને પ્રગતિ અને સમૃદ્ધિની પણ શુભેચ્છા પાઠવી હતી..
ઓળખ પત્રો રજૂ કર્યા પછી, રાષ્ટ્રપતિએ પાંચ રાજદૂતો સાથે અલગ-અલગ વાતચીત કરી.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે ગુજરાતે રાજકારણ ઉપરાંત સાંસ્કૃતિક સામાજિક અને આર્થિક ક્ષેત્રે પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે .
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યા છીએ ત્યારે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને યાદ કરીને દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે અર્થપૂર્ણ પગલાં ભરવાની આપણી ફરજ છે જેથી વર્ષ માં જ્યારે ભારત તેની સ્વતંત્રતાની શતાબ્દીની ઉજવણી કરી રહ્યું હોય ત્યારે તે સમયની પેઢી તેમના દેશ પર ગર્વ અનુભવશે .
મહાત્મા ગાંધી અને સરદાર પટેલની આ ભૂમિને સત્યાગ્રહની ભૂમિ કહી શકાય .
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સરદાર પટેલે સ્વતંત્ર ભારતને તેનું એકીકૃત સ્વરૂપ આપ્યું અને વહીવટનો પાયો મજબૂત કર્યો .
રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી ગુજરાતના વિકાસ મોડલને અનુકરણીય ઉદાહરણ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે જે દેશના કોઈપણ પ્રદેશ અને રાજ્યમાં લાગુ કરી શકાય છે .
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે કહ્યું કે લોકશાહીમાં જનપ્રતિનિધિઓની ભૂમિકા સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે .
તે સંઘર્ષ ગુજરાતના લોકો દ્વારા સતત મજબૂત બન્યો અને આખરે મહાત્મા ગાંધીના માર્ગદર્શન હેઠળ ભારતની આઝાદીમાં પરિણમ્યો ..
ભારત જ્યારે આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યું છે ત્યારે તેઓ ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્યોને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા તે હકીકત તરફ ધ્યાન દોરતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આઝાદી અને તેના અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરવા માટે ગુજરાત કરતા વધુ સારી જગ્યા કોઈ નથી .
આજે ભારત દૂધના કુલ ઉત્પાદન અને વપરાશની દ્રષ્ટિએ વિશ્વમાં પ્રથમ સ્થાન ધરાવે છે .
નર્મદા કિનારે તેમની પ્રતિમા ‘ સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી ’ જે વિશ્વની સૌથી ઊંચી પ્રતિમા છે તે તેમની સ્મૃતિમાં કૃતજ્ઞ રાષ્ટ્ર તરફથી એક નાનકડી ભેટ છે .
19 મી સદીના છેલ્લા દાયકાઓમાં દાદાભાઈ નવરોજી અને ફિરોઝ શાહ મહેતા જેવી હસ્તીઓએ ભારતીયોના અધિકારો માટે અવાજ ઉઠાવ્યો હતો .
પર્યાવરણને સુરક્ષિત રાખીને સાબરમતી અને તેના રહેવાસીઓ વચ્ચેના સંબંધોને નવો આયામ આપવામાં આવ્યો છે .
તેઓ આજે (24 માર્ચ 2022) ગાંધીનગરમાં ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્યોને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા .
ગુજરાત પંચાયત વિધેયક અને ગુજરાત ફરજિયાત પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિનિયમ દ્વારા અનુક્રમે સ્થાનિક સ્વરાજ્ય અને શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં પ્રગતિશીલ પ્રણાલીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી .
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે ગુજરાતની પ્રજાની ઉદારતા એ ભારતીય સંસ્કૃતિનું મુખ્ય લક્ષણ છે .
નદી કિનારે વસેલા દેશના અન્ય તમામ શહેરો માટે આ એક સારું ઉદાહરણ બની શકે છે ..
તેમણે કહ્યું કે લોકોની આ આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવાના પ્રયાસો તે બધા માટે સર્વોપરી હોવા જોઈએ ..
વિક્રમ સારાભાઈને ભારતીય વિજ્ઞાન ખાસ કરીને ભારતના અવકાશ સંશોધનના પ્રણેતા તરીકે આદર આપવામાં આવે છે ..
પ્રાચીન કાળથી આ પ્રદેશમાં તમામ સંપ્રદાયો અને સમુદાયોના લોકો ભાઈચારામાં વૃદ્ધિ પામતા આવ્યા છે ..
આજે જ્યારે પણ દુનિયામાં કોઈપણ પ્રકારની હિંસા થાય છે ત્યારે બાપુના મંત્ર અહિંસા નું મહત્વ સમજાય છે ..
ગુજરાત એકમાત્ર એવું રાજ્ય છે કે જ્યાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં રોકાણ અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ગુજરાત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ એક્ટ 1999 વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો .
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે વિધાનસભાના સભ્યો તેમના વિસ્તાર અને રાજ્યના લોકોના પ્રતિનિધિ છે .
પરંતુ વધુ મહત્વની વાત એ છે કે લોકો તેમને તેમના ભાગ્યના નિર્માતા માને છે , તેમની સાથે લોકોની આશાઓ અને આકાંક્ષાઓ જોડાયેલી છે .
રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે ગુજરાત વિધાનસભાએ આ રાજ્યના સર્વાંગી વિકાસ માટે ઘણા ક્રાંતિકારી પગલાં લીધા છે .
સત્યાગ્રહનો મંત્ર સમગ્ર વિશ્વમાં સંસ્થાનવાદ સામે એક અમોઘ શસ્ત્ર તરીકે સ્થાપિત થયો હતો .
તેમણે ગુજરાતની વર્તમાન અને અગાઉની સરકારો તેમજ ગુજરાત વિધાનસભાના વર્તમાન અને ભૂતકાળના સભ્યોની ગુજરાતની બહુઆયામી પ્રગતિમાં યોગદાન બદલ પ્રશંસા કરી હતી ..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે મહાત્મા ગાંધીએ ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામને માત્ર નેતૃત્વ જ પૂરું પાડ્યું ન હતું પરંતુ સમગ્ર વિશ્વને એક નવો રસ્તો નવી વિચારસરણી અને નવી ફિલસૂફી પણ બતાવી હતી .
રાષ્ટ્રપતિએ ધ્યાન દોર્યું કે માં અસ્તિત્વમાં આવ્યા પછી ગુજરાત ઉદ્યોગ સાહસિકતા અને નવીનીકરણ દ્વારા વિકાસના પંથે અગ્રેસર રહ્યું છે .
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે ભારત સરકાર રાજ્ય સરકારો અને દેશના નાગરિકો સ્વતંત્ર ભારતના શતાબ્દી વર્ષને સુવર્ણ બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે વિકાસના માર્ગ પર આગળ વધવાનું ચાલુ રાખશે ..
રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે ગુજરાતે આધુનિક યુગમાં વિજ્ઞાન ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર પ્રદાન કર્યું છે .
તેમનું ભજન " વૈષ્ણવ જન તો તેને કહીયે જે પીડ પરાઈ જાણે રે " આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામનું ગીત બની ગયું .
બારડોલી સત્યાગ્રહ નમક સત્યાગ્રહ અને દાંડી કૂચે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામને ન માત્ર નવો આકાર આપ્યો પરંતુ વિરોધની અભિવ્યક્તિ અને જન આંદોલનના સંચાલનને પણ એક નવું પરિમાણ આપ્યું ..
તેમણે નોંધ્યું હતું કે ગુજરાતની સહકારી સંસ્કૃતિની સફળતાનો લાભ સમગ્ર દેશમાં ફેલાવવાના હેતુથી ભારત સરકારે કેન્દ્રીય સહકારિતા મંત્રાલયની રચના કરી છે ..
ભવિષ્યલક્ષી કાયદો બનાવવાની દિશામાં આ વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરાયેલ ગુજરાત ઓર્ગેનિક એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટી એક્ટ 2017 પણ નોંધનીય છે .
તેમણે કહ્યું કે ગુજરાતની ધરતી પર શરૂ થયેલી શ્વેત ક્રાંતિએ પોષણ ક્ષેત્રે ક્રાંતિકારી પરિવર્તન કર્યું છે .
હોમી જહાંગીર ભાભાને ભારતીય પરમાણુ કાર્યક્રમના જનક માનવામાં આવે છે ત્યારે ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળાના સ્થાપક ડૉ .
વાલસુરાને રોયલ ઈન્ડિયન નેવીની ક્ષમતા વધારવા માટે બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન ટોર્પિડો ટ્રેનિંગ સ્કૂલ તરીકે કાર્યરત કરવામાં આવી હતી તે બાબત તરફ ઈશારો કરતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે છેલ્લા 79 વર્ષોમાં તે એક અગ્રણી ટેકનિકલ તાલીમ સંસ્થામાં પરિવર્તિત થઈ છે.
તેમણે નોંધ્યું હતું કે તેને જહાજો અને સબમરીન પર જટિલ શસ્ત્રો અને ઇલેક્ટ્રિકલ સાધનો જાળવવા માટે દરિયાઈ યોદ્ધાઓને કૌશલ્ય બનાવવાની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા સોંપવામાં આવી છે..
તેમણે કહ્યું કે ભારતીય નૌકાદળ દરિયાઈ ક્ષેત્રમાં આપણા રાષ્ટ્રીય હિતોનું રક્ષણ કરી રહ્યું છે.
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે તેઓ શ્રેષ્ઠતા માટે સતત પ્રયત્નશીલ રહેશે અને વ્યાવસાયિકતા અને સમર્પણ સાથે રાષ્ટ્રની સેવા કરશે..
સમાજને ગમે તે રીતે મદદ કરીને આ ઋણ ચૂકવવું એ આપણી પવિત્ર ફરજ છે.
વર્ષોથી ભારતીય નૌકાદળ લડાઇ માટે તૈયાર વિશ્વાસપાત્ર અને સંયોજક દળ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં પ્રિફર્ડ સિક્યુરિટી પાર્ટનર છે એમ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (25 માર્ચ 2022) ગુજરાતના જામનગર ખાતે વાલસુરાને પ્રેસિડન્ટ્સ કલરની પ્રસ્તુતિ પ્રસંગે જણાવ્યું હતું .
તેમને એ નોંધતા આનંદ થયો કે વાલુસરાએ સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારમાં અનેક સામાજિક આઉટરીચ કાર્યક્રમો અને કલ્યાણકારી પગલાં શરૂ કર્યા છે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણે આપણા સમાજ અને આપણા રાષ્ટ્ર પ્રત્યે ઋણી છીએ.
નૌકાદળના જહાજો અને સબમરીન અત્યાધુનિક અને અત્યાધુનિક ઈલેક્ટ્રોનિક્સ શસ્ત્રો અને સેન્સરથી સજ્જ છે જે તેની લડાઈ-યોગ્યતા અને અન્ય કામગીરી માટે મુખ્ય સક્ષમ અને અભિન્ન અંગ છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે વાલસુરાને રાષ્ટ્ર માટે શાંતિ અને યુદ્ધ દરમિયાન આપેલી અસાધારણ સેવાને માન્યતા આપવા માટે પ્રેસિડન્ટ્સ કલર આપવો એ ખૂબ જ ગર્વની વાત છે.
રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે ભારતીય નૌકાદળ લાંબા ગાળાની પરિપ્રેક્ષ્ય યોજનાઓને ધ્યાનમાં રાખીને અને મિશનની વિસ્તરતી શ્રેણીને પહોંચી વળવા માટે સતત તેની તાકાત વધારી રહી છે.
આજે વાલસુરાની સ્થાપનાને આપવામાં આવેલ સન્માન વધારાની જવાબદારીઓ સાથે આવે છે અને તેણે આ યુનિટના તમામ અધિકારીઓ પુરુષો અને મહિલાઓ પાસેથી અપેક્ષાઓ વધારી છે.
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે વાલસુરા જહાજો અને સબમરીન પર લગાવેલા જટિલ શસ્ત્રો ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને સાધનોની લડાયક યોગ્યતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે અધિકારીઓ અને ખલાસીઓને જરૂરી કૌશલ્ય સાથે સજ્જ કરવાનું ચાલુ રાખશે..
તે ખૂબ જ ગર્વની વાત છે કે તે સંકલ્પ અને દૃઢતા સાથે આપણા વ્યાપક દરિયાઈ હિતોનું રક્ષણ કરવા માટે સતત વિકસિત થયું છે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે પાણીનો મુદ્દો એ આબોહવા પરિવર્તનના વધુ મોટા સંકટનો એક ભાગ છે.
તેમણે સૌને સંકલ્પ લેવા અનુરોધ કર્યો હતો કે જે રીતે ભારતમાં ઈતિહાસની સૌથી મોટી રસીકરણ ઝુંબેશ હાથ ધરવામાં આવી રહી છે તેવી જ રીતે આપણે સૌ આ અભિયાનને ઈતિહાસનું સૌથી મોટું જળ સંરક્ષણ અભિયાન બનાવીશું..
આબોહવા પરિવર્તનની સાથે, પૂર અને દુષ્કાળની સ્થિતિ વધુ વારંવાર અને વધુ ગંભીર બની રહી છે.
અમે ઉત્તરાખંડમાં ગંગા અને યમુના, મધ્ય પ્રદેશમાં નર્મદા અને બંગાળમાં ગંગા-સાગર માટે નદીઓની પૂજા માટે સ્થાનો સમર્પિત કર્યા છે.
આ દિશામાં આગળ વધીને, વર્ષ 2019 માં, બે મંત્રાલયોને મર્જ કરીને, પાણીના મુદ્દા પર એકીકૃત અને સર્વગ્રાહી રીતે કામ કરવા અને તેને સર્વોચ્ચ અગ્રતા આપવા માટે જલ શક્તિ મંત્રાલયની રચના કરવામાં આવી હતી..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, આબોહવા પરિવર્તનની અસરનો સામનો કરવો અને આપણી પૃથ્વીનું રક્ષણ કરવું એ આપણા બધાની સામે એક મહાકાવ્ય પડકાર છે.
આપણે આપણી જાતને કુદરતથી અલગ પડી ગયા છીએ જેણે આપણને ટકાવી રાખ્યા છે.
અને તે જ વર્ષે 'જલ જીવન મિશન' પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
રાષ્ટ્રપતિને એ નોંધવામાં આનંદ થયો કે ભારતે આબોહવા પરિવર્તનની અસરોને ઘટાડવા અને પાણીના કાર્યક્ષમ ઉપયોગ દ્વારા જળ સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા, પાણીના સ્ત્રોતોનું સંરક્ષણ, પ્રદૂષણ ઘટાડવા અને સ્વચ્છતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે અસરકારક પગલાં લીધાં છે.
રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કાર વિજેતાઓએ પોતપોતાના ક્ષેત્રોમાં જળ વ્યવસ્થાપન માટે કરેલા અનુકરણીય કાર્યની નોંધ લેતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આવા ઉદાહરણોના આધારે આપણે જળ-સુરક્ષિત ભવિષ્યની આશા મેળવી શકીએ છીએ.
પરંતુ જ્યારે આપણે રાજધાની દિલ્હીમાં પાછા ફરીએ છીએ, ત્યારે આપણને ખબર પડે છે કે એ જ નદી અત્યંત પ્રદૂષિત થઈ ગઈ છે, અને હવે તે આપણા શહેરી જીવનમાં ઉપયોગી નથી..
પાણીની ઉપલબ્ધતા અનિશ્ચિત છે અને તે મોટાભાગે વરસાદ પર આધારિત છે..
ભારત સરકારે 2014માં પર્યાવરણ અને વન મંત્રાલયનું નામ બદલીને અને તેમાં 'ક્લાઈમેટ ચેન્જ'નો સમાવેશ કરીને પરિવર્તનનો પ્રારંભિક સંકેત આપ્યો હતો.
તેમણે કહ્યું કે જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ અને ગામના સરપંચોએ સ્થાનિક લોકોને જળ સંરક્ષણ કાર્યમાં દરેક વ્યક્તિની સક્રિય ભાગીદારી માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવવી પડશે.
એક તરફ શહેરોને દૂર-દૂરથી પાણી લાવવું પડે છે અને બીજી તરફ ચોમાસામાં શેરીઓમાં પાણી ભરાઈ જાય છે.
તેમણે તે બધાને અભિનંદન આપ્યા અને તેઓને આપણા બધા માટે અનુકરણીય અને પ્રેરણા સ્ત્રોત બનવાનું ચાલુ રાખવા વિનંતી કરી.
પ્રમુખે જણાવ્યું હતું કે શહેરોને આખું વર્ષ પાણી પૂરું પાડતા તળાવો અને તળાવો જેવા જળસ્ત્રોતો પણ શહેરીકરણના દબાણમાં અદૃશ્ય થઈ ગયા છે.
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે આ પુરસ્કારો ભારતના લોકોના મનમાં જળ ચેતના લાવશે અને વર્તનમાં પરિવર્તન લાવવામાં મદદ કરશે..
કેટલાક સંરક્ષણ નિષ્ણાતોએ તો એમ પણ કહ્યું છે કે ભવિષ્યમાં તે આંતરરાષ્ટ્રીય સંઘર્ષનું મોટું કારણ બની શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આજે જળ સંકટ આંતરરાષ્ટ્રીય કટોકટી બની ગયું છે અને તે ભયાનક સ્વરૂપ ધારણ કરી શકે છે.
ગયા વર્ષે 22મી માર્ચે, 'વિશ્વ જળ દિવસ' પર, પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 'જલ શક્તિ અભિયાન: વરસાદ પકડો' અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જે દેશના ગ્રામીણ તેમજ શહેરી વિસ્તારોમાં તમામ જિલ્લાઓમાં હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું.
તેમણે ખુશી વ્યક્ત કરી કે ભારત સરકાર આ દિશામાં અસરકારક પગલાં લઈ રહી છે..
ભારતીય સંસ્કૃતિમાં નદીઓનું વિશેષ મહત્વ છે અને તેની માતા તરીકે પૂજા કરવામાં આવે છે.
તેમણે કહ્યું કે વૈજ્ઞાનિકો અને કાર્યકર્તાઓ પણ છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓ દરમિયાન જળ વ્યવસ્થાપનના આ વિરોધાભાસ અંગે તેમની ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે 'પાણી એ જીવન છે' એમ કહેવું તદ્દન યોગ્ય છે.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ, શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (29 માર્ચ, 2022) નવી દિલ્હીમાં ત્રીજો રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કાર રજૂ કર્યો અને જલ શક્તિ અભિયાન: કેચ ધ રેઈન 2022ની શરૂઆત કરી..
આ પડકારને પહોંચી વળવા માટે, ભારત સરકારે એક નવો અભિગમ અને પદ્ધતિ અપનાવી છે.
તેમણે કોરોના રોગચાળાના પડકારો વચ્ચે આ અભિયાનની સફળતામાં પ્રશંસનીય યોગદાન માટે રાજ્ય સરકારોની પ્રશંસા કરી હતી..
ભૂગર્ભ જળનું પ્રમાણ ઘટી રહ્યું છે અને તેનું સ્તર પણ નીચે જઈ રહ્યું છે.
દુર્ભાગ્યવશ આધુનિકતા અને ઔદ્યોગિક અર્થતંત્રના આગમન સાથે, આપણે પ્રકૃતિ સાથેનું જોડાણ ગુમાવ્યું છે.
હિમાલયના ગ્લેશિયર્સ પીગળી રહ્યા છે, અને સમુદ્રનું સ્તર વધી રહ્યું છે.
તેમણે કહ્યું કે તાજેતરના વર્ષોમાં, સરકારની નીતિઓમાં નદીઓના પુનર્જીવિતકરણ, નદીના તટપ્રદેશનું સર્વગ્રાહી વ્યવસ્થાપન, જળ સુરક્ષાને ટકાઉ રીતે મજબૂત કરવા માટે લાંબા સમયથી પડતર સિંચાઈ પરિયોજનાઓને ઝડપથી પૂર્ણ કરવી અને હાલના બંધોના પુનઃજીવિતકરણનો સમાવેશ થાય છે..
આ પ્રસંગે બોલતા રાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે જળ વ્યવસ્થાપન ક્ષેત્રે અનુકરણીય કાર્ય માટે રાષ્ટ્રીય જળ પુરસ્કારોની પ્રસ્તુતિ અને આપણા રોજિંદા જીવનમાં અને પૃથ્વી પર પાણીના મહત્વને રેખાંકિત કરવા માટે જળ અભિયાનનું વિસ્તરણ પ્રશંસનીય છે..
ભારતમાં, આ સમસ્યા વધુ ગંભીર બને છે કારણ કે આપણા દેશમાં વિશ્વની લગભગ 18 ટકા વસ્તી છે, જ્યારે આપણી પાસે તાજા પાણીના સંસાધનો માત્ર 4 ટકા છે.
આવા ફેરફારોના ગંભીર પરિણામો સામે આવી રહ્યા છે, જેની ખેડૂતો, મહિલાઓ અને ગરીબોના જીવન પર વધુ ખરાબ અસર પડી રહી છે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે 'જલ શક્તિ અભિયાનઃ કેચ ધ રેઈન 2022' શરૂ કરવાનો તેમને અપાર આનંદ છે.
તેમણે દરેકને અભિયાનની આ આવૃત્તિના કેન્દ્રિત હસ્તક્ષેપ પર કામ કરવા વિનંતી કરી.
તેણે આપણને વિશાળ નદીઓ પ્રદાન કરી છે, જેના કિનારે મહાન સંસ્કૃતિઓ વિકસતી હતી.
અમે અમારી કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવા અને યમુનાને પ્રાર્થના કરવા માટે યમુનોત્રીની મુશ્કેલ યાત્રા કરીએ છીએ.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે પાણીને દરેકનો વ્યવસાય બનાવવા અને જલ આંદોલનને જન આંદોલન - એક જન આંદોલન બનાવવા માટે, ભારત સરકારે 2019 માં 'જલ શક્તિ અભિયાન' શરૂ કર્યું.
તેમણે શ્રી ફખરુદ્દીન અલી અહેમદના પોટ્રેટ સમક્ષ પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી હતી..
તેમણે શ્રી ફખરુદ્દીન અલી અહેમદના પોટ્રેટ સમક્ષ પુષ્પાંજલિ અર્પણ કરી હતી.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે (13 મે, 2022) રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરુદ્દીન અલી અહેમદને તેમની જન્મજયંતી પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી.
ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામ નાથ કોવિંદે આજે ( 13 મે , 2022) રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ શ્રી ફખરુદ્દીન અલી અહેમદને તેમની જન્મજયંતી પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી.
કોરોના મહામારીના વૈશ્વિક સંકટ સામે લડવામાં ભારતે જે પ્રકારની ક્ષમતા દર્શાવી છે તેનાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ભારતની વિશ્વસનીયતા વધી છે..
ચાલો આપણે સૌ એક થઈએ અને ગૌરવપૂર્ણ અને આત્મનિર્ભર ભારતના નિર્માણ માટે સમર્પિત ભાવના સાથે કર્તવ્યના માર્ગ પર આગળ વધીએ..
આ વર્ષોમાં અમૃતકાલના લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવાનો માર્ગ બે પાટા પર આગળ વધશે - સબકા પ્રયાસ ઔર સબકા કર્તવ્ય (દરેકનો પ્રયાસ અને દરેકની ફરજ)..
આવા ઐતિહાસિક સમયે જ્યારે ભારત આગામી વર્ષ સુધી તેના વિઝનને સાકાર કરવા માટે પૂરા જોશ સાથે કામ કરી રહ્યું છે ત્યારે મને આ જવાબદારી સોંપવી એ મારા માટે મહાન સૌભાગ્યની વાત છે..
મારી આ ચૂંટણી ભારતના આજના યુવાનોની હિંમત પણ દર્શાવે છે જે નવા રસ્તાઓ પર ચાલવા અને ખરડાયેલા રસ્તાઓથી દૂર રહેવા તૈયાર છે..
કોરોના મહામારીના કારણે સર્જાયેલા વાતાવરણમાં આજે વિશ્વ એક નવા આત્મવિશ્વાસ સાથે ભારત તરફ જોઈ રહ્યું છે..
દૂરના આદિવાસી વિસ્તારમાં ગરીબ ઘરમાં જન્મેલી દીકરી ભારતના સર્વોચ્ચ બંધારણીય પદ સુધી પહોંચી શકે એ આપણી લોકશાહીની શક્તિને શ્રદ્ધાંજલિ છે..
થોડા દિવસો પહેલા જ ભારતે કોરોના રસીના કરોડ ડોઝ આપવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો છે..
આપણો સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ એ તે સંઘર્ષો અને બલિદાનોનો સતત પ્રવાહ હતો જેણે સ્વતંત્ર ભારત માટે ઘણા આદર્શો અને શક્યતાઓને પોષી હતી..
હું જે પૃષ્ઠભૂમિમાંથી આવું છું તે મારા માટે પ્રાથમિક શિક્ષણ મેળવવાના સ્વપ્ન જેવું હતું..
આ પદની સાથે દેશે મને આ મહાન પરંપરાનું પ્રતિનિધિત્વ કરવાની જવાબદારી પણ સોંપી છે..
વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિરતા સપ્લાય ચેઇનની સરળતા અને શાંતિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને ભારત પાસેથી ઘણી આશાઓ છે..
તમારો સ્નેહ વિશ્વાસ અને સમર્થન મારા કાર્યો અને જવાબદારીઓને નિભાવવામાં મારી સૌથી મોટી શક્તિ હશે..
આજે હું આવા પ્રગતિશીલ ભારતનું નેતૃત્વ કરવા માટે ગર્વ અનુભવું છું..
આજે હું મારા દેશને નવા વિચાર સાથે આ નવા યુગને આવકારવા માટે પ્રેરિત અને તૈયાર જોઉં છું..
વૃદ્ધિ અને પ્રગતિનો અર્થ છે સતત આગળ વધવું પરંતુ તેટલીં જ મહત્વપૂર્ણ વ્યક્તિના ભૂતકાળ વિશે જાગૃતિ છે..
સંથાલ ક્રાંતિ પાયકા ક્રાંતિથી લઈને કોલ ક્રાંતિ અને ભીલ ક્રાંતિ સુધી આ તમામ ક્રાંતિએ સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં આદિવાસીઓના યોગદાનને મજબૂત બનાવ્યું હતું..
અમે ભારતીયોએ અમારા પ્રયત્નોથી આ વૈશ્વિક પડકારનો સામનો કર્યો જ નહીં પરંતુ વિશ્વ માટે નવા માપદંડો પણ સ્થાપિત કર્યા છે..
હું આપણા દેશના યુવાનોને કહેવા માગુ છું કે તમે માત્ર તમારું ભવિષ્ય જ નથી બનાવી રહ્યા પરંતુ ભવિષ્યના ભારતનો પાયો પણ નાખો છો..
મને ભારતના સર્વોચ્ચ બંધારણીય પદ માટે ચૂંટવા બદલ હું સંસદ અને વિધાનસભાના તમામ સભ્યોનો હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કરું છું..
આપણે પ્રકૃતિ પાસેથી જરૂરી સંસાધનો લઈએ છીએ અને સમાન આદર સાથે પ્રકૃતિની સેવા કરીએ છીએ..
સંસદીય લોકશાહી તરીકે વર્ષમાં ભારતે ભાગીદારી અને સર્વસંમતિ દ્વારા પ્રગતિના સંકલ્પને આગળ વધાર્યો છે..
આપણા આદરણીય અટલજી કહેતા હતા કે જ્યારે દેશના યુવાનો પ્રગતિ કરે છે ત્યારે તેઓ ન માત્ર પોતાનું ભાગ્ય બનાવે છે પરંતુ દેશનું ભાગ્ય પણ ઘડે છે..
આજે જ્યારે વિશ્વ ટકાઉ વિશ્વની વાત કરી રહ્યું છે ત્યારે ભારતની પ્રાચીન પરંપરાઓ અને ટકાઉ જીવનશૈલીની ભૂમિકા વધુ મહત્વની બની જાય છે..
સ્વતંત્ર ભારતના નાગરિકો પાસેથી આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓની અપેક્ષાઓ પૂર્ણ કરવા માટે આપણે આ અમૃતકાળમાં ઝડપી ગતિએ કામ કરવું પડશે..
મારા માટે ભારતના લોકશાહી-સાંસ્કૃતિક આદર્શો અને તમામ નાગરિકો હંમેશા મારી ઊર્જાનો સ્ત્રોત રહેશે..
મેં મારા જીવનની સફર દેશના પૂર્વ ભાગમાં ઓડિશાના એક નાના આદિવાસી ગામમાંથી શરૂ કરી હતી..
આ સમૂહબેઠકમાં ભારતની અધ્યક્ષતામાં વિશ્વના મોટા દેશો વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર મંથન કરશે..
આ અમૃતકાલ જે આપણી આઝાદીના મા વર્ષ સાથે શરૂ થાય છે તે ભારત માટે નવા સંકલ્પોનો સમયગાળો છે..
જ્યારે આપણે ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ ઉજવી રહ્યા છીએ ત્યારે દેશે મને એક નિર્ણાયક સમયે રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટી છે..
રાજેન્દ્ર પ્રસાદથી લઈને શ્રી રામનાથ કોવિંદજી સુધીના દિગ્ગજ લોકોએ આ પદને શોભાવ્યું છે..
આજે હું તમામ સાથી નાગરિકોને ખાસ કરીને ભારતના યુવાનો અને ભારતની મહિલાઓને ખાતરી આપું છું કે આ પદ પર કામ કરતી વખતે મારા માટે તેમના હિત સર્વોપરી રહેશે..
અમે સામાજિક ઉત્થાન અને દેશભક્તિ માટે ધરતી આબા ભગવાન બિરસા મુંડાજીના બલિદાનમાંથી પ્રેરણા મેળવી છે..
મને ખુશી છે કે ભારત પર્યાવરણ સંરક્ષણના ક્ષેત્રમાં વિશ્વને માર્ગદર્શન આપી રહ્યું છે..
વિવિધતાઓથી ભરેલા આપણા દેશમાં આપણે અનેક ભાષાઓ ધર્મો સંપ્રદાયો ખાનપાન જીવનશૈલી અને રીતરિવાજો અપનાવીને એક ભારત - શ્રેષ્ઠ ભારત ના નિર્માણમાં રોકાયેલા છીએ..
મારી સમક્ષ ભારતના રાષ્ટ્રપતિનો એવો મહાન વારસો છે જેણે વિશ્વમાં ભારતીય લોકશાહીની પ્રતિષ્ઠાને સતત મજબૂત કરી છે..
મારો જન્મ એ આદિવાસી પરંપરામાં થયો હતો જે હજારો વર્ષોથી પ્રકૃતિ સાથે સુમેળમાં રહે છે..
અને તે દેશની કરોડો મહિલાઓ અને દીકરીઓના સપના અને સંભાવનાઓને પ્રતિબિંબિત કરે છે..
વિક્રમજનક સંખ્યામાં સ્ટાર્ટ-અપ બનાવવા અસંખ્ય નવીનતાઓમાં અને દૂરના વિસ્તારોમાં ડિજિટલ ટેકનોલોજી અપનાવવામાં ભારતના યુવાનોની મોટી ભૂમિકા છે..
મને ખાતરી છે કે ભારતમાં આ વિચારમંથનમાંથી જે તારણો અને નીતિઓ બહાર આવશે તે આવનારા દાયકાઓની દિશા નક્કી કરશે..
આવનારા મહિનાઓમાં ભારત તેની અધ્યક્ષતામાં ગ્રુપની પણ યજમાની કરવા જઈ રહ્યું છે..
રાણી લક્ષ્મી બાઈ રાણી વેલુ નાચિયાર રાણી ગેદિન્લિયુ અને રાણી ચેન્નમ્મા જેવી ઘણી બહાદુર મહિલા પ્રતિભાઓએ રાષ્ટ્રની રક્ષા અને નિર્માણમાં મહિલા શક્તિની ભૂમિકાને નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચાડી હતી..
આ પણ એક યોગાનુયોગ છે કે જ્યારે દેશ તેની આઝાદીના મા વર્ષની ઉજવણી કરી રહ્યો હતો ત્યારે મારી રાજકીય કારકિર્દી શરૂ થઈ હતી..
આજે હું દેશના સશસ્ત્ર દળો અને તમામ નાગરિકોને અગાઉથી મારી શુભકામનાઓ આપું છું..
આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામે એક રાષ્ટ્ર તરીકે ભારતની નવી સફરનો રોડમેપ તૈયાર કર્યો હતો..
મારા અત્યાર સુધીના જીવનમાં મેં લોકસેવા દ્વારા જ જીવનનો અર્થ સમજ્યો છે..
આ સમગ્ર યુદ્ધમાં ભારતના લોકોએ જે ધીરજ હિંમત અને સહકાર દર્શાવ્યો છે તે સમાજ તરીકે આપણી વધતી શક્તિ અને સંવેદનશીલતાનું પ્રતીક છે..
ભારતના તમામ નાગરિકોની આશાઓ આકાંક્ષાઓ અને અધિકારોનાં પ્રતીક આ પવિત્ર સંસદ તરફથી હું તમામ સાથી નાગરિકોને નમ્રતાપૂર્વક શુભેચ્છા પાઠવું છું..
વોકલ ફોર લોકલ’ થી ‘ડિજિટલ ઈન્ડિયા’ સુધી – દરેક ક્ષેત્રમાં દેશ આગળ વધી રહ્યો છે – આજનું ભારત વિશ્વ સાથે કદમ મિલાવીને ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ ફોર પોઈન્ટ ઓ’ માટે તૈયાર છે..
મારી ચૂંટણી એ વાતનો પુરાવો છે કે ભારતમાં ગરીબો સપના જોઈ શકે છે અને પૂરા પણ કરી શકે છે..
હું ઈચ્છું છું કે આપણી બધી બહેનો અને દીકરીઓ વધુને વધુ સશક્ત બને જેથી તેઓ રાષ્ટ્ર નિર્માણના દરેક ક્ષેત્રમાં પોતાનું યોગદાન વધારતી રહે..
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં મહિલા સશક્તિકરણ માટે લેવામાં આવેલા નિર્ણયો અને નીતિઓને કારણે દેશમાં નવી ઊર્જાનો સંચાર થયો છે..
પૂજ્ય બાપુએ ભારતીય સાંસ્કૃતિક આદર્શોને સાકાર કરવાનો માર્ગ બતાવવા માટે સ્વરાજ સ્વદેશી સ્વચ્છતા અને સત્યાગ્રહનો આશરો લીધો હતો..
વિશ્વના કલ્યાણની આ ભાવના સાથે તમે બધાએ મારા પર જે વિશ્વાસ મૂક્યો છે તેના પર ખરા ઉતરવા માટે હું સંપૂર્ણ નિષ્ઠા અને સમર્પણ સાથે કામ કરવા માટે હંમેશા તૈયાર રહીશ..
દાયકાઓ પહેલાં મને રાયરંગપુરની શ્રી અરબિંદો ઇન્ટિગ્રલ સ્કૂલમાં શિક્ષક તરીકે કામ કરવાની તક મળી..
ભારતે આ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં માત્ર પોતાની સંભાળ લીધી જ નહીં પરંતુ વિશ્વની મદદ પણ કરી..
પ્રસિદ્ધ કવિ શ્રી જગન્નાથ ક્ષેત્રના ભીમ ભોઈજીની કવિતાની એક પંક્તિ છે-.
શિક્ષણ અંગે શ્રી અરબિંદોના વિચારો મને સતત પ્રેરણા આપતા રહે છે..
પરંતુ અનેક અવરોધો છતાં મારો નિશ્ચય મજબુત રહ્યો અને હું મારા ગામની કોલેજમાં જનારી પ્રથમ દીકરી બની..
મેં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સાથે સક્રિય જોડાણ કર્યું છે જાહેર પ્રતિનિધિ તરીકે અને પછી રાજ્યપાલ તરીકે વિવિધ હોદ્દા પર સેવા આપી છે..
મને વોર્ડ કાઉન્સિલર તરીકે સેવા આપવાથી લઈને ભારતના રાષ્ટ્રપતિ બનવાની તક મળી છે.
અને આજે આઝાદીના મા વર્ષમાં મને આ નવી જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે..
અને મારા માટે ખૂબ જ સંતોષની વાત છે કે જેઓ સદીઓથી વંચિત છે અને જેઓ વિકાસના લાભોથી વંચિત છે તે ગરીબ દલિત પછાત અને આદિવાસીઓ મારામાં પોતાનું પ્રતિબિંબ જોઈ રહ્યા છે..
આ દિવસ ભારતીય સશસ્ત્ર દળોની બહાદુરી અને સંયમ બંનેનું પ્રતીક છે..
મને રાષ્ટ્રપતિ પદ મળ્યું એ મારી અંગત સિદ્ધિ નથી ભારતની દરેક ગરીબ વ્યક્તિની સિદ્ધિ છે..
એટલે કે વિશ્વના કલ્યાણ માટે કામ કરવું એ પોતાના હિત કરતાં ઘણું મોટું છે..
મને ખુશી છે કે આપણા સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં આદિવાસી સમુદાયોની ભૂમિકાને સમર્પિત દેશભરમાં ઘણા સંગ્રહાલયો બનાવવામાં આવી રહ્યા છે..
પરંતુ આપણા પ્રજાસત્તાકની શરૂઆતથી જ ભારતે સાર્વત્રિક પુખ્ત મતાધિકાર અપનાવ્યો હતો.
ભારતના નવા આત્મવિશ્વાસનો સ્રોત દેશના યુવાનો, ખેડૂતો અને સૌથી વધુ તો, દેશની મહિલાઓ છે.
મહાત્મા ગાંધી જેવા મહાન નાયકોના નેતૃત્વમાં સ્વતંત્રતાના સંગ્રામ દરમિયાન આપણા પ્રાચીન જીવન મૂલ્યોને આધુનિક યુગમાં ફરીથી સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા.
આપણા રાષ્ટ્રીય મૂલ્યોને, નાગરિકોના મૂળ કર્તવ્યના રૂપમાં, ભારતના બંધારણમાં સમાવવામાં આવ્યા છે.
15 ઑગસ્ટ 1947ના રોજ આપણે સંસ્થાનવાદી શાસનની બેડીઓ તોડી નાંખી હતી.
ભારત તેના પર્વતો, નદીઓ, સરોવરો અને જંગલો તેમજ તે ક્ષેત્રોમાં રહેતા જીવજંતુઓના કારણે પણ અત્યંત આકર્ષક છે.
તે એક એવું ભારત હશે જે પોતાના સામર્થ્યોને સાકાર કરી ચુક્યું હશે..
આ રીતે આધુનિક ભારતના ઘડવૈયાઓએ દરેક પુખ્ત નાગરિકને રાષ્ટ્ર નિર્માણની સામૂહિક પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવાની તક પૂરી પાડી.
પરિવહનના, જળ , ભૂમિ , વાયુ વગેરે પર આધારિત તમામ માધ્યમોને ખૂબ સારી રીતે એકબીજા સાથે જોડીને આખા દેશમાં આવાગમનને સુગમ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે.
આપણે સૌ 2047માં સ્વતંત્રતાના શતાબ્દી-મહોત્સવ સુધીના 25 વર્ષના સમયમાં એટલે કે અમૃતકાળમાં પ્રવેશ કરી રહ્યાં છીએ..
પ્રધાનમંત્રી ગતિ શક્તિ યોજના દ્વારા કનેક્ટિવિટીને બહેતર બનાવવામાં આવી રહી છે.
મારું સંબોધન સમાપ્ત કરતા પહેલાં, હું ભારતના સશસ્ત્ર દળો, વિદેશમાં સ્થિત ભારતીય મિશનો અને આપણી માતૃભૂમિને ગૌરવ અપાવનારા પ્રવાસી-ભારતીયોને સ્વતંત્રતા દિવસના અભિનંદન પાઠવું છું.
સંસ્કૃતિની શરૂઆતથી જ ભારત ભૂમિના સંતો અને મહાત્માઓએ તમામ જીવોની સમાનતા અને એકતા પર આધારિત જીવન-દૃષ્ટિ વિકસાવી હતી.
એક સ્વતંત્ર દેશના રૂપમાં ભારત 75 વર્ષ પૂરાં કરી રહ્યું છે.
આજે દેશમાં સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ અને અર્થ-વ્યવસ્થા તેમજ તેની સાથે સંકળાયેલા અન્ય ક્ષેત્રોમાં જે સારું પરિવર્તન જોવા મળી રહ્યું છે તેના મૂળમાં સુશાસન પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવે છે તેની મુખ્ય ભૂમિકા રહી છે.
પ્રગતિ પ્રત્યે આપણા દેશમાં જોવા મળી રહેલા ઉત્સાહનો શ્રેય સખત પરિશ્રમ કરનારા આપણા ખેડૂતો અને શ્રમિક ભાઇ-બહેનોને પણ જાય છે.
જ્યારે ‘ રાષ્ટ્ર સર્વોપરી ’ ની ભાવનાથી કામ કરવામાં આવે ત્યારે, તેનો પ્રભાવ દરેક નિર્ણય અને કાર્યક્ષેત્રમાં જોવા મળે છે.
આ ઉપાયો અને આના જેવા જ અન્ય પ્રયાસોનો ઉદ્દેશ સૌને, ખાસ કરીને ગરીબોને, મૂળભૂત સુવિધાઓ પૂરી પાડવાનો છે.
આજે જ્યારે આપણા પર્યાવરણ સામે નવા નવા પડકારો આવી રહ્યા છે , ત્યારે આપણે ભારતનાં સૌંદર્ય સાથે જોડાયેલી દરેક વસ્તુનું દૃઢતાપૂર્વક રક્ષણ કરવું જોઈએ.
કન્નડ ભાષાના માધ્યમથી ભારતીય સાહિત્યને સમૃદ્ધ કરનારા મહાન રાષ્ટ્રવાદી કવિ ‘ કુવેમ્પુ ’ એ કહ્યું છે :.
આ સ્મૃતિ દિવસ મનાવવાનો ઉદ્દેશ સામાજિક સદભાવ, માનવ સશક્તિકરણ અને એકતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
આ મહામારીનો સામનો આપણે જે રીતે કર્યો છે તેની સાર્વત્રિક પ્રશંસા થઇ છે.
આપણે જ્યારે સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવી રહ્યા છીએ તો, વાસ્તવમાં આપણે આપણી ‘ ભારતીયતા ’ નો ઉત્સવ ઉજવી રહ્યા છીએ.
આજે આપણી પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓમાં ચૂંટાયેલી મહિલા પ્રતિનિધિઓની સંખ્યા ચૌદ લાખ કરતાં ઘણી વધારે છે..
ગયા મહિને આપણે બસો કરોડ વેક્સિન કવરેજનો આંકડો પાર કરી દીધો છે.
આ સમયમાં આપણે જે કંઇ પણ શીખ્યા છીએ તે બધું ઉપયોગી સાબિત થશે કારણ કે આપણે રાષ્ટ્રની યાત્રામાં ઐતિહાસિક પડાવ તરફ આગળ વધી રહ્યા છીએ.
અનેક દીકરીઓએ તાજેતરમાં જ સંપન્ન થયેલી કોમનવેલ્થ રમતોમાં દેશનું ગૌરવ વધાર્યું છે.
જ્યારે ભારત આઝાદ થયું ત્યારે અનેક આંતરરાષ્ટ્રીય નેતાઓ અને ચિંતકોએ આપણી લોકશાહી શાસન વ્યવસ્થાની સફળતા અંગે આશંકા વ્યક્ત કરી હતી.
છોંત્તેરમા સ્વતંત્રતા દિવસની પૂર્વ સંધ્યાએ દેશ-વિદેશમાં વસતા તમામ ભારતીયોને હું હાર્દિક અભિનંદન પાઠવું છું.
આના કારણે ભારતના લોકો ગરીબી અને નિરક્ષરતા સામે સંઘર્ષ કરી રહ્યા હતા.
હું તમામ દેશવાસીઓના સુખદ અને મંગલમય જીવન માટે શુભેચ્છા વ્યક્ત કરું છું..
ગાંધીજી સત્તાના વિકેન્દ્રીકરણ અને સામાન્ય માણસને અધિકાર સંપન્ન બનાવવાના પક્ષમાં હતા..
તેમણે પોતાનું સર્વસ્વ બલિદાન કરી દીધું જેથી આપણે એક સ્વતંત્ર ભારતમાં શ્વાસ લઇ શકીએ..
ભારતની આઝાદી આપણા માટે તેમજ વિશ્વના લોકશાહીના દરેક સમર્થકો માટે ઉજવણીનો વિષય છે.
તેમણે કહ્યું કે "વસુધૈવ કુટુંબકમ" - આખું વિશ્વ એક વિશાળ કુટુંબ છે - મહાન ભારતીય નીતિનો એક ભાગ છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ સાથે દેશના દૂરના ભાગો સુધી પહોંચવું સરળ બન્યું છે.
તેમણે અધિકારીઓને યાદ અપાવ્યું કે કોઈપણ કલ્યાણકારી પહેલને ત્યારે જ સાચા અર્થમાં સફળ ગણી શકાય જો તેનો લાભ ગરીબો દલિત અને આપણા સમાજના સૌથી નીચલા સ્તરના અન્ય લોકો સુધી પહોંચે.
સુધીમાં બેચના અધિકારીઓ સૌથી વરિષ્ઠ નિર્ણય લેનારાઓમાં સામેલ થશે તે હકીકત તરફ ધ્યાન દોરતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે જુસ્સા અને ગૌરવ સાથે કામ કરીને તેઓ ખાતરી કરી શકે છે કે નું ભારત વધુ સમૃદ્ધ મજબૂત અને સુખી હશે.
તેઓ ખાસ કરીને પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ સંબંધિત બંધારણીય જોગવાઈઓ અનુસૂચિત વિસ્તારો અને અનુસૂચિત જનજાતિઓના વહીવટ અને નિયંત્રણ અને છઠ્ઠી અનુસૂચિમાં ઉલ્લેખિત ઉત્તર-પૂર્વના આદિવાસી વિસ્તારોના વહીવટ અંગેની જોગવાઈઓ સંદર્ભે ખાસ કરીને સચેત અને સક્રિય હોવાની અપેક્ષા છે..
વંચિત લોકોને મદદ માટે તેમના સુધી પહોંચવામાં મુશ્કેલીમાં મૂકવા જોઈએ નહીં..
તે જ સમયે ભારતે સામાજિક રીતે સમાવિષ્ટ અને પર્યાવરણીય રીતે ટકાઉ વિકાસના ક્ષેત્રોમાં નેતૃત્વની સ્થિતિને મજબૂત કરવી પડશે..
તેઓ એવા લોકો માટે તકો ખોલી શકે છે જેઓ કલ્યાણકારી યોજનાઓ અથવા વિકાસ કાર્યક્રમોથી વાકેફ નથી.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સનદી અધિકારીઓને જાહેર સેવા પ્રત્યે સમર્પણ નબળા વર્ગો પ્રત્યે સહાનુભૂતિ અને કરુણા અખંડિતતા અને આચરણ અને નિષ્પક્ષતા અને ઉદ્દેશ્યના ઉચ્ચતમ ધોરણો જાળવવા દ્વારા માર્ગદર્શન આપવું જોઈએ.
તેમણે નોંધ્યું હતું કે મિશન કર્મયોગી એ આપણા સનદી અધિકારીઓને તેમના અભિગમમાં વધુ આધુનિક ગતિશીલ અને સંવેદનશીલ બનાવવાની એક મોટી પહેલ છે..
અધિકારીઓને સંબોધતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સનદી કર્મચારીઓ તરીકે તેઓ જ્ઞાન સપ્લાય-ચેન ઇનોવેશન ટેકનોલોજી-વિકાસ અને અન્ય વિવિધ ક્ષેત્રોના વૈશ્વિક હબ તરીકે ભારતના ઉદભવમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
તેમણે એ પણ કહ્યું કે સરકારી કર્મચારીઓએ આવા વંચિત લોકો સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
તેમણે કહ્યું કે ના ભારતને આકાર આપવા માટે તેઓએ આધુનિક અને સેવાલક્ષી માનસિકતા સાથે કામ કરવું પડશે.
તેમણે કહ્યું કે સિવિલ સેવકો પાસેથી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે તેઓ તેમની જવાબદારીના ક્ષેત્રમાં છેલ્લી વ્યક્તિ અથવા સૌથી વંચિત વ્યક્તિ સુધી પહોંચે અને તેમની રહેવાની સ્થિતિમાં સુધારો કરે.
તેઓ જે લોકોની સેવા કરવા માટે બંધાયેલા છે તેઓ પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોવા જોઈએ.
"ભારતમેવ કુટુમ્બકમ" - અખિલ ભારત મારો પરિવાર છે - અખિલ ભારતીય સેવાઓ સાથે સંકળાયેલા સનદી કર્મચારીઓની નૈતિકતાનો અભિન્ન ભાગ હોવો જોઈએ..
બેચના અધિકારીઓના જૂથ જે હાલમાં વિવિધ કેન્દ્રીય મંત્રાલયો અને વિભાગોમાં સહાયક સચિવ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે તેમણે આજે ( ઓગસ્ટ રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુ સાથે મુલાકાત કરી..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે માનવ વિકાસ સૂચકાંકોના સંદર્ભમાં તેમના વિસ્તારને નંબર વન બનાવવાના જુસ્સાથી સનદી કર્મચારીઓએ ઉત્સાહિત રહેવું જોઈએ અને તેમણે હંમેશા વંચિત લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવામાં ગર્વ અનુભવવો જોઈએ.
તેમણે કહ્યું કે તેમણે જીવનમાં જે કંઈપણ મેળવ્યું છે તેના માટે તેઓ હંમેશા તેમના શિક્ષકોના ઋણી રહેશે..
તેથી જ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ માં શાળા શિક્ષણ અને ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે ભારતીય ભાષાઓના ઉપયોગ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે..
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આજના જ્ઞાન અર્થતંત્રમાં વિજ્ઞાન સંશોધન અને નવીનતા વિકાસનો આધાર છે.
સારા શિક્ષકો પ્રકૃતિમાં હાજર જીવંત ઉદાહરણોની મદદથી જટિલ સિદ્ધાંતોને સરળ બનાવીને સમજાવી શકે છે.
એક સારા શિક્ષક હંમેશા કંઈક નવું શીખવા માટે ઉત્સાહિત હોય છે..
આવા આદર્શ શિક્ષકો જ વિદ્યાર્થીઓના જીવનનું ઘડતર કરીને સાચા અર્થમાં રાષ્ટ્રનું નિર્માણ કરે છે..
રાષ્ટ્રપતિએ શિક્ષકોને વિદ્યાર્થીઓમાં પ્રશ્નો પૂછવાની અને તેમની શંકા વ્યક્ત કરવાની ટેવને પ્રોત્સાહિત કરવા વિનંતી કરી.
તેમણે કહ્યું કે તેમની દૃષ્ટિએ વિજ્ઞાન સાહિત્ય કે સામાજિક વિજ્ઞાનમાં મૂળ પ્રતિભાનો વિકાસ માતૃભાષા દ્વારા વધુ અસરકારક બની શકે છે.
જો શિક્ષકો પણ વિદ્યાર્થીઓને તેમની માતૃભાષામાં ભણાવશે તો વિદ્યાર્થીઓ સરળતાથી તેમની પ્રતિભાનો વિકાસ કરી શકશે.
આ ક્ષેત્રોમાં ભારતની સ્થિતિને વધુ મજબૂત બનાવવાનો શિલાન્યાસ શાળા શિક્ષણ દ્વારા કરવામાં આવશે.
તે તેના પરિવાર અને શિક્ષકોના માર્ગદર્શનના બળ પર જ કોલેજમાં જવા માટે તેના ગામની પ્રથમ પુત્રી બન્યા હતા.
રાષ્ટ્રપતિ શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુએ આજે વિજ્ઞાન ભવન નવી દિલ્હી ખાતે આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં શિક્ષક દિન નિમિત્તે દેશના શિક્ષકોને રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો એનાયત કર્યા હતા..
શિક્ષકો વિશેની એક પ્રસિદ્ધ કહેવતનો ઉલ્લેખ કરતાં તેમણે કહ્યું એક સામાન્ય શિક્ષક કંઈક સમજાવે છે એક સારા શિક્ષક તેને સમજાવે છે એક મહાન શિક્ષક દર્શાવે છે અને એક મહાન શિક્ષક પ્રેરણા આપે છે." તેમણે કહ્યું કે આદર્શ શિક્ષકમાં આ ચારેય ગુણો હોય છે.
આ પ્રસંગે રાષ્ટ્રપતિએ તેમના શિક્ષકોને યાદ કર્યા અને કહ્યું કે શિક્ષકોએ તેમને માત્ર શીખવ્યું જ નહીં પરંતુ તેમને પ્રેમ અને પ્રેરણા પણ આપી છે.
તેમણે કહ્યું કે વધુને વધુ પ્રશ્નોના જવાબ આપવાથી અને શંકાઓ દૂર કરવાથી તેમના જ્ઞાનમાં પણ વધારો થશે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે શિક્ષકોની જવાબદારી છે કે તેઓ તેમના વિદ્યાર્થીઓમાં વિજ્ઞાન અને સંશોધનમાં રસ કેળવે.
માતૃભાષાઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે જાણીતા ઉપરાષ્ટ્ર પતિએ એ એમના ટ્વીટમાં કહ્યું હતું કે , ભાષાગત વિવિધતા આપણી સભ્યતાના મુખ્ય આધારસ્તંભો પૈકીનો એક આધારસ્તંભ છે .
આ અગાઉ 16 ફેબ્રુઆરી , 2021 ના રોજ ઉપરાષ્ટ્રપતિએ સંસદના બંને ગૃહોના 771 સાંસદોને માતૃભાષાઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અપીલ કરી હતી ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિ શ્રી એમ વૈંકયા નાયડુએ આજે 22 ભારતીય ભાષાઓ અને અંગ્રેજીમાં ટ્વીટ કરીને વિશિષ્ટ રીતે આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસની ઉજવણી કરી હતી .
શ્રી નાયડુએ શિક્ષા મંત્રાલય અને સંસ્કૃતિ મંત્રાલય દ્વારા સંયુક્ત રીતે આયોજિત એક વેબિનારમાં સામેલ થઈને પણ આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસની ઉજવણી કરી હતી .
પ્રાથમિક શિક્ષણથી લઈને વહીવટ એમ તમામ સ્તરમાં માત ૃભાષાના ભાષાના ઉપયોગને વધારવા માટે અપીલ કરીને ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમના ટ્વીટમાં લખ્યું હતું કે , “ આપણે આપણી માતૃભાષાઓમાં આપણા રચનાત્મક અને નવા વિચારોની અભિવ્યક્તિને પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ !”.
શ્રી નાયડુએ ટ્વીટને તેલુગુ , તમિલ , હિંદી , ગુજરાતી , કાશ્મીરી , કોંકણી , મરાઠી , ઓડિયા , ઉર્દૂ , મલયાલમ , કન્નડ , પંજાબી , નેપાલી , અસમીસ , બંગાળી , મણિપુરી , બોડો , સંથાલી , મૈથિલી , ડોગરી અને સંસ્કૃતિ ભાષાઓમાં પોસ્ટ કરી હતી ..
શ્રી નાયડુએ ઉમેર્યું હતું કે , “ આપણી માતૃભાષાઓ સંચારના માધ્યમની સાથે આપણને આપણી સંસ્કૃતિ સાથે જોડી રાખે છે અને આપણી સામાજિક - સાંસ્કૃતિક ઓળખને પરિભાષિત કરે છે .
આ પ્રસંગે હૈદરાબાદના સ્વર્ણ ભારત ટ્રસ્ટ દ્વારા આયોજિત અન્ય એક કાર્યક્રમમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ મુખ્ય અતિથિ તરીકે સામેલ થયા હતા ...
ઉપરાંત તેમણે દેશભરમાં 24 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં નાગરિકોને તેમની માતૃભાષાનું મહત્ત્વ સમજાવ્યું હતું ..
આ પ્રસંગે , ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમ પણ કહ્યું હતું કે , “ આત્મનિર્ભર ભારત ” પર વિશેષ ભાર મૂકવાથી ભારતીય વ્યવસાયો માટે તે વિરાટ તકોનું સર્જન કરે છે અને તેમને આ પ્રસંગે ઉદિત થઇને દેશમાં PPE કિટ્સની સાફલ્ય ગાથા જેવી જ કામગીરી અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ કરવા માટે કહ્યું હતું ..
સરકારોને લોક - લોભામણી નીતિઓની લાલચનો પ્રતિકાર કરવાનો અનુરોધ કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિ એવી ઇચ્છા વ્યક્ત કરી હતી કે , સરકારોએ યોગ્ય માળખાગત સુવિધાઓના સર્જન , લોકો માટે સુવિધાઓ અને ઇકોસિસ્ટમ તેમજ કોઇપણ અવરોધો વગર વ્યાવસાયિક વૃદ્ધિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઇએ .
તેમણે સૌને સચેત કરતા કહ્યું હતું કે , આવી નિર્ભરતા આપણને વૈશ્વિક પૂરવઠા સાંકળમાં આવતા કોઇપણ અવરોધ અથવા વિક્ષેપની સ્થિતિમાં નિઃસહાય બનાવી શકે છે ..
તેમણે કહ્યું હતું કે , જેઓ જનતાના નાણાં લૂંટે છે અને વિદેશમાં સેફ હેવનમાં રહે છે તેવા ગુનેગારો વિરુદ્ધ સખત તંત્ર હોવું જોઇએ ..
સંવાદ દરમિયાન તેમણે એ તથ્ય પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે , લૉકડાઉન પહેલાં ભારતમાં PPE કિટ્સ અને N-95 જેવા ફેસમાસ્કની ઉત્પાદન ક્ષમતા લગભગ અવગણી શકાય એટલી ઓછી હતી પરંતુ ખૂબ જ ટુંકા સમયમાં , આપણે PPE કિટ્સના બીજા સૌથી મોટા ઉત્પાદક તરીકે ઉભરી આવ્યા છીએ .
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણે આજે માત્ર આપણી માંગ જ પૂરી કરીએ છીએ એવું નથી પરંતુ આ આવશ્યક ચીજો કેટલાય દેશોમાં નિકાસ પણ કરી રહ્યાં છીએ .”.
‘ આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન ’ ને કોવિડ -19 મહામારીના કારણે શીખવા મળેલા એક મહત્વપૂર્ણ બોધપાઠ તરીકે વર્ણવતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે , ભારતીય અર્થતંત્રનો મોટો હિસ્સો હંમેશ માટે વિદેશી પૂરવઠા પર નિર્ભર ના રહી શકે .
આમ , લોકશાહી સાચા પ્રકારની તક પૂરી પાડે છે અને વ્યાવસાયિક જંગમાં વિજેતાઓની પસંદગી કરવામાં વ્યક્તિગત પક્ષપાતને દૂર કરીને વ્યવસાયમાં સૌના માટે સમાન તકો પૂરી પાડે છે ..
તેમણે પ્રેક્ષકોને યાદ અપાવ્યું હતું કે , ભારત વેપાર અને વાણિજ્યમાં ભવ્ય પરંપરા ધરાવે છે અને કહ્યું હતું કે , આપણે ચોક્કસપણે આપણા ભવ્ય ભૂતકાળની કીર્તિ પાછી મેળવી શકીએ છીએ અને ભારતને ફરી એકવાર ‘ સોને કી ચિડિયા ’ બનાવી શકીએ છીએ ..
ભારતના મર્યાદિત સંસાધનોની નિષ્પક્ષ અને સમાન વહેંચણી માટેની વ્યવસ્થાને અમલમાં મુકવાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં લેતા શ્રી નાયડુએ મંતવ્ય આપ્યું હતું કે , આવા વ્યવસ્થાતંત્રો લોકશાહીમાં શ્રેષ્ઠરૂપે શક્ય છે જ્યાં સુસાશનને દિશા આપવા માટે લોકોની ઇચ્છાને સર્વોપરી માનવામાં આવતી હોય .
આપણા યુવાનો માત્ર નોકરી વાંચ્છુકો ના હોવા જોઇએ પરંતુ તેઓ નોકરી આપનારા પણ હોવા જોઇએ તેવું કહેતા શ્રી નાયડુએ ભારતીય યુવાનોમાં ધરબાયેલી ઉદ્યમશીલતાની ભાવનાને ઉજાગર કરવા માટે ઉદ્યોગ - શૈક્ષણિક ઇન્ટરફેસને વધુ ઉન્નત કરવાનું આહ્વાન કર્યું હતું ..
આજે સુરતમાં દક્ષિણ ગુજરાત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીના ઉપક્રમે યોજવામાં આવેલા એક કાર્યક્રમ દરમિયાન દક્ષિણ ગુજરાતના ઔદ્યોગિક અને વેપારી સમુદાય સાથે વાર્તાલાપ કરતી વખતે ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ઉદ્યોગોને અનુરોધ કર્યો હતો કે , સમગ્ર વ્યાવસાયિક સમુદાયનું નામ ખરાબ કરતા ગુનેગારોને તેઓ એકલા પાડી દે અને ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે , દેશમાં નૈતિકતાપૂર્ણ કોર્પોરેટ સુશાસનની જરૂરિયાત છે ..
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણે આવિષ્કાર અને સંશોધનો કરવા પડશે ” અને ખાનગી ક્ષેત્રોને અનુરોધ કર્યો હતો કે , તેઓ સંશોધન અને વિકાસમાં વધુ ખર્ચ કરે .
યુવાનોને કૌશલ્ય આપવા માટે સક્રિયતાપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવવા માટે અને ઉભરતા ઉદ્યોગસાહસિકોને માર્ગદર્શન આપવા માટે ઉદ્યોગજગતને અનુરોધ કરતા , શ્રી નાયડુએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે , કોઇપણ અર્થતંત્રની સફળતાની ગાથા આલેખવામાં ખાનગી ક્ષેત્રની ભૂમિકા ઘણી મહત્વની હોય છે .
આ પ્રસંગે , ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કોવિડ -19 મહામારી સામે લડવામાં ખાનગી ક્ષેત્રએ નિભાવેલી ભૂમિકાની પણ પ્રશંસા કરી હતી .
ગુજરાતના મંત્રી શ્રી ઇશ્વર પરમાર , સાંસદ ( લોકસભા ) શ્રી સી .
આનાથી ગ્રાહકોને લાભ મળવાની સાથે વૈશ્વિક બજારોમાંથી આવી વસ્તુઓ ખરીદવા માટે આપણે જે કિંમતી વિદેશી હુંડિયામણ ખર્ચવું પડે છે તે પણ બચી શકે છે .
આ સાથે તેમણે એ બાબતને પણ રેખાંકિત કરી હતી કે , આરોગ્ય સંભાળ , સંરક્ષણ , ઉર્જા અને માળખાગત સુવિધાના મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં આત્મનિર્ભર થવાની જરૂર છે ..
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ દુનિયામાં મોટા અર્થતંત્રોમાં બેશકપણે આ દરને સર્વાધિક માની શકાય .”.
સુરત તેના સિલ્ક અને હીરા માટે વિખ્યાત છે તે બાબતનો ઉલ્લેખ કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ સુરતને મુખ્ય ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર બનાવવાનો અને દેશમાં વેપારના કેન્દ્ર તરીકે પ્રસ્થાપિત કરવાનો શ્રેય અહીંના લોકોએ કરેલા સખત પરિશ્રમ અને તેમની ઉદ્યમશીલતાની ભાવનાને આપ્યો હતો ..
આકરી સ્પર્ધાના આ સમયમાં , જેઓ ટેકનોલોજીની ઉત્ક્રાંતિમાં શિખરે રહે તેવા રાષ્ટ્રો સાથે ભવિષ્ય જોડાયેલું હશે કે તે બાબતને ધ્યાનમાં લેતા શ્રી નાયડુએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે , દરેકના કૌશલ્યને સતત અપગ્રેડ કરવું જરૂરી છે .
ઝડપથી બદલાઇ રહેલા ટેકનોલોજીના પરિદૃશ્ય અને નજીક આવી રહેલી ચોથી ઔદ્યોગિક ક્રાંતિનો ઉલ્લેખ કરતા શ્રી નાયડુએ ઉદ્યોગોને આ માટે તૈયાર રહેવા માટે કહ્યું હતું .
વ્યવસાયની દુનિયામાં ગુજરાતી વ્યાવસાયિક સમુદાયે આપેલા સહકાર અને નવા પ્રવેશી રહેલા લોકોને તેમના દ્વારા આપવામાં આવતા સામુદાયિક સમર્થનની તેમણે પ્રશંસા કરી હતી અને તમામ વ્યાવસાયિકોને યુવા ઉદ્યોગસાહસિકોને સહકાર તેમજ માર્ગદર્શન આપીને આ બાબતનું અનુસરણ કરવા માટે પ્રેરિત કર્યા હતા ..
તેમણે કહ્યું હતું કે લોકશાહીમાં , બંધારણીય હોદ્દાઓ પર લોકો દ્વારા ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓ હોય છે જેઓ લાંબા સમય સુધી લોકોની લાગણીની અવગણના કરી શકતા નથી ..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે તમામ રાષ્ટ્રોને એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આહ્વાન કર્યું હતું કે , દેશમાં આર્થિક કૌભાંડો આચરીને વિદેશમાં ફરાર થઇ થયેલા ગુનેગારોને તાકીદના ધોરણે જ્યાં તેઓ વોન્ટેડ હોય તેવા દેશોમાં પ્રત્યર્પિત કરવાનું સુનિશ્ચ કરે .
PPE કિટ્સ જેવી આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ગ્રાહક ભાવોમાં આવેલા ધરખમ ઘટાડાનો ઉલ્લેખ કરતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું હતું કે , મહામારીએ આપણને એ પણ શીખવ્યું છે કે , જો આપણા દેશમાં જ આ પણે ણે આવી વસ્તુઓનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા વિકસાવી દઇએ તો પ છી આવી આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં આપણે ઘટાડો કરી શકીએ છીએ .
તેમણે ટાંક્યું હતું કે , “ આપણે માત્ર આપણા વિશાળ વસ્તી સમુદાયનું રસીકરણ નથી કરી રહ્યાં પરંતુ આપણે સંખ્યાબંધ ગરીબ દેશોને કોવિડ -19 રસીના સ્થાનિક સ્તરે તૈયાર કરવામાં આવેલા ડોઝ વિનામૂલ્યે પૂરાં પાડી રહ્યાં છીએ .”.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ ઉદ્યમશીલતાની પ્રશંસા કરવી જોઇએ , તેની ઇર્ષ્યા નહીં .”.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , ભારતનો વસ્તીવિષયક લાભાંશ આપણનો આમાં નોંધપાત્ર ફાયદો કરાવે છે અને અભિપ્રાય આપ્યો હતો કે , આપણા યુવાનોને જો યોગ્ય રીતે કૌશલ્ય આપવામાં આવે , પ્રેરિત કરવામાં આવે અને યોગ્ય તકો પૂરી પાડવામાં આવે તો , તેઓ ઇચ્છિત પરિવર્તન લાવી શકે છે ..
કોવિડ પહેલાના સમયમાં આર્થિક વૃદ્ધિમાં ભારતની મજબૂત ગતિનો સંદર્ભ ટાંકતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ આ વર્ષના અંદાજપત્રમાં 11.5 ટકાની પ્રસ્તાવિત આર્થિક વૃદ્ધિની આશાવાદ સાથે નોંધ લીધી હતી .
તેમણે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અલગ CSR ભંડોળ રાખવાનું પણ આહ્વાન કર્યું હતું ..
ભૂતકાળમાં કેટલીક સહકારી ચળવળો રાજનીતિ અને અંગત હિતોનો ભોગ બની હતી તેની નોંધ લેતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું હતું કે , આ સમય સમગ્ર દેશમાં સહકારી ચળવળને મજબૂત બનાવવાનો છે ..
પાટીલ , સાંસદ ( લોકસભા ) શ્રીમતી દર્શના જરદોશ , SGCCI ના ચેરમેન શ્રી દિનેશ નાવડિયા અને અન્ય મહાનુભાવો આ કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં.
તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે , સંપત્તિનું વિતરણ થાય તે પહેલાં તેનું સર્જન કરવું પડે છે અને સંપત્તિના સર્જકોને પૂરતો આદર આપવા માટે આહવાન કર્યું હતું .
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ પ્રકારે સાથે મળીને, આપણે અવશ્યપણે માનવજાતની પીડાઓનું શમન કરવાની અને લોકોમાં ખુશીઓ ફેલાવવાની ઝંખના રાખીએ.” તેમણે સૂચન કર્યું હતું કે , આરોગ્ય સંભાળ "શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક રીતે 'ખુશ' રહેવાનો પ્રયાસ” સૂચિત કરે છે.
ગુજરાત સરકારના સામાજિક ન્યાય અને સશક્તિકરણ મંત્રી આદરણીય શ્રી ઇશ્વર પરમાર , નવસારીના સાંસદ શ્રી સી.આર.
શ્રી નાયડુએ એ વાતને રેખાંકિત કરી હતી કે, લોકોમાં આરોગ્ય મુદ્દાઓ પર વ્યાપકપણે જનજાગૃતિનું નિર્માણ કરવાની જરૂર છે.
તેમજ આ અભિગમને અનુરૂપ, તેમણે ડૉક્ટરો અને હોસ્પિટલોને તબીબી સંભાળ માટે વધુ લોક-કેન્દ્રિત અભિગમ અપનાવાનું આહ્વાન કર્યું હતું.
પોતાની વાતનું સમાપન કરતા પહેલાં , ઉપરાષ્ટ્રપતિએ મીઠા માટેની દાંડી કૂચ અને બારડોલી સત્યાગ્રહની ઐતિહાસિક ચળવળોનું સ્મરણ કર્યું હતું જે આ પ્રદેશમાં જ થઇ હતી.
શ્રી નાયડુએ એ વાતને રેખાંકિત કરી હતી કે , લોકોમાં આરોગ્ય મુદ્દાઓ પર વ્યાપકપણે જનજાગૃતિનું નિર્માણ કરવાની જરૂર છે.
તેમણે સૂચન કર્યું હતું કે, આરોગ્ય સંભાળ "શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક રીતે 'ખુશ' રહેવાનો પ્રયાસ” સૂચિત કરે છે.
બીજી બધી બાબતો ઉપરાંત તેમણે કહ્યું હતું કે, આપણે અવશ્યપણે માનસિક આરોગ્ય વિશે ચર્ચા કરવા માટે ઇચ્છા દર્શાવવી જોઇએ.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, કાર્યદક્ષ અને પરવડે તેવી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલી "ગરીબો પર નાણાકીય બોજ ઘટાડી શકે છે, કામદારોની ઉત્પાદકતા વધારી શકે છે, શાળાઓમાં બાળકોની ગેરહાજરીમાં ઘટાડો લાવી શકે છે અને છેવટે તેનાથી વિકાસના સંબંધમાં પ્રબળ સકારાત્મક પ્રભાવ પડે છે.” શ્રી નાયડુએ એ વાતને ખાસ રેખાંકિત કરી હતી કે, “આ પ્રકારે સારું આરોગ્ય કોઇપણ વ્યક્તિ માટે, સમુદાય માટે અને વ્યાપક રીતે જોવામાં આવે તો આખા સમાજ માટે એક મિલકત સમાન છે.” તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , કાર્યદક્ષ અને પરવડે તેવી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલી "ગરીબો પર નાણાકીય બોજ ઘટાડી શકે છે, કામદારોની ઉત્પાદકતા વધારી શકે છે, શાળાઓમાં બાળકોની ગેરહાજરીમાં ઘટાડો લાવી શકે છે અને છેવટે તેનાથી વિકાસના સંબંધમાં પ્રબળ સકારાત્મક પ્રભાવ પડે છે.” શ્રી નાયડુએ એ વાતને ખાસ રેખાંકિત કરી હતી કે, “આ પ્રકારે સારું આરોગ્ય કોઇપણ વ્યક્તિ માટે, સમુદાય માટે અને વ્યાપક રીતે જોવામાં આવે તો આખા સમાજ માટે એક મિલકત સમાન છે.”.
તેમણે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં અને ખાસ કરીને અંતરિયાળ પ્રદેશોમાં આધુનિક તબીબી સુવિધાઓ લઇ જવા માટે ખાનગી ક્ષેત્રો માટે સક્રિયતાપૂર્વક ભાગીદારી કરવાનું સરકારોને સૂચન કર્યું હતું..
તેમણે ધ્યાને લીધું હતું કે, ઇચ્છિત લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવા માટે શાંતિપૂર્ણ માધ્યમોના ઉપયોગના કારણે આ ચળવળો દરેક જગ્યાએ દૃશ્ટાંતરૂપ રહી છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આપણી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલીમાં સુધારો લાવવા માટે, ખાનગી ક્ષેત્ર, નાગરિક સમાજ અને અન્ય સંગઠનોએ અવશ્યપણે સરકાર સાથે સક્રિયતાપૂર્વક ભાગીદારી કરવી જોઇએ..
આ સંદર્ભમાં તેમણે WHOની પરિભાષા ટાંકી હતી જેમાં કહ્યું છે કે, “આરોગ્ય એ માત્ર બીમારીની ગેરહાજરી નથી; તે લોકોનું પોતાના સમગ્ર જીવન દરમિયાન પોતાની સંભાવનાઓ વિકસાવવાનું સામર્થ્ય પણ છે.”.
તેમણે સાર્વજનિક અને ખાનગી ક્ષેત્રોના આરોગ્ય સંભાળ નિષ્ણાતોને બેઠાડુ જીવનશૈલી અને બિન -આરોગ્યપ્રદ ભોજનના કારણે થતા આરોગ્યના જોખમો વિરુદ્ધ ઝુંબેશ શરૂ હાથ ધરવા માટે આગળ આવવાનો અનુરોધ કર્યો હતો..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે, આરોગ્ય સંભાળના પરિપ્રેક્ષ્યમાં વધુ સર્વાંગી અને વ્યાપક અભિગમ અપનાવવાની જરૂર છે.
સ્વતંત્રતા પછી ભારતે આરોગ્ય સૂચકાંકોમાં પ્રાપ્ત કરેલી પ્રચંડ પ્રગતિનો સંદર્ભ ટાંકતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , એ સમયે એવા મોટા અને નોંધનીય પડકારો હતા જેના પર ખૂબ જ નક્કર પગલાં લેવાની જરૂર હતી.
નિરાલી મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલના શિલાન્યાસ પ્રસંગે સંબોધન આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , કોવિડ-19 મહામારીએ આપણને સારા આરોગ્ય વિશે ઘણો મહત્વનો બોધપાઠ શીખવ્યો છે અને તેમણે અવલોકન કર્યું હતું કે, સારી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલી વાસ્તવમાં કોઇપણ પ્રદેશના આર્થિક વિકાસને વેગ આપી શકે છે..
તેમણે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં અને ખાસ કરીને અંતરિયાળ પ્રદેશોમાં આધુનિક તબીબી સુવિધાઓ લઇ જવા માટે ખાનગી ક્ષેત્રો માટે સક્રિયતાપૂર્વક ભાગીદારી કરવાનું સરકારોને સૂચન કર્યું હતું.
1930માં વૈશ્વિક સ્વીકૃતિ મેળવનારી દાંડી કૂચને નોંધતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું હતું કે, તે આપણને આત્મશક્તિ અને આત્મ-નિર્ભરતાની તાકાતની યાદ અપાવે છે.
બીજી બધી બાબતો ઉપરાંત તેમણે કહ્યું હતું કે, આપણે અવશ્યપણે માનસિક આરોગ્ય વિશે ચર્ચા કરવા માટે ઇચ્છા દર્શાવવી જોઇએ..
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આપણી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલીમાં સુધારો લાવવા માટે, ખાનગી ક્ષેત્ર, નાગરિક સમાજ અને અન્ય સંગઠનોએ અવશ્યપણે સરકાર સાથે સક્રિયતાપૂર્વક ભાગીદારી કરવી જોઇએ.
તેમણે સાર્વજનિક અને ખાનગી ક્ષેત્રોના આરોગ્ય સંભાળ નિષ્ણાતોને બેઠાડુ જીવનશૈલી અને બિન-આરોગ્યપ્રદ ભોજનના કારણે થતા આરોગ્યના જોખમો વિરુદ્ધ ઝુંબેશ શરૂ હાથ ધરવા માટે આગળ આવવાનો અનુરોધ કર્યો હતો.
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ બિન -ચેપી રોગોના વધી રહેલા ભારણ પર વિશેષ ધ્યાન આપવાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
પાટીલ, નિરાલી મેડિકલ મેમોરિયલ ટ્રસ્ટના સ્થાપક શ્રી અનિલ મણીભાઇ નાઇક, લાર્સન એન્ડ ટુબ્રોના મેનેજિંગ ડાયરેક્ટર શ્રી એસ.એન.
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ બિન-ચેપી રોગોના વધી રહેલા ભારણ પર વિશેષ ધ્યાન આપવાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
શ્રી નાયડુએ આ પ્રદેશના લોકોની સેવા કરવા માટે આરોગ્ય સંભાળ સંકુલ ઉભું કરવા માટે L&T સમૂહના ચેરમેન શ્રી એ.એમ.
ગુજરાત સરકારના સામાજિક ન્યાય અને સશક્તિકરણ મંત્રી આદરણીય શ્રી ઇશ્વર પરમાર, નવસારીના સાંસદ શ્રી સી.આર.
વેંકૈયા નાયડુએ આજે આરોગ્ય સંભાળ માળખાગત સુવિધાઓમાં શહેરો અને ગામડાંઓ વચ્ચેની અસમાનતા દૂર કરવા માટે મિશન મોડ પર કામ કરવા આહ્વાન કર્યું હતું અને ખાનગી ક્ષેત્રોને અનુરોધ કર્યો હતો કે, તેઓ અર્ધ શહેરી તેમજ ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં પોતાનો પગદંડો વધુ મજબૂત કરે અને લોકોને પરવડે તેવા દરે આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ કરાવે.
શ્રી નાયડુએ આ પ્રદેશના લોકોની સેવા કરવા માટે આરોગ્ય સંભાળ સંકુલ ઉભું કરવા માટે L&T સમૂહના ચેરમેન શ્રી એ.એમ.
આ સંદર્ભમાં, તેમણે 2019ના WHOના અનુમાનોનો સંદર્ભ ટાંક્યો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, 7.5% ભારતીયો માનસિક આરોગ્યની બીમારીથી અસરગ્રસ્ત હતા અને મહામારીની અસરનો લોકોના માનસિક આરોગ્ય પર હજુ પૂરેપૂરો અંદાજ આંકવામાં આવ્યો નથી.
તેમણે માનસિક આરોગ્ય સાથે સંકળાયેલી કલંકની ભાવનાને દૂર કરવા માટે અને માનસિક આરોગ્યના પ્રશ્નો ઉકેલવા માટે સર્વાંગી અભિગમ અપનાવવા માટે આહ્વાન કર્યું હતું.
તેમણે ધ્યાને લીધું હતું કે, ઇચ્છિત લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવા માટે શાંતિપૂર્ણ માધ્યમોના ઉપયોગના કારણે આ ચળવળો દરેક જગ્યાએ દૃશ્ટાંતરૂપ રહી છે..
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ પ્રકારે સાથે મળીને, આપણે અવશ્યપણે માનવજાતની પીડાઓનું શમન કરવાની અને લોકોમાં ખુશીઓ ફેલાવવાની ઝંખના રાખીએ.”.
નિરાલી મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલના શિલાન્યાસ પ્રસંગે સંબોધન આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, કોવિડ-19 મહામારીએ આપણને સારા આરોગ્ય વિશે ઘણો મહત્વનો બોધપાઠ શીખવ્યો છે અને તેમણે અવલોકન કર્યું હતું કે, સારી આરોગ્ય સંભાળ પ્રણાલી વાસ્તવમાં કોઇપણ પ્રદેશના આર્થિક વિકાસને વેગ આપી શકે છે.
કેન્સર, ડાયાબિટિસ અને હૃદયની બીમારી જેવી જીવનશૈલી આધારિત બીમારીઓ હવે દેશમાં 60 ટકા કરતાં વધારે મૃત્યુ માટે જવાબદાર છે તે બાબતની નોંધ લેતા તેમણે એ વાતને રેખાંકિત કરી હતી કે, હાલમાં લોકોમાં આ બાબતે ખૂબ જ વ્યાપક જાગૃતિ લાવવાની જરૂરિયાત છે.
કેન્સર, ડાયાબિટિસ અને હૃદયની બીમારી જેવી જીવનશૈલી આધારિત બીમારીઓ હવે દેશમાં 60 ટકા કરતાં વધારે મૃત્યુ માટે જવાબદાર છે તે બાબતની નોંધ લેતા તેમણે એ વાતને રેખાંકિત કરી હતી કે, હાલમાં લોકોમાં આ બાબતે ખૂબ જ વ્યાપક જાગૃતિ લાવવાની જરૂરિયાત છે..
આ સંદર્ભમાં તેમણે WHOની પરિભાષા ટાંકી હતી જેમાં કહ્યું છે કે, “આરોગ્ય એ માત્ર બીમારીની ગેરહાજરી નથી; તે લોકોનું પોતાના સમગ્ર જીવન દરમિયાન પોતાની સંભાવનાઓ વિકસાવવાનું સામર્થ્ય પણ છે.” ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે , આરોગ્ય સંભાળના પરિપ્રેક્ષ્યમાં વધુ સર્વાંગી અને વ્યાપક અભિગમ અપનાવવાની જરૂર છે.
પોતાની વાતનું સમાપન કરતા પહેલાં, ઉપરાષ્ટ્રપતિએ મીઠા માટેની દાંડી કૂચ અને બારડોલી સત્યાગ્રહની ઐતિહાસિક ચળવળોનું સ્મરણ કર્યું હતું જે આ પ્રદેશમાં જ થઇ હતી.
સ્વતંત્રતા પછી ભારતે આરોગ્ય સૂચકાંકોમાં પ્રાપ્ત કરેલી પ્રચંડ પ્રગતિનો સંદર્ભ ટાંકતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, એ સમયે એવા મોટા અને નોંધનીય પડકારો હતા જેના પર ખૂબ જ નક્કર પગલાં લેવાની જરૂર હતી.
વિદેશ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને સંસદીય બાબતોના મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
પ્રધાનમંત્રીની સલાહને અનુસરીને ભારતના રાષ્ટ્રપતિએ મંત્રીમંડળના નીચેના સભ્યો વચ્ચે મંત્રાલયોની ફાળવણી કરવાની સૂચના આપી છે :- પ્રધાનમંત્રીની સલાહને અનુસરીને ભારતના રાષ્ટ્રપતિએ મંત્રીમંડળના નીચેના સભ્યો વચ્ચે મંત્રાલયોની ફાળવણી કરવાની સૂચના આપી છે :-.
સંરક્ષણ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને પ્રવાસન મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
નવી અને પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને રસાયણ અને ખાતર મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને આયુષ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
ઉપભોક્તા સાથે સંબંધિત બાબતો, અનાજ અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને પર્યાવરણ, વન અને આબોહવામાં પરિવર્તન મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
જનજાતિઓ સાથે સંબંધિત બાબતોના મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને જલશક્તિ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
ગૃહ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને યુવાનો સાથે સંબંધિત બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
વિદેશ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને સાંસ્કૃતિક મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
રાજ્ય કક્ષાના મંત્રીઓ (સ્વતંત્ર હવાલો) રાજ્ય કક્ષાના મંત્રીઓ ( સ્વતંત્ર હવાલો ).
પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
જલશક્તિ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને ખાદ્ય પ્રસંસ્કરણ ઉદ્યોગ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
ઉપભોક્તા સંબંધિત બાબતો, અનાજ અને જાહેર વિતરણ મંત્રી ; અને ટેક્સટાઇલ મંત્રી.
મત્સ્યપાલન, પશુ સંવર્ધન અને ડેરી મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને.
બંદર, જહાજ અને જળમાર્ગોના મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને પ્રવાસન મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
ઉપભોક્તા સાથે સંબંધિત બાબતો, અનાજ અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી ; અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયમાં રાજ્ય કક્ષાના મંત્રી.
દાંડી કૂચ (1930)માં ભાગ લેનારા મોટાભાગના સહભાગીઓ 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના હતા તે બાબતનું અવલોકન કરતા શ્રી નાયડુએ નોંધ્યું હતું કે, મીઠાના સત્યાગ્રહની આ ચળવળે ભારતના યુવાનો અને મહિલાઓને સ્વતંત્રતાના સંગ્રામ તરફ ખેંચી જવાની ભૂમિકા નિભાવી હતી.
સુબ્બારાવ, સાબરમતી આશ્રમ ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટી શ્રી સુદર્શન આયંગર સહિત અન્ય મહાનુભાવો પણ આ કાર્યક્રમ દરમિયાન ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા.
કોરોનાવાયરસ રોગચાળાએ આપણી ક્ષમતા , ઉદ્યોગસાહસિકતા અને નવીનતાના જુસ્સાની કસોટી કરી છે .
“ વસુધૈવ કુટુંબકમ્ ” ની ભાવના પર વિશેષ ભાર મૂકતા તેમણે એ બાબતે પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે , એકતરફ ભારતમાં સમગ્ર દુનિયાની સૌથી મોટી રસીકરણ કવાયત ચાલી રહી છે ત્યારે સાથે સાથે , ભારત દુનિયાના સંખ્યાબંધ દેશોમાં રસીનો જથ્થો પણ પહોંચાડી રહ્યું છે .
માત્ર સાક્ષરતા જ નથી વધી પરંતુ ઈનોવેશન અને ઉદ્યમશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે ..
એ જ ખરું અમૃત છે , એ જ સાચું સાર્વત્રિક વિઝન છે , જે આપણને વારસામાં મળ્યું છે ..
આથી જ ગાંધીજીએ ' મીઠા ' જેવી દૈનિક જરૂરિયાતની વસ્તુને તેમના સત્યાગ્રહનો વિષય બનાવ્યો હતો ..
એ જ વિઝનને આપણે વાસ્તવિકતામાં પરિવર્તિત કરીશું , આપણે આપણી મહેનત અને પ્રતિબદ્ધતા દ્વારા એને પવિત્ર અભિયાન બનાવીશું .
અમૃત મહોત્સવ આપણને અને આપણા દેશને ઉજ્જવળ ભવિષ્ય તરફ દોરી જશે ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે , કોરોના વાયરસ મહામારી દરમિયાન આપણા ખંત , ટકાઉક્ષમતા , ઉદ્યમશીલતા અને આવિષ્કારની લાગણી પુરવાર થઇ ગઇ છે .
તેમણે PPE કિટ્સ, સર્જિકલ ગ્લવ્ઝ, ફેસ માસ્કથી માંડીને વેન્ટિલેટર અને રસી જેવી આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના વિનિર્માણમાં આત્મનિર્ભર ભારતની દૂરંદેશીને સાર્થક કરવા માટે જે સંશોધકો, વૈજ્ઞાનિકો અને ઉદ્યોગ સાહસિકોએ સહિત તમામ લોકોએ મહેનત કરી તે સૌની પ્રશંસા કરી હતી.
આ પંચોતેર (75) વર્ષ દરમિયાન દેશના નાગરિકોએ તેમની પ્રતિભા અને પુરૂષાર્થથી રાષ્ટ્ર માટે અમૃત મંથન કર્યું છે ..
તેમના માટે મીઠા સત્યાગ્રહ સામાન્ય નાગરિકને સ્વાધીનતા આંદોલન સાથે જોડવાનું માધ્યમ હતું ..
અત્યારે દાંડીકૂચનું પુનઃઆયોજન પ્રતીકાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ છે , ખાસ કરીને જ્યારે આપણે વિવિધ પડકારોનો સામનો કરીએ છીએ , ત્યારે એક રાષ્ટ્ર તરીકે આપણી એક રહેવાની ક્ષમતાની કસોટી થઈ છે .
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમ પણ કહ્યું હતું કે , અમૃત મહોત્સવનો ઉદ્દેશ આપણી સ્વતંત્રતાના સંગ્રામના મહાન નાયકોને શ્રદ્ધાંજલી આપવા માટે છે અને તેમના આદર્શો તેમજ મૂલ્યોને સમર્પિત થવા માટે છે .
તેમણે ખેડૂતોને ' અગ્ર હરોળના યોદ્ધાઓ ' ગણાવતા કહ્યું હતું કે , ખેડૂતોએ કટોકટીના સમયમાં પણ દેશમાં આપણી ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનું કામ કર્યું છે ..
તેમના સંબોધનમાં સમાજમાં અસ્પૃશ્યતાનો વિરોધ , સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દ , સ્વદેશી જેવા વિષયો હતા ..
' આઝાદીનો અમૃત મહોત્સવ ' અંતર્ગત યોજવામાં આવેલી 25 દિવસ લાંબી ' દાંડી કૂચ ' નો સમાપન કાર્યક્રમ ગુજરાતના દાંડી ગામ ખાતે યોજવામાં આવ્યો હતો જ્યાં સંબોધન આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ પ્રત્યેક લોકોને મહાત્મા ગાંધીના જીવનમાંથી પ્રેરણા લેવા માટે કહ્યું હતું જેમણે હંમેશા તેમના વિરોધી સામે પણ વિનમ્ર અને આદરપૂર્ણ ભાષાનો જ ઉપયોગ કર્યો હતો .
ઘણી વાર જ્યારે દેશની સફરના ઇતિહાસના મૂળિયા તરફ જઈએ છીએ , ત્યારે આપણને ઐતિહાસિક ક્ષણોનો ભેટો થાય છે , જેણે ઇતિહાસના પ્રવાહને પલટી નાંખ્યો છે .
ગરીબી નાબૂદી , સરેરાશ વય , બાળ મૃત્યુ દર , માતૃત્વ સુરક્ષા , સાક્ષરતા વગેરે સામાજિક માનકો પર આપણી ઉપલબ્ધિઓ આપણા માટે ગૌરવનો વિષય છે ..
તેમણે એવો પણ અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો હતો કે , ' અમૃત મહોત્સવ ' આત્મનિર્ભર ભારતની લાગણી ફરી જાગૃત કરવા માટે અગ્રેસર બનવો જોઇએ .
કોરોના કાળમાં જોકે કેટલીક હદ સુધી લોકોએ પોતાની અંગત સ્વતંત્રતા ગુમાવી તો પણ આ પડકારે આપણને આત્મનિર્ભરતાનો નવો પાઠ પણ શીખવાડ્યો ..
આપણને વસુધૈવ કુટુમ્બકમ ની ભાવના સાથે અન્ય દેશોની સેવા કરવાનો સંતોષ છે ..
આપણે ગામડામાં માર્ગ , સંચાર અને સંપર્ક ક્રાંતિ લાવવામાં સફળ રહ્યા છીએ ..
તેમણે સિક્કિમ , છત્તીસગઢ અને ગુજરાતના લોક કલાકારો દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલા આકર્ષક સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો પણ નિહાળ્યા હતા ..
વસુધૈવ કુટુંબકમ્ ના આપણા સનાતન આદર્શને અનુરુપ , આપણી આત્મ નિર્ભરતાનો અર્થ વિશ્વ વ્યવસ્થાથી દૂર ભાગવાનો નથી પરંતુ વિશ્વના કલ્યાણનો છે .
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, આ એવો મહોત્સવ છે જે આપણે આપણી છુપાયેલી શક્તિઓને ફરી શોધવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે અને દેશના સૌહાર્દમાં આપણું યોગ્ય સ્થાન ફરી પ્રાપ્ત કરવા માટે નિષ્ઠાપૂર્ણ અને તાલમેલપૂર્ણ પગલાં લેવા માટે કહે છે.
ગુજરાતના રાજ્યપાલ શ્રી આચાર્ય દેવવ્રત, ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી વિજય રૂપાણી, સિક્કિમના મુખ્યમંત્રી શ્રી પ્રેમસિંહ તમાંગ, કેન્દ્રીય પર્યટન અને સાંસ્કૃતિક રાજ્યમંત્રી (સ્વતંત્ર પ્રભાર) શ્રી પ્રહલાદસિંહ પટેલ, ગુજરાતના નાયબ મુખ્યમંત્રી શ્રી નીતિન પટેલ, સાંસદ શ્રી સી.આર.
ટેસ્ટિંગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરથી લઈને પીપીઈ કિટ , વેન્ટીલેટર અને દવાઓનું નિર્માણ દેશમાં જ મોટા પાયા પર કરવામાં આવ્યું .
તેમણે કહ્યું હતું કે, ભારત પોતાની સમૃદ્ધિ અન્ય રાષ્ટ્રો સાથે વહેંચવામાં માને છે.
વેંકૈયા નાયડુએ આજે જાહેર સંબોધન કરતી વખતે શબ્દોમાં નમ્રતા અને ભાષામાં શિષ્ટાચાર જાળવી રાખવાની જરૂરિયાત પર વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, સ્વસ્થ અને મજબૂત લોકશાહી માટે તે જરૂરી છે.
જ્યારે ભારતમાં દુનિયાનું સૌથી મોટું રસીકરણ અભિયાન ચાલી રહ્યું છે , ત્યારે અહીંથી દુનિયાભરના દેશોમાં મોટી સંખ્યામાં રસીનો પુરવઠો પણ પહોંચી રહ્યો છે ..
તેમણે કહ્યું હતું કે, “ગાંધીજીનો અહિંસાનો સિદ્ધાંત માત્ર શારીરિક હિંસા પૂરતો સિમિત નથી પરંતુ તેમાં શબ્દો તેમજ વિચારોમાં પણ અહિંસા સમાયેલી છે”.
આપણે વિદેશી મૂડી રોકાણ , વિદેશી તકનીકથી આશંકિત ના થવું જોઈએ જો કે આત્મ વિશ્વાસની સાથે તેને અપનાવવું જોઈએ .
મહાત્મા ગાંધીની આઇકોનિક દાંડીની મીઠાની કૂચને આપણી સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં એક જળવિભાજક ક્ષણ ગણાવીને શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે, તેનાથી ઇતિહાસની દિશા બદલાઇ ગઇ છે.
પરંતુ તેમના વિરોધ પ્રત્યે પણ આદરપૂર્વક પોતાની ભાષાનો પ્રયોગ , ગાંધીજીના પત્રોની વિશેષતા છે .
આથી , ગાંધીજીના સત્યાગ્રહનો ઉદ્દેશ માત્ર રાજકીય સ્વતંત્રતાનો ન હોતો પરંતુ રાષ્ટ્રના સાંસ્કૃતિક ઉત્કર્ષનો પણ હતો .
તેમણે એવો પણ અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો હતો કે, 'અમૃત મહોત્સવ' આત્મનિર્ભર ભારતની લાગણી ફરી જાગૃત કરવા માટે અગ્રેસર બનવો જોઇએ.
પોતાના પત્રોમાં તેઓ લોર્ડ ઇરવિનને “ ડિયર ફ્રેન્ડ ” લખીને સંબોધિત કરતા હતા ..
આ એવું ભારત છે , જે અન્ય દેશો સાથે પોતાની સમૃદ્ધિને વહેંચે છે .
તેમણે યુવાનોને દાંડી સ્મારકની મુલાકાત લેવા માટે અને આપણા 'રાષ્ટ્રપિતા'એ આપેલા સંદેશમાંથી પ્રેરણા મેળવવા માટે અનુરોધ કર્યો હતો.
આર્થિક રીતે આપણા ખેડૂતોએ આપણને કૃષિ ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભર બનાવ્યા છે ..
આજે દાંડીકૂચનું સમાપન થયું છે , જેની ઉજવણી કરવા માટે યોજાયેલા કાર્યક્રમમાં હું સામેલ થયો છે .
અહીં એ ધ્યાનમાં લેવું જરૂરી છે કે આજે આપણે એક સશક્ત સંપ્રભૂતાપૂર્ણ , સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર છીએ .
ભારતની સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણી કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 12 માર્ચ 2021 ના રોજ અમદાવાદમાં આવેલા સાબરમતી આશ્રમ ખાતેથી ' આઝાદીનો અમૃત મહોત્સવ ' નો પ્રારંભ કર્યો હતો જે 75 અઠવાડિયા સુધી ચાલનારી ઉજવણી છે .
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “આ એવો દેશ છે જે, બંધારણીય મૂલ્યોનું જતન કરે છે અને સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસો ધરાવે છે અને સબ કા સાથ, સબ કા વિકા, સબ કા વિશ્વાસની ભાવના સાથે તાલ મિલાવીને દરેક લોકોના કલ્યાણ માટે ઘેરી કટિબદ્ધતા ધરાવે છે.” ઉપરાષ્ટ્રપતિએ વધુમાં કહ્યું હતું કે , ગાંધીજી અને સરદાર પટેલ જેવા મહાપુરુષોના સંદેશા આપણને આપણાં સપનાંના ભારતનું નિર્માણ કરવા માટે એકજૂથ થઇને કામ કરવા માટેની પ્રેરણા આપે છે .
આથી, ગાંધીજીના સત્યાગ્રહનો ઉદ્દેશ માત્ર રાજકીય સ્વતંત્રતાનો ન હોતો પરંતુ રાષ્ટ્રના સાંસ્કૃતિક ઉત્કર્ષનો પણ હતો.
આથી જ ગાંધીજીએ 'મીઠા' જેવી દૈનિક જરૂરિયાતની વસ્તુને તેમના સત્યાગ્રહનો વિષય બનાવ્યો હતો.
પોતાની મુલાકાતને યાદગાર ગણાવતા અને આ મુલાકાતને ખૂબ જ ભાવનાત્મક અનુભવ ગણાવતા શ્રી નાયડુએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે, તમામ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓની સ્મૃતિમાં આવા સ્મારકોનું નિર્માણ કરવાની જરૂરિયાત છે જેથી તેમના પરથી યુવા પેઢીને પ્રેરણા આપી શકાય અને તેમના આદર્શોને યુવા પેઢી અનુસરી શકે.
તેમના અનુસાર આમાંથી કોઈપણ ત્રિકોણ બગાડતું તો તે વર્ગ પોતાનો આકાર ખોઈ બેસશે ..
આ મહોત્સવ દરમિયાન છેલ્લા 75 વર્ષમાં ભારતે જે ઝડપી વેગે પ્રગતિ કરી છે તેની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે .
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમ પણ કહ્યું હતું કે, અમૃત મહોત્સવનો ઉદ્દેશ આપણી સ્વતંત્રતાના સંગ્રામના મહાન નાયકોને શ્રદ્ધાંજલી આપવા માટે છે અને તેમના આદર્શો તેમજ મૂલ્યોને સમર્પિત થવા માટે છે.
તેમની અહિંસા માત્ર શારીરિક હિંસા સુધી જ સીમિત નહોતી પરંતુ વચન અને વિચારોમાં પણ અહિંસા જરૂરી હતી ..
છેલ્લા 75 વર્ષમાં રાષ્ટ્રએ કરેલી પ્રગતિ વિશે વાત કરતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે , વર્ષોના આ સમય દરમિયાન , આપણે રાષ્ટ્રની એકતા અને અખંડિતાને વધુ મજબૂત કરી શક્યા છીએ , લોકશાહીની પ્રક્રિયામાં તમામ વર્ગોની સહભાગીતા સુનિશ્ચિત કરી શક્યા છીએ , આપણી જાતને ખાદ્યન્નના ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર કરી શક્યા છીએ , આરોગ્ય સૂચકાંકોમાં સુધારો આવ્યો છે અને દેશમાં ભૌતિક તેમજ ઇલેક્ટ્રોનિક માળખાકીય સુવિધાનું સર્જન પણ કરી શક્યા છીએ .
1947 નું ભારત આર્થિક રીતે શુષ્ક હતું , ધાર્મિક વિભાજને સમાજની એકતાને તોડી નાંખી હતી , સંપ્રભુતા પર આક્રમણ થયું હતું , રાજનૈતિક રીતે દેશ રજવાડાઓમાં વહેંચાયેલું હતું ..
આ એવું ભારત છે , જેનું નિર્માણ આપણી સરકારોએ કર્યું છે ..
ગાંધીજીએ પોતે દાંડીની નજીક ધરસાના સોલ્ટ વર્ક્સ પર પ્રદર્શન કરવાની અપીલ કરી જેનું નેતૃત્વ કસ્તૂરબાજી તથા સરોજિની નાયડૂજીએ કર્યું .
મહાત્મા ગાંધીએ 1931માં યંગ ઇન્ડિયામાં લખેલા એક લેખનો સંદર્ભ આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, 'પૂર્ણ સ્વરાજ' ત્યાં સુધી પ્રાપ્ત ના થઇ શકે જ્યાં સુધી તવંગરોને મળતી સુવિધાઓ અને અધિકારીઓ દેશમાં ગરીબો સુધી પણ સમાન પ્રમાણમાં ના પહોંચે.
તેમણે યુવાનોને દાંડી સ્મારકની મુલાકાત લેવા માટે અને આપણા ' રાષ્ટ્રપિતા ' એ આપેલા સંદેશમાંથી પ્રેરણા મેળવવા માટે અનુરોધ કર્યો હતો ..
ગાંધીજીના વિચારમાં રાજનૈતિક ગુલામી માત્ર આર્થિક શોષણ જ નહીં પરંતુ સમગ્ર સમાજની સંસ્કૃતિ બરબાદ પણ કરતી હતી ..
તેના માટે આત્મનિર્ભરતા આ અંગત સંપ્રભુતા , વ્યક્તિગત આઝાદીનો આધાર હતો .
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણે આજે જેની પ્રતિકાત્મક ફરી મુલાકાત લઇ રહ્યાં છીએ તે દાંડી કૂચ પડકારનો સામનો કરતી વખતે એકજૂથ થઇને રહેવાના આપણા રાષ્ટ્રના સામર્થ્યને સૂચિત કરે છે .” વિકાસના માર્ગે એકજૂથ થઇને આગળ વધવાના આ સામર્થ્યએ સંખ્યાબંધ સકારાત્મક પરિણામો આપ્યા છે તેની નોંધ લેતા તેમણે એક વાત પણ રેખાંકિત કરી હતી કે , ભવિષ્યમાં પણ માર્ગનું આવી જ રીતે અનુસરણ કરવામાં આવે તે પણ જરૂરી છે ..
આજે વિવિધ આંતરરાષ્ટ્રીય રેટિંગ એજન્સીઓ ભારતની આર્થિક પ્રગતિને લઈને આશાવાદી છે .
આ એવું રાષ્ટ્ર છે , જે બંધારણીય મૂલ્યોને જાળવે છે અને એના લોકતાંત્રિક મૂળિયાઓને પ્રોત્સાહન આપે છે ..
2 માર્ચ , 1930 ના રોજ લોર્ડ ઇરવિનને લખેલો પત્ર એક મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ હતો જેમાં તેઓ ભારતમાં અંગ્રેજી શાસનને અભિશાપ જણાવતા હતા , તેમની આર્થિક અને કરનીતિની ખૂબ આલોચના કરતા હતા ..
એ સંતોષનો વિષય છે કે પડકારોના આ સમયમાં પણ દેશ ગાંધીજીની નૈતિકતાનું અનુસરણ કરી રહ્યો છે .
તેઓ સ્વરાજનો એક વર્ગ વર્ણવે છે , જેમાં એક તરફ રાજનૈતિક આઝાદી છે તો બીજી તરફ આર્થિક આબાદી .
મને વિશ્વાસ છે કે આ અવસર પર “ ભારત 2047 ” અંતર્ગત આપણે આઝાદીના 100 વર્ષ પર , એક નવા ભારતની રૂપરેખા પણ તૈયાર કરીશુ અને આગામી 25 વર્ષમાં તેને પૂર્ણ પણ કરીશું ..
મહાત્મા ગાંધીની આઇકોનિક દાંડીની મીઠાની કૂચને આપણી સ્વતંત્રતાના સંગ્રામમાં એક જળવિભાજક ક્ષણ ગણાવીને શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે , તેનાથી ઇતિહાસની દિશા બદલાઇ ગઇ છે .
આપણે આ માર્ગ પર અગ્રેસર થવાનું જાળવી રાખીશું , આત્મવિશ્વાસ સાથે એક પછી એક પગલાં લઈશું , એક પછી એક યોગ્ય ડગલું ભરીશું અને એકબીજાના સથવારે ઉચિત કામગીરી કરીશું ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે, કોરોના વાયરસ મહામારી દરમિયાન આપણા ખંત, ટકાઉક્ષમતા, ઉદ્યમશીલતા અને આવિષ્કારની લાગણી પુરવાર થઇ ગઇ છે.
ગાંધીજી ગુલામીના કારણે થયેલ રાષ્ટ્રની સાંસ્કૃતિક , નૈતિક અને ચારિત્ર્યિક પતનથી વધારે ચિંતિત હતા .
ગત એક વર્ષમાં ચિકિત્સા ક્ષેત્રમાં આપણી આત્મ નિર્ભરતા વધવાના કારણે જ આ સંભવ થઈ શક્યું છે ..
એ જ નહીં , દાંડી યાત્રાની પ્રેરણાથી દેશના વિવિધ ભાગોમાં સ્થાનીક સ્તર પર મીઠા સત્યાગ્રહ કરવામાં આવ્યો , જેમાં મોટી સંખ્યામાં મહિલાઓએ ભાગ લીધો ..
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આ જ એ અમૃત છે જે આપણા વારસામાં રહેલું એક શાશ્વત સાર્વત્રિક દૂરંદેશી છે ” અને તેમણે સંતોષની લાગણી વ્યક્ત કરતા કહ્યું હતું કે , આ કસોટીના સમયમાં પણ , આપણો દેશ ગાંધીજીની નૈતિક વિચારધારાને ખૂબ જ સારી રીતે અનુસરી રહ્યો છે ..
26 જાન્યુઆરી , 1930 ના રોજ દેશભરમાં પ્રથમ સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવવામાં આવ્યો , તિરંગો લહેરાવવામાં આવ્યો , શરાબ બંધી , અસ્પૃશ્યતાને સમાપ્ત કરવાની પ્રતિજ્ઞા લેવામાં આવી , સ્વદેશી અપનાવવા અને સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દ કામ રાખવાની પ્રતિજ્ઞા લેવામાં આવી ..
આ પ્રસંગે, શ્રી નાયડુએ કોવિડ-19 દરમિયાન લાગુ કરવામાં આવેલા લૉકડાઉન સહિત સંખ્યાબંધ પડકારો વચ્ચે પણ વિક્રમી પ્રમાણમાં કૃષિ ઉત્પાદન કરનારા ખેડૂત સમુદાયની કામગીરીને બિરદાવી હતી.
ભારતની સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણી કરવા માટે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 12 માર્ચ 2021ના રોજ અમદાવાદમાં આવેલા સાબરમતી આશ્રમ ખાતેથી 'આઝાદીનો અમૃત મહોત્સવ'નો પ્રારંભ કર્યો હતો જે 75 અઠવાડિયા સુધી ચાલનારી ઉજવણી છે.
આ અવસર પર હું તે સૌ વિભૂતિઓની પુણ્ય સ્મૃતિને સાદર નમન કરું છું ..
એટલે જ તેમણે મીઠા જેવી સામાન્ય પરંતુ રોજબરોજ માટેની જરૂરી વસ્તુનો પોતાના સત્યાગ્રહનો ઉદ્દેશ બનાવ્યો ..
ડબલ્યુએચઓએ ભારતની વેક્સિન ઉત્પાદન ક્ષમતાને વિશ્વ માટે જરૂરી જણાવી છે ..
આ દરમિયાન લગભગ ત્રણ સો પંચ્યાસી (385) કિલોમીટરની પદયાત્રા કરનારા , એક્યાસી (81) સ્વયંસેવી કાર્યકર્તાઓનું હાર્દિક અભિનંદન કરું છું ..
આજે વેક્સિન મૈત્રી અંતર્ગત ભારત 53 થી વધુ દેશો , ખાસ કરીને પડોશી દેશો અને વિકાસશીલ દેશોને વેક્સિન ઉપલબ્ધ કરાવી રહ્યું છે .
ગાંધીજીનું સ્વરાજ , ગરીબનું સ્વરાજ માર્ચ , 1931 માં યંગ ઈન્ડિયામાં લખેલ તેમના લેખમાં તેઓ માને છે કે જ્યાં સુધી ગરીબોની એ બધી જરૂરિયાતો , સુવિધાઓ પૂરી નથી થતી જે કોઈપણ ધનિકને મળે છે , ત્યાં સુધી સ્વરાજ , પૂર્ણ સ્વરાજ નથી .
એટલે કે જે પથ મહાપુરુષો દ્વારા બતાવાયો છે તેના પર ચાલવું જોઈએ .
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , “ આ એવો દેશ છે જે , બંધારણીય મૂલ્યોનું જતન કરે છે અને સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસો ધરાવે છે અને સબ કા સાથ , સબ કા વિકા , સબ કા વિશ્વાસની ભાવના સાથે તાલ મિલાવીને દરેક લોકોના કલ્યાણ માટે ઘેરી કટિબદ્ધતા ધરાવે છે .”.
અંગ્રેજ સરકાર દ્વારા ગણતંત્ર રાજ્ય પર પણ આશ્વાસન ન અપાતા , ડિસેમ્બર 1929 માં લાહોર અધિવેશનમાં “ પૂર્ણ સ્વરાજ ” ની ઘોષણા કરવામાં આવી હતી ..
જ્યારે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ 12 માર્ચ , 2021 ના રોજ અમદાવાદના સાબરમતી આશ્રમથી ભારતની આઝાદીના 75 વર્ષની ઉજવણી કરવા 75 અઠવાડિયાનો મહોત્સવ આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ નો શુભારંભ કર્યો હતો , ત્યારે તેમણે છેલ્લાં 75 વર્ષમાં ભારતે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં કરેલી ઝડપથી પ્રગતિની ઉજવણી કરવાના એક ઉત્સવની શરૂઆત કરી હતી ..
છેલ્લા 75 વર્ષમાં રાષ્ટ્રએ કરેલી પ્રગતિ વિશે વાત કરતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે, વર્ષોના આ સમય દરમિયાન, આપણે રાષ્ટ્રની એકતા અને અખંડિતાને વધુ મજબૂત કરી શક્યા છીએ, લોકશાહીની પ્રક્રિયામાં તમામ વર્ગોની સહભાગીતા સુનિશ્ચિત કરી શક્યા છીએ, આપણી જાતને ખાદ્યન્નના ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર કરી શક્યા છીએ, આરોગ્ય સૂચકાંકોમાં સુધારો આવ્યો છે અને દેશમાં ભૌતિક તેમજ ઇલેક્ટ્રોનિક માળખાકીય સુવિધાનું સર્જન પણ કરી શક્યા છીએ.
અમૃત મહોત્સવના પાંચ સ્તંભ છે , આઝાદીનું આંદોલન , 75 પર વિચારો , 75 ની ઉપલબ્ધિઓ , 75 ની ક્રિયા , 75 નું સમાધાન ..
અને તેમના સત્યાગ્રહનો ઉદ્દેશ , માત્ર રાજનૈતિક આઝાદી નહોતી પરંતુ રાષ્ટ્રનો નૈતિક અને ચારિત્ર્યિક ઉત્થાન હતો ..
ગુજરાતના રાજ્યપાલ શ્રી આચાર્ય દેવવ્રત , ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી વિજય રૂપાણી , સિક્કિમના મુખ્યમંત્રી શ્રી પ્રેમસિંહ તમાંગ , કેન્દ્રીય પર્યટન અને સાંસ્કૃતિક રાજ્યમંત્રી ( સ્વતંત્ર પ્રભાર ) શ્રી પ્રહલાદસિંહ પટેલ , ગુજરાતના નાયબ મુખ્યમંત્રી શ્રી નીતિન પટેલ , સાંસદ શ્રી સી .
દિવસના પ્રારંભમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિએ પ્રાર્થના મંદિર ખાતે ગાંધીજીને શ્રદ્ધાંજલી અર્પણ કરી હતી અને પ્રતિકાત્મક દાંડી કૂચમાં ભાગ લેનારા તમામ સહભાગીઓ સાથે સંવાદ કર્યો હતો .
ગત 75 વર્ષોમાં રાષ્ટ્ર મહાત્માજી દ્વારા દેખાડેલા “ સૌનો સાથ , સૌનો વિકાસ અને સૌનો વિશ્વાસ ” માર્ગ પર જ ચાલ્યો છે .
આપણે આપણી એકતાને આપણી દીવાદાંડી , આપણું પ્રેરકબળ બનાવવું પડશે , કારણ કે આપણે એકબીજાના સાથસહકારમાં આપણા પ્રયાસોને વધારીશું કે મંથન કરીશું , જેમાંથી આપણને અમૃત મળશે .
દરેક ગામડાંમાં વીજળી ઉપલબ્ધ થઈ રહી છે , હવે અમારા પ્રયત્નો છે દરેક ઘરમાં પેયજળ ઉપલબ્ધ હોય ..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે જાહેર સંબોધન કરતી વખતે શબ્દોમાં નમ્રતા અને ભાષામાં શિષ્ટાચાર જાળવી રાખવાની જરૂરિયાત પર વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો અને કહ્યું હતું કે , સ્વસ્થ અને મજબૂત લોકશાહી માટે તે જરૂરી છે ..
આ શુભઅવસર પર 1930 માં મહાત્માજીની સાથે ચાલનારા એ હજારો ભારતવાસીઓ પ્રત્યે નતમસ્તક છું , જે દેશના વિવિધ ક્ષેત્રોથી આવ્યા અને મહાત્મા ગાંધીના નેતૃત્વમાં આ યાત્રામાં જોડાયા ..
તેમણે સૈફી વિલાની પણ મુલાકાત લીધી હતી જ્યાં ગાંધીજીએ 4 એપ્રિલ 1930ના રોજ રાત્રિ રોકાણ કર્યું હતું.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ ગાંધીજીનો અહિંસાનો સિદ્ધાંત માત્ર શારીરિક હિંસા પૂરતો સિમિત નથી પરંતુ તેમાં શબ્દો તેમજ વિચારોમાં પણ અહિંસા સમાયેલી છે ”.
મહાત્મા ગાંધીની દાંડી યાત્રાની એકાણુંમી (91) વર્ષગાંઠ પર , એ ઐતિહાસિક ઘટનાની સ્મૃતિમાં સાબરમતી આશ્રમથી આ પદયાત્રાની શરૂઆત કરવામાં આવી ..
આ કાર્યક્રમ દરમિયાન , ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ગુજરાત રાજ્ય હસ્તકળા વિકાસ નિગમના ઉત્પાદન જીઓગ્રાફિકલ ઇન્ડિકેશન (GI TAG) પર વિશેષ પરબીડિયાં બહાર પાડ્યા હતા .
તેમના માટે ધર્મ કોઈપણ હોઈ શકે છે , હિન્દુ , ઈસ્લામ કે ક્રિશ્ચિયન .
મહામારી દરમિયાન પણ દેશને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે એક નવા ઉપાયો કરવામાં આવી રહ્યા છે ..
પોતાની મુલાકાતને યાદગાર ગણાવતા અને આ મુલાકાતને ખૂબ જ ભાવનાત્મક અનુભવ ગણાવતા શ્રી નાયડુએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે , તમામ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓની સ્મૃતિમાં આવા સ્મારકોનું નિર્માણ કરવાની જરૂરિયાત છે જેથી તેમના પરથી યુવા પેઢીને પ્રેરણા આપી શકાય અને તેમના આદર્શોને યુવા પેઢી અનુસરી શકે .
1931 માં અમેરિકાના પ્રસિદ્ધ ટાઈમ્સ પત્રિકાએ ગાંધીજીને “ ” જાહેર કર્યા ..
આપણે આપણી એકતાના બળે જ વિકાસના માર્ગે ખભેખભો મિલાવવા સક્ષમ છીએ , જેના આપણે ઘણા સકારાત્મક પરિણામો મળ્યાં છે ..
આ એવું ભારત છે , જેનું સ્વપ્ન આપણા સ્વતંત્રતાસેનાનીઓ અને બંધારણના ઘડવૈયાઓએ જોયું હતું ..
આપણા બંધારણીય મૂલ્યોને જાળવવા એ આપણા લોકોના વિકાસ અને કલ્યાણ પ્રત્યે ઊંડી કટિબદ્ધતા છે , કારણ કે સરકારનો સિદ્ધાંત સબ કા સાથ , સબ કા વિકાસ , સબ કા વિશ્વાસ છે અને એ એની કામગીરીમાં અતિ સ્પષ્ટ છે ..
આ એવું ભારત છે , જે મજબૂત હોવાની સાથે અહિંસાના માર્ગે અગ્રેસર છે ..
ગાંધીજીની સ્વતંત્રતાની પરિકલ્પના સમજાવતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , તેઓ માનતા હતા કે રાજકીય ગુલામીથી માત્ર આર્થિક શોષણ નથી થતું પરંતુ સાંસ્કૃતિક રીતે પણ તે સમાજને ખતમ કરી નાંખે છે .
ગાંધીજીના સંઘર્ષ , સંસ્થાનવાદી શાસનના શોષણથી મનુષ્યની પોતાની અંગત સ્વતંત્ર સંપ્રભુતાને બચાવવા માટે હતી .
રોક્રડ સમયમાં આપણા વૈજ્ઞાનિકોએ નવી વેક્સિન વિકસિત પણ કરી અને મોટા પ્રમાણમાં વેક્સિનનું ઉત્પાદન કરવામાં આવી રહ્યું છે ..
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , રાજકીય પક્ષોએ તેમના હરીફો સાથે શત્રુઓ જેવું વર્તન ના કરવું જોઇએ ..
ત્યારબાદ, શ્રી નાયડુએ રાષ્ટ્રીય મીઠા સત્યાગ્રહ સ્મારકની મુલાકાત લીધી હતી જે મીઠાના સત્યાગ્રહમાં ભાગ લેનારા તમામ એક્ટિવિસ્ટ અને સહભાગીઓની સ્મૃતિમાં બાંધવામાં આવ્યું છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ જ એ અમૃત છે જે આપણા વારસામાં રહેલું એક શાશ્વત સાર્વત્રિક દૂરંદેશી છે” અને તેમણે સંતોષની લાગણી વ્યક્ત કરતા કહ્યું હતું કે, આ કસોટીના સમયમાં પણ, આપણો દેશ ગાંધીજીની નૈતિક વિચારધારાને ખૂબ જ સારી રીતે અનુસરી રહ્યો છે.
ઓડિશામાં રમા દેવી , સરલા દેવીજીના નેતૃત્વમાં સ્થાનિક મહિલાઓને મીઠા સત્યાગ્રહ કર્યો , તમિલનાડુમાં ચક્રવર્તી રાજગોપાલાચારીજીના નેતૃત્વમાં વેદારણ્યમમાં મીઠા સત્યાગ્રહ કરવામાં આવ્યો જેમાં રુક્મણિ લક્ષ્મીપતિએ ગિરફતારી વહોરી ..
અમૃત મહોત્સવથી આત્મનિર્ભર ભારતની , દેશના પુનર્જાગરણના નવા યુગની શરૂઆત થવી જોઈએ ..
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આપણે આજે જેની પ્રતિકાત્મક ફરી મુલાકાત લઇ રહ્યાં છીએ તે દાંડી કૂચ પડકારનો સામનો કરતી વખતે એકજૂથ થઇને રહેવાના આપણા રાષ્ટ્રના સામર્થ્યને સૂચિત કરે છે.” વિકાસના માર્ગે એકજૂથ થઇને આગળ વધવાના આ સામર્થ્યએ સંખ્યાબંધ સકારાત્મક પરિણામો આપ્યા છે તેની નોંધ લેતા તેમણે એક વાત પણ રેખાંકિત કરી હતી કે, ભવિષ્યમાં પણ માર્ગનું આવી જ રીતે અનુસરણ કરવામાં આવે તે પણ જરૂરી છે.
“વસુધૈવ કુટુંબકમ્”ની ભાવના પર વિશેષ ભાર મૂકતા તેમણે એ બાબતે પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે, એકતરફ ભારતમાં સમગ્ર દુનિયાની સૌથી મોટી રસીકરણ કવાયત ચાલી રહી છે ત્યારે સાથે સાથે, ભારત દુનિયાના સંખ્યાબંધ દેશોમાં રસીનો જથ્થો પણ પહોંચાડી રહ્યું છે.
તેમણે ખેડૂતોને 'અગ્ર હરોળના યોદ્ધાઓ' ગણાવતા કહ્યું હતું કે, ખેડૂતોએ કટોકટીના સમયમાં પણ દેશમાં આપણી ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનું કામ કર્યું છે.
તેમણે દાંડી કૂચની ઉજવણીમાં ભાગ લેનારા અને 25 દિવસમાં 385 કિલોમીટરનું અંતર પગપાળાં કાપનારા 81 સ્વયંસેવકોને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા .
ગત 75 વર્ષોમાં આપણે દેશની એકતા અને અખંડિતતા સુદ્રઢ કરી છે ..
જેની પ્રતિક્રિયામાં નહેરુ રિપોર્ટ પસાર કરવામાં આવ્યો જેમાં ભ રત માટે ગણતંત્ર રાજ્ય ( ડોમિનિયન સ્ટેટસ ) ની માંગ કરવામાં આવી હતી .
શ્રી નાયડુએ ઉમેર્યું હતું કે, તેમણે હંમેશા અસ્પૃશ્યતા, સામુદાયિક સૌહાર્દ અને 'સ્વદેશી' જેવા મુદ્દાઓ ઉઠાવ્યા હતા.
આ મહોત્સવ આપણા સ્વાધીનતા સંગ્રામના નાયકોના ત્યાગ અને તપસ્યા પ્રત્યે કૃતજ્ઞ સમ્માન પ્રગટ કરવા માટેનો છે .
શ્રી નાયડુએ ઉમેર્યું હતું કે , તેમણે હંમેશા અસ્પૃશ્યતા , સામુદાયિક સૌહાર્દ અને ' સ્વદેશી ' જેવા મુદ્દાઓ ઉઠાવ્યા હતા ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , આ એવો મહોત્સવ છે જે આપણે આપણી છુપાયેલી શક્તિઓને ફરી શોધવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે અને દેશના સૌહાર્દમાં આપણું યોગ્ય સ્થાન ફરી પ્રાપ્ત કરવા માટે નિષ્ઠાપૂર્ણ અને તાલમેલપૂર્ણ પગલાં લેવા માટે કહે છે ..
આ એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત છે , એક ભારત છે અને શ્રેષ્ઠ ભારત છે .
કરમાં છૂટ ઉપરાંત કેટલાક પસંદ કરાયેલા ઉદ્યોગોને રાજકોષમાંથી સહાય આપવામાં આવી રહી છે .
તેમણે કહ્યું હતું કે , ભારત પોતાની સમૃદ્ધિ અન્ય રાષ્ટ્રો સાથે વહેંચવામાં માને છે .
દાંડી કૂચ (1930) માં ભાગ લેનારા મોટાભાગના સહભાગીઓ 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના હતા તે બાબતનું અવલોકન કરતા શ્રી નાયડુએ નોંધ્યું હતું કે , મીઠાના સત્યાગ્રહની આ ચળવળે ભારતના યુવાનો અને મહિલાઓને સ્વતંત્રતાના સંગ્રામ તરફ ખેંચી જવાની ભૂમિકા નિભાવી હતી ..
79 સત્યાગ્રહીઓથી શરુ થયેલ દળ , દાંડી પહોંચતા ઘણાં કિલોમીટર લાંબુ અભિયાન બની ગયું .
તેમણે PPE કિટ્સ , સર્જિકલ ગ્લવ્ઝ , ફેસ માસ્કથી માંડીને વેન્ટિલેટર અને રસી જેવી આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના વિનિર્માણમાં આત્મનિર્ભર ભારતની દૂરંદેશીને સાર્થક કરવા માટે જે સંશોધકો , વૈજ્ઞાનિકો અને ઉદ્યોગ સાહસિકોએ સહિત તમામ લોકોએ મહેનત કરી તે સૌની પ્રશંસા કરી હતી ..
આ કાર્યક્રમ દરમિયાન, ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ગુજરાત રાજ્ય હસ્તકળા વિકાસ નિગમના ઉત્પાદન જીઓગ્રાફિકલ ઇન્ડિકેશન (GI TAG) પર વિશેષ પરબીડિયાં બહાર પાડ્યા હતા.
25 દિવસ સુદી લગભગ 385 કિલોમીટરન યાત્રા દરમિયાન ગાંધીજી 22 સ્થળો પર રોકાયા અને ત્યાંના સ્થાનિક સમુદાયોને સંબોધિત કર્યા ..
તેમણે સૈફી વિલાની પણ મુલાકાત લીધી હતી જ્યાં ગાંધીજીએ 4 એપ્રિલ 1930 ના રોજ રાત્રિ રોકાણ કર્યું હતું .
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, રાજકીય પક્ષોએ તેમના હરીફો સાથે શત્રુઓ જેવું વર્તન ના કરવું જોઇએ.
ત્યારબાદ , શ્રી નાયડુએ રાષ્ટ્રીય મીઠા સત્યાગ્રહ સ્મારકની મુલાકાત લીધી હતી જે મીઠાના સત્યાગ્રહમાં ભાગ લેનારા તમામ એક્ટિવિસ્ટ અને સહભાગીઓની સ્મૃતિમાં બાંધવામાં આવ્યું છે .
પીપીઇ કિટથી સર્જિકલ ગ્લોવ્સ , ફેસ માસ્ક અને સેનિટાઇઝર , વેન્ટિલેટર અને રસીનું ઉત્પાદન કરવામાં આપણા સંશોધકો , વૈજ્ઞાનિકો , ઉદ્યોગસાહસિકો અને ઉદ્યોગપતિઓએ રોગચાળાના કટોકટીના સમયમાં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના આત્મનિર્ભર ભારતના સ્વપ્નને સાકાર કર્યું હતું ..
મને વિશ્વાસ છે કે ગત દશકમાં દેશી ઉપલબ્ધિઓ , આપણા રાષ્ટ્રીય નાયકોની અપેક્ષાઓને અનુરુપ રહી છે .
જેને યાદ કરવા માટે આજે આપણે અમૃત મહોત્સવ ઉજવી રહ્યા છીએ .
મહાત્મા ગાંધીની ઐતિહાસિક દાંડીકૂચ આ પ્રકારનું એક ઐતિહાસિક સીમાચિહ્ન છે , જે બ્રિટિશ શાસન સામે સવિનય કાનૂનભંગ માટે બાપૂની અહિંસક લડતનું મહાન ઉદાહરણ છે ..
ગાંધીજીની દાંડી યાત્રા રાષ્ટ્રના જીવનમાં એવો જ અનુકરણીય પથ છે જે સચ્ચાઈ , સારપ અને ભલાઈના પ્રકાશથી પ્રકાશિત છે ..
આ મહોત્સવ તેમના દ્વારા સ્થાપિત રાષ્ટ્રવાદી આદર્શો પ્રત્યે પોતાની જાતને સમર્પિત કરવા માટેનો છે .
તેમણે દાંડી કૂચની ઉજવણીમાં ભાગ લેનારા અને 25 દિવસમાં 385 કિલોમીટરનું અંતર પગપાળાં કાપનારા 81 સ્વયંસેવકોને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.
સુબ્બારાવ , સાબરમતી આશ્રમ ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટી શ્રી સુદર્શન આયંગર સહિત અન્ય મહાનુભાવો પણ આ કાર્યક્રમ દરમિયાન ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા ..
મહાત્મા ગાંધીએ 1931 માં યંગ ઇન્ડિયામાં લખેલા એક લેખનો સંદર્ભ આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે , ' પૂર્ણ સ્વરાજ ' ત્યાં સુધી પ્રાપ્ત ના થઇ શકે જ્યાં સુધી તવંગરોને મળતી સુવિધાઓ અને અધિકારીઓ દેશમાં ગરીબો સુધી પણ સમાન પ્રમાણમાં ના પહોંચે .
અમૃત મહોત્સવ , સ્વાધીનતા આંદોલનના આદર્શોની પૃષ્ઠભૂમિમાં આપણી ઉપલબ્ધિઓનું આંકલન કરવાની પણ તક હશે .
આપણી આઝાદીના સંઘર્ષની પુણ્ય વિરાસત છે , જેને આપણે સંરક્ષિત રાખવાની છે અને વધારવાની છે .
દિવસના પ્રારંભમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિએ પ્રાર્થના મંદિર ખાતે ગાંધીજીને શ્રદ્ધાંજલી અર્પણ કરી હતી અને પ્રતિકાત્મક દાંડી કૂચમાં ભાગ લેનારા તમામ સહભાગીઓ સાથે સંવાદ કર્યો હતો.
આ અમૃત નું બુંદ આપણા દેશમાં દરેક નાગરિક સુધી પહોંચાડવું પડશે ..
આ એવું ભારત છે , જે પોતાના વિવિધ સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસાની ઉજવણી કરે છે .
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ વધુમાં કહ્યું હતું કે, ગાંધીજી અને સરદાર પટેલ જેવા મહાપુરુષોના સંદેશા આપણને આપણાં સપનાંના ભારતનું નિર્માણ કરવા માટે એકજૂથ થઇને કામ કરવા માટેની પ્રેરણા આપે છે.
ગાંધીજીની સ્વતંત્રતાની પરિકલ્પના સમજાવતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું હતું કે, તેઓ માનતા હતા કે રાજકીય ગુલામીથી માત્ર આર્થિક શોષણ નથી થતું પરંતુ સાંસ્કૃતિક રીતે પણ તે સમાજને ખતમ કરી નાંખે છે.
આ મહોત્સવ આપણને વિશ્વના દેશોની હરોળમાં ભારતને ઉચિત સ્થાન ફરી અપાવવા માટે આપણી અંદર રહેલી છૂપી ક્ષમતાઓને પીછાણવા અને ગંભીરતાપૂર્વક , તાલમેળ સ્થાપિત કરવા પ્રોત્સાહન આપે છે ..
આપણે આપણી ઉપલબ્ધિઓની ઉજવણી કરીએ છીએ અને આપણા વિકાસની સફરમાં પડકારોને ઝીલવા માટે સજ્જ હોવાથી ગાંધીજી અને સરદાર પટેલ જેવા મહાન નેતાઓને સંદેશ આપણને આપણે જે ભારતનું સ્વપ્ન જોયું છે એ ભારતનું નિર્માણ કરવા ખભેખભો મિલાવીને કામ કરવા પ્રેરણા પ્રદાન કરે છે ..
આ મહોત્સવ દરમિયાન છેલ્લા 75 વર્ષમાં ભારતે જે ઝડપી વેગે પ્રગતિ કરી છે તેની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે.
આ પ્રસંગે , શ્રી નાયડુએ કોવિડ -19 દરમિયાન લાગુ કરવામાં આવેલા લૉકડાઉન સહિત સંખ્યાબંધ પડકારો વચ્ચે પણ વિક્રમી પ્રમાણમાં કૃષિ ઉત્પાદન કરનારા ખેડૂત સમુદાયની કામગીરીને બિરદાવી હતી .
વળી આપણે આઝાદી અહિંસાના માર્ગે મેળવી એ વધારે નોંધપાત્ર સીમાચિહ્ન હતું ..
આજે દેશ જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભરતા પ્રાપ્ત કરવાના પ્રયત્નો કરી રહ્યો છે .
તેમણે સિક્કિમ, છત્તીસગઢ અને ગુજરાતના લોક કલાકારો દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલા આકર્ષક સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો પણ નિહાળ્યા હતા.
'આઝાદીનો અમૃત મહોત્સવ' અંતર્ગત યોજવામાં આવેલી 25 દિવસ લાંબી 'દાંડી કૂચ'નો સમાપન કાર્યક્રમ ગુજરાતના દાંડી ગામ ખાતે યોજવામાં આવ્યો હતો જ્યાં સંબોધન આપતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ પ્રત્યેક લોકોને મહાત્મા ગાંધીના જીવનમાંથી પ્રેરણા લેવા માટે કહ્યું હતું જેમણે હંમેશા તેમના વિરોધી સામે પણ વિનમ્ર અને આદરપૂર્ણ ભાષાનો જ ઉપયોગ કર્યો હતો.
2 જાન્યુઆરી , ના રોજ હરિજનમાં લખેલ તેમના લેખમાં ગાંધીજીએ પોતાના સ્વરાજની રૂપરેખા વર્ણવી હતી .
આપણા ધાર્મિક ગ્રંથો અને શાસ્ત્રોમાં આવી ઘણી ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ છે , જે આપણી પ્રકૃતિ પ્રત્યે આપણી શ્રદ્ધા દર્શાવે છે.
આ તહેવારનું આયોજન જુદા જુદા નામો દ્વારા કરવામાં આવે છે , પરંતુ ઉલ્લાસ, ઉમંગ અને ઘનિષ્ઠતાની ભાવના થી પરિપૂર્ણ ઉત્સાહપૂર્ણ વાતાવરણ , દરેક જગ્યાએ એક સમાન હોય છે..
કેરળમાં આપણા મલયાલી ભાઈઓ અને બહેનો આને ‘વિશુ' અને પંજાબમાં 'વૈશાખી'ના નામથી આ તહેવાર ઉજવે છે.
હું ઈચ્છું છું કે આ તહેવારો આપણા દેશમાં શાંતિ , સુમેળ , સમૃદ્ધિ અને આનંદ લાવે..
મહારાષ્ટ્રમાં , આ તહેવાર ' ગુડી પાડવા ' અને તમિલનાડુમાં ' પુથાંડુ ' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
આપણા ધાર્મિક ગ્રંથો અને શાસ્ત્રોમાં આવી ઘણી ઘટનાઓનો ઉલ્લેખ છે, જે આપણી પ્રકૃતિ પ્રત્યે આપણી શ્રદ્ધા દર્શાવે છે.
પરંતુ કોવિડ-19 રોગચાળાને કારણે ઉદભવેલી પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, હું તમામ નાગરિકોને કોવિડ-19 સંબંધિત આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા પ્રોટોકોલનું પાલન કરીને આ ઉત્સવની ઉજવણી કરવા વિનંતી કરું છું.
ઓડિશામાં , તે ' પના સંક્રાંતિ ' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
પશ્ચિમ બંગાળમાં 'પોઇલા બાયશાખ' અને આસામમાં 'બોહાગ બિહૂ' નવા વર્ષના આગમનનું પ્રતિક છે.
આપણા દેશમાં, તહેવાર હંમેશાં એવો પ્રસંગ હોય છે, જ્યારે પરિવાર અને મિત્રો એક સાથે મળીને ઉત્સવનું આયોજન કરે છે.
આપણા દેશમાં, લણણીની મોસમ એ એક પ્રસંગ છે, જે પ્રકૃતિના ચૈતન્ય અને પ્રચૂરતાની ઉજવણી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
સંદેશનું સંપૂર્ણ પાઠ નીચે મુજબ છે - સંદેશનું સંપૂર્ણ પાઠ નીચે મુજબ છે -.
પરંતુ કોવિડ- 19 રોગચાળાને કારણે ઉદભવેલી પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને , હું તમામ નાગરિકોને કોવિડ- 19 સંબંધિત આરોગ્ય અને સ્વચ્છતા પ્રોટોકોલનું પાલન કરીને આ ઉત્સવની ઉજવણી કરવા વિનંતી કરું છું..
આ તહેવારો પરંપરાગત નવા વર્ષની શરૂઆતમાં ઉજવવામાં આવે છે અને આપણા દેશની સંયુક્ત સંસ્કૃતિ અને સમૃદ્ધ વારસોને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
આપણા દેશમાં , તહેવાર હંમેશાં એવો પ્રસંગ હોય છે, જ્યારે પરિવાર અને મિત્રો એક સાથે મળીને ઉત્સવનું આયોજન કરે છે.
આ તહેવારનું આયોજન જુદા જુદા નામો દ્વારા કરવામાં આવે છે, પરંતુ ઉલ્લાસ, ઉમંગ અને ઘનિષ્ઠતાની ભાવના થી પરિપૂર્ણ ઉત્સાહપૂર્ણ વાતાવરણ, દરેક જગ્યાએ એક સમાન હોય છે.
હું ઈચ્છું છું કે આ તહેવારો આપણા દેશમાં શાંતિ, સુમેળ, સમૃદ્ધિ અને આનંદ લાવે.
કેરળમાં આપણા મલયાલી ભાઈઓ અને બહેનો આને ‘ વિશુ ' અને પંજાબમાં ' વૈશાખી ' ના નામથી આ તહેવાર ઉજવે છે.
વેંકૈયા નાયડુએ આઠ રાજ્યોમાં આવેલી 14 એન્જિનયિરિંગ કોલેજો દ્વારા પ્રાદેશિક ભાષામાં અભ્યાસક્રમો શરૂ કરવા બદલ તેમની પ્રશંસા કરી હતી અને ખાસ કરીને ટેકનિકલ અને વ્યાવસાયિક અભ્યાસ કરાવતી સંસ્થાઓ સહિત વધુને વધુ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ પ્રાદેશિક ભાષામાં શીખવવાના આ અભિગમને અનુસરે તેવો અનુરોધ કર્યો હતો..
” માતૃ ભાષાના મહત્વ પર વિશેષ ભાર મુકતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે , “ આપણી માતૃ ભાષા અથવા આપણી મૂળ બોલી આપણા માટે ખૂબ જ વિશેષ હોય છે , કારણ કે આપણે તેમની સાથે અતૂટ સંબંધથી જોડાયેલા હોઇએ છીએ.
જોકે, કોઇપણ વ્યક્તિની માતૃ ભાષાના કિસ્સામાં આવું થતું નથી.” માતૃ ભાષામાં શીખવાના લાભોનો સંદર્ભ લઇને ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે , તેનાથી કોઇપણ વ્યક્તિની ગ્રહણશક્તિ અને સમજશક્તિનું સ્તર વધે છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ હું દૃઢપણે માનુ છુ કે , આ એક સાચી દિશામાં ભરેલું ડગલું છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “ભાષાઓ ફક્ત ત્યારે જ ખીલી શકે અને ટકી શકે છે જ્યારે તેનો બહોળો ઉપયોગ કરવામાં આવે.” ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે , ઇચ્છિત પરિણામો પ્રાપ્ત કરવા માટે ફક્ત સરકાર એકલી કંશુ જ નહીં કરી શકે.
ટેકના અભ્યાસક્રમો શીખવવા માટે અખિલ ભારતીય ટેકનિકલ અભ્યાસ પરિષદ (AICTE) દ્વારા આપવામાં આવેલી મંજૂરી અંગે ખુશીની લાગણી વ્યક્ત કરી હતી.
તેમણે આઠ રાજ્યોમાં 14 કોલેજો દ્વારા પસંદગીની શાખાઓમાં નવા શૈક્ષણિક વર્ષથી પ્રાદેશિક ભાષામાં અભ્યાસક્રમો શીખવવા માટે લેવાયેલા નિર્ણયને પણ આવકાર્યો હતો.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “અન્ય કોઇ ભાષામાં વિષયને સમજવા માટે કોઇપણ વ્યક્તિએ સૌથી પહેલા તે ભાષા શીખવી પડે છે અને તેમાં નિપુણ થવું પડે છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણી સુંદર ભાષાઓના સંરક્ષણ માટે લોકોની ભાગીદારી પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેથી આપણી ભવિષ્યની પેઢીઓની કનેક્ટિવિટીના તાતણાને વધુ મજબૂત બનાવી શકાય.
ભાષાઓના સંરક્ષણ માટે સરકારે લીધેલા પગલાંની પ્રશંસા કરતા ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે, નવી શિક્ષણ નીતિમાં જ્યાં પણ શક્ય હોય ત્યાં માતૃ ભાષામાં/ સ્થાનિક ભાષામાં/ પ્રાદેશિક ભાષામાં/ ગૃહ ભાષામાં ઓછામાં ઓછા 5મા ધોરણ સુધી શિક્ષણ આપવા માટે પ્રોત્સાહન આપે છે અને જો 8મા ધોરણ તેમજ તેનાથી આગળ પણ આવી રીતે શિક્ષણ આપવામાં આવે તો ખૂબ જ સારું.
ભાષાઓના સંરક્ષણ માટે સરકારે લીધેલા પગલાંની પ્રશંસા કરતા ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ નોંધ્યું હતું કે , નવી શિક્ષણ નીતિમાં જ્યાં પણ શક્ય હોય ત્યાં માતૃ ભાષામાં/ સ્થાનિક ભાષામાં/ પ્રાદેશિક ભાષામાં/ ગૃહ ભાષામાં ઓછામાં ઓછા 5 મા ધોરણ સુધી શિક્ષણ આપવા માટે પ્રોત્સાહન આપે છે અને જો 8 મા ધોરણ તેમજ તેનાથી આગળ પણ આવી રીતે શિક્ષણ આપવામાં આવે તો ખૂબ જ સારું.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , “ અન્ય કોઇ ભાષામાં વિષયને સમજવા માટે કોઇપણ વ્યક્તિએ સૌથી પહેલા તે ભાષા શીખવી પડે છે અને તેમાં નિપુણ થવું પડે છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આપણી સુંદર ભાષાઓના સંરક્ષણ માટે લોકોની ભાગીદારી પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેથી આપણી ભવિષ્યની પેઢીઓની કનેક્ટિવિટીના તાતણાને વધુ મજબૂત બનાવી શકાય.” લોકોને તેમની માતૃ ભાષામાં સંવાદ કરવામાં થતા ખચકાટ અંગે નોંધ લેતા શ્રી નાયડુએ લોકોને અનુરોધ કર્યો હતો કે, લોકોએ ફક્ત તેમના ઘરમાં જ નહીં પરંતુ શક્ય હોય ત્યાં બધે જ માતૃ ભાષા બોલવી જોઇએ.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આપણી મૂળ ભાષાઓનું સંરક્ષણ કરવા માટે અને માતૃ ભાષામાં અભ્યાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બહુગુણિત અભિગમ અપનાવવાની જરૂર છે.” શ્રી નાયડુએ લોકોને આહ્વાન કર્યું હતું કે, સૌએ પોતાનાથી શક્ય હોય એટલી વધારે ભાષા શીખવી જોઇએ.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ ભાષાઓ ફક્ત ત્યારે જ ખીલી શકે અને ટકી શકે છે જ્યારે તેનો બહોળો ઉપયોગ કરવામાં આવે.
પોતાની તીવ્ર ઇચ્છા અભિવ્યક્ત કરતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે, “એવો દિવસ જોવાની મારી પ્રબળ ઇચ્છા છે જ્યારે એન્જિનયિરિંગ, મેડિકલ અને કાયદા જેવા તમામ રોજગારલક્ષી અને વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમો માતૃ ભાષામાં શીખવવામાં આવતા હોય.” તેમણે ખાતરી આપી હતી કે , પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અભ્યાસક્રમો શીખવવાથી વિદ્યાર્થીઓ માટે તે વરદાનરૂપ સાબિત થશે.
શ્રી નાયડુએ લુપ્ત થઇ રહેલી અથવા નજીકના ભવિષ્યમાં લુપ્ત થવાની શક્યતા હોય તેવી ભાષાઓના દસ્તાવેજીકરણ અને જાળવણી માટે શિક્ષણ મંત્રાલય અંતર્ગત શરૂ કરવામાં આવેલી લુપ્ત થઇ રહેલી ભાષાઓના સંરક્ષણ અને જાળવણીની યોજના (SPPEL)ની પ્રશંસા કરી હતી.
આજે ફેસબુક પર 'માતૃ ભાષામાં એન્જિનિયરિંગના અભ્યાસક્રમો - એક ડગલું સાચી દિશામાં' શીર્ષક સાથે 11 ભાષામાં મુકવામાં આવેલી પોસ્ટમાં ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ 11 પ્રાદેશિક (મૂળ) ભાષાઓ એટલે કે હિન્દી, મરાઠી, તમિલ, તેલુગુ, કન્નડ, ગુજરાતી, મલયાલમ, બંગાળી, આસામી, પંજાબી અને ઓડિયામાં બી.
ટેકના અભ્યાસક્રમો શીખવવા માટે અખિલ ભારતીય ટેકનિકલ અભ્યાસ પરિષદ ( AICTE) દ્વારા આપવામાં આવેલી મંજૂરી અંગે ખુશીની લાગણી વ્યક્ત કરી હતી.
તેમણે કહ્યું હતું કે, અલગ અલગ ભાષાઓમાં નિપુણતા વર્તમાન સમયના આંતરિક રીતે જોડાયેલા વિશ્વમાં એક ધાર પૂરી પાડશે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણી મૂળ ભાષાઓનું સંરક્ષણ કરવા માટે અને માતૃ ભાષામાં અભ્યાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બહુગુણિત અભિગમ અપનાવવાની જરૂર છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “આપણે શીખએ તે દરેક ભાષા સાથે, આપણે અન્ય સંસ્કૃતિ સાથે આપણા જોડાણને વધુ ઘનિષ્ઠ બનાવીએ છીએ.” દુનિયામાં દર બે અઠવાડિયામાં એક ભાષા લુપ્ત થઇ રહી છે તેવા સંયુક્ત રાષ્ટ્રના અહેવાલને ટાંકતા શ્રી નાયડુએ ભારતમાં વિલુપ્ત થવાના આરે રહેલી 196 ભારતીય ભાષાઓ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.
દુનિયામાં દર બે અઠવાડિયામાં એક ભાષા લુપ્ત થઇ રહી છે તેવા સંયુક્ત રાષ્ટ્રના અહેવાલને ટાંકતા શ્રી નાયડુએ ભારતમાં વિલુપ્ત થવાના આરે રહેલી 196 ભારતીય ભાષાઓ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આપણી ભાષાકીય વિવિધતા આપણા સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસાના એક આધારસ્તંભ સમાન છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , અલગ અલગ ભાષાઓમાં નિપુણતા વર્તમાન સમયના આંતરિક રીતે જોડાયેલા વિશ્વમાં એક ધાર પૂરી પાડશે.
તેમણે આઠ રાજ્યોમાં 14 કોલેજો દ્વારા પસંદગીની શાખાઓમાં નવા શૈક્ષણિક વર્ષથી પ્રાદેશિક ભાષામાં અભ્યાસક્રમો શીખવવા માટે લેવાયેલા નિર્ણયને પણ આવકાર્યો હતો.
” શ્રી નાયડુએ લોકોને આહ્વાન કર્યું હતું કે , સૌએ પોતાનાથી શક્ય હોય એટલી વધારે ભાષા શીખવી જોઇએ.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “હું દૃઢપણે માનુ છુ કે, આ એક સાચી દિશામાં ભરેલું ડગલું છે.” આજે ફેસબુક પર ' માતૃ ભાષામાં એન્જિનિયરિંગના અભ્યાસક્રમો - એક ડગલું સાચી દિશામાં ' શીર્ષક સાથે 11 ભાષામાં મુકવામાં આવેલી પોસ્ટમાં ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ 11 પ્રાદેશિક (મૂળ) ભાષાઓ એટલે કે હિન્દી , મરાઠી , તમિલ , તેલુગુ , કન્નડ , ગુજરાતી , મલયાલમ , બંગાળી , આસામી , પંજાબી અને ઓડિયામાં બી.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે , “ આપણે શીખએ તે દરેક ભાષા સાથે , આપણે અન્ય સંસ્કૃતિ સાથે આપણા જોડાણને વધુ ઘનિષ્ઠ બનાવીએ છીએ.
વેંકૈયા નાયડુએ આઠ રાજ્યોમાં આવેલી 14 એન્જિનયિરિંગ કોલેજો દ્વારા પ્રાદેશિક ભાષામાં અભ્યાસક્રમો શરૂ કરવા બદલ તેમની પ્રશંસા કરી હતી અને ખાસ કરીને ટેકનિકલ અને વ્યાવસાયિક અભ્યાસ કરાવતી સંસ્થાઓ સહિત વધુને વધુ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ પ્રાદેશિક ભાષામાં શીખવવાના આ અભિગમને અનુસરે તેવો અનુરોધ કર્યો હતો.
તેમણે કહ્યું હતું કે, સમગ્ર દુનિયામાં હાથ ધરવામાં આવેલા સંખ્યાબંધ અભ્યાસોમાં તારણ આવ્યું છે કે, શિક્ષણના પ્રારંભિક તબક્કામાં જો માતૃ ભાષામાં શિક્ષણ મેળવવામાં આવે તો બાળકમાં આત્મ-સન્માનની ભાવના વધે છે અને તેનાથી તેમની સર્જનાત્મકતા પણ ખીલી ઉઠે છે.
પોતાની તીવ્ર ઇચ્છા અભિવ્યક્ત કરતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે , “ એવો દિવસ જોવાની મારી પ્રબળ ઇચ્છા છે જ્યારે એન્જિનયિરિંગ , મેડિકલ અને કાયદા જેવા તમામ રોજગારલક્ષી અને વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમો માતૃ ભાષામાં શીખવવામાં આવતા હોય.
આપણી ભાષાના સમૃદ્ધ ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક વારસા પર પ્રકાશ પાડતા ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે, ભારત સેંકડો ભાષાઓ અને હજારો બોલીઓનું ગૃહ સ્થાન છે.
માતૃ ભાષામાં શીખવાના લાભોનો સંદર્ભ લઇને ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે, તેનાથી કોઇપણ વ્યક્તિની ગ્રહણશક્તિ અને સમજશક્તિનું સ્તર વધે છે.
ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે, ઇચ્છિત પરિણામો પ્રાપ્ત કરવા માટે ફક્ત સરકાર એકલી કંશુ જ નહીં કરી શકે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આપણી ભાષાકીય વિવિધતા આપણા સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક વારસાના એક આધારસ્તંભ સમાન છે.” માતૃ ભાષાના મહત્વ પર વિશેષ ભાર મુકતા શ્રી નાયડુએ જણાવ્યું હતું કે, “આપણી માતૃ ભાષા અથવા આપણી મૂળ બોલી આપણા માટે ખૂબ જ વિશેષ હોય છે, કારણ કે આપણે તેમની સાથે અતૂટ સંબંધથી જોડાયેલા હોઇએ છીએ.” આપણી ભાષાના સમૃદ્ધ ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક વારસા પર પ્રકાશ પાડતા ઉપ રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે , ભારત સેંકડો ભાષાઓ અને હજારો બોલીઓનું ગૃહ સ્થાન છે.
” લોકોને તેમની માતૃ ભાષામાં સંવાદ કરવામાં થતા ખચકાટ અંગે નોંધ લેતા શ્રી નાયડુએ લોકોને અનુરોધ કર્યો હતો કે , લોકોએ ફક્ત તેમના ઘરમાં જ નહીં પરંતુ શક્ય હોય ત્યાં બધે જ માતૃ ભાષા બોલવી જોઇએ.
શ્રી નાયડુએ લુપ્ત થઇ રહેલી અથવા નજીકના ભવિષ્યમાં લુપ્ત થવાની શક્યતા હોય તેવી ભાષાઓના દસ્તાવેજીકરણ અને જાળવણી માટે શિક્ષણ મંત્રાલય અંતર્ગત શરૂ કરવામાં આવેલી લુપ્ત થઇ રહેલી ભાષાઓના સંરક્ષણ અને જાળવણીની યોજના ( SPPEL) ની પ્રશંસા કરી હતી..
તેમણે કહ્યું હતું કે , સમગ્ર દુનિયામાં હાથ ધરવામાં આવેલા સંખ્યાબંધ અભ્યાસોમાં તારણ આવ્યું છે કે , શિક્ષણના પ્રારંભિક તબક્કામાં જો માતૃ ભાષામાં શિક્ષણ મેળવવામાં આવે તો બાળકમાં આત્મ-સન્માનની ભાવના વધે છે અને તેનાથી તેમની સર્જનાત્મકતા પણ ખીલી ઉઠે છે..
તેમણે ખાતરી આપી હતી કે, પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અભ્યાસક્રમો શીખવવાથી વિદ્યાર્થીઓ માટે તે વરદાનરૂપ સાબિત થશે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ જણાવ્યું કે અનાથ બાળકોના મુદ્દાઓ પર તેમને અનેક રજૂઆતો મળી છે..
મંત્રીએ તેમને કિશોર ન્યાય (બાળકોની સંભાળ અને રક્ષણ (સુધારો)) વિધેયક , 2021ની મુખ્ય વિશેષતાઓ વિશે માહિતી આપી હતી , જે તાજેતરમાં રાજ્યસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યું હતું..
તાજેતરમાં , અનાથ બાળકોના એક જૂથે ઉપ-રાષ્ટ્રપતિની તેમના નિવાસ સ્થાને મુલાકાત લીધી હતી..
તેમણે અનાથના કલ્યાણ માટે રાજ્યો સાથે ભાગીદારીમાં કેન્દ્ર દ્વારા અમલમાં મુકવામાં આવતી સહાય અને પુનર્વસન પગલાં સહિત વિવિધ પહેલનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો..
શ્રીમતી ઈરાનીએ ઉપરાષ્ટ્રપતિને એ પણ જણાવ્યું કે તાજેતરનો સુધારો જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ અને અધિક જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટને દત્તક લેવાની પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવા અને અનાથ બાળકોને વધુ સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાની સત્તા આપે છે..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે કિશોર ન્યાય (બાળકોની સંભાળ અને રક્ષણ) અધિનિયમમાં તાજેતરના સુધારાને આવકાર્યો છે અને તેના મૂળભૂત સ્તરે અસરકારક અમલની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે..
શ્રી નાયડુએ આ નિવેદન ત્યારે કર્યું જ્યારે કેન્દ્રીય મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી શ્રીમતી સ્મૃતિ ઈરાનીએ તેમને ઉપરાષ્ટ્રપતિ નિવાસ ખાતે તેમની મુલાકાત લીધી.
શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે અનાથ બાળકો માટે મને સહાનુભુતિ છે અને તેમણે પુનરાવર્તન કર્યું કે તેમની સુરક્ષા અને કલ્યાણ સુનિશ્ચિત કરવાની સમાજ અને સરકારની સામૂહિક જવાબદારી છે..
જન્માષ્ટમી સામાન્ય રીતે દેશભરમાં પરંપરાગત ઉલ્લાસ સાથે ઉજવવામાં આવે છે , આ વર્ષે વૈશ્વિક રોગચાળાને ધ્યાનમાં રાખીને , આપણે આ તહેવારને પરંપરાગત શ્રદ્ધા અને સાદગી સાથે ઉજવીએ અને કોવિડને લગતી તમામ સાવચેતીનું સખત પાલન કરીએ.
જન્માષ્ટમીનો આ તહેવાર આપણા દેશમાં શાંતિ , સંવાદિતા અને સમૃદ્ધિ લાવે.".
આ પવિત્ર દિવસે આપણે સૌ સંપૂર્ણ નિષ્ઠા સાથે આપણી ફરજો નિભાવવાનો અને સત્યના માર્ગે ચાલવાનો સંકલ્પ લઈએ..
ખુશી વ્યક્ત કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સપ્ટેમ્બર સુધી દેશમાં કરોડથી વધુ ડોઝ આપવામાં આવ્યા છે જે દર્શાવે છે કે રસીનો ઓછામાં ઓછો એક ડોઝ ટકાથી વધુ લોકોને આપવામાં આવ્યો છે..
તેને ટીમ ઈન્ડિયાની ભાવનામાં કેન્દ્ર અને રાજ્યોનો સામૂહિક અને નોંધપાત્ર પ્રયાસ ગણાવતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભાર મૂક્યો હતો કે જ્યાં સુધી દરેક નાગરિકને રસી આપવામાં ન આવે ત્યાં સુધી રસીકરણ મિશને તેની ગતિ ગુમાવવી જોઈએ નહીં..
મફત રસીકરણ કાર્યક્રમ એક સાથે ત્રણ કેન્દ્રો - હૈદરાબાદ વિજયવાડા અને નેલ્લોરમાં એક સાથે શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા..
શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે એવા સમયે જ્યારે વિકસિત દેશો પણ રોગચાળાનો સામનો કરવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે ત્યારે ભારતે માત્ર સ્વદેશી રીતે સફળતાપૂર્વક રસીઓનું ઉત્પાદન કર્યું નથી પરંતુ તે વિશ્વનો સૌથી મોટો મફત રોગપ્રતિકારક કાર્યક્રમ પણ ચલાવી રહ્યું છે.
હૈદરાબાદમાં સ્વર્ણ ભારત ટ્રસ્ટ દ્વારા ભારત બાયોટેક ઈન્ટરનેશનલ લિમિટેડ અને મેડિસિટી હોસ્પિટલ્સના સહયોગથી આયોજિત મફત રસીકરણ કાર્યક્રમનો પ્રારંભ કરતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે રસી લેવા સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ નથી..
રસીઓ વિશેની અફવાઓનો વિરોધ કરવા તેમણે કોવિડ - રસીકરણ અંગેની અફવાઓ અને આશંકાઓને દૂર કરવામાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવવા જનપ્રતિનિધિઓ ફિલ્મ અને રમતગમત ક્ષેત્રની હસ્તીઓને વિનંતી કરી હતી..
કોવિડ પ્રત્યે જાગૃતિ લાવવા અને યોગ્ય વર્તનને પ્રોત્સાહન આપવા માધ્યમોની મહત્વની ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે રસીકરણ માટે લાયક દરેક નાગરિકે રસીની જરૂરી માત્રા લેવી તેને પોતાની ફરજ માનવી જોઈએ..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે (07-09-2021) જણાવ્યું હતું કે કોવિડ - રસીકરણ અભિયાન એક જન આંદોલન બનવું જોઈએ અને દરેક લાયક વ્યક્તિને કોઈપણ ડર કે ખચકાટ વગર જરૂરી રસી લેવાની અપીલ કરી હતી..
શ્રી નાયડુએ લોકોને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ દૂર કરવા માટે યોગની પ્રેક્ટિસ શારીરિક તંદુરસ્તી જાળવવા અને તંદુરસ્ત આહાર જેવી તંદુરસ્ત જીવનશૈલીના વિકલ્પો અપનાવવાનું સૂચન કર્યું હતું..
તેમણે કહ્યું કે લોકોએ વ્યક્તિગત સ્વચ્છતાને અનુસરવા માસ્ક પહેરવા અને સુરક્ષિત અંતર જાળવવાની વ્યક્તિગત જવાબદારી લેવી જોઈએ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ રોગચાળાને અસરકારક રીતે લડવા માટે રસીકરણ પછી પણ કોવિડ સંબંધિત યોગ્ય વર્તન અંગેના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો.
તેમણે મફત રસીકરણ કાર્યક્રમના આયોજકો - સ્વર્ણ ભારત ટ્રસ્ટ ભારત બાયોટેક મુપ્પાવરાપુ ફાઉન્ડેશન મેડિસિટી હોસ્પિટલ્સ (હૈદરાબાદ) સિંહપુરી વૈદ્ય સેવા સમિતિ (નેલ્લોર) પિન્નામનેની સિદ્ધાર્થ હોસ્પિટલ (વિજયવાડા)ને તેમની પહેલ અને પ્રયત્નો માટે અભિનંદન આપ્યા હતા.
આ ઉપરાંત વસુધૈવ કુટુમ્બકમ ની ભાવના સાથે ભારતે સમગ્ર વિશ્વમાં રસીઓની નિકાસ કરી છે..
કામિનેની શ્રીનિવાસ એ લોકોમાં સામેલ હતા જેમણે હૈદરાબાદમાં આયોજિત આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો..
ઉપરાષ્ટ્રપતિના પત્નિ શ્રીમતી ઉષા નાયડુ ભારત બાયોટેક લિમિટેડના જોઈન્ટ મેનેજિંગ ડિરેક્ટર શ્રીમતી સુચિત્રા એલા ભારતીય હોકી ટીમના ભૂતપૂર્વ કેપ્ટન એન.
વિદ્યાર્થીઓને હંમેશા ન્યાયી માર્ગ પર ચાલવાની સલાહ આપતા , તેમણે તેમને વ્યાપક સામાજિક પરિવર્તનના આશ્રયદાતા તરીકે કામ કરવાનું કહ્યું.
લોકવાદી નીતિઓ સામે પોતાને અભિવ્યક્ત કરતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે શિક્ષણ , કુશળતા અને આજીવિકાની તકો દ્વારા હાંસિયામાં ધકેલાયેલા અને જરૂરિયાતમંદ વર્ગને સશક્ત બનાવવા જોઈએ..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે કહ્યું કે વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહી તરીકે ભારતની સંસદ અને વિધાનસભાઓએ અન્ય લોકો માટે ઉદાહરણ સ્થાપિત કરવું જોઈએ..
ઉપરાષ્ટ્રપતિ જે રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ પણ છે , તેમણે સંસદ અને રાજ્યની વિધાનસભાઓમાં વારંવાર થતાં વિક્ષેપો પર ચિંતા વ્યક્ત કરી.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે આવી નિષ્ક્રિય વિધાનસભાઓ સંસદીય લોકશાહીના સિદ્ધાંતના મૂળમાં પ્રહાર કરે છે..
શ્રી નાયડુએ વિદ્યાર્થીઓને તેમની માતૃભાષામાં નિપુણ બનવા , તેમના ગુરુઓ અને માતા -પિતાનું સન્માન કરવા અને હંમેશા અન્ય પ્રત્યે , ખાસ કરીને જરૂરિયાતમંદો અને નબળાઓ પ્રત્યે સહાનુભૂતિ અને સંભાળ રાખવા વિનંતી કરી.
દિલ્હીના ઉપરાષ્ટ્રપતિ નિવાસસ્થાને ' ધ મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી ઓફ બરોડા ' માંથી રાજકીય નેતૃત્વ અને શાસનનો એક વર્ષનો ડિપ્લોમા કોર્સ કરતા વિદ્યાર્થીઓ સાથે વાતચીત કરતા તેમણે સંસદીય લોકશાહીને મજબૂત કરવાની અને સુશાસન માટેની પ્રક્રિયાઓને વધુ ઊંડી કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો કારણ કે દેશ 75 વર્ષ સ્વતંત્રતાની ઉજવણી કરી રહ્યો છે..
તેમણે વિદ્યાર્થીઓને કહ્યું કે અસરકારક નેતૃત્વ એ ભારત માટે દરેક ક્ષેત્રમાં અનિવાર્ય જરૂરિયાત છે જે આગામી વર્ષોમાં વધુ ઉંચાઈઓ પર પહોંચશે..
35 વર્ષથી ઓછી વયની દેશની 65 ટકા વસ્તી સાથે ભારતના વસ્તીવિષયક લાભનો ઉલ્લેખ કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ યુવા રાષ્ટ્રની ઝડપી વિકાસની ક્ષમતા અને પુનરુત્થાનશીલ ન્યુ ઇન્ડિયાના નિર્માણની ક્ષમતાનો સંપૂર્ણ રીતે ઉપયોગ કરવા હાકલ કરી હતી.
શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે તેઓ હંમેશા ઈચ્છતા હતા કે યુવાનો માત્ર રાજકારણમાં સક્રિય રસ ન લે , પરંતુ ઉત્સાહ સાથે રાજકારણમાં જોડાય અને ઈમાનદારી , શિસ્ત અને સમર્પણ સાથે લોકોની સેવા કરે.
ઉત્કૃષ્ટતા પ્રાપ્ત કરવા માટે બારને ઉંચો રાખવો મહત્વપૂર્ણ છે તે જોતાં , તેમણે સ્વામી વિવેકાનંદના પ્રખ્યાત અવતરણનો ઉલ્લેખ કર્યો: ઉઠો! જાગો! અને જ્યાં સુધી લક્ષ્ય પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી રોકશો નહીં.
તેમણે તેમને કહ્યું કે શારીરિક તંદુરસ્તી જાળવી રાખો અને ભારતીય આબોહવાની પરિસ્થિતિઓ માટે યોગ્ય તંદુરસ્ત ખોરાકની આદતોને અનુસરો..
તેમણે ઉમેર્યું , " તમારે લિંગ ભેદભાવ , જાતિવાદ , ભ્રષ્ટાચાર , મહિલાઓ પર અત્યાચાર અને નિરક્ષરતા જેવા સામાજિક દુષણોને દૂર કરવા માટે સમર્પણ સાથે કામ કરવું જોઈએ.".
તેમણે તેમને કહ્યું કે "આપણી સૌથી જૂની સંસ્કૃતિઓમાંની એક છે અને શેર અને સંભાળનું દર્શન ભારતીય સંસ્કૃતિના મૂળમાં છે .
વિદ્યાર્થીઓને યથાવત સ્થિતિમાં ક્યારેય પણ આત્મસંતોષી ન રહેવાની સલાહ આપતા શ્રી નાયડુએ તેમને તેમના ધ્યેયો અને ઉદ્દેશો પ્રાપ્ત કરવા માટે એકનિષ્ઠા સાથે અવિરત કામ કરવા કહ્યું.
તેમણે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે લોકોએ ચાર મહત્વના ગુણો અથવા Cs - ચારિત્ર્ય , આચરણ , બુદ્ધિસામર્થ્ય અને ક્ષમતાના આધારે તેમના પ્રતિનિધિઓની પસંદગી કરવી જોઈએ.
તેમણે કહ્યું , કમનસીબે , રાજકારણ સહિત તમામ ક્ષેત્રોમાં વર્ષોથી મૂલ્યો અને ધોરણોનું તીવ્ર ધોવાણ થયું છે.
તેમણે ભાર મૂક્યો કે વિચારધારા કરતાં આદર્શ વર્તન વધુ મહત્વનું છે.
" સમય આવી ગયો છે કે વિવિધ બીમારીઓની વ્યવસ્થાને સાફ કરવામાં આવે જે તેને ત્રસ્ત કરી રહી છે અને જીવનના તમામ ક્ષેત્રોમાં ઉચ્ચ નીતિવિષયક અને નૈતિક ધોરણોને પ્રોત્સાહન આપે.".
" કમનસીબે , અમારી ચૂંટણી પ્રણાલી આ 4C ને બદલીને અનિચ્છનીય 4 Cs— જાતિ , સમુદાય , રોકડ અને ગુનાહિતતાના બીજા સમૂહ દ્વારા ખરાબ થઈ રહી છે.".
સાંસદો અને ધારાસભ્યોને સરકારની ટીકા કરવાનો પૂરો અધિકાર છે તે તરફ ધ્યાન દોરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભાર મૂક્યો હતો કે તેમણે કોઈ મુદ્દો બનાવતી વખતે ‘ શિષ્ટાચાર , મર્યાદા અને ગૌરવ’ ની લક્ષ્મણ રેખાને ક્યારેય પાર ન કરવી જોઈએ..
શ્રી રામ આપણી સંસ્કૃતિમાં સત્ય ધર્મ હિંમત અને કરુણાના મૂર્ત સ્વરૂપ છે.
હું ઈચ્છું છું કે આ તહેવાર જે આપણા જીવનમાં પ્રકાશ સંવાદિતા સમૃદ્ધિ અને શાંતિ લાવે છે તે આપણા જીવનને વધુ સમૃદ્ધ બનાવવા અને આપણી આસપાસના લોકો માટે ખુશીઓ લાવે છે..
મર્યાદા પુરુષોત્તમ ને આદર્શ રાજા આજ્ઞાકારી પુત્ર અજેય યોદ્ધા અને બધા માટે પ્રેરણા તરીકે પૂજવામાં આવે છે..
પરંપરાગત ઉલ્લાસ અને હર્ષ સાથે ઉજવાતી દિવાળી ચૌદ વર્ષના વનવાસ પછી માતા સીતા અને લક્ષ્મણ સાથે શ્રી રામના અયોધ્યા પરત ફરવા સાથે સંકળાયેલ છે.
અનિષ્ટ પર ઈષ્ટની જીતનું પ્રતિક ધરાવતો આ તહેવાર શ્રી રામના જીવનના મહાન આદર્શોમાંની આપણી શ્રદ્ધાને પુનઃસમર્થિત કરે છે..
પ્રકાશ પર્વ દિવાળીના શુભ અવસર પર હું મારા તમામ દેશવાસીઓને મારી હાર્દિક શુભેચ્છાઓ અને શુભકામનાઓ પાઠવું છું..
તેમના સંબોધનમાં શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે યોગનું પ્રાચીન વિજ્ઞાન એ વિશ્વ માટે ભારતની અમૂલ્ય ભેટ છે અને દરેકને યોગને તેમના રોજિંદા જીવનનો ભાગ બનાવવા અને તેના ફાયદાઓ મેળવવા જણાવ્યું હતું.
"તે સાર્વત્રિક છે તેમણે ભાર મૂક્યો અને લોકોને યોગનો અભ્યાસ કરવા પ્રચાર કરવા અને ગર્વ અનુભવવા કહ્યું..
યોગના અર્થને જોડાવું અથવા એકમત થવું તરીકે વર્ણવતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે તે મન અને શરીર અને માણસ અને પ્રકૃતિ વચ્ચે એકતા અને સંવાદિતા પર ભાર મૂકે છે.
કાર્યક્રમ દરમિયાન ઉપરાષ્ટ્રપતિએ યોગ કર્યા હતા અને સહભાગીઓને સંબોધિત કર્યા હતા..
તેમણે વેલનેસ સોલ્યુશન તરીકે યોગ પર વધુ સંશોધન હાથ ધરવાની જરૂરિયાત પર પણ ભાર મૂક્યો હતો..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ આપણી પ્રાચીન ફિલસૂફીમાંથી પ્રેરણા લેવાની અને માત્ર આપણા મન અને શરીરને જ નહીં પરંતુ રાષ્ટ્રના સમગ્ર પરિવર્તન માટે કામ કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.
વેંકૈયા નાયડુ આજે સિકંદરાબાદના પરેડ ગ્રાઉન્ડ ખાતે પ્રવાસન મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત કાર્યક્રમમાં સેંકડો અન્ય સહભાગીઓ સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણીમાં જોડાયા હતા.
યોગ દિવસની આ વર્ષની થીમ - ‘માનવતા માટે યોગ’ નો ઉલ્લેખ કરતાં ઉપરાષ્ટ્રપતિએ લોકોમાં સર્વગ્રાહી શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી સુનિશ્ચિત કરવામાં યોગની ભૂમિકાને રેખાંકિત કરી.
ગીતામાંથી ટાંકીને તેમણે યોગ ને ક્રિયામાં શ્રેષ્ઠતા તરીકે વર્ણવ્યું હતું અને દરેક ભારતીય માટે દેશને આગળ લઈ જવા માટે આ મંત્ર શ્રેષ્ઠ છે.
વ્યક્તિના જીવનમાં સારા સ્વાસ્થ્યના મહત્વ પર ભાર મૂકતા શ્રી નાયડુએ નાગરિકોમાં સારા સ્વાસ્થ્ય અને ખુશીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ જેવી ઘટનાઓના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડ્યો..
યોગને પ્રોત્સાહન આપવાના પ્રયાસો માટે કેન્દ્રીય સાંસ્કૃતિક મંત્રાલયની પ્રશંસા કરતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે યોગ પ્રકૃતિ સાથે સુમેળ તમામ જીવો પ્રત્યે પ્રેમ અને આધ્યાત્મિકતાની ભારતીય સંસ્કૃતિને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
કોવિડ- રોગચાળાને કારણે માનસિક સ્વાસ્થ્યની વધતી સમસ્યાઓનો ઉલ્લેખ કરતાં તેમણે કહ્યું કે રોગચાળાએ સ્થિતિસ્થાપકતા બનાવવા અને આપણા સ્વાસ્થ્યને સુધારવા માટે યોગને એકસાથે વધુ મહત્વપૂર્ણ બનાવ્યું છે..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમ પણ કહ્યું કે યોગમાં ઉંમર જાતિ ધર્મ અને ક્ષેત્રનો કોઈ અવરોધ નથી.
કિશન રેડ્ડી ઓલિમ્પિયન પીવી સિંધુ અને અન્યોએ આ મેગા ઈવેન્ટમાં ભાગ લીધો હતો..
"આ પ્રસંગે હું દરેકને સમાજના તમામ વર્ગો વચ્ચે એકતા અને સંવાદિતા માટે કામ કરવા વિનંતી કરીશ.".
"આપણે આપણા પૂર્વજોની આ ભવ્ય ભેટ પર ગર્વ કરવો જોઈએ અને માનવતાના વિશાળ કલ્યાણ માટે સમગ્ર વિશ્વમાં યોગનો ફેલાવો અને પ્રચાર કરવો જોઈએ તેમ તેમણે ઉમેર્યું..
"જો તમે તમારા પસંદ કરેલા ક્ષેત્રમાં શ્રેષ્ઠ અને પ્રામાણિકપણે તમારી ફરજો બજાવશો તો રાષ્ટ્ર ચોક્કસપણે ઝડપથી પ્રગતિ કરશે" તેમ તેમણે ઉમેર્યું હતું..
રથયાત્રાના શુભ અવસર પર હું મારા દેશવાસીઓને મારી હાર્દિક શુભેચ્છાઓ અને શુભકામનાઓ આપું છું.
ઓડિશાની રથયાત્રા જે ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર ગણાતા ભગવાન જગન્નાથની વાર્ષિક યાત્રાને ચિહ્નિત કરે છે તે ભગવાનની દિવ્યતા અને ભવ્યતાની ઉજવણી કરવા માટે તમામ સમુદાયો માટે એકસાથે આવવાનો પ્રસંગ છે.
હું ઈચ્છું છું કે રથયાત્રા સાથે જોડાયેલા પવિત્ર અને ઉચ્ચ આદર્શો આપણા જીવનને શાંતિ અને સંવાદિતાથી ભરી દે.
રથયાત્રામાં ભાગ લેનાર ભક્તો ભગવાન જગન્નાથના રથને ખેંચવાને પોતાના આશીર્વાદ માને છે.
તેમણે લોકોને વધુ સારી આહારની આદતો અને શારીરિક રીતે સક્રિય જીવનશૈલી અપનાવવા પણ વિનંતી કરી..
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ હેપેટાઇટિસના કારણને સતત સમર્થન આપવા બદલ લોકસભાના અધ્યક્ષ શ્રી ઓમ બિરલાની પ્રશંસા કરી અને આ જાહેર આરોગ્યના મુદ્દા પર સતત પ્રયત્નો કરવા બદલ ખાતે ડૉ.
આજે સંસદ ભવનમાં સંસદસભ્યો માટે વિશ્વ હિપેટાઇટિસ દિવસ પર જાગૃતિ સત્રમાં તેમના મુખ્ય વક્તવ્યમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિએ સ્વચ્છ ભારત અભિયાન અને ટીબીની તર્જ પર સુધીમાં હેપેટાઇટિસને નાબૂદ કરવાના અભિયાન અને સ્વચ્છ ભારત અભિયાનને લોક ચળવળ બનાવવા હાકલ કરી હતી..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે જાહેર જનતા અને નીતિ ઘડવૈયાઓ બંનેમાં હેપેટાઇટિસ વિશે જાગૃતિ વધારવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.
મનસુખ માંડવિયા ઉપાધ્યક્ષ રાજ્યસભા શ્રી હરિવંશ નારાયણ સિંહ દિલ્હીના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર શ્રી વિનય કુમાર સક્સેના મહાસચિવ લોકસભા શ્રી સત્ર દરમિયાન ઉત્પલ કુમાર સિંહ સંસદ સભ્યો અને અન્ય હાજર રહ્યા હતા..
શ્રી નાયડુએ ધારાસભ્યોને સલાહ આપી હતી કે હિપેટાઇટિસને નાબૂદ કરવાની ઝુંબેશ લોકોની સ્થાનિક ભાષામાં ચલાવવામાં આવે જેથી તેની મહત્તમ પહોંચ થાય.
શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે જ્યારે ભારત વૈશ્વિક સ્તરે તમામ મોરચે મજબૂત બની રહ્યું છે ત્યારે ભારતને "સ્વસ્થ અને સુખી રાષ્ટ્ર" બનાવવું પણ એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે.
તેમણે આ સંદર્ભે સરકારી મેસેજિંગમાં નવીનતા લાવવા એકવિધતા ટાળવા અને સંદેશને સામાન્ય માણસ માટે સુલભ અને સમજી શકાય તેવો બનાવવા માટે પણ આહવાન કર્યું હતું..
સ્પીકર લોકસભા શ્રી ઓમ બિરલા આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રી ડૉ.
તે તમામ સ્તરે નીતિ ઘડવૈયાઓ અને જનપ્રતિનિધિઓ પણ ઇચ્છે છે કે તેઓ પોતપોતાના મતવિસ્તારમાં લોકોને અટકાવી શકાય તેવા હેપેટાઇટિસ વિશેનો સંદેશો પહોંચાડે..
વેંકૈયા નાયડુએ આજે સંસદના સભ્યો અને અન્ય ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓને આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ અને રાષ્ટ્રધ્વજ સાથે ભાવનાત્મક જોડાણનો સંદેશ લોકો સુધી પહોંચાડવા આહ્વાન કર્યું હતું..
આ પહેલ માટે સાંસ્કૃતિક મંત્રાલયની પ્રશંસા કરતા શ્રી નાયડુએ કહ્યું કે સ્વતંત્રતા દિવસની ઉજવણીએ "આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓએ સંસ્થાનવાદી શાસન સામેના તેમના સંઘર્ષમાં આપેલા અસંખ્ય બલિદાનોની યાદ અપાવવી જોઈએ".
તેમણે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાંથી બહાદુરી અને સામાજિક સમરસતાની વાર્તાઓનું પુનરાવર્તન કરવાનું પણ આહ્વાન કર્યું હતું.
"જેમ આપણે ગર્વથી આપણો રાષ્ટ્રધ્વજ લહેરાવીએ છીએ , તેમ તેમ એકતા , સંવાદિતા અને સાર્વત્રિક ભાઈચારાના આપણા રાષ્ટ્રીય મૂલ્યોને પણ પ્રતિબિંબિત કરીએ છીએ અને તેને જાળવી રાખીએ છીએ" , એમ તેમણે સૂચન કર્યું..
વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી શ્રી પીયૂષ ગોયલ , સંસદીય બાબતોના મંત્રી શ્રી પ્રહલાદ જોશી , સાંસ્કૃતિક મંત્રી શ્રી કિશન રેડ્ડી , ભારતના મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી , શ્રીમતી સ્મૃતિ ઈરાની , ભારતના યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રી શ્રી.
સંસદીય બાબતો અને સંસ્કૃતિ રાજ્ય મંત્રી અનુરાગ ઠાકુર , શ્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ , વિદેશ રાજ્ય મંત્રીઓ , શ્રીમતી મીનાક્ષી લેખી અને શ્રી વી.
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ લાલ કિલ્લાથી વિજય ચોક સુધી સાંસદોની ‘હર ઘર તિરંગા’ બાઇક રેલીને લીલી ઝંડી આપી હતી.
ભારતના નાગરિકો અને રાષ્ટ્રધ્વજ વચ્ચે વ્યક્તિગત જોડાણ કેળવવા માટે ભારત સરકારની પહેલ ‘હર ઘર તિરંગા’ની જાગૃતિ વધારવા માટે સંસ્કૃતિ મંત્રાલય દ્વારા રેલીનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
ચૌદ ક્ષેત્રના કુશળ ભારતીય કામદારો જેમ કે, નર્સિંગ કેર ; મકાન સફાઈ ; મટિરીયલ પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગ ; ઔદ્યોગિક મશીનરી ઉત્પાદન ઉદ્યોગ ; ઇલેક્ટ્રિક અને ઇલેક્ટ્રોનિક માહિતી સંબંધિત ઉદ્યોગ ; બાંધકામ ; શિપબિલ્ડિંગ અને શિપ સંબંધિત ઉદ્યોગ ; ઓટોમોબાઈલ જાળવણી ; ઉડ્ડયન ; લોડીંગ ; કૃષિ ; માછીમારી ; ફૂડ અને બેવરેજીસ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઉદ્યોગ અને ફૂડ સર્વિસ ઉદ્યોગને જાપાનમાં નોકરી કરવાની તકોમાં વધારો થયો હોત..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે ભારત અને જાપાન વચ્ચે "સ્પષ્ટીકૃત કુશળ કામદાર" ને લગતી સિસ્ટમના યોગ્ય સંચાલન માટે ભાગીદારી માટેના મૂળભૂત ઢાંચા પર સમજૂતી કરારને મંજૂરી આપી છે..
હાલના સમજૂતી કરાર દ્વારા જાપાનમાં ચૌદ નિર્દિષ્ટ ક્ષેત્રોમાં કાર્ય કરવા માટે જરૂરી કુશળતા અને જાપાની ભાષાની કસોટી દ્વારા લાયકાત ધરાવતા હોય તેવા કુશળ ભારતીય કામદારોને મોકલવા જેની સ્વીકૃતિ બાદ ભારત અને જાપાન વચ્ચે ભાગીદારી અને સહકાર માટેની સંસ્થાકીય પદ્ધતિ ગોઠવવામાં આવશે.
સહકાર મેમોરેન્ડમ (એમઓસી) લોકોથી લોકો સુધીના સંપર્કો , કામદારો અને કુશળ વ્યાવસાયિકોની ભારતથી જાપાન સુધીની ગતિશીલતામાં વધારો કરશે.
આ ભારતીય કામદારોને જાપાન સરકાર દ્વારા "નિર્દિષ્ટ કુશળ કામદાર" ના રહેઠાણ માટેનો નવો દરજ્જો આપવામાં આવશે..
આ સમજૂતી કરાર અંતર્ગત , આ એમઓસીના અમલીકરણને અનુસરવા માટે સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથની રચના કરવામાં આવશે..
વળી આ 50 ટકા સ્વદેશી સામગ્રી ધરાવતા લડાયક વિમાનોની પ્રથમ “ બાય (ભારતીય સ્વદેશી ડિઝાઇન ધરાવતું, સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી વિકસીત અને ઉત્પાદિત) ” કેટેગરી છે, જેમાં કાર્યક્રમને અંતે સ્વદેશી સામગ્રીનો વપરાશ વધીને 60 ટકા થશે..
આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન અંતર્ગત ભારત સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં સ્વદેશી ડિઝાઇન ધરાવતી, સ્વદેશી ધોરણે વિકસાવેલી અને ઉત્પાદન થયેલી અત્યાધુનિક ટેકનોલોજીઓ અને વ્યવસ્થાઓની ક્ષમતાનો ઉપયોગ સતત વધારી રહ્યો છે.
ડિઝાઇન અને ઉત્પાદનના ક્ષેત્રોમાં એમએસએમઈ સહિત આશરે 500 ભારતીય કંપનીઓ આ ખરીદીમાં એચએલ સાથે કામ કરશે.
એનાથી આઇએએફને સંબંધિત બેઝમાં રિપેરિંગની માળખાગત સુવિધા ઉપલબ્ધ થવાથી વાયુદળ વિમાનના કાફલાને વધારે અસરકારકતા અને કાર્યદક્ષતા સાથે જાળવવા સક્ષમ બનશે..
હિંદુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (એચએએલ) દ્વારા ઉત્પાદન થયેલા લાઇટ કોમ્બાટ એરક્રાફ્ટ (એલસીએ) આત્મનિર્ભર ભારતની પહેલને વધુ વેગ આપશે તથા દેશમાં સંરક્ષણ ક્ષેત્રના ઉત્પાદન અને ઉદ્યોગના સ્વદેશીકરણને પ્રોત્સાહન આપશે.
વળી આ 50 ટકા સ્વદેશી સામગ્રી ધરાવતા લડાયક વિમાનોની પ્રથમ “બાય (ભારતીય સ્વદેશી ડિઝાઇન ધરાવતું, સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી વિકસીત અને ઉત્પાદિત)” કેટેગરી છે, જેમાં કાર્યક્રમને અંતે સ્વદેશી સામગ્રીનો વપરાશ વધીને 60 ટકા થશે.
મંત્રીમંડળે પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત આઇએએફને માળખાગત સુવિધાઓના વિકાસની મંજૂરી પણ આપી છે, જે વાયુદળને તેના બેઝ ડેપોમાં રિપેર કે સર્વિસની સેવા કરવા સક્ષમ બનાવશે, જેથી અભિયાન માટે મહત્ત્વપૂર્ણ વ્યવસ્થાઓ માટે ટર્નઅરાઉન્ડ ટાઇમ (ટીએટી)માં ઘટાડો થશે અને કામગીરી માટે વિમાનની ઉપલબ્ધતામાં વધારા તરફ દોરી જશે.
પ્રધાનમંત્રીની અધ્યક્ષતામાં 13 જાન્યુઆરીના રોજ મંત્રીમંડળની બેઠક યોજાઈ હતી, જેમાં રૂ.45,696 કરોડના ખર્ચે 73 એલસીએ એમકે-1એ ફાઇટર વિમાનો અને 10 એલસીએ તેજસ એમકે-1 ટ્રેનર વિમાનોની ખરીદી કરવાની તેમજ તેની સાથે માળખાગત સુવિધાઓની ડિઝાઇન અને વિકાસના.
કાર્યક્રમ ભારતીય એરોસ્પેસ ઉત્પાદનની ઇકોસિસ્ટમને જીવંત આત્મનિર્ભર ઇકોસિસ્ટમમાં પરિવર્તિત કરવા માટે પ્રેરકબળની ભૂમિકા ભજવશે..
લાઇટ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ (એલસીએ) એમકે-1એ વેરિઅન્ટ સ્વદેશી ડિઝાઇન ધરાવતું, સ્વદેશી રીતે વિકસાવેલું અને ઉત્પાદન થયેલું અત્યાધુનિક 4+ જનરેશન લડાયક વિમાન છે.
આ વિમાન એક્ટિવ ઇલેક્ટ્રોનિકલી સ્કેન્ડ એરે (એઇએસએ), બેયન્ડ વિઝ્યુઅલ રેન્જ (બીવીઆર) મિસાઇલ, ઇલેક્ટ્રોનિક વોરફેર (ઇડબલ્યુ) સ્યૂટ અને એર ટૂ એર રિફ્યુલિંગ (એએઆર) જેવી મહત્ત્વપૂર્ણ કાર્યક્ષમતાઓ સાથે સજ્જ છે, જે ભારતીય વાયુદળ આઇએએફની કામગીરીની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવા સક્ષમ પ્લેટફોર્મ બનશે.
આ MoU જ્ઞાન , હવામાનશાસ્ત્ર માટેના ડેટા અને પરિચાલન ઉત્પાદનો , રડાર , ઉપગ્રહ , ભરતી માપકો , ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અને હવામાનશાસ્ત્ર સ્ટેશનો જેવી ભૂસ્તરવિજ્ઞાન અને સમુદ્રી સેવાઓના આદાનપ્રદાનની સવલત પૂરી પાડે છે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સંયુક્ત આરબ અમિરાત (UAE)ના રાષ્ટ્રીય હવામાન કેન્દ્ર (NCM) અને ભારતના પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલય (MoES) વચ્ચે વૈજ્ઞાનિક અને ટેકનિકલ સહકાર મામલે સમજૂતી કરાર (MoU)ને મંજૂરી આપી છે.
MoES (ભારત) અને NCM-UAE વચ્ચે બહુ-જોખમી અગમ ચેતવણી પ્રણાલી અને આબોહવા પ્રતિરોધકતા ક્ષેત્રમાં સહયોગી ભાગીદારીના પરિણામે જે-તે પ્રદેશમાં આર્થિક વિકાસમાં નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં યોગદાન આપી શકાય છે.
પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક સહકાર દ્વારા પ્રતિરોધકતામાં વધારો કરી શકાય છે કે કારણ કે દેશો અગમ ચેતવણીઓની પ્રણાલીઓ અને આધુનિક હવામાન અને પૂર્વાનુમાન સેવાઓમાં રોકાણ કરે છે.
હવામાન, પ્રાદેશિક સહકારને ક્રાંતિકારી ઢબે ઉન્નત કરવાથી હવામાનની બદલાતી રૂપરેખાની સમજમાં સુધારો લાવવામાં, અસરકારક પ્રતિભાવ વ્યૂહનીતિ ઘડવામાં, રોકાણનો ખર્ચ ઘટાડવામાં અને પ્રાદેશિક સંબંધિત ટેકનોલોજીકલ આવિષ્કારોને આગળ ધપાવવામાં તેમજ હવામાન સેવાઓમાં આધુનિકીકરણ અને ટકાઉક્ષમતાના માર્ગમાં આવતા પડકારોનો ઉકેલ લાવવામાં મદદ મળી શકે છે.
પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક સહકાર દ્વારા પ્રતિરોધકતામાં વધારો કરી શકાય છે કે કારણ કે દેશો અગમ ચેતવણીઓની પ્રણાલીઓ અને આધુનિક હવામાન અને પૂર્વાનુમાન સેવાઓમાં રોકાણ કરે છે .
UAEના પ્રતિનિધિમંડળે 8 નવેમ્બર 2019ના રોજ ભારતની મુલાકાત લીધી ત્યારે ભારત અને NCM-UAE દ્વારા પોતપોતાની સંસ્થાઓમાં હાથ ધરવામાં આવેલી વૈજ્ઞાનિક પ્રવૃત્તિઓ વિશે વિગતે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને સંશોધન માટે સહિયારા હિતોના સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રો શોધી કાઢવામાં આવ્યા હતા.
હવામાન પર નિર્ભર હોય તેવા અર્થતંત્રના ક્ષેત્રોની કાર્યદક્ષતામાં વધારો કરવામાં ; અને કૃષિ , પરિવહન , પાણી વગેરે કે જે સંબંધિત પ્રદેશમાં આર્થિક વિકાસનો આધાર હોય તેવા હવામાન પર નિર્ભર આર્થિક ક્ષેત્રોમાં જોખમનું વ્યવસ્થાપન કરવામાં હવામાન સંબંધિત સેવાઓ મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સંયુક્ત આરબ અમિરાત (UAE) ના રાષ્ટ્રીય હવામાન કેન્દ્ર (NCM) અને ભારતના પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલય (MoES) વચ્ચે વૈજ્ઞાનિક અને ટેકનિકલ સહકાર મામલે સમજૂતી કરાર (MoU) ને મંજૂરી આપી છે ..
MoES ( ભારત ) અને NCM-UAE વચ્ચે બહુ - જોખમી અગમ ચેતવણી પ્રણાલી અને આબોહવા પ્રતિરોધકતા ક્ષેત્રમાં સહયોગી ભાગીદારીના પરિણામે જે - તે પ્રદેશમાં આર્થિક વિકાસમાં નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં યોગદાન આપી શકાય છે ..
હવામાન , પ્રાદેશિક સહકારને ક્રાંતિકારી ઢબે ઉન્નત કરવાથી હવામાનની બદલાતી રૂપરેખાની સમજમાં સુધારો લાવવામાં , અસરકારક પ્રતિભાવ વ્યૂહનીતિ ઘડવામાં , રોકાણનો ખર્ચ ઘટાડવામાં અને પ્રાદેશિક સંબંધિત ટેકનોલોજીકલ આવિષ્કારોને આગળ ધપાવવામાં તેમજ હવામાન સેવાઓમાં આધુનિકીકરણ અને ટકાઉક્ષમતાના માર્ગમાં આવતા પડકારોનો ઉકેલ લાવવામાં મદદ મળી શકે છે ..
હવામાન પર નિર્ભર હોય તેવા અર્થતંત્રના ક્ષેત્રોની કાર્યદક્ષતામાં વધારો કરવામાં; અને કૃષિ, પરિવહન, પાણી વગેરે કે જે સંબંધિત પ્રદેશમાં આર્થિક વિકાસનો આધાર હોય તેવા હવામાન પર નિર્ભર આર્થિક ક્ષેત્રોમાં જોખમનું વ્યવસ્થાપન કરવામાં હવામાન સંબંધિત સેવાઓ મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે.
UAE ના પ્રતિનિધિમંડળે 8 નવેમ્બર 2019 ના રોજ ભારતની મુલાકાત લીધી ત્યારે ભારત અને NCM-UAE દ્વારા પોતપોતાની સંસ્થાઓમાં હાથ ધરવામાં આવેલી વૈજ્ઞાનિક પ્રવૃત્તિઓ વિશે વિગતે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને સંશોધન માટે સહિયારા હિતોના સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રો શોધી કાઢવામાં આવ્યા હતા .
બંને પક્ષોએ ઝડપી વૈજ્ઞાનિક અને ટેકનિકલ સહયોગમાં અને ભારત અને UAE ના પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રોમાં દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં પર અસર પડે તેવા ઓમાનના દરિયા અને અરબ સમુદ્ર પરથી ફેલાતા સુનામીની ઝડપી અને વધુ ભરોસાપાત્ર આગાહી માટે રસ દાખવ્યો હતો ..
આ MoU જ્ઞાન, હવામાનશાસ્ત્ર માટેના ડેટા અને પરિચાલન ઉત્પાદનો, રડાર, ઉપગ્રહ, ભરતી માપકો, ભૂસ્તરશાસ્ત્ર અને હવામાનશાસ્ત્ર સ્ટેશનો જેવી ભૂસ્તરવિજ્ઞાન અને સમુદ્રી સેવાઓના આદાનપ્રદાનની સવલત પૂરી પાડે છે.
બંને પક્ષોએ ઝડપી વૈજ્ઞાનિક અને ટેકનિકલ સહયોગમાં અને ભારત અને UAEના પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રોમાં દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં પર અસર પડે તેવા ઓમાનના દરિયા અને અરબ સમુદ્ર પરથી ફેલાતા સુનામીની ઝડપી અને વધુ ભરોસાપાત્ર આગાહી માટે રસ દાખવ્યો હતો.
ભારત સરકારે રટલ એચઇ પ્રોજેકટ (850 મેગાવોટ)ના નિર્માણ માટે રચવામાં આવનાર જેવીસી માં જેકેએસપીડીસીના ઇક્વિટી પ્રદાન માટે રૂ.776.44 કરોડની સહાય પ્રદાન કરીને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરને ટેકો પણ આપ્યો છે.
ઉપરાંત કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરને રૂ.5289 કરોડની મફત વીજળીનો લાભ મળશે અને પ્રોજેક્ટના 40 વર્ષના ચક્ર દરમિયાન રટલ જળવિદ્યુત પ્રોજેક્ટમાંથી રૂ.9581 કરોડનો પાણીનો વપરાશ ચાર્જ વેરા સ્વરૂપે મળશે..
કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરની સરકાર આ પ્રોજેક્ટને વ્યવહારિક બનાવવા પ્રોજેક્ટ શરૂ થયા પછી 10 વર્ષ માટે પાણીના વપરાશના ચાર્જ લેવામાંથી મુક્તિ આપશે, રાજ્યના જીએસટીના હિસ્સા (એટલે કે એસજીએસટી)નું રિઇમ્બર્સમેન્ટ કરશે અને સંવર્ધિત રીતે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરને નિઃશુલ્ક વીજળીમાંથી મુક્તિ આપશે એટલે કે પ્રોજેક્ટ શરૂ થયા પછી પ્રથમ વર્ષમાં કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરને પ્રાપ્ત થતી મફત વીજળી પર 1 ટકા ચાર્જ લાગશે અને પછી દર વર્ષે 1 ટકાનો વધારો થશે.
આ પ્રોજેક્ટની નિર્માણ સંબંધિત કામગીરી આસપાસના 4000 વ્યક્તિઓને પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રીતે રોજગારી પ્રદાન કરશે તથા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરના સંપૂર્ણ સામાજિક-આર્થિક વિકાસમાં પ્રદાન કરશે.
આજે પ્રધાનમંત્રીની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ અને કાશ્મીરના કિશ્તવાર જિલ્લામાં ચેનાબ નદીના કિનારે સ્થિત 850 મેગાવોટની ઊર્જાક્ષમતા ધરાવતા રટલ હાઇડ્રો ઇલેક્ટ્રિક (એચઇ) પ્રોજેક્ટ માટે રૂ.5281.94 કરોડના રોકાણની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ માટે રાષ્ટ્રીય જળવિદ્યુત વીજ નિગમ (એનએચપીસી) અને જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્ય વીજ વિકાસ નિગમ લિમિટેડ (જેકેએસપીડીસી) વચ્ચે સંયુક્ત સાહસમાં નવી કંપની (જેવીસી)ની રચના થશે, જેમાં એનએચપીસી 51 ટકા અને જેકેએસપીડીસી 49 ટકા ઇક્વિટી હિસ્સો ધરાવશે..
આ પ્રોજેક્ટમાં પેદા થનાર વીજળી ગ્રિડને બેલેન્સ પ્રદાન કરવામાં અને વીજ પુરવઠાની સ્થિતિ સુધારવામાં મદદરૂપ થશે..
પરસ્પર કરારના આધારે બંને પક્ષ આંતરરાષ્ટ્રીય સોલર એલાયન્સ (આઈએસએ) ના સભ્ય દેશોમાં પાઇલટ પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ અને જમાવટ માટે કામ કરશે.
કાર્ય હેઠળના મુખ્ય ક્ષેત્રમાં ભારતની નવી અને નવીનીકરણ ઉર્જા મંત્રાલય હેઠળ રાષ્ટ્રીય સૌર ઉર્જા સંસ્થા (એનઆઈએસઈ) અને ઉઝબેકિસ્તાનની આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર ઉર્જા સંસ્થા (આઇએસઇઆઈ) વચ્ચે પરસ્પર ઓળખવા માટેનો સંશોધન / પ્રદર્શન / પાયલોટ પ્રોજેક્ટ છે.
પરસ્પર કરારના આધારે બંને પક્ષ આંતરરાષ્ટ્રીય સોલર એલાયન્સ (આઈએસએ) ના સભ્ય દેશોમાં પાઇલટ પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ અને જમાવટ માટે કામ કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે સૌર ઉર્જાના ક્ષેત્રમાં સહયોગ માટે ભારત અને ઉઝબેકિસ્તાન વચ્ચે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કરવા મંજૂરી આપી દીધી છે..
વિસ્તાર: કાર્ય હેઠળના મુખ્ય ક્ષેત્રમાં ભારતની નવી અને નવીનીકરણ ઉર્જા મંત્રાલય હેઠળ રાષ્ટ્રીય સૌર ઉર્જા સંસ્થા (એનઆઈએસઈ) અને ઉઝબેકિસ્તાનની આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર ઉર્જા સંસ્થા (આઇએસઇઆઈ) વચ્ચે પરસ્પર ઓળખવા માટેનો સંશોધન / પ્રદર્શન / પાયલોટ પ્રોજેક્ટ છે.
આ પેકેજ અંતર્ગત પાંચ પરિયોજનાઓ હાથ ધરવામાં આવી છે જેમાંથી એક પરિયોજના સર્વોચ્ચ અદાલતની નવી ઇમારતનું નિર્માણ પણ છે .
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPAમાં ભારત માટે નિકાસની 310 ચીજો આવરી લેવામાં આવી છે જેમાં ખાદ્યચીજો અને પીણા (80 લાઇન), કૃષિ ઉત્પાદનો (25 લાઇન), કાપડ અને કાપડની વસ્તુઓ (27 લાઇન), મૂળભૂત ધાતુઓ અને તેની વસ્તુઓ (32 લાઇન), ઇલેક્ટ્રિકલ્સ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ વસ્તુઓ (13 લાઇન), પ્લાસ્ટિક અને રસાયણો (20 લાઇન), લાકડું અને તેની વસ્તુઓ (15 લાઇન) અને અન્ય ચીજો સમાવિષ્ટ છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર કેન્દ્ર (ITC) ના જણાવ્યા અનુસાર , 2019 માં મોરેશિયસના મુખ્ય આયાત ભાગીદારોમાં ભારત (13.85%), ચીન (16.69%), દક્ષિણ આફ્રિકા (8.07%) અને UAE (7.28%) હતા .
સેવાઓના ક્ષેત્રમાં વેપારની વાત કરીએ તો, ભારતીય સેવા પ્રદાતાઓને પ્રોફેશનલ સેવાઓ, કોમ્પ્યૂટર સંબંધિત સેવાઓ, સંશોધન અને વિકાસ, અન્ય વ્યાવસાયિક સેવાઓ, ટેલિકમ્યુનિકેશન, બાંધકામ, વિતરણ, શિક્ષણ, પર્યાવરણ, નાણાં, પર્યટન અને પ્રવાસ સંબંધિત સેવાઓ, મનોરંજન, યોગ, દૃશ્ય-શ્રાવ્ય સેવાઓ અને પરિવહન સેવાઓ જેવા 11 વ્યાપક સેવા ક્ષેત્રોમાંથી 115 પેટા ક્ષેત્રોની પહોંચ પ્રાપ્ત થશે.
જુલાઇ 2020માં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી અને મોરેશિયસના પ્રધાનમંત્રી પ્રવિંદ જુગનાથ દ્વારા સંયુક્ત રીતે આ ઇમારતનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું.
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે ઉત્કૃષ્ટ દ્વિપક્ષીય સંબંધો છે અને આ સંબંધો ઐતિહાસિક સાંસ્કૃતિક જોડાણો, વારંવાર યોજાતા ઉચ્ચ સ્તરીય રાજકીય સંવાદો, વિકાસમાં સહકાર, સંરક્ષણ અને સમુદ્રી ક્ષેત્રમાં ભાગીદારી તેમજ લોકોથી લોકો વચ્ચેના જોડાણના કારણે ટકી રહ્યાં છે.
CECPA બંને દેશો વચ્ચે વેપારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અને સુધારો લાવવા માટે સંસ્થાગત વ્યવસ્થાતંત્ર પૂરું પાડે છે.
આ પેકેજ અંતર્ગત પાંચ પરિયોજનાઓ હાથ ધરવામાં આવી છે જેમાંથી એક પરિયોજના સર્વોચ્ચ અદાલતની નવી ઇમારતનું નિર્માણ પણ છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે વ્યાપક આર્થિક સહકાર અને ભાગીદારી કરાર (CECPA) પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી દીધી છે ..
આ કરાર એક મર્યાદિત કરાર છે જેમાં માલસામાનનો વેપાર , ઉદ્ગમના નિયમો , સેવાઓનો વેપાર , વેપાર કરવામાં ટેકનિકલ અવરોધો (TBT), સેનેટરી અને ફાયટોસેનેટરી (SPS) માપદંડો , તકરાર નિવારણ , મૂળવંશીય લોકોનું આવનજાવન , ટેલિકોમ , નાણાકીય સેવાઓ , કસ્ટમ્સની પ્રક્રિયા અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં સહકારની બાબતોને આવરી લેવામાં આવી છે ..
સેવાઓના ક્ષેત્રમાં વેપારની વાત કરીએ તો , ભારતીય સેવા પ્રદાતાઓને પ્રોફેશનલ સેવાઓ , કોમ્પ્યૂટર સંબંધિત સેવાઓ , સંશોધન અને વિકાસ , અન્ય વ્યાવસાયિક સેવાઓ , ટેલિકમ્યુનિકેશન , બાંધકામ , વિતરણ , શિક્ષણ , પર્યાવરણ , નાણાં , પર્યટન અને પ્રવાસ સંબંધિત સેવાઓ , મનોરંજન , યોગ , દૃશ્ય - શ્રાવ્ય સેવાઓ અને પરિવહન સેવાઓ જેવા 11 વ્યાપક સેવા ક્ષેત્રોમાંથી 115 પેટા ક્ષેત્રોની પહોંચ પ્રાપ્ત થશે ..
બંને પક્ષો કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા તારીખથી બે વર્ષના સમયગાળામાં મર્યાદિત સંખ્યામાં ઉચ્ચ સંવેદનશીલ ઉત્પાદનો માટે સ્વયંચાલિત ટ્રિગર સેફગાર્ડ વ્યવસ્થાતંત્ર (ATSM) માટે વાટાઘાટ કરવાની સંમતિ વ્યક્ત કરી હતી.
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે ઉત્કૃષ્ટ દ્વિપક્ષીય સંબંધો છે અને આ સંબંધો ઐતિહાસિક સાંસ્કૃતિક જોડાણો , વારંવાર યોજાતા ઉચ્ચ સ્તરીય રાજકીય સંવાદો , વિકાસમાં સહકાર , સંરક્ષણ અને સમુદ્રી ક્ષેત્રમાં ભાગીદારી તેમજ લોકોથી લોકો વચ્ચેના જોડાણના કારણે ટકી રહ્યાં છે ..
ભારતે પ્રોફેશનલ સેવાઓ, સંશોધન અને વિકાસ, અન્ય વ્યાવસાયિક સેવાઓ, ટેલિકમ્યુનિકેશન, નાણાં, વિતરણ, ઉચ્ચ શિક્ષણ, પર્યાવરણ, આરોગ્ય, પર્યટન અને પ્રવાસ સંબંધિત સેવાઓ, મનોરંજન સેવાઓ અને પરિવહન સેવાઓ સહિત 11 વ્યાપક સેવા ક્ષેત્રોમાં અંદાજે 95 પેટા ક્ષેત્રોમાં સેવાઓ આપવાની રજૂઆત કરી છે.
આ કરાર એક મર્યાદિત કરાર છે જેમાં માલસામાનનો વેપાર, ઉદ્ગમના નિયમો, સેવાઓનો વેપાર, વેપાર કરવામાં ટેકનિકલ અવરોધો (TBT), સેનેટરી અને ફાયટોસેનેટરી (SPS) માપદંડો, તકરાર નિવારણ, મૂળવંશીય લોકોનું આવનજાવન, ટેલિકોમ, નાણાકીય સેવાઓ, કસ્ટમ્સની પ્રક્રિયા અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં સહકારની બાબતોને આવરી લેવામાં આવી છે.
બંને પક્ષો કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા તારીખથી બે વર્ષના સમયગાળામાં મર્યાદિત સંખ્યામાં ઉચ્ચ સંવેદનશીલ ઉત્પાદનો માટે સ્વયંચાલિત ટ્રિગર સેફગાર્ડ વ્યવસ્થાતંત્ર (ATSM) માટે વાટાઘાટ કરવાની સંમતિ વ્યક્ત કરી હતી ..
ઓક્ટોબર 2019માં પ્રધાનમંત્રી મોદી અને મોરેશિયસના પ્રધાનમંત્રીએ સંયુક્ત રીતે મોરેશિયસમાં નિર્માણ પામેલી મેટ્રો એક્સપ્રેસ પરિયોજનાના પ્રથમ તબક્કાનું અને 100 પથારીની પોતાના ક્ષેત્રમાં શ્રેષ્ઠ એવી ENT હોસ્પિટલ પરિયોજનાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.
બંને દેશોના સંબંધિત હોદ્દેદારો દ્વારા પારસ્પરિક અનુકૂળ હોય તેવી તારીખે આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવશે અને તે પછીના મહિનાની 1 તારીખથી અમલમાં આવશે.
ભારતે પ્રોફેશનલ સેવાઓ , સંશોધન અને વિકાસ , અન્ય વ્યાવસાયિક સેવાઓ , ટેલિકમ્યુનિકેશન , નાણાં , વિતરણ , ઉચ્ચ શિક્ષણ , પર્યાવરણ , આરોગ્ય , પર્યટન અને પ્રવાસ સંબંધિત સેવાઓ , મનોરંજન સેવાઓ અને પરિવહન સેવાઓ સહિત 11 વ્યાપક સેવા ક્ષેત્રોમાં અંદાજે 95 પેટા ક્ષેત્રોમાં સેવાઓ આપવાની રજૂઆત કરી છે ..
બંને દેશોના સંબંધિત હોદ્દેદારો દ્વારા પારસ્પરિક અનુકૂળ હોય તેવી તારીખે આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવશે અને તે પછીના મહિનાની 1 તારીખથી અમલમાં આવશે ..
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPAની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPA ની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે વ્યાપક આર્થિક સહકાર અને ભાગીદારી કરાર (CECPA) પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી દીધી છે.
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPA માં ભારત માટે નિકાસની 310 ચીજો આવરી લેવામાં આવી છે જેમાં ખાદ્યચીજો અને પીણા (80 લાઇન ), કૃષિ ઉત્પાદનો (25 લાઇન ), કાપડ અને કાપડની વસ્તુઓ (27 લાઇન ), મૂળભૂત ધાતુઓ અને તેની વસ્તુઓ (32 લાઇન ), ઇલેક્ટ્રિકલ્સ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ વસ્તુઓ (13 લાઇન ), પ્લાસ્ટિક અને રસાયણો (20 લાઇન ), લાકડું અને તેની વસ્તુઓ (15 લાઇન ) અને અન્ય ચીજો સમાવિષ્ટ છે .
2005 થી ભારત , મોરેશિયસમાં સૌથી મોટા વેપાર ભાગીદાર પૈકી એક છે અને મોરેશિયસમાં વસ્તુઓ તેમજ સેવાઓના સૌથી મોટા નિકાસકાર પૈકી એક છે .
ભારત - મોરેશિયસ CECPA ના કારણે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો વધુ નક્કર થશે અને વિશેષ સંબંધોમાં ઘનિષ્ઠતા વધશે ..
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPA એ ભારત અને આફ્રિકાના કોઇ દેશ વચ્ચે થયો હોય તેવો પ્રથમ વેપાર કરાર હશે.
ભારત- મોરેશિયસ CECPAના કારણે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો વધુ નક્કર થશે અને વિશેષ સંબંધોમાં ઘનિષ્ઠતા વધશે.
2005થી ભારત, મોરેશિયસમાં સૌથી મોટા વેપાર ભાગીદાર પૈકી એક છે અને મોરેશિયસમાં વસ્તુઓ તેમજ સેવાઓના સૌથી મોટા નિકાસકાર પૈકી એક છે.
ભારત અને મોરેશિયસ વચ્ચે CECPA એ ભારત અને આફ્રિકાના કોઇ દેશ વચ્ચે થયો હોય તેવો પ્રથમ વેપાર કરાર હશે .
CECPA બંને દેશો વચ્ચે વેપારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અને સુધારો લાવવા માટે સંસ્થાગત વ્યવસ્થાતંત્ર પૂરું પાડે છે .
ઓક્ટોબર 2019 માં પ્રધાનમંત્રી મોદી અને મોરેશિયસના પ્રધાનમંત્રીએ સંયુક્ત રીતે મોરેશિયસમાં નિર્માણ પામેલી મેટ્રો એક્સપ્રેસ પરિયોજનાના પ્રથમ તબક્કાનું અને 100 પથારીની પોતાના ક્ષેત્રમાં શ્રેષ્ઠ એવી ENT હોસ્પિટલ પરિયોજનાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું .
જુલાઇ 2020 માં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી અને મોરેશિયસના પ્રધાનમંત્રી પ્રવિંદ જુગનાથ દ્વારા સંયુક્ત રીતે આ ઇમારતનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું .
આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર કેન્દ્ર (ITC)ના જણાવ્યા અનુસાર, 2019માં મોરેશિયસના મુખ્ય આયાત ભાગીદારોમાં ભારત (13.85%), ચીન (16.69%), દક્ષિણ આફ્રિકા (8.07%) અને UAE (7.28%) હતા.
ડિસ્ટ્રીક્ટ મેજિસ્ટ્રેટ્સને આ ઉપરાંત આ એક્ટ અંતર્ગત વધુ સશક્ત કરવામાં આવ્યા છે કે જેથી કાયદાનું તેઓ સરળતાથી અમલીકરણ કરી શકે તેમજ વિકટ સ્થિતિઓમાં રહેલા બાળકોની તરફેણમાં એકીકૃત પ્રયાસો હાથ ધરી શકાય.
આ પ્રસ્તાવનાના અન્ય પાસાઓમાં કેટલાક અગાઉના અવ્યાખ્યાયિત ગુનાઓને ‘ગંભીર ગુનાઓ’ તરીકે શ્રેણીબદ્ધ કરવા તેમજ સીડબલ્યુસી સભ્યોની નિયુક્તિ માટે યોગ્યતા માપદંડોની વ્યાખ્યા કરવામાં આવી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે મહિલા અને બાળ કલ્યાણ વિભાગ મંત્રાલય દ્વારા પ્રસ્તાવિત જુવેનાઈલ જસ્ટિસ (બાળકોની સંભાળ અને સંરક્ષણ) અધિનિયમ , 2015 માં સુધારાને મંજૂરી આપી છે , જેનાથી બાળકોના ઉત્કૃષ્ટ હિત માટે બાળ સંરક્ષણને મજબૂત કરી શકાય એવા પગલાં દાખલ કરી શકાશે..
આ સાથે આ કાયદાના અમલીકરણમાં અનુભવાતા કેટલાક પડકારોનો સામનો કરવામાં આવ્યો છે..
આંતરરાષ્ટ્રીય ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોની નિકાસનું બજાર અંદાજે 100 અબજ ડોલરનું છે, જેમાં વિશાળ તકો રહેલી છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોની નિકાસનું બજાર અંદાજે 100 અબજ ડોલરનું છે, જેમાં વિશાળ તકો રહેલી છે.
એમએસએમઈ અને બિનએમએસએમઈ કેટેગરી અંતર્ગત નિશ્ચિત લઘુતમ રોકાણ મર્યાદાથી વધારે રોકાણ કરવા ઇચ્છતાં અરજદારોની પસંદગી પારદર્શક પ્રક્રિયા દ્વારા થશે..
આ યોજનાના સાથસહકાર સાથે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ પાસેથી મોટા પાયે રોકાણને આકર્ષીને ક્ષમતામાં વધારો કરશે અને સાથે-સાથે સ્થાનિક સફળ કંપનીઓને વિકસતી તકો ઝડપવા પ્રોત્સાહન આપશે અને નિકાસ બજારમાં મોટી કંપની બનવાની તક પૂરી પાડશે.
આ યોજના રૂ.3,000 કરોડથી વધારેનું રોકાણ લાવશે અને એનાથી પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રીતે મોટી સંખ્યામાં રોજગારી પેદા થશે એવી અપેક્ષા છે..
સંચિત રોકાણ એકસાથે થઈ શકશે, જે ચાર વર્ષ માટે સૂચિત વાર્ષિક સંચિત મર્યાદાને આધિન છે..
ભારતમાં મોટા પાયે ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપીને સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધનમાં તબક્કાવાર રીતે વધારો કરવામાં આવશે.
આ યોજના સાથે ભારત ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય કેન્દ્ર તરીકે એની સ્થિતિ મજબૂત કરશે.
આ યોજનાના સાથસહકાર સાથે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ પાસેથી મોટા પાયે રોકાણને આકર્ષીને ક્ષમતામાં વધારો કરશે અને સાથે -સાથે સ્થાનિક સફળ કંપનીઓને વિકસતી તકો ઝડપવા પ્રોત્સાહન આપશે અને નિકાસ બજારમાં મોટી કંપની બનવાની તક પૂરી પાડશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે રૂ.12,195 કરોડના અંદાજપત્રીય ખર્ચ સાથે ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદન સાથે જોડાયેલી પ્રોત્સાહન (પીએલઆઇ) યોજનાને મંજૂરી આપી છે..
આ યોજના મેક ઇન ઇન્ડિયાને પ્રોત્સાહન આપવા ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોના લક્ષિત સેગમેન્ટમાં સ્થાનિક ઉત્પાદનને વેગ આપવા અને રોકાણને આકર્ષવા નાણાકીય પ્રોત્સાહન આપવાની જોગવાઈ ધરાવે છે..
યોજના માટે પસંદગીની લાયકાતના ધારાધોરણો આધારભૂત વર્ષ 2019-2020થી ચાર વર્ષથી વધારે ગાળામાં સંચિત સંવર્ધિત રોકાણની લઘુતમ મર્યાદા હાંસલ કરવાને તથા ઉત્પાદિત ચીજવસ્તુઓના સંવર્ધિત વેચાણમાંથી થયેલી કુલ આવક (કરવેરાની ચુકવણી કર્યા પછી) (વેપાર થયેલી ચીજવસ્તુઓથી અલગ)ને આધિન રહેશે.
ઉત્પાદન સાથે જોડાયેલી પ્રોત્સાહન (પીએલઆઇ) યોજનાનો આશય ભારતમાં ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
ભારતની ઉત્પાદન ક્ષમતા વધારવા અને નિકાસને વેગ આપવા માટે આત્મનિર્ભર ભારત વ્યૂહરચનાઓને જાળવી રાખતી આ યોજના નવેમ્બર, 2020માં મંત્રીમંડળે ટેલીકોમ વિભાગ (ડીઓટી) સહિત વિવિધ મંત્રાલયો/વિભાગો અંતર્ગત પીએલઆઈના અમલીકરણ માટે મંજૂર કરેલી મૂળ યોજનાનો ભાગ છે..
આ યોજના અંતર્ગત ભારતમાં ટેલીકોમ અને નેટવર્કિંગ ઉત્પાદનોના ચોક્કસ ઉત્પાદનોમાં સંકળાયેલી કંપનીઓ/સંસ્થાઓને પ્રોત્સાહન કે નાણાકીય પ્રોત્સાહન પ્રદાન કરવામાં આવશે.
આધારભૂત વર્ષથી 5 વર્ષના ગાળા માટે એમએસએમઈ માટે 7 ટકાથી 4 ટકાના પ્રોત્સાહન સાથે લઘુતમ રોકાણની મર્યાદા રૂ.10 કરોડ હશે તથા અન્ય માટે 6 ટકાથી 4 ટકાના પ્રોત્સાહન સાથે લઘુતમ રોકાણની મર્યાદા રૂ.100 કરોડ હશે.
5 વર્ષના ગાળામાં આશરે રૂ.2 લાખ કરોડનું સંવર્ધિત ઉત્પાદન હાંસલ થવાની અપેક્ષા છે.
એમએસએમઈને ઊંચા પ્રોત્સાહનની જોગવાઈનો લાભ આપવાથી સ્થાનિક ટેલીકોમ ઉત્પાદકોને આંતરરાષ્ટ્રીય પુરવઠાની સાંકળનો ભાગ બનવા પ્રોત્સાહન મળશે..
2022-23 થી 2027-28 સુધીના છ વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન કુલ વધતુ વેચાણ રૂપિયા 2,94,000 કરોડ થવાનું અને કુલ વધતી નિકાસ રૂપિયા 1,96,000 કરોડ થવાનું અનુમાન છે ..
અરજદારો માટે ત્રણ ગ્રૂપમાં યોગ્યતા પ્રાપ્ત કરવાના માપદંડો નીચે પ્રમાણે છે- સમગ્ર ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉદ્યોગમાં યોજનાનો વ્યાપક અમલ સુનિશ્ચિત કરવા માટે અને સાથે સાથે આ યોજનાના હેતુઓ પૂર્ણ કરવા માટે ભારતમાં નોંધણીકૃત ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉત્પાદકોના તેમની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (GMR) ના આધારે સમૂહો તૈયાર કરવામાં આવશે .
અરજદારો માટે ત્રણ ગ્રૂપમાં યોગ્યતા પ્રાપ્ત કરવાના માપદંડો નીચે પ્રમાણે છે -.
2022-23થી 2027-28 સુધીના છ વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન કુલ વધતુ વેચાણ રૂપિયા 2,94,000 કરોડ થવાનું અને કુલ વધતી નિકાસ રૂપિયા 1,96,000 કરોડ થવાનું અનુમાન છે.
આ યોજનાનો સમયગાળો નાણાકીય વર્ષ 2020-21 થી નાણાકીય વર્ષ 2028-29 સુધીનો રહેશે .
આનું કારણ એ છે કે , ભારતીય ફાર્માસ્યુટિકલ ક્ષેત્રમાં જરૂરી ફાર્મા R&D સાથે ઉચ્ચ મૂલ્યના ઉત્પાદનનો અભાવ છે .
(c) શ્રેણી 3 (શ્રેણી 1 અને શ્રેણી 2માં આવરી લેવામાં ન આવી હોય તેવી દવાઓ) (c) શ્રેણી 3 ( શ્રેણી 1 અને શ્રેણી 2 માં આવરી લેવામાં ન આવી હોય તેવી દવાઓ ).
(a) સમૂહ A: રૂપિયા 5000 કરોડથી વધારે અથવા સમકક્ષ ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) ધરાવતા અરજદારો (a) સમૂહ A: રૂપિયા 5000 કરોડથી વધારે અથવા સમકક્ષ ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) ધરાવતા અરજદારો.
આ યોજનાના કારણે કૌશલ્યવાન અને બિન - કૌશલ્યવાન બંને પ્રકારના લોકો માટે રોજગારીનું નિર્માણ થવાની અપેક્ષા છે અને આ ક્ષેત્રમાં વૃદ્ધિના પરિણામ સ્વરૂપે 20,000 લોકોને પ્રત્યક્ષ જ્યારે 80,000 લોકોને પરોક્ષ રીતે રોજગારી ઉપલબ્ધ થવાનું અનુમાન છે ..
લક્ષિત સમૂહોમાં પ્રોત્સાહન ફાળવણી નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર રહેશે: આ યોજના અંતર્ગત કુલ પ્રોત્સાહનની માત્રા ( વહીવટી ખર્ચ સહિત ) અંદાજે રૂપિયા 15,000 કરોડ છે .
વૈશ્વિક અને ઘરેલુ ખેલાડીઓને વૈવિધ્યપૂર્ણ ઉત્પાદનોની શ્રેણીઓમાં રોકાણ અને ઉત્પાદનમાં વૃદ્ધિ માટે પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ સાથે , એક ખૂબ જ સારી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવેલ અને અનુકૂળ લક્ષિત હસ્તક્ષેપની જરૂરિયાત છે જેથી બાયો - ફાર્માસ્યુટિકલ્સ , જટીલ જેનેરિક જવાઓ , પેટન્ટ ધરાવતી દવાઓ અથવા જેની પેટન્ટ સમાપ્ત થવાની તૈયારી હોય તેવી દવાઓ અને કોષ અથવા જનીન આધારિત ઉપચારના ઉત્પાદનો વગેરે જેવી વિશિષ્ટ ઉચ્ચ મૂલ્યની વસ્તુઓને પ્રોત્સાહન આપી શકાય ..
ઉભરતા ઉપચારો માટેના ઉત્પાદનો અને ઇન - વિટ્રો નિદાનાત્મક ઉપકરણો સહિત જટીલ અને ઉચ્ચ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોના વિકાસ માટે આવિષ્કારને પ્રોત્સાહન મળવાની અને મહત્વપૂર્ણ દવાઓ પર સ્વનિર્ભરતા થવાની પણ અપેક્ષા સેવાઇ રહી છે .
આ યોજના અંતર્ગત કુલ પ્રોત્સાહનની માત્રા (વહીવટી ખર્ચ સહિત) અંદાજે રૂપિયા 15,000 કરોડ છે.
આ યોજનાથી દેશમાં જ ઉચ્ચ મૂલ્યના ઉત્પાદોના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળવાની અને નિકાસમાં મૂલ્યવર્ધનમાં વૃદ્ધિ થવાની પણ અપેક્ષા છે.
આ યોજના અંતર્ગત શ્રેણી 3 ના ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદનના પ્રથમ 4 વર્ષ દરમિયાન પ્રોત્સાહન 5% ( વધતા વેચાણના મૂલ્યના ) ના દરે , પાંચમા વર્ષ માટે 4% ના દરે અને છઠ્ઠા વર્ષ માટે 3% ના દરે રહેશે ..
આમાં અરજીઓની પ્રક્રિયા માટેનો સમયગાળો (FY 2020-21), એક વર્ષ (FY 2021-22)નો વૈકલ્પિક વહનકાળ, 6 વર્ષ માટે પ્રોત્સાહન અને FY 2027-28ના વેચાણ માટેના પ્રોત્સાહનની ચુકવણી માટે FY 2028-29 પણ સામેલ રહેશે.
સમગ્ર દુનિયામાં નિકાસ કરવામાં આવતી કુલ દવાઓમાંથી 3.5% યોગદાન ભારતનું છે .
ભારત 200થી વધારે દેશો અને પ્રદેશોમાં દવાઓની નિકાસ કરે છે જેમાં USA, UK, યુરોપીયન સંઘ, કેનેડા વગેરે જેવા ઉચ્ચ નિયમનો ધરાવતા દેશો પણ સમાવિષ્ટ છે.
આ યોજનાથી દેશમાં જ ઉચ્ચ મૂલ્યના ઉત્પાદોના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળવાની અને નિકાસમાં મૂલ્યવર્ધનમાં વૃદ્ધિ થવાની પણ અપેક્ષા છે .
આ યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે ઉલ્લેખ કર્યા પ્રમાણે છે:- આ યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે ઉલ્લેખ કર્યા પ્રમાણે છે :-.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે નાણાકીય વર્ષ 2020-21 થી 2028-29 સુધીના સમયગાળા દરમિયાન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ માટે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી છે ..
બાયો - ફાર્માસ્યુટિકલ્સ : જટીલ જેનરિક દવાઓ ; પેટન્ટ વાળી દવાઓ અથવા પેટન્ટ પૂરી થવાની તૈયારીમાં હોય તેવી દવાઓ ; કોષ આધારિત અથવા જનીન આધારિત ઉપચારની દવાઓ ; ઑર્ફન દવાઓ ; વિશેષ એમ્પ્ટી - કેપ્સ્યૂલ્સ જેમકે HPMC, પુલ્લુઆન , એન્ટેરિક વગેરે ; જટીલ એક્સિપિએન્ટ્સ ; ફાઇટો ફાર્માસ્યુટિકલ્સ : મંજૂરી આપવામાં આવે તે અનુસાર અન્ય દવાઓ ..
જોકે, સમૂહ Bના અરજદારો માટેની પ્રોત્સાહન ફાળવણી જો ઉપયોગમાં ના આવે તો, સમૂહ Aના અરજદારો માટે તેને ખસેડવામાં આવશે.
આ યોજનાનો અન્ય એક ઉદ્દેશ ભારતમાંથી એવા વૈશ્વિક ચેમ્પિયન્સ તૈયાર કરવાનો છે જેઓ અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ખૂબ જ મોટાપાયે વિકાસ પામવાનું તેમજ વિસ્તરિત થવાનું સામર્થ્ય ધરાવતા હોય અને તે પ્રકારે વૈશ્વિક મૂલ્ય શ્રૃંખલાઓમાં પ્રવેશવાનો ઉદ્દેશ પણ છે ..
પુનઃઉપયોગના હેતુની દવાઓ: ઓટો ઇમ્યુન દવાઓ, કેન્સર વિરોધી દવાઓ, ડાયાબિટિસ વિરોધી દવાઓ, ચેપ વિરોધી દવાઓ, હૃદય રોગની દવાઓ, સાઇકોટ્રોપિક દવાઓ અને એન્ટી રેટ્રોવાયરલ દવાઓ; ઇન વિટ્રો નિદાનાત્મક ઉપકરણો; મંજૂરી આપ્યા અનુસાર અન્ય દવાઓ; ભારતમાં ઉત્પાદન ન થતું હોય તેવી અન્ય દવાઓ.
(b) સમૂહ B: એવા અરજદારો કે જેમની ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) રૂપિયા 500 કરોડ ( આ આંકડા સહિત ) થી રૂપિયા 5,000 કરોડની વચ્ચે હોય ..
આ યોજનાથી ઘરેલુ ઉત્પાદકોને લાભ થશે અને તેનાથી રોજગારીનું સર્જન કરવામાં મદદ મળશે અને ગ્રાહકોને ખૂબ જ વ્યાપક શ્રેણીમાં પરવડે તેવા દરે દવાઓ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં પણ યોગદાન મળશે તેવી અપેક્ષા છે ..
આ સમૂહમાં MSME ઉદ્યોગના ચોક્કસ પડકારો અને સંજોગોને ધ્યાનમાં રાખીને તેમના માટે એક પેટા સમૂહ બનાવવામાં આવશે ..
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ આ ક્ષેત્રમાં રોકાણમાં વધારો કરીને તેમજ ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ક્ષેત્રમાં ઉચ્ચ મૂલ્યની વસ્તુઓના વૈવિધ્યકરણમાં યોગદાન આપીને ભારતની વિનિર્માણ ક્ષમતાઓમાં વધારો કરવાનો છે.
બાયો-ફાર્માસ્યુટિકલ્સ: જટીલ જેનરિક દવાઓ; પેટન્ટ વાળી દવાઓ અથવા પેટન્ટ પૂરી થવાની તૈયારીમાં હોય તેવી દવાઓ; કોષ આધારિત અથવા જનીન આધારિત ઉપચારની દવાઓ; ઑર્ફન દવાઓ; વિશેષ એમ્પ્ટી-કેપ્સ્યૂલ્સ જેમકે HPMC, પુલ્લુઆન, એન્ટેરિક વગેરે; જટીલ એક્સિપિએન્ટ્સ; ફાઇટો ફાર્માસ્યુટિકલ્સ: મંજૂરી આપવામાં આવે તે અનુસાર અન્ય દવાઓ.
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ આ ક્ષેત્રમાં રોકાણમાં વધારો કરીને તેમજ ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ક્ષેત્રમાં ઉચ્ચ મૂલ્યની વસ્તુઓના વૈવિધ્યકરણમાં યોગદાન આપીને ભારતની વિનિર્માણ ક્ષમતાઓમાં વધારો કરવાનો છે .
નાણાકીય વર્ષ 2019-20 ને ઉત્પાદિત ચીજવસ્તુઓના વધતા વેચાણની ગણતરી માટે આધારભૂત વર્ષ તરીકે ગણવામાં આવશે ..
દેશમાં સંખ્યાબંધ વિખ્યાત ફાર્માસ્યુટિકલ શિક્ષણ અને સંશોધન સંસ્થાઓ અને સંલગ્ન ઉદ્યોગોનો ખૂબ જ મજબૂત આધાર પણ છે ..
પુનઃઉપયોગના હેતુની દવાઓ : ઓટો ઇમ્યુન દવાઓ , કેન્સર વિરોધી દવાઓ , ડાયાબિટિસ વિરોધી દવાઓ , ચેપ વિરોધી દવાઓ , હૃદય રોગની દવાઓ , સાઇકોટ્રોપિક દવાઓ અને એન્ટી રેટ્રોવાયરલ દવાઓ ; ઇન વિટ્રો નિદાનાત્મક ઉપકરણો ; મંજૂરી આપ્યા અનુસાર અન્ય દવાઓ ; ભારતમાં ઉત્પાદન ન થતું હોય તેવી અન્ય દવાઓ ..
આ યોજનાથી ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ક્ષેત્રમાં રૂપિયા 15,000 કરોડનું રોકાણ આવશે તેવી પણ અપેક્ષા છે.
સમૂહ A અને સમૂહ C ના અરજદારો માટે પ્રોત્સાહન ફાળવણી અન્ય કોઇપણ શ્રેણીમાં ખસેડવામાં આવશે નહીં .
આ યોજના નીચે ઉલ્લેખ કર્યા પ્રમાણે ત્રણ શ્રેણીમાં ફાર્માસ્યુટિકલ વસ્તુઓને આવરી લેશે: આ યોજના નીચે ઉલ્લેખ કર્યા પ્રમાણે ત્રણ શ્રેણીમાં ફાર્માસ્યુટિકલ વસ્તુઓને આવરી લેશે :.
એવી પણ અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે, આના કારણે ભારતીય વસ્તી સમુદાયને ઑર્ફન દવાઓ સહિત તબીબી ઉત્પાદનોની પહોંચ ક્ષમતા અને પરવડતામાં વધારો થશે.
આ યોજના અંતર્ગત શ્રેણી 1 અને શ્રેણી 2 ના ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદનના પ્રથમ 4 વર્ષ દરમિયાન પ્રોત્સાહન 10% ( વધતા વેચાણના મૂલ્યના ) ના દરે , પાંચમા વર્ષ માટે 8% ના દરે અને છઠ્ઠા વર્ષ માટે 6% ના દરે રહેશે ..
ભારત 200 થી વધારે દેશો અને પ્રદેશોમાં દવાઓની નિકાસ કરે છે જેમાં USA, UK, યુરોપીયન સંઘ , કેનેડા વગેરે જેવા ઉચ્ચ નિયમનો ધરાવતા દેશો પણ સમાવિષ્ટ છે .
આ યોજના અંતર્ગત શ્રેણી 1 અને શ્રેણી 2ના ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદનના પ્રથમ 4 વર્ષ દરમિયાન પ્રોત્સાહન 10% (વધતા વેચાણના મૂલ્યના)ના દરે, પાંચમા વર્ષ માટે 8%ના દરે અને છઠ્ઠા વર્ષ માટે 6%ના દરે રહેશે.
(c) સમૂહ C: એવા અરજદારો કે જેમની ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) રૂપિયા 500 કરોડથી ઓછી હોય.
જોકે , સમૂહ B ના અરજદારો માટેની પ્રોત્સાહન ફાળવણી જો ઉપયોગમાં ના આવે તો , સમૂહ A ના અરજદારો માટે તેને ખસેડવામાં આવશે ..
દેશમાં સંખ્યાબંધ વિખ્યાત ફાર્માસ્યુટિકલ શિક્ષણ અને સંશોધન સંસ્થાઓ અને સંલગ્ન ઉદ્યોગોનો ખૂબ જ મજબૂત આધાર પણ છે.
વર્તમાન સમયમાં, ઓછા મૂલ્યની જેનેરિક દવાઓ ભારતીય નિકાસમાં મોટા હિસ્સા માટે જવાબદાર છે જ્યારે પેટન્ટ વાળી દવાઓની ઘરેલુ માંગનો મોટો હિસ્સો આયાત દ્વારા પૂરો પાડવામાં આવે છે.
આ યોજનાના કારણે કૌશલ્યવાન અને બિન-કૌશલ્યવાન બંને પ્રકારના લોકો માટે રોજગારીનું નિર્માણ થવાની અપેક્ષા છે અને આ ક્ષેત્રમાં વૃદ્ધિના પરિણામ સ્વરૂપે 20,000 લોકોને પ્રત્યક્ષ જ્યારે 80,000 લોકોને પરોક્ષ રીતે રોજગારી ઉપલબ્ધ થવાનું અનુમાન છે.
આ યોજનાનો સમયગાળો નાણાકીય વર્ષ 2020-21થી નાણાકીય વર્ષ 2028-29 સુધીનો રહેશે.
(b) સમૂહ B: એવા અરજદારો કે જેમની ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) રૂપિયા 500 કરોડ (આ આંકડા સહિત)થી રૂપિયા 5,000 કરોડની વચ્ચે હોય.
(c) સમૂહ C: એવા અરજદારો કે જેમની ફાર્માસ્યુટિકલ ચીજવસ્તુઓની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (FY 2019-20) રૂપિયા 500 કરોડથી ઓછી હોય .
આ સમૂહમાં MSME ઉદ્યોગના ચોક્કસ પડકારો અને સંજોગોને ધ્યાનમાં રાખીને તેમના માટે એક પેટા સમૂહ બનાવવામાં આવશે.
સમૂહ A અને સમૂહ Cના અરજદારો માટે પ્રોત્સાહન ફાળવણી અન્ય કોઇપણ શ્રેણીમાં ખસેડવામાં આવશે નહીં.
આ યોજના અંતર્ગત શ્રેણી 3ના ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદનના પ્રથમ 4 વર્ષ દરમિયાન પ્રોત્સાહન 5% (વધતા વેચાણના મૂલ્યના)ના દરે, પાંચમા વર્ષ માટે 4%ના દરે અને છઠ્ઠા વર્ષ માટે 3%ના દરે રહેશે.
સમગ્ર દુનિયામાં નિકાસ કરવામાં આવતી કુલ દવાઓમાંથી 3.5% યોગદાન ભારતનું છે.
વર્તમાન સમયમાં , ઓછા મૂલ્યની જેનેરિક દવાઓ ભારતીય નિકાસમાં મોટા હિસ્સા માટે જવાબદાર છે જ્યારે પેટન્ટ વાળી દવાઓની ઘરેલુ માંગનો મોટો હિસ્સો આયાત દ્વારા પૂરો પાડવામાં આવે છે .
આ યોજનાથી ઘરેલુ ઉત્પાદકોને લાભ થશે અને તેનાથી રોજગારીનું સર્જન કરવામાં મદદ મળશે અને ગ્રાહકોને ખૂબ જ વ્યાપક શ્રેણીમાં પરવડે તેવા દરે દવાઓ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં પણ યોગદાન મળશે તેવી અપેક્ષા છે.
આનું કારણ એ છે કે, ભારતીય ફાર્માસ્યુટિકલ ક્ષેત્રમાં જરૂરી ફાર્મા R&D સાથે ઉચ્ચ મૂલ્યના ઉત્પાદનનો અભાવ છે.
આમાં અરજીઓની પ્રક્રિયા માટેનો સમયગાળો (FY 2020-21), એક વર્ષ (FY 2021-22) નો વૈકલ્પિક વહનકાળ , 6 વર્ષ માટે પ્રોત્સાહન અને FY 2027-28 ના વેચાણ માટેના પ્રોત્સાહનની ચુકવણી માટે FY 2028-29 પણ સામેલ રહેશે ..
નાણાકીય વર્ષ 2019-20ને ઉત્પાદિત ચીજવસ્તુઓના વધતા વેચાણની ગણતરી માટે આધારભૂત વર્ષ તરીકે ગણવામાં આવશે.
આ યોજનાનો અન્ય એક ઉદ્દેશ ભારતમાંથી એવા વૈશ્વિક ચેમ્પિયન્સ તૈયાર કરવાનો છે જેઓ અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ખૂબ જ મોટાપાયે વિકાસ પામવાનું તેમજ વિસ્તરિત થવાનું સામર્થ્ય ધરાવતા હોય અને તે પ્રકારે વૈશ્વિક મૂલ્ય શ્રૃંખલાઓમાં પ્રવેશવાનો ઉદ્દેશ પણ છે.
વૈશ્વિક અને ઘરેલુ ખેલાડીઓને વૈવિધ્યપૂર્ણ ઉત્પાદનોની શ્રેણીઓમાં રોકાણ અને ઉત્પાદનમાં વૃદ્ધિ માટે પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ સાથે, એક ખૂબ જ સારી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવેલ અને અનુકૂળ લક્ષિત હસ્તક્ષેપની જરૂરિયાત છે જેથી બાયો-ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, જટીલ જેનેરિક જવાઓ, પેટન્ટ ધરાવતી દવાઓ અથવા જેની પેટન્ટ સમાપ્ત થવાની તૈયારી હોય તેવી દવાઓ અને કોષ અથવા જનીન આધારિત ઉપચારના ઉત્પાદનો વગેરે જેવી વિશિષ્ટ ઉચ્ચ મૂલ્યની વસ્તુઓને પ્રોત્સાહન આપી શકાય.
આ યોજના ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉદ્યોગના વિકાસ માટે છત્ર યોજનાનો એક હિસ્સો રહેશે .
ઉભરતા ઉપચારો માટેના ઉત્પાદનો અને ઇન-વિટ્રો નિદાનાત્મક ઉપકરણો સહિત જટીલ અને ઉચ્ચ ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોના વિકાસ માટે આવિષ્કારને પ્રોત્સાહન મળવાની અને મહત્વપૂર્ણ દવાઓ પર સ્વનિર્ભરતા થવાની પણ અપેક્ષા સેવાઇ રહી છે.
એવી પણ અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે , આના કારણે ભારતીય વસ્તી સમુદાયને ઑર્ફન દવાઓ સહિત તબીબી ઉત્પાદનોની પહોંચ ક્ષમતા અને પરવડતામાં વધારો થશે .
સમગ્ર ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉદ્યોગમાં યોજનાનો વ્યાપક અમલ સુનિશ્ચિત કરવા માટે અને સાથે સાથે આ યોજનાના હેતુઓ પૂર્ણ કરવા માટે ભારતમાં નોંધણીકૃત ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉત્પાદકોના તેમની વૈશ્વિક વિનિર્માણ આવક (GMR)ના આધારે સમૂહો તૈયાર કરવામાં આવશે.
ભારત પોતાના ક્ષેત્રમાં સર્વોત્તમ સુવિધાઓ અને ઉચ્ચ કૌશલ્યવાન / ટેકનિકલ માણસો ધરાવતી કંપનીઓના કારણે ફાર્માસ્યુટિકલ્સના વિકાસ અને વિનિર્માણ માટે એક સંપૂર્ણ ઇકો - સિસ્ટમ ધરાવે છે .
આ યોજના ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ઉદ્યોગના વિકાસ માટે છત્ર યોજનાનો એક હિસ્સો રહેશે.
આ યોજનાથી ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ક્ષેત્રમાં રૂપિયા 15,000 કરોડનું રોકાણ આવશે તેવી પણ અપેક્ષા છે ..
ભારત પોતાના ક્ષેત્રમાં સર્વોત્તમ સુવિધાઓ અને ઉચ્ચ કૌશલ્યવાન/ ટેકનિકલ માણસો ધરાવતી કંપનીઓના કારણે ફાર્માસ્યુટિકલ્સના વિકાસ અને વિનિર્માણ માટે એક સંપૂર્ણ ઇકો-સિસ્ટમ ધરાવે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે નાણાકીય વર્ષ 2020-21થી 2028-29 સુધીના સમયગાળા દરમિયાન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ માટે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજનાને મંજૂરી આપી છે.
આઇટી હાર્ડવેર માટેના બજારમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે 6થી 7 કંપનીઓનો દબદબો છે, જેઓ વિશ્વના બજારહિસ્સામાં આશરે 70 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
આ મંજૂર થયેલી યોજનાનો કુલ ખર્ચ આગામી 4 વર્ષ માટે અંદાજે રૂ.7,350 કરોડ થશે, જેમાં રૂ.7,325 કરોડનો પ્રોત્સાહન ખર્ચ અને રૂ.25 કરોડનો વહીવટી ચાર્જ સામેલ છે..
આ યોજનાથી લેપ્ટોપ્સ, ટેબ્લેટ્સ, ઓલ-ઇન-વન પીસી અને સર્વર્સ સહિત આઇટી હાર્ડવેર ઉત્પાદનના ક્ષેત્રમાં સંકળાયેલી 5 મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ અને 10 સ્થાનિક કંપનીઓને લાભ થવાની શક્યતા છે.
દુનિયાની હાલની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને ઉત્પાદન ક્ષેત્ર મોટા પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે.
આ યોજનાથી આગામી 4 વર્ષમાં 1,80,000થી વધારે (પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ) રોજગારીનું સર્જન થશે..
આ વિઝનમાં ચિપસેટ સહિત મુખ્ય ઘટકો વિકસાવવા અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સ્પર્ધા કરી શકે એ માટે ઉદ્યોગ માટે સાનુકૂળ વાતાવરણ ઊભું કરવા દેશમાં પ્રોત્સાહન આપીને અને ક્ષમતાઓ વધારીને ભારતને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સિસ્ટમની ડિઝાઇન અને ઉત્પાદન (ઇએસડીએમ) માટે આંતરરાષ્ટ્રીય કેન્દ્ર બનાવવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યો છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આઇટી હાર્ડવેર માટે ઉત્પાદન સાથે સંબંધિત પ્રોત્સાહન (પીએલઆઇ) યોજનાને મંજૂરી આપી છે.
આ યોજના આઇટી હાર્ડવેર માટે સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધનને વેગ પ્રદાન કરશે, જેમાં વર્ષ 2025 સુધીમાં 20થી 25 ટકા સુધીનો વધારો અપેક્ષિત છે..
અત્યારે ભારતમાં લેપ્ટોપ અને ટેબ્લેટની માગ મુખ્યત્વે આયાત દ્વારા પૂરી કરવામાં આવે છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય મૂલ્ય સાંકળ સાથે સંકલન સ્થાપિત થવાને કારણે ભારત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સિસ્ટમ, ડિઝાઇન અને ઉત્પાદન (ઇએસડીએમ) માટે વૈશ્વિક કેન્દ્ર બનવાની સારી સ્થિતિમાં હશે, જેના પરિણામે દેશ આઇટી હાર્ડવેર નિકાસ માટેનું કેન્દ્ર બનશે..
આત્મનિર્ભર ભારત અંતર્ગત ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા આ એક મહત્વપૂર્ણ સેગમેન્ટ છે, કારણ કે અત્યારે આ ચીજવસ્તુઓ માટે મોટા પાયે આયાત પર આધાર રાખવો પડે છે..
આ કંપનીઓ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સ્પર્ધા કરવા ઓછા ખર્ચે મોટા પાયે ઉત્પાદન કરવાની (સાર્જ ઇકોનોમિક્સ ઓફ સ્કેલ) નીતિ અપનાવવા સક્ષમ છે.
દુનિયાભરમાં ઉત્પાદક કંપનીઓ એક બજાર પર નિર્ભરતામાં રહેલા જોખમને ઘટાડવા વિવિધ સ્થળે ઉત્પાદન શરૂ કરવા નજર દોડાવી રહી છે..
આ યોજના ચાર (4) વર્ષના ગાળા માટે ભારતમાં ઉત્પાદન થયેલી અને લક્ષિત સેગમેન્ટ અંતર્ગત આવરી લેવાયેલી ચીજવસ્તુઓના ચોખ્ખા સંવર્ધિત વેચાણ (આધારભૂત વર્ષ એટલે કે વર્ષ 2019-20 પર) પર 4 ટકાથી 2 ટકા/1 ટકાનું પ્રોત્સાહન આપશે..
આ કંપનીઓ ભારતમાં તેમની કામગીરી વધારે અને આઇટી હાર્ડવેરનું ઉત્પાદન કરવા માટે મુખ્ય કેન્દ્ર બનાવે એ જરૂરી છે..
વર્ષ 2019-20 દરમિયાન ભારતમાં 4.21 અબજ ડોલરના લેપ્ટોપ અને 0.41 અબજ ડોલરના ટેબ્લેટની આયાત થઈ હતી.
આ યોજનાનો આશય આઇટી હાર્ડવેરની વેલ્યુ ચેઇન (મૂલ્ય સાંકળ)માં સ્થાનિક ઉત્પાદનને વેગ આપવા અને મોટા પાયે રોકાણને આકર્ષવા ઉત્પાદન સાથે સંબંધિત પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદ 14 ઓગસ્ટ, 2021ના રોજ રાષ્ટ્રપતિ ભવન સાંસ્કૃતિક કેન્દ્રમાં ટોક્યો ઓલિમ્પિક 2020ના ભારતીય દળ માટે 'હાઈ ટી' નું આયોજન કરશે.
રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રામનાથ કોવિંદ 14 ઓગસ્ટ , 2021 ના રોજ રાષ્ટ્રપતિ ભવન સાંસ્કૃતિક કેન્દ્રમાં ટોક્યો ઓલિમ્પિક 2020 ના ભારતીય દળ માટે ' હાઈ ટી ' નું આયોજન કરશે..
આ એમઓયુનો આશય બંને દેશોના મંત્રાલયો વચ્ચે કૃષિ અને એની સાથે સંલગ્ન ક્ષેત્રોમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવાનો છે..
આ એમઓયુ અંતર્ગત બંને દેશોના કૃષિ ક્ષેત્રને વિકસાવવા પ્રક્રિયાઓ અને યોજના બનાવવા સંયુક્ત કાર્યકારી જૂથ (જેડબલ્યુજી)ની રચના કરવામાં આવશે તેમજ ભલામણ કરેલા કાર્યક્રમોનો અમલ બંને દેશોની અમલીકરણ સંસ્થાઓ દ્વારા કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારતના કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય અને ફિજીના કૃષિ મંત્રાલય વચ્ચે થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
ભારત અને ફિજી વચ્ચે થયેલા એમઓયુમાં નીચેના ક્ષેત્રોમાં સાથસહકાર આપવાની સમજૂતી થઈ છેઃ.
જેડબલ્યુજી દર બે વર્ષે ભારત અને ફિજીમાં વારાફરતી એની બેઠકો યોજશે..
આ એમઓયુ એના પર હસ્તાક્ષર થયાની તારીખથી અમલમાં આવશે અને 5 (પાંચ) વર્ષના ગાળા માટે અમલમાં રહેશે..
તે સૌર, પવન, હાઇડ્રોજન અને બાયોમાસ ઉર્જાને લગતી તકનીકીઓને આવરી લે છે.
એમઓયુનો ઉદ્દેશ પરસ્પર લાભ , સમાનતા અને પારસ્પરિકતાના આધારે નવી અને નવીનીકરણીય ઉર્જાના ક્ષેત્રમાં દ્વિપક્ષીય સહકારને પ્રોત્સાહન આપવાનો આધાર સ્થાપિત કરવાનો છે.
તે સૌર , પવન , હાઇડ્રોજન અને બાયોમાસ ઉર્જાને લગતી તકનીકીઓને આવરી લે છે..
આ એમઓયુ નવીનીકરણીય ઉર્જાના ક્ષેત્રમાં તકનીકી જાણકારીના વિકાસમાં મદદ કરશે અને આવી રીતે 2030 સુધીમાં સ્થાપિત નવીનીકરણીય ઉર્જા ક્ષમતાના 450 GW મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવાની પ્રક્રિયામાં મદદ કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મંત્રીમંડળે નવીનીકરણીય ઉર્જા સહકારના ક્ષેત્રમાં ભારત અને ફ્રાંસ વચ્ચે સમજૂતી પત્ર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર અંગે માહિતગાર કરવામાં આવ્યા હતા.
એમઓયુનો ઉદ્દેશ પરસ્પર લાભ, સમાનતા અને પારસ્પરિકતાના આધારે નવી અને નવીનીકરણીય ઉર્જાના ક્ષેત્રમાં દ્વિપક્ષીય સહકારને પ્રોત્સાહન આપવાનો આધાર સ્થાપિત કરવાનો છે.
સ્વાસ્થ્ય અને પોષણ શૈક્ષણિક ઉપલબ્ધિઓ પર પણ સીધી અસર કરે છે તથા ઉત્પાદકતા અને આવક પર પણ અસર ધરાવે છે.
સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કટોકટી દરમિયાન કટોકટી અને આપત્તિ સામે લડવાની સજ્જતા અને પ્રતિકાર.
મુખ્ય ફાયદા આ થશેઃ જોગવાઈ કરેલા સંસાધનોની ઉપલબ્ધતા દ્વારા સાર્વત્રિક અને વાજબી દરે સ્વાસ્થ્યની સારસંભાળ રાખવાની સેવાઓની સુલભતામાં વધારો થશે સાથે સાથે એ સુનિશ્ચિત થશે કે નાણાકીય વર્ષનાં અંતે રકમ રદ નહીં થાય..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં નાણાં ધારા ની કલમ બી હેઠળ ઉઘરાવવામાં આવતા આરોગ્ય અને શૈક્ષણિક સેસ સ્વરૂપે પ્રાપ્ત થયેલા ભંડોળમાંથી સ્વાસ્થ્યના હિસ્સા માટે સિંગલ નોન-લેપ્સેબ્લ રિઝર્વ ફંડ તરીકે પ્રધાનમંત્રી સ્વાસ્થ્ય સુરક્ષા નિધિ (પીએમએસએસએન)ને મંજૂરી આપી છે..
આર્થિક દ્રષ્ટિકોણથી શ્રેષ્ઠ સ્વાસ્થ્યથી ઉત્પાદકતામાં વધારો થાય છે અને અકાળે અવસાન લાંબા ગાળાની વિકલાંગતા અને વહેલાસર નિવૃત્તિને કારણે થતા નુકસાનમાં ઘટાડો થાય છે.
પીએમએસએસએનમાં સંચિત ભંડોળનો ઉપયોગ આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયની મહત્વાકાંક્ષી યોજનાઓ માટે થશે જેમ કે.
સ્વાસ્થ્ય ક્ષેત્રમાં રોકાણ કરવાથી સ્વાસ્થ્ય સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે આરોગ્યકર્મીઓની જરૂર ઊભી થવાથી લાખો રોજગારીઓનું સર્જન થાય છે મુખ્યત્વે મહિલાઓ માટે..
એસડીજી (સતત વિકાસલક્ષી લક્ષ્યાંકો) અને રાષ્ટ્રીય સ્વાસ્થ્ય નીતિ (એનએચપી) માં નિર્ધારિત લક્ષ્યાંકો પૂર્ણ કરવા આગેકૂચ કરવા ભવિષ્યમાં કોઈ પણ લક્ષિત કાર્યક્રમ/યોજના..
કોઈ પણ નાણાકીય વર્ષમાં એમઓએચએફડબલ્યુની આ પ્રકારની યોજના પર ખર્ચનું વહન શરૂઆતમાં પીએમએસએસએનમાંથી કરવામાં આવશે અને પછી કુલ અંદાજપત્રીય ટેકા (જીબીએસ)માંથી..
પીએમએસએસએનના વહીવટ અને જાળવણી આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયને સુપરત કરવામાં આવી છે અને.
વર્ષ ના બજેટ ભાષણમાં નાણાં મંત્રીએ આયુષ્માન ભારત યોજના જાહેર કરતા તત્કાલિન ટકા શિક્ષણ સેસને બદલે ટકા સ્વાસ્થ્ય અને શિક્ષણ સેસ લાગુ કરવાની જાહેરાત પણ કરી હતી..
વસ્તીના સરેરાશ આયુષ્યમાં એક વર્ષનો વધારો થવાથી માથાદીઠ જીડીપીમાં ટકાનો વધારો થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્ર સરકારની મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકારના યુવા બાબતો અને રમત-ગમત મંત્રાલય તથા રિપબ્લિક ઓફ માલદિવ્ઝના યુવા રમત અને સામુદાયિક સશક્તિકરણ સાથે થયેલા સમજૂતિના કરાર અંગે જાણ કરવામાં આવી હતી.
માલદિવ્ઝ સાથે રમત અને યુવા બાબતોના ક્ષેત્રે દ્વિ પક્ષી સહયોગના કારણે થતા લાભ કોઈ પણ જ્ઞાતિ, પંથ, ધર્મ અને જાતિના ભેદભાવ વગર તમામ રમતવીરોને એકસરખી રીતે લાગુ પડશે..
રમત અને યુવા બાબતોના ક્ષેત્રે ભારત અને માલદિવ વચ્ચે કરાયેલા દ્વિ પક્ષી કરારથી રમતવીરોને સ્પોર્ટસ, સાયન્સ, સ્પોર્ટ મેડીસીન, કોચીંગ ટેકનિક્સ, યુથ ફેસ્ટીવલ્સ અને શિબીરોમાં સામેલગિરીમાં સહાય થશે અને જ્ઞાનનો વિસ્તાર તથા નિપુણતાને કારણે આપણાં રમતવીરોના ઈન્ટરનેશનલ ટુર્નામેન્ટસના દેખાવમાં સુધારો થશે તેમજ ભારત અને માલદિવ્ઝ વચ્ચે દ્વિ પક્ષી સંબંધો મજબૂત થશે..
આ મંજૂરીના કારણે સરકારી તિજોરીને માંદા સીપીએસઈ, કે જે કાર્યરત નથી અને જેના કારણે કોઈ આવક થતી નથી તેના માટે થતા વેતન / પગાર ફરી ફરી થતા ખર્ચમાં ઘટાડો થશે..
આ કોર્પોરેશન નાણાકિય વર્ષ 2015-16થી સતત ખોટ કરી રહ્યું હતું અને તેના રોજબરોજના ખર્ચાઓને પહોંચી વળાય તે પૂરતી પણ આવક થતી ન હતી.
આ કોર્પોરેશનમાં કામ કરતા તમામ કાયમી કર્મચારીઓ અને મેનેજમેન્ટ તાલિમાર્થીઓ ને જાહેર સાહસોના વિભાગ દ્વા રા નક્કી કરાયેલા ધોરણો મુજબ સ્વૈચ્છિક નિવૃત્તિ યોજના (વીઆરએસ) ના લાભ લેવાની તક મળશે..
આ કોર્પોરેશનમાં 59 કાયમી કર્મચારીઓ અને 6 મેનેજમેન્ટ તાલિમાર્થીઓ સેવા આપી રહ્યા છે.
આ કોર્પોરેશન ભારત સરકારનું સાહસ છે અને કાપડ મંત્રાલયના વહિવટી નિયંત્રણ હેઠળ કામ કરે છે..
તેને બેઠું કરવાનો કોઈ અવકાશ નહીં હોવાથી કંપનીને બંધ કરી દેવાની જરૂર ઉભી થઈ છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્ર સરકારની મંત્રીમંડળની બેઠકમાં હેન્ડીક્રાફ્ટ એન્ડ હેન્ડલૂમ એક્સપોર્ટ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડીયા લિમિટેડ (એચએસઈસી) બંધ કરવા મંજૂરી અપાઈ છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે યોજાયેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારતના સંઘ લોક સેવા આયોગ (યુપીએસસી) અને અફઘાનિસ્તાનના સ્વતંત્ર નાગરિક સુધારા અને નાગરિક સેવા પંચ (આઇએઆરસીએસસી) વચ્ચે થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
આ સમજૂતીકરાર ભરતીના ક્ષેત્રમાં બંને પક્ષોના અનુભવ અને કુશળતા વહેંચવાની સુવિધા આપશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકારના જલ શક્તિ મંત્રાલયના જળ સ્ત્રોત, નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ વિભાગ તથા જાપાનના જમીન અને માળખાકીય સુવિધાઓ, પરિવહન અને પ્રવાસન મંત્રાલયના વૉટર અને ડીઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ બ્યુરો સાથે થયેલા સહયોગના કરાર (MoC) પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકારના જલ શક્તિ મંત્રાલયના જળ સ્ત્રોત, નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ વિભાગ તથા જાપાનના જમીન અને માળખાકીય સુવિધાઓ, પરિવહન અને પ્રવાસન મંત્રાલયના વૉટર અને ડીઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ બ્યુરો સાથે થયેલા સહયોગના કરાર (MoC) અંગે જાણકારી આપવામાં આવી હતી..
સહયોગના આ કરાર (MoC) ઉપર પાણી અને ડેલ્ટા મેનેજમેન્ટ અને વૉટર ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રે માહિતી, જાણકારી, ટેકનોલોજી તથા વૈજ્ઞાનિક બાબતો સંબંધિત અનુભવોના આદાન પ્રદાનમાં વધારો કરવાની સાથે સાથે બંને દેશો વચ્ચે સંયુક્ત પ્રોજેકટના અમલીકરણ અંગે લાંબા ગાળાનો સહયોગ હાથ ધરવા માટે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા..
સહયોગના આ કરાર (MoC) ઉપર પાણી અને ડેલ્ટા મેનેજમેન્ટ અને વૉટર ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રે માહિતી, જાણકારી, ટેકનોલોજી તથા વૈજ્ઞાનિક બાબતો સંબંધિત અનુભવોના આદાન પ્રદાનમાં વધારો કરવાની સાથે સાથે બંને દેશો વચ્ચે સંયુક્ત પ્રોજેકટના અમલીકરણ અંગે લાંબા ગાળાનો સહયોગ હાથ ધરવા માટે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ એમઓસી જળ સુરક્ષિતતા, સુધારાત્મક સિંચાઈ સુવિધા અને જળ સ્ત્રોત વિકાસમાં સાતત્યતામાં મદદરૂપ થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત સરકારના જલ શક્તિ મંત્રાલયના જળ સ્ત્રોત, નદી વિકાસ અને ગંગા કાયાકલ્પ વિભાગ તથા જાપાનના જમીન અને માળખાકીય સુવિધાઓ, પરિવહન અને પ્રવાસન મંત્રાલયના વૉટર અને ડીઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ બ્યુરો સાથે થયેલા સહયોગના કરાર (MoC) અંગે જાણકારી આપવામાં આવી હતી.
તેનો એક ઉદ્દેશ એવો પણ છે કે , સુધારેલી આરોગ્ય માળખાગત સુવિધાઓ , માનવ સંસાધનોમાં વધારો અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આરોગ્ય સેવઓ પહોંચાડવામાં સુધારો કરીને ગ્રામ્ય આરોગ્ય સંભાળ સેવાઓ વચ્ચે રહેલા અંતરાલને દૂર કરવામાં આવે .
તેમણે એવું પણ નોંધ્યું હતું કે, ટીબી, મેલેરિયા, કાલા-અઝર, ડેંગ્યૂ, ક્ષય રોગ, રક્તપિત્ત, વાયરલ હિપેટાઇટિસ જેવા વિવિધ બીમારી નાબૂદી કાર્યક્રમોના સંદર્ભમાં પણ પ્રગતિ જોવા મળી છે.
તેનો એક ઉદ્દેશ એવો પણ છે કે, સુધારેલી આરોગ્ય માળખાગત સુવિધાઓ, માનવ સંસાધનોમાં વધારો અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આરોગ્ય સેવઓ પહોંચાડવામાં સુધારો કરીને ગ્રામ્ય આરોગ્ય સંભાળ સેવાઓ વચ્ચે રહેલા અંતરાલને દૂર કરવામાં આવે.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 12 એપ્રિલ , 2015 ના રોજ રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય અભિયાનનો (NRHM) ગ્રામીણ વસ્તી , ખાસ કરીને સંવેદનશીલ જૂથો માટે સુલભ , સસ્તી અને ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્ય સંભાળ માટે પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો .
વર્ષ 2019-20 દરમિયાન NHM હેઠળ વિગતો અને પ્રગતિ નીચે દર્શાવ્યા પ્રમાણે છે: વર્ષ 2019-20 દરમિયાન NHM હેઠળ વિગતો અને પ્રગતિ નીચે દર્શાવ્યા પ્રમાણે છે :.
NHM અંતર્ગત આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયની વ્યૂહનીતિઓનું અમલીકરણ રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (UT) ને નાણાકીય અને ટેકનિકલ સહકાર આપવા માટે છે જેથી તેઓ જિલ્લા હોસ્પિટલો (DH) જેમાં ખાસ કરીને વસ્તી સમુદાયમાં ગરીબ અને નિઃસહાય લોકોને પહોંચપાત્ર , પરવડે તેવી , જવાબદારીપૂર્ણ અને અસરકારક આરોગ્ય સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે સક્ષમ બની શકે .
મંત્રીમંડળે નોંધ્યું હતું કે, 2019-20 દરમિયાન NHM દ્વારા નવી પહેલોની પરિકલ્પના કરવામાં આવી તે અહીં ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: મંત્રીમંડળે નોંધ્યું હતું કે , 2019-20 દરમિયાન NHM દ્વારા નવી પહેલોની પરિકલ્પના કરવામાં આવી તે અહીં ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
1 મે , 2013 ના રોજ યોજાયેલી બેઠકમાં કેન્દ્રિય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય અભિયાન (NHM) ના પેટા અભિયાન તરીકે રાષ્ટ્રીય શહેરી આરોગ્ય અભિયાન (NUHM), જ્યારે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશનના અન્ય પેટા મિશન તરીકે રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય મિશન (NRHM) ને મંજૂરી આપી હતી ..
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 12 એપ્રિલ, 2015ના રોજ રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય અભિયાનનો (NRHM) ગ્રામીણ વસ્તી, ખાસ કરીને સંવેદનશીલ જૂથો માટે સુલભ, સસ્તી અને ગુણવત્તાયુક્ત આરોગ્ય સંભાળ માટે પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો.
NHM નો અમલ સાર્વત્રિક લાભાર્થે કરવામાં આવ્યો છે - અર્થાત ,- સમગ્ર વસ્તી સમુદાય માટે છે ; આ અંતર્ગત જાહેર આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓની મુલાકાત લેતી દરેક વ્યક્તિને સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે જેમાં ખાસ કરીને સમાજના નબળા વર્ગ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે છે ..
આના માટે, જરૂરિયાત આધારિત હસ્તક્ષેપો, સુધારેલા આતંર ક્ષેત્રીય અને ક્ષેત્રની અંદર સુશાસનમાં સુધારો અને સંસાધનોના અસરકારક ઉપયોગની સુવિધા આપવા માટે જિલ્લા સ્તરે કાર્યક્રમોના વિકેન્દ્રીકરણની પરિકલ્પના કરવામાં આવી છે.
NHM માળખા માટે મંત્રીમંડળની મંજૂરી વધુમાં જોગવાઇ કરે છે કે નાણાકીય નિયમોમાં વિચલન, ચાલી રહેલી યોજનાઓમાં ફેરફાર અને નવી યોજનાઓની વિગતોની સાથે સાથે એન(આર)એચએમ સંબંધિત પ્રગતિ અહેવાલ વાર્ષિક ધોરણે માહિતી માટે મંત્રીમંડળ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવશે.
નાણા મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગે તારીખ 10 જાન્યુઆરી , 2020 ના ઓફિસ મેમોરેન્ડમ નં .42(02/PF-II.2014) થકી 31 માર્ચ , 2021 અથવા 15 માં નાણાં પંચની ભલામણો અમલમાં આવે ત્યાં સુધી , આ બન્નેમાંથી જે સમય વહેલો હોય ત્યાં સુધી વચગાળાના સમયગાળા માટે તેનો અમલ લંબાવવાની મંજૂરી પણ આપી છે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશન (NHM) અંતર્ગત નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન , માતૃત્વ મૃત્યુ દર (MMR), નવજાત મૃત્યુ દર (IMR), પાંચ વર્ષથી નીચે મૃત્યુ દર (U5MR) અને કુલ મૃત્યુ દર (TFR) માં થયેલા સતત થઇ રહેલા ઘટાડા સહિત અન્ય કાર્યોમાં નોંધાયેલી પ્રગતિનું મૂલ્યાંકન કર્યું હતું .
તેમણે એવું પણ નોંધ્યું હતું કે , ટીબી , મેલેરિયા , કાલા - અઝર , ડેંગ્યૂ , ક્ષય રોગ , રક્તપિત્ત , વાયરલ હિપેટાઇટિસ જેવા વિવિધ બીમારી નાબૂદી કાર્યક્રમોના સંદર્ભમાં પણ પ્રગતિ જોવા મળી છે ..
1 મે, 2013ના રોજ યોજાયેલી બેઠકમાં કેન્દ્રિય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય અભિયાન (NHM)ના પેટા અભિયાન તરીકે રાષ્ટ્રીય શહેરી આરોગ્ય અભિયાન (NUHM), જ્યારે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશનના અન્ય પેટા મિશન તરીકે રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય મિશન (NRHM)ને મંજૂરી આપી હતી.
1 એપ્રિલ , 2017 થી 31 માર્ચ , 2020 સુધી અમલમાં રહે તે રીતે 21 માર્ચ , 2018 ના રોજ યોજાયેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય અભિયાનની કામગીરી ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
આના માટે , જરૂરિયાત આધારિત હસ્તક્ષેપો , સુધારેલા આતંર ક્ષેત્રીય અને ક્ષેત્રની અંદર સુશાસનમાં સુધારો અને સંસાધનોના અસરકારક ઉપયોગની સુવિધા આપવા માટે જિલ્લા સ્તરે કાર્યક્રમોના વિકેન્દ્રીકરણની પરિકલ્પના કરવામાં આવી છે ..
આ શરતોને આધીન રહીને સોપવામાં આવેલી સત્તાઓનો ઉપયોગ કરી શકાશે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશન (NHM) અંતર્ગત નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન, માતૃત્વ મૃત્યુ દર (MMR), નવજાત મૃત્યુ દર (IMR), પાંચ વર્ષથી નીચે મૃત્યુ દર (U5MR) અને કુલ મૃત્યુ દર (TFR)માં થયેલા સતત થઇ રહેલા ઘટાડા સહિત અન્ય કાર્યોમાં નોંધાયેલી પ્રગતિનું મૂલ્યાંકન કર્યું હતું.
1 એપ્રિલ, 2017થી 31 માર્ચ, 2020 સુધી અમલમાં રહે તે રીતે 21 માર્ચ, 2018ના રોજ યોજાયેલી મંત્રીમંડળની બેઠકમાં રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય અભિયાનની કામગીરી ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
નાણા મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગે તારીખ 10 જાન્યુઆરી, 2020ના ઓફિસ મેમોરેન્ડમ નં.42(02/PF-II.2014) થકી 31 માર્ચ, 2021 અથવા 15માં નાણાં પંચની ભલામણો અમલમાં આવે ત્યાં સુધી, આ બન્નેમાંથી જે સમય વહેલો હોય ત્યાં સુધી વચગાળાના સમયગાળા માટે તેનો અમલ લંબાવવાની મંજૂરી પણ આપી છે.
NHM અંતર્ગત આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયની વ્યૂહનીતિઓનું અમલીકરણ રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (UT)ને નાણાકીય અને ટેકનિકલ સહકાર આપવા માટે છે જેથી તેઓ જિલ્લા હોસ્પિટલો (DH) જેમાં ખાસ કરીને વસ્તી સમુદાયમાં ગરીબ અને નિઃસહાય લોકોને પહોંચપાત્ર, પરવડે તેવી, જવાબદારીપૂર્ણ અને અસરકારક આરોગ્ય સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે સક્ષમ બની શકે.
NHMનો અમલ સાર્વત્રિક લાભાર્થે કરવામાં આવ્યો છે- અર્થાત,- સમગ્ર વસ્તી સમુદાય માટે છે; આ અંતર્ગત જાહેર આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓની મુલાકાત લેતી દરેક વ્યક્તિને સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે જેમાં ખાસ કરીને સમાજના નબળા વર્ગ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે છે.
NHM માળખા માટે મંત્રીમંડળની મંજૂરી વધુમાં જોગવાઇ કરે છે કે નાણાકીય નિયમોમાં વિચલન , ચાલી રહેલી યોજનાઓમાં ફેરફાર અને નવી યોજનાઓની વિગતોની સાથે એન ( આર ) એચએમ સંબંધિત પ્રગતિ અહેવાલ વાર્ષિક ધોરણે માહિતી માટે મંત્રીમંડળ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવશે .
‘આત્મનિર્ભર ભારત’ના વિઝનની દિશામાં વધુ એક મહત્વનું પગલું ભરતા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રી મંડળે 6238 કરોડ રૂપિયાની બજેટ ફાળવણી સાથે ઘરેલુ સામાન (એર કન્ડિશનર્સ અને એલઇડી લાઇટ્સ) માટે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન યોજના ( Production Linked Incentive - PLI ) ને મંજૂરી આપી દીધી છે..
આ યોજના વૈશ્વિક રોકાણને આકર્ષશે, મોટા પાયે રોજગારીની તકોનું નિર્માણ કરશે અને નિકાસ સંતુલિતતાને વધારશે તેવી આશા રાખવામાં આવે છે..
ભારત સરકારની અન્ય કોઈપણ પીએલઆઇ યોજના અંતર્ગત લાભ મેળવી રહેલ એકમ આ યોજના અંતર્ગત એ જ ઉત્પાદન માટે પાત્ર નહીં ગણાય પરંતુ જે તે એકમ ભારત સરકાર અથવા રાજ્ય સરકારની અન્ય લાગુ પડતી યોજનાઓ અંતર્ગત લાભ મેળવી શકે છે.
આ યોજના એસી અને એલઇડી ઉદ્યોગો માટે વર્તમાન સમયમાં રહેલા વૃદ્ધિ દર કરતાં અનેક ગણો વધુ વૃદ્ધિ દર નોંધવા માટેનું માધ્યમ બને, ભારતમાં સંપૂર્ણ ઘટકો ઉત્પાદન કરતું ઈકો સિસ્ટમ નિર્માણ પામે અને ભારતમાં ઉત્પાદનના વૈશ્વિક વિજેતાઓનું નિર્માણ કરે તેવી આશા રાખવામાં આવે છે.
ઇચ્છિત ક્ષેત્રોમાં ચોક્કસપણે વૈશ્વિક રોકાણને આકર્ષિત કરવા માટે જુદા જુદા પ્રકારના ઘટકો માટે અલગથી જુદા જુદા વિભાગો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે.
ભારતમાં સંપૂર્ણ ઘટકો સહિતના ઇકોસિસ્ટમનું નિર્માણ કરવામાં આવે અને ભારતને વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાનો એક મહત્વનો ભાગ બની શકે તે રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
જુદા જુદા લક્ષ્યાંકિત વિભાગો માટે પૂર્વ નિર્ધારિત યોગ્યતા ધરાવતી કંપનીઓ આ યોજનામાં હિસ્સો લેવા માટે પાત્ર ગણાશે.
પ્રોત્સાહકો મેળવવાનો દાવો કરવા માટે આધાર વર્ષ દરમિયાન સંચિત વૃદ્ધિશીલ રોકાણ અને ઉત્પાદિત સામાનના વૃદ્ધિશીલ વેચાણમાં સામંજસ્ય હોવું જોઈશે..
તે ઇનોવેશન અને સંશોધન તેમજ વિકાસ અને ટેકનોલોજીના આધુનિકરણમાં રોકાણ તરફ પણ દોરી જશે..
ઘરેલુ સામાન માટેની પીએલઆઇ યોજના એર કન્ડિશનર્સ અને એલઇડી લાઇટ્સના ઉત્પાદનમાં સંકળાયેલ કંપનીઓ માટે પાંચ વર્ષના સમય ગાળા માટે ભારતમાં ઉત્પાદિત સામાનના વૃદ્ધિશીલ વેચાણ ઉપર 4% થી 6%નું પ્રોત્સાહન પૂરું પાડશે.
આ યોજના વડે મોટી સંખ્યામાં એમએસએમઇ સહિત વિશાળ સંખ્યામાં વૈશ્વિક અને સ્થાનિક કંપનીઓને લાભ થવાની શક્યતા છે..
‘આત્મનિર્ભર ભારત’ના વિઝનની દિશામાં વધુ એક મહત્વનું પગલું ભરતા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ કેન્દ્રીય મંત્રી મંડળે 6238 કરોડ રૂપિયાની બજેટ ફાળવણી સાથે ઘરેલુ સામાન (એર કન્ડિશનર્સ અને એલઇડી લાઇટ્સ) માટે ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન યોજના (Production Linked Incentive - PLI)ને મંજૂરી આપી દીધી છે.
તેઓએ સ્થાનિક બજારોમાં વેચાણ માટે ફરજિયાત પણે બીઆઇએસ અને બીઇઇ ગુણવત્તા માનાંકો અને વૈશ્વિક બજારો માટે લાગુ થયેલા માનાંકોને પહોંચી વળવું પડશે.
પીએલઆઇ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ક્ષેત્રીય અક્ષમતાઓને દૂર કરી, મોટા પાયાના અર્થતંત્રનું નિર્માણ કરી અને ચોકસાઇની ખાતરી કરીને ભારતમાં ઉત્પાદનને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવવાનો છે.
એવો અંદાજો આંકવામાં આવે છે કે પાંચ વર્ષના સમય ગાળા દરમિયાન આ પીએલઆઇ યોજના 7920 કરોડ રૂપિયાના વૃદ્ધિશીલ રોકાણ, 1,68,000 કરોડ રૂપિયાની કિંમતના વૃદ્ધિશીલ ઉત્પાદન, 64,400 કરોડ રૂપિયાની કિંમતની નિકાસ તરફ દોરી જશે અને 49,300 કરોડ રૂપિયાની કિંમતની પ્રત્યક્ષ અને અપ્રત્યક્ષ આવક કમાઈને લાવશે તેમજ વધારાની ચાર લાખ પ્રત્યક્ષ અને અપ્રત્યક્ષ રોજગારની તકોનું નિર્માણ કરશે.
આ યોજનાને સમગ્ર ભારતમાં લાગુ થનાર યોજના તરીકે શરૂ કરવામાં આવશે અને તે કોઈ એક સ્થળ, વિસ્તાર અથવા વસ્તીના ભાગ સુધી મર્યાદિત નહિ રહે.
બ્રાઉન ફિલ્ડ અથવા ગ્રીન ફિલ્ડ રોકાણ કરતી કંપનીઓ માટે પ્રોત્સાહકો મુક્ત રાખવામાં આવશે.
આ યોજના માટે કંપનીઓની પસંદગી ઘટકો અથવા પેટા એસેમ્બલીઝના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કરવામાં આવશે કે જે વર્તમાન સમયમાં પૂરતી ક્ષમતા સાથે ભારતમાં નિર્મિત નથી.
આમ , જેમ જેમ મોડ્યૂલની કાર્યદકક્ષતામાં વધારો થશે અને સ્થાનિક મૂલ્યવર્ધન વધશે તેમ PLI ની રકમમાં પણ વધારો થશે ..
PLIની ચુકવણી સૌર PV વિનિર્માણ પ્લાન્ટ્સ કાર્યરત થયા પછી, ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા સૌર PV મોડ્યૂલના વેચાણ પર આગામી 5 વર્ષ સુધી કરવામાં આવશે.
સૌર ક્ષમતા મોટાપાયે આયાતી સૌર PV સેલ્સ અને મોડ્યૂલ્સ પર નિર્ભર છે કારણ કે ઘરેલું વિનિર્માણ ઉદ્યોગો પાસે સૌર PV સેલ્સ અને મોડ્યૂલનું ઉત્પાદન કરવા માટે મર્યાદિત પરિચાલન ક્ષમતા છે .
ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતાના સૌર PV મોડ્યૂલની ગીગા વૉટ (GW) સ્તરની વિનિર્માણ ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરવા માટે રૂપિયા 4,500 કરોડના ખર્ચની આ યોજનાને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આમ, જેમ જેમ મોડ્યૂલની કાર્યદકક્ષતામાં વધારો થશે અને સ્થાનિક મૂલ્યવર્ધન વધશે તેમ PLI ની રકમમાં પણ વધારો થશે.
ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતાના સૌર PV મોડ્યૂલ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમથી વિદ્યુત જેવા વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રમાં આયાત પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો આવશે .
આ યોજનાના અપેક્ષિત પરિણામો/ લાભો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: આ યોજનાના અપેક્ષિત પરિણામો / લાભો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
સૌર PV ઉત્પાદકોની પસંદગી પારદર્શક સ્પર્ધાત્મક બિડિંગ પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે .
ઉત્પાદકોને સૌર PV મોડ્યૂલ્સની ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા માટે વળતર આપવામાં આવશે અને ઘરેલું બજારમાંથી તેમની સામગ્રી પ્રાપ્ત કરવા બદલ પણ વળતર આપવામાં આવશે .
ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતાના સૌર PV મોડ્યૂલ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમથી વિદ્યુત જેવા વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રમાં આયાત પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો આવશે.
ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતાના સૌર PV મોડ્યૂલની ગીગા વૉટ (GW) સ્તરની વિનિર્માણ ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરવા માટે રૂપિયા 4,500 કરોડના ખર્ચની આ યોજનાને મંજૂરી આપવામાં આવી છે ..
PLI ની ચુકવણી સૌર PV વિનિર્માણ પ્લાન્ટ્સ કાર્યરત થયા પછી , ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા સૌર PV મોડ્યૂલના વેચાણ પર આગામી 5 વર્ષ સુધી કરવામાં આવશે .
ઉત્પાદકોને સૌર PV મોડ્યૂલ્સની ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા માટે વળતર આપવામાં આવશે અને ઘરેલું બજારમાંથી તેમની સામગ્રી પ્રાપ્ત કરવા બદલ પણ વળતર આપવામાં આવશે.
સૌર ક્ષમતા મોટાપાયે આયાતી સૌર PV સેલ્સ અને મોડ્યૂલ્સ પર નિર્ભર છે કારણ કે ઘરેલું વિનિર્માણ ઉદ્યોગો પાસે સૌર PV સેલ્સ અને મોડ્યૂલનું ઉત્પાદન કરવા માટે મર્યાદિત પરિચાલન ક્ષમતા છે.
સૌર PV ઉત્પાદકોની પસંદગી પારદર્શક સ્પર્ધાત્મક બિડિંગ પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે નવી અને અક્ષય ઉર્જા મંત્રાલય દ્વારા ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજના 'ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા સૌર PV (ફોટો વોલ્ટિક) મોડ્યૂલ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ'ના અમલીકરણ માટે રાખવામાં આવેલા પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી દીધી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે નવી અને અક્ષય ઉર્જા મંત્રાલય દ્વારા ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ પ્રોત્સાહન (PLI) યોજના ' ઉચ્ચ કાર્યદક્ષતા સૌર PV ( ફોટો વોલ્ટિક ) મોડ્યૂલ પર રાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમ ' ના અમલીકરણ માટે રાખવામાં આવેલા પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી દીધી છે .
ગુજરાતમાં મુખ્ય સચિવને રાજ્યના વરિષ્ઠ અધિકારીની નિમણૂક કરવા સૂચના અપાઈ છે કે જેથી સુનિશ્ચિત થાય કે આ પેટા ચૂંટણી યોજવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવે ત્યારે કોવિડ-19 કન્ટેઇનમેન્ટ પગલાં અંગેની હાલની સૂચનાઓનું પાલન કરવામાં આવે છે..
રાજ્ય સરકાર અને ગૃહ મંત્રાલયના પ્રવર્તમાન કોવિડ- 19 દિશાનિર્દેશો અનુસાર સામાજિક અંતર જાળવવામાં આવશે..
આ ઉપરાંત પંચે ગુજરાતમાં મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીને આ ચૂંટણીઓ માટે નિરીક્ષક તરીકે નિમણૂક કરી છે..
આયોગ દ્વારા નીચે મુજબની સમાન અનુસૂચિ મુજબ ઉપરોક્ત ખાલી જગ્યાઓ ભરવા માટે ગુજરાતમાંથી રાજ્ય પરિષદની બે અલગ અલગ પેટા-ચૂંટણીઓ યોજવાનો નિર્ણય કર્યો છે: -.
સંપૂર્ણ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન મુખ્ય માર્ગદર્શિકાઓનું પાલન તમામ વ્યક્તિઓ દ્વારા કરવામાં આવશે:-.
મતદારયાદીના વાર્ષિક સુધારણાના વર્તમાન રાઉન્ડ , 2023 માટે , કોઈપણ નાગરિક જે 1 એપ્રિલ , 1 જુલાઈ અને 2023ની 1 ઓક્ટોબર સુધીમાં 18 વર્ષની વયે પહોંચે છે તે પણ ડ્રાફ્ટ જાહેર થયાની તારીખથી મતદાર તરીકે મતદાર યાદીમાં નોંધણી માટે અગાઉથી અરજી સબમિટ કરી શકે છે...
મતદારનું નામ મતદારયાદીમાંથી તે જગ્યાએ જ કાઢી નાખવામાં આવશે જ્યાં તે સામાન્ય રીતે રહેતો ન હોય..
એક નવીં સંભવિત હદ સુધી નજીકના મતદાન મથકોના વિભાગોને તર્કસંગત કર્યા પછી જ મતદાન મથક બનાવવામાં આવશે.
કમિશને રજીસ્ટ્રેશન ફોર્મ પણ વધુ યુઝર ફ્રેન્ડલી અને સરળ બનાવ્યા છે.
સપ્તાહના અંતે સીઈઓ દ્વારા વિશેષ શિબિરનું આયોજન કરવામાં આવશે જેના માટે સંબંધિત સીઈઓ દ્વારા તારીખ જાહેર કરવામાં આવશે.
મતદાર યાદીની તંદુરસ્તી સુધારવાના હેતુથી ચૂંટણી પંચે બૂથ લેવલ ઓફિસરો દ્વારા ફિલ્ડ વેરિફિકેશનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે.
17+ વર્ષના યુવાનો હવે મતદાર યાદીમાં નામ નોંધાવવા માટે અગાઉથી અરજી કરી શકે છે અને એક વર્ષની 1લી જાન્યુઆરીના રોજ 18 વર્ષની ઉંમરના પૂર્વ-જરૂરી માપદંડની રાહ જોવી જરૂરી નથી.
આધાર નંબરને મતદાર યાદી ડેટા સાથે લિંક કરવા માટે , મતદારોની આધાર વિગતો મેળવવા માટે સુધારેલા નોંધણી ફોર્મમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ મતદારોની ઓળખ સ્થાપિત કરવાનો છે અને મતદાર યાદીમાં એન્ટ્રીઓનું પ્રમાણીકરણ છે..
વધુમાં , BLA એ ઘોષણા સાથે અરજીપત્રકોની યાદી પણ સબમિટ કરશે કે તેણે અરજી ફોર્મની વિગતોની વ્યક્તિગત રીતે ચકાસણી કરી છે અને તેઓ સાચા છે તેનો સંતોષ છે..
આનો અર્થ એ થયો કે મોટી સંખ્યામાં યુવાનો કે જેમણે 1લી જાન્યુઆરી પછી 18 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે તેઓએ નોંધણી માટે આગલા વર્ષના વિશેષ સારાંશ પુનરાવર્તનની રાહ જોવી પડી હતી અને વચ્ચેના સમયગાળામાં યોજાયેલી ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે સક્ષમ ન હતા..
રાજકીય પક્ષોની વધુ સંડોવણી સુનિશ્ચિત કરવાના હેતુથી , કમિશને માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષોના બૂથ લેવલ એજન્ટ્સ ( BLAs) ને જથ્થાબંધ અરજીઓ દાખલ કરવાની મંજૂરી આપી છે , આ શરતને આધીન કે BLA એ BLO ને એક સમયે/ એક દિવસમાં 10 થી વધુ ફોર્મ સબમિટ કરી શકશે નહીં..
હવેથી , મતદારયાદી દરેક ત્રિમાસિક ગાળામાં અપડેટ કરવામાં આવશે અને પાત્રતા ધરાવતા યુવાનો તે વર્ષના આગામી ક્વાર્ટરમાં નોંધણી કરાવી શકશે કે જેમાં તેણે/તેણીએ 18 વર્ષની લાયકાત પ્રાપ્ત કરી હોય.
પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓમાં મતદાન મથકોના તર્કસંગતીકરણ/પુનઃ-વ્યવસ્થાનો સમાવેશ થાય છે ; વસતી વિષયક/ફોટો સમાન એન્ટ્રીઓની વિસંગતતાઓ દૂર કરવી ; ક્વોલિફાઇંગ તારીખ તરીકે 01.10.2022ના સંદર્ભમાં પૂરક અને સંકલિત ડ્રાફ્ટ રોલની તૈયારી કરવી.
સુધારણા અને પૂર્વ-સુધારાની પ્રવૃત્તિઓ એવી રીતે કરવામાં આવે છે કે મતદાર યાદીઓ આખરે રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ (દર વર્ષે 25મી જાન્યુઆરી) પહેલા પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે જેથી નવા મતદારો ખાસ કરીને યુવા મતદારો (18-19 વર્ષ) માટે જનરેટ કરાયેલ EPICs તેમને NVD ના દિવસે ઔપચારિક રીતે વિતરિત કરી શકાય..
આ ઉપરાંત , ECI અને O/o CEO ના અધિકારીઓ પણ વધુ રેન્ડમ તપાસ અને દેખરેખ માટે તૈનાત છે..
તેવી જ રીતે , દાવાઓ અને વાંધાઓ પર અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવે તે પહેલાં ડીઇઓ , રોલ ઓબ્ઝર્વર્સ અને સીઇઓ પણ ઇઆરઓ દ્વારા કરવામાં આવેલી કામગીરીની તપાસ કરે છે.
લાયકાતની તારીખો એટલે કે 01મી એપ્રિલ , 01મી જુલાઈ અને 01મી ઓક્ટોબર રહેશે માત્ર 1લી જાન્યુઆરી નહીં.
પ્રવર્તમાન નીતિ મુજબ , આવતા વર્ષની 1લી જાન્યુઆરીના સંદર્ભમાં મતદાર યાદીનું પુનરાવર્તન લાયકાતની તારીખ તરીકે સામાન્ય રીતે તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં (સામાન્ય રીતે વર્ષના છેલ્લા ક્વાર્ટરમાં) દર વર્ષના ઉત્તરાર્ધમાં કરવામાં આવતું હતું જેથી અંતિમ મતદાર યાદીનું પ્રકાશન આગામી વર્ષના જાન્યુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહમાં કરવામાં આવે છે.
નોંધણી કરાવ્યા પછી , તેને/તેણીને ઇલેક્ટોરલ ફોટો આઇડેન્ટિટી કાર્ડ ( EPIC) આપવામાં આવશે.
એ વાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે અરજદારોના આધાર નંબરને હેન્ડલ કરતી વખતે , આધાર (નાણાકીય અને અન્ય સબસિડી , લાભો અને સેવાઓની લક્ષિત ડિલિવરી) અધિનિયમ , 2016 ની કલમ 37 હેઠળની જોગવાઈનું પાલન કરવું આવશ્યક છે.
વ્યક્તિગત નાગરિકો , રાજકીય પક્ષોના BLA અથવા RWA પ્રતિનિધિઓ દ્વારા વારંવાર/બહુવિધ એન્ટ્રીઓમાં , દરેક કેસમાં ફીલ્ડ વેરિફિકેશન ફરજિયાતપણે કરવામાં આવે છે.
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની આગેવાની હેઠળની ECI એ તમામ રાજ્યોના CEO/ERO/AERO ને ટેક-સક્ષમ ઉકેલો તૈયાર કરવા માટે નિર્દેશ આપ્યો છે કે જેથી કરીને યુવાનોને અનુગામી ત્રણના સંદર્ભમાં તેમની એડવાન્સ અરજીઓ ફાઇલ કરવામાં સુવિધા મળે.
ચૂંટણી તંત્રના વિવિધ સ્તરો , જેમ કે સુપરવાઇઝર , ઇઆરઓ અને ફિલ્ડ વેરિફિકેશન દ્વારા ઇરોઝ દ્વારા કરવામાં આવતી કામગીરીની કડક જવાબદારી લાગુ કરવા માટે દેખરેખ અને ચકાસણી માટેની એક પદ્ધતિ છે.
નોંધનીય છે કે , ECI ની ભલામણો પર , કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલયે તાજેતરમાં RP એક્ટમાં સુધારો કર્યો હતો , જેમાં ચાર લાયકાતની તારીખો એટલે કે , 01મી જાન્યુઆરી , 01મી એપ્રિલ , 01મી જુલાઈ અને 01મી ઑક્ટોબર એ યુવાનો માટે મતદાર યાદીમાં નોંધણી કરાવવાની પાત્રતા છે.
જૂના ફોર્મમાં 1લી ઓગસ્ટ , 2022 પહેલા પ્રાપ્ત થયેલી તમામ અરજીઓ (દાવા અને વાંધા) પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે અને તેનો નિકાલ કરવામાં આવશે અને આવા કિસ્સાઓમાં નવા સ્વરૂપોમાં અરજી કરવાની જરૂર નથી...
વર્તમાન મતદારોના આધાર નંબર એકત્રિત કરવા માટે નવું ફોર્મ- 6 બી પણ રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.
નવેમ્બરમાં શરૂ થનારી પુનરાવર્તિત પ્રવૃત્તિઓમાં સંકલિત ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીના પ્રકાશન પછી પ્રાપ્ત થયેલા દાવા અને વાંધાઓના નિકાલનો સમાવેશ થાય છે.
કમિશને પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓના વર્તમાન રાઉન્ડ દરમિયાન મતદાર યાદીમાંથી DSE/PSEs અને EPICs માં વિસંગતતાઓને 100% દૂર કરવાની ખાતરી કરવા માટેના તમામ પ્રયાસો હાથ ધરવા નિર્દેશ આપ્યો છે..
મતદાન મથકોના તર્કસંગતીકરણના અન્ય ઉદ્દેશ્યો પરિવારના તમામ સભ્યો અને પડોશીઓને એક વિભાગમાં જૂથબદ્ધ કરવાનો છે..
વાર્ષિક સારાંશ સુધારણાના ભાગરૂપે , 1500 થી વધુ મતદારો ધરાવતા મતદાન મથકોને આપેલ શેડ્યૂલ મુજબ અને મતદાન મથક પર મેન્યુઅલ , 2020 માં સમાવિષ્ટ સૂચનાઓ અનુસાર મતદાર યાદીના ડ્રાફ્ટ પ્રકાશન પહેલાં તર્કસંગત/સુધારિત કરવામાં આવશે.
તમામ પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓ પંચની હાલની સૂચનાઓ અને માર્ગદર્શિકા અને મતદારયાદી પરની માર્ગદર્શિકા , 2016 અને મતદાન મથકો પરની મેન્યુઅલ , 2020 અનુસાર હાથ ધરવામાં આવે છે.
સ્પેશિયલ સમરી રિવિઝન હેઠળ , ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીમાં દાવા અને વાંધાઓ દાખલ કરવા માટે એક મહિનાનો સમયગાળો ઉપલબ્ધ છે.
જો કે , મતદાર યાદીમાં નામ સમાવવા માટેની કોઈપણ અરજીને નકારી શકાશે નહીં અને આધાર નંબર આપવા અથવા ઘનિષ્ઠ કરવા માટે વ્યક્તિની અસમર્થતા માટે મતદાર યાદીમાંની કોઈપણ એન્ટ્રીઓ કાઢી નાખવામાં આવશે નહીં..
જો BLA દાવાઓ અને વાંધાઓ ફાઇલ કરવાના સમગ્ર સમયગાળા દરમિયાન 30 થી વધુ અરજીઓ/ફોર્મ્સ ફાઇલ કરે છે , તો ક્રોસ વેરિફિકેશન ERO/AERO દ્વારા જ થવું જોઈએ.
કમિશને 01.01.2023ના સંદર્ભમાં વાર્ષિક સારાંશના પુનરાવર્તનનો આદેશ આપ્યો છે , જે મતદાન કરી રહેલા રાજ્યો સિવાયના તમામ રાજ્યોમાં લાયકાતની તારીખ છે.
જો મતદારોની માહિતી જાહેર પ્રદર્શન માટે મૂકવી જરૂરી હોય , તો આધાર વિગતો દૂર કરવી અથવા માસ્ક કરવી આવશ્યક છે..
ભારતના ચૂંટણી પંચે , RP એક્ટ 1950ની કલમ 14( b) માં કાયદાકીય સુધારા અને મતદાર નિયમો , 1960ની નોંધણીમાં તેના પરિણામે થયેલા ફેરફારોને અનુસરીને , વિધાનસભા/સંસદીય મતવિસ્તારની યાદી ચૂંટણીની તૈયારી/સુધારા માટે જરૂરી ફેરફારો લાવવા માટેની પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે.
વધુમાં , સુરત ઝોનલ યુનિટના અધિકારીઓ દ્વારા આવી પેઢીઓ , 11 ટ્રાન્સપોર્ટરો અને 4 વે બ્રિજ ઓપરેટરોની વધુ 33 જગ્યાઓ પર તપાસ કરવામાં આવી હતી ..
આ કેસની વધુ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે અને આગામી દિવસોમાં ડિટેક્શન અને રિકવરીનું પ્રમાણ વધવાની ધારણા છે ..
સર્ચ દરમિયાન એકત્ર કરાયેલા પુરાવાએ સાબિત કર્યું છે કે તમામ કંપનીઓએ રીટર્નમાં જે માલસામાનનો સપ્લાય દર્શાવ્યો છે તે અને અંતિમ વપરાશકારોને જે ITC પસાર કર્યો છે તે અસ્તિત્વમાં નથી / બોગસ છે અને બનાવટી દસ્તાવેજોના આધારે નોંધાયેલ છે ..
નો ઉપયોગ બોગસ કંપનીઓના બિલ સાથે અંતિમ વપરાશકારોને માલનું પરિવહન બતાવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો .
પેઢીઓ માત્ર કાગળ પર ચાલી રહી હતી અને તેનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર વ્યવહારોને સાબિત કરવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો ..
પુરાવાઓને જ્યારે તેમની સમક્ષ મૂકવામાં આવ્યા ત્યારે , આવી બોગસ કંપનીઓએ તેમનો ગુનો કબૂલ કર્યો હતો અને તેમની પાસેથી ITC રિવર્સલ કરીને વસૂલાત કરવામાં આવી હતી , જ્યારે CGST અધિનિયમ , 2017 ના 132(1)(b) હેઠળ આચરવામાં આવેલા ગુનાઓ માટે આવા 5 માલિકોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી .
તદનુસાર , તપાસ શરૂ કરવામાં આવી હતી અને પ્રારંભિક તબક્કામાં આવી 79 કંપનીઓના નોંધાયેલ સરનામાઓ ઉપર એક સાથે દરોડા પાડવામાં આવેલ , જેમાંથી 46 સ્થળોને DGGI દિલ્હી , મુંબઈ , ચેન્નાઈ , અમદાવાદ , જયપુર , ભુવનેશ્વર , હૈદરાબાદ , લખનઉ , બેંગલુરુ , નાગપુર , ભોપાલ અને પુણે ની ઝોનલ કચેરીઓની મદદથી આવરી લેવામાં આવ્યા હતા ..
DGGI, સુરત ઝોનલ યુનિટના અધિકારીઓ દ્વારા માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવેલ કે , ઘણી કંપનીઓ આયર્નના આર્ટિકલ સપ્લાય કરે છે અને GST ની ચોરીમાં સક્રીય છે .
તપાસમાં એવું પણ જાણવા મળ્યું હતું કે કાં તો ટ્રાન્સપોર્ટરો અસ્તિત્વમાં નથી અથવા તેમના બનાવટી એલ .
એ સંદર્ભમાં વધુ વિગત મેળવવામાં આવેલ અને ધ્યાન પર આવેલ કે ભારતના 10 રાજ્યોમાં નોંધાયેલ પેઢીઓ / કંપનીઓ માલસામાનના વાસ્તવિક પુરવઠા વિના GST ની ITC અયોગ્ય રીતે પાસ ઑન કરતા હતાં ..
તપાસને અંતિમ વપરાશકારો તરફ પણ લંબાવવામાં આવી છે અને અંતિમ વપરાશકારોમાંથી એકની ધરપકડ કરવામાં આવી છે ..
973.74 કરોડની રકમ માટે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની મંજૂરી મેળવવામાં આવી રહી છે..
ઉપરોક્ત ઓપરેશનલ માર્ગદર્શિકા અનુસાર , ઉપરોક્ત રૂ.973.74 કરોડની રકમનું વિતરણ કરવામાં આવશે..
973.74 કરોડની અનુગ્રહ રાશીની ચૂકવણીને મંજૂરી આપી દીધી છે , જે ચોક્કસ લોન ખાતાઓમાં ( 1.3.2020 થી 31.8.2020 સુધી) ધિરાણકર્તાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણીની યોજના અંતર્ગત ધિરાણ સંસ્થાઓ ( LIs) દ્વારા સબમિટ કરવામાં આવેલા બાકીના દાવાઓ સાથે સંબંધિત છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રૂ.973.74 કરોડની અનુગ્રહ રાશીની ચૂકવણીને મંજૂરી આપી દીધી છે, જે ચોક્કસ લોન ખાતાઓમાં (1.3.2020 થી 31.8.2020 સુધી) ધિરાણકર્તાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણીની યોજના અંતર્ગત ધિરાણ સંસ્થાઓ (LIs) દ્વારા સબમિટ કરવામાં આવેલા બાકીના દાવાઓ સાથે સંબંધિત છે.
" કોવિડ- 19 મહામારીના સંદર્ભમાં કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલ , “ નિર્દિષ્ટ લોન ખાતાઓમાં ( 1-3-2020 થી 31-8-2020) ઉધાર લેનારાઓને છ મહિના માટે ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની એક્સ-ગ્રેશિયા ચુકવણી માટેની યોજના" ઓક્ટોબર , 2020 જેના માટે રૂ.
5,500 કરોડ પહેલેથી જ આપવામાં આવ્યા હોવાથી , હવે બાકીની રૂ.
કેબિનેટની મંજૂરી સાથે યોજનાના સંચાલન માટે , માર્ગદર્શિકા પહેલાથી જ જારી કરવામાં આવી છે.
ઋણ લેનારાઓની નીચેની શ્રેણીઓ આ યોજના હેઠળ એક્સ-ગ્રેશિયા ચુકવણી માટે પાત્ર હતી:.
નાણાકીય વર્ષ 2020-2021 માં આ યોજના માટે 5,500 કરોડ રૂપિયાની બજેટ ફાળવણી કરવામાં આવી હતી.
ઉપરોક્ત કેટેગરીની લોન માટે SBI અને અનુસૂચિત વ્યાપારી બેંકોના હિસ્સાનો અંદાજ લગાવીને રૂ.
આ યોજના પીડિત/નબળી કેટેગરીના ઋણ લેનારાઓને છ મહિનાના મોરેટોરિયમ સમયગાળા દરમિયાન ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણી આપીને, નાના ઋણ લેનારાઓને રોગચાળાને કારણે ઉદ્ભવતી કટોકટીનો સામનો કરવામાં અને તેમના પગ પર ઉભા થવામાં સમાનરૂપથી મદદ કરશે, પછી ભલે ઉધાર લેનારાએ મોરેટોરિયમનો લાભ લીધો હોય કે ન લીધો હોય તેને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહિં આ યોજના પીડિત/નબળી કેટેગરીના ઋણ લેનારાઓને છ મહિનાના મોરેટોરિયમ સમયગાળા દરમિયાન ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેના તફાવતની અનુગ્રહ ચુકવણી આપીને , નાના ઋણ લેનારાઓને રોગચાળાને કારણે ઉદ્ભવતી કટોકટીનો સામનો કરવામાં અને તેમના પગ પર ઉભા થવામાં સમાનરૂપથી મદદ કરશે , પછી ભલે ઉધાર લેનારાએ મોરેટોરિયમનો લાભ લીધો હોય કે ન લીધો હોય તેને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહિં.
કેબિનેટની મંજૂરી સાથે યોજનાના સંચાલન માટે, માર્ગદર્શિકા પહેલાથી જ જારી કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળને એ હકીકતથી પણ માહિતગાર કરવામાં આવ્યું હતું કે ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓ તેમના પ્રી-ઓડિટ એકાઉન્ટ મુજબના દાવા સબમિટ કર્યા પછી જ વાસ્તવિક રકમ નક્કી કરી શકાશે..
5,500 કરોડની સંપૂર્ણ રકમ , ધિરાણ સંસ્થાઓને પરિણામે વળતર માટે , યોજના હેઠળ નોડલ એજન્સી SBI ને ચૂકવવામાં આવી હતી..
હવે , SBI એ માહિતી આપી છે કે તેને ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓ પાસેથી લગભગ રૂ.
યુનિયન બજેટ વેબ પોર્ટલ ( www.indiabudget.gov.in) પરથી પણ એપ ડાઉનલોડ કરી શકાય છે .
બજેટ દસ્તાવેજો સામાન્ય લોકો દ્વારા યુનિયન બજેટ વેબ પોર્ટલ ( www.indiabudget.gov.in) પર ડાઉનલોડ કરવા માટે પણ ઉપલબ્ધ રહેશે ..
મોબાઇલ એપ દ્વિભાષી ( અંગ્રેજી અને હિન્દી ) છે અને એન્ડ્રોઇડ અને બંને પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ છે ..
મોબાઇલ એપ્લિકેશન કેન્દ્રીય બજેટ દસ્તાવેજોની સંપૂર્ણ ઍક્સેસની મંજૂરી આપે છે જેમાં બંધારણ દ્વારા નિર્ધારિત બજેટ ભાષણ વાર્ષિક નાણાકીય નિવેદન ( સામાન્ય રીતે બજેટ તરીકે ઓળખાય છે ) ગ્રાન્ટ્સની માંગ ( ડીજી ) ફાઇનાન્સ બિલ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે .
સંસદમાં કેન્દ્રીય નાણામંત્રી દ્વારા બજેટ રજૂ કર્યા બાદ જ આ અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ તેમના નજીકના અને પ્રિયજનોના સંપર્કમાં આવશે ..
બજેટની ગુપ્તતા જાળવવા માટે બજેટ બનાવવા સાથે સંકળાયેલા અધિકારીઓને " લોક - ઇન " કરવામાં આવે છે .
સંસદમાં લી ફેબ્રુઆરી ના રોજ બજેટ રજૂ કરવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ કેન્દ્રીય બજેટ મોબાઇલ એપ પર પણ ઉપલબ્ધ થશે ..
ઐતિહાસિક પગલામાં નું કેન્દ્રીય બજેટ પ્રથમ વખત પેપરલેસ સ્વરૂપમાં રજૂ કરવામાં આવ્નાર છે .
કેન્દ્રીય બજેટ બનાવવાની પ્રક્રિયાના અંતિમ તબક્કાને ચિહ્નિત કરવા માટે પ્રવર્તમાન રોગચાળાની પરિસ્થિતિ અને જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને દર વર્ષે પરંપરાગત હલવા સમારોહને બદલે તેમના કાર્યસ્થળો પર " લોક - ઇન " થવાને કારણે મુખ્ય કર્મચારીઓને આરોગ્ય સુરક્ષા પ્રોટોકોલનું અવલોકન સાથે મીઠાઈઓ પૂરી પાડવામાં આવી હતી ..
સંસદના સભ્યો ( સાંસદ ) અને સામાન્ય લોકો દ્વારા બજેટ દસ્તાવેજોની મુશ્કેલી મુક્ત ઍક્સેસ માટે " યુનિયન બજેટ મોબાઇલ એપ્લિકેશન " પણ લોન્ચ કરવામાં આવી હતી .
નોર્થ બ્લોકની અંદર સ્થિત બજેટ પ્રેસ કેન્દ્રીય બજેટની રજૂઆત સુધીના સમયગાળામાં તમામ અધિકારીઓને રાખે છે .
આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ અભિયાન અંતર્ગત નેશનલ ડિજિટલ હેલ્થ ઇકોસિસ્ટમ માટે એક ઓપન પ્લેટફોર્મ શરૂ કરવામાં આવશે.
ઉદ્યમ, ઈ-શ્રમ, એનસીએસ અને અસીમ પોર્ટલોને પરસ્પર જોડવામાં આવશે અને તેમની કામગીરી વધારવામાં આવશે..
આ 50 વર્ષ માટે વ્યાજમુક્ત ઋણ રાજ્યોને આપવામાં આવતા સામાન્ય ઋણ ઉપરાંતનું છે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારામને કહ્યું હતું કે, રૂ.44,606 કરોડનો અંદાજિત ખર્ચ ધરાવતી કેન-બેતવા સંપર્ક યોજનાનો અમલ કરવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ ખેડૂતોની 9.08 લાખ હેક્ટર જમીનને સિંચાઈની સુવિધાઓ, 62 લાખ લોકોને પીવાના પાણીનો પુરવઠો પૂરો પાડવાનો, 103 મેગાવોટ જળવિદ્યુત પેદા કરવાનો અને 27 મેગાવોટ સૌર ઊર્જા ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે.
કેસનો ત્વરિત નિકાલ કરવાની નીતિને આગળ વધારીને બજેટમાં આ દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે કે, જો કોઈ કરદાતાના કેસમાં કાયદાનો એક પ્રશ્ર, કોઈ પણ કેસમાં અધિકાર ધરાવતી હાઈ કોર્ટ કે સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ લંબિત કાયદાના પ્રશ્ર સાથે સંબંધિત છે, તો વિભાગ દ્વારા આ નિર્ધારિત કેસમાં આગળ અપીલ દાખલ કરવી ત્યાં સુધી અટકાવી દેવામાં આવશે, જ્યાં સુધી આ પ્રકારના કાયદાના પ્રશ્ર પર અધિકાર ધરાવતી હાઈ કોર્ટ કે સુપ્રીમ કોર્ટ ચુકાદો ન આપે..
આ દ્રષ્ટિકોણ સાત એન્જિનો એટલે કે માર્ગો, રેલવે, એરપોર્ટ, બંદર, જન પરિવહન, જળમાર્ગ અને લોજિસ્ટિક્સ સંબંધિત માળખાગત સુવિધાઓને ઝડપથી ગતિ મળી રહી છે.
ઇલેક્ટ્રોનિક્સના ક્ષેત્રમાં ધારણ કરી શકાય એવા ઉપકરણો, સાંભળી શકાય એવા ઉપકરણો અને ઇલેક્ટ્રોનિક સ્માર્ટ મીટરના સ્થાનિ ઉત્પાદનની સુવિધા આપવા ગ્રેડેડ દરનું માળખું પ્રદાન કરવા કસ્ટમ ડ્યુટીના વિવિધ દર વધારવામાં આવ્યાં છે.
અને (2) અદ્યતન માળખાગત સુવિધાઓના નિર્માણ માટે મોટા પાયે સરકારી રોકાણ, જે ભારતને આઝાદીના 100મા વર્ષ માટે તૈયાર કરશે અને આ માટે પીએમ ગતિશક્તિ દ્વારા માર્ગદર્શન આપવામાં આવશે તેમજ આ મલ્ટિ-મોડલ અભિગમમાં સામંજસ્યનો લાભ મળશે.
વળી હસ્તાંતરણની વિગતો મેળવવા માટે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિના હસ્તાંતરણના સંબંધમાં થયેલી ચુકવણી પર ઉપરોક્ત નાણાકીય મર્યાદાનો વિચાર કરીને 1 ટકાના દરે ટીડીએસ લેવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતું કે, આ બજેટ વિકાસને સતત નવી ગતિ આપી રહ્યું છે.
નાણાં મંત્રીએ જાણકારી આપી હતી કે, આ બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને પીએમ ઇ-વિદ્યાના એક વર્ગ-એક ટીવી ચેનલ કાર્યક્રમનો વિસ્તાર 12 ટીવી ચેનલોથી વધારીને 200 ટીવી ચેનલ સુધી કરવામાં આવશે અને એનાથી તમામ રાજ્ય ધોરણ 1થી ધોરણ 12 સુધી પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પૂરક શિક્ષણ પ્રદાન કરવામાં સક્ષમ બની જશે..
વર્ષ 2022-23ની રાજકોષીય ખાધના સ્તરને નિર્ધારિત કરવાના સમયે તેમણે મજબૂતી અને ટકાઉપણા માટે સરકારી રોકઆણના માધ્યમથી પ્રગતિને વેગ આપવાની, પ્રોત્સાહન આપવાની અને તેને જાળવી રાખવાની અપીલ કરી હતી..
એનાથી સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગસાહસોને 2 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી વધારાનું ઋણ સુલભ થશે અને રોજગારીની તકો વધશે.
બજેટમાં વૈકલ્પિક લઘુતમ કરવેરાના દર અને સહકારી મંડળીઓ માટે સરચાર્જમાં ઘટાડો પણ કરવામાં આવ્યો છે.
આ પ્રકારની ફાળવણીનો ઉપયોગ પીએમ ગતિશક્તિ સાથે જોડાયેલા રોકાણો અને રાજ્યોની અન્ય ઉત્પાદક મૂડી રોકાણમાં કરવામાં આવશે..
બજેટમાં વારંવાર અપીલથી બચવા માટે શ્રેષ્ઠ કાયદાકીય વ્યવસ્થા સ્થાપિત કરવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે..
આ યુવાનો માટે રોજગારી પ્રદાન કરે છે અને ભારતીય ઉદ્યોગજગતને વધારે પ્રભાવશાળી અને સ્પર્ધાત્મક બનાવે છે..
જોકે તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ખાસ કરીને સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગો દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવતી આતિથ્ય અને સંબંધિત સેવાઓનો કુલ વ્યવસાય હજુ સુધી પોતાના મહામારી પૂર્વેના સ્તર સુધી પહોંચી શક્યો નથી.
ઉત્તર-પૂર્વ પરિષદના માધ્યમથી ઉત્તરપૂર્વ પ્રધાનમંત્રી વિકાસ પહેલ નામની એક યોજના શરૂ કરવામાં આવશે.
પ્રત્યક્ષ કરવેરાના મોરચે બજેટમાં કરદાતાઓને ખામીઓ સુધારવા માટે 2 વર્ષની અંદર આવકવેરાનું અપડેટ કરેલું રિટર્ન ભરવાની સુવિધા આપવામાં આવી છે.
તેમાંથી પ્રાપ્ત નાણાંને સરકારી ક્ષેત્રની એવી યોજનાઓમાં લગાવવામાં આવશે, જે અર્થતંત્રમાં કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવામાં સહાયક હોય..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે હર ઘર, નલ સે જલ માટે વર્ષ 2022-23માં 3.8 કરોડ પરિવારોને આવરી લેવા માટે રૂ.60,000 કરોડની ફાળવણીની જાહેરાત કરી હતી.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એવી જાહેરાત પણ કરી હતી કે, વર્ષ 2022-23માં 15માં નાણાકીય પંચની ભલામણો અનુસાર રાજ્યોને જીએસડીપીના 4 ટકા સુધી રાજકોષીય ખાધની છૂટ આપશે, જેમાંથી 0.5 ટકા વીજળી ક્ષેત્રમાં સુધારા સાથે સંબંધિત હશે આ શરતો વિશે વર્ષ 2021-22માં જ જાણકારી આપવામાં આવી છે..
એને અનુરૂપ વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિઓની કરવેરા વ્યવસ્થા માટે બજેટમાં વિશિષ્ટ કરવેરા વ્યવસ્થાની પેટાજોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
ડિઝાઇન આધારિત ઉત્પાદન માટે એક યોજના ઉત્પાદન સાથે સંલગ્ન પ્રોત્સાહન યોજનાના ભાગ સ્વરૂપે 5જી માટે એક મજબૂત વ્યવસ્થા બનાવવા માટે શરૂઆત કરવામાં આવશે..
વર્ષ 2022-23માં સરકાર દ્વારા લેવામાં આવનાર તમામ પ્રકારના બજાર ઋણના ક્રમમાં સોવેરિયન ગ્રીન બોન્ડ ઇશ્યૂ કરવામાં આવશે, જેમાંથી પર્યાવરણને અનુકૂળ માળખાગત સુવિધા ઊભી કરવામાં આવશે.
તેમાં આ સમાંતર પથનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છેઃ (1) અમૃત કાળ માટે યોજના કે રૂપરેખા, જે અદ્યતન અને સર્વસમાવેશક હોય, તથા જેનાથી આપણા યુવાનો, મહિલાઓ, ખેડૂતો, અનુસૂચિત જાતિઓ અને અનુસૂચિત જનજાતિઓને સીધો ફાયદો થશે.
એક એવીજીસી સંવર્ધન ટાસ્ક ફોર્સ તમામ હિતધારકોની સાથે એને સાકાર કરવા અને આપણા બજારો અને વૈશ્વિક માંગને પૂરી કરવા માટે સ્થાનિક ક્ષમતા નિર્માણ માટેની રીતોની ભલામણ કરવા સ્થાપિત કરવામાં આવશે..
વર્ષ 2023ને આંતરરાષ્ટ્રીય બાજરી વર્ષ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે એ બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે લણણી પછી મૂલ્ય સંવર્ધનની સાથે સ્થાનિક વપરાશને વધારવા, દેશવિદેશમાં બાજરાના ઉત્પાદનોની બ્રાન્ડિંગ કરવા માટે સંપૂર્ણ સાથસહકાર આપવાની જાહેરાત કરી હતી..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતું કે, આ કરવેરાની વ્યવસ્થા વધારે સરળ બનવાશે, કરદાતાઓનાં સ્વૈચ્છિક પાલન માટે પ્રોત્સાહન આપશે અને કાયદાકીય કેસોમાં ઘટાડો કરશે..
તેમણે એવી જાણકારી પણ આપી હતી કે, આગામી ત્રણ વર્ષમાં ચારસો (400) અદ્યતન વંદે ભારત ટ્રેન તૈયાર કરવામાં આવશે, જે પ્રવાસીઓને પ્રવાસનો શ્રેષ્ઠ અનુભવ આપશે અને શ્રેષ્ઠ ઊર્જાદક્ષતા ધરાવતી હશે.
નાણાં મંત્રીએ કૃષિ ક્ષેત્રનો ઉલ્લેખ કરીને જાણકારી આપી હતી કે, દેશભરમાં રસાયણમુક્ત કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે, જે અંતર્ગત પ્રથમ તબક્કામાં ગંગા નદીના કિનારે પાંચ કિલોમીટર પહોળા કોરિડોરમાં સ્થિત ખેડૂતોની જમીન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ભારત આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યો છે અને આ સાથે આપણો દેશ હવે અમૃત કાળમાં પ્રવેશ કરી ગયો છે, India@100 સુધી પહોંચવાની 25 વર્ષની લાંબી સફરને દર્શાવે છે.
આ અપડેટ કરેલું રિટર્ન પ્રસ્તુત આકારણી વર્ષના અંતથી બે વર્ષની અંદર ફાઇલ કરી શકાશે.
આ એન્જિનને ઊર્જા ટ્રાન્સમિશન, આઇટી સંચાર, વ્યાપક જળ અને સુએજ તથા સામાજિક માળખાગત સુવિધાની પૂરક ભૂમિકાઓનો આવશ્યક સહયોગ મળી રહ્યો છે.
નાણાં મંત્રીએ જાણકારી આપી હતી કે, આત્મનિર્ભર ભારતના વિઝનને સાકાર કરવા માટે 14 ક્ષેત્રોમાં આપવામાં આપતાં ઉત્પાદકતા આધારિત પ્રોત્સાહન પર વ્યાપક અનુકૂળ પ્રતિક્રિયા મળી છે, જેમાં 60 લાખ નવી રોજગારીનું સર્જન કરવાની સાથે આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન 30 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વધારાનું ઉત્પાદન થવાની ક્ષમતા છે.
વર્ષ 2014થી સરકાર દેશના નાગરિકો, ખાસ કરીને ગરીબો અને વંચિત લોકોનું ઉત્થાન કરવા પર પોતાનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે અને તેની સાથે સાથે લોકોને મકાન, વીજળી, રાંધણ ગેસ ઉપલબ્ધ કરાવવા તેમજ જળ સુધી પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવા માટે વિવિધ પગલાં ઉઠાવી રહી છે.
અધિગ્રહણના ખર્ચ સિવાય આ પ્રકારની આવકનું આકલન કરતા સમયે કોઈ પણ ખર્ચ કે ભથ્થાનાં સંદર્ભમાં કોઈ પણ પ્રકારના કાપની છૂટ આપવામાં નહીં આવે.
બજેટમાં કસ્ટમ ડ્યુટીના દરોને સ્થાનિક ઇલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદનને સુવિધા પ્રદાન કરવા માટે એક ક્રમબદ્ધ રીતે તૈયાર કરવામાં આવશે.
એમાં 23 ઉત્કૃષ્ટ ટેલીમેન્ટલ હેલ્થ સેન્ટરનું એક નેટવર્ક હશે, જેમાં એનઆઇએમએચએએનએસ એક નોડલ સેન્ટર સ્વરૂપે કામ કરશે અને ઇન્ટરનેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી – બેંગલોર (આઇઆઇઆઇટીબી) ટેકનિકલ સહાયતા પ્રદાન કરશે..
આ વિશ્વવિદ્યાલવય નેટવર્ક આધારિત હબ-સ્પોક મોડલ પર બનાવવામાં આવશે, જેમાં આ કેન્દ્રનું મકાન અદ્યતન આઇસીટી વિશેષતા સાથે સંપન્ન હશે.
સંરક્ષણ ક્ષેત્રના મોરચે આપણી સરકાર આયાતને ઘટાડવા અને કટિબદ્ધ છે અને સૈન્ય દળો માટે ઉપકરણમાં આત્મનિર્ભરતાને પ્રોત્સાહન આપવા પ્રતિબદ્ધ છે.
દેશભરના વિદ્યાર્થીઓને તેમના ઘરઆંગણે વ્યક્તિગત રીતે સુવિધા પ્રદાન કરવા ઉદ્દેશ સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરની ગુણવત્તાયુક્ત સર્વસુલભ શિક્ષણ આપવા માટે એક ડિજિટલ વિશ્વવિદ્યાલય સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
ઇંધણના મિશ્રણ માટેના વિવિધ પ્રયાસોને પ્રોત્સાહન આપવા અમિશ્રિત ઇંધણ પર 1 ઓક્ટોબર, 2022થી લિટરદીઠ રૂ.2ની વધારાનો વિભેદક ઉત્પાદન વેરો લાગશે.
31.03.2022 અગાઉ સ્થાપિત અને લાયકાત ધરાવતા સ્ટાર્ટઅપ્સને સ્થાપનાના દસ વર્ષોમાંથી સતત ત્રણ વર્ષો માટે કર પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું.
સહકારી સંઘવાદની સાચી ભાવનાને જાહેર કરીને કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યોને નાણાકીય સહાયતા માટે મૂડીરોકાણ યોજનાના ખર્ચને 10,000 કરોડ રૂપિયાથી વધારીને ચાલુ વર્ષના સંશોધિત અંદાજમાં 15,000 કરોડ રૂપિયા કરી દીધી છે.
આ નાણાકીય વર્ષ 2019-20માં ખર્ચથી 2.2 ગણાથી પણ વધારે છે અને વર્ષ 2022-23માં આ ખર્ચ જીડીપીના 2.9 ટકા હશે.
આ રોકાણની સાથે કેન્દ્ર સરકારનો અસરકારક મૂડીગત ખર્ચ અંદાજે 10.68 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ જશે, જે જીડીપીના લગભગ 4.1 ટકા હશે..
એનિમેશન, વિઝ્યુઅલ ઇફેક્ટ્સ, ગેમિંગ અને કોમિક (એવીજીસી) ક્ષેત્ર યુવાનો માટે રોજગારીની મોટી સંભાવના પ્રદાન કરે છે.
કોવિડ મહામારીને ધ્યાનમાં રાખીને બજેટમાં કરવેરાનું પ્રોત્સાહન આપવા માટે લાયકાત ધરાવતા સ્ટાર્ટઅપ્સની રચનાનો ગાળો વધુ એક વર્ષ એટલે કે 31.03.2023 સુધી લંબાવવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે..
આ ઉપરાંત વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિના હસ્તાંતરણથી થયેલા નુકસાન કોઈ અન્ય આવક સામે સરભર કરવામાં નહીં આવે.
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, શહેરી આયોજન અને ડિઝાઇનમાં ભારતનું વિશિષ્ટ જ્ઞાન વિકસાવવા અને આ ક્ષેત્રોમાં પ્રમાણભૂત તાલીમ પ્રદાન કરવા માટે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં હાલ પાંચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને ઉત્કૃષ્ટતાના કેન્દ્રો સ્વરૂપે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
વર્ષ 2022-23માં રાજકોષીય ખાધ જીડીપીની અંદાજે 6.4 ટકા છે, જે રાજકોષીય મજબૂતીના એ માર્ગને અનરૂપ પણ છે, જેની ગયા વર્ષે જાહેરાત કરવામાં આવી હતી કે, વર્ષ 2025-26 સુધી રાજકોષીય ખાધને 4.5 ટકાના નીચલા સ્તરે લઈ જવામાં આવશે.
દેશની અંદર ઉત્પાદન ન થતી હોય એવી અદ્યતન મશીનરીઓ માટે ચોક્કસ પ્રકારની છૂટછાટો જળવાઈ રહેશે.
બજેટમાં કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓની સાથે રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓ વચ્ચે સમાનતા લાવવાના ઉદ્દેશ સાથે એનપીએસ ખાતામાં કંપનીના યોગદાન પર કરમુક્તિની મર્યાદા વધારવાની પણ દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે.
ગયા વર્ષે સ્ટીલના સ્ક્રેપ કે ભંગારને કસ્ટમ ડ્યુટી (આબકારી જકાત)માંથી છૂટ આપવામાં આવી હતી, જેને વધુ એક વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે.
તમામ સાત એન્જિન પરસ્પર મળીને દેશના અર્થતંત્રને વૃદ્ધિના માર્ગે અગ્રેસર કરશે.
તેમણે જાણકારી આપી હતી કે, એનાં ગેરન્ટી કવપરને 50,000 કરોડ રૂપિયાથી વધારીને કુલ 5 લાખ કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેલીબિયાની આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે એક તર્કસંગત અને વ્યાપક યોજના લાગુ કરવામાં આવશે, જેથી દેશમાં તેલીબિયાનું ઉત્પાદન વધી શકે..
ઉપરાંત છૂટછાટનાં કેટલાંક દરોને વિવિધ જાહેરનામા દ્વારા સૂચિત કરવાને બદલે કસ્ટમ્સ ટેરિફના શીડ્યુલમાં સામેલ કરવામાં આવ્યાં છે..
તેમણે કહ્યું હતું કે, મહામારીને કારણે શાળાઓ બંધ કરી દેવાથી, ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોના બાળકો અને અનુસૂચિત જાતિઓ અને અનુસૂચિત જનજાતિઓ તેમજ અન્ય પછાત વર્ગોના બાળકોને લગભગ 2 વર્ષનાં ઔપચારિક શિક્ષણનું નુકસાન થયું છે.
તમામ રાજ્યોમાં સ્થિત પસંદગીની આઇટીઆઈમાં કૌશલ્ય વધારવા માટે જરૂરી અભ્યાસક્રમ શરૂ કરવામાં આવશે.
બજેટમાં એવો પ્રસ્તાવ પણ રજૂ કરવામાં આવ્યો છે કે, વિદેશમાં ડેરિવેટિવ માધ્યમમાંથી વિદેશમાં રહેતા બિનરહેવાસીની આવક કે વિદેશી બેંકિંગ યુનિટ દ્વારા ઇશ્યૂ થયેલા ઓવર ધ કાઉન્ટર ડેરિવેટિવની આવક રૉયલ્ટીની આવક અને જહાજને ભાડાપટ્ટા પર આપવાના વ્યાજ અને આઇએફએસસીમાં પોર્ટફોલિયો મેનેજમેન્ટ સેવાઓમાંથી પ્રાપ્ત આવક, વિશિષ્ટ શરતોને આધિન કરમુક્ત હશે..
આ બજેટમાં એક નવી જોગવાઈ કરીને વધારાના કરવેરાની ચુકવણી કરીને અપડેટે કરેલું રિટર્ન ભરવા માટે કરદાતાઓને સુવિધા પ્રદાન કરે છે.
ગુણવતત્તાયુક્ત માનસિક સ્વાસ્થ્ય સલાહ અને દેખભાળ સેવાઓ સુધી શ્રેષ્ઠ પહોંચ સ્થાપિત કરવા માટે એક નેશનલ ટેલીમેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ શરૂ કરવામાં આવશે.
આ પીએમ ગતિશક્તિની ભાવનાને અનુરૂપ ઉત્તર-પૂર્વની જરૂરિયાતો મુજબ, માળખાગત સુવિધાઓ અને સામાજિક વિકાસની યોજનાઓ માટે ફંડ પૂરું પાડવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ પીએમ ગતિશક્તિ વિશે વિસ્તારપૂર્વક જાણકારી આપતાં કહ્યું હતું કે, આ આર્થિક વિકાસ સતત વિકાસ માટે એક પરિવર્તનકારક અભિગમ છે.
આ પાસાંઓ પર વિચાર કર્યા પછી ઇસીએલજીએસનો ગાળો માર્ચ, 2023 સુધી વધારવામાં આવશે.
અત્યારે આ ચાલુ વર્ષમાં 5.54 લાખ કરોડ રૂપિયા છે, જેમાં 35.4 ટકા વધારો કરીને વર્ષ 2022-23માં 7.5 લાખ કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવ્યો છે.
પોતાના બજેટ ભાષણના ભાગ એને પૂરો કરતાં નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં સંશોધિત રાજકોષીય ખાધ જીડીપીનાની અંદાજે 6.9 ટકા રહી છે, જ્યારે બજેટમાં અઆનો અંદાજ 6.8 ટકા છે.
સ્થાનિક કંપનીઓ માટે વૈશ્વિક સ્વરૂપે સ્પર્ધાત્મક વેપારવાણિજ્યના વાતાવરણમાં અગ્રેસર કરવા માટે સરકાર દ્વારા નવરચિત સ્થાનિક ઉત્પાદક કંપનીઓ માટે 15 ટકાની કરવેરાની છૂટછાટની વ્યવસ્થા લાગુ કરવામાં આવી છે.
એનો ઉદ્દેશ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે, ઉપભોક્તા અનુકૂળ રીતે દેશના તમામ વિસ્તારો સુધી ડિજિટલ બેંકિંગની પહોંચ સ્થાપિત થાય..
તેમણે જાણકારી આપી હતી કે, ખાનગી દૂરસંચાર સેવા પ્રદાતાઓ દ્વારા 2022-23ની અંદર 5જી મોબાઇલ સેવાઓની શરૂઆતને સરળ બનાવવા માટે 2022માં અપેક્ષિત સ્પેક્ટ્રમની હરાજીઓને હાથ ધરવામાં આવશે.
સરકારે સ્વતંત્રતા દિવસના પોતાના સંબોધનમાં પ્રધાનમંત્રીએ ઉલ્લેખ કરેલા વિઝનને સાકાર કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે અને આ નીચે મુજબ છેઃ.
ઓછું મૂલ્ય ધરાવતી ઇમિટેશન જ્વેલરીની આયાતને મર્યાદિત કરવા ઇમિટેશન જ્વેલરી પર કસ્ટમ ડ્યુટી એ રીતે સૂચિત કરવામાં આવી છે કે, એની આયાત પર કિલોગ્રામ દીઠ ઓછામાં ઓછા રૂ.400ની ડ્યુટી ચુકવવામાં આવે..
સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે પ્રોત્સાહન આપવા માટે લાયકાત ધરાવતા સ્ટાર્ટઅપ્સની રચનાના ગાળાને વધુ એક વર્ષ લંબાવવામાં આવ્યો છે.
આ ઉપરાંત વર્ષ 2022-23 માટે અર્થતંત્રમાં તમામ રોકાણને પ્રેરિત કરવાના ઉદ્દેશ સાથે રાજ્યોની મદદ કરવા માટે 1 લાખ કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી કરવામાં આવી છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આ મહામારીએ તમામ ઉંમરના વર્ગના લોકોમાં માનસિક સ્વાસ્થ્યની સમસ્યામાં વધારો કર્યો છે.
નાણાં મંત્રીએ આ પ્રકારની સહકારી મંડળીઓ પર સરચાર્જને હાલ 12 ટકાથી ઘટાડીને 7 ટકા કરવાની દરખાસ્ત રજૂ કરી છે, જેમની કુલ આવક રૂ.1 કરોડથી વધારે અને રૂ.10 કરોડ સુધી હોય..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, રેલવેમાં ‘ એક સ્ટેશન-એક ઉત્પાદન ’ ની વિભાવના લોકપ્રિય બનાવવામાં આવશે, જેથી સ્થાનિક વેપારવાણિજ્ય અને પુરવઠાની સાંકળને મદદ મળશે.
એટલું જ નહીં સરકારે નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા અને પ્રત્યક્ષ લાભ હસ્તાંતરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે અનેક કાર્યક્રમો શરૂ કર્યા છે અને તેની સાથે સરકારે સંપૂર્ણ તકોનો ઉપયોગ કરવામાં ગરીબોની ક્ષમતા વધારવા માટે પોતાની નક્કર પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી છે..
આ સમાંતર પથ પર અગ્રેસર થઈને નાણાં મંત્રીએ ચાર પ્રાથમિકતાઓની રૂપરેખા વ્યક્ત કરીઃ.
કૃષિ ક્ષેત્ર માટે ભારતમાં ઉત્પાદન થતાં હોય એવા ઉપકરણો અને સાધનસામગ્રીઓ પર કરમુક્તિને તર્કબદ્ધ પણ કરવામાં આવી છે.
એ જ રીતે આવશ્યક નાણાં ઉપલબ્ધ કરાવીને સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગસાહસો માટે ઋણ ગેરન્ટી ટ્રસ્ટ (સીજીટીએમએસઇ) યોજનામાં સુધારાવધારા કરવામાં આવશે.
સરકારે બ્લોક ચેન અને અન્ય ટેકનોલોજીના ઉપયોગથી ડિજિટલ રૂપિયાની શરૂઆત કરવાની દરખાસ્ત રજૂ કરી છે, જેને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા દ્વારા ઇશ્યૂ કરવામાં આવશે અને તેની શરૂઆત વર્ષ 2022-23થી થશે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, રેલવેમાં ‘એક સ્ટેશન-એક ઉત્પાદન’ની વિભાવના લોકપ્રિય બનાવવામાં આવશે, જેથી સ્થાનિક વેપારવાણિજ્ય અને પુરવઠાની સાંકળને મદદ મળશે.
જ્યારે યુનિયન બજેટ 2022-23માં દરખાસ્તનો અભિપ્રાય સ્થિર અને અંદાજિત કરવેરાની વ્યવસ્થાને આપણી જાહેર નીતિને જાળવી રાખીને અને એમાં વધુ સુધારા કરવાનો છે, જે એક વિશ્વસનિય કર વ્યવસ્થા સ્થાપિત કરવાની આપણી સંકલ્પનાને આગળ વધારી શકે.
કરવેરાની ચુકવણી ન કરતા લોકોના સંબંધમાં નાણાં મંત્રીએ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે કે, તપાસ કે દરોડા અભિયાન દરમિયાન કોઈ જાહેર કરેલી આવક વિશે જાણકારી મળશે તો તેને કોઈ પણ પ્રકારના નુકસાન કે નુકસાની સ્વરૂપે માન્યતા નહીં આપવામાં આવે..
બજેટમાં મૂડીગત ચીજવસ્તુઓ અને પ્રોજેક્ટ આયાતોમાં છૂટછાટના દરોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવાની તથા 7.5 ટકાનો મધ્યમ વેરો લગાવવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે.
છેલ્લે આ દ્રષ્ટિકોણમાં સ્વચ્છ ઊર્જા અને સબ કા પ્રયાસ એટલે કે કેન્દ્ર સરકાર, રાજ્ય સરકારો અને ખાનગી ક્ષેત્રના પ્રયાસોથી નવી ગતિ મળી રહી છે, જેનાથી તમામ, ખાસ કરીને યુવાનોને વ્યાપક સ્તરે રોજગાર અને ઉદ્યોગસાહસિકતાની તકો પ્રાપ્ત થઈ રહી છે..
કેન્દ્ર સરકારની રાષ્ટ્રીય પેન્શન વ્યવસ્થા (એનપીએસ) ટિઅર-1માં પોતાના કર્મચારીઓના પગારમાં 14 ટકાના યોગદાનને સ્વીકારે છે.
તેમાં ચિકિત્સાકર્મીઓ અને સ્વાસ્થ્ય સુવિધાઓ, વિશિષ્ટ સ્વાસ્થ્ય ઓળખ, સંમતિ માળખું અને તમામ માટે સ્વાસ્થ્યલક્ષી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધતાને ડિજિટલ સ્વરૂપનો દરજ્જો આપવામાં આવશે..
જોકે રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓની બાબતમાં આ પ્રકારની કરમુક્તિને પગારના 10 ટકાની હદ સુધી સ્વીકૃતિ આપવામાં આવી છે.
આ ઉપરાંત પાંચ નદીને જોડવા એટલે દમણગંગા-પિંજાલ, પાર-તાપી-નર્મદા, ગોદાવરી-કૃષ્ણા, કૃષ્ણા-પેન્નાર અને પેન્નાર-કાવેરીના ડીપીઆરની રૂપરેખાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે તેમજ લાભાર્થી રાજ્યો વચ્ચે સર્વસંમતિ હોવાની સાથે કેન્દ્ર સરકાર એનો અમલ કરવા માટે જરૂરી સહાયતા આપશે..
નાગરિકો અને તેમની વિદેશ સફરમાં સરળતા વધારવાના ઉદ્દેશ સાથે વર્ષ 2022-23માં એમ્બેડેડ ચિપ તથા ભવિષ્યની ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ઈ-પાસપોર્ટ ઇશ્યૂ કરવામાં આવશે..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું હતું કે, આ દરખાસ્ત સાથે કરદાતાઓમાં ભરોસો જાગશે, જેથી કરદાતાઓ અગાઉ રિટર્ન ભરતી વેળાએ દર્શાવવાનું ભૂલી ગયા હોય એવી આવક જાહેર કરવા સક્ષમ બનશે.
આ વાત કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતાં કહી હતી..
સાથે સાથે મલ્ટિ-મોડલ લોજિસ્ટિક્સ સુવિધાઓ માટે 100 પીએમ ગતિશક્તિ કાર્ગો ટર્મિનલ સ્થાપિત કરવામાં આવશે..
વર્ષ 2022-23માં રાષ્ટ્રીય રાજમાર્ગ નેટવર્કમાં 25,000 કિલોમીટરનો વધારો કરવામાં આવશે અને સરકારી સંસાધનોના પૂરક સ્વરૂપે ધિરાણની નવીન રીતો દ્વારા રૂ.20,000 કરોડનું ભંડોળ ઊભું કરવામાં આવશે..
નવી સરકારી ક્ષેત્ર ઉદ્યોગ નીતિના અમલના મુદ્દા પર વિસ્તારપૂર્વક જાણકારી આપીને નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, એર ઇન્ડિયાની માલિકીના વ્યૂહાત્મક હસ્તાંતરણનું કાર્ય પૂર્ણ થઈ ગયું છે, એનઆઈએનએલ (નીલાંચલ ઇસ્પાત નિગમ લિમટિડ) માટે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીની પસંદગી થઈ ગઈ છે, એલઆઇસીનો પબ્લિક ઇશ્યૂ કે આઇપીઓ ટૂંક સમયમાં આવશે એવી અપેક્ષા છે અને વર્ષ 2022-23 માટે અન્ય દરખાસ્તો પર પણ પ્રક્રિયા ચાલુ છે..
બજેટમાં એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે, વેપારવાણિજ્યના ખર્ચ સ્વરૂપે આવક અને લાભો પર કોઈ વેરો નહીં લેવામાં આવે..
દેશનું અર્થતંત્ર મહામારીની પ્રતિકૂળ અસરોમાંથી બહાર આવીને જે રીતે સંપૂર્ણ સ્વરૂપે મોટી તેજી સાથે સુધારાના માર્ગે અગ્રેસર છે, તે આપણા દેશની દમદાર તાકાતને દર્શાવે છે.
આ યોજના માટે સંશોધિત અંદાજિત બજેટ વર્ષ 2021-22માં રૂ.4,300 કરોડ અને વર્ષ 2022-23માં રૂ.1,400 કરોડ ફાળવવામાં આવ્યું છે.
આ માટે કોઈ પણ વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ સંપત્તિના હસ્તાંતરણથી થતી કોઈ પણ આવક પર 30 ટકાના દરે કરવેરો લેવામાં આવશે.
પાકનું આકલન, જમીનના રેકોર્ડનું ડિજિટલાઇઝેશન તથા કીટનાશકો અને પોષક દ્રવ્યોના છંટકાવ માટે કિસાન ડ્રોનના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
આ બજેટમાં માતાપિતા/સંરક્ષકના જીવનકાળ દરમિયાન પણ એટલે કે માતાપિતા/સંરક્ષકની ઉંમર 60 વર્ષ થવા પર એન્યૂઇટી અને લમ્પસમ રકમની ચુકવણી કરવાની મંજૂરી આપવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે..
સરકારે સ્વતંત્રતા દિવસના પોતાના સંબોધનમાં પ્રધાનમંત્રીએ ઉલ્લેખ કરેલા વિઝનને સાકાર કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે અને આ નીચે મુજબ છેઃ નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ભારત આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યો છે અને આ સાથે આપણો દેશ હવે અમૃત કાળમાં પ્રવેશ કરી ગયો છે, India@100 સુધી પહોંચવાની 25 વર્ષની લાંબી સફરને દર્શાવે છે.
જ્યારે ચોક્કસ મહત્વપૂર્ણ રસાયણો, જેમ કે મિથેનોલ, એસિટિક એસિડ અને પેટ્રોલિયમ રિફાઇનિંગ માટે ભારે ફીડ સ્ટોક પર કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડવામાં આવી છે, ત્યારે સોડિયમ સાયનાઇડ પર ડ્યુટી વધારવામાં આવી છે, જે હાલની સ્થાનિક ક્ષમતા માટે પર્યાપ્ત છે..
નાણાં મંત્રીએ આ વાત પર ભાર મૂક્યો હતો કે, ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગેરન્ટી સ્કીમ (ઇસીએલજીએસ) 130 લાખથી વધારે એમએસએમઇને અતિ જરૂરી વધારાનું ધિરાણ પ્રદાન કરવામાં આવ્યું છે, જેથી તેમને મહામારીની માઠી અસરોને ઘટાડવામાં મદદ મળશે.
વર્ષ 2022માં 100 ટકા 1.5 લાખ પોસ્ટ ઓફિસમાં કોર બેંકિંગ વ્યવસ્થા શરૂ થઈ જશે, જેથી નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા શક્ય બનશે અને 11 નેટ બેંકિંગ, મોબાઇલ બેંકિંગ, એટીએમના માધ્યમથી પોતાના ખાતાને જોઈ શકાશે અને પોસ્ટ ઓફિસના ખાતામાંથી બેંક ખાતા વચ્ચે ઓનલાઇન નાણાં હસ્તાંતરણની સુવિધા પણ પ્રદાન કરવામાં આવશે.
સ્ટેનલેસ સ્ટીલ અને કોટેડ સ્ટીલ ફ્લેટ ઉત્પાદનો, એલોય સ્ટીલના બાર અને હાઈ-સ્પીડ સ્ટીલ પર ચોક્કસ એન્ટિ-ડમ્પિંગ અને સીવીડી દૂર કરવામાં આવી છે..
મૂડીગત ખરીદી બજેટ 2021-22માં 58 ટકાથી વધારીને વર્ષ 2022-23માં સ્થાનિક ઉદ્યોગ માટે 68 ટકા સુધી બજેટની જોગવાઈ કરવામાં આવશે.
આ માટે 1,500 કરોડ રૂપિયાની પ્રારંભિક ફાળવણી કરવામાં આવશે, જે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ખામીઓની ભરપાઈ કરીને યુવાનો અને મહિલાઓ માટે આજીવિકા સાથે જોડાયેલી કામગીરીઓ હાથ ધરવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે દિવ્યાંગ વ્યક્તિના માતાપિતા કે સંરક્ષણ આવી વ્યક્તિ માટે વીમાની યોજના લઈ શકે છે.
નવા ઉત્પાદન એકમોને પણ છૂટછાટની કરવેરા વ્યવસ્થા અંતર્ગત પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
સહકારી મંડળીઓ અને કંપનીઓ વચ્ચે સમાનતા લાવવા માટે આ બજેટમાં સહકારી મંડળીઓ માટે વૈકલ્પિક લઘુતમ કરવેરાના દરને ઘટાડીને 15 ટકા કરવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે.
આ હસ્તાંતરણોના પરિમાણ અને વારંવારતાને કારણે આ જરૂરી થઈ ગયું છ કે, આ માટે વિશિષ્ટ કરવેરા વ્યવસ્થા ઊભી કરવામાં આવે.
હાલ કાયદામાં માતાપિતા કે સંરક્ષકને કરમુક્તિનો લાભ તો જ મળે છે, જો દિવ્યાંગ વ્યક્તિ માટે વીમો ઉતારવનાર માતાપિતા કે સંરક્ષકનું મૃત્યુ થવાથી લમ્પ-સમ રકમ કે એન્યૂઇટીની સુવિધા ઉપલબ્ધ થાય છે.
ઝીંગા માછલીની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ચોક્કસ પ્રકારની કાચી સામગ્રી પર વેરો ઘટાડવામાં આવ્યો છે..
સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસ (આરએન્ડડી) બજેટનો 25 ટકા હિસ્સો ઉદ્યોગ, સ્ટાર્ટઅપ્સ અને શિક્ષા જગત માટે ખોલવામાં આવશે..
આ મૂડીગત ચીજવસ્તુઓ અને પ્રોજેક્ટલક્ષી આયાતોમાં છૂટછાટના દરો તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવામાં આવશે અને 7.5 ટકાના સાધારણ વેરો લાગુ થશે.
અત્યારે 8.7 કરોડ પરિવારોને સામેલ કરવામાં આવ્યાં છે અને તેમાંથી 5.5 કરોડ પરિવારોને છેલ્લાં 2 વર્ષોમાં નળનું પાણી ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યું છે..
સાથે સાથે મલ્ટિ-મોડલ લોજિસ્ટિક્સ સુવિધાઓ માટે 100 પીએમ ગતિશક્તિ કાર્ગો ટર્મિનલ સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
બજેટ મુજબ, વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્રોના કસ્ટમ વહીવટમાં સુધારા હાથ ધરવામાં આવશે અને આ સંપૂર્ણપણે આઇટી સંચાલિત હશે અને જોખમ આધારિત તપાસ સાથે વધારે સુવિધા પર ધ્યાન આપવાની સાથે આ કસ્ટમ નેશનલ પોર્ટલ પર સંચાલિત હશે.
નવી વિકસતી તકોના સંદર્ભમાં નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, જીયોસ્પેટિઅલ સિસ્ટમ્સ અને ડ્રોન્સ, સેમિકંડક્ટર અને એની વ્યવસ્થા, અંતરિક્ષ અર્થતંત્ર, જેનોમિક્સ અને ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, ગ્રીન એનર્જી (પર્યાવરણ અનુકૂળ ઊર્જા) અને અવરજવરની સ્વચ્છ વ્યવસ્થાઓ મોટા પાયા પર વિકાસમાં સહાયતા કરવા અને દેશને આધુનિક બનાવવામાં વ્યાપક સંભાવના ધરાવે છે.
ઇંધણના મિશ્રણ માટેના વિવિધ પ્રયાસોને પ્રોત્સાહન આપવા અમિશ્રિત ઇંધણ પર 1 ઓક્ટોબર, 2022થી લિટરદીઠ રૂ.2ની વધારાનો વિભેદક ઉત્પાદન વેરો લાગશે..
કવચ વર્ષ 2022-23માં સલામતી અને ક્ષમતા સંવર્ધન માટે સ્વદેશી વૈશ્વિક કક્ષાની ટેકનોલોજી છે.
નાણાં મંત્રીએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે, સરકારી રોકાણને આગળ વધારવાની જરૂર છે અને વર્ષ 2022-23માં ખાનગી રોકાણ અને માંગને વધારવાની પણ જરૂરી છે.
જેમ્સ એન્ડ જ્વેલરી ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવા કટ અને પોલિશ કરેલા ડાયમન્ડ તથા કિંમતી રત્નો પર કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડીને 5 ટકા કરવામાં આવી છે.
વ્યવસાયિક અભ્યાસક્રમોમાં જરૂરી ચિંતન-મનનને પ્રોત્સાહન આપવા જરૂરી કૌશલ્યને પ્રોત્સાહન આપવા, રચનાત્મકતાની ગુંજાશ માટે વિજ્ઞાન અને ગણતિમાં 750 વર્ચ્ચુઅલ પ્રયોગશાળાઓ અને વિકસિત શૈક્ષણિક વાતાવરણ માટે 75 કૌશલ્ય ઇ-લેબ વર્ષ 2022-23માં સ્થાપિત કરવામાં આવશે..
ભારતનો આર્થિક વિકાસદર ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં 9.2 ટકા રહેવાની ધારણા છે, જે દુનિયાનાં તમામ મોટા અર્થતંત્રોમાં સૌથી વધુ છે.
વર્ષ 2030 સુધી સંસ્થાપિત સૌર ક્ષમતા 280 ગીગાવોટના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યાંક માટે સ્થાનિક ઉત્પાદનની સુવિધા પ્રદાન કરવા માટે સૌર પીવી મોડ્યુલ્સ માટે પોલીસિલિકોનથી સંપૂર્ણ કાર્યદક્ષ ઉત્પાદન એકમો માટે પ્રાથમિકતા સાથે ઉચ્ચ અસરકારક મોડ્યુલોના ઉત્પાદન સાથે જોડાયેલા પ્રોત્સાહન આપવા 19,500 કરોડ રૂપિયાની વધારાની ફાળવણી કરવામાં આવશે..
દેશની આઝાદીના 75 વર્ષની ઉજવણી કરવા માટે સરકારે અનુસૂચિત વાણિજ્યિક બેંકો દ્વારા દેશના 75 જિલ્લાઓમાં 75 ડિજિટલ બેંકિંગ યુનિટોની સ્થાપનાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે.
કાચા માલ પર થોડી કરમુક્તિ પ્રસ્તુત કરવામાં આવી છે, જેમાં સ્પેશ્યલાઇઝ કાસ્ટિંગ, બોલ સ્ક્રૂ અને લિનીયર મોશન ગાઇડ સામેલ છે, જેથી મૂડીગત ચીજવસ્તુઓના સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન મળે..
એ જ રીતે વર્ષ 2022-23માં એક્સપ્રેસવે માટે પીએમ ગતિશક્તિ માસ્ટર પ્લાન તૈયાર કરવામાં આવશે, જેથી લોકો અને ચીજવસ્તુઓની ત્વરિત અવરજવર શક્ય બને.
કૌશલ્ય વિકાસ અને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ વિષય પર વિસ્તારપૂર્વક જાણકારી આપતા નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, વિવિધ ઉપયોગિતાઓ દ્વારા ડ્રોન શક્તિને સુવિધાજનક બનાવવાની સાથેસાથે એક સેવા સ્વરૂપે ડ્રોન (ડીઆરએએએસ) માટે સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
પરોક્ષ કરવેરાની બાબતમાં યુનિયન બજેટ અનુસાર વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્રોમાં કસ્ટમ વેરાનો વહીવટ સંપૂર્ણપણે આઇટી સક્ષમ બનાવવામાં આવશે.
ખાસ કરીને આનાથી ગ્રામીણ વિસ્તારમાં રહેતા ખેડૂતો અને વરિષ્ઠ નાગરિકોને આંતરકાર્યક્ષમતા અને નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા માટે સક્ષમ બનાવશે..
મોબાઇલ ફોનના ચાર્જર્સના ટ્રાન્સફોર્મરના ભાગો તથા મોબાઇલ કેમેરા મોડ્યુલના કેમેરા લેન્સ અને અન્ય ચોક્કસ ચીજવસ્તુઓને ડ્યુટીમાં છૂટછાટ પણ આપવામાં આવી છે..
આ અંતર્ગત વધારાની રકમને ખાસ કરીને આતિથ્ય અને સંબંધિત ઉદ્યોગસાહસો માટે ખાસ અંકિત કરવામાં આવે છે..
યુનિયન બજેટમાં કલમ 115બીએબી અંતર્ગત ઉત્પાદનની શરૂઆત કરવાની અંતિમ તારીખ એક વર્ષ એટલે કે 31 માર્ચ, 2023થી 31 માર્ચ, 2024 સુધી લંબાવવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે..
વિવિધ ચીજવસ્તુઓની નિકાસને વેગ આપવા શણગાર માટેની ચીજવસ્તુઓ, ટ્રિમિંગ, ફાસ્નર્સ, બટન, ઝિપર, અસ્તરની સામગ્રી, ચોક્કસ પ્રકારનું ચામડું, ફર્નિચર ફિટિંગ્સ અને પેકેજિંગ બોક્ષ જેવી ચીજવસ્તુઓ પર કરમુક્તિ પ્રદાન કરવામાં આવી છે, જેની જરૂર હસ્તકળા, ટેક્સટાઇલ અને લેધર ગાર્મેન્ટ, લેધર ફૂટવેર અને અન્ય ચીજવસ્તુઓના વાસ્તવિક નિકાસકારોને પડી શકે છે.
તેમણે જણાવ્યુ હતું કે, આગામી પાંચ વર્ષોમાં 6000 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચ સાથે એમએસએમઇની કામગીરી વધારવા અને વેગ આપવા (આરએએમપી-રેમ્પ) કાર્યક્રમ શરૂ કરવામાં આવશે, જેથી એમએસએમઇ ક્ષેત્રને વધારે મજબૂત, સ્પર્ધાત્મક અને પ્રભાવશાળી બનાવી શકાય..
બજેટમાં કેન્દ્ર અને રાજ્ય એમ બંને સરકારોના કર્મચારીઓ પ્રત્યે સમાન વ્યવહાર કરવા માટે રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓ માટે પણ એનપીએસના ખાતામાં કંપનીના પ્રદાન પર કરમુક્તિની મર્યાદા 10 ટકાથી વધારીને 14 ટકા રાખવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે..
આ જ પ્રકારે વર્ષ 2022-23માં ગ્રામીણ અને શહેરી, બંને વિસ્તારોમાં પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજનામાં ઓળખ કરાયેલા અને લાયકાત ધરાવતા લાભાર્થીઓ માટે 80 લાખ મકાન બનાવવામાં આવશે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, પીપીપી (સરકારી ખાનગી ભાગીદારી)ની પદ્ધતિ દ્વારા ચાર સ્થાનો પર મલ્ટિ-મોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક બનાવવા માટે વર્ષ 2022-23માં કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવશે..
ભારતમાં નિર્મિત કૃષિ ક્ષેત્ર માટે અમલીકરણ અને ઉપકરણો પર છૂટછાટને તર્કસંગત બનાવવામાં આવશે.
આ બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને એક વાર ફરી કેન્દ્રીય બજેટમાં મૂડીગત ખર્ચમાં મોટો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
એમાં ચોક્ક્સ કૃષિ ઉત્પાદન, રસાયણો, ફેબ્રિક્સ, તબીબી ઉપકરણો તથા દવાઓ અને ઔષધિઓ સામેલ છે, જે હાલની સ્થાનિક માગને પૂર્ણ કરવાની પર્યાપ્ત ક્ષમતા ધરાવે છે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતું કે, સામાન્ય રીતે દૂરસંચાર અને ખાસ કરીને 5જી ટેકનોલોજી ટેકનોલોજી, પ્રગતિ અને રોજગારીની તકો પ્રદાન કરવામાં સમર્થન બનાવી શકે છે.
બજેટમાં કસ્ટમમાં છૂટછાટ અને કરવેરાના માળખાનું સરળીકરણ કરવાની સમીક્ષાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે અને તેમાં 350થી વધારે છૂટછાટોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય બજેટમાં સૂક્ષ્મ-આર્થિક સ્તરના સર્વસમાવેશી કલ્યાણ પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરીને મેક્રો-ઇકોનોમિક સ્તરની વૃદ્ધિને પૂરક બનાવવાની રજૂઆત કરવામાં આવી છે.
· મહત્વપૂર્ણ વિચારશૈલી કૌશલ્ય અને સિમ્યુલેટેડ (આભાસી) અભ્યાસના માહોલ માટે વર્ચ્યુઅલ લેબોરેટરીઓ અને કૌશલ્ય ઇ-લેબ ઉભી કરવામાં આવશે.
મિશ્રણરહિત ઇંધણ ઉપર 1 ઓક્ટોબર , 2022 થી પ્રતિ લીટર 2 રૂપિયાની વધારાની વિભાજક આબકારી જકાત લાગશે , જેથી ઇંધણના મિશ્રણને પ્રોત્સાહન આપી શકાય..
મિશ્રણરહિત ઇંધણ ઉપર 1 ઓક્ટોબર, 2022થી પ્રતિ લીટર 2 રૂપિયાની વધારાની વિભાજક આબકારી જકાત લાગશે, જેથી ઇંધણના મિશ્રણને પ્રોત્સાહન આપી શકાય.
· વ્યક્તિગત રીતે અભ્યાસ કરવા માટે વિશ્વ સ્તરીય શિક્ષણ માટે ડિજિટલ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
બજેટના મુખ્ય અંશો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: બજેટના મુખ્ય અંશો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
· ‘ ડ્રોન શક્તિ ’ ની સુવિધા આપવા અને સેવા તરીકે ડ્રોન ( DrAAS ) માટે સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કર્યું છે..
· ડિજિટલ શિક્ષકોના માધ્યમથી અભ્યાસ માટે ઉચ્ચ ગુણવત્તા વાળું ઇ-કન્ટેન્ટ તૈયાર કરવામાં આવશે.
પૂર્વોત્તરના વિસ્તાર માટે પ્રધાનમંત્રીની વિકાસ પહેલ (PM-DevINE) પૂર્વોત્તરના વિસ્તાર માટે પ્રધાનમંત્રીની વિકાસ પહેલ ( PM-DevINE).
· ડિજિટલ શિક્ષકોના માધ્યમથી અભ્યાસ માટે ઉચ્ચ ગુણવત્તા વાળું ઇ-કન્ટેન્ટ તૈયાર કરવામાં આવશે..
નવા 'અદ્યતન રિટર્ન'ની રજૂઆત નવા ' અદ્યતન રિટર્ન ' ની રજૂઆત.
· મહત્વપૂર્ણ વિચારશૈલી કૌશલ્ય અને સિમ્યુલેટેડ (આભાસી) અભ્યાસના માહોલ માટે વર્ચ્યુઅલ લેબોરેટરીઓ અને કૌશલ્ય ઇ-લેબ ઉભી કરવામાં આવશે..
· વ્યક્તિગત રીતે અભ્યાસ કરવા માટે વિશ્વ સ્તરીય શિક્ષણ માટે ડિજિટલ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવશે..
PM ગતિ શક્તિ રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાન PM ગતિ શક્તિ રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાન.
ઊર્જા ટ્રાન્સમિશન અને જળવાયુ કામગીરી: ઊર્જા ટ્રાન્સમિશન અને જળવાયુ કામગીરી :.
· ‘ડ્રોન શક્તિ’ની સુવિધા આપવા અને સેવા તરીકે ડ્રોન (DrAAS) માટે સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કર્યું છે.
શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે શહેરી આયોજન વ્યાપાર-સામાન્ય અભિગમ સાથે ચાલુ રાખી શકતું નથી કારણ કે ભારતમાં છે ત્યાં સુધીમાં આપણી લગભગ અડધી વસ્તી શહેરી વિસ્તારોમાં રહેતી હશે.
આ માટે એક તરફ આપણે આર્થિક વિકાસના વર્તમાન કેન્દ્રો બનવા માટે મેગાસિટીઝ અને તેમના અંતરિયાળ વિસ્તારોને પોષવાની જરૂર છે.
આની તૈયારી કરવા માટે સુવ્યવસ્થિત શહેરી વિકાસ નિર્ણાયક મહત્વ ધરાવે છે કારણ કે આ દેશની આર્થિક ક્ષમતાને સમજવામાં મદદ કરશે જેમાં વસ્તી વિષયક ડિવિડન્ડ માટે આજીવિકાની તકોનો સમાવેશ થાય છે.
નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આપણે ભારતના શહેરોને મહિલાઓ અને યુવાનો સહિત તમામ માટે તકો સાથે ટકાઉ જીવનના કેન્દ્રોમાં ફેરવવાની જરૂર છે..
આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતી વખતે કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી શ્રીમતી.
નિર્મલા સીતારમણે પ્રતિષ્ઠિત શહેરી આયોજકો શહેરી અર્થશાસ્ત્રીઓ અને સંસ્થાઓની ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિની રચના કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો જેથી શહેરી ક્ષેત્રની નીતિઓ ક્ષમતા નિર્માણ આયોજન અમલીકરણ અને શાસન પર ભલામણો કરવામાં આવે..
આ નવા વાઇબ્રન્ટ વિલેજ પ્રોગ્રામ હેઠળ ઉત્તરીય સરહદના સમાન ગામને લાવવામાં આવશે.
કેન્દ્ર સરકાર શહેરી વિસ્તારોમાં મધ્યમ વર્ગ અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગો માટે પરવડે તેવા આવાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તમામ પ્રકારની જમીન અને બાંધકામ મંજૂરીઓ માટે લાગતો સમય ઘટાડવા માટે રાજ્ય સરકારો સાથે મળીને કામ કરશે.
આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતા કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે હર ઘર નલ સે જલ યોજના હેઠળ - માં કરોડ પરિવારોને આવરી લેવા માટે રૂ.
નવા વાઈબ્રન્ટ વિલેજ પ્રોગ્રામ હેઠળ નાણામંત્રી ઉત્તર સરહદે આવેલા ગામોને આવરી લેશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે થી સરકારનું ધ્યાન નાગરિકોના સશક્તિકરણ પર છે ખાસ કરીને ગરીબો અને દલિત લોકો માટે ઘણાં પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા જેમાં ઘર વીજળી રાંધણગેસ પાણી આપવાના કાર્યક્રમો સામેલ હતા.
મધ્યસ્થીનો ખર્ચ ઘટાડીને મૂડી એકત્ર કરવા માટે સરકાર નાણાકીય ક્ષેત્રના નિયમનકારો સાથે કામ કરશે..
વધુ વિગતો આપતા નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે હાલમાં કરોડ પરિવારોને હર ઘર નલ સે જલ હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા છે જેમાંથી કરોડ પરિવારોને છેલ્લા બે વર્ષમાં નળનું પાણી પૂરું પાડવામાં આવ્યું છે..
કેન્દ્રીય નાણામંત્રીએ તેમના બજેટ ભાષણમાં જણાવ્યું હતું કે માં એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ પ્રોગ્રામ તે બ્લોક્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે જેમણે જટિલ વિસ્તારોમાં યોગ્ય પ્રગતિ કરી નથી.
આ જિલ્લાઓમાંથી ટકામાં આરોગ્ય પોષણ નાણાકીય સ્થિતિ અને મૂળભૂત માળખાકીય સુવિધાઓ જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ જોવા મળી છે.
નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું સીમાવર્તી ગામો જ્યાં વસ્તી ખૂબ જ ઓછી છે તેમની કનેક્ટિવિટી અને મૂળભૂત સુવિધાઓ પણ ખૂબ મર્યાદિત છે વિકાસના લાભોથી વંચિત છે.
અહીંની પ્રવૃત્તિઓમાં ગ્રામીણ માળખાકીય સુવિધાઓ આવાસ પ્રવાસન કેન્દ્રોનું નિર્માણ માર્ગ જોડાણ વિકેન્દ્રિત નવીનીકરણીય ઊર્જાની જોગવાઈ દૂરદર્શન અને શિક્ષણ ચેનલો માટે ડાયરેક્ટ ટુ હોમ એક્સેસ ની જોગવાઈ અને આજીવિકા નિર્માણ માટે સહાયનો સમાવેશ થશે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે નાણાંકીય વર્ષ માં ગ્રામીણ અને શહેરી એમ બંને રીતે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજનાના ઓળખાયેલા પાત્ર લાભાર્થીઓ માટે લાખ મકાનોના નિર્માણ માટે રૂ.
નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે, દેશના સૌથી દૂરના અને પછાત જિલ્લામાં રહેતા નાગરિકોના જીવનની ગુણવત્તા સુધારવાનું અમારું સપનું ખૂબ જ ટૂંકા ગાળામાં સાકાર થયું છે.
કેન્દ્રીય નાણાં તેમજ કોર્પોરેટ કાર્ય મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતા ડિજિટલ રૂપી લાગુ કરવાની ઘોષણા કરી, જેને ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા 2022-23થી શરૂ કરાશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે ડિજિટલ કરન્સીથી વધુ એક દક્ષ તથા સસ્તી કરન્સી મેનેજમેન્ટ વ્યવસ્થા જોવા મળશે.
તેમણે કહ્યું કે આના અંતર્ગત પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મના એવા પ્રયોગને પ્રોત્સાહન આપવા પર પણ ધ્યાન અપાશે, જે કિફાયતી અને યુઝર ફ્રેન્ડલી હોય છે..
એક અન્ય મહત્વની ઘોષણામાં, નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે 2022માં 1.5 લાખ પોસ્ટઓફિસોને 100 ટકા કોર બેંકિંગ પ્રણાલીમાં લાવવામાં આવશે, જેનાથી આર્થિક સમાવેશન તથા નેટ બેંકિંગ, મોબાઈલ બેંકિંગ, એટીએમ દ્વારા ખાતાઓ સુધી પહોંચ માટે સક્ષમ બનાવાશે અને પોસ્ટ ઓફિસના એકાઉન્ટ્સ તથા બેંક એકાઉન્ટ્સ વચ્ચે ઓનલાઈન હસ્તાંતરણની પણ સુવિધા પ્રદાન કરશે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે હાલના વર્ષોમાં ડિજિટલ બેંકિંગ, ડિજિટલ ચૂકવણી તેમજ ફિનટેક નવોન્મેષોનો દેશમાં ઝડપથી વિકાસ થયો છે.
નાણાં મંત્રીએ આશ્વાસન આપ્યું કે અગાઉના બજેટમાં ‘ડિજિટલ પેમેન્ટ ઈકોસિસ્ટમ’ માટે આર્થિક સમર્થનની જે ઘોષણા કરવામાં આવી હતી, તે 2022-23માં પણ જારી રહેશે.
આ ખાસ કરીને ગ્રામીણ ક્ષેત્રોમાં ખેડૂતો તથા વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે સહાયક રહેશે અને અંતઃ પારસ્પરિકતા તથા આર્થિક સમાવેશનમાં પણ સક્ષમ બનાવશે..
આ લક્ષ્ય તરફ અગ્રેસર રહીને અને આઝાદીના 75મા વર્ષને મનાવતા એ પ્રસ્તાવિત કરાયું છે કે અનુસૂચિત વાણિજ્યિક બેંકો દ્વારા દેશના 75 જિલ્લાઓમાં 75 ડિજિટલ બેંકિંગ યુનિટ્સસ (ડીબીયુએસ)ની સ્થાપના કરાશે..
સરકાર એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે કે ડિજિટલ બેંકિંગનો લાભ ગ્રાહકો અનુકૂળ રીતે દેશના દરેક ક્ષેત્રમાં પહોંચી શકે, આ ક્ષેત્રોને નિયમિત રીતે પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી (સીબીડીસી) ડિજિટલ અર્થવ્યવસ્થાને વ્યાપક રીતે પ્રોત્સાહન આપશે.
આ ધારણા ઈન્ટરનેશનલ મોનિટરી ફંડના ભારત માટેના વર્ષ 2021-22મા 11.5 ટકાનો જીડીપી વૃધ્ધિ દર હાંસલ કરવાના અંદાજ અનુસાર છે.
સર્વેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે નાણાંકીય વર્ષ 2020-21માં ભારતની જીડીપી 7.7 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.
પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં 15.7 ટકાના તીવ્ર ઘટાડો અને બીજા અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં 0.1 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
વિવિધ ક્ષેત્રોમાં જોવા મળેલી આ તરાહો અંગે સર્વેક્ષણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ દરમ્યાન મેન્યુફેક્ચરીંગ ક્ષેત્રમાં સ્થિતિ સ્થાપકતા જોવા મળી છે અને ગ્રામ્ય વિસ્તારોની માંગને કારણે એકંદર આર્થિક પ્રવૃત્તિઓને લાગતો આંચકો ટાળી શકાયો છે.
આ આંતરિક સ્થિતિને કારણે નીતિ વિષયક દ્વિધા ઉભી થઈ હતી કે “લોકોના જીવ બચાવવા વિરૂધ્ધ રોજગારી ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું.”.
વિતેલા વર્ષમાં અનુભવી શકાય તેવી વી આકારની રિકવરી ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં જોવા મળી છે.
જેમ જેમ ભારતની મોબિલીટી અને મહામારીની તરાહમાં ફેરફાર આવતો ગયો તેમ તેમ સમાંતરપણે સુધારો જોવા મળ્યો છે.
આ માર્ગને કારણે વાસ્તવિક જીડીપીમાં વર્ષ 2019-20ના એકંદર સ્તરની તુલનામાં 2.4 ટકાના દરે વૃધ્ધિ થશે.
ઓક્ટોબર 2019માં 6.5 ટકાનો દર હતો તેની સામે સર્વિસ સેક્ટરમાં ધિરાણ વૃધ્ધિનો દર ઓક્ટોબર 2020માં વધીને 9.5 ટકા જેટલો રહ્યો હતો..
અભૂતપૂર્વ મહામારીનો સામનો કરીને વિપરીત સ્થિતિમાં માનવ જીવ ગૂમાવવાની સ્થિતિને નિયંત્રિત કરી શકાઈ હતી.
સાનુકૂળ નાણાંકીય નીતિના પરિણામે ભારે પ્રવાહિતાની ખાત્રી થઈ હતી અને કામચલાઉ ધિરાણ ચૂકવણી રોકીને ઋણ લેનાર લોકોને રાહત આપવામાં આવી હતી.
ઈ-વે બિલ્સ, રેલવે નૂર, જીએસટી કલેક્શન્સ અને વિજળીનો વપરાશ મહામારી પહેલાંના સ્તરે પહોંચ્યો છે.
આમ છતાં, નવેમ્બરમાં 6.9 ટકાના ફૂગાવાની તુલનામાં વાર્ષિક ધોરણે ડિસેમ્બર 2020માં ફૂગાવો રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના 4+/-2 ટકાની લક્ષિત રેન્જમાં રહીને 4.6 ટકા થયો હતો.
આમ છતાં, આ સ્થિતિ નાણાંકીય બજારો અને વાસ્તવિક ક્ષેત્ર વચ્ચે અસમતુલાના કારણે ચિંતામાં વધારો કરે તેવી છે..
આમ છતાં, કૃષિ અને સંલગ્ન પ્રવૃત્તિઓમાં ધિરાણ વૃધ્ધિ વધતી રહીને ઓક્ટોબર 2019માં 7.1 ટકાના સ્તરે હતી તે ઓક્ટોબર 2020માં 7.4 ટકાના સ્તરે પહોંચી હતી.
ઉપચાર અથવા રસીથી વંચિત જાહેર આરોગ્ય નીતિ આ સર્વવ્યાપી કટોકટીને હલ કરવામાં કેન્દ્ર સ્થાને રહી હતી.
ઈન્ટરનેશનલ મોનિટરી ફંડના જણાવ્યા મુજબ ભારત આગામી બે વર્ષમાં વિશ્વના સૌથી ઝડપી વૃધ્ધિ પામતા અર્થતંત્ર તરીકે ઉભરી આવશે..
ઉભરતા બજારોમાં ભારત એ એક માત્ર એવો દેશ છે કે જ્યાં વર્ષ 2020મા ઈક્વિટી આવવાના પ્રવાહમાં વૃધ્ધિ જોવા મળી હતી..
લૉકડાઉન્સ અને સોશિયલ ડિસ્ટન્સિંગના કારણે અગાઉથી ધીમા પડી ચૂકેલુ વૈશ્વિક અર્થંતંત્ર આગળ વધવામાં અશક્ત જણાયું હતું.
સ્થિતિ સ્થાપક વી આકારની રિકવરી આગળ વધી રહી છે અને તેનો નિર્દેશ પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં તીવ્ર ઘટાડા પછી બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં જીડીપીની વૃધ્ધિમાં થયેલા સુધારામાં જોઈ શકાય છે.
વર્ષના બીજા અર્ધ વાર્ષિક ગાળામાં નિકાસોમાં 5.8 ટકા અને આયાતોમાં 11.3 ટકાનો ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે.
વી ( v) આકારની આ આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિને વ્યાપક સ્તરે હાથ ધરવામાં આવેલા રસીકરણની શરૂઆતને કારણે ટેકો પ્રાપ્ત થશે.
સર્વિસીસ ક્ષેત્રમાંથી મજબૂત નિકાસ અને નબળી માંગને કારણે ટેકો પ્રાપ્ત થતાં નિકાસની તુલનામાં (મર્કેન્ડાઈઝ નિકાસમાં 21.2 ટકાનું સંકોચન થયું હતું) આયાતોમાં તીવ્ર સંકોચન જોવા મળ્યું હતું (મર્કેન્ડાઈઝ આયાતોમાં 39.7 ટકા જેટલું સંકોચન જોવા મળ્યું હતું).
નાણાંકીય વર્ષ 2020-21મા ભારત મૂડી રોકાણ માટેનું પસંદગીનું સ્થાન બન્યું હતું અને વૈશ્વિક અસ્કયામતોમાં થતા ફેરફાર મુજબ તથા ઈક્વિટીમાં સીધા વિદેશી મૂડી રોકાણમાં વધારો થતો રહ્યો હતો અને અર્થતંત્રમાં વધુ ઝડપી સુધારો જોવા મળ્યો હતો.
સૌ પ્રથમ તો, રોગચાળાલક્ષી અને આર્થિક સંશોધનના તારણો આધારિત નીતિ વિષયક પ્રતિભાવ આપવામાં આવ્યો હતો.
ભારતે અનોખા પ્રકારની ચાર સ્તંભ ધરાવતી વ્યૂહરચના અપનાવી છે, જેમાં ભાવિ શત્રુ સામે તાકાત વધારવાની કામગીરી (કન્ટેઈનમેન્ટ), નાણાં નીતિ, રાજકોષિય બાબતો અને લાંબા ગાળાના માળખાગત સુધારાઓને કારણે શક્ય બન્યું છે.
સરકારી વપરાશ અને ચોખ્ખી નિકાસોના કારણે વૃધ્ધિને વધુ ઘટતી અટકાવી શકાઈ છે તેમજ આંચકો પચાવી શકાયો છે..
ખાસ કરીને મહામારીનો વ્યાપ કેટલો વધશે તેની ભારે અનિશ્ચિતતાનો સામનો કરીને નોબેલ પ્રાઈઝ વિજેતા હેનસેન અને સાર્જન્ટ (2001)ના સંશોધન મુજબ કપરામાં કપરી સ્થિતિ વચ્ચે ઓછામાં ઓછુ નુકશાન થાય તેવા પગલાં લેવા ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
એટલું જ નહીં, પણ ગયા વર્ષનું સ્તર પણ વટાવી જવાયું છે.
સપ્લાય સાઈડની વાત કરીએ તો એકંદર મૂલ્ય વર્ધિત (જીવીએ) વૃધ્ધિ નાણાંકીય વર્ષ 2019-20ના 3.9 ટકા સામે, નાણાંકીય વર્ષ 2020-21મા માઈનસ 7.2 ટકા જેટલી જોવા મળી હતી.
ખાસ કરીને શાકભાજી, અનાજ અને પ્રોટીનની પ્રોડક્ટસના ભાવમાં ભારે ઘટાડાના કારણે સાનુકૂળ અસર વર્તાઈ હતી..
ભારતની વાસ્તવિક જીડીપી વર્ષ 2021-22મા 11 ટકાની વૃધ્ધિ હાંસલ કરશે અને નોમિનલ જીડીપી 15.4 ટકાની સૌથી વધુ વૃધ્ધિ હાંસલ કરશે.
નાણાંકીય વર્ષ 2020-21મા ભારતીય અર્થંતંત્રને મહામારીના કારણે લાગતા આઘાતને અટકાવવામાં કૃષિ ક્ષેત્ર સજ્જ રહ્યું હતું અને 3.4 ટકાના દરે વૃધ્ધિ નોંધાવી હતી, જ્યારે વર્ષ દરમિયાન ઉદ્યોગ અને સર્વિસીસ ક્ષેત્ર અનુક્રમે 9.6 ટકા અને 8.8 ટકાના દરે સંકોચન થયું હતું..
સરકાર હાથ ધરેલા સંખ્યાબંધ પ્રગતિશીલ સુધારાના કારણે ધબકતા કૃષિ ક્ષેત્રનું સંવર્ધન થઈ શક્યું છે અને આ ક્ષેત્ર નાણાંકીય વર્ષ 2020-21મા ભારતની વૃધ્ધિની ગાથા માટે આશારૂપ બન્યું છે..
ચોખ્ખો એફપીઆઈનો વધતો પ્રવાહ નવેમ્બર 2020માં માસિક ધોરણે સર્વોચ્ચ વધારા સાથે 9.8 અબજ યુએસ ડોલર જેટલો થયો હતો.
નાણાંકીય નીતિના વહનને ગૂંચાતું અટકાવીને ભારતની ડિમાન્ડ સાઈડનીતિ આ રીતે જ્યારે ઝડપ વધારી શકાય તેવી સ્થિતિ નહોતી ત્યારે એક્સીલરેટર દબાવવાના વિચારને ટાળીને કિંમતી બળતણ બચાવવા તરફ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું..
ભારતે મહામારીને કારણે સ્થિતિમાં જે વિધ્વંસક અસર જોવા મળી તેને પારખીને કેટલીક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓની નિરાશાજનક ધારણાઓ વચ્ચે દેશમાં વસ્તીના જંગી વ્યાપ અને ગીચતાના કારણે તથા આરોગ્યની માળખાગત સુવિધાઓ ઉપર ઉભા થયેલા ભારે દબાણની સ્થિતિ વચ્ચે પણ અનોખો માર્ગ પસંદ કર્યો હતો..
સર્વેક્ષણમાં વધુમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2020-21માં ભારતીય અર્થતંત્રને કોવિદ-19 મહામારીના કારણે લાગી શકતો આંચકો અટકાવવા માટે કૃષિ ક્ષેત્ર સજ્જ છે તથા કૃષિ ક્ષેત્રમાં પ્રથમ અને બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં 3.4 ટકાની વૃધ્ધિ જોવા મળી છે.
આથી ભારતીય નીતિનો માનવ પ્રતિભાવ માણસોની જીંદગી બચાવવા તરફનો રહ્યો હતો.
કોમર્શિયલ પેપર્સ ઈસ્યુ કરવામાં તીવ્ર વધારો, ઉપજની સ્થિતિ હળવી થતાં તથા મજબૂત ધિરાણ વૃધ્ધિને કારણે એમએસએમઈ ક્ષેત્રમાં ધિરાણ પ્રવાહો વધતાં એકમો ટકી શક્યા છે અને વૃધ્ધિ પામી રહ્યા છે..
આ નીતિ લાંબા ગાળાના ફાયદા માટે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી લાભ મેળવવાની પધ્ધતિ દર્શાવે છે.
આ સ્થિતિના પરિણામે વિદેશી હુંડિયામણની અનામતો વધતી રહીને ડિસેમ્બર 2020મા 18 માસની આયાતો જેટલી થઈ હતી..
સર્વેક્ષણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે “સદીમાં એક જ વખત આવતી” કટોકટી તરફ ભારતની પુખ્ત નીતિએ જે પ્રતિભાવ આપ્યો છે તેનાથી લોકશાહીઓને ટૂંકી દ્રષ્ટિ ધરાવતું નીતિ ઘડતર કરવાથી દૂર રહેવાનો મહત્વનો પદાર્થ પાઠ મળશે.
ભારત સરકારે ઈમરજન્સી ક્રેડિટલાઈન ગેરંટી સ્કીમ શરૂ કરીને રોજગારી ટકાવવામાં સહાય કરીને તથા જવાબદારીઓ નિભાવવામાં દબાણ અનુભવતા ક્ષેત્રોને ખૂબ જરૂરી રાહત પૂરી પાડી હતી..
રાજ્યોની અંદર અને આંતર રાજ્ય હેરફેર વધવાને કારણે માસિક જીએસટી કલેક્શનમાં ભારે વૃધ્ધિ થઈને ઔદ્યોગિક અને વાણિજયીક પ્રવૃત્તિઓ ખૂલી ગઈ છે.
સાથે સાથે પીએમઆઈ સર્વિસીસનો આઉટપુટ અને નવા બિઝનેસ વધતાં ડિસેમ્બર માસમાં ત્રીજો સીધો વધારો જોવા મળ્યો છે..
જે રીતે ક્રમશઃ લૉકડાઉન પૂર્વેની સ્થિતિ સ્થપાતિ જાય છે તેમ તેમ અર્થતંત્રના મૂળભૂત પાસાં મજબૂત બન્યા છે અને સાથે સાથે આત્મનિર્ભર ભારત મિશનને મજબૂત સહયોગ પ્રાપ્ત થતાં અર્થતંત્ર ફરીથી દ્રઢ રીતે બેઠું થયું છે.
સર્વેક્ષણમાં એ બાબત ઉપર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે વર્ષ 2020માં કોવિડ-19 મહામારી અને વિશ્વની આર્થિક મંદીનો પ્રભાવ રહ્યો હતો.
મેન્યુફેક્ચરીંગ ક્ષેત્ર ફરીથી બેઠું થયું છે અને ઔદ્યોગિક મૂલ્ય ફરીથી સામાન્ય થતું જાય છે.
ઉભરતી જતી આર્થિક સ્થિતિને ટેકો પૂરો પાડવા માટે નાણાંકીય અને રાજકોષિય નીતિમાં યોગ્ય ફેરફારો કરતાં રહેવાના કારણે લૉકડાઉનમાં ઉભી થયેલી ખરાબ સ્થિતિને આંચકાથી બચાવીને વપરાશ અને મૂડી રોકાણને વેગ અપાયો છે, જ્યારે અન-લૉકીંગ અને વિચારપૂર્વકના નાણાંકીય ફેરફારો અને ઋણમાં સાતત્ય જાળવી શકાયું છે.
વિશ્વનો આર્થિક આઉટપુટ (ઈન્ટરનેશનલ મોનિટરી ફંડના જાન્યુઆરી 2021ના અંદાજ મુજબ) વર્ષ 2020માં 3.5 ટકાના દરે ઘટ્યો હોવાનો અંદાજ છે.
આ રોગ વળાંક ઉપર હતો ત્યારે આજીવિકાના ખર્ચમાં તીવ્ર મંદી જોવા મળી હતી, જેના કારણે મહામારીને નિયંત્રીત કરવા માટે આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ ઉપર નિયંત્રણો મૂકવાની જરૂર ઉભી થઈ હતી.
ડિમાન્ડ સાઈડની નીતિમાં ખાસ કરીને જ્યારે એકંદર અચોક્કસતાનું પ્રમાણ ઉંચુ હતું ત્યારે બિન-આવશ્યક ચીજોની એકંદર માંગ અંગેની સમજ તથા બચત કરવાનો સાવચેતીપૂર્ણ ઉદ્દેશ પ્રતિબિંબીત થાય છે.
આ પરિસ્થિતિના સંદર્ભમાં દુનિયાભરની સરકારો અને મધ્યસ્થ બેંકોએ નીતિ વિષયક દર ઘટાડીને, જથ્થાત્મક પગલાં આસાન બનાવીને, સ્થાનિક ગેરંટીઓ, કેશ ટ્રાન્સફર અને નાણાંકીય પ્રોત્સાહક પગલાં જેવા વિવિધ નીતિ વિષયક સાધનોનો ઉપયોગ કરીને તેમના અર્થતંત્રોને ટેકો પૂરો પાડ્યો હતો.
આનો અર્થ એ થાય કે અર્થતંત્રને મહામારી પૂર્વે જે સ્થિતિ હતી ત્યાં પહોંચવામાં બે વર્ષ લાગશે.
વધુમાં, મહામારીલક્ષી સંશોધન મુજબ દેશમાં વસતિની ગીચતાને કારણે શરૂઆતમાં આકરા લૉકડાઉનમાં સોશ્યલ ડિસ્ટન્સીંગ બાબતે તકલીફો પડી હતી.
સ્થિતિ વી આકાર મુજબ પુનઃસ્થાપિત થઈ રહી છે અને બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં 7.5 ટકાનો ઘટાડો નોંધાવા સાથે મહત્વના તમામ આર્થિક નિર્દેશકોમાં સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત થતી જણાઈ છે.
વર્ષ 2020માં ખાદ્ય ચીજોની ઉંચી કિંમતોના કારણે ફૂગાવાને ભારે વેગ મળ્યો હતો.
કોવિડ-19 વાયરસે દુનિયાને એક નવા પ્રકારની અવ્યવસ્થામાં ધકેલી દીધુ હતું અને મોબિલીટી, સલામતિ અને ખુદ સામાન્ય જીવન, આ બધા માટે જોખમ ઉભુ થયું હતું અને ભારત અને વિશ્વ માટે સદીઓમાં ક્યારેક જ જોવા મળે તેવો અત્યંત ભયાનક આર્થિક પડકાર ઉભો થયો હતો.
કડક લૉકડાઉનની સ્થિતિમાં ટૂંકા ગાળાની પીડા, લાંબાગાળાના લાભ તરફ દોરી ગઈ અને આર્થિક રીતે બેઠા થવાની ગતિમાં વધારો થયો.
આ ઉપરાંત નીતિમાં તમામ આવશ્યક ચીજો તરફ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં ડાયરેક્ટ બેનિફીટ ટ્રાન્સફરથી માંડીને દયનિય સ્થિતિમાં રહેલા વર્ગોને વિશ્વની સૌથી મોટા ફૂડ સબસીડી પ્રોગ્રામ હેઠળ 80.96 કરોડ લાભાર્થીઓને આવરી લેવાયા હતા.
નાણાંકીય વર્ષ ’21માં 17 વર્ષ પછી જીડીપીના 2 ટકા જેટલી ઐતિહાસિક કરન્ટ એકાઉન્ટ સરપ્લસ નોંધાઈ હતી..
ભારતના સર્વિસીસ ક્ષેત્રએ મહામારીને કારણે થનારા ઘટાડાને અટકાવીને રિકવરી જાળવી રાખી છે.
ઓક્ટોબર 2020માં બાંધકામ, વેપાર અને હોસ્પિટાલિટી જેવા ક્ષેત્રોમાં ધિરાણ પ્રવાહમાં સ્થિતિસ્થાપકતા જોવા મળી હતી, જ્યારે મેન્યુફેક્ચરીંગ ક્ષેત્રોમાં બેંકોનું ધિરાણ મંદ રહ્યું હતું.
મોટી સંખ્યામાં જીવ બચાવી શકાયા અને વી આકારની આર્થિક રિકવરી જોવા મળી, જે લાંબા ગાળાના લાભ માટે ટૂંકાગાળાની પીડા સહન કરવાની ભારતની હિંમત દર્શાવે છે..
બાહ્ય ક્ષેત્રોએ અસરકારક રીતે આંચકો અટકાવીને વર્ષના પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં ભારતની વૃધ્ધિને વેગ આપી ચાલુ ખાતામાં જીડીપીના 3.1 ટકા જેટલી સરપ્લસ દર્શાવી હતી.
વિવિધ ક્ષેત્રો અનુસાર વાત કરીએ તો કૃષિ કાળા વાદળાની સોનેરી કોરની જેમ આશાના કિરણ સમાન રહી છે, જ્યારે સંપર્ક આધારિત સર્વિસીસ, મેન્યુફેક્ચરીંગ, બાંધકામ વગેરેને સૌથી વધુ ફટકો પડ્યો છે અને આ ક્ષેત્રો પણ હવે ઝડપથી બેઠા થઈ રહ્યા છે.
આમ છતાં વિદેશી હુંડિયામણની અનામતો સામે કુલ અને ટૂંકા ગાળાના ઋણનો ગુણોત્તર (મૂળ અને બાકી રહેલા)મા નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં સુધારો જોવા મળ્યો હતો..
બાહ્ય ઋણ જીડીપીના ગુણોત્તર તરીકે 21.6 ટકાના સામાન્ય વધારા સાથે માર્ચ 2020ના અંતે 20.6 ટકા સામે સપ્ટેમ્બર 2020ના અંત સુધીમાં 20.6 ટકા રહ્યું હતું.
સર્વિસ સેક્ટરમાં મજબૂત રિકવરીની આશા અને વપરાશ તથા મૂડી રોકાણમાં જંગી વૃધ્ધિની સંભાવનાઓ છે.
નાણાંકીય વર્ષ 2020-21માં બેંકોનું ધિરાણ જોખમ ટાળવાના વલણને કારણે ધિરાણની ભૂખ સંતોષવામાં દબાણ અનુભવાતું જણાયું હતું.
બીજુ, ભારતે પારખી લીધું હતું કે મહામારીની અસરને કારણે અર્થંતંત્રમાં માંગ અને પૂરવઠાને અસર થશે, જે આકરા સુધારા હાથ ધરાયા તે દુનિયાના મોટા અર્થતંત્રોની તુલનામાં અનોખા છે અને તેનો અમલ કરીને સપ્લાય સાઈડમાં થયેલું ભંગાણ, કે જે લૉકડાઉન દરમ્યાન અનિવાર્ય હતું તે મધ્યમથી લાંબા ગાળામાં ઓછામાં ઓછુ રાખી શકાયું હતું.
અનલૉકના સમય દરમિયાન, જ્યારે અનિશ્ચિતતા ઘટી હતી અને સાવચેતીનો ઉદ્દેશ ઘટ્યો હતો ત્યારે એક તરફ આર્થિક ગતિવિધી વધી હતી, તો બીજી તરફ ભારતે તેના નાણાંકીય ખર્ચમાં વધારો કર્યો હતો.
રોકાણકારોમાં જોખમ લેવાની ભૂખ વધવાના કારણે તથા લાભ મેળવવાની વૃત્તિ વધતાં તથા અમેરિકાનો ડોલર નબળો પડતાં વૈશ્વિક નાણાંકીય સ્થિતિ આસાન બની હતી અને નાણાંકીય પ્રોત્સાહન પેકેજીસનો ફાયદો મળ્યો હતો.
સર્વેક્ષણમાં એવું અવલોકન કરવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં જ્યારે માત્ર 100 કેસ નોંધાયા હતા ત્યારે શરૂઆતથી જ કડક લૉકડાઉન અમલમાં મૂકવામાં આવ્યું હોવાના કારણે અનેક પ્રકારે ભારતે અનોખો પ્રતિભાવ કહી શકાય તેવી લાક્ષણિકતા દર્શાવી હતી.
આથી મહામારીના શરૂઆતના મહિનાઓ દરમ્યાન જ્યારે અનિશ્ચિતતાનું પ્રમાણ ઘણું વધારે હતું અને લૉકડાઉનના કારણે આર્થિક નિયંત્રણો લાદવામાં આવ્યા હતા ત્યારે ભારતે તેના કિંમતી નાણાંકીય સાધનોનો વેડફાટ થવા દીધો ન હતો અને મુનસફી મુજબ વપરાશને વેગ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
એક સાનુકૂળ નાણાં નીતિને કારણે વિપુલ પ્રવાહિતા પ્રાપ્ત થઈ અને કામચલાઉ દેવા મોકૂફીને કારણે ઋણ આપનારને તાત્કાલિક રાહત આપી શકાઈ છે અને સાથે સાથે નાણાં નીતિના વહનને પણ ગૂંચવાતુ અટકાવાયું છે..
સેન્સેક્સ અને નિફ્ટીમાં તેજીના પરિણામે ભારતના માર્કેટ કેપિટલાઈઝેશન સામે એકંદર ઘરગથ્થું ઉત્પાદન (જીડીપી)નો ગુણોત્તર ઓક્ટોબર 2010 પછી સૌ પ્રથમ વખત 100 ટકાનો આંક વટાવી ગયો હતો.
ધારણા રખાતી હતી તે મુજબ પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં લૉકડાઉનના પરિણામે જીડીપીમાં 23.9 ટકાનું સંકોચન થયું છે.
કેન્દ્રના નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતિ નિર્મલા સિતારમણે આજે સંસદમાં વર્ષ 2020-21નું આર્થિક સર્વેક્ષણ રજૂ કર્યું હતું, જેમાં જણાવાયું છે કે અને જેમ જેમ કોવિડ-19ની રસી આપવાની કામગીરી ગતિમાં આવશે તેમ તેમ આર્થિક પ્રવૃત્તિઓમાં ક્રમશઃ સામાન્ય પરિસ્થિતિ સ્થપાતિ જશે.
તેઓ યુવાનો માટે રોજગારીની તકો પૂરી પાડે છે અને ભારતીય ઉદ્યોગને વધુ કાર્યક્ષમ અને સ્પર્ધાત્મક બનાવે છે..
બજેટ રજૂ કરતી વખતે શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે આ સૂર્યોદયની તકોમાં માટે શૈક્ષણિક ઉદ્યોગ અને જાહેર સંસ્થાઓ વચ્ચેના સહયોગના પ્રયાસો ઉપરાંત સરકારી યોગદાન પ્રદાન કરવામાં આવશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ જીઓસ્પેશિયલ સિસ્ટમ્સ અને ડ્રોન્સ સેમિકન્ડક્ટર અને તેની ઇકો-સિસ્ટમ સ્પેસ ઇકોનોમી જીનોમિક્સ અને ફાર્માસ્યુટિકલ્સ ગ્રીન એનર્જી અને ક્લીન મોબિલિટી સિસ્ટમ્સમાં ટકાઉ વિકાસને સ્કેલ પર મદદ કરવા અને દેશને આધુનિક બનાવવાની અપાર ક્ષમતા છે.
સૂર્યોદય તકોની અપાર સંભાવનાઓને સ્વીકારતા કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં રજૂ કરેલા કેન્દ્રીય બજેટમાં જણાવ્યું છે કે સહાયક નીતિઓ હળવા-સ્પર્શ નિયમો સ્થાનિક ક્ષમતાઓનું નિર્માણ કરવા માટેની સુવિધાજનક ક્રિયાઓ અને સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવું તે સરકારના અભિગમને માર્ગદર્શન આપશે..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતાં આ સ્પષ્ટતા કરી હતી..
કેન્દ્રીય નાણા મંત્રીએ કહ્યું કે આવકવેરો એ વ્યવસાયની આવકની ગણતરી કરવા માટે માન્ય ખર્ચ નથી.
તેમણે માહિતી આપી હતી કે આરોગ્ય અને શિક્ષણ ઉપકર ચોક્કસ સરકારી કલ્યાણ કાર્યક્રમોને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે કરદાતા પર વધારાના સરચાર્જ તરીકે લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
કેટલીક અદાલતોએ વ્યવસાયિક આવક તરીકે આરોગ્ય અને શિક્ષણ ઉપકરોને મંજૂરી આપી છે તે ધ્યાનમાં લેતા જે કાયદાકીય ઉદ્દેશ્યની વિરુદ્ધ છે.
કેન્દ્રીય નાણા મંત્રીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે આવક અને નફા પર કોઈ સરચાર્જ અથવા સેસ વ્યવસાય ખર્ચ તરીકે સ્વીકાર્ય નથી..
"મને વિશ્વાસ છે કે સબકા પ્રયાસ સાથે અમે મજબૂત વિકાસની અમારી સફર ચાલુ રાખીશું" એમ નાણામંત્રીએ ઉમેર્યું હતું..
તે વ્યાપકપણે આરોગ્ય પ્રદાતાઓ અને આરોગ્ય સુવિધાઓની ડિજિટલ રજિસ્ટ્રી અનન્ય આરોગ્ય ઓળખ સંમતિ ફ્રેમવર્કનો સમાવેશ કરશે અને આરોગ્ય સુવિધાઓની સાર્વત્રિક ઍક્સેસ પ્રદાન કરશે..
કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવેલા સામાન્ય બજેટમાં આરોગ્ય ક્ષેત્ર માટે ટેકનોલોજીએ કેન્દ્રીય તબક્કો લીધો છે.
કેન્દ્રીય નાણામંત્રીએ સ્વીકાર્યું કે રોગચાળાએ તમામ ઉંમરના લોકોમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓમાં વધારો કર્યો છે.
ગુણવત્તાયુક્ત માનસિક સ્વાસ્થ્ય પરામર્શ અને સંભાળ સેવાઓની વધુ સારી પહોંચ પ્રદાન કરવા માટે આજે નેશનલ ટેલિ મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ ની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય નાણા પ્રધાને શરૂઆતમાં રોગચાળાની પ્રતિકૂળ આરોગ્ય અને આર્થિક અસરો સહન કરનારા લોકો પ્રત્યે સહાનુભૂતિ વ્યક્ત કરી હતી.
તેમના બજેટ ભાષણમાં તેમણે સ્વીકાર્યું કે અમારા રસીકરણ અભિયાનની ઝડપ અને કવરેજથી રોગચાળા સામે લડવામાં ઘણી મદદ મળી છે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે ગયા વર્ષના બજેટની પહેલોમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ જોવા મળી છે અને આ બજેટમાં પણ પૂરતી ફાળવણી કરવામાં આવી છે.
તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા બે વર્ષમાં આરોગ્ય માળખામાં ઝડપી સુધારણાને કારણે દેશ પડકારોનો સામનો કરવા માટે મજબૂત સ્થિતિમાં છે.
તેમણે નોંધ્યું હતું કે આરોગ્યના માળખાને મજબૂત બનાવવું રસીકરણ કાર્યક્રમનો ઝડપી અમલીકરણ અને રોગચાળાના વર્તમાન મોજા માટે રાષ્ટ્રવ્યાપી સ્થિતિસ્થાપક પ્રતિસાદ બધા માટે સ્પષ્ટ છે..
નેશનલ ડિજિટલ હેલ્થ ઇકોસિસ્ટમ માટે એક નવું ઓપન પ્લેટફોર્મ રોલઆઉટ કરવામાં આવશે.
બે નવી ડિજિટલી અન્ડરપિન્ડ સ્કીમ્સની જાહેરાત કરવામાં આવી છે જે દર્શાવે છે કે ડિજિટલ ટેક્નોલોજી દેશભરમાં આરોગ્ય અને તબીબી સંભાળની પહોંચને વિસ્તારવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી રહી છે..
તેમાં શ્રેષ્ઠતાના 23 ટેલિ-મેન્ટલ હેલ્થ સેન્ટરનું નેટવર્ક સામેલ હશે જેમાં નોડલ સેન્ટર હશે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રીએ સ્વાધીનતા દિવસના અવસરે પોતાના સંબોધનમાં ઈન્ડિયા @ 100 ના વિઝનનો સૂત્રપાત કર્યો હતો..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ કાર્ય મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતા કહ્યું કે નારી શક્તિની ઓળખ અમૃત કાળ એટલે કે ઈન્ડિયા @ 100 સુધીના 25 વર્ષ લાંબા ગાળા દરમિયાન દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય અને મહિલાઓના નેતૃત્વમાં વિકાસના અગ્રદૂત તરીકે કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ કાર્ય મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતા કહ્યું કે નારી શક્તિની ઓળખ અમૃત કાળ એટલે કે ઈન્ડિયા@100 સુધીના 25 વર્ષ લાંબા ગાળા દરમિયાન દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય અને મહિલાઓના નેતૃત્વમાં વિકાસના અગ્રદૂત તરીકે કરવામાં આવી છે.
એ પ્રમાણે, મહિલાઓ અને બાળકોને સમેકિત લાભ ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે ત્રણ યોજનાઓ યથા મિશન શક્તિ, મિશન વાત્સલ્ય, સક્ષમ આંગણવાડી અને પોષણ 2.0ને હાલમાં જ શરૂ કરવામાં આવશે..
નારી શક્તિના મહત્વને સ્વીકારતા સરકારે મહિલા તેમજ બાળ વિકાસ મંત્રાલયની યોજનાઓને પુનર્જિવિત કરી છે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રીએ સ્વાધીનતા દિવસના અવસરે પોતાના સંબોધનમાં ઈન્ડિયા@100ના વિઝનનો સૂત્રપાત કર્યો હતો.
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રીએ 2 લાખ આંગણવાડીઓને સક્ષમ આંગણવાડી તરીકે અપગ્રેડ કરવામાં આવશે એવી ઘોષણા કરી..
સક્ષમ આંગણવાડીઓ નવી પેઢીની આંગણવાડીઓ છે, જે ઉત્તમ બુનિયાદી સુવિધાઓ તથા દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય સહાયતા સામગ્રી, સ્વચ્છ ઊર્જાથી સંપન્ન છે તથા બાળકોનાં પ્રારંભિક વિકાસ માટે ઉત્તમ વાતાવરણ ઉપલબ્ધ કરાવે છે.
"દેશભરમાં રાસાયણિક મુક્ત કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે પ્રથમ તબક્કામાં ગંગા નદીને અડીને આવેલા પાંચ કિલોમીટર પહોળા કોરિડોર હેઠળ આવતા ખેડૂતોની જમીન પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે.".
આ માટે જાહેર ક્ષેત્રની સંશોધન અને વિસ્તરણ સંસ્થાઓ તેમજ ખાનગી કૃષિ તકનીકી કંપનીઓ અને કૃષિ મૂલ્ય શૃંખલામાંના હિતધારકોને સામેલ કરવામાં આવશે..
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્યોને પ્રાકૃતિક ઝીરો-બજેટ અને ઓર્ગેનિક એગ્રીકલ્ચર આધુનિક કૃષિ મૂલ્યવર્ધન અને વ્યવસ્થાપનની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે તેમની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓના અભ્યાસક્રમમાં સુધારો કરવા પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે..
"તેલીબિયાંની આયાત પરની આપણી નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે તેલીબિયાંનું સ્થાનિક ઉત્પાદન વધારવા માટે એક તર્કસંગત અને વ્યાપક યોજના અમલમાં મૂકવામાં આવશે તેમ તેમણે ઉમેર્યું હતું..
આ ફંડનો ઉદ્દેશ્ય કૃષિ સંબંધિત સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને કૃષિ ઉત્પાદન મૂલ્ય શૃંખલા માટે યોગ્ય ગ્રામીણ સાહસોને નાણાં પૂરો પાડવાનો હશે.
આ સ્ટાર્ટ-અપ્સની પ્રવૃત્તિઓમાં અન્ય બાબતોની સાથે ખેડૂતોને ફાર્મ સ્તરે ભાડાના ધોરણે વિકેન્દ્રિત મશીનરી પ્રદાન કરવી માટે આધારિત સપોર્ટનો સમાવેશ થશે..
તેમણે કહ્યું કે આ પ્રોજેક્ટ માટે ના સુધારેલા અંદાજમાં કરોડ રૂપિયા અને માં કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી કરવામાં આવી છે.
લણણી પછીના મૂલ્યવર્ધન સ્થાનિક વપરાશમાં વધારો અને સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે બાજરીના ઉત્પાદનોની બ્રાન્ડિંગ માટે બજેટમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે..
નવી ટેક્નોલોજીના ઉપયોગ પર ભાર મૂકતા નાણા મંત્રીએ કહ્યું કે કિસાન ડ્રોન ના ઉપયોગને કૃષિ પાકોના અંદાજ માટે જમીનના દસ્તાવેજોને ડિજિટાઇઝ કરવા જંતુનાશકો અને પોષક તત્વોનો છંટકાવ કરવા માટે પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે..
નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે કેન્દ્ર સરકાર રાજ્ય સરકારો સાથે ભાગીદારીમાં ખેડૂતોને "ફળો અને શાકભાજીની યોગ્ય જાતો અપનાવવા" અને "ઉત્પાદન અને લણણીની યોગ્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરવા"માટે એક વ્યાપક પેકેજ પ્રદાન કરશે..
તેમણે કહ્યું કે પાંચ નદી લિંક્સ અને દમણગંગા-પિંજલ પાર-તાપી-નર્મદા ગોદાવરી-કૃષ્ણ કૃષ્ણા-પેન્નાર-કાવેરીના ડ્રાફ્ટ ડીપીઆરને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે.
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય લાખ હેક્ટર ખેતીની જમીનમાં સિંચાઈની સુવિધા પૂરી પાડવાનો છે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે પીપીપી મોડમાં એક નવી યોજના શરૂ કરવામાં આવશે જે અંતર્ગત ખેડૂતોને ડિજિટલ અને હાઈટેક સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવશે.
બજેટમાં રસાયણોનો ઉપયોગ કર્યા વિના કુદરતી ખેતી પર પણ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે.
કૃષિ ક્ષેત્રમાં સ્ટાર્ટ-અપ સિસ્ટમ પર ભાર મૂકતાં શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે સહ-રોકાણ મોડલ હેઠળ બનાવવામાં આવેલા મિશ્ર મૂડી ભંડોળ માટે નાબાર્ડ તરફથી સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે.
આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતી વખતે કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે “ રવી 2021-22માં ઘઉંની ખરીદી અને ખરીફ 2021-22માં ડાંગરની અંદાજિત ખરીદીમાં 163 લાખ ખેડૂતો પાસેથી 1208 લાખ મેટ્રિક ટન ઘઉં અને ડાંગર આવરી લેવામાં આવશે અને એમએસપી મૂલ્યની 2.37 લાખ કરોડની સીધી ચુકવણી તેમના એકાઉન્ટ્સમાં કરવામાં આવશે..
લાખ લોકોને પીવાના પાણીની સપ્લાય ઉપરાંત આ પ્રોજેક્ટ મેગાવોટ હાઇડ્રો અને મેગાવોટ સોલાર પાવર પણ પ્રદાન કરશે.
તેમણે કહ્યું કે લાભાર્થી રાજ્યો વચ્ચે આ અંગે સમજૂતી થતાં જ કેન્દ્ર સરકાર તેમના અમલીકરણ માટે સહાય જાહેર કરશે..
નાણામંત્રીએ સ્થાનિક તેલીબિયાંના ઉત્પાદનને વેગ આપવા માટે એક વ્યાપક યોજનાના અમલીકરણની જાહેરાત કરી છે.
રોકાણના સદ્ગુણ ચક્રમાં ખાનગી રોકાણમાં ભીડ માટે જાહેર રોકાણની જરૂર છે .
આ આવકને જાહેર ક્ષેત્રના પ્રોજેક્ટ્સમાં જમા કરવામાં આવશે જે અર્થતંત્રની કાર્બન તીવ્રતા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે ..
રાજ્યોને ગ્રાન્ટ - ઇન - એઇડ દ્વારા મૂડી અસ્કયામતો બનાવવાની જોગવાઈ સાથે મૂડી ખર્ચને એકસાથે લેવામાં આવે તો કેન્દ્ર સરકારનો અસરકારક મૂડી ખર્ચ અંદાજિત રૂ .
માં લાખ કરોડ ” કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના પ્રધાન શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં તેમના બજેટ ભાષણ દરમિયાન જણાવ્યું હતું ..
માં લાખ કરોડ જે જીડીપીના લગભગ હશે એવી મંત્રીએ માહિતી આપી ..
ખાનગી રોકાણો તેમની સંભવિતતા અને અર્થવ્યવસ્થાની જરૂરિયાતો અનુસાર વધે તે માટે જાહેર રોકાણોએ આગળ વધવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ અને માં ખાનગી રોકાણ અને માગને આગળ ધપાવવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ એમ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું ..
નાણાપ્રધાને રોજગારીની તકોનું સર્જન કરીને મોટા ઉદ્યોગો અને માંથી ઉત્પાદિત ઇનપુટ્સ વ્યાવસાયિકો પાસેથી સેવાઓ અને ખેડૂતોને બહેતર કૃષિ - ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા મદદ કરીને ઝડપી અને સતત આર્થિક પુનરુત્થાન અને એકત્રીકરણની ખાતરી કરવા માટે મૂડી રોકાણોની ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો ..
કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતાં તેણીએ જણાવ્યું કે આમ મૂડી ખર્ચ ના ખર્ચ કરતાં ગણો વધી ગયો છે અને તે માં જીડીપીના હશે .
સીતારમને જાહેરાત કરી હતી કે માં સરકારના એકંદર માર્કેટ બોરોઇંગના ભાગરૂપે ગ્રીન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે સંસાધનો એકત્ર કરવા માટે સાર્વભૌમ ગ્રીન બોન્ડ જારી કરવામાં આવશે .
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે વર્ષ 2022-23 માં રાજ્યોને તમામ રોકાણોને પ્રોત્સાહિત કરવા મદદ કરવા માટે એક લાખ કરોડ રૂપિયાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
આવી ફાળવણીનો ઉપયોગ પીએમ ગતિ શક્તિ સંબંધિત રોકાણો અને રાજ્યોના અન્ય ઉત્પાદન મૂડી રોકાણો માટે કરવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકાર ઉત્પાદક અસ્કયામતોનું સર્જન કરવા અને લાભદાયક રોજગાર પેદા કરવા માટે રાજ્યોના મૂડી રોકાણમાં વધારો કરવા તેમના હાથને મજબૂત કરવા પ્રતિબદ્ધ છે..
કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતી વખતે જણાવ્યું હતું કે મૂડી રોકાણ માટે રાજ્યોને નાણાકીય સહાયની યોજના માટે 2021-22 ના માં રૂ.
નાણામંત્રીએ એવી પણ જાહેરાત કરી હતી કે 15 મા નાણાપંચની ભલામણો અનુસાર વર્ષ 2022-23 માં રાજ્યોને ના 4 ટકા સુધીની રાજકોષીય ખાધની મંજૂરી આપવામાં આવશે જેમાંથી 0.5 ટકા પાવર સેક્ટરના સુધારા સાથે સંબંધિત હશે.
2021-22 માં સુધારેલા અંદાજને વધારીને 15,000 કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવ્યો છે..
આ પચાસ વર્ષની વ્યાજમુક્ત લોન રાજ્યોને અપાતી સામાન્ય લોન ઉપરાંત છે.
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે હવે પ્રોસેસિંગ રિ-એન્જિનિયરિંગ સાથે સેન્ટર ફોર પ્રોસેસિંગ એક્સિલરેટેડ કોર્પોરેટ એક્ઝિટ ( ની સ્થાપના કરવામાં આવશે જે આ કંપનીઓના સ્વૈચ્છિક વિન્ડિંગ-અપને હાલમાં જરૂરી વર્ષથી મહિનાથી ઓછા સમયમાં સરળ બનાવવા અને ઝડપી બનાવવા માટે બનાવવામાં આવશે..
નવી જાહેર ક્ષેત્રની એન્ટરપ્રાઇઝ નીતિના અમલીકરણ તરફ એર ઈન્ડિયાની માલિકીનું વ્યૂહાત્મક ટ્રાન્સફર પૂર્ણ થઈ ગયું છે" કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કર્યું હતું.
તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે નીલાંચલ ઈસ્પાત નિગમ લિમિટેડ) માટે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારની પસંદગી કરવામાં આવી છે.
નાણામંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે રિઝોલ્યુશન પ્રક્રિયાની અસરકારકતા વધારવા અને ક્રોસ બોર્ડર ઇન્સોલ્વન્સી રિઝોલ્યુશનની સુવિધા માટે નાદારી અને નાદારી કોડમાં જરૂરી સુધારા કરવામાં આવશે..
શ્રીમતી સીતારમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે નેશનલ બેન્ક ફોર ફાયનાન્સિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ( અને નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપનીએ તેમની પ્રવૃત્તિઓ શરૂ કરી છે..
શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે નવી કંપનીઓની ઝડપી નોંધણી માટે ઘણી આધારિત સિસ્ટમો સ્થાપિત કરવામાં આવી છે.
તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિક શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ ધિરાણની નવીન રીતો અને સંતુલિત જોખમ ફાળવણી અપનાવીને પણ નાણાકીય સદ્ધરતા વધારવામાં આવશે.
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે ક્લાઈમેટ એક્શન ડીપ-ટેક ડિજિટલ ઈકોનોમી ફાર્મા અને એગ્રી-ટેક જેવા મહત્વના સૂર્યોદય ક્ષેત્રોને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે સરકાર મિશ્રિત ફાઇનાન્સ માટે થીમેટિક ફંડ્સને પ્રોત્સાહન આપશે જેમાં સરકારનો હિસ્સો ટકા સુધી મર્યાદિત રહેશે અને ખાનગી ફંડ મેનેજરો દ્વારા ભંડોળનું સંચાલન કરવામાં આવશે..
સીતારામને દરખાસ્ત કરી હતી કે ડેટા સેન્ટર્સ અને એનર્જી સ્ટોરેજ સિસ્ટમ્સ સહિત ગાઢ ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ગ્રીડ-સ્કેલ બેટરી સિસ્ટમ્સનો ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સુમેળ સૂચિમાં સમાવેશ કરવામાં આવશે.
"જાહેર મૂડીરોકાણમાં વધારો કરવા માટે નોંધપાત્ર સ્તરે ખાનગી મૂડી દ્વારા પૂરક બનવાની જરૂર પડશે" એમ તેણીએ જણાવ્યું હતું..
તેણીએ જણાવ્યું કે સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી ( ની રજૂઆત ડિજિટલ અર્થતંત્રને મોટું પ્રોત્સાહન આપશે.
નાણાપ્રધાને જણાવ્યું હતું કે માળખાકીય જરૂરિયાતોને ધિરાણ કરવા માટે બહુ-પક્ષીય એજન્સીઓની તકનીકી અને જ્ઞાન સહાય સાથે પીપીપી સહિતના પ્રોજેક્ટ્સની નાણાકીય સદ્ધરતા વધારવા માટે પગલાં લેવામાં આવશે.
તેણીએ દેશમાં રોકાણ અને ધિરાણની ઉપલબ્ધતાને વેગ આપવા માટે અન્ય વિવિધ પહેલોની પણ દરખાસ્ત કરી હતી..
"આ રોકાણને વધારવા માટે નિયમનકારી અને અન્ય ઘર્ષણની સર્વગ્રાહી તપાસની જરૂર છે" એમ તેણીએ કહ્યું..
ગયા વર્ષે સૌથી મોટા સ્ટાર્ટ-અપ અને ગ્રોથ ઇકોસિસ્ટમમાંની એક સુવિધા આપે છે.
"ડિજિટલ કરન્સી વધુ કાર્યક્ષમ અને સસ્તી ચલણ વ્યવસ્થાપન પ્રણાલી તરફ દોરી જશે" તેણીએ કહ્યું..
સીતારમને જણાવ્યું હતું કે સરકાર સમર્થિત ફંડ્સ અને ફંડ ઓફ ફંડ્સે સ્કેલ મૂડી પ્રદાન કરી છે જે ગુણક અસર બનાવે છે.
નાણાપ્રધાને વેન્ચર કેપિટલ અને પ્રાઈવેટ ઈક્વિટી રોકાણને વધારવા માટે યોગ્ય પગલાંની તપાસ કરવા અને સૂચન કરવા માટે નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવાની દરખાસ્ત કરી હતી.
"આનાથી ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સ્વચ્છ ઊર્જા સંગ્રહ માટે ધિરાણની ઉપલબ્ધતા સરળ બનશે" એમ તેણીએ જણાવ્યું હતું..
નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતી વખતે થી શરૂ કરીને ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા જારી કરવામાં આવનાર બ્લોકચેન અને અન્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને ડિજિટલ રૂપિયો રજૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
નાણામંત્રીએ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો કે ગિફ્ટ સિટીમાં વિશ્વ-સ્તરીય વિદેશી યુનિવર્સિટીઓ અને સંસ્થાઓને દ્વારા ઉચ્ચ અભ્યાસક્રમોની ઉપલબ્ધતાની સુવિધા આપવા સિવાય નાણાકીય સેવાઓ અને ટેકનોલોજી માટે માનવ સંસાધન સમાપ્ત કરી ફાઇનાન્સિયલ મેનેજમેન્ટ ફિનટેક સાયન્સ ટેક્નોલોજી એન્જિનિયરિંગ અને મેથેમેટિક્સના અભ્યાસક્રમો સ્થાનિક નિયમોથી મુક્ત કરાવવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે...
સીતારમને આંતરરાષ્ટ્રીય લવાદ કેન્દ્રની પણ દરખાસ્ત કરી હતી જે આંતરરાષ્ટ્રીય ન્યાયશાસ્ત્ર હેઠળ વિવાદોના સમયસર સમાધાન માટે ગિફ્ટ સિટીમાં સ્થાપવામાં આવશે.
સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન્સ એક્ટને નવા કાયદા સાથે બદલવામાં આવશે જે રાજ્યોને એન્ટરપ્રાઇઝ અને સર્વિસ હબના વિકાસમાં ભાગીદાર બનવા સક્ષમ બનાવશે" કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના પ્રધાન શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતા જણાવ્યું હતું.
તેણીએ ઉમેર્યું હતું કે આ ઉપલબ્ધ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો શ્રેષ્ઠ રીતે ઉપયોગ કરવા અને નિકાસની સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા માટે તમામ વર્તમાન અને નવા ઔદ્યોગિક વિસ્તારોને આવરી લેશે..
વધુમાં તેણીએ જણાવ્યું હતું કે દેશમાં ટકાઉ અને આબોહવા ફાઇનાન્સ માટે વૈશ્વિક મૂડી માટેની સેવાઓ સિટીમાં સુવિધા આપવામાં આવશે..
તેણીએ ગિફ્ટ સિટીને વધુ આકર્ષક બનાવવા માટે વિવિધ પહેલનો પ્રસ્તાવ પણ મૂક્યો હતો..
માં રાજકોષીય ખાધ જીડીપીના ટકા હોવાનો અંદાજ છે જે સુધીમાં ટકાથી નીચે રાજકોષીય ખાધના સ્તરે પહોંચવા માટે ગયા વર્ષે મારા દ્વારા જાહેર કરાયેલા રાજકોષીય એકત્રીકરણના વ્યાપક માર્ગ સાથે સુસંગત છે" એવી કેન્દ્રના નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ આજે અહીં સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતી વખતે જાહેરાત કરી.
લાખ કરોડ હોવાનું જણાવી તેણીએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે અંદાજપત્ર માં અંદાજિત રૂ.
વધુમાં ચાલુ વર્ષમાં સુધારેલી રાજકોષીય ખાધ જીડીપીના ટકા હોવાનો અંદાજ છે જે બજેટ અંદાજમાં ટકાનો અંદાજ છે..
નાણાપ્રધાને જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્રીય બજેટમાં મૂડીખર્ચ માટેનો પરિવ્યય ફરી એકવાર ચાલુ વર્ષમાં રૂ.
રાજ્યોને ગ્રાન્ટ-ઇન-એઇડ દ્વારા મૂડી અસ્કયામતો બનાવવાની જોગવાઈ સાથે મૂડી ખર્ચને એકસાથે લેવામાં આવે તો કેન્દ્ર સરકારનો અસરકારક મૂડી ખર્ચ અંદાજિત રૂ.
નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે માં રાજકોષીય ખાધનું સ્તર નક્કી કરતી વખતે તેઓ મજબૂત અને ટકાઉ બનવા માટે જાહેર રોકાણ દ્વારા વૃદ્ધિને પોષવાની જરૂરિયાત વિશે સભાન છે.
મંત્રીએ એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે ટ્રાન્ઝેક્શન વિગતો મેળવવા માટે સરકાર નાણાકીય મર્યાદાથી ઉપર આવી વિચારણાના ટકાના દરે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટના ટ્રાન્સફરના સંબંધમાં કરવામાં આવેલી ચુકવણી પર પ્રદાન કરવાની જોગવાઈ પણ કરશે.
તેણીએ કહ્યું કે આ યોજના સંપાદન ખર્ચ સિવાય આવી આવકની ગણતરી કરતી વખતે કોઈપણ ખર્ચ અથવા ભથ્થાના સંદર્ભમાં કોઈપણ કપાતને મંજૂરી આપશે નહીં.
કાયદો હાલમાં માતા-પિતા અથવા વાલી માટે કપાતની જોગવાઈ કરે છે જ્યારે તેઓ અલગ રીતે વિકલાંગ વ્યક્તિ માટે વીમા યોજના લે છે ત્યારે જ જો સબસ્ક્રાઇબરના મૃત્યુ પર અલગ-અલગ વિકલાંગ વ્યક્તિ માટે એકમ રકમની ચુકવણી અથવા વાર્ષિકી ઉપલબ્ધ હોય.
તેણીએ ધ્યાન દોર્યું કે હાલમાં જો વિભાગને જાણવા મળે છે કે આકારણી દ્વારા કેટલીક આવક ચૂકી ગઈ છે તો તે નિર્ણયની લાંબી પ્રક્રિયામાંથી પસાર થાય છે નવી દરખાસ્ત કરદાતામાં વિશ્વાસ સ્થાપિત કરશે.
વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટની ભેટ પણ પ્રાપ્તકર્તાના હાથમાં કર લાદવાની દરખાસ્ત છે તેણીએ જણાવ્યું હતું..
અધિકારક્ષેત્ર હાઇકોર્ટ અથવા સર્વોચ્ચ અદાલત સમક્ષ અપીલમાં કોઈપણ કિસ્સામાં વિભાગ દ્વારા આ મૂલ્યાંકનકર્તાના કિસ્સામાં વધુ અપીલ દાખલ કરવાનું અધિકારક્ષેત્ર હાઇકોર્ટ અથવા સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા કાયદાના આવા પ્રશ્નનો નિર્ણય ન આવે ત્યાં સુધી સ્થગિત કરવામાં આવશે..
તેણીએ કહ્યું કે "તે સ્વૈચ્છિક કર અનુપાલનની દિશામાં એક હકારાત્મક પગલું છે"..
મંત્રીએ દેશના કરદાતાઓનો પણ આભાર માન્યો જેમણે પુષ્કળ યોગદાન આપ્યું છે અને જરૂરિયાતની ઘડીમાં તેમના સાથી નાગરિકોને મદદ કરવામાં સરકારના હાથ મજબૂત કર્યા છે..
એવી પરિસ્થિતિઓ હોઈ શકે છે કે જ્યાં વિવિધ રીતે સક્ષમ આશ્રિતોને તેમના માતાપિતા/વાલીઓના જીવનકાળ દરમિયાન પણ વાર્ષિકી અથવા એકમ રકમની ચુકવણીની જરૂર પડી શકે છે શ્રીમતી.
મંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓના સામાજિક સુરક્ષા લાભો વધારવા અને તેમને કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓની સમકક્ષ લાવવા માટે સરકાર રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓની એનપીએસ ખાતામાં એમ્પ્લોયરના યોગદાન પર કર કપાતની મર્યાદાને ટકાથી વધારીને ટકા કરવાની દરખાસ્ત કરે છે..
વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ અસ્કયામતોમાં વ્યવહારોની તીવ્રતા અને આવર્તનમાં અસાધારણ વધારો થયો હોવાનું જણાવતા શ્રીમતી.
સરકારની સાઉન્ડ લિટીગેશન મેનેજમેન્ટની નીતિને આગળ વધારવા અને કરદાતાઓ અને વિભાગ વચ્ચે વારંવાર થતા મુકદ્દમાને ઘટાડવા માટે સરકાર એવી જોગવાઈ કરશે કે જો કરદાતાના કિસ્સામાં કાયદાનો પ્રશ્ન પેન્ડિંગ હોય તો કાયદાના પ્રશ્ન જેવો જ હોય.
સીતારમને જાહેરાત કરી હતી કે સરકાર સાઠ વર્ષની વયે પહોંચેલા સબ્સ્ક્રાઇબર્સ પર માતા-પિતા/વાલીઓના જીવનકાળ દરમિયાન અલગ-અલગ વિકલાંગ આશ્રિતોને વાર્ષિકી અને એકસામટી રકમની ચૂકવણીની મંજૂરી આપવાનો પ્રસ્તાવ ધરાવે છે..
સીતારમને જાહેરાત કરી હતી કે "કોઈપણ વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટના ટ્રાન્સફરથી થતી કોઈપણ આવક પર ટકાના દરે ટેક્સ લાગશે".
તેણીએ કહ્યું કે આનાથી કરદાતાઓને કર ચૂકવણી માટે તેમની આવકનો યોગ્ય અંદાજ કાઢવામાં કોઈપણ ચૂક અથવા ભૂલો સુધારવાની તક મળશે.
તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે વર્ચ્યુઅલ ડિજિટલ એસેટના ટ્રાન્સફરથી થતી ખોટ અન્ય કોઈપણ આવક સામે સેટ કરી શકાતી નથી.
સીતારમને જણાવ્યું હતું કે "સમાન મુદ્દાઓને સમાવિષ્ટ કરતી અપીલ દાખલ કરવામાં ઘણો સમય અને સંસાધનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે".
સરકારે કરદાતાઓને સંબંધિત મૂલ્યાંકન વર્ષના અંતથી બે વર્ષમાં વધારાના કરની ચૂકવણી પર અપડેટ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની મંજૂરી આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના પ્રધાન શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતી વખતે એ જાહેરાત કરી હતી..
સામૂહિક શહેરી પરિવહન અને રેલ્વે સ્ટેશનો વચ્ચે મલ્ટિમોડલ કનેક્ટિવિટી પ્રાથમિકતાના આધારે સુવિધા આપવામાં આવશે.
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે 2022-23માં 60 કિમીની લંબાઈના 8 રોપવે પ્રોજેક્ટ્સ માટે કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવશે.
આ પચાસ વર્ષની વ્યાજમુક્ત લોન રાજ્યોને મંજૂર કરાયેલ સામાન્ય ઋણ કરતાં વધુ છે.
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે આ સાતેય એન્જિનો એક સાથે મળીને અર્થવ્યવસ્થાને આગળ લઈ જશે.
માસ્ટર પ્લાનની વિશેષતા વિશ્વસ્તરીય આધુનિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને લોકો અને વસ્તુઓ બંનેના આવાગમનના વિવિધ માધ્યમો અને પરિયોજનાઓના લોકેશન વચ્ચે લોજિસ્ટિક સમન્વય કરવાનું રહેશે.
2022-23 માટે , નાણામંત્રીએ અર્થતંત્રમાં એકંદર રોકાણને ઉત્પ્રેરિત કરવામાં રાજ્યોને મદદ કરવા માટે રૂ.1 લાખ કરોડ ફાળવણીની દરખાસ્ત કરી હતી.
તેમણે કહ્યું કે વિત્તપોષણના નવોન્મેષી ઉપાયોથી 20000 કરોડ રૂપિયા એકત્ર કરાશે કે જેથી જાહેર સંસાધનોને પૂરા કરી શકાય..
શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે મુશ્કેલ પર્વતીય વિસ્તારોમાં પરંપરાગત રસ્તાઓના પસંદગીના પર્યાવરણીય રીતે ટકાઉ વિકલ્પ તરીકે, રાષ્ટ્રીય રોપવે વિકાસ કાર્યક્રમ PPP મોડ પર હાથ ધરવામાં આવશે.
નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે યોગ્ય પ્રકારની મેટ્રો સિસ્ટમના સ્કેલ પર નિર્માણ કરવા માટે ધિરાણની નવીન રીતો અને ઝડપી અમલીકરણને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે મુશ્કેલ પર્વતીય વિસ્તારોમાં પરંપરાગત રસ્તાઓના પસંદગીના પર્યાવરણીય રીતે ટકાઉ વિકલ્પ તરીકે , રાષ્ટ્રીય રોપવે વિકાસ કાર્યક્રમ PPP મોડ પર હાથ ધરવામાં આવશે.
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે 2022-23માં 60 કિમીની લંબાઈના 8 રોપવે પ્રોજેક્ટ્સ માટે કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવશે..
2022-23 માટે, નાણામંત્રીએ અર્થતંત્રમાં એકંદર રોકાણને ઉત્પ્રેરિત કરવામાં રાજ્યોને મદદ કરવા માટે રૂ.1 લાખ કરોડ ફાળવણીની દરખાસ્ત કરી હતી.
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપવા ઉપરાંત પ્રવાસીઓ માટે કનેક્ટિવિટી અને સુવિધામાં સુધારો કરવાનો ઉદ્દેશ્ય છે.
તેમાં ગતિશક્તિ માસ્ટર પ્લાન અનુસાર રાજ્ય સરકારો દ્વારા તૈયાર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પણ સામેલ હશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે કેપેસિટી બિલ્ડીંગ કમિશન, કેન્દ્રીય મંત્રાલયો, રાજ્ય સરકારો અને તેમની ઇન્ફ્રા-એજન્સીઓના ટેકનિકલ સમર્થનથી તેમની કુશળતાને અપગ્રેડ કરવામાં આવશે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે વર્ષ 2022-23માં પીપીપી પદ્ધતિમાં ચાર સ્થળો પર મલ્ટીમોડલ લોજિસ્ટિક પાર્કને આરંભ કરવા માટે સંવિદાઓ આપવામાં આવશે..
આ પદ્ધતિનું સંચાલન સાત એન્જિનો-સડક, રેલવે, એરપોર્ટ, બંદરો, જાહેર પરિવહન, જળમાર્ગ અને લોજિસ્ટિક અવસંરચનાથી થાય છે.
તેનાથી વિવિધ માધ્યમો દ્વારા વસ્તુઓનાં કુશળ આવાગમન, લોજિસ્ટિક ખર્ચ અને સમય ઘટાડવામાં, યથા સમય ઈન્વેન્ટરી મેનેજમેન્ટમાં સહાયતા કરવા અને અપ્રાસંગિક દસ્તાવેજીકરણને દૂર કરવામાં મદદ મળશે.
તેમણે કહ્યું કે સ્થાનિક કારોબાર તથા સપ્લાઈ ચેઈનની મદદ કરવા માટે એક સ્થાન-એક ઉત્પાદનની અવધારણાને લોકપ્રિય કરવામાં આવશે..
તેણીએ જણાવ્યું હતું કે સિવિલ સ્ટ્રક્ચર્સ સહિતની મેટ્રો સિસ્ટમ્સની ડિઝાઇનને ભારતીય પરિસ્થિતિઓ અને જરૂરિયાતો માટે પુનઃ લક્ષી અને પ્રમાણિત કરવામાં આવશે..
તેમણે કહ્યું કે મુસાફરોને નિર્બાધ સફર માટે સામાન લાવવા-લઈ જવા માટે ખુલ્લા સ્ત્રોતની સુવિધા પણ આપવામાં આવશે..
કેન્દ્રીય નાણાં તથા કોર્પોરેટ કાર્યમંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 રજૂ કરતા કહ્યું કે પીએમ ગતિશક્તિ આર્થિક વૃદ્ધિ અને સતત વિકાસની દિશામાં એક પરિવર્તનકારી પદ્ધતિ છે.
રેલ્વે સાથે કનેક્ટિવિટી સહિત સાર્વજનિક શહેરી પરિવહન: રેલ્વે સાથે કનેક્ટિવિટી સહિત સાર્વજનિક શહેરી પરિવહન :.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે રેલવે પાર્સલોના નિર્બાધ આવાગમનની સુવિધા ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે પોસ્ટ અને રેલવેને જોડવામાં અગ્રિમ ભૂમિકા નિભાવવાની સાથે સાથે રેલવે નાના ખેડૂતો તથા લઘુ તેમજ મધ્યમ ઉદ્યમો માટે નવા ઉત્પાદનો અને કાર્યકુશળ લોજિસ્ટિક સેવાઓ વિકસિત કરશે..
આનાથી PM ગતિશક્તિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સના આયોજન, ડિઝાઇન, ધિરાણ (નવીન રીતો સહિત) અને અમલીકરણ વ્યવસ્થાપનની ક્ષમતામાં વધારો થશે.
આનાથી PM ગતિશક્તિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સના આયોજન , ડિઝાઇન , ધિરાણ (નવીન રીતો સહિત) અને અમલીકરણ વ્યવસ્થાપનની ક્ષમતામાં વધારો થશે..
આ ફાળવણીનો ઉપયોગ પીએમ ગતિશક્તિ સંબંધિત અને રાજ્યોના અન્ય ઉત્પાદક મૂડી રોકાણ માટે કરવામાં આવશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે કેપેસિટી બિલ્ડીંગ કમિશન , કેન્દ્રીય મંત્રાલયો , રાજ્ય સરકારો અને તેમની ઇન્ફ્રા-એજન્સીઓના ટેકનિકલ સમર્થનથી તેમની કુશળતાને અપગ્રેડ કરવામાં આવશે.
આ પચાસ વર્ષની વ્યાજમુક્ત લોન રાજ્યોને મંજૂર કરાયેલ સામાન્ય ઋણ કરતાં વધુ છે..
આ એન્જિનોની સહાયતા કરવામાં ઊર્જા પારેષણ, આઈટી સંચાર, ભારે માત્રામાં જળ તેમજ જળ નિકાસ તથા સામાજિક અવસંરચનાઓ પોતાની પૂરક ભૂમિકા અદા કરે છે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઈપ લાઈનમાં આ 7 એન્જિનોને સંબંધિત પરિયોજનાઓ પીએમ ગતિશક્તિ ફ્રેમવર્કની સાથે જોડવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું કે આ ઉત્પાદકતાને વધારવા, આર્થિક વૃદ્ધિ અને વિકાસમાં ઝડપ લાવવામાં મદદ મળશે..
આ ગીચ શહેરી વિસ્તારોને પણ આવરી શકે છે , જ્યાં પરંપરાગત સામૂહિક પરિવહન વ્યવસ્થા શક્ય નથી.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે પીએમ ગતિશક્તિ રાષ્ટ્રીય માસ્ટર યોજનામાં આર્થિક પરિવર્તનના સાત એન્જિન, નિર્બાંધ, બહુવિધ કનેક્ટિવિટી અને લોજિસ્ટિક દક્ષતા શક્તિ છે.
આ ગીચ શહેરી વિસ્તારોને પણ આવરી શકે છે, જ્યાં પરંપરાગત સામૂહિક પરિવહન વ્યવસ્થા શક્ય નથી.
સૌથી મહત્વપૂર્ણ, તેનાથી તમામ હિતધારકોને રિયલ ટાઈમ માહિતી ઉપલબ્ધ થશે અને આંતરરાષ્ટ્રીય હરિફાઈમાં સુધારો થશે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે તમામ માધ્યમોના ઓપરેટરોને ડેટા એક્સચેન્જ, એપ્લિકેશન પ્રોગ્રામિંગ ઈન્ટરફેસ (એપીઆઈ) માટે અભિકલ્પિત, એકીકૃત લોજિસ્ટિક ઈન્ટરફેસ પ્લેટફોર્મ (યુએલઆઈપી) પર લાવવામાં આવશે.
આત્મનિર્ભર ભારતને અંતર્ગત વર્ષ 2022-23માં 2000 કિમીના નેટવર્કને કવચ અંતર્ગત લાવવામાં આવશે કે જે સુરક્ષા અને ક્ષમતા સંવર્ધન માટે વિશ્વસ્તરની સ્વદેશી ટેકનોલોજી છે.
તેનું ધ્યાન પ્લાનિંગ નવોન્મેષી રીતે વિત્તપોષણ, ટેકનોલોજીના ઉપયોગ અને વધુ ઝડપથી ક્રિયાન્વયન પર કેન્દ્રીત હશે..
તેમણે કહ્યું કે આ ઉત્પાદનને સ્વચ્છ ઊર્જા અને સૌનો પ્રયાસ, જેમાં કેન્દ્ર સરકાર, રાજ્ય સરકાર અને ખાનગી ક્ષેત્રોને સંયુક્ત પ્રયાસ સામેલ છે જેનાથી શક્તિ મળે છે અને તેના પરિણામ સ્વરૂપ વ્યાપક સ્તર પર રોજગારી સર્જન થઈ શકે છે તથા ખાસ કરીને યુવાનો માટે ઉદ્યમની તકોનું પણ સર્જન થઈ શકે છે..
આગામી ત્રણ વર્ષ દરમિયાન 400 નવી પેઢીની વંદે ભારત ટ્રેનોનો વિકાસ અને વિનિર્માણ કરાશે કે જે ઊર્જા ક્ષમતા અને મુસાફરોના સુખદ અનુભવની દ્રષ્ટિએ ઉત્તમ હશે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે વર્ષ 2022-23માં એક્સપ્રેસ માર્ગ માટે પીએમ ગતિશક્તિ માસ્ટર પ્લાનનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવશે કે જેથી લોકો અને વસ્તુઓનું વધુ ઝડપથી આવાગમન થઈ શકે.
તે વર્ષની વય વચ્ચેના ભારતના એવા તમામ નાગરિકો માટે ખુલ્લી છે કે જેમનું બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાં બચત બેંક ખાતું છે..
વધુ વિગતો આપતાં મંત્રીએ જણાવ્યું કે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં હેઠળ નોંધાયેલા સબ્સ્ક્રાઇબર્સની સંખ્યા નીચે મુજબ છે:.
આ યોજના હેઠળ પાંચ પેન્શન પ્લાન સ્લેબ ઉપલબ્ધ છે જેમ કે રૂ.
આ યોજના લી જૂન થી ચાલુ થઈ અને દ્વારા સંચાલિત કરવામાં આવે છે.
સબ્સ્ક્રાઇબરના મૃત્યુ પર ભારત સરકાર દ્વારા જીવનસાથીને સમાન પેન્શનની ખાતરી આપવામાં આવે છે એમ મંત્રી શ્રીએ જણાવ્યું હતું..
આપવાની ભારત સરકાર દ્વારા વર્ષની વયે ગ્રાહકને ખાતરી આપવામાં આવે છે.
મંત્રી શ્રીએ વધુમાં જણાવ્યું કે અટલ પેન્શન યોજના (એપીવાય) એ ભારત સરકારની મી મે ના રોજ શરૂ કરવામાં આવેલી એક યોજના છે જેનો ઉદ્દેશ્ય તમામ ભારતીયો ખાસ કરીને અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં ગરીબો વંચિતો અને કામદારો માટે સાર્વત્રિક સામાજિક સુરક્ષા વ્યવસ્થા બનાવવાનો છે.
પેન્શન ફંડ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી ( પાસેથી મળેલી માહિતી મુજબ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન સુધી અટલ પેન્શન યોજના ( હેઠળ સબ્સ્ક્રાઇબર્સની નોંધણી કરવામાં આવી છે.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં , ભારત સરકારે બિન-મિલિયન પ્લસ શહેરોને અનુદાન તરીકે રાજ્યોને અત્યાર સુધીમાં કુલ રૂ.10 , 699.33 કરોડની રકમ જારી કરી છે.
કુલ બંધાયેલ અનુદાનમાંથી , 50% ' સ્વચ્છતા ઘન કચરાના વ્યવસ્થાપન અને હાઉસિંગ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય ( MOH&UA) દ્વારા વિકસિત સ્ટાર રેટિંગ્સ પ્રાપ્ત કરવા માટે નિર્ધારિત કરવામાં આવે છે.
જાહેર કરાયેલ અનુદાન કેન્ટોનમેન્ટ બોર્ડ સહિત નોન-મિલિયન પ્લસ શહેરો ( NMPCs) માટે છે..
નોન-મિલિયન પ્લસ શહેરો માટે કમિશન દ્વારા ભલામણ કરાયેલ કુલ અનુદાનમાંથી , 40% મૂળભૂત (અનટાઇડ) ગ્રાન્ટ છે અને બાકીની 60% ટાઈ ગ્રાન્ટ છે.
આ ગ્રાન્ટો નાણા મંત્રાલય દ્વારા આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયની ભલામણો પર બહાર પાડવામાં આવે છે..
બંધાયેલ અનુદાનનો હેતુ વિવિધ કેન્દ્રીય પ્રાયોજિત યોજનાઓ હેઠળ સ્વચ્છતા અને પીવાના પાણી માટે કેન્દ્ર અને રાજ્ય દ્વારા ફાળવવામાં આવેલા ભંડોળની ઉપર અને ઉપર શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને વધારાના ભંડોળની ઉપલબ્ધતા અને નાગરિકોને ગુણવત્તાયુક્ત સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે છે..
15મા નાણાપંચે 2021-22 થી 2025-26ના સમયગાળા માટેના તેના અહેવાલમાં શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને બે શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરી છે: ( a) મિલિયન-પ્લસ શહેરી સમૂહ/શહેરો (દિલ્હી અને શ્રીનગર સિવાય) અને ( b) તમામ 10 લાખથી ઓછી વસ્તી ધરાવતા અન્ય શહેરો અને નગરો (નોન-મિલિયન પ્લસ શહેરો).
બેઝિક ગ્રાન્ટ્સનો ઉપયોગ સ્થાન ચોક્કસ અનુભવાયેલી જરૂરિયાતો માટે થાય છે , સિવાય કે પગારની ચુકવણી અને અન્ય સ્થાપના ખર્ચ હોય..
જે રાજ્યોને શુક્રવારે અનુદાન જાહેર કરવામાં આવ્યું તે છે ઝારખંડ (રૂ.112.20 કરોડ) , કર્ણાટક (રૂ.375 કરોડ) , કેરળ (રૂ.168 કરોડ) , ઓડિશા (રૂ.411 કરોડ) , તમિલનાડુ (રૂ.267.90 કરોડ) અને ત્રિપુરા (રૂ.14 કરોડ).
બાકીનો 50% ' ડ્રિંકિંગ વોટર , વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ અને પાણી રિસાયક્લિંગ ' સાથે જોડાયેલો છે..
નાણા મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગે આજે શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને અનુદાન આપવા માટે 6 રાજ્યોને રૂ.1348.10 કરોડ રિલીઝ કર્યા છે.
બીજી બાજુ , નોન-મિલિયન પ્લસ શહેરો માટે બાંધવામાં આવેલી અનુદાન મૂળભૂત સેવાઓના વિતરણને ટેકો આપવા અને મજબૂત કરવા માટે બહાર પાડવામાં આવે છે.
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ આવકમાં વલણો દર્શાવે છે.
ફેબ્રુઆરી માં કુલ આવક કરોડ રૂપિયા છે જેમાંથી રૂપિયા કરોડ છે રૂપિયા કરોડ છે રૂપિયા કરોડ છે (જેમાં કરોડ રૂપિયા એકત્ર કરવામાં આવ્યા છે અને માલની આયાત પરનો સમાવેશ થાય છે) રૂ.
કરોડના આંકને વટાવી ગયું છે જે અમુક મુખ્ય ક્ષેત્રો ખાસ કરીને ઓટોમોબાઇલ વેચાણની વસૂલાત દર્શાવે છે..
કોષ્ટક ફેબ્રુઆરી ની સરખામણીમાં ફેબ્રુઆરી મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલ ના રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે..
ફેબ્રુઆરી દિવસનો મહિનો હોવાથી સામાન્ય રીતે જાન્યુઆરી કરતાં ઓછી આવક જોવા મળે છે.
ફેબ્રુઆરી મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનાની આવક કરતાં વધુ છે અને ફેબ્રુઆરી માં આવક કરતાં વધુ છે.
ફેબ્રુઆરી દરમિયાનની આ ઊંચી વૃદ્ધિને આંશિક લોકડાઉન સપ્તાહના અંતે અને રાત્રિના કર્ફ્યુ અને મી જાન્યુઆરીની આસપાસ ટોચ પર પહોંચેલા ઓમાઇક્રોન વેવને કારણે વિવિધ રાજ્યો દ્વારા મૂકવામાં આવેલા વિવિધ નિયંત્રણોના સંદર્ભમાં પણ જોવી જોઈએ..
મહિના દરમિયાન માલની આયાતમાંથી આવક વધુ હતી અને આવક સ્થાનિક વ્યવહારો (સેવાઓની આયાત સહિત) ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી થયેલી આવક કરતાં વધુ છે..
રેગ્યુલર સેટલમેન્ટ પછી ફેબ્રુઆરી માં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક માટે રૂ.
તેના માટે પ્રારંભિક તબક્કે રૂપિયા 5000 કરોડનો મૂડી હિસ્સો અધિકૃત કરવામાં આવ્યો છે અને રૂપિયા 150 કરોડની પેઇડ-અપ શેર મૂડીને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
રીઅલ એસ્ટેટ માર્કેટ રિસર્ચ , કાનૂની અનુપાલન , મૂલ્યાંકન , માસ્ટર પ્લાનિંગ , ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેન્કિંગ , જમીન વ્યવસ્થાપન વગેરેમાં અસ્કયામત મુદ્રીકરણ માટે જરૂરી વિશિષ્ટ કૌશલ્યો અને તજજ્ઞતાની વ્યાપક શ્રેણીને ધ્યાનમાં રાખીને , નેશનલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ ( NIIF) અને ઇન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા જેવી અન્ય વિશિષ્ટ સરકારી કંપનીઓની જેમ આમાં પણ ખાનગી ક્ષેત્રના વ્યવસાયિકોને રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
NLMC ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સમાં કેન્દ્ર સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ જાણીતા નિષ્ણાતોનો સમાવેશ થશે જેથી કંપનીના વ્યવસાયિક પરિચાલન અને સંચાલનને સક્ષમ કરી શકાય.
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અથવા ક્લોઝરમાંથી પસાર થઇ રહેલા CPSE માટે, આ બિનવપરાશની જમીન અને બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ તેમના મૂલ્યને અનલૉક કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
આ દિશામાં આગળ વધીને, નાણાં મંત્રાલયના જાહેર ઉદ્યોગ વિભાગ દ્વારા કંપની ઉભી કરવામાં આવશે અને તેના પ્રશાસનિક મંત્રાલય તરીકે કામ કરશે.
આનાથી CPSEની ક્લોઝર પ્રક્રિયા વધુ ઝડપથી બનશે અને સરકારી માલિકીની CPSEના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશની પ્રક્રિયા વધુ સરળ બની શકશે.
NLMC પાસે CPSE અને અન્ય સરકારી એજન્સીઓ વતી જમીન અસ્કયામતોનું પ્રોફેશનલ ધોરણે સંચાલન કરવા અને મુદ્રીકરણ કરવા માટે જરૂરી ટેકનિકલ કૌશલ્ય હશે.
NLMC વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સરકારી માલિકીની CPSE ની ક્લોઝર અને વધારાની બિન-મુખ્ય જમીન અસ્કયામતો હેઠળ CPSE ની વધારાની જમીન અને ભવન અસ્કયામતોની માલિકી ધરાવે, તેને રાખે, સંચાલન કરે અને તેનું મુદ્રીકરણ કરે તેવી પણ અપેક્ષા છે.
NLMC બોર્ડને ખાનગી ક્ષેત્રના અનુભવી વ્યાવસાયિકોને નિયુક્ત કરવા, તેમને ચૂકવણી કરવા અને તેમને જાળવી રાખવા માટે પૂરતી સુગમતા આપવામાં આવશે.
NLMC માં લઘુતમ માત્રામાં પૂર્ણકાલિન સ્ટાફ રાખવામાં આવશે અને મોટાભાગનો સ્ટાફ કોન્ટ્રાક્ટના આધારે સીધા બજારમાંથી નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અથવા ક્લોઝરમાંથી પસાર થઇ રહેલા CPSE માટે , આ બિનવપરાશની જમીન અને બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ તેમના મૂલ્યને અનલૉક કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
NLMC અન્ય સરકારી સંસ્થાઓ (CPSE સહિત)ને તેમની વધારાની બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોને ઓળખવામાં અને પ્રોફેશનલ તેમજ કાર્યદક્ષ રીતે તેનું મુદ્રીકરણ કરવામાં પણ સલાહ અને સહાકર આપશે જેથી મહત્તમ મૂલ્ય ઉપાર્જન થઇ શકે.
આવા કિસ્સાઓમાં (જેમ કે, હાલમાં ચાલી રહેલ CPSE અને વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સૂચિબદ્ધ CPSE), NLMC વધારાની જમીન અસ્કયામતના મુદ્રીકરણની કામગીરીને એજન્સી કાર્ય તરીકે હાથ ધરશે.
NLMC દ્વારા વધારાની જમીનના મુદ્રીકરણ અને કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગો (CPSE) તેમજ અન્ય સરકારી એજન્સીઓની અસ્કયામત નિર્માણનું કામ કરવામાં આવશે.
NLMC દ્વારા વધારાની જમીનના મુદ્રીકરણ અને કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગો ( CPSE ) તેમજ અન્ય સરકારી એજન્સીઓની અસ્કયામત નિર્માણનું કામ કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ભૂમિ મુદ્રીકરણ નિગમ (NLMC)ને એક સંપૂર્ણપણે ભારત સરકારની માલિકીની કંપની તરીકે સ્થાપવા માટે મંજૂરી આપી છે.
હાલમાં, CPSE પાસે નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં વધારાની, બિનવપરાશની અને ઓછા વપરાશ વાળી બિન-મુખ્ય અસ્કયામતો જમીન અને ભવનોના સ્વરૂપમાં છે.
NLMCમાં લઘુતમ માત્રામાં પૂર્ણકાલિન સ્ટાફ રાખવામાં આવશે અને મોટાભાગનો સ્ટાફ કોન્ટ્રાક્ટના આધારે સીધા બજારમાંથી નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોના મુદ્રીકરણથી, સરકાર બિનવપરાશ (ફાજલ)ની તેમજ ઓછા વપરાશ વાળી અસ્કયામતોના મુદ્રીકરણ દ્વારા નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં આવકનું સર્જન કરી શકશે..
NLMC જમીન મુદ્રીકરણની શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓના સંગ્રાહક તરીકે કાર્ય કરશે , સરકારને અસ્કયામત મુદ્રીકરણ કાર્યક્રમના અમલીકરણમાં સહાય કરશે અને ટેકનિકલ સલાહ આપશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે..
NLMC વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સરકારી માલિકીની CPSEની ક્લોઝર અને વધારાની બિન-મુખ્ય જમીન અસ્કયામતો હેઠળ CPSEની વધારાની જમીન અને ભવન અસ્કયામતોની માલિકી ધરાવે, તેને રાખે, સંચાલન કરે અને તેનું મુદ્રીકરણ કરે તેવી પણ અપેક્ષા છે.
NLMCના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સમાં કેન્દ્ર સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ જાણીતા નિષ્ણાતોનો સમાવેશ થશે જેથી કંપનીના વ્યવસાયિક પરિચાલન અને સંચાલનને સક્ષમ કરી શકાય.
આનાથી ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણો , નવી આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ , સ્થાનિક અર્થતંત્રને વેગ આપવા અને આર્થિક તેમજ સામાજિક માળખાકીય સુવિધાઓ માટે નાણાકીય સંસાધનો ઉત્પન્ન કરવા માટે આ ઓછા ઉપયોગમાં લેવાયેલી અસ્કયામતોનો ઉત્પાદક ઉપયોગ કરવાનું પણ સક્ષમ થઇ શકશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતા હેઠળ કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ભૂમિ મુદ્રીકરણ નિગમ ( NLMC )ને એક સંપૂર્ણપણે ભારત સરકારની માલિકીની કંપની તરીકે સ્થાપવા માટે મંજૂરી આપી છે.
NLMC પાસે CPSE અને અન્ય સરકારી એજન્સીઓ વતી જમીન અસ્કયામતોનું પ્રોફેશનલ ધોરણે સંચાલન કરવા અને મુદ્રીકરણ કરવા માટે જરૂરી ટેકનિકલ કૌશલ્ય હશે.
NLMC ના અધ્યક્ષ , બિન-સરકારી નિદેશકોની નિયુક્તિ ગુણવત્તા આધારિત પસંદગી પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે..
NLMC બોર્ડને ખાનગી ક્ષેત્રના અનુભવી વ્યાવસાયિકોને નિયુક્ત કરવા , તેમને ચૂકવણી કરવા અને તેમને જાળવી રાખવા માટે પૂરતી સુગમતા આપવામાં આવશે..
આનાથી ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણો, નવી આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ, સ્થાનિક અર્થતંત્રને વેગ આપવા અને આર્થિક તેમજ સામાજિક માળખાકીય સુવિધાઓ માટે નાણાકીય સંસાધનો ઉત્પન્ન કરવા માટે આ ઓછા ઉપયોગમાં લેવાયેલી અસ્કયામતોનો ઉત્પાદક ઉપયોગ કરવાનું પણ સક્ષમ થઇ શકશે.
NLMC જમીન મુદ્રીકરણની શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓના સંગ્રાહક તરીકે કાર્ય કરશે, સરકારને અસ્કયામત મુદ્રીકરણ કાર્યક્રમના અમલીકરણમાં સહાય કરશે અને ટેકનિકલ સલાહ આપશે તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
રીઅલ એસ્ટેટ માર્કેટ રિસર્ચ, કાનૂની અનુપાલન, મૂલ્યાંકન, માસ્ટર પ્લાનિંગ, ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેન્કિંગ, જમીન વ્યવસ્થાપન વગેરેમાં અસ્કયામત મુદ્રીકરણ માટે જરૂરી વિશિષ્ટ કૌશલ્યો અને તજજ્ઞતાની વ્યાપક શ્રેણીને ધ્યાનમાં રાખીને, નેશનલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ (NIIF) અને ઇન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા જેવી અન્ય વિશિષ્ટ સરકારી કંપનીઓની જેમ આમાં પણ ખાનગી ક્ષેત્રના વ્યવસાયિકોને રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
NLMC અન્ય સરકારી સંસ્થાઓ ( CPSE સહિત)ને તેમની વધારાની બિન-મુખ્ય અસ્કયામતોને ઓળખવામાં અને પ્રોફેશનલ તેમજ કાર્યદક્ષ રીતે તેનું મુદ્રીકરણ કરવામાં પણ સલાહ અને સહાકર આપશે જેથી મહત્તમ મૂલ્ય ઉપાર્જન થઇ શકે.
આવા કિસ્સાઓમાં (જેમ કે, હાલમાં ચાલી રહેલ CPSE અને વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ હેઠળ સૂચિબદ્ધ CPSE ), NLMC વધારાની જમીન અસ્કયામતના મુદ્રીકરણની કામગીરીને એજન્સી કાર્ય તરીકે હાથ ધરશે.
આ દિશામાં આગળ વધીને, નાણાં મંત્રાલયના જાહેર ઉદ્યોગ વિભાગ દ્વારા કંપની ઉભી કરવામાં આવશે અને તેના પ્રશાસનિક મંત્રાલય તરીકે કામ કરશે..
NLMCના અધ્યક્ષ, બિન-સરકારી નિદેશકોની નિયુક્તિ ગુણવત્તા આધારિત પસંદગી પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે.
હાલમાં, CPSE પાસે નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં વધારાની, બિનવપરાશની અને ઓછા વપરાશ વાળી બિન-મુખ્ય અસ્કયામતો જમીન અને ભવનોના સ્વરૂપમાં છે.
આનાથી CPSE ની ક્લોઝર પ્રક્રિયા વધુ ઝડપથી બનશે અને સરકારી માલિકીની CPSE ના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશની પ્રક્રિયા વધુ સરળ બની શકશે.
સર્વેક્ષણ જોવા મળ્યું છે કે વર્ષ 2018-19ને રોજગારી નિર્માણ માટે એક સારા વર્ષ તરીકે જોવામાં આવ્યું છે.
NSAP ના 2.82 કરોડ લાભાર્થીઓની માટે 2814.50 કરોડ રૂપિયાની રકમ જાહેર કરવામાં આવી છે.
આર્થિક સર્વેક્ષણ 2020-21 જણાવે છે કે ગયા વર્ષની સરખામણીએ વર્ષ 2020-21મા0 ટકાવારીના રૂપમાં (કેન્દ્ર અને રાજ્યનો) સામાજિક ક્ષેત્રના ખર્ચમાં વધારો થયો છે.
સર્વેક્ષણ જણાવે છે કે, સરકારે આત્મનિર્ભર ભારત રોજગાર યોજના અંતર્ગત રોજગારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રોત્સાહકો આપ્યા છે.
પીએમ જન ધન યોજનામાં મહિલા લાભાર્થીઓના બેન્ક ખાતાઓમાં ત્રણ મહિનાઓ માટે પાંચસો-પાંચસો રૂપિયાની રકમ ડિજિટલ માધ્યમથી ટ્રાન્સફર કરવામાં આવી છે કે જે કુલ આશરે 20.64 કરોડ રૂપિયાની રકમ હતી.
બદલાતા શ્રમ બજારોના પ્રવાહો સાથે આ કાયદાઓને તાલ બદ્ધ કરવા માટે વર્તમાન કેન્દ્રીય શ્રમ કાયદાઓને ચાર શ્રમ સંહિતામાં તર્કબદ્ધ અને વધુ સરળ બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમ કે I) વેતન પર કોડ, 2019, ii) ઔદ્યોગિક સંબંધો કોડ, 2020, iii) વ્યાવસાયિક સુરક્ષા, આરોગ્ય અને કાર્યની સ્થિતિ કોડ, 2020 અને iv) સામાજિક સુરક્ષા ઉપરનો કોડ, 2020..
સર્વેક્ષણમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે કોવિડ-19 ના કારણે આરોગ્ય ક્ષેત્રની અંદર મહામારી સામેની લડાઈમાં વિશેષ જરૂરિયાતો માટે ફાળવણીની વર્ષા થઈ છે.
કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્યોનો સામાજિક સેવાઓ ઉપરનો ખર્ચ (શિક્ષણ, આરોગ્ય અને અન્ય સામાજિક ક્ષેત્રો) જીડીપીના એક ભાગ તરીકે સંયુક્ત રીતે વર્ષ 2019-20 (સંશોધિત અનુમાન)માં 7.5% થી વધીને 2020-21 (મૂલ્યાંકન પહેલા) 8.8 % થઈ ગયો છે.
63 લાખ મહિલા સ્વ સહાય જૂથો માટે ગિરવી મૂક્યા વિના આપવામાં આવતા ધિરાણની મર્યાદા 10 લાખ રૂપિયાથી વધારીને 20 લાખ રૂપિયા સુધીની કરી દેવામાં આવી છે કે જે 6.85 કરોડ પરિવારોને સહાયતા કરશે..
સરકારે કોવિડ-19 ના કારણે ઉત્પન્ન થયેલ પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે અનેક પગલાંઓ ભર્યા છે.
શહેરી ક્ષેત્રોને આવરી લેતા ત્રિ-માસિક પીએલએફએસમાં 2019ની ચોથા ત્રિ-માસની સરખામણીએ વર્ષ 2020ના ચોથા ત્રિ-માસમાં રોજગારની સ્થિતિમાં સુધારો થયો છે..
ઓનલાઈન શિક્ષણ અને રિમોટ વર્કિંગના કારણે ડેટા નેટવર્ક સુધીની પહોંચ અને , ઇલેક્ટ્રોનિક સાધનો જેવા કે કમ્પ્યુટર, લેપટોપ, સ્માર્ટ ફોન્સ વગેરેના મહત્વમાં ઉમેરો થયો છે.
NSAP ના 2.82 કરોડ લાભાર્થીઓની માટે 2814.50 કરોડ રૂપિયાની રકમ જાહેર કરવામાં આવી છે.
આર્થિક સર્વેક્ષણ 2020-21 જણાવે છે કે ગયા વર્ષની સરખામણીએ વર્ષ 2020-21મા0 ટકાવારીના રૂપમાં (કેન્દ્ર અને રાજ્યનો) સામાજિક ક્ષેત્રના ખર્ચમાં વધારો થયો છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી સુશ્રી નિર્મલા સિતારમણે આજે સંસદમાં આર્થિક સર્વેક્ષણ 2020-21 રજૂ કર્યું હતું.
સર્વેક્ષણ અનુસાર કુલ 189 દેશોમાંથી ભારતનો એચડીઆઈમાં ક્રમાંક 2018મા 129ની સરખામણીએ 2019મા 131 નોંધાયો છે.
શહેરી ક્ષેત્રોને આવરી લેતા ત્રિ-માસિક પીએલએફએસમાં 2019ની ચોથા ત્રિ-માસની સરખામણીએ વર્ષ 2020ના ચોથા ત્રિ-માસમાં રોજગારની સ્થિતિમાં સુધારો થયો છે.
બદલાતા શ્રમ બજારોના પ્રવાહો સાથે આ કાયદાઓને તાલ બદ્ધ કરવા માટે વર્તમાન કેન્દ્રીય શ્રમ કાયદાઓને ચાર શ્રમ સંહિતામાં તર્કબદ્ધ અને વધુ સરળ બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમ કે I) વેતન પર કોડ, 2019, ii) ઔદ્યોગિક સંબંધો કોડ, 2020, iii) વ્યાવસાયિક સુરક્ષા, આરોગ્ય અને કાર્યની સ્થિતિ કોડ, 2020 અને iv) સામાજિક સુરક્ષા ઉપરનો કોડ, 2020.
તેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે માર્ચ 2020મા જાહેર કરવામાં આવેલ પીએમજીકેવાય યોજના અંતર્ગત બે હપ્તામાં 1000 રૂપિયાની રોકડ રકમનું હસ્તાંતરણ કરવામાં આવ્યું અને રાષ્ટ્રીય સામાજિક સહાયતા કાર્યક્રમ (NSAP) અંતર્ગત વર્તમાન વૃદ્ધ વયના લોકો, વિધવાઓ અને દિવ્યાંગ લાભાર્થીઓને પાંચસો-પાંચસો રૂપિયાની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
તેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે માર્ચ 2020મા જાહેર કરવામાં આવેલ પીએમજીકેવાય યોજના અંતર્ગત બે હપ્તામાં 1000 રૂપિયાની રોકડ રકમનું હસ્તાંતરણ કરવામાં આવ્યું અને રાષ્ટ્રીય સામાજિક સહાયતા કાર્યક્રમ ( NSAP ) અંતર્ગત વર્તમાન વૃદ્ધ વયના લોકો, વિધવાઓ અને દિવ્યાંગ લાભાર્થીઓને પાંચસો-પાંચસો રૂપિયાની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
સર્વેક્ષણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2020-21 દરમિયાન 21 જાન્યુઆરી 2021 સુધીમાં કુલ 311.92 કરોડ વ્યક્તિ દિવસોનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું અને કુલ 65.09 લાખ વ્યક્તિગત લાભાર્થી કાર્યો અને 3.28 લાખ જળ સંરક્ષણને લગતા કાર્યો પૂર્ણ કરવામાં આવ્યા છે.
દેશે જરૂરી દવાઓ, હેન્ડ સેનિટાઇઝર્સ, સુરક્ષાત્મક સાધનો જેવા કે માસ્ક, પીપીઈ કીટ્સ, વેન્ટીલેટર્સ, કોવિડ-19 ટેસ્ટિંગ અને ટ્રીટમેન્ટ સુવિધાઓમાં આત્મનિર્ભરતા હાંસલ કરી છે.
છેલ્લા વર્ષો દરમિયાન સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલ વિકાસ અને કલ્યાણકારી યોજનાઓની સાથે સાથે આ રાહતના પગલાઓ વડે દેશને કોવિડ-19 મહામારીની અસરને હળવી કરવામાં મદદ મળી છે અને તે સતત પ્રગતિશીલ ( V-shaped ) આર્થિક રિકવરીની દિશામાં આગળ વધી શક્યો છે..
બે સ્વદેશમાં જ ઉત્પાદન થયેલ રસીઓના માધ્યમથી વિશ્વનો સૌથી મોટો કોવિડ-19 રસીકરણ કાર્યક્રમ 16 જાન્યુઆરી, 2021ના રોજ દેશમાં પ્રારંભ થયો છે..
છેલ્લા વર્ષો દરમિયાન સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલ વિકાસ અને કલ્યાણકારી યોજનાઓની સાથે સાથે આ રાહતના પગલાઓ વડે દેશને કોવિડ-19 મહામારીની અસરને હળવી કરવામાં મદદ મળી છે અને તે સતત પ્રગતિશીલ (V-shaped) આર્થિક રિકવરીની દિશામાં આગળ વધી શક્યો છે.
20 ડિસેમ્બર, 2020ના રોજ કર્મચારી પ્રોવિડન્ટ ફંડ ઓર્ગેનાઇઝેશન ( EPFO )નો નેટ પે રોલ ડેટા દર્શાવે છે કે ઇપીએફઓમાં નવા સબ્સ્ક્રાઇબર્સની સંખ્યામાં 2018 -19 માં 61.1 લાખની સરખામણીએ 2019-20મા 78.58 લાખ જેટલો કુલ વધારો થયો છે.
20 ડિસેમ્બર, 2020ના રોજ કર્મચારી પ્રોવિડન્ટ ફંડ ઓર્ગેનાઇઝેશન (EPFO)નો નેટ પે રોલ ડેટા દર્શાવે છે કે ઇપીએફઓમાં નવા સબ્સ્ક્રાઇબર્સની સંખ્યામાં 2018-19 માં 61.1 લાખની સરખામણીએ 2019-20મા 78.58 લાખ જેટલો કુલ વધારો થયો છે.
તે ભારતમાં મહિલાઓના એકંદરે ઓછા એલએફપીઆર સ્તર માટેનું કારણ દર્શાવે છે.
સરકારે માર્ચ 2020મા પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ યોજના (PMGKY) અંતર્ગત 1.70 લાખ કરોડ રૂપિયાનું સૌપ્રથમ રાહત પેકેજ અને મે 2020મા આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન અંતર્ગત 20 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વ્યાપક પ્રોત્સાહન કમ રાહત પેકેજ જાહેર કર્યું હતું.
મહાત્મા ગાંધી નરેગા અંતર્ગત પગાર ભથ્થા 1 એપ્રિલ 2020થી લાગુ થયેલ અસરથી 20 રૂપિયાથી વધીને 182 રૂપિયા અને તેનાથી વધીને હવે 202 રૂપિયા કરવામાં આવ્યા છે કે જે શ્રમિકોને વાર્ષિક વધારાની 2000 રૂપિયાની રકમ પૂરી પાડશે..
63 લાખ મહિલા સ્વ સહાય જૂથો માટે ગિરવી મૂક્યા વિના આપવામાં આવતા ધિરાણની મર્યાદા 10 લાખ રૂપિયાથી વધારીને 20 લાખ રૂપિયા સુધીની કરી દેવામાં આવી છે કે જે 6.85 કરોડ પરિવારોને સહાયતા કરશે.
સરકારે માર્ચ 2020મા પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ યોજના ( PMGKY ) અંતર્ગત 1.70 લાખ કરોડ રૂપિયાનું સૌપ્રથમ રાહત પેકેજ અને મે 2020મા આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન અંતર્ગત 20 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વ્યાપક પ્રોત્સાહન કમ રાહત પેકેજ જાહેર કર્યું હતું.
સમીક્ષામાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે સમય વપરાશ સર્વે 2019 દર્શાવે છે કે મહિલાઓ પોતાના પુરુષ સમકક્ષોની સરખામણીએ પોતાના પરિવારના સભ્યો માટે વેતન વિનાના ઘરેલુ અને કાળજી આપનારી સેવાઓ ઉપર વધુ સમય વિતાવે છે.
આ સમયગાળા દરમિયાન આશરે 1.64 કરોડ વધારાની રોજગારીનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં ગ્રામીણ ક્ષેત્રમાં આશરે 1.22 કરોડ અને શહેરી ક્ષેત્રમાં 0.42 કરોડ રોજગારનો સમાવેશ થાય છે.
એનએફએચએસ – 4 ની સરખામણીએ એનએફએચએસ – 5મા મોટાભાગના પસંદ કરાયેલ રાજ્યોમાં નવજાત શિશુ મૃત્યુદર અને પાંચ વર્ષથી ઓછી વયના બાળકોના મૃત્યુદરમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો.
આયુષ્માન ભારત અંતર્ગત પ્રધાનમંત્રી જન ઔષધિ યોજના શરૂ થવાના કારણે આ ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો..
એચડીઆઈ માનાંકોના પેટા ઘટક અનુસારના પ્રદર્શન મુજબ જોવામાં આવે તો ભારતની “માથા દીઠ કુલ રાષ્ટ્રીય આવક (2017 પીપીપી $) 2018મા 6427 અમેરિકી ડોલરથી વધીને 2019મા 6681 અમેરિકી ડોલર જેટલી થઈ ગઈ છે અને “જન્મ સમયે અપેક્ષિત આયુષ્ય” અનુક્રમે 69.4 થી વધીને 69.7 વર્ષ જેટલું વધ્યું છે..
સર્વેમાં સલાહ આપવામાં આવી છે કે કાર્યના સ્થળ ઉપર ભેદભાવ વગરની પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂર છે જેમ કે વેતન અને કરિયરમાં પ્રગતિ, કામના પ્રોત્સાહકોમાં સુધારો જેમાં મહિલા કર્મચારીઓ માટે અન્ય મેડિકલ અને સામાજિક સુરક્ષા લાભોનો સમાવેશ થાય છે..
આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં, નવજાત શિશુ મૃત્યુ દરની સાથે એનએફએચએસ-5ના પરિણામોમાં આરોગ્ય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રકચર અને આરોગ્ય કાળજી ડિલિવરીમાં ચોકસાઇને મજબૂત કરવાની ઈચ્છા શક્તિ પ્રતિબિંબિત થતી જોવા મળે છે.
આર્થિક સર્વેક્ષણમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે સમાજના દરેક તબક્કાને ઓનલાઈન ડિજિટલ શિક્ષણના માધ્યમ હેઠળ લાવવા માટે રચનાત્મક પગલાઓ ભરવામાં આવ્યા હતા..
લોકડાઉનના શરૂઆતના પગલાં જેવા કે સામાજિક અંતર જાળવવું, પ્રવાસ માટેની માર્ગદર્શિકાઓ, હાથ ધોવાની પ્રવૃત્તિ, માસ્ક પહેરવા વગેરેને કારણે રોગને ફેલાતો અટકાવી શકાયો છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી સુશ્રી નિર્મલા સિતારમણે આજે સંસદમાં આર્થિક સર્વેક્ષણ 2020-21 રજૂ કર્યું હતું..
સરકારે કોવિડ-19 ના કારણે ઉત્પન્ન થયેલ પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે અનેક પગલાંઓ ભર્યા છે.
ત્રણ મહિનાઓ માટે આશરે 8 કરોડ પરિવારોને મફત ગેસના સિલિન્ડરોની ફાળવણીની પ્રવૃત્તિ પણ હાથ ધરવામાં આવી હતી.
પોર્ટલ દ્વારા સોર્સ કરાયેલી લોન અરજીઓ પર લેવામાં આવેલ અંતિમ ક્રેડિટ નિર્ણય ધિરાણકર્તાઓ દ્વારા લેવામાં આવે છે અને મંજૂર લોનના ખાતાઓ પર દેખરેખ રાખવામાં આવે છે, જેમાં પછીથી નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ (NPA) તરીકે લેન્ડર્સ દ્વારા વર્ગીકૃત કરાયેલા કોઈપણ ખાતામાં વસૂલાતને અસર કરવાના પગલાંનો સમાવેશ થાય છે.
આવા ક્રેડિટ માર્કેટપ્લેસ પર ઓનબોર્ડિંગ ધિરાણકર્તાઓ દ્વારા તેમની પોતાની આંતરિક મંજૂરીઓ અનુસાર કરવામાં આવે છે એમ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું..
લોન ખાતાઓની સંખ્યા અને વિતરિત રકમની રાજ્યવાર વિગતો ANNEX પર છે..
ભાગવત કિસનરાવ કરાડ દ્વારા આજે રાજ્યસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં આ વાત કહી હતી..
લોનના સંચાલન પર, મંત્રીએ જણાવ્યું કે લોન મૂલ્યાંકન અને પ્રક્રિયા ધિરાણકર્તાઓની સંબંધિત શાખાઓ અને લોન પ્રક્રિયા કેન્દ્રો દ્વારા કરવામાં આવે છે.
મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે પોર્ટલ ફક્ત તેના પર ઓનબોર્ડ થયેલા ધિરાણકર્તાઓ દ્વારા ઝડપી સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી માટેનું પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરે છે.
વધુમાં, મંત્રીએ જણાવ્યું કે ઘણા ધિરાણકર્તાઓ રિટેલ, માઇક્રો, નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSMEs) વગેરે જેવા વિવિધ સેગમેન્ટમાં લોન ગ્રાહકો સાથે જોડાવા માટે psbloansin59minutes.com, paisabazaar.com, CredAvenue, ટ્રેડ રિસીવેબલ્સ ડિસ્કાઉન્ટિંગ સિસ્ટમ (TReDS) પ્લેટફોર્મ વગેરે જેવા ડિજિટલ ક્રેડિટ માર્કેટપ્લેસ સાથે જોડાય છે અથવા સંકલિત કરે છે.
25.9.2018 ના રોજ psbloansin59minutes.com પોર્ટલની શરૂઆત થઈ ત્યારથી, 28.2.2022 સુધી, રૂ.39,580 કરોડની 2,01,863 દરખાસ્તોમાં બિઝનેસ લોન કેટેગરીમાં વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે અને રૂ.1,689 કરોડની 17,791 દરખાસ્તોમાં રિટેલ લોન શ્રેણીમાં વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે.
આવકવેરા વિભાગે 14.03.2022 ના રોજ ઉત્તર ભારતમાં સક્રિય એક અગ્રણી રિયલ એસ્ટેટ જૂથના કિસ્સામાં શોધ અને જપ્તીની કામગીરી હાથ ધરી હતી.
તદુપરાંત, 11 લોકર અંકુશ હેઠળ મૂકવામાં આવ્યા છે અને તેને હવે સંચાલિત કરાશે..
સર્ચ કાર્યવાહીમાં રૂ.25 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી રોકડ અને રૂ.5 કરોડની જ્વેલરી જપ્ત કરવામાં આવી છે.
સર્ચ એક્શનમાં દિલ્હી અને એનસીઆર, ચંદીગઢ, લુધિયાણા, લખનૌ અને ઈન્દોરમાં 45થી વધુ જગ્યાઓ આવરી લેવામાં આવી હતી..
પુરાવાઓના અવલોકનથી વધુ જાણવા મળે છે કે તેમાં એવા રોકાણકારોની વિગતો છે કે જેમની પાસેથી જૂથને રૂ.450 કરોડની રોકડ લોન મળી છે..
વિવિધ પ્રોજેક્ટ્સના મુખ્ય કર્મચારીઓ/વ્યવસાયના વડાઓએ જૂથની મોડસ ઓપરેન્ડી દર્શાવી છે અને સ્વીકાર્યું છે કે જૂથે તેના ગ્રાહકો પાસેથી 'ઓન-મની' બિનહિસાબી રોકડ સ્વીકારીને બિનહિસાબી આવક ઊભી કરી છે જે એકાઉન્ટના નિયમિત પુસ્તકોમાં નોંધાયેલ નથી.
જપ્ત કરાયેલા પુરાવાઓમાં 10 વર્ષથી વધુ સમયથી વિવિધ ગ્રાહકો પાસેથી જૂથની બિનહિસાબી 'ઓન-મની' રોકડ રસીદનો ડેટા છે.
સર્ચ દરમિયાન હાર્ડ કોપી દસ્તાવેજો અને ડિજિટલ ડેટા સહિત મોટી સંખ્યામાં ગુનાહિત પુરાવાઓ મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
અત્યાર સુધીમાં રૂ.3,000 કરોડથી વધુની આવી ‘ઓન-મની’ પ્રાપ્તિના પુરાવા એકત્ર કરવામાં આવ્યા છે..
મીઠાના કાળા કાયદાનો વિરોધ કરીને અંગ્રેજી શાસનમાં લૂણો લગાડવાની સાથે જ તેમણે ભારતની આઝાદીનો જાણે પાયો નાખી દીધો હતો .
ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ આ પદયાત્રાનો લીલીઝંડી બતાવીને આરંભ કરાવશે .
ઉલ્લેખનીય છે કે કોચરબ આશ્રમ , ગાંધીજી દ્વારા 1915 માં અમદાવાદના પાલડી ગામમાં સ્થાપિત પ્રથમ આશ્રમ હતો .
600 થી વધુ કર્મચારીઓ આ પદયાત્રામાં સામેલ થાય એવી સંભાવના છે ..
અમદાવાદમાં સ્થિત ભારત સરકારના તમામ કાર્યાલયોને આ પદયાત્રામાં સામેલ થવા માટે આમંત્રિત કરાયા છે .
પ્રિન્સિપાલ એકાઉન્ટન્ટ જનરલ ( ઓડિટ - 2), ગુજરાતના કાર્યાલયને આ જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે .
1917 માં પ્લેગ ફેલ જવાના કારણે ગાંધીજી સાબરમતી આશ્રમ ચાલ્યા ગયા હતા .
6 એપ્રિલે તેમણે દાંડીમાં નીમક બનાવીને નીમકનો કાળો કાયદો તોડ્યો અને અહિંસાના સિદ્ધાંત પર તેમણે સવિનય કાનૂન ભંગનો પ્રારંભ કર્યો હતો .
2 એપ્રિલ , 2022 ના શનિવારે એક પદયાત્રાનું આયોજન કર્યુ છે .
તેમની આ દાંડીયાત્રા દરમિયાન ગાંધીજી 2 એપ્રિલ , 1930 ના રોજ માર્ગમાં ડીંડોલી ગામમાં રોકાયા હતા અને વાંઝ ગામમાં રાતવાસો કર્યો હતો .
દેશની આઝાદીની લડાઈની આ ઐતિહાસિક ઘટના વિશે લોકો જાણે અને ગાંધીજીની સિદ્ધાંતોનો પરિચય મેળવે એ હેતુથી નગર રાજભાષા કાર્યાન્વયન સમિતિ , અમદાવાદે કોચરબ આશ્રમથી સાબરમતી આશ્રમ સુધી તા .
12 માર્ચ , 1930 ના રોજ ગાંધીજીએ સાબરમતી આશ્રમથી દાંડી માટે પદયાત્રા શરૂ કરી અને તેઓ 5 એપ્રિલે દાંડી પહોંચ્યા હતા , જ્યાં મીઠાના કાળા કાયદાનો સવિનય ભંગ કરીને અંગ્રેજી શાસનને ભારતમાંથી સમૂળગો જાકારો આપવા આહ્વાન કર્યુ હતું .
આ જ દિવસને ધ્યાનમાં રાખીને અમદાવાદમાં 2 એપ્રિલે કોચરબ આશ્રમથી સાબરમતી આશ્રમ સુધીની પદયાત્રાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે ..
અમદાવાદમાં 2 એપ્રિલ , 2022 ના રોજ યોજનાર આ પદયાત્રાનો ઉદ્દેશ રાજભાષા હિન્દી તથા સ્વતંત્રતાના 75 મા વર્ષમાં ગાંધીજીના સિદ્ધાંતો પ્રત્યે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે .
ઉલ્લેખનીય છે કે 12 માર્ચ , 1930 ના રોજ ગાંધીજીએ સાબરમતી આશ્રમથી દાંડી માટે પદયાત્રા શરૂ કરી અને 5 એપ્રિલના રોજ તેઓ દાંડી પહોંચ્યા હતા .
આ વધારો સ્વીકૃત ફોર્મ્યુલા અનુસાર છે, જે 7મા કેન્દ્રીય પગાર પંચની ભલામણો પર આધારિત છે..
મોંઘવારી ભથ્થું અને મોંઘવારી રાહત બંનેના કારણે તિજોરી પર સંયુક્ત અસર વાર્ષિક રૂ.9,544.50 કરોડ થશે.
01.01.2022 ભાવ વધારાની ભરપાઈ કરવા માટે, મૂળભૂત પગાર/પેન્શનના 31% ના વર્તમાન દર કરતાં 3% નો વધારો દર્શાવે છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થા (DA)નો વધારાનો હપ્તો અને પેન્શનરોને મોંઘવારી રાહત (DR)ને છૂટા કરવાની મંજૂરી આપી છે.
તેનાથી લગભગ 47.68 લાખ કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને 68.62 લાખ પેન્શનરોને ફાયદો થશે..
સરકારે નિયમિત સેટલમેન્ટ તરીકે IGSTમાંથી ₹29,816 કરોડ CGST અને ₹25,032 કરોડ SGSTને પતાવટ કર્યા છે.
ફેબ્રુઆરી 2022 મહિનામાં જનરેટ થયેલા ઈ-વે બિલની કુલ સંખ્યા 6.91 કરોડ છે, જે જાન્યુઆરી 2022 (6.88 કરોડ) મહિનામાં જનરેટ થયેલા ઈ-વે બિલની સરખામણીમાં ટૂંકો મહિનો હોવા છતાં, જે ઝડપી ગતિએ ધંધાકીય પ્રવૃત્તિની પુનઃપ્રાપ્તિ દર્શાવે છે..
કાઉન્સિલ દ્વારા ઇન્વર્ટેડ ડ્યુટી સ્ટ્રક્ચરને સુધારવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલા વિવિધ દર તર્કસંગત પગલાંને કારણે પણ આવકમાં સુધારો થયો છે..
કોષ્ટક માર્ચ 2021ની સરખામણીમાં માર્ચ 2022 મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલ GSTના રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે..
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ GST આવકમાં વલણો દર્શાવે છે.
રેગ્યુલર અને એડ-હોક સેટલમેન્ટ પછી માર્ચ 2022માં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક CGST માટે ₹65646 કરોડ અને SGST માટે ₹67410 કરોડ છે.
માર્ચ 2022 મહિનામાં કુલ GST આવક ₹ 1,42,095 કરોડ છે જેમાંથી CGST ₹ 25,830 કરોડ છે, SGST ₹ 32,378 કરોડ છે, IGST ₹ 74,470 કરોડ છે (માલની આયાત પર ₹ 39,131 કરોડ સહિત) અને સેસ ₹ 9,417 કરોડ (માલની આયાત પર એકત્રિત ₹ 981 કરોડ સહિત).
આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિ સાથે, ચોરી વિરોધી પ્રવૃત્તિઓ, ખાસ કરીને નકલી બિલર્સ સામેની કાર્યવાહીએ ઉન્નત GSTમાં યોગદાન આપ્યું છે.
કેન્દ્રએ મહિના દરમિયાન રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ₹18,252 કરોડનું GST વળતર પણ બહાર પાડ્યું..
નાણાકીય વર્ષ 2021-22ના છેલ્લા ક્વાર્ટર માટે સરેરાશ માસિક ગ્રોસ GST કલેક્શન અનુક્રમે પ્રથમ, બીજા અને ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં ₹1.10 લાખ કરોડ, ₹1.15 લાખ કરોડ અને 1.30 લાખ કરોડના સરેરાશ માસિક કલેક્શન સામે ₹1.38 લાખ કરોડ રહ્યું છે.
મહિના દરમિયાન, માલની આયાતમાંથી આવક 25% વધુ હતી અને આવક ઘરેલુ વ્યવહારો (સેવાઓની આયાત સહિત) ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી થયેલી આવક કરતાં 11% વધુ છે.
વધુમાં, કેન્દ્રએ આ મહિનામાં કેન્દ્ર અને રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો વચ્ચેના 50:50ના ગુણોત્તરમાં એડ-હોક ધોરણે IGSTના રૂ.20,000 કરોડની પતાવટ પણ કરી છે.
માર્ચ 2022 મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનાની GST આવક કરતાં 15% વધુ છે અને માર્ચ 2020માં GST આવક કરતાં 46% વધુ છે.
માર્ચ, 2022માં કુલ GST કલેક્શન જાન્યુઆરી 2022ના મહિનામાં એકત્ર કરાયેલા ₹1,40,986 કરોડના અગાઉના રેકોર્ડનો ભંગ કરતા સર્વકાલીન ઉચ્ચ છે..
6 એપ્રિલે તેમણે દાંડીમાં નીમક બનાવીને મીઠાનો કાળો કાયદો તોડ્યો અને અહિંસાના સિદ્ધાંત પર તેમણે સવિનય કાનૂન ભંગનો પ્રારંભ કર્યો હતો..
દેશની આઝાદીની લડાઈની આ ઐતિહાસિક ઘટના વિશે લોકો જાણે અને ગાંધીજીની સિદ્ધાંતોનો પરિચય મેળવે એ હેતુથી તથા રાજભાષા હિન્દીના વધુ ઉપયોગ અંગે જાગૃતિ વધે એ માટે નગર રાજભાષા કાર્યાન્વયન સમિતિ , અમદાવાદે કોચરબ આશ્રમથી સાબરમતી આશ્રમ સુધી આજે શનિવારે એક પદયાત્રાનું આયોજન કર્યુ હતું.
અમદાવાદ સ્થિર કેન્દ્ર સરકારની વિવિધ કચેરીઓના વડાઓએ આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ હેઠળ યોજાયેલ આ પદયાત્રાનો લીલીઝંડી બતાવીને આરંભ કરાવ્યો હતો.
અમદાવાદમાં સ્થિત ભારત સરકારના કાર્યાલયોના 600 થી વધુ વરિષ્ઠ અધિકારીઓ , કર્મચારીઓ તેમજ અગ્રણીઓ આ પદયાત્રામાં સામેલ થયા હતા.
સાબરમતી આશ્રમે પદયાત્રા સંપન્ન થયે તમામ પદયાત્રિકોએ ગાંધીજીની પ્રતિમા સમક્ષ શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી..
12 માર્ચ , 1930 ના રોજ ગાંધીજીએ સાબરમતી આશ્રમથી દાંડી માટે પદયાત્રા શરૂ કરી અને તેઓ 5 એપ્રિલે દાંડી પહોંચ્યા હતા , જ્યાં મીઠાના કાળા કાયદાનો સવિનય ભંગ કરીને અંગ્રેજી શાસનને ભારતમાંથી સમૂળગો જાકારો આપવા આહ્વાન કર્યુ હતું.
તેમની આ દાંડીયાત્રા દરમિયાન ગાંધીજી 2 એપ્રિલ , 1930 ના રોજ માર્ગમાં ડીંડોલી ગામમાં રોકાયા હતા અને વાંઝ ગામમાં રાતવાસો કર્યો હતો.
મીઠાના કાળા કાયદાનો વિરોધ કરીને અંગ્રેજી શાસનમાં લૂણો લગાડવાની સાથે જ તેમણે ભારતની આઝાદીનો જાણે પાયો નાખી દીધો હતો..
પ્રિન્સિપાલ એકાઉન્ટન્ટ જનરલ (ઓડિટ 2) , ગુજરાતના કાર્યાલયને આ યાત્રાના આયોજનની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી..
આ જ દિવસને ધ્યાનમાં રાખીને અમદાવાદમાં 2 એપ્રિલે એટલે કે આજે કોચરબ આશ્રમથી સાબરમતી આશ્રમ સુધીની પદયાત્રાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું..
ઉલ્લેખનીય છે કે 12 માર્ચ , 1930 ના રોજ ગાંધીજીએ સાબરમતી આશ્રમથી દાંડી માટે પદયાત્રા શરૂ કરી અને 5 એપ્રિલના રોજ તેઓ દાંડી પહોંચ્યા હતા.
શ્રીમતી સીતારમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે, “ 1 લાખ કરતાં વધારે મહિલા પ્રોત્સાહકોને આ યોજના શરૂ થઇ તેના છ મહિનામાં જ લાભ મળ્યો હતો.
જામીન મુક્ત વધારવા માટે , ભારત સરકારે સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા માટે ક્રેડિટ ગેરંટી ફંડ ( CGFSI) ની રચના કરી છે.
સરકાર આર્થિક વૃદ્ધિને આગળ વધારવા માટે આ ઉભરતા ઉદ્યમીઓમાં રહેલા સામર્થ્યને સમજે છે જેઓ માત્ર સંપત્તિ સર્જક નહીં પરંતુ રોજગાર સર્જક તરીકે તેમની ભૂમિકા નિભાવીને વિકાસના સહભાગી બની શકે તેમ છે.
તેઓ પોતાની જાતને ખીલવવા અને વૃદ્ધિ પામવા માટે પોતાનું એક ઉદ્યમ ઉભું કરવા માંગે છે.
વર્ષ 2019-20માં, સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયા યોજનાનો સંપૂર્ણ સમયગાળો 15મા નાણાં પંચના 2020-25ના સમયગાળાને અનુરૂપ લંબાવવામાં આવ્યો છે..
મહત્વાકાંક્ષી SC, ST અને મહિલા ઉદ્યમીઓ સમક્ષ આવી રહેલા પડકારોને ઓળખીને, સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજના 5 એપ્રિલ 2016ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ આર્થિક સશક્તિકરણ અને નોકરીઓના સર્જન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને પાયાના સ્તરેથી ઉદ્યમશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
તે કેન્દ્ર/રાજ્ય સરકારની યોજનાઓ સાથે એક કેન્દ્રિતા પણ પૂરી પાડે છે.
8,000 કરતાં વધારે હેન્ડહોલ્ડિંગ એજન્સીઓના નેટવર્ક દ્વારા, આ પોર્ટલ સંભવિત ધિરાણ લેનારાઓને ચોક્કસ તજજ્ઞતા ધરાવતી વિવિધ એજન્સીઓ જેમ કે, કૌશલ્ય કેન્દ્રો, માર્ગદર્શક સહાયતા, સાહસિકતા વિકાસ કાર્યક્રમ કેન્દ્રો, જિલ્લા ઉદ્યોગ કેન્દ્ર સાથે જોડવા માટે તબક્કાવાર માર્ગદર્શનની સુવિધા આપે છે અને તેમના સરનામાં તેમજ સંપર્ક નંબરની વિગતો પણ પૂરી પાડે છે..
કેન્દ્રીય નાણામંત્રી દ્વારા FY 2021-22ના અંદાજપત્રના વક્તવ્યમાં કરવામાં આવેલી જાહેરાતના અનુસંધાનમાં, સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજનામાં નીચે ઉલ્લેખ કર્યા મુજબના ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે : -.
ભારત ઘણું ઝડપથી વિકાસ કરી રહ્યું હોવાથી, સંભવિત ઉદ્યમીઓ અને તેમાં પણ ખાસ કરીને મહિલાઓ અને અનુસૂચિત જાતિઓ ( SC ), અનુસૂચિત જનજાતિઓ ( ST )ના ઉદ્યમીઓની આશાઓ, મહત્વાકાંક્ષાઓ અને અપેક્ષાઓમાં પણ વધારો થઇ રહ્યો છે.
આવા ઉદ્યમીઓ આખા દેશમાં ફેલાયેલા છે અને તેઓ પોતાના તેમજ તેમના પરિવાર માટે શું કરી શકે તે અંગેના વિચારો સાથે આગળ આવી રહ્યા છે.
સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયા યોજનાનો મૂળ ઉદ્દેશ મહિલાઓ, અનુસૂચિત જાતિ ( SC ) અને અનુસૂચિત જનજાતિ ( ST ) વર્ગના ઉમેદવારોમાં ઉદ્યમશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે, તેમને વિનિર્માણ, સેવાઓ અથવા ટ્રેડિંગ ક્ષેત્રમાં અને કૃષિ સાથે સંકળાયેલી પ્રવૃત્તિઓમાં ગ્રીનફિલ્ડ એન્ટરપ્રાઇઝ શરૂ કરવામાં મદદરૂપ થવાનો છે..
ધિરાણ માટે સંભવિત ઋણધારકોને બેંકો સાથે જોડવા ઉપરાંત, સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયા માટે ભારતીય લઘુ ઉદ્યોગ વિકાસ બેંક ( SIDBI ) દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલા ઑનલાઇન પોર્ટલ www.standupmitra.in દ્વારા પણ સંભવિત ઉદ્યોગ સાહસિકોને તેમનું વ્યાવસાયિક એન્ટરપ્રાઇઝ ઉભું કરવાના તેમના પ્રયાસ માટે, તાલીમથી લઇને બેંકની જરૂરિયાત અનુસાર લોનની અરજી ભરવા સુધીનું માર્ગદર્શન પૂરું પાડવામાં આવે છે.
આ યોજના હેઠળની અરજીઓ ( www.standupmitra.in ) પોર્ટલ પર ઑનલાઇન પણ કરી શકાય છે..
ધિરાણ સુવિધા પૂરી પાડવા ઉપરાંત , સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજના સંભવિત ધિરાણ લેનારાઓને હેન્ડહોલ્ડિંગ સહકારમાં વિસ્તણ કરવાની પણ પરિકલ્પના રાખે છે.
નાણાં મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું કે, “ વંચિત વર્ગના વધુને વધુ ઉદ્યમીઓને કવરેજ માટે લક્ષ્યમાં રાખવામાં આવ્યા હોવાથી, આપણે આત્મનિર્ભર ભારતના નિર્માણ તરફ નોંધનીય પ્રગતિ કરીશું.
આપણે હાલમાં સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયાની છઠ્ઠી વર્ષગાંઠ ઉજવણી રહ્યાં છીએ ત્યારે, ચાલો આ યોજનાએ ઉદ્યમીઓ અને તેમાં પણ ખાસ કરીને મહિલાઓ તેમજ અનુસૂચિત જાતિ ( SC ), અનુસૂચિત જનજાતિ ( ST )ના ઉદ્યમીઓની મહત્વકાંક્ષાઓ કેવી રીતે પૂરી કરી તેના પર એક નજર કરીએ અને આટલા વર્ષમાં આ યોજનાએ પ્રાપ્ત કરેલી સિદ્ધિઓ, તેની વિશેષ ખાસિયતો અને તેમાં થયેલી વૃદ્ધિનો ચિતાર મેળવીએ..
આ પ્રસંગે, કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, “ આપણે સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયાની છઠ્ઠી વર્ષગાંઠ ઉજવી રહ્યાં છીએ ત્યારે, આ યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 1.33 લાખ કરતાં વધારે નવા નોકરી સર્જકો અને ઉદ્યમીઓને આ યોજનાથી સુવિધા આપવામાં આવી તે જોઇને ઘણો આનંદ થાય છે.
આ યોજના SC, ST અને મહિલા ઉદ્યમીઓની ઊર્જા અને ઉત્સાહને સમર્થન આપીને તેમજ તેમના માર્ગમાં આવતા કોઇપણ અવરોધોને દૂર કરીને તેમના સપનાંઓ સાકાર કરવાની પરિકલ્પના રાખે છે..
આપણે સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજનાની છઠ્ઠી વર્ષગાંઠ ઉજવી રહ્યાં છીએ ત્યારે, ચાલો આ યોજનાની કેટલીક વિશેષતાઓ અને સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ..
આ માહિતી માંગવા કે રજૂ કરવાનું અન્ય કાયદાઓની જોગવાઇઓને આધીન હોય છે.
SEBI અધિનિયમ, 2002ની કલમ 11ની પેટ કલમ (2)ની જોગવાઇ (ib) અંતર્ગત SEBIને ભારતમાં અથવા ભારતની બહાર તેમના જેવું જ કામ કરી રહેલા બોર્ડ પાસેથી માહિતી માંગવા અથવા તેમની સમક્ષ માહિતી રજૂ કરવાની સત્તા આપવામાં આવી છે, જે સિક્યોરિટીઝના કાયદાઓના સંદર્ભમાં ઉલ્લંઘન રોકવા અને શોધવા સંબંધિત બાબતોમાં કરવામાં આવે છે.
SEBIની સ્થાપના કરવાનો મૂળ ઉદ્દેશ રોકાણકારોના હિતોનું રક્ષણ કરવાનો અને ભારતમાં સિક્યોરિટીઝ બજારોના નિયમિત તેમજ તેમના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
સાથે સાથે, તે વ્યક્તિગત નાણાકીય બજાર ગ્રાહકો (સિક્યોરિટી ધારકો, સ્થાનિક અને વિદેશી રોકાણકારો અને વીમા પોલિસી ધારકો)ના અધિકારો સુનિશ્ચિત કરે છે અને નાણાકીય ગેરરીતિઓ સામે રક્ષણ પણ આપે છે..
સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (SEBI)ની સ્થાપના સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા અધિનિયમ, 1992 હેઠળ કરવામાં આવી હતી.
જોકે, IOSCO MMoU પાસે તેમના અવકાશ હેઠળ ટેકનિકલ સહાયતાની જોગવાઇ નથી.
આ કમિશન બિન-બેંક નાણાંકીય સંસ્થાઓ, વીમા કંપનીઓ અને મધ્યસ્થીઓ, સિક્યોરિટીઝ પેઢીઓ અને બચત અને ક્રેડિટ સહકારી સંસ્થાઓ પર પોતાની સત્તાનો ઉપયોગ કરે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આજે કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (SEBI) અને મોંગોલિયાના ફાઇનાન્સિયલ રેગ્યુલેટરી કમિશન વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
ભારતની બહાર કોઇપણ સત્તામંડળને કોઇપણ માહિતી પૂરી પાડવા માટે, SEBI કેન્દ્ર સરકારની પૂર્વ મંજૂરી સાથે આવી સત્તા સાથે કોઇ વ્યવસ્થા અથવા કરાર અથવા સમજૂતી કરી શકે છે.
ફાઇનાન્સિયલ રેગ્યુલેટરી કમિશન (FRC)ની સ્થાપના 2006માં કરવામાં આવી છે, જે એક સંસદીય સત્તામંડળ છે અને તેમને બિન-બેંક ક્ષેત્ર પર દેખરેખ રાખવાની અને તેમનું નિયમન કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે; આમાં વીમા અને સિક્યોરિટીઝ બજારો પણ સામેલ છે અને માઇક્રોફાઇનાન્સ ક્ષેત્રના સહભાગીઓ પણ સામેલ છે.
આ પૃષ્ઠભૂમિમાં, FRCએ SEBIને પરસ્પર સહકાર અને ટેકનિકલ સહાયતા માટે દ્વિપક્ષીય MoU પર હસ્તાક્ષર કરવા માટે વિનંતી કરી છે.
ટેકનિકલ સહાયતા કાર્યક્રમથી સત્તામંડળોને મૂડી બજારો, ક્ષમતા નિર્માણ પ્રવૃત્તિઓ અને સ્ટાફ માટે તાલીમ કાર્યક્રમો સંબંધિત બાબતો પર પરામર્શ કરવાથી ફાયદો થશે..
સૂચિત દ્વિપક્ષીય MoU, સિક્યોરિટીઝ કાયદાના અસરકારક અમલ તરફ દોરી જતા માહિતીના આદાનપ્રદાનના માળખાને વધુ મજબૂત કરવા માટે યોગદાન આપશે અને તે ઉપરાંત, ટેકનિકલ સહાયતા કાર્યક્રમ સ્થાપવામાં પણ મદદરૂપ થશે.
SEBIની જેમ FRC પણ આંતરરાષ્ટ્રીય સિક્યોરિટીઝ કમિશન સંગઠનના બહુપક્ષીય MoU (IOSCO MMoU)માં સહ-હસ્તાક્ષરકર્તા છે.
આજદિ સુધીમાં, SEBIએ અન્ય દેશોના મૂડી બજાર નિયામકો સાથે 27 દ્વિપક્ષીય MoU પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે..
FRC સ્થિરતા અને મજબૂત આર્થિક બજારો પૂરા પાડવા માટે જવાબદાર છે.
આ ત્રણેય આધારસ્તંભ બેંકિંગથી વંચિતો માટે બેન્કિંગ, અસુરક્ષિતોને સુરક્ષા અને ભંડોળથી વંચિતો માટે ભંડોળ છે.
FY 2020-21 દરમિયાન કોવિડ-19 મહામારીના કારણે ઉભા થયેલા અવરોધને બાદ કરતા આ યોજના શરૂ થઇ ત્યારથી અત્યાર સુધીના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના ( PMMY ) એ લાખો મહત્વાકાંક્ષીઓનાં સપનાંઓને પાંખો આપી છે અને તેમને પોતે મૂલ્યવાન હોવાનો તેમજ સ્વતંત્ર હોવાનો અહેસાસ કરાવ્યો છે..
68 % કરતાં વધારે લોન ખાતાઓ મહિલાઓના નામે મંજૂર કરવામાં આવ્યા છે અને 22 % લોન નવા ઉદ્યમીઓને આપવામાં આવી છે જેમણે આ યોજના શરૂ થઇ ત્યારથી અન્ય કોઇ લોન લીધી નહોતી.
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “ પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના ( PMMY) શરૂ કરવા પાછળનું મુખ્ય પ્રેરક બળ સુક્ષ્મ , લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગોને કોઇપણ મુશ્કેલી વગર /વિના અવરોધે સંસ્થાકીય ધિરાણ પૂરું પાડવાનું છે.
658.25 કરોડ કરતાં વધારે રકમ SIDBI દ્વારા MLI ને ઋણધારકોના ખાતામાં સબસિડીની રકમ તરીકે જમા કરાવવા માટે આપવામાં આવ્યા છે..
આપણે હાલમાં પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના ( PMMY )ના આધારસ્તંભ દ્વારા નાણાકીય સમાવેશીતા પૂરી પાડવાની 7મી વર્ષગાંઠ ની ઊજવણી કરી રહ્યા છીએ ત્યારે, ચાલો આ યોજનાના કેટલાક મુખ્ય પરિબળો અને તેની સિદ્ધિઓ પર એકનજર કરીએ..
આ યોજના નાના ઉદ્યમીઓને ધિરાણની પહોંચ પૂરી પાડવાના ઉદ્દેશ સાથે અમલમાં મૂકવામાં આવી રહી છે.
પાત્રતા ધરાવતા તમામ ઋણધારકો માટે 12 મહિનાના સમયગાળા સુધી PMMY હેઠળ આપવામાં આવેલી શિશુ લોનની ઝડપી પરત ચુકવણી પર 2 % વ્યાજ સબસિડીની જોગવાઇ.
PMMY ની શરૂઆત પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા 8 એપ્રિલ 2015ના રોજ કરવામાં આવી હતી.
હાલમાં ચાલી રહેલા આ કાર્યક્રમ હેઠળ, આ ત્રણેય હેતુઓને ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને અને બહુવિધ- હિતધારકોનો સહયોગપૂર્ણ અભિગમ અપનાવીને સિદ્ધ કરવામાં આવી રહ્યા છે, અને સાથે સાથે સેવાઓથી વંચિતોને સેવાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવી રહી છે..
તમામ મુદ્રા લાભાર્થીઓને શુભેચ્છા અને અભિનંદન આપતા અને અન્ય સંભવિત ઋણધારકોને આગળ આવીને રાષ્ટ્રનિર્માણની પ્રક્રિયામાં સહભાગી થવા માટે અનુરોધ કરતા શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું હતું કે, “ પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના કુલ મંજૂર કરવામાં આવેલી લોનમાંથી 51 % લોન SC / ST / OBC શ્રેણીના ઋણધારકોને મંજૂર કરવામાં આવી છે, તે સાથે આ યોજના સામાજિક ન્યાય માટે છે અને આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા પરિકલ્પના કરવામાં આવેલી ‘ સબકા સાથ , સબકા વિકાસ ’ ની ભાવનાને ખરા અર્થમાં સાકાર કરે છે.
PMMY દ્વારા વ્યવસાયના માહોલની થીમ અને વ્યાપક સ્તરે રોજગારીની તકો અંગે નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, “ આ યોજનાથી સૌના માટે સક્ષમકર્તા માહોલનું સર્જન થયું છે જેમાં ખાસ કરીને લઘુ ઉદ્યોગોને મદદ મળી છે અને તનાથી પાયાના સ્તરે વ્યાપક પ્રમાણમાં રોજગારીનું સર્જન કરવામાં મદદ મળી છે.
FI ના ત્રણ આધારસ્તંભોમાંથી એક – ભંડોળથી વંચિતોને ભંડોળ છે, જે PMMY દ્વારા FI ઇકોસિસ્ટમમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે.
હાંસિયામાં ધકેલાયેલા અને સામાજિક-આર્થિક રીતે અવગણવામાં આવેલા વર્ગોને આર્થિક સહાય પૂરી પાડવાની દિશામાં હાથ ધરવામાં આવેલી આ પહેલ છે.
PMMY માં તમામ હિતધારકોની નાણાકીય જરૂરિયાતો પર ધ્યાન આપવામાં આવે છે જેમાં ઉભરતા ઉદ્યમીઓથી માંડીને સખત પરિશ્રમી ખેડૂતો સહિત તમામને આ યોજનાની વિવિધ પહેલ દ્વારા સમાવી લેવામાં આવે છે..
વર્ષ અનુસાર મંજૂર કરવામાં આવેલી રકમની વિગતો નીચે મુજબ છે : -.
પરફોર્મન્સ : 25.03.2022 સુધીમાં, SIDBI ને રીલિઝ કરવામાં આવેલા રૂપિયા 775 કરોડમાંથી રૂ .
ચાલો, આ PMMY ના મુખ્ય પરિબળો અને 7 વર્ષમાં તેણે પ્રાપ્ત કરેલી સિદ્ધિઓ પર એકનજર કરીએ :.
ધિરાણ પ્રવાહના મુદ્દે રાજ્ય મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, “PMMY હેઠળ ધ્યાન આપવામાં આવતી અન્ય એક મહત્વની બાબત, નીતિ આયોગ દ્વારા ઓળખી કાઢવામાં આવેલા ‘ મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લા ’ માંથી વધતી સંખ્યામાં લાભાર્થીઓ સુધી ધિરાણ લંબાવવા માટે સમર્થ બનવાની છે અને આ પ્રકારે આવા ધિરાણ ઇચ્છુક જિલ્લાઓમાં ધિરાણનો પ્રવાહ સક્ષમ કરવાની છે.
આપણે આ યોજનીની 7મી વર્ષગાંઠની ઊજવણી કરી રહ્યાં છીએ ત્યારે, કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, “ આવક ઉભી કરવાની પ્રવૃત્તિઓનું સર્જન કરવા માટે આ યોજના હેઠળ 34.42 કરોડ લોન ખાતાઓ માટે રૂપિયા 18.60 લાખ કરોડ રૂપિયા મંજૂર કરવામાં આવ્યા તે ખરેખર ખૂબ જ નોંધનીય બાબત છે.
રાજ્ય મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું કે, “34.42 કરોડ ખાતાધારકોને સહાય પૂરી પાડીને , આ યોજના શરૂ થઇ ત્યારથી છેલ્લા સાત વર્ષમાં , મહત્વાકાંક્ષી ઉદ્યોગસાહસિકો સુધી સફળતાપૂર્વક પહોંચી રહી છે.
દેશમાં આર્થિક સમાવેશીતા ( FI ) કાર્યક્રમનો અમલ ત્રણ આધારસ્તંભ પર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
પારદર્શકતા અને હરીફાઇને ધ્યાનમાં રાખીને e-NAMને કૃષિ બજારમાં લાવવામાં આવ્યું છે.
ભારતમાં તૈયાર કરવામાં આવેલી ‘ ન્યૂમોકોકલ વેક્સીન ’ હાલમાં માત્ર 5 રાજ્યો પૂરતું સિમિત છે તેને દેશભરમાં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત, 2021-2026 દરમિયાન પાંચ વર્ષમાં રૂપિયા 1,41,678 કરોડની કુલ આર્થિક ફાળવણી સાથે શહેરી સ્વચ્છ ભારત મિશનને કાર્યાન્વિત કરવામાં આવશે.
અંદાજપત્રમાં એવી પણ જોગવાઇ કરવામાં આવી છે કે, ડિવિડન્ડની આવક પર અગ્રીમ કરની જવાબદારી ડિવિડન્ડની ચુકવણી અથવા તેની જાહેરાત પછી જ ઉત્પન્ન થાય છે.
એક રાષ્ટ્ર, એક રેશન કાર્ડ યોજના 32 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં અમલમાં છે અને 69 કરોડ લાભાર્થીઓ સુધી તે પહોંચી છે.
આ પ્રકારે કર્મચારીઓ પર સિંગલ નોંધણી, લાઇસન્સ પ્રાપ્ત કરવું અને ઑનલાઇન રિટર્ન સાતે અનુપાલનનું ભારણ ઓછું કરવામાં આવશે..
મંત્રીશ્રીએ કહ્યું હતું કે, આની સાથે સાથે આપણે આફણા કરદાતાઓ પર લઘુતમ બોજો નાંખવો જોઇએ.
તેમણે વીમા ક્ષેત્રમાં સ્વીકાર્ય FDIની મર્યાદા 49 ટકાથી વધારીને 74 ટકા સુધી લઇ જવા માટે અને આવશ્યક સુરક્ષા સાથે વિદેશી માલિકી અને નિયંત્રણની મંજૂરી આપવા માટે વીમા અધિનિયમ, 1938માં સુધારો કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
આનાથી એવા લોકોને લાભ થશે જેઓ 5 કરોડ રૂપિયાથી 10 કરોડ રૂપિયા સુધીના 95 ટકા વ્યવહારો ડિજિટલ માધ્યમથી કરી રહ્યાં છે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, વધુમાં વધુ દેશો સાથે આવી પહેલ શરૂ કરવામાં આવશે..
સરકાર દ્વારા લોકોને સસ્તામાં ઘર ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
નાણામંત્રી દ્વારાર ડિસેમ્બર 2019માં જાહેર કરવામાં આવેલી રાષ્ટ્રીય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઇપલાઇન ( NIP) પોતાની રીતે એક અનોખી અને સંપૂર્ણપણે સરકારી પહેલ પર આધારિત યોજના છે.
e-NAMમાં લગભગ 1.68 કરોડ ખેડૂતોએ નોંધણી કરાવેલી છે અને તેના માધ્યમથી રૂપિયા 1.14 લાખ કરોડનો વેપાર થયો છે.
નાણાં મંત્રીએ આવકવેરા રીટર્ન ભરવામાં વરિષ્ઠ નાગરિકોને રાહત આપીને આવકવેરા પ્રક્રિયાઓની સમય મર્યાદાઓમાં ઘટાડો, દાવા સમાધાન સમિતિની રચનાની જાહેરાત કરી હતી, ફેસલેસ ITAT, INRને છૂટ, ઓડિટમાંથી મુક્તિની સમય મર્યાદમાં વધારો અને ડિવિડન્ડની આવકમાં પણ રાહત આપવાની જાહેરાત કરી છે.
તેમણે એવી પણ જાહેરાત કરી હતી કે, NGO/ ખાનગી શાળાઓ/ રાજ્યોની ભાગીદારીમાં 100 નવી સૈનિક શાળાઓનું નિર્માણ કરવામાં આવશે.
તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે , સ્થાનિક મૂલ્ય વર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અને કોઇપણ પ્રકારની વ્યસ્ત સ્થિતિઓ ટાળવા માટે રસાયણ પર કસ્ટમ ડ્યૂટીના દરમાં સુધારો કરવામાં આવશે.
નાબાર્ડ અંતર્ગત, રૂપિયા 5,000 કરોડના ભંડોળ સાથે બનાવવામાં આવેલા સુક્ષ્મ સિંચાઇ ભંડોળની રકમ વધારીને બમણી કરવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ માર્જિન મની (તફાવત નાણાં)ની જરૂરિયાત 25 ટકાથી ઘટાડીને 15 ટકા કરવાની અને કૃષિ સંબંધિત ગતિવિધીઓ માટેના ધિરાણો પર સામેલ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
માર્ગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું વધારે વિસ્તરણ કરવા માટે બીજા સંખ્યાબંધ આર્થિક કોરિડોરની યોજના ઘડવામાં આવી રહી છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, પાંચ વર્ષના સમય માટે NRFનો ખર્ચ 50 હજાર કરોડ રૂપિયા રહેશે.
મંત્રીશ્રીએ ગૃહને આશ્વાસન આપ્યું હતું કે, GSTને વધુ સરળ અને સુનિયોજિત બનાવવા માટે તેમજ વ્યક્ત ડ્યૂટી માળખા જેવી વિસંગતતાઓ દૂર કરવા માટે શક્ય હોય તેવા તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવશે..
મંત્રીશ્રીએ સોના અને ચાંદી પર કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં તર્કસંગતતા લાવવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
આ યોજના અંતર્ગત વર્ષ 2030 સુધીમાં ‘ભવિષ્ય માટે તૈયાર’ રેલવે તંત્રનું સર્જન કરવાનું છે.
બાકીના ચાર રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આગામી થોડા મહિનામાં તેની સાથે જોડવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ અંદાજપત્રમાં છ મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભો પર વિશેષ ભાર મૂકીને ન્યાય ઝડપથી ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે છેલ્લા કેટલાક વર્ષમાં ટ્રિબ્યુનોલોમાં સુધારો લાવવા માટે અનેક પગલાં ભરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
સરકારે અનુસૂચિત જાતિઓના વિસ્તારોમાં 750 એકલવ્ય મોડલ રહેણાંક શાળાઓ સ્થાપિત કરવાનું લક્ષ્ય નિર્ધારિત કર્યું છે.
નાણાં મંત્રીએ ચાર્જરના પાર્ટ્સ અને મોબાઇલના પેટા-પાર્ટ્સમાં કેટલીક મુક્તિઓ પાછી ખેંચવામાં આવશે.
રૂપિયા 1.10 લાખ કરોડના ખર્ચની લગભગ 217 યોજનાઓ મહત્વપૂર્ણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મંત્રાલયો દ્વારા પૂરી કરી દેવામાં આવી છે.
એવી પણ શક્યતા છે કે, પશ્ચિમી સમર્પિત નૂર કોરિડોર (DFC) અને પૂર્વીય DFC જૂન 2022 સુધીમાં થઇ જશે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલું, એટલા માટે ભરવામાં આવ્યું છે કારણ કે, શેરધારકો દ્વારા અગ્રીમ કર ચુકવણી કરવા પર ડિવિડન્ડની આવકની સાચી ગણતરી નહોતી થઇ શકતી..
મહિલાઓને તમામ શ્રેણીમાં તેમજ યોગ્ય સુરક્ષા સાથે રાત્રીની પાળીમાં કામ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે.
આ દિશામાં થઇ રહેલી પ્રગતી પર નજીકથી નજર રાખનારાઓ અને રોકાણકારોને અવગત કરાવવા માટે એક અસ્કયામત મુદ્રીકરણ ડેશબોર્ડ પણ તૈયાર કરવામાં આવશે.
આ સાથે જ 500 અમૃત શહેરોમાં પ્રવાહી કચરા વ્યવસ્થાપનની જોગવાઇ કરવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે , સોલર સેલ અને સોલર પેનલના તબક્કાવાર વિનિર્માણ પ્લાન અંગે અધિસૂચના આપવામાં આવશે જેથી સ્થાનિક ક્ષમતાનું નિર્માણ થઇ શકે.
આ માટે સરકારે આવનારા 5 વર્ષમાં લગભગ 1.97 લાખ કરોડ રૂપિયાની પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી છે, જેની શરૂઆત નાણાકીય વર્ષ 2021-22માંથી કરવામાં આવશે.
સાર્વજનિક બસ પરિવહન સેવાઓના વિસ્તરણ માટે આવશ્યક સહયોગ આપવાના ઉદ્દેશથી રૂપિયા 18000 કરોડના ખર્ચ એક નવી યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવશે..
સરકાર IDBI ઉપરાંત અન્ય બે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો અને એક જનરલ ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીનું ખાનગીકરણ વર્ષ 2021-22માં પૂરું કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે..
નાણાં મંત્રીએ પોતાના અંદાજપત્રના સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે , ભારે મૂડી ઉપકરણના સ્થાનિક સ્તરે વિનિર્માણની અત્યંત સંભાવાનાઓ રહેલી છે.
તેમાં , કપડાં , ચામડું અને હસ્તકળાની વસ્તુઓના નિકાસકારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ડ્યૂટી મુક્ત વસ્તુઓની આયાત પર મુક્તિને તર્કસંગત ઠેરવવાની પણ જોગવાઈ છે..
માર્ચ 2022 સુધીમાં સરકાર 8500 કિલોમીટર લાંબાના માર્ગો માટે કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ નાના સામાનો પર કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વિકાસ ઉપકરનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
વિદેશી પોર્ટફોલિયો ધરાવતા રોકારણકારો માટે અંદાજપત્રમાં ઓછા સંધિ દર પર ડિવિડન્ડમાં કર કપાતનો પ્રસ્તાવ મુકવામાં આવ્યો છે.
જુના અને બિનઉપયોગી થઇ ગયેલા વાહનોને તબક્કાવાર હટાવવા માટે એક સ્વૈચ્છિક વાહન સ્ક્રેપ નીતિની જાહેરાત કરવામાં આવશે.
આ અંતર્ગત એક કરોડ રૂપિયાથી માંડીને 5 કરોડ રૂપિયા સુધીની વાર્ષિક પ્રાપ્તિ પર રાહતની મર્યાદા વધારવાની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે..
નાણાંમંત્રીએ માછલી પકડવાના અને ફીશ લેન્ડિંગ કેન્દ્રોના વિકાસમાં પૂરતા પ્રમાણમાં રોકાણનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે.
સરકાર 2021-22માં જીવન વીમા નિગમનો IPO લાવશે જેના માટે જરૂરી ફેરફાર આ સત્રમાં લાવવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, સરકાર ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે કટીબદ્ધ છે.
અંદાજપત્ર સંબોધનના ‘ભાગ-બ’માં કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી સીતારમણે કર પ્રશાસનને સરળ બનાવવા માટે, દાવા વ્યવસ્થાપન અને પ્રત્યક્ષ કરવેરા પ્રશાસનની જટીલતાઓ સરળ બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
વિશેષ અભિયાન હાથ ધરીને કરચોરો અને ખોટા બિલ બનાવનારાઓની ઓળખ કરવા માટે ઉંડા એનાલિટિક્સ અને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
30 જાન્યુઆરી 2021 સુધીમાં 1 લાખ 10 હજારથી વધારે કરદાતાએ આ યોજના અંતર્ગત 85,000 કરોડ રૂપિયાથી વધારેના કર વિવાદો ઉકેલવાનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો છે.
લઘુતમ વેતન તમામ શ્રેણીના કામદારો માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે અને તમામ કર્મચારી રાજ્ય વીમા નિગમ અંતર્ગત આવશે.
મોટા બંદરો પોતાની રીતે પોતાની પરિચાલન સેવાઓના વ્યવસ્થાપનથી એક એવું મોડલ બનાવવાની દિશામાં આગળ વધશે જ્યાં એક ખાનગી ભાગીદાર તેમની તરફથી તેમનું વ્યવસ્થાપન કરશે.
કેપ્રોલેક્ટમ , નાઇલોન ચિપ્સ અને નાઇલોન રેસાઓ તેમજ યાર્ન પર 5 ટકાના એક સમાન BCD દર કપાતની પણ તેમણે જાહેરાત કરી હતા , મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે , આનાથી કાપડ ઉદ્યોગ , MSME અને નિકાસને ઘણી મદદ મળી રહેશે.
આ યોજના અંતર્ગત, ગામડાઓમાં મિલકતોના માલિકોને મોટી સંખ્યામાં તેમના મિલકતના માલિકીના અધિકારો આપવામાં આવી રહ્યાં છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, ઉપકરનો અમલ કરતી વખતે, અમે ગ્રાહકો પર મોટાભાગની વસ્તુઓ પર વધારાનું ભારણ ના મૂકાય તેનું ધ્યાન રાખ્યું છે..
તે અનુસાર 50 લાખ રૂપિયા સુધીની કર પાત્ર આવક અને 10 લાખ રૂપિયા સુધીની વિવાદગ્રસ્ત આવક સાથે કોઇપણ વ્યક્તિ આ સમિતિમાં પહોંચવા માટે હકદાર રહેશે અને તેને કાર્યદક્ષતા, પારદર્શિતા અને જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવા માટે સમિતિની સામે હાજર થવાની જરૂર રહેશે નહીં.
અંદાજપત્રમાં 75 વર્ષ અને તેનાથી વધુ ઉંમરના વરિષ્ઠ નાગરિકોને વધારે રાહત આપવામાં આવી છે.
તેમણે પ્રસ્તાવમાં કહ્યું હતું કે, હવે કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં કોઇ નવી છુટછાટ તેન બહાર પાડવામાં આવે તે તારીખથી બે વર્ષ પછીની 31 માર્ચ સુધી માન્ય રહેશે..
તેમણે કહ્યું હતું કે, હવે કાચા માલ સરળતાથી મળી રહે અને મૂલ્ય વર્ધિત ઉત્પાદનોની નિકાસને સરળ બનાવી શકાય તેના પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
તેમણે ટનલ શારકામના મશીન અને ચોક્કસ ઓટો પાર્ટ્સ પરથી મુક્તિ પાછી ખેંચવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો..
અંતરીક્ષ વિભાગ અંતર્ગત એક જાહેર ક્ષેત્રના સાહસ ધ ન્યૂ સ્પેસ ઇન્ડિયા લિમિટેડ ( NSIL) કેટલાક નાના ભારતીય ઉપગ્રહો સાથે બ્રાઝિલથી એમેઝોનિયા ઉપગ્રહ લઇ જનારા PSLV-CS51ને લોન્ચ કરશે..
આરોગ્ય સંબંધિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુવિધાઓમાં રોકાણમાં નોંધનીય વૃદ્ધિ કરવામાં આવી છે અને વર્ષ 2021-22ના અંદાજપત્રના અનુમાનમાં સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી માટે અંદાજપત્રીય ખર્ચ રૂ.2,23,846 કરોડ રૂપિયા છે, જ્યારે આ વર્ષના અંદાજપત્ર અનુમાનમાં 94,452 કરોડ રૂપિયા છે 137 કરોડની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે..
લદાખમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ સુધી પહોંચ માટે સરકારે લેહમાં કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી સ્થાપિત કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે..
માનવસર્જિત કાપડ માટે કાચામાલના ઇનપુટ્સ પરની ડ્યૂટીને વધુ તર્કસંગત કરવાની જરૂરિયાતનો ઉલ્લેખ કરીને નાણાં મંત્રીએ નાઇલોન ચેઇનને પોલિસ્ટર અને અન્ય માનવસર્જિત રેસાઓની હરોળમાં હાલવવાની જાહેરાત કરી હતી.
નબળા વર્ગો માટે કરવામાં આવેલા ઉપાયોના પાલનમાં નાણાં મંત્રીએ અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ અને મહિલાઓ માટે સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજના અંતર્ગત ધિરાણ પ્રવાહ સહાયતાને આગળ વધારવા અંગેની જાહેરાત કરી છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, અંદાજપત્રના પ્રસ્તાવોથી રાષ્ટ્ર પહેલા, ખેડૂતોની આવક બમણી કરવા, મજબૂત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પૂરું પાડવા, સ્વસ્થ ભારત, સુશાસન, યુવાનો માટે તકો, સૌના માટે શિક્ષણ, મહિલા સશક્તિકરણ, સહિયારો વિકાસ વગેરેના સંકલ્પ પર મજબૂત થશે.
નવા માળખા અંતર્ગત બોર્ડમાં ઓછામાં ઓછા 50 ટકા રોકાણકારો સ્વતંત્ર ડાયરેક્ટર હોવાથી મોટાભાગના ડાયરેક્ટર અને મેનેજમેન્ટ સાથે સંકળાયેલા મહત્વપૂર્ણ લોકો ભારતીય રહેશે અને નફામાં એક નિશ્ચિત હિસ્સો સામાન્ય રીતે અનામત ભંડોળ તરીકે અલગ રાખી મુકવામાં આવશે..
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, GSTને ભવિષ્યમાં વધુ સરળ બનાવવા માટે સંખ્યાબંધ ઉપાયો કરવામાં આવ્યા છે.
આવનારા વર્ષમાં બજારમાંથી કુલ ઉધારી લગભગ 12 લાખ કરોડ રૂપિયાની રહેશે..
ખેડૂતોને લાભ આપવાના આશય સાથે , નાણાં મંત્રીએ કપાસ પર ડ્યૂટી વધારવાની જાહેરાત કરી હતી.
સુનિશ્ચિત ભાવ ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે MSPની વ્યવસ્થામાં વ્યાપક પરિવર્તનો લાવવામાં આવ્યા છે જેમાં તમામ કોમોડિટી માચે ઉત્પાદન ખર્ચની સરખામણીએ ઓછામાં ઓછા દોઢ ગણા ભાવ નક્કી કરવામાં આવે છે.
અમે પહેલા બહેતર અનુપાલનના માધ્યમથી કર મહેસુલમાં વધારો લાવીને બીજી અસ્કયામતો, જેમાં ઉદ્યોગો અને જમીન પણ સામેલ છે તેના મુદ્રીકરણથી પ્રાપ્તિ વધારીને દૃઢીકરણ પ્રાપ્ત કરવાની આશા રાખીએ છીએ..
15મા નાણાં આયોગના અભિપ્રાયો અનુસાર સરકાર રાજ્યો માટે ચોખ્ખી ઉધારીની સામાન્ય ઉપલી મર્યાદા સકલ રાજ્ય ઘરેલુ ઉત્પાદના 4 ટકા પર નિર્ધારિત કરવાની મંજૂરી આપી રહી છે..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને પોતાના અંદાજપત્ર સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે, મહામારી હોવા છતાં, દુનિયા એક નવા રૂપમાં ઉભરતી જોવા મળી છે અને ભારત તેમાં એક અગ્રણી ભૂમિકા નિભાવશે.
નાણાં મંત્રીએ રાષ્ટ્રીય ફેસલેસ આવકવેરા અપીલ ટ્રિબ્યુનલ કેન્દ્ર સ્થાપિત કરવાની જાહેરાત કરી હતી..
વૈશ્વિક રૂપે પહેલી વખત સામાજિક સુરક્ષાઓના લાભ વંચિત અને મંચ કામદારો સુધી પહોંચશે.
આનાથી ‘પ્લગ એન્ડ પ્લે’ સુવિધાઓથી સજ્જ વિશ્વસ્તરીય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનુ નિર્માણ થશે જેથી નિકાસના ક્ષેત્રમાં વૈશ્વિક દિગ્ગજ અસ્તિત્વમાં આવશે.
નોકરીદાતા દ્વારા આવા ભંડોળોમાં કર્મચારીઓનું અંશદાન સમયસર જમા કરાવવામાં આવે તે માટે નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી છે જે કર્મચારીના અંશદાન જમા કરવામાં વિંલબ થાય તો નોકરીદાતાને ક્યારેય પણ કપાતનો લાભ આપવામાં આવશે નહીં..
એવા વરિષ્ઠ નાગરિકો કે જેઓ પેન્શન અને વ્યાજ સહિતની આવક મેળવી રહ્યાં હોય તેમને આવકવેરા રીટર્ન દાખલ કરવામાં રાહત આપવામાં આવી છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટની નીતિને વેગ આપવા માટે નીતિ આયોગ એવી કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રની કંપનીઓની યાદી તૈયાર કરશે જેનું વ્યૂહાત્મક ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ કરવામાં આવશે.
તેમણે ડિનેચર્ડ (નામંજૂર) કરેલા ઇથાઇલ આલ્કોહોલ પર છેવટના વપરાશ આધારિત મુક્તિ પાછી ખેંચવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
સરકારે એવા ચાર ક્ષેત્રો પસંદ કર્યાં છે જે વ્યૂહાત્મક છે જ્યાં CPSE માં લઘુતમ ભાગીદારી યથાવત રાખવામાં આવશે અને બાકીના હિસ્સાનું ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ કરવામાં આવશે.
હવાના પ્રદૂષણની ગંભીર સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે સરકારે આ અંદાજપત્રમાં 10 લાખથી વધારે વસ્તી ધરાવતા હોય તેવા 42 શહેરી કેન્દ્રો માટે રૂપિયા 2217 કરોડની રકમ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
ડિજિટલ વ્યવહારોને પ્રોત્સાહન આપવા અને મોટાભાગના વ્યવહારો ડિજિટલ માધ્યમથી કરનારા લોકો પર અનુપાલનનું ભારણ ઓછું કરવા માટે અંદાજપત્રમાં કરવેરા ઓડિટની મર્યાદા વધારવાની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે.
તેમણે સસ્તા ઘરની યોજના અંતર્ગત કરવેરા મુક્તિનો દાવો કરવા માટે પાત્રતાની સમય મર્યાદા એક વર્ષ માટે વધારીને 31 માર્ચ 2022 સુધી કરી દીધી છે.
સ્વદેશ પરત આવતા અપ્રવાસી ભારતીયો માટે આવકવેરા સંબંધિત મુશ્કેલ જોગવાઇઓ સરળ બનાવવા માટે વિદેશથી સેવાનિવૃત્ત થયા પછી ભારતમાં પરત આવવા પર આવક સંબંધિત મુદ્દાઓ સરળતાતી ઉકેલવા માટે સરળ નિયમોની જોગવાઇ અંદાજપત્રમાં રજૂ કરવામાં આવી છે.
વર્ષ 2021-22ના અંદાજપત્રના પ્રસ્તાવો આ છ સ્તંભો પર આધારિત છે :.
તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે , બિન-લોહ , લોહ અને સ્ટેઇનલેસ સ્ટીલના સેમી , ફ્લેટ અને લાંબા ઉત્પાદનો પર 7.5 ટકાની એકસમાન કસ્ટમ ડ્યૂટી લાગુ કરવામાં આવશે..
પહેલું માનવરહિત લોન્ચિંગ ડિસેમ્બર 2021માં કરવાનો કાર્યક્રમ નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યો છે..
આ માટે, 5 વર્ષ દરમિયાન રૂપિયા 1,624 કરોડની રકમ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.
નીતિ તમામ બિન વ્યૂહાત્મક અને વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ માટે એક સ્પષ્ટ રૂપરેખા પૂરી પાડે છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આ પરિદૃશ્યમાં આપણી કર પ્રણાલીને પારદર્શક, કૌશલ્યપૂર્ણ હોવી જરૂરી રહેશે અને દેશમાં રોકાણ તેમજ રોજગારીને પ્રોત્સાહન આપવું જોઇએ.
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફાઇનાન્સિંગ – વિકાસ નાણાં સંસ્થા (DFI) ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફાઇનાન્સિંગ – વિકાસ નાણાં સંસ્થા ( DFI).
સંભવિત વર્તમાન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અસ્કયામતોની એક ‘રાષ્ટ્રીય મુદ્રીકરણ પાઇપલાઇન’ શરૂ કરવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ મહત્વાકાંક્ષી ભારત માટે સહિયારા વિકાસ અંતર્ગત કૃષિ અને સંલગ્ન ક્ષેત્રો, ખેડૂત કલ્યાણ અને ગ્રામીણ ભારત, વિસ્થાપિત શ્રમિક અને શ્રમ તેમજ આર્થિક સમાવેશિતા સામેલ કરવાની જાહેરાત કરી છે..
નાણામંત્રી દ્વારાર ડિસેમ્બર 2019માં જાહેર કરવામાં આવેલી રાષ્ટ્રીય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઇપલાઇન (NIP) પોતાની રીતે એક અનોખી અને સંપૂર્ણપણે સરકારી પહેલ પર આધારિત યોજના છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં BPCL, એર ઇન્ડિયા, શિપિંગ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા, કન્ટેનર કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા, IDBI બેંક, BEML, પવન હંસ અને નીલાંચલ ઇસ્પાત નિગમ લિમિટેડ સહિત જાહેર ક્ષેત્રના બીજા ઘણા સાહસોનું ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ પૂરું કરવામાં આવશે.
વર્ષ 2013-14માં તેમને રૂપિયા 90 કરોડ ચુકવવામાં આવ્યા હતા જ્યારે આ સ્તર વધીને 25,974 કરોડ (27 જાન્યુઆરી 2021 સુધીમાં) સુધી પહોંચી ગયું છે..
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, સસ્તામાં ઘર ખરીદવા પર મળતા ધિરાણના વ્યાજમાં રૂપિયા 1.5 લાખ સુધીની છૂટની જોગવાઇ 31 માર્ચ 2022 સુધી લંબાવવામાં આવશે.
સરકારે આ અંદાજપત્રમાં આ ક્ષેત્ર માટે રૂપિયા 15,700 કરોડ ઉપલબ્ધ કરાવ્યા છે જે આ વર્ષના અંદાજપત્ર અનુમાન કરતાં બમણાંથી પણ વધારે રકમ છે..
આ વર્ષના અંદાજપત્રમાં અનુપાલન પર ભારણ ઓછું કરવા માટે આવકવેરા કાર્યવાહી વર્તમાન છ વર્ષ છે તેમાંથી ઘટાડીને ત્રણ વર્ષ કરવા માટે સમય મર્યાદામાં કાપ મૂકવાની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે.
સરકારે ચાર શ્રમ સંહિતાનો અમલ કર્યો છે જેના કારણે 20 વર્ષ પહેલા શરૂ કરવામાં આવેલી પ્રક્રિયાને સમાપ્ત કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 રજૂ કર્યું જે નવા દાયકાનું દેશનું પહેલું અંદાજપત્ર છે અને અભૂતપૂર્વ કોવિડના સંકટને ધ્યાનમાં રાખીને એક ડિજિટલ બજેટ પણ છે.
આપણી વિનિર્માણ કંપનીઓને વૈશ્વિક પૂરવઠા શ્રૃંખલાઓનું અભિન્ન અંગ બનાવવા માટે, વિશિષ્ટ ક્ષમતા અને અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી પ્રાપ્ત કરવાની જરૂર છે.
સરકારે અંદાજપત્ર અનુમાન 2020-21માં ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ દ્વારા રૂપિયા 1,75,000 કરોડ મળવાની આશા વ્યક્ત કરી છે..
વર્ષ 2020-21માં તે આંકડો વધુ સુધર્યો અને ખેડૂતોને રૂપિયા 1,72,752 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
આ સંખ્યા આ યોજના હેઠળ સમાવી લેવામાં આવેલા લાભાર્થીઓની કુલ સંખ્યામાંથી 86 ટકા છે.
આ સાથે જ, સરકાર 11000 કિલોમીટર લંબાઇના રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ કોરિડોરનું નિર્માણ પૂરું કરશે.
2019-20માં ચુકવણીનો આ આંકડો વધીને રૂપિયા 8,285 કરોડ થઇ ગયો અને વર્ષ 2020-21માં આ આંકડો વધુ સુધરતા ખેડૂતોને રૂપિયા 10,530 કરોડની ચુકવણી કવરામાં આવી છે.
તે પછી, લાભાર્થીઓ દેશમાં ગમે ત્યાં હોય તો પણ પોતાનું રેશન લેવાનો દાવો કરી શકે છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, કોર્પોટર કરના દરમાં ઘટાડો, ડિવિડન્ડ વિતરણ કરની નાબૂદી અને નાના કરદાતાઓ માટે છુટમાં વૃદ્ધિ સહિત કરદાતાઓ અને અર્થતંત્રના લાભ માટે સરકાર દ્વારા સુધારાઓની એક શ્રૃંખલા રજૂ કરવામાં આવી હતી.
વિનિર્માણ ક્ષેત્રમાં વિદેશી રોકાણને આકર્ષિત કરવા માટે અંદાજપત્રમાં ખાનગી રોકાણના ખર્ચ સંબંધિત સ્થિતિઓ, વ્યાવસાયિક ગતિવિધીઓના પ્રતિબંધો અને વિનિર્માણમાં પ્રત્યક્ષ રોકાણ સાથે સંકળાયેલા નિયમોને સરળ બનાવીને રાહત આપવામાં આવી છે.
અંદાજપત્રમાં MSME ને લાભો આપવા માટે કેટલાક ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે જેમાં , સ્ટીલના સ્ક્રૂ , પ્લાસ્ટિક બિલ્ડર વાયરો અને પ્રોન ફીડ પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવાની દરખાસ્ત સામેલ છે.
એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ જાહેરાત કરતા નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આત્મનિર્ભર ભારત પેકેજમાં તેમણે જાહેર ક્ષેત્રના સાહસોના વ્યૂહાત્મક રીતે ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ પર એક વ્યૂહનીતિની જાહેરાત કરી હતી.
આદેશ અનુસાર વિનિર્માણ માટે એક ભંડોળ એકત્રિત કરવામાં ઝીરો કૂપન બોન્ડ શરૂ કરવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આ અંગે સરકાર વ્યાપક પરામર્શ કરશે અને 1 ઓક્ટોબર 2021થી વિકૃતિઓતી મુક્ત સુધારેલી કસ્ટમ ડ્યૂટીનું માળખું અમલમાં મૂકવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , આ સંબંધે દરના માળખામાં વ્યાપકપણે સમીક્ષા કરવામાં આવશે.
વાસ્તવમાં, પ્રોફેશનલ ઢબે વ્યવસ્થાપન કરવામાં આવતી વિકાસ નાણાં સંસ્થાની જરૂરિયાત છે જે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને મૂળભૂત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુવિધાઓ માટે નાણાકીય પોષણ માટે એક પ્રદાતા, સુવિધાજનક અને ઉત્પ્રેરકની ભૂમિકા નિભાવી શકે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, સરકાર આ સંબંધે નીતિને સ્વીકૃતિ આપી દીધી છે.
રૂપિયા 1.10 લાખ કરોડના ખર્ચની લગભગ 217 યોજનાઓ મહત્વપૂર્ણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મંત્રાલયો દ્વારા પૂરી કરી દેવામાં આવી છે..
વર્ષ 2021-22ના અંદાજપત્ર અનુમાનમાં કોવિડ-19 રસી માટે 35,000 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે..
આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાં સેવા કેન્દ્ર ( IFSC)ને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અંદાજપત્રમાં કર પ્રોત્સાહન રકમની જાહેરાત કરવામાં આવી છે..
એવી જ રીતે, કપાસના ખેડૂતોની પ્રાપ્તિમાં પણ ઝડપતી વધારો નોંધાઇ રહ્યો છે.
તેમાં સ્ટાન્ડર્ડ સેટિંગ, સ્વીકૃતિ, રેગ્યુલેશન અને નાણાકીય પોષણ માટે 4 અલગ ઘટકો સામેલ છે.
ભારતીય રેલવે દ્વારા એક રાષ્ટ્રીય રેલ યોજના – 2030 તૈયાર કરવામાં આવી છે.
ખેડૂતોને પૂરતા પ્રમાણમાં ધિરાણ પ્રાપ્ત થઇ શકે તે માટે, સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2022માં કૃષિ ધિરાણનું લક્ષ્ય વધારીને રૂપિયા 16.5 લાખ કરોડ નિર્ધારિત કર્યું છે.
9 ડિસેમ્બર 2020ના રોજ 15મા નાણાં આયોગે 20221-2026ના સમયગાળાને આવરી લઇને પોતાનો અંતિમ રિપોર્ટ રાષ્ટ્રપતિજીને સોંપ્યો છે.
તે ઉપરાંત, MSME ક્ષેત્રને સહાયતા આપવા માટે અનેક ઉપાયો કરવામાં આવ્યા છે.
તેમણે એવી જાહેરાત પણ કરી હતી કે, ભારતના ઇતિહાસમાં આગામી વસ્તીગણતરી પ્રથમ ડિજિટલ વસ્તી ગણતરી હોઇ શકે છે અને આ ભગીરથ તેમજ મહત્વપૂર્ણ કાર્ય માટે વર્ષ 2021-2022માં રૂપિયા 3,768 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી છે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, વિવિધ કલ્યાણ ભંડોળોમાં નોકરી આપનારાઓનું અંશદાન જમા કરવામાં વિલંબના કારણે કર્મચારીઓને વ્યાજ/આવકનું કાયમી નુકસાન થાય છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, વર્ષ 2020માં આવકવેરા રીટર્ન દાખલ કરનારાઓની સંખ્યા 6.48 કરોડ હતી જે 2014માં રહેલી 3.31 કરોડની સંખ્યામાં ધરખમ વધારો દર્શાવે છે..
વિસ્થાપિત શ્રમિકો માટે ભાડાંના સસ્તા મકાન ઉપલબ્ધ કરાવવા માટેની જોગવાઇમાં નાણાં મંત્રીએ સસ્તા ભાડાંની આવાસીય પરિયોજનાઓ માટે કર રાહતની નવી જાહેરાત કરી છે..
તેમણે કહ્યું હતું કે, તમામ વચનો પણ આત્મનિર્ભરતની દૂરંદેશીને અનુરૂપ છે..
તે સાથે જ, 2.8 કરોડ ઘરોમાં વીજળીના જોડામો આપવા ઉપરાંત, 1.41 લાખ સર્કિટ કિલોમીટર ટ્રાન્સમિશન લાઇનોનું નેટવર્ક પણ પાથરવામાં આવ્યું છે..
જાપાની ઔદ્યોગિક અને વ્યાવસાયિક કૌશલ્ય ટેકનિક અને જ્ઞાનના હસ્તાંતરકણમાં સહાયતા માટે જાપાન અને ભારતમાં એક સહયોગાત્મક ટ્રેનિંગ ઇન્ટર ટ્રેનિંગ કાર્યક્રમ (TITP) પણ ચાલી રહ્યો છે.
અંદાજપત્રીય અનુમાન 2020-21માં રાજકોષીય ખાધ GDPના 6.8 ટકા રહેવાનું અનુમાન છે.
તેમણે ટ્રિબ્યુનલોના કામકાજને યુક્તિપૂર્ણ બનાવવા માટે આગળ ઉપાય કરવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
આપણા ઉદ્યોગો માટે પરિવહન ખર્ચમાં ઘટાડો કરવો એ ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ને સમર્થ બનાવવા માટે અમારી વ્યૂહનીતિનો એક મુખ્ય મુદ્દો છે.
આ આદેશ અનુસાર સ્ટાર્ટઅપ માટે સંદર્ભિત કોષમાં રોકાણની મૂડી પર નિયમ આધારિત છૂટ મેળવવા માટે સમય મર્યાદા એક વર્ષ વધારીને 31 માર્ચ 2022 સુધી કરવામાં આવી છે..
મુસાફરોની સુવિધા અને સુરક્ષા માટે નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર ઉપાયોનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે :.
આ પહેલથી મહત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રોમાં વ્યાપક ઉત્પાદન સ્તર પ્રાપ્ત કરી શકાશે, વૈશ્વિક દિગ્ગજોનું સર્જન કરી શકાશે અને દેશના યુવાનો માટે રોજગારીનું પણ સર્જન કરવાની તકો પ્રાપ્ત થશે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, જુલાઇ 2019માં તેમના અંદાજપત્ર સંબોધનમાં તેમણે રાષ્ટ્રીય સંશોધન પ્રતિષ્ઠાનની સ્થાપના કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
સરકારે 56 સૂચિબદ્ધ સ્વાસ્થ્ય સંભાળ વ્યવસાયોના પારદર્શક અને કૌશલ્ય રેગ્યુલેશન સુનિશ્ચિત કરવાના દૃશ્ટિકોણ સાથે સંસદમાં રાષ્ટ્રીય સંબંધ સ્વાસ્થ્ય સંભાળ વ્યાવસાયિક વિધેયક રજૂ કર્યું છે.
કરચોરીના ગંભીર કિસ્રાઓમાં જ્યાં એક વર્ષમાં 50 લાખ અથવા તેનાથી વધારે આવક છુપાવવાના પુરાવા મળે છે તેવા કિસ્સામાં સંબંધિત આકારણીને 10 વર્ષ સુધી ફરી ખોલી શકાય છે પરંતુ તેના માટે અગ્ર મુખ્ય કમિશનરની મંજૂરી મેળવવી આવશ્યક છે..
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે , સપ્ટેમ્બર 2020માં તાત્કાલિક અમલમાં મૂકવામાં આવેલી કસ્ટમ પહેલથી FTA ના દુરૂપયોગને અંકુશમાં લેવામાં મદદ મળી છે..
તે ઉપરાંત, ત્વરિત અમલીકરણના માર્ગ પર અંદાજપત્ર 2015-16ના એ 13 વચનો પણ છે, જેને દેશની સ્વતંત્રતાના 75મા વર્ષ એટલે કે 2022ના અમૃત મહોત્સવ દરમિયાન પૂરા કરવાના છે.
ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપનીઓની વ્યવહારુતા અંગે ગંભીર ચિંતા દર્શાવીને નાણાં મંત્રીએ 5 વર્ષમાં રૂપિયા 3,05,984 કરોડના ખર્ચ સાથે સુધારાઓ પર આધારિત અને પ્રદર્શન સંબંધિત વિદ્યુત વિતરણ ક્ષેત્ર યોજના રજૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
ભારતમાં વ્યાપારિક જહાજોના આવાગમનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, એક યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવશે જે અંતર્ગત મંત્રાલયો અને CPSE દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા વૈશ્વિક ટેન્ડરોમાં ભારતીય શિપિંગ કંપનીઓને સબસિડીના માધ્યમથી સમર્થન આપવામાં આવશે.
અત્યાર સુધીમાં, 1,241 ગામડાંઓમાં લગભગ 1.80 લાખ મિલકત માલિકોને મિલકત કાર્ડ આપવામાં આવ્યા છે અને નાણાં મંત્રીએ નાણાકીય વર્ષ 2021-22 દરમિયાન આ યોજનાના પરિઘમાં તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને સામેલ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે..
એવી જ રીતે દાળની વાત કરીએ તો, વર્ષ 2013-14માં ખેડૂતોને રૂપિયા 236 કરોડ ચુકવવામાં આવ્યા હતા.
ગગનયાન મિશન ગતિવિધીઓના એક ભાગ તરીકે, ચાર ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને રશિયાના જેનરિક સ્પેસ ફ્લાઇડ આસ્પેક્ટ પર તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે સુધારેલું અનુમાન 2020-21માં રાજકોષીય ખાધ વધીને સકળ ઘરેલું ઉત્પાદના 9.5 ટકા થઇ ગઇ છે અને તેને સરકારી દેવું, બહુપક્ષીય દેવું, લઘુ બચત ભંડોળ અને આપાતકાલિન ધિરાણોના માધ્યમથી નાણાં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, સરકારને વધારાના રૂપિયા 80,000 કરોડની જરૂર પડશે, જેના માટે અમે બે મહિનામાં બજારો સુધી પહોંચ સ્થાપિત કરીશું.
APMCને તેમના ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં વધારો કરવા માટે કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ભંડોળ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે..
સરકારે આયોગનો રિપોર્ટ રાજ્યોનો ઉર્ધ્વ હિસ્સો 41 ટકા પર યથાવત રાખીને વિવરણ ટિપ્પણીઓ સાથે સંસદમાં રજૂ કરી દીધો છે.
ઘઉંની વાત કરીએ તો, 2013-14માં ખેડૂતોને કુલ રૂપિયા 33,874 કરોડ ચુકવવામાં આવ્યા હતા.જ્યારે 2019-20માં ખેડૂતોને રૂપિયા 62,802 કરોડ ચુકવવામાં આવ્યા હતા અને 2020-21માં તેમાં વધુ સુધારો કરવામાં આવ્યો છે અને ખેડૂતોને રૂપિયા 75,060 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
સરકાર એક નવી પહેલ – રાષ્ટ્રીય ભાષા અનુવાદ મિશન (NTLM)નો પ્રારંભ કરશે.
નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, 6 વર્ષમાં લગભગ 64,180 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચ વાળી એક નવી કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજના ‘પ્રધાનમંત્રી આત્મનિર્ભર સ્વસ્થ ભારત યોજના’નો પ્રારંભ કરવામાં આવશે.
કરવેરા પ્રણાલીમાં દાવા ઘટાડવા માટે સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા નવા સંકલ્પનો ઉલ્લેખ કરતા નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, સરકાર દ્વારા ઘોષિત અપ્રત્યક્ષ કર ‘વિવાદ સે વિશ્વાસ’ યોજનાને સારી રીતે અપનાવવામાં આવી છે.
એવી જ રીતે, ગ્રામીણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસ ભંડોળ માટે ફાળવણી રૂપિયા 30,000 કરોડ હતી તે વધારીને રૂપિયા 40,000 કરોડ કરવામાં આવી છે.
અંદાજપત્રમાં કર તરીકે એક સક્ષમ ઝીરો કૂપન બોન્ડ બહાર પાડીને નાણાં એકત્ર કરવા અંતર્ગત અધિસૂચિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેબ્ટ ભંડોળ માટે પાત્ર બનાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે..
તેને આગામી 5 વર્ષમાં રૂપિયા 2,87,000 કરોડના ખર્ચ સાથે કાર્યાન્વિત કરવામાં આવશે.
આ ક્ષેત્રના મહત્વને ધ્યાનાં રાખીને નીચે ઉલ્લેખ કરવામાં આવેલી મુખ્ય પહેલોની જાહેરાત કરવામાં આવી છે..
તે અનુસાર, TDS મુક્ત ડિવિડન્ડ ચુકવણી REIT/InvIT અંગે પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
આ પરિયોજનાઓ પાઇપલાઇનનું વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું છે અને હવે તેમાં 7400 પરિયોજનાઓ સમાવિષ્ટ છે.
કાર્યવાહીઓમાં તર્કસંગતતા અને અનુપાલનમાં સરળતાના સંદર્ભમાં નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ADD અને CVD વસૂલાત સંબંધિત કેટલીક જોગવાઇઓમાં ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મુકવામાં આવ્યો છે.
આવી દરેક શાળાનો ખર્ચ રૂપિયા 20 કરોડથી વધારીને રૂપિયા 38 કરોડ અને પર્વતીય વિસ્તારો તેમજ દુર્ગમ વિસ્તારોમાં 48 કરોડ રૂપિયા કરવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને હોસ્પિટલ ચલાવનારા નાના ચેરેટિબલ ટ્રસ્ટો પર આવકવેરાનું ભારણ ઓછું કરવા માટે અંદાજપત્રમાં રાહતની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
આ ઉદ્દેશથી અંદાજપત્રમાં નાણાકીય વર્ષ 2021-22 માં પ્રાઇવેટ પબ્લિક પાર્ટનરશીપ મોડલ પર મોટા બંદરોને રૂપિયા 2,000 કરોડથી વધુ રકમ આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે..
તેનાથી ઓળખી કાઢવામાં આવેલા રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતાની જરૂરિયાત વાળા ક્ષેત્રોને ધ્યાનમાં રાખતા દેશમાં એકંદરે સંશોધન ઇકો સિસ્ટમ મજબૂત બનાવવાનું સુનિશ્ચિત થશે.
આ બાબતનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે કહ્યું હતું કે, 15000થી વધારે શાળાઓને રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિના તમામ ઘટકો સામેલ કરીને ગુણવત્તાની દૃશ્ટિએ મજબૂત બનાવવામાં આવશે.
એવી જ રીતે, અનુસૂચિત જનજાતિઓના કલ્યાણ માટે પોસ્ટ મેટ્રિક શિષ્યવૃતિ યોજના અંતર્ગત કેન્દ્રીય સહાય વધારવામાં આવી હતી અને 2025-26 સુધીના છ વર્ષ માટે કુલ રૂપિયા 35,219 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી છે.
આ યોજના અંતર્ગત કરવામાં આવનારા મુખ્ય ઉપાયો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે :.
કસ્ટમ ડ્યૂટીની નીતિ અંગે નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ઘરેલું વિનિર્માણને પ્રોત્સાહન આપવા અને ભારતને વૈશ્વિક મૂલ્ય શ્રૃંખલામાં સામેલ કરવાનો અને નિકાસને વધુ સહાયતા આપવા માટેનો કસ્ટમ ડ્યૂટીનો બેવડો ઉદ્દેશ છે.
તેનાથી લાભ લેનારા ખેડૂતોની સંખ્યા 2019-20માં 1.24 કરોડ હતી જે વર્ષ 2020-21માં વદીને 1.54 કરોડ સુધી પહોંચી ગઇ છે..
FRBM અધિનિયમ આદેશ આપે છે કે, GDPના 3 ટકાની સમકક્ષ રાજકોષીય ખાધ 31 માર્ચ 2020-21 સુધીમાં પ્રાપ્ત કરવામાં આવે.
કુલ 702 કિલોમીટર લાંબી મેટ્રો કાર્યાન્વિત છે અને 27 શહેરોમાં 1,106 કિલોમીટર મેટ્રો અને RRTSના નિર્માણનું કાર્ય હાલમાં ચાલી રહ્યું છે.
તેનાથી લાભ પ્રાપ્ત કરનારા ખેડૂતોની સંખ્યા 2020-21માં વધીને 43.36 લાખ થઇ ગઇ છે જે 2019-20માં 35.57 લાખ હતી..
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, રૂપિયા 5.35 લાખ કરોડના ખર્ચની ભારતમાલા પરિયોજના અંતર્ગત રૂપિયા 3.3 લાખ કરોડના ખર્ચથી 13000 કિલોમીટરથી વધારે લંબાઇના માર્ગોનું નિર્માણ કરવાના કોન્ટ્રાન્ટ પહેલાંથી જ આપી લેવામાં આવ્યા છે જેમાંથી 3800 કિમીના માર્ગોનું થઇ ગયું છે.
સુધારેલા અનુમાનમાં મૂડીગત ખર્ચ 2020-21માં રૂપિયા 4.39 લાખ કરોડ છે જ્યારે 2020-21માં અંદાજપત્રીય અનુમાન રૂપિયા 4.12 લાખ કરોડ રહ્યું છે..
અપ્રત્યક્ષ કરવેરાના પ્રસ્તાવો અંગે મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં વિક્રમી આંકડામાં GSTનું એકત્રીકરણ થયું છે.
ધાન્યની વાત કરીએ તો, 2013-14માં ખેડૂતોને ધાન્ય માટે રૂપિયા 63,928 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી હતી.
એવી જ રીતે, કાપડ ઉદ્યોગને વૈશ્વિક સ્તર પર હરીફાઇમાં લઇ જવા માટે, મોટા પાયે રોકાણને આકર્ષિત કરવા માટે અને રોજગારીના સર્જનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે PLI યોજના ઉપરાંત ‘મેગા ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ટેક્સટાઇલ પાર્ક્સ (MITRA)’ નામની યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવશે.
સરકાર તમામ 112 જિલ્લામાં પોષણ સંબંધિત પરિણામોને બહેતર બનાવવા માટે ઊંડી વ્યૂહનીતિ અપનાવશે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતને 5 ટ્રિલિયન ડૉલરનું અર્થતંત્ર બનાવવા માટે દેશના વિનિર્માણ ક્ષેત્રએ સતત બે આંકડામાં વૃદ્ધિ દર પ્રાપ્ત કરવો પડશે.
આત્મનિર્ભર ભારતની દૂરંદેશી પ્રસ્તૂત કરતા તેમણે કહ્યું હતું કે, આ વાસ્તવમાં 130 કરોડ ભારતીયોની એક સ્પષ્ટ અભિવ્યક્તિ છે જેમને પોતાની ક્ષમતા અને કૌશલ્ય પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે.
આ પહેલથી વૈશ્વિક શિપિંગમાં ભારતીય કંપનીઓનો હિસ્સો વધવાની સાથે સાથે, ભારતીય સેઇલર્સને તાલીમ અને રોજગારની તકો પણ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે..
વધુમાં , મોબાઇલના કેટલાક પાર્ટ્સને ‘ નીલ ’ માંથી ખસેડીને 2.5 ટકાના સામાન્ય દરના વર્ગમાં લઇ જવામાં આવશે.
આ વખતે સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ બહેતર થવાથી અને લૉકડાઉન ધીમે ધીમે ખોલવામાં આવ્યું છે.
તેમણે માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય માટે 1,18,101 લાખ કરોડ રૂપિયાનું વિસ્તૃત ખર્ચની જોગવાઇ પૂરી પાડી છે જેમાં રૂપિયા 1,08,230 કરોડની સંબંધિત મૂડી છે અત્યાર સુધીમાં સર્વાધિક આંકડો છે..
ખાનગી વાહનો મામલે 20 વર્ષ પછી અને વ્યાપારિક વાહનો મામલે 15 વર્ષ પછી સ્વયંચાલિત ફિટનેસ પરીક્ષણ કરાવવા માટે જવાની દરખાસ્ત મૂકવામાં આવી છે..
છેલ્લા છ વર્ષમાં વધારાના 139 ગીગાવોટ સ્થાપિત ક્ષમતા સાતે વીજળી ક્ષેત્રમાં સંખ્યાબંધ સુધારા કરવામાં આવ્યા છે અને સિદ્ધિઓ પણ પ્રાપ્ત થઇ છે.
યુનાઇડેટ આરબ અમીરાત ( UAE) સાથે ભાગીદારીમાં કૌશલ્ય યોગ્યતા, મૂલ્યાંકન અને પ્રમાણીકરણની સાથે સાથે પ્રમાણીકૃત કર્મચારીઓની નિયુક્તિ નક્કી કરવા માટે એક પહેલ હાલમાં પ્રક્રિયા હેઠળ છે.
પહેલાંથી જ કાર્યાન્વિત કરવામાં આવી રહેલી જાહેર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ નવા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના નિર્માણ માટે એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ નાણાકીય પોષણ વિકલ્પ છે.
પોષકતત્વોને પ્રોત્સાહન આપવાની સાથે સાથે તેની ડિલિવરી, પહોંચ અને પરિણામને બહેતર બનાવવા માટે સરકાર પૂરક પોષણ કાર્યક્રમ અને પોષણ અભિયાનનું એકબીજા સાથે વિલિનીકરણ કરી નાંખશે અને મિશન પોષણ 2.0નો પ્રારંભ કરવામાં આવશે.
કોવિડ-19ની પરિસ્થિતિ હોવા છતાં પણ, વ્યૂહાત્મક રીતે ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટનું કામ ચાલુ જ રાખ્યું છે.
હાલમાં આ યોજના ટામેટા, ડુંગળી અને બટાકા માટે લાગુ પડે છે..
તેના કારણે વર્ષ 2020-21 માટે રૂપિયા 30.42 લાખ કરોડના મૂળ અંદાજપત્રીય અનુમાનિત ખર્ચની સરખામણીએ સુધારેલું અનુમાન 34.50 લાખ કરોડ આંકવામાં આવ્યું છે અને ખર્ચની ગુણવત્તા યથાવત રાખવામાં આવી છે.
શ્રીમતી સીતારમણે જાહેરાત કરી હતી કે, સરકારની યોજના રાજકોષીય દૃઢીકરણના માર્ગ પર સતત ચલાવવાની છે અને રાજકોષીય નુકસાનનું સ્તર ઓછું કરીને 2025-26 સુધીમાં આ સમયગાળા દરમિયાન સાધારણરૂપે સ્થિર ઘટાડા સાથે GDPના 4.5 ટકાના સ્તરે લઇ જવા માંગીએ છીએ.
અપ્રત્યક્ષ પ્રસ્તાવ પ્રક્રિયાઓને તર્કસંગત બનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે..
દેશમાં સ્ટાર્ટ અપને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અને તેમને લાભ પહોંચાડવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે સ્ટાર્ટઅપ માટે કર મુક્તિના દાવા કરવા માટેની સમય મર્યાદા એક વર્ષ માટે લંબાવીને 31 માર્ચ 2022 સુધી કરી દીધી છે.
આ વર્ષની અભૂતપૂર્વ અને અણધારી પરિસ્થિતિઓમાં જરૂરી થઇ ગયું છે કે, FRBM અધિનિયમની ધારા 4(5) અને 7(3) બી અંતર્ગત વિચલન વિધાન રજૂ કરવામાં આવે, જેને નાણાં મંત્રીએ FRBM દસ્તાવેજોના ભાગના રૂપમાં ગૃહમાં ટેબલ પર મૂક્યા હતા..
વિકાસ નાણાં સંસ્થા (DFI)થી લાભ ઉઠાવવા માટે કેન્દ્રીય અંદાજપત્રમાં રૂપિયા 20,000 કરોડની રકમની જોગવાઇ કરવામાં આવી છે.
તેમણે , સોલર ઇન્વર્ટર પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી વધારીને 20 ટકા કરવાની અને સોલર લાનટેર્ન પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી વધારીને 15 ટકા કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું હતું કે, સરકારે કોવિડ-19 લૉકડાઉનના સમયગાળા દરમિયાન સમગ્ર દેશમાં ઇંધણનો પૂરવઠો વિના અવરોધો પહોંચી શકે તે સુનિશ્ચિત કર્યું છે.
સરકાર GIFT- IFSCમાં એક વિશ્વસ્તરીય ફિનટેક હબનો વિકાસ કરવાનું સમર્થન કરશે..
તેમણે ચુકવમી કરતી બેંકો જ તેમની આવકમાંથી આવશ્યક કર કાપી લેશે.
નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, 2.86 કરોડ ઘરોમાં નળના જોડાણો અને સાથે સાથે તમામ 4378 શહેરી સ્થાનિક એકમોમાં સાર્વત્રિક પાણી પૂરવઠા માટે જળ જીવન મિશન (શહેરી)નો પ્રારંભ કરવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, તાજેતરમાં જ જાહેર કરવામાં આવેલી રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ ( NEP)ને ખૂબ જ સારો આવકાર મળી રહ્યો છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, માછલી પકડવાના મુખ્ય 5 કેન્દ્રો – કોચ્ચી, ચેન્નઇ, વિશાખાપટ્ટનમ, પારાદીપ અને પેટુઆઘાટને આર્થિક ગતિવિધીઓના કેન્દ્રના રૂપમાં વિકસાવવામાં આવશે.
અંદાજપત્રમાં લિસ્ટેડ સિક્યુરિટીઝથી મૂડીગત લાભો (કેપિટલ ગેઇન), બેંકો અને પોસ્ટ ઓફિસ વગેરેમાંથી ડિવિડન્ડ આવક અને વ્યાજ ના વિવરણનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે અને તે રીટર્ન સરળતાથી ભરવા માટે પહેલાંથી ભરેલું જ રહેશે.
આ સંદર્ભમાં તેમણે 400થી વધારે જુની મુક્તિઓની સમીક્ષા કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
કૃષિ અને સંલગ્ન ઉત્પાદનોમાં મૂલ્ય વર્ધન અને તેની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ જાહેરાત કરવામાં આવી હતી જે અંતર્ગત, હવે ‘ઓપરેશન ગ્રીન યોજના’ના પરિઘમાં હવે ઝડપથી સડી જાય તેવી 22 ઉપજોને સામેલ કરવામાં આવશે.
તેનાથી પ્રાથમિક, દ્વિતીયક અને તૃતીયક સ્વાસ્થ્ય પ્રણાલીઓની ક્ષમતામાં વિકાસ થશે અને વર્તમાન રાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ મજબૂત થશે તેમજ નવી સંસ્થાઓનું સર્જન થઇ શકશે જેના કારણે નવી અને ઉભરતી બીમારીઓની ઓળખ તેમજ ઇલાજમાં ઘણી સરળતા રહેશે.
આ તમામને પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશથી આત્મનિર્ભર ભારત માટે વિનિર્માણ વૈશ્વિક દિગ્ગજોનું સર્જન કરવાના હેતુથી 13 ક્ષેત્રોમાં PLI યોજનાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
ટીઅર-2 શહેરો અને ટીઅર-1 શહેરોની આસપાસના વિસ્તારોમાં ઓછા ખર્ચે સમાન અનુભવ, સુવિધા અને સુરક્ષાયુક્ત મેટ્રો રેલ પ્રણાલીઓ ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે બે નવી ટેકનોલોજી ‘મેટ્રોલાઇટ’ અને ‘મેટ્રોનિયો’ લાગુ કરવામાં આવશે..
આ DFI માટે 3 વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 5 લાખ કરોડ રૂપિયાના ધિરાણ પોર્ટફોલિયો સુનિશ્ચિત કરવાની મહત્વાકાંક્ષા છે..
આ યોજના અંતર્ગત, વીજ વિતરણ કંપનીઓ (ડિસ્કોમ)ને આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારા માટે જરૂરી પ્રીપેઇડ સ્માર્ટ મીટરિંગ અને ફીડરથી અલગ કરવાની પ્રણાલીઓમાં સુધારા સહિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નિર્માણમાં સહાયતા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે..
તેમણે એક છત્રીય એકમના રૂપમાં એક ભારતીય ઉચ્ચ શિક્ષણ પંચ સ્થાપિત કરવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
રાજકોષીય સ્થિતિ અંગે તેમણે અર્થતંત્ર પર મહામારીની અસરના પરિણામે એક નબળા મહેસુલ ઇનફ્લો (આવક)ને રેખાંકિત કર્યો હતો.
તેમણે દેશમાં ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં વિદેશી રોકાણ આકર્ષવા, સસ્તા અને ભાડાંના મકાનો માટે રાહત, IFSC માટે કર પ્રોત્સાહન, નાના ચેરેટિબલ ટ્રસ્ટોને રાહત આપવા માટે અને સ્ટાર્ટઅપ માટે પ્રોત્સાહન જેવા વિવિધ પગલાંની પણ જાહેરાત કરી છે..
તેનાથી મુખ્ય ભારતીય ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવેલી શાસન અને નીતિ સંબંધિત જ્ઞાનરૂપી સંપત્તિ ઇન્ટરનેટ પર ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે..
આયોગની ભલામણ અનુસાર અંદાજપત્રમાં 2021-22માં 17 રાજ્યોને મહેસુલ ખાધ અનુદાનના રૂપમાં રૂપિયા 1,18,452 કરોડ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે..
આ યોજના અંતર્ગત કરવામાં આવનારા મુખ્ય ઉપાયો નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, 6 વર્ષમાં લગભગ 64,180 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચ વાળી એક નવી કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજના ‘પ્રધાનમંત્રી આત્મનિર્ભર સ્વસ્થ ભારત યોજના’ નો પ્રારંભ કરવામાં આવશે.
તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે , કસ્ટમ્સ તપાસ પૂરી કરવા માટે , નિશ્ચિત સમયમર્યાદાઓ સૂચવવામાં આવી રહી છે.
શ્રીમતી સીતારમણે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ક્ષેત્રમાં ખૂબ જ વિશ્વાસ વ્યક્ત ક્યો હતો અને જણાવ્યું હતું કે, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે લાંબાગાળાની ધિરાણ નાણાં પોષણની આવશ્યકતા છે.
નાના કરદાતાઓના દાવા વધુ ઘટાડવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે એક વિવાદ ઉકેલ સમિતિની રચના કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
બિન વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં CPSEનું ખાનગીકરણ કરવામાં આવશે અન્યથા તેને બંધ કરી દેવામાં આવશે.
સરકાર મેટ્રો રેલ નેટવર્કની સાથે સાથે સિટી બસ સેવાઓનું પણ વિસ્તરણ કરીને શહેરી વિસ્તારોમાં સાર્વજનિક પરિવહનનો હિસ્સો વધારવા માટે શક્ય હોય તેવા તમામ પ્રયાસો કરી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારતના સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ અને મેનિટોબા સિક્યોરિટી કમિશન, કેનેડા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષરને મંજૂરી આપી છે..
સિક્યોરિટીઝ કમિશનના બહુપક્ષીય મેમોરેન્ડમ ઓફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ (આઈઓએસસીઓ એમએમઓયુ)નું સંગઠન, સેબી સાથે દ્વિપક્ષીય એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવા એ મેનિટોબાની સંસ્થાઓને સેબી સાથે FPI તરીકે નોંધણી કરાવવાની પરવાનગી આપવા માટે જરૂરી છે.
આ એમઓયુ, અન્ય બાબતોની સાથે, સિક્યોરિટીઝ રેગ્યુલેશન્સના ક્ષેત્રમાં ક્રોસ-બોર્ડર સહકાર માટે ઔપચારિક આધાર માંગે છે, પરસ્પર સહાયતાની સુવિધા આપશે, સુપરવાઇઝરી કાર્યોના કાર્યક્ષમ પ્રદર્શનમાં યોગદાન આપશે, તકનીકી ડોમેન જ્ઞાન પ્રદાન કરવામાં સહાય કરશે અને કાયદાના અસરકારક અમલીકરણને અને સિક્યોરિટી બજારોને સંચાલિત કરતા નિયમોને સક્ષમ કરશે..
એમઓયુ મેનિટોબાના રોકાણકારોને SEBI સાથે FPI તરીકે નોંધણી માટે લાયક પણ બનાવશે..
કેનેડાના મેનિટોબા પ્રાંતમાં આવેલી સંસ્થાઓ સેબીમાં ફોરેન પોર્ટફોલિયો ઇન્વેસ્ટર (FPI) તરીકે નોંધણી કરાવવા ઇચ્છુક છે, જેના માટે પૂર્વ શરતો પૈકીની એક એ છે કે વિદેશી દેશ/પ્રાંતના સિક્યોરિટી માર્કેટ રેગ્યુલેટર ઇન્ટરનેશનલને સહી કરનાર હોવા જોઇએ.
આ દ્વિપક્ષીય એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવાથી કુલ રૂ.2,665 કરોડની કસ્ટડી હેઠળની કુલ અસ્કયામતો સાથે લગભગ વીસ મેનિટોબા-=નિવાસી FPIs ને લાભ થવાની અપેક્ષા છે અને તેઓ ભારતીય બજારોમાં રોકાણ ચાલુ રાખવા માટે પાત્ર બનશે..
કંડલા પોર્ટ પર ઉત્તરાખંડની એક પેઢી દ્વારા તેની આયાત કરવામાં આવી હતી .
કોર્ટે આયાતકારના ટ્રાન્ઝિટ રિમાન્ડ ને મંજૂર કર્યા હતા જેથી સત્તાવાળાઓ આયાતકારને ભુજની સક્ષમ કોર્ટમાં રજૂ કરી શકે ..
કન્સાઇનમેન્ટમાં કુલ 394 મેટ્રિક ટન વજન સાથે 17 કન્ટેનર (10,318 બેગ ) નો સમાવેશ થાય છે .
ગુજરાત ના અધિકારીઓ સાથે મળીને બાતમી મળ્યા બાદ ડિરેક્ટોરેટ ઓફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સ ( ના અધિકારીઓ દ્વારા એક કન્સાઈનમેન્ટની તપાસ કરવામાં આવી હતી .
આયાતકારે પ્રતિકાર કર્યો અને ભાગવાનો પ્રયાસ કર્યો પરંતુ અધિકારીઓ દ્વારા તેને પકડી લેવામાં આવ્યો ..
તે " જીપ્સમ પાવડર " તરીકે આયાત કરવામાં આવ્યો હતો ..
અત્યાર સુધીમાં 205.6 કિલો હેરોઈન જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે જેની ગેરકાયદેસર બજાર કિંમત 1439 કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવી છે .
આ કન્સાઈનમેન્ટની ઊં ડી તપાસ હજુ બંદર પર ચાલી રહી છે ..
જો કે સતત પ્રયત્નોથી પરિણામ આવ્યું અને જાણવા મળ્યું કે આયાતકાર પંજાબના એક નાના ગામમાં છુપાયેલો છે .
આયાતકાર સતત તેનું લોકેશન બદલતો હતો અને પોતાની ઓળખ છુપાવતો હતો .
અત્યાર સુધીની તપાસના આધારે એ એક્ટ 1985 ની જોગવાઈઓ હેઠળ ઉક્ત આયાતકારની ધરપકડ કરી છે અને તેને 24 મી એપ્રિલ 2022 ના રોજ માનનીય ફરજ પરના મેજિસ્ટ્રેટ અમૃતસર સમક્ષ રજૂ કર્યો છે .
યોજના: PMJJBY એક વર્ષની જીવન વીમા યોજના છે જેને દર વર્ષે રીન્યૂ કરી શકાય છે.
APY યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 4 કરોડ કરતાં વધારે લોકોએ પહેલાંથી જ સબ્સ્ક્રાઇબ કરાવ્યું છે.” નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આવી જ લાગણી સાથે, “PMSBYની શરૂઆત થઇ ત્યારથી આજદિન સુધીમાં 28.37 કરોડ લોકોએ અકસ્માત કવચ માટે નોંધણી કરાવી છે અને કુલ 97,227 દાવાઓમાં રૂ.1,930 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
નોંધણી: આ યોજના હેઠળ નોંધણી શાખા/BC પોઇન્ટની મુલાકાત લઇને થઇ શકે છે અથવા ખાતાધારકની બેંકની વેબસાઇટ પરથી અથવા જો પોસ્ટ ઓફિસમાં બચત ખાતું ધરાવતા હોય તો પોસ્ટ ઓફિસે જઇને પણ નોંધણી કરાવી શકાય છે.
આ યોજના હેઠળ વીમાધારકને અકસ્માતના કારણે મૃત્યુ અથવા વિકલાંગતા સામે વીમા કવચ મળે છે..
સિદ્ધિઓ: તારીખ 27.04.2022 સુધીમાં, આ યોજના હેઠળ કુલ 28.37 કરોડ કરતાં વધારે લોકોએ નોંધણી કરાવી છે અને 97,227 દાવાઓ માટે રૂપિયા 1,930 કરોડની રકમ ચુકવવામાં આવી છે..
આપણે PMJJBY, PMSBY અને APYની સાતમી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યા છીએ ત્યારે, ચાલો આ યોજનાની વિશેષતાઓ અને તેમાં અત્યાર સુધીમાં પ્રાપ્ત થયેલી સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ.
કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “ગઇ વખતે સ્વતંત્રતા દિવસ નિમિત્તે આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ આપેલા સંબોધન વખતે આ સંદર્ભે કરેલી જાહેરાત અનુસાર આગળ વધીને, અમારો એવો પ્રયાસ રહેશે કે દેશમાં પાત્રતા ધરાવતી દરેક વ્યક્તિને વીમા અને પેન્શન માટેની આ સામાજિક સુરક્ષાની યોજનાઓ હેઠળ આવરી લેવાનું અમે સુનિશ્ચિત કરીએ.” ડૉ.
છેલ્લા સાત વર્ષ દરમિયાન આ યોજનામાં નોંધણી કરાવનારા અને તેનો લાભ લેનારા લોકોની સંખ્યા આ યોજનાની સફળતાનો પૂરાવો છે.
આ ત્રણેય સામાજિક સુરક્ષા યોજનાઓ નાગરિકોના કલ્યાણ માટે સમર્પિત છે, તેમાં અણધાર્યા જોખમો/નુકસાન તેમજ આર્થિક અનિશ્ચિતતાઓના કારણે લોકોના જીવનમાં આવતી મુશ્કેલીઓ સામે તેમને સુરક્ષિત કરવાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખવામાં આવી છે.
નાણાકીય વર્ષ 2021માં મહામારી દરમિયાન ઓછી આવક ધરાવતા પરિવારો માટે આ યોજના અત્યંત ઉપયોગી સાબિત થઇ હતી, જેમાં કરવામાં આવેલા લગભગ 50% દાવાઓ કોવિડ-19ના કારણે થયેલા મૃત્યુ સંબંધિત હતા.
નાણાં મંત્રીએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, “ત્રણ જન સુરક્ષા યોજનાઓથી વીમા અને પેશનની સગવડ હવે સામાન્ય વ્યક્તિની પહોંચ સુધી આવી ગઇ છે.
આ યોજના હેઠળ સબ્સ્ક્રાઇબરના બેંક ખાતામાંથી દર વર્ષે આપમેળે પ્રીમિયમની રકમ કપાઇ જાય છે જેના માટે ખાતાધારકે એક વખત મેન્ડેટ આપવાનું રહે છે.
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “આ યોજનાઓની 7મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે, હું તમામ બેંકો અને વીમા કંપનીઓને આ યોજનાઓના સફળ અમલીકરણ બદલ અભિનંદન પાઠવું છુ અને તેમને અનુરોધ કરુ છુ કે, છેવાડાની વ્યક્તિને પણ આવરી લેવા માટે તેઓ આવા જ જુસ્સા અને સમર્પણની ભાવના સાથે આ યોજના પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખે.”.
પાત્રતા: 18-70 વર્ષના વય જૂથની કોઇપણ વ્યક્તિ, જે બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાં ખાતું ધરાવતી હોય તે આ યોજના હેઠળ નોંધણી કરાવવા માટે પાત્રતા ધરાવે છે..
APY યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 4 કરોડ કરતાં વધારે લોકોએ પહેલાંથી જ સબ્સ્ક્રાઇબ કરાવ્યું છે.”.
પૃષ્ઠભૂમિ: અટલ પેન્શન યોજના (APY)નો પ્રારંભ તમામ ભારતીયો જેમાં ખાસ કરીને ગરીબ, વંચિત અને બિનસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરતા કામદારો માટે સાર્વત્રિક સામાજિક સુરક્ષા પ્રણાલીનું સર્જન કરવાના ઉદ્દેશ સાથે કરવામાં આવ્યો હતો.
જે લોકો 50 વર્ષની ઉંમર પહેલાં આ યોજનામાં જોડાય છે તેઓ, પ્રીમિયમની ચુકવણી કરીને 55 વર્ષની ઉંમર સુધી જીવનના જોખમ સામે વીમા કવચ મેળવવાનું ચાલુ રાખી શકે છે..
સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલી આ પહેલ અંતર્ગત બિનસંગઠિત ક્ષેત્રના લોકોને ભવિષ્યમાં આવનારી આર્થિક જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે આર્થિક સુરક્ષા અને કવચ પૂરું પાડવા માટે છે.
જો સબ્સ્ક્રાઇબરનું વહેલું મૃત્યુ થાય (60 વર્ષની ઉંમર પહેલાં) તો સબ્સ્ક્રાઇબરના જીવનસાથી બાકી રહેલા પેન્શન પાત્રતાના સમય સુધી એટલે કે મૂળ સબ્ક્રાઇબર હયાત હોત તો તેમની 60 વર્ષની ઉંમર થાય ત્યાં સુધી, સબ્સ્ક્રાઇબરના APY ખાતામાં યોગદાન આપવાનું ચાલુ રાખી શકે છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 9 મે 2015ના રોજ પશ્ચિમ બંગાળના કોલકાતા ખાતેથી PMJJBY, PMSBY અને APYનો પ્રારંભ કર્યો હતો.
વૈકલ્પિક રીતે, જો રોકાણ પર વળતર વધારે હોય તો, સબ્ક્રાઇબરના પેન્શનના લાભોમાં વધારો થશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 9 મે 2015ના રોજ પશ્ચિમ બંગાળના કોલકાતા ખાતેથી PMJJBY, PMSBY અને APYનો પ્રારંભ કર્યો હતો..
આપણે PMJJBY, PMSBY અને APY ની સાતમી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યા છીએ ત્યારે , ચાલો આ યોજનાની વિશેષતાઓ અને તેમાં અત્યાર સુધીમાં પ્રાપ્ત થયેલી સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ ..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આવી જ લાગણી સાથે, “PMSBYની શરૂઆત થઇ ત્યારથી આજદિન સુધીમાં 28.37 કરોડ લોકોએ અકસ્માત કવચ માટે નોંધણી કરાવી છે અને કુલ 97,227 દાવાઓમાં રૂ.1,930 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે.
યોજનામાંથી બહાર નીકળી જવું: સબ્સ્ક્રાઇબરો સ્વેચ્છાએ APYમાંથી બહાર નીકળી શકે છે જે અમુક શરતોને આધીન છે, અને આવી સ્થિતિમાં સરકારના સહ-યોગદાન અને તેના પર મળેલા વળતર/વ્યાજની રકમ કાપી લેવામાં આવશે..
આપણે ત્રણ સામાજિક સુરક્ષા (જન સુરક્ષા) ની યોજનાઓ, પ્રધાનમંત્રી જીવન જ્યોતિ બીમા યોજના (PMJJBY), પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા બીમા યોજના (PMSBY) અને અટલ પેન્શન યોજના (APY)ની 7મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરી રહ્યા છીએ, ત્યારે ચાલો કેવી રીતે આ યોજનાઓએ લોકોને પરવડે તેવા દરે વીમા અને સુરક્ષા (જન સુરક્ષા) પૂરી પાડી અને તેની સિદ્ધિઓ શું છે તેમજ તેની ખાસિયતો શું છે તેના પર એક નજર કરીએ..
APYનું સંચાલન પેન્શન ફંડ રેગ્યુલેટરી અને વિકાસ સત્તામંડળ (PFRDA) દ્વારા એકંદરે રાષ્ટ્રીય પેન્શન પ્રણાલી (NPS)ના પ્રશાસનિક અને સંસ્થાકીય માળખા હેઠળ કરવામાં આવે છે..
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા યોગદાન: સરકાર દ્વારા લઘુતમ પેન્શન નિશ્ચિતરૂપે આપવામાં આવશે એટલે કે, જો યોગદાનના આધારે એકત્ર થયેલી સિલક દ્વારા, રોકાણ પર અનુમાનિત કરતાં ઓછું વળતર મળે તો અને તે લઘુતમ નિશ્ચિત પેન્શન પૂરું પાડવા માટે અપૂરતી રકમ હોય તો પણ, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા આ ખૂટતી રકમ પૂરી કરવામાં આવશે.
લાભો: સબ્સ્ક્રાઇબરે યોજનામાં જોડાયા પછી આપેલા યોગદાનના આધારે તેમને દર મહિને ઓછામાં ઓછું રૂ.1000 અથવા રૂ.2000 અથવા રૂ.3000 અથવા રૂ.4000 અથવા રૂ.5000 ગેરેન્ટીડ પેન્શન 60 વર્ષની ઉંમરથી મળવાનું શરૂ થશે..
લાભો: અકસ્માતના કારણે મૃત્યુ અથવા વિકલાંગતા સામે રૂપિયા 2 લાખનું અકસ્માત મૃત્યુ અથવા વિકલાંગતા કવચ (જો આંશિક વિકલાંગતા હોય તો રૂ.1 લાખનું કવચ).
મહામારીની શરૂઆત થઇ ત્યારથી એટલે કે, 1 એપ્રિલ 2020થી 23 ફેબ્રુઆરી 2022 સુધીમાં કુલ 2.10 લાખ દાવાઓ માટે રૂપિયા 4,194.28 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે અને 99.72% દાવાઓની પતાવટ થઇ ગઇ છે.”.
આ ઓછા ખર્ચની વીમા યોજનાઓ અને નિશ્ચિત પેન્શન યોજનાથી આર્થિક સુરક્ષા સુનિશ્ચિત થાય છે, જે અગાઉ માત્ર અમુક લોકોને જ ઉપલબ્ધ થતી હતી, પણ હવે સમાજની છેલ્લી વ્યક્તિ સુધી તેનો લાભ પહોંચી રહ્યો છે.” નાણાં મંત્રીએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, “ત્રણ જન સુરક્ષા યોજનાઓથી વીમા અને પેશનની સગવડ હવે સામાન્ય વ્યક્તિની પહોંચ સુધી આવી ગઇ છે.
યોજના: PMSBY એક વર્ષની મુદતની અકસ્માત વીમા યોજના છે જે દર વર્ષે રીન્યૂ થઇ શકે છે.
આ યોજના હેઠળ કુલ 12.76 કરોડ કરતાં વધારે લોકોએ નોંધણી કરાવી છે અને કુલ 5,76,121 દાવાઓ માટે રૂપિયા 11,552 કરોડની રકમ ચૂકવવામાં આવી છે..
મહામારીની શરૂઆત થઇ ત્યારથી એટલે કે, 1 એપ્રિલ 2020થી 23 ફેબ્રુઆરી 2022 સુધીમાં કુલ 2.10 લાખ દાવાઓ માટે રૂપિયા 4,194.28 કરોડની ચુકવણી કરવામાં આવી છે અને 99.72% દાવાઓની પતાવટ થઇ ગઇ છે.” ખાસ કરીને કોવિડ-19 મહામારી સહિતના દરેક સમયગાળામાં દેશના નાગરિકોને PMJJBY હેઠળ સગવડ સાથે સુરક્ષા આપવા અંગે શ્રીમતી સીતારમને કહ્યું હતું કે, “PMJJBY હેઠળ, યોજનાની શરૂઆત થઇ ત્યારથી આજદિન સુધીમાં 12.76 કરોડ લોકોએ નોંધણી કરાવી છે અને 5,76,121 પરિવારોને આ યોજના હેઠળ કરવામાં આવેલા દાવાઓ અંતર્ગત રૂપિયા 11,522 કરોડ પ્રાપ્ત થયા છે.
નાણાં મંત્રીએ ગરીબોને આપવામાં આવતી સુવિધાઓનું વિહંગાવલોકન કરાવતા જણાવ્યું હતું કે, “આજે, ગરીબમાં ગરીબ વ્યક્તિ પણ PMJJBY હેઠળ દૈનિક માત્ર 1 રૂપિયા કરતાં ઓછા ખર્ચમાં રૂ.2 લાખનો જીવન વીમો ધરાવી શકે છે અને PMSBY હેઠળ મહિને માત્ર 1 રૂપિયા કરતાં ઓછા ખર્ચમાં રૂપિયા 2 લાખનો અકસ્માત વીમો ધરાવી શકે છે.
આ ઓછા ખર્ચની વીમા યોજનાઓ અને નિશ્ચિત પેન્શન યોજનાથી આર્થિક સુરક્ષા સુનિશ્ચિત થાય છે, જે અગાઉ માત્ર અમુક લોકોને જ ઉપલબ્ધ થતી હતી, પણ હવે સમાજની છેલ્લી વ્યક્તિ સુધી તેનો લાભ પહોંચી રહ્યો છે.”.
ચુકવણીનું આવર્તન: સબ્સ્ક્રાઇબરો માસિક/ ત્રિમાસિક/ અર્ધવાર્ષિક ધોરણે APYમાં યોગદાન આપી શકે છે..
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “આ યોજનાઓની 7મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે, હું તમામ બેંકો અને વીમા કંપનીઓને આ યોજનાઓના સફળ અમલીકરણ બદલ અભિનંદન પાઠવું છુ અને તેમને અનુરોધ કરુ છુ કે, છેવાડાની વ્યક્તિને પણ આવરી લેવા માટે તેઓ આવા જ જુસ્સા અને સમર્પણની ભાવના સાથે આ યોજના પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખે.” આ પ્રસંગે, કેન્દ્રીય નાણાં રાજ્યમંત્રી (MoS) ડૉ.
સિદ્ધિઓ: 27.04.2022 સુધીમાં આ યોજના હેઠળ 4 કરોડ કરતાં વધારે વ્યક્તિએ નોંધણી કરાવી છે..
PMJJBY અને PMSBY અંતર્ગત લોકોને ઓછા ખર્ચે જીવન/અકસ્માત વીમા કવચ મેળવવાની સુલભતા આપવામાં આવે છે જ્યારે, APY અંતર્ગત લોકોને હાલમાં બચત કરવાનો અવસર આપવામાં આવે છે જેથી તેઓ પોતાની પાછલી ઉંમર એક નિશ્ચિત રકમનું પેન્શન મેળવી શકે..
દેશમાં 18 થી 40 વર્ષના વય જૂથમાં આવતા તમામ નાગરિકો દર મહિને ઓછામાં ઓછા માત્ર રૂ.42 ચુકવીને તેમની 60 વર્ષની ઉંમર પછી પેન્શન મેળવવા માટે સબ્સ્ક્રાઇબ કરી શકે છે.” નાણાં મંત્રીએ ગરીબોને આપવામાં આવતી સુવિધાઓનું વિહંગાવલોકન કરાવતા જણાવ્યું હતું કે, “આજે, ગરીબમાં ગરીબ વ્યક્તિ પણ PMJJBY હેઠળ દૈનિક માત્ર 1 રૂપિયા કરતાં ઓછા ખર્ચમાં રૂ.2 લાખનો જીવન વીમો ધરાવી શકે છે અને PMSBY હેઠળ મહિને માત્ર 1 રૂપિયા કરતાં ઓછા ખર્ચમાં રૂપિયા 2 લાખનો અકસ્માત વીમો ધરાવી શકે છે.
કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “ગઇ વખતે સ્વતંત્રતા દિવસ નિમિત્તે આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ આપેલા સંબોધન વખતે આ સંદર્ભે કરેલી જાહેરાત અનુસાર આગળ વધીને, અમારો એવો પ્રયાસ રહેશે કે દેશમાં પાત્રતા ધરાવતી દરેક વ્યક્તિને વીમા અને પેન્શન માટેની આ સામાજિક સુરક્ષાની યોજનાઓ હેઠળ આવરી લેવાનું અમે સુનિશ્ચિત કરીએ.”.
દાવાની પતાવટની પ્રક્રિયામાં કેટલાક મોટા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે જેથી મહામારીના સમય દરમિયાન દાવાઓની પતાવટ ઝડપથી અને સરળતાથી થઇ શકે.
આ યોજનાની 7મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરતા કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતરમને કહ્યું હતું કે, “આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 15 ઑગસ્ટ 2014ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા આર્થિક સમાવેશીતા માટેના રાષ્ટ્રીય મિશન હેઠળ મુખ્ય હેતુઓ પૈકી એક હેતુ વીમા અને પેન્શનના કવરેજનું વિસ્તરણ કરવાનો પણ હતો જેથી સમાજના ગરીબ અને હાંસિયામાં ધકેલાઇ ગયેલા વર્ગને પણ તેમાં સમાવી શકાય કારણ કે આ વર્ગોને પરવડે તેવી પ્રોડક્ટ્સ દ્વારા આર્થિક સુરક્ષા પૂરી પાડવાની ખૂબ જ જરૂર છે.” આ યોજનાની 7મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરતા કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતરમને કહ્યું હતું કે, “આદરણીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા 15 ઑગસ્ટ 2014ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા આર્થિક સમાવેશીતા માટેના રાષ્ટ્રીય મિશન હેઠળ મુખ્ય હેતુઓ પૈકી એક હેતુ વીમા અને પેન્શનના કવરેજનું વિસ્તરણ કરવાનો પણ હતો જેથી સમાજના ગરીબ અને હાંસિયામાં ધકેલાઇ ગયેલા વર્ગને પણ તેમાં સમાવી શકાય કારણ કે આ વર્ગોને પરવડે તેવી પ્રોડક્ટ્સ દ્વારા આર્થિક સુરક્ષા પૂરી પાડવાની ખૂબ જ જરૂર છે.”.
દેશમાં 18 થી 40 વર્ષના વય જૂથમાં આવતા તમામ નાગરિકો દર મહિને ઓછામાં ઓછા માત્ર રૂ.42 ચુકવીને તેમની 60 વર્ષની ઉંમર પછી પેન્શન મેળવવા માટે સબ્સ્ક્રાઇબ કરી શકે છે.”.
આ યોજના હેઠળ વીમા ધારકને કોઇપણ કારણોસર થતા મૃત્યુના કેસમાં વીમા કવચ મળે છે..
સિદ્ધિઓ:તારીખ 27.04.2022 સુધીમાં, આ યોજના હેઠળ કુલ 12.76 કરોડ કરતાં વધારે લોકોએ નોંધણી કરાવી છે અને કુલ 5,76,121 દાવાઓ માટે રૂપિયા 11,552 કરોડની રકમ ચૂકવવામાં આવી છે.
પાત્રતા: 18 થી 40 વર્ષની વય જૂથના તમામ બેંક ખાતાધારકો માટે APY ઉપલબ્ધ છે અને તેમણે પસંદ કરેલી પેન્શનની રકમના આધારે તેમનું યોગદાન અલગ અલગ હોય છે..
પાત્રતા: 18-50 વર્ષના વય જૂથની કોઇપણ વ્યક્તિ, જે બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાં ખાતું ધરાવતી હોય તે આ યોજના હેઠળ નોંધણી કરાવવા માટે પાત્રતા ધરાવે છે.
ખાસ કરીને કોવિડ-19 મહામારી સહિતના દરેક સમયગાળામાં દેશના નાગરિકોને PMJJBY હેઠળ સગવડ સાથે સુરક્ષા આપવા અંગે શ્રીમતી સીતારમને કહ્યું હતું કે, “PMJJBY હેઠળ, યોજનાની શરૂઆત થઇ ત્યારથી આજદિન સુધીમાં 12.76 કરોડ લોકોએ નોંધણી કરાવી છે અને 5,76,121 પરિવારોને આ યોજના હેઠળ કરવામાં આવેલા દાવાઓ અંતર્ગત રૂપિયા 11,522 કરોડ પ્રાપ્ત થયા છે.
યોજનાના લાભોની ચુકવણી: સબ્સ્ક્રાઇબરને માસિક પેન્શન પેટે નિશ્ચિત રકમ આપવામાં આવે છે અને તેમના મૃત્યુ પછી તેમની બિન-હયાતીમાં તેમના જીવનસાથીને આ રકમ પેન્શન પેટે મળે છે અને તેમનું પણ મૃત્યુ થયા પછી, સબ્સ્ક્રાઇબરની 60 વર્ષની ઉંમરે જે સિલક પેન્શન એકઠું થયું હોય તે રકમ નામાંકિત વ્યક્તિને પરત કરવામાં આવે છે..
દેશમાં અસંગઠિત ક્ષેત્રના દરેક નાગરિક આર્થિક સુરક્ષા મેળવે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે, સરકારે બે વીમા યોજના એટલે કે પ્રધાનમંત્રી જીવન જ્યોતિ બીમા યોજના (PMJJBY) અને પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા બીમા યોજના (PMSBY)નો પ્રારંભ કર્યો છે જ્યારે, પાછલી ઉંમર લોકોની આર્થિક આવશ્યકતાઓને આવરી લેવા માટે અટલ પેન્શન યોજના (APY)નો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો છે..
કરોડ કુરિયર કન્સાઇનમેન્ટમાંથી ત્યારબાદ કિલો દાણચોરીનું સોનું જપ્ત કરવામાં આવ્યું જે નવેમ્બર માં કાર્ગો કન્સાઇનમેન્ટમાંથી મળી આવ્યું હતું, જેની કિંમત રૂ.
કરોડ થાય છે તે ડિસ્કના રૂપમાં આ કન્સાઇનમેન્ટમાં આયાત કરાયેલા મશીનના બે મોટર રોટરની અંદર છુપાવેલા મળી આવ્યા હતા.
આવી તપાસો દાણચોરીની અનન્ય અને અત્યાધુનિક પદ્ધતિઓ શોધવા અને તેનો સામનો કરવાની ની ક્ષમતાને વધુ મજબૂત બનાવે છે.
કરોડ જેટલી હતી – જે બંને નવી દિલ્હી ખાતે થઈ હતી..
મુંબઈમાં આ જપ્તી એક દિવસ અગાઉ ના રોજ લખનૌમાં અધિકારીઓ દ્વારા કરવામાં આવેલી બીજી જપ્તી બાદ કરવામાં આવી છે.
આયાતકાર દક્ષિણ મુંબઈમાં આવેલો હતો અને ઝડપી કાર્યવાહીમાં તેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.
દરમિયાન ડીઆરઆઈ અધિકારીઓએ કિલો દાણચોરી કરેલા સોનાની જપ્તી કરી હતી જેની કિંમત રૂ.
જુલાઈ માં એ કિલો સોનું જપ્ત કર્યું હતું જેની કિંમત રૂ.
તે કિસ્સામાં પણ એ લખનૌના ચૌધરી ચરણ સિંહ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટના એર કાર્ગો કોમ્પ્લેક્સમાં "ઇલેક્ટ્રિકલ થ્રેડીંગ મશીન" ધરાવતો આયાત કાર્ગો અટકાવ્યો હતો અને મશીનોમાં સોનાની ડિસ્ક ખૂબ જ સમાન રીતે છુપાવેલી મળી આવી હતી.
આયાત દસ્તાવેજોમાં આઇટમને "વિભાગીય અને ડ્રમ પ્રકારની ડ્રેઇન ક્લિનિંગ મશીનો" તરીકે જાહેર કરવામાં આવી હતી પરંતુ સાવચેતીપૂર્વક તપાસ કરવા પર કિલો સોનું કે જેની કિંમત રૂ.
ઓગસ્ટ માં અન્ય એક કેસમાં ડીઆરઆઈએ મુંબઈના ઈન્ટરનેશનલ કુરિયર ટર્મિનલ ખાતે પહોંચેલા કન્સાઈનમેન્ટમાં દાણચોરી કરાયેલા સોનાને છુપાવવાના સમાન મોડનો ઉપયોગ શોધી કાઢ્યો હતો.
છેલ્લા એક વર્ષમાં એ કાર્ગો અને કુરિયર માલસામાનમાંથી સોનાની નોંધપાત્ર જપ્તી કરવામાં આવી છે.
ચોક્કસ ગુપ્ત માહિતી પછી ના રોજ ડિરેક્ટોરેટ ઓફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સ ( ના અધિકારીઓએ માલસામાનની તપાસ કરી જે દુબઈથી એર કાર્ગો કોમ્પ્લેક્સ છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ મુંબઈ ખાતે આવ્યો હતો...
તપાસની આ શ્રેણીઓએ એર કાર્ગો અને કુરિયર માર્ગ દ્વારા ભારતમાં વિદેશી મૂળના સોનાની દાણચોરીની નવી મોડસ ઓપરેન્ડી શોધવામાં મદદ કરી છે.
ડિરેક્ટોરેટ ઑફ રેવન્યુ ઇન્ટેલિજન્સ (ડીઆરઆઈ) એ ગયા અઠવાડિયે લખનૌ અને મુંબઈમાં સતત બે જપ્તીથી હવાઈ માર્ગ દ્વારા સંગઠિત સોનાની દાણચોરીના પ્રયાસોને નિષ્ફળ બનાવ્યા છે જેમાં સોનાને છુપાવવાની સામાન્ય પદ્ધતિ હતી..
DRI આવા અપરાધોના ગુનેગારો સામે તેની અવિરત કાર્યવાહી ચાલુ રાખવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે..
આવા હુમલાઓને અસરકારક રીતે શોધી કાઢવાની અને બેઅસર કરવાની DRIની ક્ષમતા ભારતના આર્થિક સીમાઓ સાથે સમાધાન કરવાનો પ્રયાસ કરનારાઓ માટે અવરોધક તરીકે કામ કરે છે.
તેમાંથી, ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યોમાં, ડીઆરઆઈએ 208 કિલોથી વધુ સોનું જપ્ત કર્યું છે જેની કિંમત રૂ.102.6 કરોડ છે.
અત્યંત સંવેદનશીલ ભારત-મ્યાનમાર અને ભારત-બાંગ્લાદેશ સરહદ દ્વારા દાણચોરી કરવામાં આવી હતી..
આ ઓપરેશનમાં સિન્ડિકેટના પાંચ લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને ત્રણ વાહનો જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
અત્યંત સંવેદનશીલ ભારત-મ્યાનમાર અને ભારત-બાંગ્લાદેશ સરહદ દ્વારા દાણચોરી કરવામાં આવી હતી.
અટકાવાયેલા વાહનોની સઘન તપાસ કર્યા બાદ, 15.93 કિલો વજનના સોનાના બિસ્કિટના 96 નંગ મળી આવ્યા હતા જે ત્રણેય વાહનોના જુદા જુદા ભાગોમાં કાળજીપૂર્વક છુપાવવામાં આવ્યા હતા.
12મી મે 2022ના વહેલી સવારના કલાકોમાં, આ વાહનોને દીમાપુર અને ગુવાહાટી વચ્ચેના રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પર જુદા જુદા પોઈન્ટ પર એક સાથે અટકાવવામાં આવ્યા હતા..
નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં, DRIએ સમગ્ર દેશમાં તેની કામગીરી દરમિયાન 405 કરોડ રૂ.ની કિંમતનું 833 કિલો સોનું જપ્ત કર્યું છે.
ચોક્કસ બાતમીના આધારે કાર્યવાહી કરતા, ડીઆરઆઈના અધિકારીઓએ માઓ, મણિપુરથી ગુવાહાટી, આસામ સુધી અલગથી મુસાફરી કરી રહેલા બે ઓઈલ ટેન્કર અને એક ટ્રક પર સમજદારીપૂર્વક દેખરેખ રાખી હતી.
12મી મે 2022ના વહેલી સવારના કલાકોમાં, આ વાહનોને દીમાપુર અને ગુવાહાટી વચ્ચેના રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પર જુદા જુદા પોઈન્ટ પર એક સાથે અટકાવવામાં આવ્યા હતા.
ડિરેક્ટોરેટ ઑફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સ (ડીઆરઆઈ) દ્વારા અન્ય એક મહત્ત્વપૂર્ણ કામગીરીમાં, સંગઠિત સોનાની દાણચોરી કરનારા સિન્ડિકેટ, કોડ-નેમ “ગોલ્ડ ઑન ધ હાઈવે” વિરુદ્ધ, 15.93 કિલો વિદેશી મૂળનું સોનું ભારત-મ્યાનમાર સરહદેથી દાણચોરી કરવામાં આવ્યું હતું અને તેની કિંમત રૂ.8.38 કરોડ છે, જે 12મી મે 2022ના રોજ ગુવાહાટી અને દીમાપુરમાં જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું..
ડિરેક્ટોરેટ ઑફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સ (ડીઆરઆઈ) દ્વારા અન્ય એક મહત્ત્વપૂર્ણ કામગીરીમાં, સંગઠિત સોનાની દાણચોરી કરનારા સિન્ડિકેટ, કોડ-નેમ “ગોલ્ડ ઑન ધ હાઈવે” વિરુદ્ધ, 15.93 કિલો વિદેશી મૂળનું સોનું ભારત-મ્યાનમાર સરહદેથી દાણચોરી કરવામાં આવ્યું હતું અને તેની કિંમત રૂ.8.38 કરોડ છે, જે 12મી મે 2022ના રોજ ગુવાહાટી અને દીમાપુરમાં જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું.
આથી, સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમોની કામગીરીઓ/આવી પેટા કંપનીઓમાં રોકવામાં આવેલી મૂડી જેવા વિવિધ પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખ્યા વગર આવી પેટા કંપનીઓ/એકમોના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને)/બંધ કરવા માટે હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ CPSE દ્વારા મંત્રીમંડળ/ CCEA પાસેથી મંજૂરી લેવાની જરૂરિયાત રહેતી હતી.
મંત્રીમંડળ દ્વારા હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PAEના સંયુક્ત સાહસોમાં પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વેચાણમાં વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) /બંધ કરવા માટે ‘સૈદ્ધાંતિક રીતે’ સંમતિ આપવા માટે વૈકલ્પિક વ્યવસ્થાતંત્રના અધિકારો પણ આપ્યા છે [મહારત્ન PSEના વિનિવેશ (ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ) સિવાય કે તેમને સોંપવામાં આવ્યું હતું પેરેન્ટ/હોલ્ડિંગ PSE દ્વારા વિનિવેશ/બંધ કરવાની પ્રક્રિયાની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી].
જોકે, બોર્ડ્સ હાલમાં સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ/બંધ કરવા અંગેની સત્તા ધરાવતા નથી, સિવાય કે મહારત્ન PSE ને તેમની પેટા કંપનીઓમાં શેરહોલ્ડિંગના ગૌણ હિસ્સાના વિનિવેશ માટે મર્યાદિત સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
આના પરિણામરૂપે ઝડપથી નિર્ણયો લઇ શકાશે અને PSE દ્વારા પરિચાલન/ આર્થિક ખર્ચમાં થતા વેડફાટને બચાવી શકાશે.
આથી, સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમોની કામગીરીઓ/આવી પેટા કંપનીઓમાં રોકવામાં આવેલી મૂડી જેવા વિવિધ પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખ્યા વગર આવી પેટા કંપનીઓ/એકમોના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને)/બંધ કરવા માટે હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ CPSE દ્વારા મંત્રીમંડળ/CCEA પાસેથી મંજૂરી લેવાની જરૂરિયાત રહેતી હતી.
સરકારી PSEની લઘુતમ ઉપસ્થિતિઓ માટે અને કાર્યાત્મક જરૂરિયાતો માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી PSE નીતિ 2021ને અનુરૂપ, આ નિર્ણય દ્વારા આ બાબતે વધુ સત્તાની સોંપણી કરવામાં આવી છે.
મંત્રીમંડળ દ્વારા હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PAE ના સંયુક્ત સાહસોમાં પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વેચાણમાં વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) /બંધ કરવા માટે ‘ સૈદ્ધાંતિક રીતે ’ સંમતિ આપવા માટે વૈકલ્પિક વ્યવસ્થાતંત્રના અધિકારો પણ આપ્યા છે [ મહારત્ન PSE ના વિનિવેશ (ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ) સિવાય કે તેમને સોંપવામાં આવ્યું હતું પેરેન્ટ/હોલ્ડિંગ PSE દ્વારા વિનિવેશ/બંધ કરવાની પ્રક્રિયાની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી ] ..
PSE દ્વારા આવા સાહસોના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશના વ્યવહારો/ બંધ કરવા માટે અનુસરવામાં આવતી પ્રક્રિયા ખુલ્લી, સ્પર્ધાત્મક બીડિંગના સિદ્ધાંતો પર આધારિત અને નિર્ધારિત કરવામાં આવેલા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોની સાથે સુસંગત હોવી જોઇએ.
આના પરિણામરૂપે ઝડપથી નિર્ણયો લઇ શકાશે અને PSE દ્વારા પરિચાલન/ આર્થિક ખર્ચમાં થતા વેડફાટને બચાવી શકાશે..
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ માટે, આવા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો DIPAM દ્વારા નિર્ધારિત કરવામાં આવશે.
PSE દ્વારા આવા સાહસોના વ્યૂહાત્મક વિનિવેશના વ્યવહારો/ બંધ કરવા માટે અનુસરવામાં આવતી પ્રક્રિયા ખુલ્લી, સ્પર્ધાત્મક બીડિંગના સિદ્ધાંતો પર આધારિત અને નિર્ધારિત કરવામાં આવેલા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોની સાથે સુસંગત હોવી જોઇએ.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા જાહેર ક્ષેત્રના સાહસોમાં હોલ્ડિંગ/ પેરેન્ટના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ (વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ અને ગૌણ હિસ્સાનું વેચાણ બંને) અથવા બંધ કરવા માટે ભલામણ કરવાના અને પ્રક્રિયા હાથ ધરવાના અધિકારો આપવા માટેના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ પ્રસ્તાવ હોલ્ડિંગ PSE ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને નિર્ણયો લેવા માટે અને પેટા કંપનીઓ / એકમો અથવા સંયુક્ત સાહસોમાંથી તેમના રોકાણમાંથી સમયસર નીકળી જવાની તેઓ ભલામણ કરી શકે તે માટે વધુ સારી સ્વતંત્રતા આપી PSE ની કામગીરીમાં વધુ સુધારો લાવવાનો ઇરાદો રાખે છે, જેના કારણે આવી પેટા કંપનીઓ/એકમો/સંયુક્ત સાહસોમાં તેઓ પોતાના રોકાણને યોગ્ય તકના સમયે નાણાંમાં રૂપાંતરિત કરી શકશે અથવા નુકસાન થતું હોય અને બિનકાર્યદક્ષ હોય તેવી પેટા કંપનીઓ/ એકમો/ સંયુક્ત સાહસોને યોગ્ય સમયે બંધ કરી શકશે.
જોકે, બોર્ડ્સ હાલમાં સંયુક્ત સાહસોમાં તેમની પેટા કંપનીઓ/એકમો/હિસ્સાના વિનિવેશ/બંધ કરવા અંગેની સત્તા ધરાવતા નથી, સિવાય કે મહારત્ન PSEને તેમની પેટા કંપનીઓમાં શેરહોલ્ડિંગના ગૌણ હિસ્સાના વિનિવેશ માટે મર્યાદિત સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
હાલમાં, હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PSE ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને આર્થિક સંયુક્ત સાહસ અને સંપૂર્ણ માલિકીની પેટા કંપનીઓ સ્થાપિત કરવા માટે અને અમુક ટોચ મર્યાદાની નેટવર્થ સુધીના વિલિનીકરણ/હસ્તાંતરણ કરવા માટે મહારત્ન, નવરત્ન અને મિનિરત્ન શ્રેણીઓ હેઠળ અમુક સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
સરકારી PSE ની લઘુતમ ઉપસ્થિતિઓ માટે અને કાર્યાત્મક જરૂરિયાતો માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી PSE નીતિ 2021ને અનુરૂપ, આ નિર્ણય દ્વારા આ બાબતે વધુ સત્તાની સોંપણી કરવામાં આવી છે..
વ્યૂહાત્મક વિનિવેશ માટે, આવા માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો DIPAM દ્વારા નિર્ધારિત કરવામાં આવશે.
આ પ્રસ્તાવ હોલ્ડિંગ PSEના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને નિર્ણયો લેવા માટે અને પેટા કંપનીઓ / એકમો અથવા સંયુક્ત સાહસોમાંથી તેમના રોકાણમાંથી સમયસર નીકળી જવાની તેઓ ભલામણ કરી શકે તે માટે વધુ સારી સ્વતંત્રતા આપી PSEની કામગીરીમાં વધુ સુધારો લાવવાનો ઇરાદો રાખે છે, જેના કારણે આવી પેટા કંપનીઓ/એકમો/સંયુક્ત સાહસોમાં તેઓ પોતાના રોકાણને યોગ્ય તકના સમયે નાણાંમાં રૂપાંતરિત કરી શકશે અથવા નુકસાન થતું હોય અને બિનકાર્યદક્ષ હોય તેવી પેટા કંપનીઓ/ એકમો/ સંયુક્ત સાહસોને યોગ્ય સમયે બંધ કરી શકશે.
હાલમાં, હોલ્ડિંગ/પેરેન્ટ PSEના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સને આર્થિક સંયુક્ત સાહસ અને સંપૂર્ણ માલિકીની પેટા કંપનીઓ સ્થાપિત કરવા માટે અને અમુક ટોચ મર્યાદાની નેટવર્થ સુધીના વિલિનીકરણ/હસ્તાંતરણ કરવા માટે મહારત્ન, નવરત્ન અને મિનિરત્ન શ્રેણીઓ હેઠળ અમુક સત્તાઓ સોંપવામાં આવેલી છે.
ભારતના નિયંત્રક અને મહાલેખાપરીક્ષકનો ‘ગુજરાત સરકાર દ્વારા વાયુ પ્રદૂષણ નિયંત્રણ’ પરનો ગુજરાત સરકારનો પર્ફોર્મન્સ ઓડિટ અહેવાલ (વર્ષ 2022નો અહેવાલ ક્રમાંક 02), તારીખ 31.05.2022ના રોજ રાજ્ય સરકારને સુપરત કરવામાં આવેલ છે..
કોષ્ટક મે 2021 ની સરખામણીમાં મે 2022 ના મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરાયેલ ના રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે ..
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ આવકમાં વલણો દર્શાવે છે .
આ માત્ર ચોથી વખત છે જ્યારે ની શરૂઆતથી માસિક કલેક્શન ₹ 1.40 લાખ કરોડના આંકને વટાવી ગયું છે અને માર્ચ 2022 થી સતત ત્રીજા મહિને આ બાબત બની છે .
વધુમાં કેન્દ્રએ 31.05.2022 ના રોજ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ₹ 86912 કરોડનું વળતર પણ બહાર પાડ્યું છે ..
સરકારે માંથી ₹ 27,924 કરોડ અને ₹ 23,123 કરોડ ને સેટલ કર્યા છે .
નિયમિત સેટલમેન્ટ પછી મે 2022 ના મહિનામાં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક માટે ₹ 52,960 કરોડ અને માટે ₹ 55,124 કરોડ છે .
જો કે એ જોવું પ્રોત્સાહક છે કે મે 2022 ના મહિનામાં પણ ની કુલ આવક ₹ 1.40 લાખ કરોડના આંકડાને વટાવી ગઈ છે .
મે 2022 ના મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં ₹ 97,821 કરોડની આવક કરતાં 44% વધુ છે .
નાણાકીય વર્ષ એપ્રિલ કરતાં હંમેશા ઓછું રહ્યું છે જે માર્ચ નાણાકીય વર્ષ સમાપ્તિના વળતર સાથે સંબંધિત છે .
મહિના દરમિયાન માલની આયાતમાંથી આવક 43% વધુ હતી અને સ્થાનિક વ્યવહાર ( સેવાઓની આયાત સહિત ) ની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી આવક કરતાં 44% વધુ છે ..
મે 2022 ના મહિનામાં એકત્ર થયેલ ની કુલ આવક ₹ 1,40,885 કરોડ છે જેમાંથી ₹25,036 કરોડ છે ₹32,001 કરોડ છે ₹73,345 કરોડ છે ( માલની આયાત પર એકત્રિત ₹ 37469 કરોડ સહિત ) ₹ 10,502 કરોડ છે ( માલની આયાત પર એકત્રિત ₹ 931 કરોડ સહિત )..
એપ્રિલ 2022 ના મહિનામાં જનરેટ થયેલા ઈ - વે બિલની કુલ સંખ્યા 7.4 કરોડ હતી જે માર્ચ 2022 ના મહિનામાં જનરેટ થયેલા 7.7 કરોડ ઈ - વે બિલ કરતાં 4% ઓછી છે ..
થી વધુ ના મી જૂનના રોજ યોજાનાર કાર્યક્રમમાં હાજરી આપે તેવી અપેક્ષા છે..
માનનીય નાણામંત્રી ભારત સરકાર અને ગુજરાતના માનનીય મુખ્યમંત્રીએ મી જૂને ઉદ્ઘાટન સમારોહમાં ભાગ લેવા માટે સંમતિ આપી છે.
આ ઉપરાંત પસંદગીના ઇકો-ફ્રેન્ડલી રહેઠાણ અને કાર્યક્ષમ પાણી વ્યવસ્થાપન માટે તેમની ટાઉનશીપને મિની સ્માર્ટ સિટીમાં રૂપાંતરિત કરવા સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓનું ઉદ્ઘાટન/પ્રારંભ કરાશે..
વર્કશોપનો ઉદ્દેશ્ય તમામ હિતધારકોને એક મંચ પર એકસાથે લાવવાનો અને ભવિષ્યની કાર્યવાહીમાં અનુભવની વહેંચણી અને વ્યૂહરચના બનાવવાનો છે..
જેમાં મુખ્ય કાર્યક્રમોમાંનું એક મહાત્મા મંદિર ગાંધીનગર ખાતે રાષ્ટ્ર નિર્માણ અને પરનું પ્રદર્શન છે.
રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં ના યોગદાન પર એક ટૂંકી ફિલ્મ પણ સપ્તાહ દરમિયાન ભાષાઓમાં રિલીઝ કરવામાં આવશે..
ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસ ( ના સમર્થન સાથે અને ના સહયોગથી હેઠળ થી મી જૂન દરમિયાન સ્વતંત્રતાના વર્ષની ઉજવણી કરવા માટે સંખ્યાબંધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી રહ્યું છે..
પ્રદર્શનની સાથે આત્મનિર્ભર ભારત માટે ની ભૂમિકા પર ચર્ચા કરવા માટે ગોળમેજીનું આયોજન કરવામાં આવશે.
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને જેવા મુદ્દાઓ પર શ્રેણીબદ્ધ વર્કશોપ ની વાર્ષિક મૂલ્યાંકન પ્રણાલી સૂક્ષ્મ અને નાના સાહસો ( પાસેથી પ્રાપ્તિ સરકારી ઇ-માર્કેટપ્લેસ ( પણ આયોજિત કરવામાં આવી રહી છે.
સપ્તાહ દરમિયાન પાન ઈન્ડિયા ‘પ્લાન્ટેશન ડ્રાઈવ’ હાથ ધરશે જેમાં તેમની ઓફિસ ટાઉનશીપ ઉત્પાદન એકમો વગેરેમાં રોપાઓ વાવવામાં આવશે..
ü દબાણના સમયે અને સામાન્ય સમયગાળામાં કોર્પોરેટ બોંડ માર્કેટમાં ભાગીદારો વચ્ચે વિશ્વાસ પેદા કરવા માટે તથા સેકન્ડરી માર્કેટ લિક્વિડિટીને વધારવા એક સ્થાયી સંસ્થાગત માળખું તૈયાર કરવામાં આવશે.
ü દેશમાં કોઈ પણ જગ્યાએ અનાજ મેળવવા માટે લાભાર્થીઓ માટે એક દેશ, એક રેશન કાર્ડ યોજના – એનો સૌથી વધુ લાભ પરપ્રાંતીય કામદારોને મળશે.
રોકાણ મેળવવા અને રોજગારીનું સર્જન કરવાની સાથે સાથે કરદાતાઓનું ભારણ ઘટાડવાના ઉદ્દેશ સાથે પારદર્શક અને અસરકારક કરવેરા વ્યવસ્થાનો દ્રષ્ટિકોણ..
ü નવરચિત, સુધારા આધારિત અને પરિણામ સાથે સંબંધિત નવી વીજ વિતરણ ક્ષેત્ર યોજના માટે 5 વર્ષ માટે રૂ.3,05,984 કરોડ.
ü મિલિયન (દસ લાખ)ની વસ્તી ધરાવતા 42 શહેરી કેન્દ્રો માટે હવાના પ્રદૂષણને નિયંત્રણમાં લેવા માટે રૂ.2,217 કરોડ.
ü યુવાનો માટે તકો વદારવા તાલીમ ધારામાં સુધારાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી.
ü કંપનીઓ ઉત્પાદનમાં મદદ કરવા, જેથી તેઓ આંતરરાષ્ટ્રીય પુરવઠાની સાંકળનું અભિન્ન અંગ બને, મુખ્ય ક્ષમતાઓ હાંસલ કરે અને અત્યાધુનિક ટેકનોલોજીનો સ્વીકાર અને ઉપયોગ કરે.
ü કેન્દ્ર સરકારની કંપનીઓનું 4 વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં ખાનગીકરણ સ્વીકાર કરવામાં આવ્યું.
ü પ્રધાનંત્રી આત્મનિર્ભર સ્વસ્થ ભારત યોજના માટે 6 વર્ષ માટે રૂ.64,180 કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવશે – એનએચએમ ઉપરાંત આ કેન્દ્ર સરકારની નવી યોજના છે, જેને શરૂ કરવામાં આવશે.
ü જલજીવન અભિયાન (શહેરી) માટે 5 વર્ષ દરમિયાન રૂ.2,87,000 કરોડ – આ યોજના નીચેના ઉદ્દેશો સાથે શરૂ કરવામાં આવી હતી :.
ü નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં મુખ્ય બંદરોની કામગીરી માટે પીપીપી-મોડમાં રૂ.2,000 કરોડના 7 પ્રોજેક્ટ ઓફર કરવામાં આવશે.
ü એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ અને એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીની સ્થાપના થશે.
ü ખરીદીમાં સતત વધારા સાથે ખેડૂતોની ચુકવણીમાં નીચે મુજબ વધારો થયો હતો :.
ü નબળી કે નુકસાન કરતી સીપીએસઈને સમયસર બંધ કરવા માટે સંશોધિત વ્યવસ્થા સુનિશ્ચિત કરવી.
ü મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં ઉત્પાદન વધારવું અને ઉત્પાદનને દુનિયામાં મહત્તમ દેશોમાં પહોંચાડવા.
ü વેસ્ટર્ન ડેડિકેટેડ ફ્રેઇટ કોરિડોર (ડીએફસી) અને ઇસ્ટર્ન ડીએફસી જૂન, 2022 સુધીમાં કાર્યરત થઈ જશે, જેથી લોજિસ્ટિક ખર્ચમાં ઘટાડો થશે – જે મેક ઇન ઇન્ડિયાની વ્યૂહરચનાને સક્ષમ બનાવશે.
ü એનઆઇપી માટે ફંડ વધધારવા મુખ્યત્વે ત્રણ ક્ષેત્રો પર ભાર મૂકવામાં આવ્યોઃ.
ü આત્મનિર્ભર ભારત માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉત્પાદનનું કેન્દ્ર બનાવવા અને આ માટે પ્રોત્સાહન આપવા.
ü અસંગઠિત શ્રમિકો, પરપ્રાંતીય કામદારો, ખાસ કરીને તેમના માટે યોજનાઓ બનાવવામાં મદદરૂપ થવા સરકાર માહિતી એકત્ર કરવા એક પોર્ટલ.
ü વર્ષ 2021ના અંત સુધીમાં બ્રોડ ગેજ રુટ કિલોમીટર (આરકેએમ)નું વીજળીકરણ 46,000 આરકેએમ થશે એટલે કે 72 ટકા થઈ જશે.
ü નેશનલ રેલ પ્લાન ફોર ઇન્ડિયા (2030) : વર્ષ 2030 સુધીમાં ભવિષ્ય માટે સજ્જ રેલવે વ્યવસ્થા ઊભી કરવા.
ü ગ્રામીણ માળખાગત વિકાસ ભંડોળ રૂ.30,000 કરોડથી વધારીને રૂ.40,000 કરોડ કરવામાં આવશે.
ü 13 ક્ષેત્રોમાં પીએલઆઈ યોજનાઓ માટે આગામી 5 વર્ષ માટે રૂ.1.97 કરોડ.
ü સરકાર જીઆઇએફટી – આઇએફએસસીમાં એક આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરનું ફિનટેક કેન્દ્ર વિકસાવવા માટે સાથસહકાર આપશે.
ü બીપીસીએલ, એર ઇન્ડિયા, શિપિંગ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા, કન્ટેઇનર કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા, આઇડીબીઆઈ બેંક, બીઇએમએલ, પવન હંસ, નીલાંચલ ઇસ્પાત નિગમ લિમિટેડ વગેરેનું વ્યૂહાત્મક ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ 20200-21માં પૂર્ણ કરવામાં આવશે.
આ એક મુખ્ય સંસ્થા હશે, જેમાં ધારાધોરણો સ્થાપિત કરવા, માન્યતા આપવા, નિયમન કરવા અને ભંડોળ આપવા માટે 4 અલગ માધ્યમો હશે.
ü શહેરી વિસ્તારોમાં મેટ્રો રેલ નેટવર્ક વધારીને અને સિટી બસ સેવાનું વિસ્તરણ કરીને સરકારી પરિવહનનો હિસ્સો વધારવામાં આવશે.
o આ લક્ષ્યાંક ઉચિત સમાધાન દ્વારા કરવેરાની આવક વધારીને તથા સરકારી કંપનીઓ અને જમીન સહિત અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ કરીને હાંસલ કરવામાં આવશે.
o લક્ષિત રાજકોષીય ખાધનું સ્તર હાંસલ કરવા એફઆરબીએમ કાયદામાં સુધારાની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી.
ü 5 મુખ્ય ફિશિંગ બંદરો – કોચી, ચેન્નાઈ, વિશાખાપટનમ, પારાદીપ અને પેતવાઘાટને આર્થિક કામગીરીના કેન્દ્ર સ્વરૂપે વિકસાવવામાં આવશે.
ü 139 ગિગાવોટની સ્થાપિત ક્ષમતા અને 1.41 લાખ સર્કિટ કિલોમીટરની ટ્રાન્સમિશન લાઇન ઉમેરવામાં આવી હતી અને વધુ 2.8 કરોડ કુટુંબોને છેલ્લાં 6 વર્ષમાં જોડવામાં આવ્યાં હતાં.
ü અનુસૂચિત જાતિઓના કલ્યાણ માટે મેટ્રિક પછી શિષ્યાવૃત્તિ યોજનાઓને સુધારવામાં આવી.
ü કંપની ધારા, 2013 અંતર્ગત લઘુ કંપનીઓની પરિભાષામાં સંશોધન કરવામાં આવશે, જે અંતર્ગત ચુકવવામાં આવેલી મૂડી રૂ.50 લાખથી વધારે ન હોવાને સ્થાન મહત્તમ રૂ.2 કરોડ તથા વેપારની લઘુતમ મર્યાદા 2 કરોડથી વધારે ન હોવાને સ્થાને રૂ.20 કરોડથી વધુ નહીં હોય એ નક્કી થશે..
ü એમએસએમઈ ક્ષેત્ર માટે રૂ.15,700 કરોડની બજેટ ફાળવણી, જે ચાલુ વર્ષના અંદાજિત બજેટથી બમણાથી વધારે છે.
ü એપીએમસીમાં મૂળભૂત માળખાગત સુવિધાઓ વધારવા માટે કૃષિ માળખાગત ભંડોળની સુવિધાનો લાભ મળશે..
ü નાના ઋણધારકોના હિતોને જાળવવા અને ધિરાણ વ્યવસ્થામાં સુધારો કરવા માટે એ એનબીએફસી માટે જેની લઘુતમ અસ્કયામત રૂ.100 કરોડ સુધી હોય શકે છે, સીક્યોરિટાઇઝેશન એન્ડ રિકન્સ્ટ્રક્શન ઓફ ફાઇનાન્સિયલ એસેટ્સ એન્ડ એન્ફોર્સમેન્ટ ઓફ સીક્યોરિટી (સરફેસી) કાયદા, 2002 અંતર્ગત ઋણની વસૂલાત માટે લઘુતમ ઋણની મર્યાદા હાલની રૂ.50 લાખથી ઘટાડીને રૂ.20 લાખ કરવામાં આવશે..
ü આગામી 3 વર્ષમાં શહેરી ગેસ વિતરણ નેટવર્કમાં વધુ 100 જિલ્લાઓ ઉમેરાશે.
ü કૌશલ્ય સંવર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અન્ય દેશો સાથે ભાગીદારી માટેની પહેલો, જેને આગળ વધારવામાં આવશેઃ.
ü રેગ્યુલેટેડ ગોલ્ડ એક્સચેન્જીસની સ્થાપના કરવામાં આવશેઃ આ માટે સેબીને એક નિયમનકાર સંસ્થા સ્વરૂપે અધિસૂચિત કરવામાં આવશે તથા વેર હાઉસિંગ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટીને મજબૂત કરશે.
ü ઈ-નામના માધ્યમથી લગભગ 1.68 કરોડ ખેડૂતોની નોંધણી કરવામાં આવી અને રૂ.1.14 લાખ કરોડના મૂલ્યનો વેપાર કરવામાં આવ્યો.
ü રેલવે માટે રૂ.1,10,055 કરોડની ફાળવણી, જેમાંથી રૂ.1,07,100 કરોડ મૂડીગગત ખર્ચ માટે.
ü 5.35 લાખ કરોડની ભારતમાલા પરિયોજના અંતર્ગત, 13,000 કિલોમીટરથી વધારે લાંબાઈના માર્ગોનું નિર્માણ કરવા માટે રૂ.3.3 લાખ કરોડના કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવ્યાં હતાં :.
ü કેન્દ્ર સરકારના ભંડોળનો ઉપયોગ કરતી સરકારી કંપનીઓનાં ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ માટે રાજ્યોને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
ü માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રાલય માટે અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ રૂ.1,18,101 લાખ કરોડની ફાળવણ – જેમાંથી મૂડી માટે રૂ.1,08,230 કરોડ.
ü વન પર્સન કંપનીઝ (ઓપીસી)ની રચનાને પ્રોત્સાહન આપીને સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને ઇનોવેટર્સને પ્રોત્સાહનઃ.
ü ભારતીય ઉચ્ચ શિક્ષણ પંચ સ્થાપિત કરવા આ વર્ષે કાયદો રજૂ કરવામાં આવશે.
o આગામી વર્ષ માટે બજારમાંથી કુલ ઋણ આશરે રૂ.12 લાખ કરોડ લેવામાં આવશે.
ü જૂના અને અનફિટ વાહનોનો તબક્કાવાર રીતે નિકાલ કરવા સ્વૈચ્છિક રીતે વાહનના નિકાલની નીતિ.
ü બિનપરંપરાગત ઊર્જા ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ભારતીય સૌર ઊર્જા નિગમમાં રૂ.1,000 કરોડ અને ભારતીય પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા વિકાસ સંસ્થામાં રૂ.1,500 કરોડની મૂડી ઉમેરવામાં આવશે..
ü વર્ષ 2021-22માં સરકારી બેંકોની નાણાકીય ક્ષમતાને મજબૂત કરવા માટે રૂ.20,000 કરોડની જોગવાઈ.
ü ભારતીય શિપિંગગ કંપનીઓને મંત્રાલયો અને કેન્દ્ર સરકારની કંપનીઓના આંતરરાષ્ટ્રીય ટેન્ડરમાં આગામી 5 વર્ષ દરમિયાન સબસિડી સ્વરૂપે રૂ.1624 કરોડનો ટેકો મળશે.
ü તમામ કોમોડિટીઓમાં ઉત્પાદન ખર્ચથી લઘુતમ 1.5 ગણી એમએસપી સુનિશ્ચિત કરી હતી..
ü હાલની રાષ્ટ્રીય એપ્રેન્ટિસશિપ તાલીમ યોજના (એનએટીએસ)ને સુંસગત કરવા રૂ.3,000 કરોડ, જેનો ઉદ્દેશ શિક્ષણ પૂર્ણ થયા પછી સ્નાતકો અને તથા એન્જિનીયરિંગમાં ડિપ્લોમાધારકોને એપ્રેન્ટિસશિપ અને તાલીમ.
o રાજકોષીય ખાધને ઘટાડવાના માર્ગે અગ્રેસર થવાની યોજના જાળવી રાખવામાં આવશે, વર્ષ 2025-26 સુધી રાજકોષીય ખાધ ઘટાડીને જીડીપીની 4.5 ટકા કરવાનો પ્રયાસ થશે, જે માટે સમયની સાથે તબક્કાવાર રીતે ઘટાડો કરવાનો અભિગમ અપનાવવામાં આવશે.
ü ટિઅર-2 શહેરો અને ટિઅર-1 શહેરોની આસપાસના વિસ્તારોમાં મેટ્રો જેવો અનુભવ આપવા મેટ અતિ ઓછા ખર્ચે મેટ્રો રેલ સિસ્ટમ પ્રદાન કરવા મેટ્રોલાઇટ અને મેટ્રોનીયો ટેકનોલોજીસ.
ü આ ઉદ્દેશ પાર પાડવા એક ગ્લૂ ગ્રાન્ટ ઊભી કરવામાં આવશે.
ü આદિવાસી વિસ્તારોમાં 750 એકલવ્ય મોડલની રહેવાસી શાળાઓ સ્થાપિત કરવામાં આવશેઃ.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને સૌપ્રથમ ડિજિટલ યુનિયન બજેટ પ્રસ્તુત કરીને જણાવ્યું હતું કે, ભારતની કોવિડ-19 સામેની લડાઈ વર્ષ 2021માં જળવાઈ રહેશે અને કોવિડ પછીની દુનિયામાં રાજકીય, આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક સંબંધોમાં પરિવર્તન આવ્યું રહ્યું છે, ત્યારે ઇતિહાસમાં આ ક્ષણે નવા યુગનો આરંભ થયો – જેમાં ભારત ખરાં અર્થમાં આશા અને સમૃદ્ધિની ભૂમિ બનવા સારી રીતે સજ્જ છે..
ü તમામ સ્તરે લાગુ કરવા માટે સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ માટે ટ્રેઝરી સિંગલ એકાઉન્ટ (ટીએસએ) સિસ્ટમ.
ü સહકારી મંડળીઓ માટે વેપારવાણિજ્ય સરળ કરવા માટે અલગ વહીવટી માળખું.
ü તમામ નવા 4 અને 6 લેન રાજમાર્ગોમાં અદ્યતન ટ્રાફિક વ્યવસ્થાપન વ્યવસ્થાઃ.
ü શહેરી સ્વચ્છ ભારત અભિયાન 2.0 માટે 5 વર્ષ દરમિયાન રૂ.1,41,678 કરોડ.
“ વિશ્વાસ એ પક્ષી છે, જે પ્રકાશની અનુભૂતિ કરે છે અને જ્યારે પરોઢિયે અંધકાર હોય છે ત્યારે પણ ચહેકે છે .”.
o રાષ્ટ્રીય સ્તરે મહત્ત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સાથે સંપૂર્ણ સંશોધન વ્યવસ્થાને મજબૂત કરવા.
ü સરકારી બસ પરિવહનનું વિસ્તરણ કરવા એક નવી યોજના માટે રૂ.18,000 કરોડ.
ü તમામ સરકારી કોલેજો, યુનિવર્સિટીઓ અને સંશોધન સંસ્થાઓ દ્વારા ઘણા શહેરોમાં મુખ્ય માળખાની સ્થાપના કરવામાં આવશે, જેથી શ્રેષ્ઠ સમન્વય સ્થાપિત થઈ શકે.
o ચાલુ વર્ષે અનપેક્ષિત અને અભૂતપૂર્વ સ્થિતિસંજોગોને ધ્યાનમાં રાખીને એફઆરબીએમ ધારાના ખંડ 4(5) અને 7(3) (બી) અંતર્ગત વિચલન વિવરણ રજૂ કરવામાં આવ્યું.
ü ટેક્સટાઇલ ઉદ્યોગ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનશે, મોટું રોકાણ આકર્ષશે અને રોજગારીની તકોમાં વધારો થશે અને નિકાસને વેગ મળશે.
ü સંપૂર્ણપણે તટસ્થ રીતે ખુલ્લી પહોંચના આધારે તમામ કુદરતી ગેસ પાઇપલાઇનની સામાન્ય વહન ક્ષમતાના બુકિંગની સુવિધા અને સંકલન માટે સ્વતંત્ર ધોરણે ગેસ ટ્રાન્સપોર્ટ સિસ્ટમ ઓપરેટરની સ્થાપના થશે.
ü ભારતમાં બનેલી ન્યૂમોકોક્કલ રસી દેશભરમાં આપવામાં આવશે, જે અત્યારે 5 રાજ્યોમાં આપવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ દર વર્ષે 50,000 બાળકોનાં મૃત્યુને નિવારવાનો છે.
ü વર્ષ 2021-22માં ડેટા એનાલીટિક્સ, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, મશીન લર્નિંગગગ સંચાલિત એમસીએ21 વર્ઝન 3.0ની શરૂઆત કરવી.
ü અનુસૂચિત જાતિઓ, અનુસૂચિત જનજાતિઓ અને મહિલાઓ માટે સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજના અંતર્ગત.
ü ઓપરેશન ગ્રીન સ્કીમ ઝડપથી ખરાબ થનાર 22 ઉત્પાદનો સુધી લાગુ કરવામાં આવી, જેથી કૃષિ અને સંબંધિત ઉત્પાદનોમાં મૂલ્ય સંવર્ધનને પ્રોત્સાહન મળે.
ü ડીઆઇસીજીસી ધારા, 1961માં સંશોધન કરવાની દરખાસ્ત છે, જેથી આ જોગવાઈઓને સ્ટ્રીમ લાઇન કરી શકાય અને બેંકમાં નાણાકીય જમા કરતાં લોકો સરળતાપૂર્વક સમયસર પોતાની જમા રકમને વીમાકવચની મર્યાદા સુધી મેળવી શકે..
ü સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા માટે ઉપભોક્તાઓને વિતરણ કંપની પસંદગી કરવાનો વિકલ્પ પ્રદાન કરવામાં આવશે.
ü નીતિ આયોગ વ્યૂહાત્મક ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ માટે સીપીએસઇની નવી યાદ પર કામ કરશે.
ü સેવાભાવી સંસ્થાઓ/ખાનગી શાળાઓ/રાજ્યો સાથે ભાગીદારીમાં 100 નવી સૈનિક સ્કૂલોની સ્થાપના થશે.
ü એફડીઆઇની મર્યાદા 49 ટકાથી વધારીને 74 ટકા કરવી તથા વિદેશી માલિકીને મંજૂરી આપવી તથા સલામતી સાથે નિયંત્રણ.
ü બ્રોડ-ગેજ રુટોનું 100 ટકા વીજળીકરણ ડિસેમ્બર, 2023 સુધીમાં પૂર્ણ થશે.
ü તમિલનાડુમાં સીવીડના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા બહુઉદ્દેશીય સીવીડ પાર્ક સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
ü કુલ 702 કિલોમીટરની પરંપરાગત મેટ્રો કાર્યરત છે અને વધુ 1,016 કિલોમીટરની મેટ્રો અને આરઆરટીએસનું નિર્માણ 27 શહેરોમાં ચાલુ છે.
ü વર્ષ 2024 સુધીમાં રિસાઇકલિંગ ક્ષમતા બમણી વધીને આશરે 4.5 મિલિયન લાઇટ ડિસપ્લેસમેન્ટ ટન (એલડીટી) થવાની અપેક્ષા, જેના પરિણામે વધુ 1.5 લાખ રોજગારીનું સર્જન થશે.
1241 ગામડાઓમાં 1.80 લાખ મિલકતના માલિકોને કાર્ડ અગાઉથી ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યાં છે.
ü એનઇપીના તમામ ઘટકોનો અમલ કરીને 15,000 શાળાઓમાં શિક્ષણની ગુણવત્તા સુધારવામાં આવશે, જેથી આ શાળાઓ અન્ય શાળાઓ તેમના વિસ્તારોમાં ઉદાહરણરૂપ બની શકે.
ü લડાખમાં ઉચ્ચ શિક્ષણની સુવિધા પ્રદાન કરવા માટે લેહમાં સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
1000 વધુ મંડીઓને પારદર્શક અને સ્પર્ધાત્મક બનાવવા માટે ઈ-નામ સાથે સંકલિત કરવામાં આવશે.
ü પ્રધાનમંત્રી આત્મનિર્ભર સ્વસ્થ ભારત યોજના અંતર્ગત મુખ્ય પહેલો નીચે મુજબ છેઃ.
ü આઇડીબીઆઈ બેંક ઉપરાંત બે સરકારી બેંક અને એક જનરલ વીમાકંપનીનું ખાનગીકરણ કરવામાં આવશે.
ü નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં કૃષિ ક્રેડિટનો લક્ષ્યાંક 16.5 લાખ કરોડ કરવામાં આવ્યો છે.
ü દરિયાઈ અને આંતરિક એમ બંને રીતે દેશમાં આધુનિક ફિશિંગ બંદરો અને ફિશ લેન્ડિંગ કેન્દ્રો વિકસાવવા રોકાણ કરવામાં આવશે.
આવતીકાલે , 8 મી જૂન , 2022 ના રોજ આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ( AKAM) ના ભાગ રૂપે તમામ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો દ્વારા વિશાળ ક્રેડિટ આઉટરીચ કાર્યક્રમ યોજવામાં આવી રહ્યો છે.
તમામ SLBC ને ક્રેડિટ આઉટરીચ , પ્રધાનમંત્રી જીવન જ્યોતિ વીમા યોજના ( PMJJBY), પ્રધાન મંત્રી સુરક્ષા વીમા યોજના ( PMSBY) અને અટલ પેન્શન યોજના ( APY), ગ્રાહક જાગૃતિ અને નાણાકીય સાક્ષરતા અને જન સુરક્ષા યોજનાઓમાં નોંધણીના કાર્યક્રમો હાથ ધરવા માટે શાખાઓ , BC વગેરે દ્વારા કરવામાં આવેલ સારા કાર્યને યોગ્ય રીતે ઓળખવા માટે સંબોધવામાં આવ્યા છે..
આ જિલ્લા સ્તરના કાર્યક્રમોનું સંકલન તમામ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો અને રાજ્ય સ્તરીય બેંકર્સ સમિતિઓ ( SLBC) દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યું છે..
સપ્તાહના પ્રથમ દિવસે માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા વિજ્ઞાન ભવન , નવી દિલ્હી ખાતે શુભેચ્છા આપવામાં આવી હતી..
આ જિલ્લા કક્ષાના કાર્યક્રમોનો હેતુ સ્ટાફ અને ગ્રાહકો અને મોટા પ્રમાણમાં જનતાની મહત્તમ ભાગીદારી સાથે AKAM ઉજવણીને દેશના તમામ ભાગોમાં લઈ જવાનો છે.
6-12 જૂન 2022 દરમિયાન AKAM હેઠળ નાણા મંત્રાલય ( MoF) ના પ્રતિષ્ઠિત સપ્તાહની ઉજવણીના ભાગ રૂપે કાર્યક્રમો તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે.
દેશના તમામ જિલ્લાઓ ધિરાણ સુવિધા અને વિવિધ સરકારી યોજનાઓમાં નોંધણી અંગેના તેમના પ્રશ્નો સાથે ગ્રાહકો અને મોટા પ્રમાણમાં લોકોને સમજણ આપવા માટે તૈયાર છે.
વધુમાં શ્રી જૈને જણાવ્યું કે નાણાં મંત્રાલયનાં 6 થી 12 જૂન સુધીનાં આઇકોનીક સપ્તાહની ઉજવણીના ભાગરુપે યોજાઇ રહેલ આ પ્રદર્શનની સાથે ' આત્મનિર્ભર ભારત માટે CPSEs ની ભૂમિકા ' પર ચર્ચા કરવા માટે CEO- ગોળમેજીનું આયોજન કરવામાં આવશે.
આ પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી , શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ અને ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઇ પટેલ 9મી જૂનના રોજ કરશે.
ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિર ખાતે સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણીના ભાગરુપે ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસ (DPE) 9 થી 12 મી જૂન, 2022 દરમિયાન વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
વર્કશોપનો ઉદ્દેશ્ય તમામ હિતધારકોને એક મંચ પર એકસાથે લાવવાનો અને ભવિષ્યની કાર્યવાહીમાં અનુભવની વહેંચણી અને વ્યૂહરચના બનાવવાનો છે.
કાર્યક્રમો વિશે વધુ જાણકારી આપતાં શ્રી બેનર્જીએ જણાવ્યું કે AKAM સપ્તાહ દરમિયાન, CPSEs પાન ઈન્ડિયા ‘પ્લાન્ટેશન ડ્રાઈવ’ હાથ ધરાશે જેમાં તેમની ઓફિસ, ટાઉનશીપ, ઉત્પાદન એકમો વગેરેમાં 75,000 રોપાઓ વાવવામાં આવશે.
રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં CPSEના યોગદાન પર એક ટૂંકી ફિલ્મ પણ સપ્તાહ દરમિયાન 12 ભાષાઓમાં રિલીઝ કરવામાં આવશે.
જેમાં મુખ્ય કાર્યક્રમોમાં 'રાષ્ટ્ર નિર્માણ અને CPSEs' પરનું ભવ્ય પ્રદર્શન છે.
વર્કશોપનો ઉદ્દેશ્ય તમામ હિતધારકોને એક મંચ પર એકસાથે લાવવાનો અને ભવિષ્યની કાર્યવાહીમાં અનુભવની વહેંચણી અને વ્યૂહરચના બનાવવાનો છે..
કાર્યક્રમો વિશે વધુ જાણકારી આપતાં શ્રી બેનર્જીએ જણાવ્યું કે AKAM સપ્તાહ દરમિયાન , CPSEs પાન ઈન્ડિયા ‘પ્લાન્ટેશન ડ્રાઈવ’ હાથ ધરાશે જેમાં તેમની ઓફિસ , ટાઉનશીપ , ઉત્પાદન એકમો વગેરેમાં 75,000 રોપાઓ વાવવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રાલયનાં ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસના સંયુક્ત સચિવ સંજય કુમાર જૈને ગાંધીનગરમાં પ્રેસ ઇન્ફર્મેશન બ્યૂરો, અમદાવાદ દ્વારા આયોજીત પત્રકાર પરિષદને સંબોધતાં આ માહિતી આપી હતી..
વધુમાં શ્રી જૈને જણાવ્યું કે નાણાં મંત્રાલયનાં 6 થી 12 જૂન સુધીનાં આઇકોનીક સપ્તાહની ઉજવણીના ભાગરુપે યોજાઇ રહેલ આ પ્રદર્શનની સાથે 'આત્મનિર્ભર ભારત માટે CPSEsની ભૂમિકા' પર ચર્ચા કરવા માટે CEO-ગોળમેજીનું આયોજન કરવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત પસંદગીના CPSE ઇકો-ફ્રેન્ડલી રહેઠાણ અને કાર્યક્ષમ પાણી વ્યવસ્થાપન માટે તેમની ટાઉનશીપને મિની સ્માર્ટ સિટીમાં રૂપાંતરિત કરવા સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓનું ઉદ્ઘાટન/પ્રારંભ કરાશે.
રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં CPSE ના યોગદાન પર એક ટૂંકી ફિલ્મ પણ સપ્તાહ દરમિયાન 12 ભાષાઓમાં રિલીઝ કરવામાં આવશે..
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને CSR જેવા મુદ્દાઓ પર શ્રેણીબદ્ધ વર્કશોપ , CPSEs ની વાર્ષિક મૂલ્યાંકન પ્રણાલી , સૂક્ષ્મ અને નાના સાહસો ( MSEs) પાસેથી પ્રાપ્તિ , સરકારી ઇ-માર્કેટપ્લેસ ( GeM) પર ચર્ચા વગેરે આયોજિત કરવામાં આવી રહ્યાં છે.
પત્રકાર પરિષદમાં ઉપસ્થિત AKAM સમિતિનાં અધ્યક્ષ અને ઇન્ડિયન રેલવે ફાઇનાન્સ કોર્પોરેશનનાં મેનેજીંગ ડિરેક્ટર શ્રી અમિતાભ બેનર્જીએ ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિર ખાતે આયોજીત થઇ રહેલાં પ્રદર્શન અને વિભિન્ન કાર્યક્રમોમાં ભાગ લઇ સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણીના ՙ જન ઉત્સવ ՙ માં સામેલ થવા સૌને અનુરોધ કર્યો હતો.
જેમાં મુખ્ય કાર્યક્રમોમાં ' રાષ્ટ્ર નિર્માણ અને CPSEs' પરનું ભવ્ય પ્રદર્શન છે.
આ પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી, શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ અને ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઇ પટેલ 9મી જૂનના રોજ કરશે.
નાણાં મંત્રાલયનાં ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસના સંયુક્ત સચિવ સંજય કુમાર જૈને ગાંધીનગરમાં પ્રેસ ઇન્ફર્મેશન બ્યૂરો, અમદાવાદ દ્વારા આયોજીત પત્રકાર પરિષદને સંબોધતાં આ માહિતી આપી હતી.
30 થી વધુ CPSE ના CMD 09 મી જૂનના રોજ યોજાનાર કાર્યક્રમમાં હાજરી આપે તેવી અપેક્ષા છે..
30 થી વધુ CPSEના CMD 09મી જૂનના રોજ યોજાનાર કાર્યક્રમમાં હાજરી આપે તેવી અપેક્ષા છે.
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને CSR જેવા મુદ્દાઓ પર શ્રેણીબદ્ધ વર્કશોપ, CPSEsની વાર્ષિક મૂલ્યાંકન પ્રણાલી, સૂક્ષ્મ અને નાના સાહસો (MSEs) પાસેથી પ્રાપ્તિ, સરકારી ઇ-માર્કેટપ્લેસ (GeM) પર ચર્ચા વગેરે આયોજિત કરવામાં આવી રહ્યાં છે.
ત્યારબાદ 10 થી 12 જૂન સુધી આ પ્રદર્શનને જાહેર જનતા માટે ખુલ્લું મૂકવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત પસંદગીના CPSE ઇકો-ફ્રેન્ડલી રહેઠાણ અને કાર્યક્ષમ પાણી વ્યવસ્થાપન માટે તેમની ટાઉનશીપને મિની સ્માર્ટ સિટીમાં રૂપાંતરિત કરવા સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓનું ઉદ્ઘાટન/પ્રારંભ કરાશે.
પત્રકાર પરિષદમાં ઉપસ્થિત AKAM સમિતિનાં અધ્યક્ષ અને ઇન્ડિયન રેલવે ફાઇનાન્સ કોર્પોરેશનનાં મેનેજીંગ ડિરેક્ટર શ્રી અમિતાભ બેનર્જીએ ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિર ખાતે આયોજીત થઇ રહેલાં પ્રદર્શન અને વિભિન્ન કાર્યક્રમોમાં ભાગ લઇ સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણીના ՙજન ઉત્સવՙમાં સામેલ થવા સૌને અનુરોધ કર્યો હતો.
ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિર ખાતે સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષની ઉજવણીના ભાગરુપે ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસ ( DPE) 9 થી 12 મી જૂન , 2022 દરમિયાન વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
ભારત સંસ્થાન વાદી શાસનમાંથી આઝાદી મેળવ્યાના ૭૫ વર્ષની ઉજવણી કરી રહ્યું છે , ત્યારે છેલ્લા ૭૫ વર્ષોમાં રાષ્ટ્રના વિકાસમાં સેવારત જાહેર સાહસોની પ્રગતિ દર્શાવવા માટે આ પ્રદર્શનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
ગુજરાતનાં મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે ગાંધીનગરની આ કાર્યક્રમ માટે પસંદગી કરવા બદલ કેન્દ્રીય નાણામંત્રી અને ભારત સરકારનો આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો.આ કાર્યક્રમ દેશના જાહેર સાહસોને-પબ્લીક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝિસને દેશની પ્રગતિ અને વિકાસ માટે સહિયારા પગલા ભરવાની પ્રેરણા આપશે તેવો વિશ્વાસ તેમણે વ્યક્ત કર્યો હતો.
મહત્વનું છે કે પ્રધાનમંત્રીશ્રીની પ્રેરણા અને માર્ગદર્શનથી દેશમાં ઉજવાઈ રહેલા આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ- સ્વતંત્રતાના ૭૫ વર્ષની ઉજવણીના ભાગરૂપે આ પ્રદર્શન ભારત સરકારના નાણાં મંત્રાલયનાં ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પબ્લિક એન્ટરપ્રાઇઝિસ દ્વારા આયોજિત કરવામાં આવ્યું છે.
અન્ય સુવિધાઓમાં અત્યાધુનિક વાહન સ્કેનિંગ સિસ્ટમ , સ્પીડ નિયંત્રણ પોઈન્ટ , સુરક્ષા માટે સીસીટીવી કેમેરા , વગેરેનો સમાવેશ થાય છે..
મુખ્યમંત્રીશ્રીએ આ પરિષદમાં સહભાગી થઇ રહેલા વિવિધ CPSEs ના CEOs ને લોહપુરુષ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની વિશ્વની સૌથી ઉંચી પ્રતિમા ' સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી ' ની અવશ્ય મુલાકાત લેવાનું આમંત્રણ પણ આપ્યું હતું..
મુખ્યમંત્રીએ વધુમાં જણાવ્યું કે , પ્રધાનમંત્રીશ્રીના દિશાદર્શનમાં ભારતે સંયુક્ત અર્થતંત્ર અપનાવ્યું છે.
કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી અને મુખ્યમંત્રીએ મહારાષ્ટ્રના સોલાપુર સ્થિત એનટીપીસી તથા કર્ણાટકના બેંગલુરુ સ્થિત ભારત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ લિમિટેડની વસાહતોનું ‘ મિનિ સ્માર્ટ સિટી ’ તરીકે વર્ચ્યુઅલી લોકાર્પણ કર્યું હતું.
આ પ્રસંગે પરિષદને સંબોધતા કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે , રાષ્ટ્રના બહુઆયામી વિકાસમાં જાહેર સાહસોનું અમૂલ્ય યોગદાન છે.
આ મિનિ સ્માર્ટ સિટીમાં સોલર પ્લાન્ટ દ્વારા વીજ જરુરિયાત પૂરી કરવાની સાથે વીજળી બચત માટે એલઈડી લાઈટ્સ તેમજ એલઈડી સ્ટ્રીટ લાઈટ્સનો ઉપયોગ થયો છે.
મુખ્યમંત્રીશ્રીએ કહ્યું કે આઝાદીના અમૃત મહોત્સવની પાંચ થીમ , ફ્રિડમ સ્ટ્રગલ , આઇડિયાઝ @75, રીસોલ્વ @75, એક્શન @75 અને એચિવમેન્ટ @75 તે બધી જ થીમ CPSEs અને PSEs સાથે સુસંગત રીતે જોડાયેલી છે.આવા પબ્લિક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝ દેશમાં પ્રાથમિક ક્ષેત્રથી માંડીને સેવા ક્ષેત્રમાં યોગદાન આપી વિકાસની ગતિ , આત્મનિર્ભરતાની દિશા વધુ તેજ બનાવે છે , તેવો મત શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે વ્યક્ત કર્યો હતો.
જે 10 થી 12 જૂન સુધી જાહેર જનતા માટે ખૂલ્લુ મુકવામાં આવ્યું છે..
આ માળખાની વિશેષતા એ છે કે તેમાં પબ્લિક અને પ્રાઇવેટ સેક્ટર એમ બંનેને મહત્વની ભૂમિકા નિભાવવાની તક મળે છે.
જેમાં તમામ સંસ્થાઓને દેશના વિકાસમાં આપેલ યોગદાનને દર્શાવવાની તક મળી છે.નાણા મંત્રીએ વધુમાં કહ્યું કે , જાહેર સાહસોની શરૂઆત ખૂબ જ સ્પષ્ટ સમજણ સાથે કરવામાં આવી હતી કે લાંબાગાળાના રોકાણો સાથે માળખાકીય વિકાસમાં યોગદાન આપે.
ભારત સરકારના નાણા મંત્રાલય દ્વારા દેશભરમાં ૬ થી ૧૨ જૂન દરમિયાન આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ અન્વયે આઇકોનિક સપ્તાહની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે.આના ભાગરૂપે ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિર ખાતે આયોજીત ‘ રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં કેન્દ્રીય જાહેર સાહસોના યોગદાન ’ અંગેના ભવ્ય પ્રદર્શન અને પરિષદનો કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ અને ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્રભાઇ પટેલનાં હસ્તે આરંભ થયો છે..
૧૯૪૭થી જાહેર સાહસોની સફર શરૂ થઈ અને આજ સુધી ભારતીય અર્થતંત્રને ઊંચુ લાવવામાં અવિરત પોતાનું યોગદાન આપતા રહ્યાં છે.
આ કાર્યક્રમમાં કેન્દ્ર સરકારના જાહેર સાહસો વિભાગના ઉચ્ચ અધિકારીઓ , રાજ્ય સરકારના ઉચ્ચ અધિકારીઓ અને ૭૫ જેટલા કેન્દ્રીય જાહેર સાહસોની સંસ્થાઓના પ્રતનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
પરંતુ એ સમયે માત્ર વસાહતી શાસનમાંથી બહાર આવેલા દેશ માટે જ્યાં સુધી સરકાર પોતે રોકાણ અને ક્ષમતાઓનું નિર્માણ ન કરે ત્યાં સુધી લાંબા ગાળાના પ્રોજેક્ટ્સ શક્ય ન હતા.
વૈશ્વિકીકરણ , ઉદારીકરણ અને ખાનગીકરણને પરિણામે દેશના ઉદ્યોગ સાહસિકોને રાષ્ટનિર્માણમાં પોતાનું યોગદાન આપવાની ઉત્તમ તક મળી છે..
સીડીએસએલના શ્રી હિમાંશુ ખત્રીએ કહ્યું કે છેલ્લાં બે-ત્રણ વર્ષમાં ઓનલાઇન એકાઉન્ટ ઓપનિંગ અને એકાઉન્ટ ડિજિટલાઇઝેશન શરૂ થતાં ડિમેટ ખાતાની સંખ્યા ઘણી વધી છે.
વાડીવાલા સિક્યુરિટીઝના શ્રી જસ્મિન અકબરીએ રોકાણ માટેનાં વિવિધ માધ્યમો અને સંપત્તિ સર્જન માટે મ્યુચ્યુઅલ ફંડઝ અને ડાયરેક્ટ તેમજ પેસિવ ઈક્વિટી ઇન્વેસ્ટમેન્ટ વિશે રસપ્રદ માહિતી આપી હતી.
આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય ભારતનાં 75 શહેરોમાં રોકાણ અને સંપત્તિનું સર્જન તેમજ નાગરિકોની નાણાકીય વૃદ્ધિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલાં પગલાઓ વિશે લોકોને શિક્ષિત , પ્રોત્સાહિત અને સશક્તીકરણ કરવાનો છે..
છ નિષ્ણાત વક્તાઓએ વિષય પર વિગતે પ્રેઝન્ટેશન સાથે સ્થાનિક ગુજરાતી ભાષામાં વકતવ્ય આપીને રોકાણકારોને શિક્ષિત કર્યા હતા.
એનએસઈના શ્રી જ્વલંત ગાંધી અને બીએસઈના શ્રી મંથન દેસાઇએ પોતપોતાના શૅર બજારો દ્વારા રોકાણકારોની જાગૃતિ માટે લેવાઇ રહેલાં વિસ્તૃત પગલાંની સમજ આપી હતી.
શ્રી ગાંધીએ કહ્યું કે આરોગ્ય સુખાકારીની જેમ નાણાકીય સુખાકારી પણ એટલી જ અગત્યની છે..
ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સાયન્સ ( IISc), બેંગલુરુમાંથી કોન્ફરન્સમાં જોડાયેલાં કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણને અને વિજ્ઞાન ભવન , નવી દિલ્હીથી જોડાયેલા કેન્દ્રીય નાણાં રાજ્ય મંત્રી ડો.
મુખ્ય અતિથિ શ્રી ગુલાટીએ કહ્યું કે આજે કૉલેજકાળથી જ યુવાનોમાં મૂડીબજાર તરફ જાગૃતિ અને આકર્ષણ વધ્યું છે અને એ દેશમાં ડીમેટ ખાતાની સંખ્યામાં આવેલા ઉછાળાથી ફલિત થાય છે..
" આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ( AKAM)" ની ઉજવણીમાં , ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ એન્ડ પબ્લિક એસેટ મેનેજમેન્ટે ( DIPAM) આજે દેશનાં 75 શહેરોમાં પ્રતિષ્ઠિત ઇવેન્ટ તરીકે "માર્કેટ દ્વારા સંપત્તિનું સર્જન" થીમ પર એક પરિષદ યોજી હતી.
નીતિ આયોગ, નાગરિક સમાજ સંસ્થાઓ, વિકાસની આકાંક્ષા ધરાવતા જિલ્લાઓના પ્રતિનિધિઓ અને સીએસઆર અમલીકરણ માટે CPSEs ના અન્ય નોડલ અધિકારીઓ સહિત 200થી વધારે સહભાગીઓ કાર્યશાળામાં સામેલ થયા હતા.
આ કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ CPSEs ની કામગીરીના મૂલ્યાંકન માટે DPE ની માર્ગદર્શિકા અને સંશોધિત એમઓયુ માળખા પર CPSEs ને જાણકારી આપવાનો છે.
આ ચર્ચાવિચારણાથી એમઓયુની વ્યવસ્થાના અમલમાં સરળતા સાથે અસરકારકતા ઊભી કરવામાં મદદ મળશે..
" તેમણે એવી જાણકારી પણ આપી હતી કે, છેલ્લાં ચાર વર્ષમાં CPSEs દ્વારા દર વર્ષે સરેરાશ રૂ.4200 કરોડનો ખર્ચ CSR સ્વરૂપે થયો છે..
આ ચર્ચાવિચારણાથી એમઓયુની વ્યવસ્થાના અમલમાં સરળતા સાથે અસરકારકતા ઊભી કરવામાં મદદ મળશે.
આ ઉપરાંત DPEના ડિરેક્ટર શ્રી અમિત રસ્તોગીએ જાહેર ઉદ્યોગસાહસોના સર્વે સાથે એમઓયુ આકારણીનું સંકલન કરવલા પર ચર્ચા કરી હતી.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, " CPSEs ની મદદ સાથે અમે અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો, પીવાના પાણીની સુવિધાઓ સ્થાપિત કરી શક્યાં છીએ તથા ખેડૂતોના લાભ માટે જળસંરક્ષણને વેગ આપી શક્યાં છીએ.
આ સત્રમાં સહભાગીઓમાં ઓઇલ એક્સપ્લોરેશન, ઓઇલ માર્કેટિંગ, ગેસ ટ્રાન્સમિશન, ખાતર, ખાણ, સ્ટીલ, કોલસો અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં કાર્યરત 40 CPSEs ના સીનિયર એક્ઝિક્યુટિવ્સ સામેલ હતા.
CPSEs ના પ્રતિનિધિઓ સાથે સંવાદમાં એમઓયુ વ્યવસ્થાના ડિજિટલ અને ઓટોમેટિક અમલીકરણ માટે ઓએનલાઇન ડેશબોર્ડ પ્લેટફોર્મ દ્વારા માળખાના અમલીકરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
આ સત્ર દરમિયાન DPEના પ્રિન્સિપલ એડવાઇઝર (અગ્ર સલાહકાર) શ્રી પવન કુમારે નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ના માળખા પર પ્રેઝન્ટેશન રજૂ કર્યું હતું.
ઉપરાંત દિવસ દરમિયાન CPSEs ની કામગીરીના મૂલ્યાંકન માટે સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) વ્યવસ્થા પર એક આઉટરિચનું આયોજન પણ થયું હતું.
ફિક્કી ગુજરાત સ્ટેટ કાઉન્સિલના ચેરપર્સન શ્રીમતી ગીતા ગોરડિયાએ કાર્યશાળામાં આમંત્રિતોને આવકારતાં કહ્યું હતું કે, વિકાસની આકાંક્ષા ધરાવતા જિલ્લાના પરિવર્તનના કાર્યક્રમની નોંધપાત્ર અસર થઈ છે, કારણ કે આ કાર્યક્રમ વિવિધ હિતધારતો વચ્ચે સમન્વય, જોડાણ અને સ્પર્ધા પર આધારિત છે..
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે AKAM આઇકોનિક વીક દરમિયાન આયોજિત " વિકાસ માટેની આકાંક્ષા ધરાવતા જિલ્લાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સાથે કોર્પોરેટ સોશિયલ રિસ્પોન્સિબિલિટી ( CSR ) " પર કાર્યશાળામાં જણાવ્યું હતું કે, વ્યવસાયની સફળતાનો આધાર સમાજમાં સર્જિત મૂલ્યો પર હોય છે..
' રાષ્ટ્રનિર્માણમાં CPSEs ના પ્રદાન ' પર AKAM મેગા શૉ એક્ઝિબિશનનું આયોજન દેશની આઝાદીના 75 વર્ષની ઉજવણી કરવા ' આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ' (AKAM) ના નેજા હેઠળ ગુજરાતના ગાંધીનગરમાં મહાત્મા મંદિર ખાતે 09થી 12 જૂન સુધી થયું છે.
આ સત્રમાં સહભાગીઓમાં ઓઇલ એક્સપ્લોરેશન, ઓઇલ માર્કેટિંગ, ગેસ ટ્રાન્સમિશન, ખાતર, ખાણ, સ્ટીલ, કોલસો અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં કાર્યરત 40 CPSEsના સીનિયર એક્ઝિક્યુટિવ્સ સામેલ હતા.
અતિ નાનાં અને નાનાં ઉદ્યોગસાહસો (MSEs) અને સરકારી ઇ-માર્કેટપ્લેસ (GeM) પાસેથી ખરીદી સાથે સંબંધિત વિવિધ મુદ્દાઓ પર વધુ વે કાર્યશાળાઓનું આયોજન પણ થયું છે.
આ ઉપરાંત DPE ના ડિરેક્ટર શ્રી અમિત રસ્તોગીએ જાહેર ઉદ્યોગસાહસોના સર્વે સાથે એમઓયુ આકારણીનું સંકલન કરવલા પર ચર્ચા કરી હતી.
કરાડે ઉમેર્યું હતું કે, " આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ કામ કરવાનું સૂચન કર્યું છે, ખાસ કરીને આરોગ્ય, પોષણ, પ્રવાસન, કૌશલ્ય વિકાસ અને પર્યાવરણના ક્ષેત્રમાં.
આઇકોનિક વીક દરમિયાન CPSEs દ્વારા 12 જૂન સુધી તેમની ઓફિસો, વસાહતો, ઉત્પાદન એકમો વગેરેમાં 75,000 છોડવાઓનું વાવેતર કરવા અખિલ ભારતીય અભિયાનન અંતર્ગત ડીપીઇ દ્વારા છોડવાનું વાવેતર કરવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રાલયના જાહેર સાહસોના વિભાગના વિશેષ સચિવ શ્રી રાજેશ કે ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે, CPSEs વિશિષ્ટ ફાયદો ધરાવે છે, કારણ કે તેઓ દેશના દરેક ખૂણામાં કાર્યરત છે.
તમામ CPSEs દ્વારા સીએસઆર પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવા નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે થીમની છે – " સ્વાસ્થ્ય અને પોષણ.
આ સત્ર દરમિયાન DPE ના પ્રિન્સિપલ એડવાઇઝર (અગ્ર સલાહકાર) શ્રી પવન કુમારે નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ના માળખા પર પ્રેઝન્ટેશન રજૂ કર્યું હતું.
" વિકાસ માટેની આકાંક્ષા ધરાવતા જિલ્લાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સાથે કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારી (CSR)" પર કાર્યશાળાનું આયોજન ફિક્કી સાથે ભાગીદારીમાં થયું હતું.
સીએસઆર કાર્યશાળામાં વિવિધ હિતધારકોએ સ્વાસ્થ્ય અને પોષણ પર વિવિધ સીએસઆર પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ પર કેન્દ્રિત અને વિકાસની આકાંક્ષા ધરાવતા જિલ્લાઓમાં આ વિવિધ પ્રોજેક્ટના અમલને સુધારવાની રીતો પર ચર્ચા કરી હતી..
આ કાર્યક્રમમાં ઓઇલ, ગેસ, કોલસો, સ્ટીલ, ખાણ અને ખાતર જેવા વિવિધ ક્ષેત્રોમાં કાર્યરત CPSEs ના સંબંધમાં 2022-23 માટે એમઓયુ કવયાત માટે માળખા પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું..
આ પ્રદર્શનમાં 75 સેન્ટ્રલ પબ્લિક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝીસ (CPSEs – કેન્દ્ર સરકારના જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગસાહસો ) રાષ્ટ્રનિર્માણમાં તેમના પ્રદાન પર તેમની કામગીરીનું પ્રદર્શન કરી રહી છે..
આ કાર્યશાળાઓનો ઉદ્દેશ તમામ કંપનીઓ માટે સતત વિકાસની પ્રક્રિયા ઊભી કરવા CPSEs સાથે MSE વિક્રેતાઓને ઇન્ટરફેસ પ્રદાન કરવાનો છે..
નીતિ આયોગનું પ્રતિનિધિત્વ વોલ્યુન્ટરી એક્શન સેલ/એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ્સ પ્રોગ્રામના હેડ, વરિષ્ઠ સલાહકાર શ્રી રામા કામારાજુએ કર્યું હતું, જેમણે એનજીઓ દર્પણ પોર્ટલના મુખ્ય ફાયદા પર વાત કરી હતી..
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી કે આ યોજનાની વિગતો મંત્રાલય દ્વારા અલગથી આપવામાં આવશે..
કેન્દ્રીય બજેટમાં જળ જીવન મિશન (શહેરી) ના શુભારંભની ઘોષણા કરવામાં આવી છે.
શહેરી ભારતની સ્વચ્છતા માટે બજેટમાં નિર્માણ અને ડિમોલિશન પ્રવૃત્તિઓમાંથી ઉત્પન્ન થતા કચરાના અસરકારક સંચાલન દ્વારા અને તમામ જૂની ડમ્પિંગ સાઇટ્સ પર જૈવિક ઉપચાર , સંપૂર્ણ ગટર વ્યવસ્થાપન અને ગંદાપાણીની સારવાર , સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકના ઘટાડા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.
વાયુ પ્રદૂષણની વધતી સમસ્યાને પહોંચી વળવા માટે, આ બજેટમાં 10 લાખથી વધુ વસ્તીવાળા 42 શહેરી કેન્દ્રો માટે 2,217 કરોડ રૂપિયા આપવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
જેનાથી આત્મનિર્ભર ભારતનો પાયો તૈયાર થાય છે, એટલે જ સ્વાસ્થ્ય અને ખુશહાલી માટે બજેટમાં 137 ટકાનો મોટો વધારો કરવામાં આવ્યો છે..
વાયુ પ્રદૂષણની વધતી સમસ્યાને પહોંચી વળવા માટે , આ બજેટમાં 10 લાખથી વધુ વસ્તીવાળા 42 શહેરી કેન્દ્રો માટે 2,217 કરોડ રૂપિયા આપવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે..
શહેરી સ્વચ્છ ભારત મિશન 2.0 નો અમલ 2021-26 સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળામાં કરવામાં આવશે , જેમાં કુલ 1 ,41,678 કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી કરવામાં આવશે..
સ્વચાલિત ફિટનેસ કેન્દ્રોમાં વાહનની ફિટનેસ તપાસ કરાશે, જે વ્યક્તિગત વાહનોના કિસ્સામાં 20 વર્ષ પછી અને વ્યાવસાયિક વાહનોના કિસ્સામાં 15 વર્ષ પછી કરાશે.
જે 5 વર્ષમાં રૂ.2 , 87 , 000 કરોડના ખર્ચ સાથે લાગુ કરવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી કે આ યોજનાની વિગતો મંત્રાલય દ્વારા અલગથી આપવામાં આવશે.
જેનાથી બળતણ કાર્યક્ષમ, પર્યાવરણને અનુકૂળ વાહનોને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ મળશે, જેનાથી વાહન પ્રદૂષણ અને તેલ આયાત બિલમાં ઘટાડો થશે.
સ્વચાલિત ફિટનેસ કેન્દ્રોમાં વાહનની ફિટનેસ તપાસ કરાશે , જે વ્યક્તિગત વાહનોના કિસ્સામાં 20 વર્ષ પછી અને વ્યાવસાયિક વાહનોના કિસ્સામાં 15 વર્ષ પછી કરાશે.
કેન્દ્રીય નાણાં તેમજ કોર્પોરેટ કાર્ય મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા આજે સંસદમાં રજૂ કરાયેલ કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22માં સ્વાસ્થ્ય અને ખુશહાલી પર મુખ્ય ભાર આપવામાં આવ્યો.
શહેરી ભારતની સ્વચ્છતા માટે બજેટમાં નિર્માણ અને ડિમોલિશન પ્રવૃત્તિઓમાંથી ઉત્પન્ન થતા કચરાના અસરકારક સંચાલન દ્વારા અને તમામ જૂની ડમ્પિંગ સાઇટ્સ પર જૈવિક ઉપચાર, સંપૂર્ણ ગટર વ્યવસ્થાપન અને ગંદાપાણીની સારવાર, સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકના ઘટાડા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.
તેનો ઉદ્દેશ 2.86 કરોડ ઘરોને નળ કનેક્શન્સની સાથે તમામ 4,378 શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓમાં સમાન પાણી પુરવઠો પૂરો પાડવાનો અને 500 અમૃત શહેરોમાં પ્રવાહી કચરાનું વ્યવસ્થાપન ઉપલબ્ધ કરવાનો છે.
કેન્દ્રીય બજેટમાં જળ જીવન મિશન (શહેરી) ના શુભારંભની ઘોષણા કરવામાં આવી છે.
શહેરી સ્વચ્છ ભારત મિશન 2.0નો અમલ 2021-26 સુધીના પાંચ વર્ષના ગાળામાં કરવામાં આવશે, જેમાં કુલ 1,41,678 કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી કરવામાં આવશે.
વિશ્વ સ્વાસ્થ્ય સંગઠન દ્વારા વારંવાર વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય હાંસલ કરવાની પૂર્વ શરતના રૂપમાં સ્વચ્છ જળ, સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છ પર્યાવરણના મહત્વ પર ભાર આપવાનો ઉલ્લેખ કરતા બજેટમાં આ ક્ષેત્રો માટે મોટી ફાળવણી કરવામાં આવી છે..
જુના અને જર્જરિત વાહનોના નિકાલ માટે કેન્દ્રીય બજેટનો સ્વૈચ્છિક વાહન સ્ક્રેપ નીતિ એ એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.
તેમણે ઇન્ટરનેટ-આધારિત કેન્દ્રીકૃત સરકારી ફરિયાદ નિવારણ અને નિરીક્ષણ પોર્ટલ - ચેમ્પિયન્સ પોર્ટલ વિશે પણ વાત કરી હતી..
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, " અત્યારે GeM પોર્ટલ પર લગભગ 6 મિલિયન ઉત્પાદનો અને 1.4 લાખ સેવાઓ ઓફર ઉપલબ્ધ છે.
આ કાર્યશાળા દરમિયાન કેટલાંક સરકારી અધિકારીઓએ GeM પોર્ટલ અને એની નવી પહેલો વિશે જાણકારી આપી હતી.
ઉત્સાહી લોકોએ રાજસ્થાનમાં કલબેલિયા, ગુજરાતમાંથી રાસ ગરબા, હરિયાણામાંથી બુમરસિયા જેવા સાંસ્કૃતિક લોકનૃત્યો તથા રાજસ્થાનમાંથી ગાયકોએ લાંગા લોકગીતોની મજા માણી હતી.
પ્રથમ કાર્યશાળા મહાત્મા મંદિરમાં ઔદ્યોગિક સંસ્થા ફિક્કી સાથે જોડાણમાં DPE દ્વારા યોજાઈ હતી.
ઉપરાંત એનઆઇસીના અધિકારીઓએ એકત્ર થયેલા લોકો માટે સંબંધ અને સમાધાન પોર્ટલને પ્રદર્શિત કરી હતી..
તેમણે કહ્યું હતું કે, “CPSEs એ 15 દિવસની અંદર સીધી પ્લેટફોર્મ પર સ્વીકાર્યતા આપવી જોઈએ, જેથી MSEs એના પર ડિસ્કાઉન્ટ મેળવવા સક્ષમ બને છે.
અત્યાર સુધી 2800થી વધારે મુલાકાતીઓએ ઉત્સાહભેર ભાગ લીધો છે અને કેન્દ્ર સરકારના જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગસાહસો (CPSEs) ની સફરનાં પ્રદર્શનને જોયું હતું.
તેમણે કહ્યું હતું કે, " વર્ષ 2017-18 માં જ્યારે અમે GeM પાસેથી CPSEs માટે ખરીદી કરવાની શરૂઆત કરી હતી, ત્યારે આ વેપાર ફક્ત રૂ.216 કરોડનો હતો.
ગુજરાતના ગાંધીનગરમાં મહાત્મા મંદિર ખાતે 09 જૂનથી 12 જૂન સુધી જાહેર/સરકારી સાહસોના વિભાગ (DPE) દ્વારા ‘ રાષ્ટ્રનિર્માણ અને CPSEs ’ પર એક પ્રદર્શન યોજાયું હતું.
ઇશિતા ગાંગુલી ત્રિપાઠીએ CPSEs પાસેથી ખરીદીમાં મોટા પાયે વધારાની નોંધ લીધી હતી અને સાથે સાથે મહિલાઓની માલિકીના અને અનુસૂચિત જાતિ (એસસી)-અનુસૂચિત જનજાતિ (એસટી) માલિકીના MSEs પાસેથી ખરીદી વધારવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો.
વિશેષ સચિવ શ્રી રાજેશ કુમાર ચૌધરીએ GeM પોર્ટલની નવી પહેલોની જાણકારી આપી હતી અને પોર્ટલનો ઉપયોગ કરીને સફળતા પ્રાપ્ત કરનાર MSEs નો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “ આ 126 CPSEs દ્વારા થયેલી કુલ વાર્ષિક ખરીદીથી 35 ટકા વધારે છે અને એનાથી અત્યારે લગભગ 2.08 લાખ MSEs ને લાભ થઈ રહ્યો છે.
વી અનંત નાગેશ્વરને કહ્યું હતું કે, “MSMEs ની સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા માટે છ આધારસ્તંભો છે – સંકલિત ક્લસ્ટર માળખાગત વિકાસને પ્રોત્સાહન, ધિરાણની સુલભતા, કૌશલ્ય વિકાસ, ઉત્પાદનમાં વિવિધતા, માર્કેટિંગ અને બ્રાન્ડિંગ, ટેકનોલોજીની સુલભતા તથા ડિજિટલ માધ્યમો.
" આ પોર્ટલ પર 84 ટકા વ્યવહારો ટોચની 50 CPSEs દ્વારા થાય છે.
" તેમણે સેવાઓની ખરીદીમાં પોર્ટલનો ઉપયોગ કરવા CPSEs ને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું..
છેલ્લા દિવસે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો યોજાશે, રેડિયો જૉકીઓ દ્વારા મનોરંજક કાર્યક્રમો પ્રસ્તુત થશે અને મુલાકાતીઓ માટે વિવિધ પ્રકારની ક્વિઝનું આયોજન થશે.
ભારત સરકારના સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગસાહસિક મંત્રાલયના અધિક વિકાસ કમિશનર (પોલિસી એન્ડ પીપીપી) ડો.
ફિક્કી ગુજરાત સ્ટેટ કાઉન્સિલના કો-ચેરપર્સન શ્રી સુનિલ પારેખે કહ્યું હતું કે, GeM પોર્ટલનો ઉદ્દેશ સરકારી ખરીદીમાં પારદર્શકતા, કાર્યદક્ષતા અને ઝડપ વધારવાનો છે.
ઉપરાંત રેડિયો જૉકી દ્વારા મનોરંજક કાર્યક્રમો પ્રસ્તુત થયા હતા અને રાષ્ટ્રનિર્માણમાં CPSEs ના પ્રદાન વિશે પ્રશ્રો પૂછ્યાં હતાં..
તેમણે ઉપસ્થિત ગણમાન્ય લોકોને TReDs પોર્ટલ પર ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓની સ્વીકાર્યતાને વધારવાની રીતના મુદ્દા પર ચર્ચાવિચારણા કરવા જણાવ્યું હતું, જેથી MSEs તેનો ઉપયોગ ધિરાણ કે ડિસ્કાઉન્ટિંગના ઉદ્દેશ માટે કરી શકશે.
કાર્યશાળામાં સમગ્ર દેશમાંથી ઉદ્યોગસાહસિકો ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં, જેમાં મુંબઈ, કોલકાતા, કોચી, ચેન્નાઈ અને ગૌહાટી ખાતે જીવંત પ્રસારણના સત્રોમાં કેટલાંક ઉદ્યોગસાહસિકો સામેલ થયા હતા.
તેમણે કહ્યું હતું કે, "GeM આ પ્રકારની મુદ્રીકરણ પ્રક્રિયા માટે ફોરવર્ડ ઓક્શન પ્લેટફોર્મ (હરાજી માટેનો મંચ) વિકસાવી રહી છે.
પ્લેટફોર્મ પર કાર્યરત કેટલાંક ઉદ્યોગસાહસિકો દ્વારા તેમની સફળતાની સફર રજૂ કરવામાં આવી હતી અને તેમની કામગીરીનું પ્રેઝન્ટેશન કર્યું હતું..
ગવર્મેન્ટ ઇમાર્કેટપ્લેસના અધિક મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારી (એડિશનલ સીઇઓ) શ્રી પ્રકાશ મિરાણીએ કહ્યું હતું કે, GeM પોર્ટલ માટે CPSEs ની ભાગીદારી આવશ્યક અને મહત્વપૂર્ણ છે.
આ કાર્યક્રમના ભાગરૂપે CPSEs દ્વારા ખરીદી પર બે કાર્યશાળાઓનું આયોજન પણ થયું હતું.
તેમણે ઉપસ્થિત ગણમાન્ય લોકો અને દર્શકોને MSE સપ્લાયર્સને સમયસર ચુકવણીના સંબંધમાં શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિ અપનાવવા અને તેના પ્રત્યે કટિબદ્ધ રહેવા પણ પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું, જેથી MSE સપ્લાયર્સની કામગીરી વધે અને વધારે ગુણવત્તાયુક્ત થાય..
ફિક્કી ગુજરાત સ્ટેટ કાઉન્સિલના કો-ચેરપર્સન શ્રી સુનિલ પારેખે જણાવ્યું હતું કે, નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં દેશમાં CPSEs દ્વારા આશરે રૂ.50,000 કરોડના મૂલ્યની ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓની ખરીદી MSEs પાસેથી થઈ હતી.
આ પ્રદર્શનમાં CPSEs ના રાષ્ટ્રનિર્માણના પ્રદાન વિશે મહત્વપૂર્ણ જાણકારી આપવામાં આવી છે.
આ કાર્યશાળાની થીમ હતી – “ સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગસાહસો (MSE) સાથે વેન્ડર ઇન્ટરફેસ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની સાથે સરકારી ખરીદી.
દિવસ દરમિયાન બીજી કાર્યશાળા "GeM સાથે વેન્ડર ઇન્ટરફેસ પર વિશેષ ધ્યાન સાથે CPSEs દ્વારા ખરીદી " પર પણ યોજાયો હતો.
શ્રી ચૌધરીએ ઉમેર્યું હતું કે, CPSEs ની માલિકીની અને ઉપયોગ ન થતી હોય એવી અસ્કયામતોનું મુદ્રીકરણ કરવાનો પ્રસ્તાવ પણ રજૂ થયો છે.
આ પ્રસંગે ભારત સરકારના નાણાં મંત્રાલયના જાહેર સાહસ વિભાગના વિશેષ સચિવ શ્રી રાજેશ કુમાર ચૌધરીએ પણ સ્થિર નાણાકીય પ્રવાહિતતાને મુખ્ય ચિંતાજનક પરિબળ ગણાવ્યું હતું.
” આ રસપ્રદ અને સંવાદયુક્ત કાર્યશાળાનો ઉદ્દેશ MSEs પાસેથી સરકારી ખરીદીને પ્રોત્સાહન અને સંવર્ધન આપવાનો હતો..
આ રીતે બે કાર્યશાળાઓમાં 800થી વધારે સહભાગીઓ સામલે થયા હતા તથા યુટ્યુબ અને ફેસબુક પર આશરે 1000 દર્શકોએ એને જોઈ હતી..
ડીપીઈના વિશેષ સચિવ શ્રી રાજેશ કે ચૌધરીએ આવકાર સંબોધન કર્યું હતું.
આઇકોનિક વીક દરમિયાન સમગ્ર ભારતમાં CPSEs દ્વારા તેમની ઓફિસો, વસાહતો, ઉત્પાદન એકમો વગેરે પર 75000થી વધારે છોડવાઓનું વાવેતર કરવા માટે વૃક્ષારોપણ કરવા માટેના અભિયાનનું આયોજન પણ થયું હતું.
પ્રસિદ્ધ ક્વિઝમાસ્ટર શ્રી સંજય ચક્રવર્તી પણ પ્રદર્શનમાં સહભાગી થયા હતા તથા અતુલ્ય ભારતના વારસા, સંસ્કૃતિ, વ્યવસાય, બ્રાન્ડ અને હકીકતો પર એક ક્વિઝ ફેસ્ટિવલનું આયોજન કર્યું હતું.
કુલ 15 CPSEs ની 27 ટાઉનશિપને આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણીના ભાગરૂપે મિની સ્માર્ટ સિટીમાં પરિવર્તિત કરવામાં આવી હતી..
આ કાર્યક્રમમાં સમગ્ર દેશમાં 75 સ્થાનોમાંથી CPSEs ના અન્ય અધિકારીઓ પણ વર્ચ્યુઅલી સહભાગી થયા હતા..
આ ઉપરાંત વિવિધ મંત્રાલયો/વિભાગો અંતર્ગત કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારના જાહેર ક્ષેત્રના સાહસો (CPSEs) ના સીઇઓ, ડિરેક્ટર્સ અને અન્ય અધિકારીઓ પણ સામેલ થયા હતા.
મુખ્ય અતિથિઓ તરીકે સામેલ થયેલા અન્ય મહાનુભાવો હતા – શ્રી અલી આર રિઝવી, સચિવ, જાહેર સાહસ વિભાગ, શ્રી પંકજ જોશી, મુખ્યમંત્રીના અધિક મુખ્ય સચિવ, ગુજરાત સરકાર, શ્રી એસ કે જૈન, સંયુક્ત સચિવ, ડીપીઇ, શ્રીમતી સોમા મોંડલ, ચેરપર્સન, સ્કોપ અને ચેરમેન, સેઇલ અને શ્રી અમિતાભ બેનર્જી, ચેરમેન સ્કોપ એકેએએમ સમિતિ અને સીએમડી, આઇઆરએફસી.
જ્યારે પ્રદર્શનમાં કેન્દ્ર સરકારના 75 જાહેર ક્ષેત્રના ઉદ્યોગસાહસો (CPSEs) એ રાષ્ટ્રનિર્માણમાં અને તેમની ભવિષ્યની દિશા વિશે પ્રદર્શન કર્યું હતું, ત્યારે રાજસ્થાનમાંથી કલબેલિયા, ગુજરાતમાંથી રાસગરબા, હરિયાણામાંથી બુમરસિયા અને લાંગા લોકગીતો સહિત વિવિધ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન પણ થયું હતું, જેણે મુલાકાતીઓને મનોરંજન પૂરું પાડ્યું હતું.
ભાગવત કિશનરાવ કરાડ સામેલ થયા હતા અને 10મી જૂન, 2022ના રોજ કાર્યશાળાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.
એ જ દિવસે સેન્ટ્રલ પબ્લિક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝીસ (CPSEs) ની કામગીરીના મૂલ્યાંકન પર સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) પર આઉટરિચ કાર્યક્રમ પણ યોજાયો હતો..
આ પ્રદર્શનને નાગરિકો, જનપ્રતિનિધિઓ, સેવાભાવી સંસ્થાઓ (એનજીઓ), સામુદાયિક સંસ્થાઓ, ઉદ્યોગ, શૈક્ષણિક જગત અને વિદ્યાર્થીઓ પાસેથી જબરદસ્ત પ્રતિસાદ મળ્યો હતો તથા આ પ્રદર્શન કાર્યક્રમનું સૌથી મોટું આકર્ષણ હતું.
તેમાં ‘ રાષ્ટ્રનિર્માણ અને CPSEs’ પર પ્રદર્શન, ‘ આત્મનિર્ભર ભારતમાં CPSEs ની ભૂમિકા ’ પર રાઉન્ડટેબલ, શ્રેણીબદ્ધ કાર્યશાળાઓ, સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો અને પ્રેરક ક્વિઝ સામેલ હતી, જે આઝાદીના 75મા વર્ષની ઉજવણી કરવા માટે યોજાઈ હતી..
આ કાર્યશાળાઓમાં CPSEs સાથે વેન્ડર ઇન્ટરફેસ પ્રદાન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં સરકારી ખરીદી પર સમસ્યાઓ અને સૂચનો, TReDs પોર્ટલ, GeM ખાસિયતો વગેરે પર ચર્ચાવિચારણા થઈ હતી.
લોકપ્રિય રેડિયો જૉકીઓએ રસપ્રદ મનોરંજક સત્રો દ્વારા મુલાકાતીઓને જોડી રાખ્યાં હતાં.
સરકારી ખરીદીની લાઇવ વર્કશોપમાં મુંબઈ, કોલકાતા, કોચી, ચેન્નાઈ અને ગૌહાટી જેવા પાંચ અલગ સ્થાનમાંથી સહભાગીઓ વર્ચ્યુઅલ રીતે જોડાયા હતા.
આ અઠવાડિયા દરમિયાન લોકોની અવરજવર માટે 10થી 12 જૂન, 2022 સુધી ફ્રી શટલ સર્વિસની ગોઠવણ પણ કરવામાં આવી હતી..
નાણાં મંત્રાલયની ‘ આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ ’ ( AKAM ) સપ્તાહની ઉજવણી અંતર્ગત 6થી 12 જૂન, 2022 સુધી જાહેર સાહસના વિભાગ ( DPE )એ CPSEs ના સાથસહકાર તથા સ્કોપ અને ફિક્કીના જોડાણ સાથે 9થી 12 જૂન, 2022 સુધી ગાંધીનગરના મહાત્મા મંદિરમાં 9થી 12 જૂન સુધી AKAM મેગા શોનું યોજન કર્યું હતું.
" એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ્સ પર વિશેષ ધ્યાન સાથે કોર્પોરેટ સોશિયલ રિસ્પોન્સિબિલિટી (CSR)" પર એક કાર્યશાળાનું આયોજન થયું હતું.
પ્રદર્શનનું ઉદ્ઘાટન આદરણીય કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમન અને ગુજરાતના આદરણીય મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે કર્યું હતું.
આ ઉજવણીઓમાં CPSEs – એનટીપીસી, સોલાપુર અને બીઇએલ, બેંગલોરની 2 ટાઉનશિપને મિની સ્માર્ટ સિટીઓ તરીકે રૂપાંતરિત કરવાનું ઉદ્ઘટાન પણ સામેલ હતું.
એ જ રીતે 11 જૂન, 2022ના રોજ “ સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગસાહસો (MSE) સાથે વેન્ડર ઇન્ટરફેસ પર વિશેષ ધ્યાન સાથે સરકારી ખરીદી ” અને "GeM સાથે વેન્ડર ઇન્ટરફેસ પર વિશેષ ધ્યાન સાથે CPSEs દ્વારા ખરીદી " પર બે વધુ કાર્યશાળાઓનું આયોજન થયું હતું.
કાર્યશાળામાં CPSEs , એસ્પિરેશન જિલ્લાઓ, રાજ્ય સરકારો અને સેવાભાવી સંસ્થાઓ (એનજીઓ)ના 200થી વધારે પ્રતિનિધિઓ સામેલ થયા હતા.
આઇકોનિક વીક દરમિયાન સમગ્ર ભારતમાં CPSEs દ્વારા તેમની ઓફિસો, વસાહતો, ઉત્પાદન એકમો વગેરે પર 75000થી વધારે છોડવાઓનું વાવેતર કરવા માટે વૃક્ષારોપણ કરવા માટેના અભિયાનનું આયોજન પણ થયું હતું..
શ્રી ભાગવત કરાટે સમગ્ર ગુજરાતમાં અને અમદાવાદમાં મોટા પાયે યોગ દિવસની ઉજવણી કરવા બદલ રાજ્ય યોગ બોર્ડ આયુષ મંત્રાલય તેમજ રાજ્ય સરકારને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા..
માનનીય મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઇ પટેલે જણાવ્યું હતું કે વિશ્વ કોરોના મહામારી સામે ઝઝૂમતું હતું ત્યારે આ કપરાકારમાં લોકોની સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે જાગૃતિ વધી હતી અને એમાં યોગ-પ્રાણાયામ સાથેની જીવનશૈલી કોરોના જેવા રોગ સામે વધુ ઉપયોગી છે તે વાતને લોકો સ્વીકારતા થયા હતા આ વર્ષે માનવતા માટે યોગની થીમ પર વિશ્વ યોગ દિનની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે ત્યારે તમામ દેશ ધર્મ જ્ઞાતિ જાતિના લોકોને યોગાભ્યાસ માટે વડાપ્રધાનશ્રી નરેન્દ્રભાઈએ પ્રોત્સાહિત કર્યા છે..
આ પ્રસંગે તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે યોગ એ આપણી સંસ્કૃતિ છે આ આપણા દેશની અમાનત છે અને આ અમાનતને વિશ્વ કક્ષાએ લઇ જવાનું ભગીરથ કાર્ય આપણા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ કર્યું છે 11 ડિસેમ્બર 2014ના રોજ યુએનમાં યોગ દિવસનો ઠરાવ મોકલવામાં આવ્યો હતો, જેણે દેશોમાંથી 177 દેશોએ યોગ દિવસની માન્યતા આપી હતી.
સમગ્ર વિશ્વમાં આજે મા આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ મનાવવામાં આવી રહ્યો છે ત્યારે અમદાવાદમાં પણ સાબરમતી રિવરફ્રન્ટ ખાતે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ નિમિત્તે મોટી સંખ્યામાં અમદાવાદના નાગરિકો એ યોગમાં ભાગ લીધો હતો કેન્દ્રીય રાજ્ય નાણાં મંત્રી શ્રી ડૉક્ટર ભાગવત કિશન રાવ કરાટે જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી શ્રીના નેતૃત્વમાં દેશ આઝાદીનો મો અમૃત મહોત્સવ ઉજવી રહ્યું છે ત્યારે જગ્યા ઉપર યોગની ઉજવણી થઇ રહી છે તે આપણા માટે ગૌરવની વાત છે.
ગત બે વર્ષમાં કોરોનાના કારણે લોકોએ પોતાના ઘરે તેમજ ઓનલાઈન પણ યોગ કરીને યોગ દિવસ મનાવ્યો હતો.
વર્ષ 2021માં વર્ચ્યુઅલી કરોડ 86 લાખ લોકો અને દેશો યોગમાં જોડાયા હતા..
આ શ્રેય આપણા પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઇ મોદીને જાય છે, કે જેમણે સમગ્ર વિશ્વમાં યોગ દિવસની શરૂઆત કરાવી.
કાર્યક્રમમાં રાજ્યના ગૃહમંત્રી હર્ષ સંઘવી, સંસદ સભ્ય કિરીટ સોલંકી, હસમુખભાઈ પટેલ તેમજ ગુજરાત સરકારના ઉચ્ચ અધિકારીઓ તેમજ લોકો મોટી સંખ્યામાં જોડાયા હતા અને યોગાભ્યાસ કર્યો હતો આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીના પ્રવચનને પણ નાગરિકોએ સાંભળ્યું હતું..
રેગ્યુલર અને એડહોક સેટલમેન્ટ પછી જૂન માં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક માટે કરોડ અને માટે કરોડ છે..
લાગુ થયા બાદ આ મહિનામાં ગ્રોસ સેસ કલેક્શન સૌથી વધુ છે..
મે 2022ના મહિનામાં જનરેટ થયેલા ઈ-વે બિલની કુલ સંખ્યા 7.3 કરોડ હતી જે એપ્રિલ 2022ના મહિનામાં જનરેટ થયેલા 7.4 કરોડ ઈ-વે બિલ કરતાં 2% ઓછી છે..
આ પાંચમી વખત છે જ્યારે ની શરૂઆતથી અને માર્ચ થી સતત ચોથા મહિને માસિક કલેક્શન લાખ કરોડના આંકને વટાવી ગયું છે.
જૂન માં ગ્રોસ કલેક્શન એ એપ્રિલ ના કરોડના કલેક્શન પછી બીજા ક્રમે છે..
મહિના દરમિયાન માલની આયાતમાંથી આવક વધુ હતી અને સ્થાનિક વ્યવહાર (સેવાઓની આયાત સહિત) માંથી આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી આવક કરતાં વધુ છે..
જૂન મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં કરોડની આવક કરતાં વધુ છે.
નાણાકીય વર્ષ ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા માટે સરેરાશ માસિક ગ્રોસ કલેક્શન લાખ કરોડ રહ્યું છે જે ગયા નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં લાખ કરોડના સરેરાશ માસિક સંગ્રહની સામે નો વધારો દર્શાવે છે.
જૂન મહિનામાં કુલ આવક કરોડ છે જેમાંથી કરોડ છે કરોડ છે (માલની આયાત પર એકત્ર કરાયેલા કરોડ સહિત) અને કરોડ ઉપકર છે.
આ ઉપરાંત કેન્દ્રએ આ મહિનામાં કેન્દ્ર અને રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો વચ્ચે ના ગુણોત્તરમાં એડ-હોક ધોરણે કરોડ નું સમાધાન પણ કર્યું છે.
જૂન 2022નું કલેક્શન માત્ર બીજા ક્રમનું સૌથી વધુ નથી પરંતુ ભૂતકાળમાં જોવાયા મુજબ ઓછા કલેક્શન મહિનાના વલણને પણ પાર કરી નાખ્યું છે.
450 કરોડની રકમ સ્વૈચ્છિક રીતે જમા કરવામાં આવી છે કારણ કે તેમના દ્વારા ચૂકવવામાં આવેલી આંશિક વિભેદક કસ્ટમ્સ ડ્યુટી ઓછી છે ..
તપાસ દરમિયાન ડીઆરઆઈ દ્વારા ઓપ્પો ઈન્ડિયાના ઓફિસ પરિસરમાં અને તેના મુખ્ય મેનેજમેન્ટ કર્મચારીઓના રહેઠાણો પર શોધખોળ હાથ ધરવામાં આવી હતી જેના કારણે ઓપ્પો ઈન્ડિયા દ્વારા મોબાઇલ ફોનના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે આયાત કરવામાં આવેલી કેટલીક વસ્તુઓના વર્ણનમાં ઈરાદાપૂર્વકની ખોટી ઘોષણા દર્શાવતા ગુનાહિત પુરાવાઓની પુનઃપ્રાપ્તિ થઈ હતી .
અન્ય લોકોમાં ઓપ્પો ઈન્ડિયાના વરિષ્ઠ મેનેજમેન્ટ કર્મચારીઓ અને સ્થાનિક સપ્લાયરોને પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી જેમણે તેમના સ્વૈચ્છિક નિવેદનોમાં આયાત સમયે કસ્ટમ્સ ઓથોરિટી સમક્ષ ખોટું વર્ણન રજૂ કર્યાનું સ્વીકાર્યું હતું ..
4 389 કરોડની કસ્ટમ્સ ડ્યુટીની માગણી કરતી કારણ બતાવો નોટિસ જારી કરવામાં આવી છે .
આ નોટિસ ઓપ્પો ઈન્ડિયા તેના કર્મચારીઓ અને ઓપ્પો ચાઈના પર કસ્ટમ્સ એક્ટ 1962 ની જોગવાઈઓ હેઠળ સંબંધિત દંડની દરખાસ્ત પણ કરે છે ..
સમગ્ર ભારતમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ એસેમ્બલિંગ હોલસેલ ટ્રેડિંગ મોબાઈલ હેન્ડસેટ અને તેની એસેસરીઝના વિતરણના વ્યવસાયમાં સંકળાયેલું છે .
આ ખાતા પર મેસર્સ ઓપ્પો ઇન્ડિયા દ્વારા કથિત ડ્યુટી ચોરી રૂ .
ઓપ્પો ઈન્ડિયા દ્વારા ચૂકવવામાં આવેલી રોયલ્ટી અને લાઈસન્સ ફી ને કસ્ટમ્સ એક્ટ 1962 ની કલમ 14 નું ઉલ્લંઘન કરીને કસ્ટમ્સ વેલ્યુએશન ( મૂલ્યનું નિર્ધારણ ) ના નિયમ 10 નિયમો 2007 સાથે વાંચવામાં આવતા તેમના દ્વારા આયાત કરાયેલા આયાતી માલસામાન માલના વ્યવહાર મૂલ્યમાં ઉમેરવામાં આવી ન હતી .).
મેસર્સ ઓપ્પો મોબાઈલ્સ ઈન્ડિયા પ્રાઈવેટ લિમિટેડ ( ત્યારબાદ ઓપ્પો ઈન્ડિયા તરીકે ઓળખાય છે ) ગુઆંગડોંગ ઓપ્પો મોબાઈલ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ કોર્પોરેશન લિમિટેડ " ચીનની પેટાકંપની ( ત્યારબાદ ઓપ્પો ચાઈના તરીકે ઓળખાય છે ) સંબંધિત તપાસ દરમિયાન ડિરેક્ટોરેટ ઓફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સ ( એ લગભગ રૂ .
તપાસમાં એ પણ જાણવા મળ્યું કે ઓપ્પો ઈન્ડિયાએ માલિકીની ટેક્નોલોજી / બ્રાન્ડ / આઈપીઆર લાયસન્સ વગેરેના ઉપયોગના બદલામાં ચીન સ્થિત કંપનીઓ સહિત વિવિધ બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓને રોયલ્ટી અને લાઈસન્સ ફી ની ચુકવણી માટે જોગવાઈઓ મોકલી / કરવામાં આવી છે .
જો કે , આવા 30 કિલોના પેકના સપ્લાયને GST વસૂલવામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવશે..
ઉદાહરણ: 25 કિલોના અંતિમ ગ્રાહકને છૂટક વેચાણ માટે પ્રી-પેક્ડ આટાનો સપ્લાય GST માટે જવાબદાર રહેશે.
તેથી , જો સપ્લાય કરવામાં આવે તો ઉપરોક્ત નિયમ 3(c) હેઠળ પૂરી પાડવામાં આવેલ બાકાતને આકર્ષિત કરવા માટે , તેને GST વસૂલાતના હેતુઓ માટે પૂર્વ-પેકેજ અને લેબલ તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં..
મી જુલાઈ પહેલાં ઉલ્લેખિત ઉપલબ્ધ માલ પર લાગુ થતો હતો જ્યારે તે એકમ કન્ટેનરમાં મૂકવામાં આવ્યો હતો અને તે રજિસ્ટર્ડ બ્રાન્ડ નામ ધરાવતો હતો અથવા બ્રાન્ડ નામ ધરાવતો હતો જેના સંદર્ભમાં કાયદાની અદાલતમાં કાર્યવાહી કરવા યોગ્ય દાવો અથવા અમલ કરવા યોગ્ય અધિકાર છે .
અનિવાર્યપણે આ બ્રાન્ડેડ નિર્દિષ્ટ માલ પર " પ્રી - પેકેજ અને લેબલવાળા " ઉલ્લેખિત માલ પર લાદવાની પદ્ધતિમાં ફેરફાર છે ..
આમ નીચેની બે વિશેષતાઓ ધરાવતી આવી નિર્દિષ્ટ કોમોડિટીની સપ્લાય થશે જે આકર્ષિત કકરશે :.
જો કે વસૂલાતના હેતુઓ માટે પ્રી - પેકેજ અને લેબલ થયેલ જો આવી નિર્દિષ્ટ ચીજવસ્તુઓ એવા પેકેજમાં સપ્લાય કરવામાં આવે છે કે જેને લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ ઓફ હેઠળ ઘોષણા ( ઓ )/ પાલન ( ઓ ) ની જરૂર નથી અને તે હેઠળ બનાવેલા નિયમો તો તેને સમાન ગણવામાં આવશે નહીં ..
શું GST એવા પેકેજ પર લાગુ થશે કે જેમાં બહુવિધ રિટેલ પેકેજો છે.
લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમો હેઠળ આપવામાં આવેલ વિવિધ બાકાત ( ઓ ) ને ધ્યાનમાં લેતા આ કવરેજનો અવકાશ શું છે.
આમ , તે સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે કે આ વસ્તુઓનું એક પેકેજ [અનાજ , કઠોળ , લોટ વગેરે] જેમાં 25 કિગ્રા/ 25 લિટરથી વધુનો જથ્થો હોય તે GST ના હેતુઓ માટે પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળી કોમોડિટીની શ્રેણીમાં આવશે નહીં.
ઉદાહરણ તરીકે , દરેક 10 કિલો લોટના 10 છૂટક પેક ધરાવતું પેકેજ ?.
નંબર કેન્દ્રીય કર ( દર ) તારીખ મી જુલાઈ અને માટે સંબંધિત સૂચનાઓ ..
આવો જ એક ફેરફાર નોંધાયેલ બ્રાંડ ધરાવતો હોય ત્યારે નિર્દિષ્ટ માલ પર લાદવાથી આગળ વધી રહ્યો છે .
જો આવો માલ છૂટક વિક્રેતા દ્વારા 25 કિગ્રા/ 25 લિટર સુધીના પૅકેજમાં ખરીદવામાં આવે , પરંતુ છૂટક વિક્રેતા કોઈ કારણસર તેની દુકાનમાં છૂટક જથ્થામાં વેચે તો શું કર ચૂકવવાપાત્ર છે ?.
હા , આવા પેકેજોને GST ના હેતુઓ માટે પ્રી-પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી કોમોડિટી તરીકે ગણવામાં આવશે કારણ કે તેને લીગલ મેટ્રોલોજી (પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ) નિયમો , 2011 ( તેના નિયમ 6) હેઠળ ઘોષણા કરવાની જરૂર છે.
લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ અને તેના હેઠળ બનેલા નિયમો બાકાત (ઉપર જણાવ્યા મુજબ) માટે માપદંડો સૂચવે છે અને લીગલ મેટ્રોલોજી (પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ) રૂલ્સ , 2011 ના નિયમ 26 હેઠળ અમુક છૂટ આપે છે.
થ્રેશોલ્ડ મુક્તિ અથવા કમ્પોઝિશન સ્કીમનો લાભ લેનાર સપ્લાયર માફી અથવા રચના દર માટે હકદાર હશે , જેમ કે કેસ હોય , સામાન્ય રીતે..
જો આવી પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ ઔદ્યોગિક ઉપભોક્તા અથવા સંસ્થાકીય ગ્રાહકો દ્વારા વપરાશ માટે સપ્લાય કરવામાં આવે તો કર ચૂકવવાપાત્ર છે કે કેમ ?.
મી જુલાઈ થી પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી કોમોડિટીના સંદર્ભમાં શું ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે.
આવા સપ્લાય પર GST કયા તબક્કે લાગુ થશે , એટલે કે , જ્યારે ઉત્પાદક/ઉત્પાદક દ્વારા જથ્થાબંધ વેપારીને વેચવામાં આવેલા ચોક્કસ માલ પર GST લાગુ થશે કે કેમ કે જે પછીથી તેને છૂટક વેપારીને વેચે છે ?.
- લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટની જોગવાઈઓ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમો હેઠળ ઘોષણાઓ સહન કરવા માટે પેક કરેલ અથવા તેની સાથે સુરક્ષિત રીતે જોડાયેલ લેબલ જરૂરી છે ..
લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટની કલમ ની કલમ ( નીચે મુજબ વાંચે છે :.
આ ફેરફારના અવકાશ અંગે સ્પષ્ટતા માગતી કેટલીક રજૂઆતો પ્રાપ્ત થઈ છે ખાસ કરીને કઠોળ લોટ અનાજ વગેરે જેવી ખાદ્ય ચીજોના સંદર્ભમાં ( ટેરિફના પ્રકરણ થી હેઠળ આવતી ચોક્કસ વસ્તુઓ ) જેમ કે સૂચના દ્વારા સૂચિત કરવામાં આવ્યું છે .
ના હેતુઓ માટે પ્રી - પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી અભિવ્યક્તિનો અર્થ લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ ની કલમ ની કલમ ( માં વ્યાખ્યાયિત કર્યા મુજબ પ્રી - પેકેજ્ડ કોમોડિટી થાય છે જ્યાં પેકેજ કે જેમાં કોમોડિટી પહેલાની છે .
વધુમાં અમુક અન્ય વસ્તુઓ જેમ કે દહીં લસ્સી પફ્ડ રાઈસ વગેરે જ્યારે “ પ્રીપેકેજ અને લેબલ ” હોય ત્યારે મી જુલાઈ થી ના દરે લાગશે ..
જ્યારે આવો માલ પ્રી-પેકેજ અને લેબલ પેકમાં વેચવામાં આવે ત્યારે GST લાગુ થાય છે.
જો કે , જો કોઈ કારણોસર , છૂટક વિક્રેતા આવા પેકેજમાંથી છૂટક જથ્થામાં આઇટમ સપ્લાય કરે છે , તો છૂટક વેપારી દ્વારા આવો સપ્લાય GST વસૂલાતના હેતુ માટે પેકેજ્ડ કોમોડિટીની સપ્લાય નથી..
ખાદ્ય પદાર્થો ( જેમ કે કઠોળ અનાજ જેવા કે ચોખા ઘઉં લોટ વગેરે ) ના સંદર્ભમાં ઉલ્લેખિત પૂર્વ - પેકેજ ખાદ્ય સામગ્રીનો પુરવઠો લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમો હેઠળ પ્રી - પેકેજ કોમોડિટી ની વ્યાખ્યાના દાયરામાં આવશે .
પ્રી - પેકેજ્ડ કોમોડિટી ” એટલે એવી કોમોડિટી કે જે ખરીદનાર હાજર ન હોય તે કોઈપણ પ્રકારના પેકેજમાં મૂકવામાં આવે છે પછી ભલે તે સીલ હોય કે ન હોય જેથી તેમાં સમાવિષ્ટ ઉત્પાદનનો જથ્થો પૂર્વ - નિર્ધારિત હોય ..
આવી ચીજવસ્તુઓ (ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ- કઠોળ , અનાજ , લોટ , વગેરે) માટે લીગલ મેટ્રોલોજી (પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ) નિયમો , 2011 ના પ્રકરણ- II ના નિયમ 3 (a) એ 25 કિલોથી વધુનો જથ્થો ધરાવતી ચીજવસ્તુઓનું પેકેજ અથવા 25 લિટર માટે તેના નિયમ 6 હેઠળ જાહેરાત કરવાની જરૂર નથી.
આથી , મિલરે ‘ X’ ને આવા પેકેજ(ઓ)ના સપ્લાય પર GST ચૂકવવો પડશે..
અથવા બ્રાન્ડ કે જેના સંદર્ભમાં " પ્રી - પેકેજ અને લેબલ " હોય ત્યારે આવા માલ પર લાદવા માટે કાયદાની અદાલતમાં કાર્યવાહી કરવા યોગ્ય દાવો અથવા લાગુ કરવાનો અધિકાર ઉપલબ્ધ છે ..
હા , જો અંતિમ ઉપભોક્તા માટે છૂટક વેચાણ માટેના ઘણા પેકેજો , જેમ કે દરેક 10 કિલોના 10 પેકેજો , મોટા પેકમાં વેચવામાં આવે છે , તો આવા સપ્લાય પર GST લાગુ થશે.
ઉદાહરણ તરીકે કઠોળ અનાજ જેવા કે ચોખા ઘઉં અને લોટ ( આતા ) વગેરે જેવી વસ્તુઓ અગાઉ બ્રાન્ડેડ અને યુનિટ કન્ટેનરમાં પેક કરવામાં આવે ત્યારે ના દરે લાગતો હતો ( ઉપર જણાવ્યા મુજબ ).
તદનુસાર , GST એવા ઉલ્લેખિત માલ પર લાગુ થશે કે જ્યાં 25 કિલોગ્રામ કરતાં ઓછી અથવા તેના સમાન જથ્થા ધરાવતા પેકેજોમાં પ્રી-પેકેજ કોમોડિટી સપ્લાય કરવામાં આવે છે..
જો કે , 50 કિલો (એક વ્યક્તિગત પેકેજમાં) ધરાવતા ચોખાના પેકેજને GST વસૂલાતના હેતુઓ માટે પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળી કોમોડિટી ગણવામાં આવશે નહીં , પછી ભલે લીગલ મેટ્રોલોજી (પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ) નિયમો , 2011 ના નિયમ 24, આદેશ આપે.
દરેક 10 કિગ્રાના આ વ્યક્તિગત પેક છૂટક ગ્રાહકને અંતિમ વેચાણ માટે છે..
આજે મી જુલાઈ થી અમલમાં આવેલા પ્રી - પેકેજ્ડ અને લેબલવાળા માલ પર વસૂલાત અંગેની કેટલીક શંકાઓ / પ્રશ્નોને સ્પષ્ટ કરવા માટે વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો ( નીચે મુજબ છે :.
મી જુલાઈ થી આ જોગવાઈમાં ફેરફાર થાય છે અને લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટની જોગવાઈઓને આકર્ષતી આવી " પ્રી - પેકેજ અને લેબલવાળી " કોમોડિટીના સપ્લાય પર લાગુ કરવામાં આવ્યો છે જે પછીના પ્રશ્નોમાં વિગતવાર છે .
થી અસરથી આ વસ્તુઓ જ્યારે " પ્રીપેકેજ અને લેબલવાળી " હોય ત્યારે આકર્ષિત કરશે .
કૃપા કરીને સૂચના નંબર સેન્ટ્રલ ટેક્સ ( રેટ ) અને સંબંધિત એક્ટ હેઠળ સંબંધિત સૂચનાનો સંદર્ભ લો ].
વધુમાં , ઉત્પાદક/જથ્થાબંધ વેપારી/છૂટક વિક્રેતા GST માં ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ જોગવાઈઓ અનુસાર તેના સપ્લાયર દ્વારા વસૂલવામાં આવેલ GST પર ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ મેળવવા માટે હકદાર હશે..
લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટ ઓફ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમોની જોગવાઈઓ હેઠળની ઘોષણાઓ સહન કરવી જરૂરી છે ..
કાઉન્સિલ દ્વારા તેની મી બેઠકમાં કરાયેલી ભલામણોના અનુસંધાનમાં દર સંબંધિત ફેરફારો આજથી મી જુલાઈ થી અમલમાં આવ્યા છે .
તેથી પુનરોચ્ચાર કરવામાં આવે છે કે , જો આવી રીતે સપ્લાય કરવામાં આવે તો બાકાત અથવા આવી મુક્તિને આકર્ષવા માટે , GST વસૂલાતના હેતુઓ માટે આઇટમને પ્રી-પેકેજ કોમોડિટી તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં..
જો આવા પ્રી - પેકેજ અને લેબલવાળા પેકેજોમાં કિલોગ્રામ [ અથવા લિટર ] સુધીનો જથ્થો લીગલ મેટ્રોલોજી ( પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ ) નિયમો ના નિયમ મુજબ હોય તો અન્યને આધીન અધિનિયમ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમોમાં આપવામાં આવેલ છૂટ હેઠળ રહેશે ..
જ્યારે પણ કોઈપણ વ્યક્તિ દ્વારા આવા માલનો સપ્લાય કરવામાં આવે ત્યારે GST લાગુ થશે , એટલે કે વિતરકને સપ્લાય કરનાર ઉત્પાદક , અથવા છૂટક વિક્રેતાને સપ્લાય કરતા વિતરક/ડીલર અથવા વ્યક્તિગત ઉપભોક્તાને સપ્લાય કરતા છૂટક વેપારી વેચે ત્યારે.
તેથી , જ્યારે વિતરક/ઉત્પાદક દ્વારા આવા રિટેલરને પ્રીપેકેજ અને લેબલ કરેલ પેકેજ વેચવામાં આવે ત્યારે GST લાગુ થશે.
ઔદ્યોગિક ઉપભોક્તા અથવા સંસ્થાકીય ઉપભોક્તા દ્વારા વપરાશ માટે પેકેજ્ડ કોમોડિટીના સપ્લાયને લીગલ મેટ્રોલોજી (પેકેજ્ડ કોમોડિટીઝ) નિયમો , 2011 ના પ્રકરણ- II ના નિયમ 3 (c) ના આધારે લીગલ મેટ્રોલોજી એક્ટના કાર્યક્ષેત્રમાંથી બાકાત રાખવામાં આવે છે.
'X' એ એક રાઇસ મિલર છે જે 20 કિલો ચોખા ધરાવતાં પેકેજો વેચે છે પરંતુ કાનૂની મેટ્રોલોજી એક્ટ અને તેના હેઠળ બનાવેલા નિયમો હેઠળ જરૂરી ઘોષણા કર્યા નથી (જોકે આ અધિનિયમ અને નિયમો તેને/તેણીને ઘોષણા કરવાની જરૂર છે) , શું તે હજુ પણ કરશે ? પ્રી-પેકેજ અને લેબલ તરીકે ગણવામાં આવે છે અને તેથી GST માટે જવાબદાર છે ?.
કઠોળ અનાજ અને લોટ જેવી ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ પર વસૂલવાના હેતુ માટે પ્રી - પેકેજ્ડ અને લેબલ નો અવકાશ શું છે.
હવે સતત પાંચ મહિનાથી માસિક આવક લાખ કરોડ કરતાં વધુ છે જે દર મહિને સતત વધારો દર્શાવે છે .
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ આવકમાં વલણો દર્શાવે છે .
કાઉન્સિલ દ્વારા વધુ સારી રીતે પાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભૂતકાળમાં લેવામાં આવેલા વિવિધ પગલાંની આ સ્પષ્ટ અસર છે .
કરોડ ( માલની આયાત પર એકત્રિત કરોડ સહિત ) અને સેસ છે.
નિયમિત સેટલમેન્ટ પછી જુલાઈ માં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક માટે કરોડ અને માટે કરોડ છે ..
ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની સરખામણીએ જુલાઈ સુધી આવકમાં વૃદ્ધિ છે અને તે ખૂબ જ ઊંચ ો ઉછાળો દર્શાવે છે .
જુલાઈ 2022 દરમિયાન GST આવકમાં રાજ્યવાર વૃદ્ધિ[1] જુલાઈ 2022 દરમિયાન GST આવકમાં રાજ્યવાર વૃદ્ધિ [1].
મહિના દરમિયાન માલની આયાતમાંથી આવક વધુ હતી અને સ્થાનિક વ્યવહાર ( સેવાઓની આયાત સહિત ) ની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી આવક કરતાં વધુ છે ..
કોષ્ટક જુલાઈ ની સરખામણીમાં જુલાઈ ના મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલ ના રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે ..
આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિ સાથે બહેતર રિપોર્ટિંગ સતત ધોરણે આવક પર હકારાત્મક અસર કરી રહી છે .
[1]માલની આયાત પર GSTનો સમાવેશ થતો નથી [1] માલની આયાત પર GST નો સમાવેશ થતો નથી.
જુલાઈ મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં કરોડની આવક કરતાં વધુ છે .
જૂન ના મહિના દરમિયાન કરોડ ઈ - વે બિલ જનરેટ થયા હતા જે મે ના કરોડ કરતાં નજીવા વધારે હતા ..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, ભારતના ઈતિહાસમાં આગામી વસતી ગણતરી એ પહેલી ડિજિટલ વસતી ગણતરી હોઈ શકે છે અને જેના માટે વર્ષ 2021-2022માં 3,768 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે.
આ ઉપરાંત નર્સિંગ વ્યવસાયમાં પારદર્શિતા, કાર્યક્ષમતા અને શાસન સુધારણા લાવવા માટેના ઉદ્દેશ સાથે સરકાર દ્વારા રાષ્ટ્રીય નર્સિંગ અને મિડવાઇફરી કમિશન બિલ રજૂ કરવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું કે, સુધારણા પ્રક્રિયા ચાલુ રાખીને ટ્રિબ્યુનલ્સને તર્કસંગત બનાવવા માટે વધુ પગલાં લેવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કર્યું ત્યારે, તેમણે બજેટના છ મહત્વના સ્તંભો પૈકી એક એટલે કે ન્યૂનતમ સરકાર, મહત્તમ શાસનમાં સુધારણા માટેની યોજનાઓ પર ભાર આપ્યો.
આ ઉપરાંત નર્સિંગ વ્યવસાયમાં પારદર્શિતા , કાર્યક્ષમતા અને શાસન સુધારણા લાવવા માટેના ઉદ્દેશ સાથે સરકાર દ્વારા રાષ્ટ્રીય નર્સિંગ અને મિડવાઇફરી કમિશન બિલ રજૂ કરવામાં આવશે..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે સરકારે 56 સંલગ્ન આરોગ્ય સંભાળ વ્યવસાયોના પારદર્શક અને કાર્યક્ષમ કાયદાની ખાતરી કરવા માટે રાષ્ટ્રીય સંબંધ આરોગ્ય સંભાળ વ્યવસાયિકો આયોગ બિલ સંસદમાં રજૂ કર્યું છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે ઝડપી ન્યાય મળે તે માટે સરકારે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ટ્રિબ્યુનલ્સમાં સુધારા માટે ઘણા પગલા લીધા છે.
તેમણે કહ્યું કે , સુધારણા પ્રક્રિયા ચાલુ રાખીને ટ્રિબ્યુનલ્સને તર્કસંગત બનાવવા માટે વધુ પગલાં લેવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે સરકાર અથવા સીપીએસઇ સાથે વ્યવસાય કરવામાં સરળતા લાવવા અને કરાર કરવા અને કરારના વિવાદોના ઝડપથી નિરાકરણ માટે તેનો ઉપયોગ કરવા સમાધાન પધ્ધતિ સ્થાપવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કર્યું ત્યારે , તેમણે બજેટના છ મહત્વના સ્તંભો પૈકી એક એટલે કે ન્યૂનતમ સરકાર, મહત્તમ શાસનમાં સુધારણા માટેની યોજનાઓ પર ભાર આપ્યો..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે , ભારતના ઈતિહાસમાં આગામી વસતી ગણતરી એ પહેલી ડિજિટલ વસતી ગણતરી હોઈ શકે છે અને જેના માટે વર્ષ 2021-2022માં 3,768 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે..
તેમણે કહ્યું કે તેનાથી ખાનગી રોકાણકારો અને ઠેકેદારોમાં આત્મવિશ્વાસ મજબૂત થશે..
નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે પોર્ટુગીઝ શાસનથી રાજ્યની સ્વતંત્રતાના રૂપમાં ગોવા આ વર્ષે હીરક જયંતી સમારોહ વર્ષ ઉજવી રહ્યું છે.
નાણાં મંત્રી કહ્યું કે કેન્દ્ર આ ઉજવણી માટે ગોવા સરકારને 300 કરોડ રૂપિયાની ગ્રાન્ટ આપશે..
અને કહ્યું , “ નાણાકીય સમાવેશને યોગ્ય નાણાકીય ઉત્પાદનો , માહિતી અને સંચાર તકનીકો અને ડેટા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે જોડાયેલા આર્કિટેક્ચરના આધારે નીતિ-આધારિત હસ્તક્ષેપની જરૂર છે.
ભલે તે ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર , કોવિડ- 19 નાણાકીય સહાય , PM- કિસાન , મનરેગા હેઠળ વેતનમાં વધારો , જીવન અને આરોગ્ય વીમા કવચ હોય , પ્રથમ પગલું દરેક પુખ્ત વ્યક્તિને બેંક ખાતું પ્રદાન કરવાનું છે , જે PMJDY લગભગ પૂર્ણ કરી ચૂક્યું છે..
બેંકોએ આપેલી જાણકારી મુજબ , આશરે 5.4 કરોડ PMJDY ખાતાધારકોને સરકારની વિવિધ કલ્યાણકારક યોજનાઓ અંતર્ગત સરકારી સહાયો ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર ( DBT ) દ્વારા તેમના ખાતામાં મેળવે છે.
તે ગરીબોને તેમની બચતને ઔપચારિક નાણાકીય પ્રણાલીમાં લાવવા માટે , તેમના પરિવારોને પૈસા મોકલવા ઉપરાંત તેમને વ્યાજખોરોની ચુંગાલમાંથી બહાર કાઢવાનો માર્ગ પૂરો પાડે છે.".
PMJDY ની શરૂઆતથી જ દેશે આ વ્યૂહરચના અપનાવી છે જેથી દેશના લોકો માટે આ યોજનાના ઉદ્દેશ્ય લાભોને શ્રેષ્ઠ બનાવી શકાય.
આપણે હવે આ યોજનાના સફળ અમલીકરણના 8 વર્ષ પૂરાં કર્યાં છે , ત્યારે આપણે અત્યાર સુધીમાં આ યોજનાના મુખ્ય પાસાં અને તેનાથી પ્રાપ્ત થયેલી સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ..
આ પ્રયાસોના પરિણામે આ પ્રકારના બેંકિંગ સુવિધાઓથી વંચિત ગામડાઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડો થયો છે..
PMJDY સરકારની લોકો-કેન્દ્રિત આર્થિક પહેલ માટે પાયાનો પથ્થર બની ગયું છે.
આ પ્રતિબદ્ધતાની દિશામાં એક ચાવીરૂપ પહેલ તરીકે પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના ( PMJDY) શરૂ કરવામાં આવી છે , જે દુનિયાની સૌથી મોટી નાણાકીય સમાવેશીતાની પહેલ છે..
PMJDY એ બેંકિંગની સુવિધાથી વંચિત લોકોને બેંકિંગની વ્યવસ્થા પૂરી પાડી છે , ભારતનું નાણાકીય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વધાર્યું છે અને લગભગ દરેક પુખ્ત વયની વ્યક્તિઓને નાણાકીય સર્વસમાવેશીતાના નેટવર્કમાં લાવી દીધી છે..
નાણાકીય સમાવેશીતા મતલબ, ઓછી આવકવાળા સમૂહો અને નબળા વર્ગો કે જેઓ તદ્દન પાયાની બેંકિંગ સેવાઓની સુલભતાથી પણ વંચિત હોય તેવા નિઃસહાય સમૂહોને પરવડે તેવા દરે, સમયસર રીતે યોગ્ય નાણાકીય સેવાઓ પહોંચાડવાની કામગીરી.
બેંકો અને NPCI સાથે નિયમિતપણે વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા આ સંબંધમાં દેખરેખ રાખવાની સાથે કુલ DBT નિષ્ફળતાની ટકાવારી તરીકે ટાળી શકાય એવા કારણોને લીધે DBT નિષ્ફળતાનો હિસ્સો 13.5 % (નાણાકીય વર્ષ 2019-20)થી ઘટીને 9.7 % (નાણાકીય વર્ષ 2021-22) થયો છે..
PMJDY ની 8મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે, નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આ યોજનાના મહત્વનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.
જન ધન ગરીબોને લાલચુ અને શોષણખોર શાહૂકારોની ચુંગાલમાંથી છોડાવવા ઉપરાંત તેમની બચતને ઔપચારિક નાણાકીય વ્યવસ્થામાં લાવવા અને ગામડાઓમાં તેમના પરિવારોને નાણાં મોકલવા માટે એક માધ્યમ પૂરું પાડે છે.
ત્યારપછી, ઓળખી કાઢવામાં આવેલા આ ગામડાઓમાં બેંકિંગ આઉટલેટ્સ શરૂ કરવા માટે સંબંધિત SLBC દ્વારા વિવિધ બેંકોને ફાળવવામાં આવે છે.
" મને વિશ્વાસ છે કે બેંકો આ પ્રસંગને આગળ વધારશે અને આ રાષ્ટ્રીય પ્રયાસમાં નોંધપાત્ર રીતે યોગદાન આપશે અને દરેક પુખ્ત વ્યક્તિ સરકારની નાણાકીય સમાવેશની પહેલ હેઠળ આવરી લેવામાં આવે તેની ખાતરી કરવા માટે તમારી જાતને ફરીથી સમર્પિત કરશે ," ડૉ.
સરકારની આ પ્રતિબદ્ધતા ખૂબ જ મહત્વની છે કારણ કે તે ગરીબોને તેમની બચતને ઔપચારિક નાણાકીય વ્યવસ્થામાં લાવવાનો માર્ગ પૂરો પાડે છે , ગામડાઓમાં તેમના પરિવારોને પૈસા મોકલવા ઉપરાંત તેમને વ્યાજખોરોની ચુંગાલમાંથી બહાર કાઢવાનો માર્ગ પૂરો પાડે છે.
પાત્રતા ધરાવતા લાભાર્થીઓને સમયસર DBT મળે એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે, વિભાગે DBT અભિયાન , NPCI , બેંકો અને અન્ય વિવિધ મંત્રાલયો સાથે ચર્ચા કરીને DBT નિષ્ફળતા માટે ટાળી શકાય એવા કારણોની ઓળખ કરવામાં સક્રિય ભૂમિકા નિભાવી છે.
આ એપ 5 કિલોમીટરના પરિઘમાં બેંકિંગ ટચ-પોઇન્ટ ન ધરાવતા ગામડાઓને ઓળખ કાઢવા માટે પણ ઉપયોગી છે.
PMJDY ને ભવ્ય સફળતા અપાવવા માટે તેમના અથાક પ્રયાસો માટે હું તમામ ક્ષેત્રના કાર્યકર્તાઓનો આભાર માનું છું..
નાણાકીય સમાવેશીતા મતલબ, ઓછી આવકવાળા સમૂહો અને નબળા વર્ગો કે જેઓ તદ્દન પાયાની બેંકિંગ સેવાઓની સુલભતાથી પણ વંચિત હોય તેવા નિઃસહાય સમૂહોને પરવડે તેવા દરે, સમયસર રીતે યોગ્ય નાણાકીય સેવાઓ પહોંચાડવાની કામગીરી..
જ્યારે એ વર્ષે 28 ઑગસ્ટના રોજ આ કાર્યક્રમની શરૂઆત કરવામાં આવી , ત્યારે પ્રધાનમંત્રીએ આ શરૂઆતને આર્થિક વિષકારી ચક્રમાંથી ગરીબોની મુક્તિની ઉજવણીનો એક પ્રસંગ ગણાવી હતી..
આ પ્રસંગે PMJDY અંગે પોતાના વિચારો રજૂ કરતા કેન્દ્રીય રાજ્ય નાણાં મંત્રી ડૉ .
આ એપ્લિકેશનનું વેબ વર્ઝન આ લિન્ક પર સુલભ છે : http://findmybank.gov.in.
સરકારી સહાયોનું લાભાર્થીઓના ખાતામાં સીધું હસ્તાંતરણ ( DBT ) હોય , કોવિડ- 19 નાણાકીય સહાય હોય , પીએમ-કિસાન હોય , મનરેગા અંતર્ગત વેતનમાં વધારો હોય , જીવન અને આરોગ્ય વીમાકવચ હોય – આ તમામ પહેલોનું પ્રથમ પગથિયું પુખ્ત વયની દરેક વ્યક્તિને બેંક ખાતું પ્રદાન કરવાનું છે અને આ પ્રક્રિયા PMJDY એ લગભગ પૂર્ણ કરી છે..
નાણાં મંત્રાલય આર્થિક સમાવેશીતા તરફ દોરી જતા પોતાના હસ્તક્ષેપોની મદદથી, હાંસિયામાં ધકેલાયેલા અને અત્યાર સુધી સામાજિક-આર્થિક રીતે જેમની અવગણના કરવામાં આવી તેવા વર્ગોને આર્થિક સમાવેશીતા પૂરી પાડવા અને તેમને સહકાર આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
જન ધન દર્શક એપ અંતર્ગત સુવિધાઓનો લાભ સામાન્ય નાગરિકો તેમની જરૂરિયાત અને સુવિધા મુજબ લઇ શકે છે.
એક મહત્વપૂર્ણ પાસું એ છે કે , પીએમ જન ધન ખાતાઓ મારફતે DBT સુનિશ્ચિત કરે છે કે , એક-એક રૂપિયો લક્ષિત લાભાર્થીઓના ખાતામાં પહોંચે છે અને તેનાથી ભ્રષ્ટાચાર નાબૂદ થયો છે કે વ્યવસ્થાની ખામીઓ દૂર થઇ છે..
ભાગવત કરાડે જણાવ્યું હતું કે, “ પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના ( PMJDY) એ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં નાણાકીય સમાવેશ માટેની સૌથી દૂરગામી પહેલ છે.
કરાડે કહ્યું , “PMJDY ની 8 મી વર્ષગાંઠ પર , આ યોજનાનું મહત્વ પુનરોચ્ચાર કરવામાં આવ્યું છે.
નાણાકીય સમાવેશીતા દ્વારા આપણે રાષ્ટ્રની સમાન અને સહિયારી વૃદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકીએ છીએ.
અત્યારે ચાલી રહેલા કોવિડ- 19 ના સમયમાં, આપણે સમાજના નબળાં વર્ગોને સક્ષમ બનાવવા અને નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરવા ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર ( DBT ) દ્વારા નોંધપાત્ર સરળતા અને ઝડપના સાક્ષી બન્યા છીએ.
નાણાકીય સમાવેશ એ સરકારની સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતાઓમાંની એક છે કારણ કે તે સમાવેશી વૃદ્ધિ માટે સક્ષમ છે.
GIS એપ પર 8 લાખ કરતાં વધારે બેંકિંગ ટચપોઇન્ટનું મેપિંગ થયું છે.
પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના ( PMJDY) એ નાણાકીય સર્વસમાવેશીતા માટેનું એક રાષ્ટ્રીય મિશન છે , જે બેંકિંગ/બચત અને ડિપોઝીટ ખાતાઓ , રેમિટન્સ , ધીરાણ , વાજબી ખર્ચે વીમો , પેન્શન વગેરે જેવી નાણાકીય સેવાઓની સુલભતા સુનિશ્ચિત કરે છે..
નીચે ઉલ્લેખિત 6 આધારસ્તંભના આધારે આ યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતીઃ.
માર્ચ , 2014 થી માર્ચ , 2020 દરમિયાન ખોલવામાં આવેલા દરેક 2 ખાતામાંથી 1 ખાતું PMJDY ખાતું હતું.
રાષ્ટ્રીય સ્તરે લૉકડાઉન લાગુ થયાના 10 દિવસની અંદર આશરે 20 કરોડ મહિલા PMJDY ખાતાધારકોના ખાતાઓમાં સહાયની રકમ જમા થઇ હતી..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 15 ઑગસ્ટ , 2014 ના રોજ તેમના સ્વતંત્રતા દિવસ નિમત્તે રાષ્ટ્રજોગ સંબોધન દરમિયાન PMJDY ની જાહેરાત કરી હતી.
આ એક મોબાઇલ એપ્લિકેશન છે , જે દેશમાં બેંકની શાખાઓ , ATM, બેંક મિત્ર , પોસ્ટ ઓફિસ વગેરે જેવા બેંકિંગ ટચ પોઇન્ટ શોધવા માટે નાગરિક કેન્દ્રિત પ્લેટફોર્મ પ્રદાન પૂરું પાડવા માટે શરૂ કરવામાં આવી છે.
નિયમિત સેટલમેન્ટ પછી ઓગસ્ટ મહિનામાં કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક માટે કરોડ અને માટે કરોડ છે ..
ઓગસ્ટ મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં કરોડની આવક કરતાં વધુ છે .
મહિના દરમિયાન માલની આયાતમાંથી આવક વધુ હતી અને સ્થાનિક વ્યવહાર ( સેવાઓની આયાત સહિત ) ની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોમાંથી આવક કરતાં વધુ છે ..
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ GST આવકમાં વલણો દર્શાવે છે.
જુલાઈ ના મહિના દરમિયાન કરોડ ઈ - વે બિલ જનરેટ થયા હતા જે જૂન ના કરોડ કરતાં નજીવા વધારે હતા અને જૂન ના કરોડ કરતાં વધુ હતા ..
કોષ્ટક ઓગસ્ટ 2021 ની સરખામણીમાં ઓગસ્ટ 2022 મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલ GST ના રાજ્યવાર આંકડાઓ દર્શાવે છે..
હવે સતત છ મહિનાથી માસિક આવક લાખ કરોડના આંકડા કરતાં વધુ રહી છે .
કરોડ ( માલની આયાત પર એકત્રિત કરોડ સહિત ) અને સેસ છે.
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન માસિક કુલ GST આવકમાં વલણો દર્શાવે છે.
કોષ્ટક ઓગસ્ટ 2021 ની સરખામણીમાં ઓગસ્ટ 2022 મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરવામાં આવેલ GSTના રાજ્યવાર આંકડાઓ દર્શાવે છે.
આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિ સાથે બહેતર રિપોર્ટિંગ સતત ધોરણે આવક પર હકારાત્મક અસર કરી રહી છે .
કાઉન્સિલ દ્વારા વધુ સારી રીતે પાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભૂતકાળમાં લેવામાં આવેલા વિવિધ પગલાંની આ સ્પષ્ટ અસર છે .
ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની સરખામણીએ ઓગસ્ટ સુધી આવકમાં વૃદ્ધિ છે જે ખૂબ જ ઊંચો ઉછાળો દર્શાવે છે .
ઓગસ્ટ 2022 દરમિયાન GST આવકમાં રાજ્યવાર વૃદ્ધિ ઓગસ્ટ 2022 દરમિયાન GST આવકમાં રાજ્યવાર વૃદ્ધિ.
નાણાં મંત્રાલયના આર્થિક બાબતોના વિભાગમાં એક્સટર્નલ ડેટ મેનેજમેન્ટ યુનિટ ( એ ભારતના બાહ્ય દેવા પર સ્ટેટસ રિપોર્ટની મી આવૃત્તિ બહાર પાડી છે..
માર્ચ ના અંત સુધીમાં સાર્વભૌમ બાહ્ય દેવું ( બિલિયન યુએસ ડોલર હતું જે એક વર્ષ અગાઉના સ્તર કરતાં ટકા વધીને દરમિયાન દ્વારા ની વધારાની ફાળવણીને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
બિલિયન યુએસ ડોલરના અંદાજિત લાંબા ગાળાના દેવું ટકાનો સૌથી મોટો હિસ્સો ધરાવે છે જ્યારે ટૂંકા ગાળાનું દેવું બિલિયન કુલના ટકા જેટલું છે.
ડેટ સર્વિસ રેશિયો દરમિયાન ઘટીને ટકા થઈ ગયો હતો જે દરમિયાન ટકા હતો જે વર્તમાન રિસિપ્ટ્સમાં ઉછાળો અને ડેટ સર્વિસ પેમેન્ટ્સમાં ઘટાડો થવાને કારણે હતો.
જીડીપીના ગુણોત્તર તરીકે બાહ્ય દેવું એક વર્ષ અગાઉના ટકાથી માર્ચ ના અંત સુધીમાં નજીવો ઘટીને ટકા થયું હતું.
થાપણો અને ટૂંકા ગાળાની વેપાર ધિરાણ નોન-સાર્વભૌમ ઋણમાં લગભગ ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
માર્ચ ના અંત સુધીમાં ટૂંકા ગાળાની વેપાર ધિરાણ નોંધપાત્ર રીતે ટકા વધીને બિલિયન થઈ છે.
ભારતનું બાહ્ય દેવું માર્ચ ના અંતે બિલિયન પર માર્ચ ના અંત સુધીમાં બિલિયનની સરખામણીએ ટકા વધ્યું છે.
માર્ચ ના અંત સુધીમાં બાહ્ય દેવાના સ્ટોકમાંથી ઉદ્દભવેલી દેવું સેવા ચુકવણી જવાબદારીઓ આગામી વર્ષોમાં નીચે તરફ જવાનો અંદાજ છે..
બિન-સાર્વભૌમ બાહ્ય દેવું જે માર્ચ ના અંત સુધીમાં બિલિયન હોવાનો અંદાજ છે જે એક વર્ષ અગાઉના સ્તરની તુલનામાં ટકાની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે.
માર્ચ ના અંત અને માર્ચ ના અંતમાં થાપણોમાં નજીવો કરાર થયો હતો બીજી તરફ ટૂંકા ગાળાની વેપાર ધિરાણ અને બહુપક્ષીય લોન તે જ સમયગાળા દરમિયાન વિસ્તરી હતી.
વિવિધ ઋણ નબળાઈ સૂચકાંકોના સંદર્ભમાં ભારતની ટકાઉપણું નીચી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો ( કરતાં જૂથ તરીકે અને તેમાંના ઘણાની વ્યક્તિગત રીતે સરખામણીમાં વધુ સારી હતી..
ક્રોસ-કન્ટ્રી પરિપ્રેક્ષ્યમાં ભારતનું બાહ્ય દેવું સાધારણ છે જે વૈશ્વિક સ્તરે મું સ્થાન ધરાવે છે.
ટૂંકા ગાળાની વેપાર ધિરાણ અને બહુપક્ષીય લોનમાં વધારો થાપણોમાં થયેલા સંકોચન કરતાં નોંધપાત્ર રીતે મોટો હતો..
બીજી તરફ નું હોલ્ડિંગ એક વર્ષ પહેલા બિલિયનથી ઘટીને બિલિયન થઈ ગયું છે..
વાણિજ્યિક ઋણ ( ની થાપણો ટૂંકા ગાળાની વેપાર ધિરાણ અને બહુપક્ષીય લોન મળીને કુલ બાહ્ય દેવાના ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
એક વર્ષ અગાઉના ટકા કરતાં માર્ચ ના અંત સુધીમાં બાહ્ય દેવાના ગુણોત્તર તરીકે વિદેશી ચલણ અનામત સહેજ નીચું ટકા હતું..
જ્યારે તેમાંથી ટકા યુએસ ડોલરમાં દર્શાવવામાં આવ્યું હતું જ્યારે ભારતીય રૂપિયો ડેનોમિનેટેડ છે જે ટકા હોવાનો અંદાજ છે જે બીજા નંબરનો સૌથી મોટો હતો..
એમઓયુનો હેતુ બંને દેશોની શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ દ્વારા શૈક્ષણિક લાયકાત હાથ ધરાયેલા અભ્યાસના સમયગાળા શૈક્ષણિક ડિગ્રી/લાયકાત અને માન્યતા સાથે સંબંધિત દસ્તાવેજોની પરસ્પર માન્યતાને સરળ બનાવવાનો છે.
ભારત અને યુકે વચ્ચે લાયકાતોની પરસ્પર માન્યતાનો હેતુ શૈક્ષણિક સહયોગ અને વિદ્યાર્થીઓની ગતિશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
તે શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં સહકારના અન્ય ક્ષેત્રોને પણ પ્રોત્સાહિત કરશે પક્ષો દ્વારા પરસ્પર સંમત થયા મુજબ અભ્યાસ કાર્યક્રમોના વિકાસને પણ પ્રોત્સાહન મળશે..
એન્જિનિયરિંગ મેડિસિન નર્સિંગ અને પેરા-મેડિકલ એજ્યુકેશન ફાર્મસી લો અને આર્કિટેક્ચર જેવી પ્રોફેશનલ ડિગ્રીઓ આ એમઓયુના દાયરામાં છે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં ના રોજ યોજાયેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે તેની બેઠકમાં ના રોજ ભારત સરકાર અને યુનાઇટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન તથા ઉત્તરી આયર્લેન્ડની સરકાર વચ્ચેના શૈક્ષણિક લાયકાતોની પરસ્પર માન્યતા માટે સમજૂતી કરાર ને મંજુરી આપી હતી..
આ એમઓયુ બંને દેશોની રાષ્ટ્રીય નીતિ કાયદા નિયમો અને વિનિયમો હેઠળ મંજૂર કરેલ લાયકાતની સ્વીકાર્યતાના સંદર્ભમાં સમાનતા અનુસાર સમાનતાને માન્યતા આપશે..
તે ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ વચ્ચે સંયુક્ત/દ્વિ ડિગ્રી અભ્યાસક્રમોની સ્થાપનાને પણ સરળ બનાવશે જે શિક્ષણના ઇન્ટેલ-રાષ્ટ્રીયકરણ માટે હેઠળ અમારા ઉદ્દેશોમાંનો એક છે..
પ્રથમ બેઠક મી ફેબ્રુઆરી ના રોજ યોજાઈ હતી અને ત્યારબાદ વિગતવાર ચર્ચા-વિચારણા અને વાટાઘાટો બાદ બંને પક્ષો એમઓયુના ડ્રાફ્ટ પર સંમત થયા હતા..
યુકે તરફથી તેમના એક વર્ષના માસ્ટર્સ પ્રોગ્રામને માન્યતા આપવાની વિનંતી પર વિચાર કરવામાં આવ્યો હતો અને નવી દિલ્હીમાં ડિસેમ્બર ના રોજ બંને દેશોના શિક્ષણ પ્રધાનો વચ્ચેની બેઠક દરમિયાન સંયુક્ત ટાસ્ક ફોર્સની સ્થાપના કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
આ એમઓયુ શૈક્ષણિક માળખું કાર્યક્રમો અને ધોરણો વિશે માહિતીના દ્વિપક્ષીય આદાનપ્રદાનને પ્રોત્સાહન આપશે અને બંને દેશો વચ્ચે વિદ્યાર્થીઓ અને વ્યાવસાયિકોની ગતિશીલતામાં વધારો કરશે.
આ એમઓયુનો હેતુ માહિતી શિક્ષણના આદાન-પ્રદાન ટેકનિકલ અને વ્યાવસાયિક શિક્ષણ અને તાલીમ ( શિક્ષક કર્મચારીઓની ક્ષમતા વિકાસ ટ્વીનિંગ જોઈન્ટ ડિગ્રી અને ડ્યુઅલ ડિગ્રી પ્રોગ્રામ્સ ઓફર કરવા માટે બંને દેશોની ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ વચ્ચે શૈક્ષણિક સહયોગની સુવિધાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
આ એમઓયુ શૈક્ષણિક સહકારને પુનર્જીવિત કરશે અને ભારત અને વચ્ચે શૈક્ષણિક ગતિશીલતામાં વધારો કરશે ઉપરાંત આ લાયકાતોની પરસ્પર માન્યતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે માહિતીના વિનિમયની સુવિધા આપશે.
માં બંને દેશોના શિક્ષણ પ્રધાનો વચ્ચેની બેઠકમાં પક્ષે એક નવા એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
શિક્ષણ ક્ષેત્રે સાથે માં એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા જે માં સમાપ્ત થઈ ગયા હતા.
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે ભારત સરકારના શિક્ષણ મંત્રાલય અને યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત સરકારના શિક્ષણ મંત્રાલય વચ્ચે શિક્ષણ ક્ષેત્રે સહકાર અંગે સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાની મંજૂરી આપી છે.
એમઓયુ હસ્તાક્ષર કર્યાની તારીખથી પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે માન્ય રહેશે અને બંને પક્ષોની સંમતિથી આપમેળે નવીનીકરણ કરી શકાય છે.
તે માં સહકારને પણ આવરી લે છે કારણ કે ભારતીયો માટે મુખ્ય કાર્ય સ્થળ છે..
એમઓયુનો ઉદ્દેશ્ય ભારત અને વચ્ચેના અમારા ચાલુ શૈક્ષણિક સહયોગને વધુ મજબૂત કરવાનો છે અને અમારા જોડાણોનો વ્યાપ વિસ્તૃત કરવાનો છે..
એકવાર હસ્તાક્ષર કર્યા પછી આ એમઓયુ માં સાથે સાઇન કરાયેલા અગાઉના એમઓયુને સ્થાનાંતરિત કરશે જે પછીથી અસર કરવાનું બંધ કરશે..
નવા એમઓયુમાં ભારતના શિક્ષણ ઇકોસિસ્ટમમાં રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ દ્વારા લાવવામાં આવેલા ફેરફારોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે..
આ એમઓયુ એવી વ્યવસ્થા ઊભી કરવા ઇચ્છે છે, જેમાં ભારત અને માલ્દિવ્સ બંનેને એકબીજાની આપતિ વ્યવસ્થાપન વ્યવસ્થાઓમાંથી લાભ થશે તથા એનાથી આપતિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સજ્જતા, પ્રતિભાવ અને ક્ષમતાનિર્માણના ક્ષેત્રોને મજબૂત કરવામાં મદદ મળશે..
પ્રધાનમંત્રીની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં 02 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ પ્રજાસતાક ભારતના રાષ્ટ્રીય આપતિ વ્યવસ્થાપન સતામંડળ અને પ્રજાસતાક માલ્દિવ્સના રાષ્ટ્રીય આપતિ વ્યવસ્થાપન સતામંડળ વચ્ચે આપતિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં સાથસહકાર સ્થાપિત કરવા માટે થયેલા સમજૂતીકરાર (એમઓયુ)ને કાર્યોતર મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે સંસાધનોની અછત હોવા છતાં સરકારનો વધુ મૂડી ખર્ચ કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે અને એક અંદાજ છે કે 2020-21 દરમિયાન લગભગ 4.39 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવશે ..
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતાં 5.54 લાખ કરોડના બજેટ અંદાજ ( બીઇ ) સાથે મૂડી ખર્ચમાં મોટો વધારો કરવાની જાહેરાત કરી છે , છેલ્લા નાણાકીય વર્ષ માટેનું બજેટ અંદાજ (4.12 લાખ કરોડ રૂપિયા ) 34.5 ટકાથી વધુ છે .
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્યો અને સ્વાયત સંસ્થાઓને મૂડી ખર્ચ માટે રૂ .
44000 કરોડથી વધુનું મૂડી બજેટ રાખવામાં આવ્યું છે અને તે આવા પરિયોજનાઓ / કાર્યક્રમો /વિભાગોને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે જેમાં સારી પ્રગતિ થઈ છે અને જેને વધારાના ભંડોળની જરૂર છે..
તેમણે કહ્યું કે સરકાર રાજ્યોને તેમનો મોટાભાગનો બજેટ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર ખર્ચ કરવા પ્રોત્સાહિત કરવા માટે એક વિશેષ મિકેનિઝમનો વિકાસ કરશે ..
આ પોર્ટલને વર્ષમાં ચાર વખત ખોલવામાં આવશે , દર ત્રિમાસિક ગાળામાં એક વખત , આ યોજનાનાં પ્રથમ બે વર્ષ માટે..
ઉપરાંત આ યોજનામાં હાલની યોજનાઓ/પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ/શહેરી સ્થાનિક એકમો અને શાળાની માળખાગત સુવિધાને સુધારવા અને સુવિધાઓનાં નિર્માણ માટે સમુદાયની ભાગીદારીની સાથે સમન્વયની કલ્પના કરવામાં આવી છે..
કેન્દ્ર/રાજ્ય/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોની સરકારો/સ્થાનિક સ્વરાજ્યની સંસ્થાઓ દ્વારા સંચાલિત પ્રાથમિક શાળાઓ (વર્ગ 1-5/1-8) અને માધ્યમિક/ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાઓ (વર્ગ 1-10/ 1- 12/6- 10/6- 12) કે જેનું સંચાલન યુડીઆઈએસઈ+ કોડ ધરાવતી હશે , તેને આ યોજના હેઠળ પસંદગી માટે ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે.
આ કેન્દ્ર સરકાર/રાજ્ય/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોની સરકાર/સ્થાનિક સંસ્થાઓ દ્વારા સંચાલિત વર્તમાન શાળાઓને મજબૂત કરીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓ સ્વરૂપે સમગ્ર દેશમાં 14,500 થી વધારે શાળાઓનાં વિકાસ માટે નવી યોજના હશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી સ્કૂલ્સ (પીએમ સ્કૂલ્સ ફોર રાઇઝિંગ ઇન્ડિયા માટે)ની યોજનાનાં મુખ્ય દાખલારૂપ હસ્તક્ષેપ નીચે મુજબ છેઃ પ્રધાનમંત્રી શ્રી સ્કૂલ્સ ( પીએમ સ્કૂલ્સ ફોર રાઇઝિંગ ઇન્ડિયા માટે)ની યોજનાનાં મુખ્ય દાખલારૂપ હસ્તક્ષેપ નીચે મુજબ છેઃ.
૧૮ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓને આ યોજનાનો સીધો લાભ મળવાની અપેક્ષા છે.
(a.) પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓનો અમલ સમગ્ર શિક્ષા, કેવીએસ અને એનવીએસ માટે ઉપલબ્ધ વર્તમાન વહીવટી માળખા મારફતે થશે.
(a.) પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓનો અમલ સમગ્ર શિક્ષા , કેવીએસ અને એનવીએસ માટે ઉપલબ્ધ વર્તમાન વહીવટી માળખા મારફતે થશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 નાં તમામ ઘટકોનું પ્રદર્શન કરશે , ઉદાહરણરૂપ શાળાઓ તરીકે કામ કરશે અને તેની આસપાસની અન્ય શાળાઓને માર્ગદર્શન પણ પ્રદાન કરશે.
27360 કરોડ છે , જેમાં વર્ષ 2022-23 થી વર્ષ 2026-27 સુધીનાં પાંચ વર્ષના ગાળા માટે રૂ.
સમગ્ર ભારતમાં કુલ શાળાઓની સંખ્યાની ઉપલી મર્યાદા સાથે બ્લોક/યુએલબી દીઠ મહત્તમ બે શાળાઓ (એક પ્રાથમિક અને એક માધ્યમિક/ઉચ્ચતર માધ્યમિક)ની પસંદગી કરવામાં આવશે.
આ શાળાઓને બાળકોના સર્વાંગી વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી વાયબ્રન્ટ શાળાઓ તરીકે વિકસિત કરવામાં આવશે..
અન્ય સ્વાયત્ત સંસ્થાઓને જરૂરિયાત મુજબ વિશિષ્ટ પ્રોજેક્ટ ધોરણે સામેલ કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓ વિદ્યાર્થીઓનાં જ્ઞાનાત્મક વિકાસ માટે ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પ્રદાન કરશે તથા 21મી સદીનાં મુખ્ય કૌશલ્યોથી સજ્જ સંપૂર્ણ અને સુગ્રથિત વ્યક્તિઓનું સર્જન કરવા અને તેમનું સંવર્ધન કરવા આતુર રહેશે..
પસંદગી નિશ્ચિત સમયરેખાઓ સાથે ત્રણ-તબક્કાની પ્રક્રિયા દ્વારા કરવામાં આવશે , જે નીચે મુજબ છે: -.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પ્રાયોજિત નવી યોજના – પીએમ શ્રી સ્કૂલ્સ (પીએમ સ્કૂલ્સ ફોર રાઇઝિંગ ઇન્ડિયા- PM ScHools for Rising India )ને મંજૂરી આપી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓની પસંદગી ચેલેન્જ મોડ મારફતે કરવામાં આવશે , જેમાં શાળાઓ ઉદાહરણરૂપ શાળાઓ બનવા માટે સાથસહકાર માટે સ્પર્ધા કરે છે.
આ પોર્ટલને વર્ષમાં ચાર વખત ખોલવામાં આવશે, દર ત્રિમાસિક ગાળામાં એક વખત, આ યોજનાનાં પ્રથમ બે વર્ષ માટે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓની પસંદગી અને દેખરેખ માટે શાળાઓને જીઓ-ટેગિંગ કરવામાં આવશે.
ભાસ્કરાચાર્ય નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર સ્પેસ એપ્લિકેશન્સ એન્ડ જીઓ-ઇન્ફોર્મેટિક્સ (બીઆઇએસએજી-એન)ની સેવાઓ જીઓ-ટેગિંગ અને અન્ય સંબંધિત કાર્યો માટે લેવામાં આવશે.
(b.) પ્રગતિનું મૂલ્યાંકન કરવા અને રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ ૨૦૨૦નાં અમલીકરણમાં પડકારોનો સામનો કરવા માટે આ શાળાઓનું શક્તિશાળી નિરીક્ષણ કરવામાં આવશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓની પસંદગી ચેલેન્જ મોડ મારફતે કરવામાં આવશે, જેમાં શાળાઓ ઉદાહરણરૂપ શાળાઓ બનવા માટે સાથસહકાર માટે સ્પર્ધા કરે છે.
રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો/કેવીએસ/જેએનવી શાળાઓ દ્વારા નોંધાયેલા દાવાઓની ખરાઈ કરશે અને મંત્રાલયને શાળાઓની યાદીની ભલામણ કરશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી શાળાઓની યોજના (પ્રધાનમંત્રી સ્ક્રૂલ્સ ફોર રાઇઝિંગ ઇન્ડિયા)નો અમલ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પ્રાયોજિત યોજના સ્વરૂપે કરવામાં આવશે , જેનો કુલ પ્રોજેક્ટ ખર્ચ રૂ.
પીએમ શ્રી શાળાઓની નજીકની શાળાઓનાં માર્ગદર્શન અને સાથ સહકાર દ્વારા વધુ અસર પેદા કરવામાં આવશે..
અન્ય સ્વાયત્ત સંસ્થાઓને જરૂરિયાત મુજબ વિશિષ્ટ પ્રોજેક્ટ ધોરણે સામેલ કરવામાં આવશે..
ગુજરાતમાં મુખ્ય સચિવને રાજ્યના વરિષ્ઠ અધિકારીની નિમણૂક કરવા સૂચના અપાઈ છે કે જેથી સુનિશ્ચિત થાય કે આ પેટા ચૂંટણી યોજવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવે ત્યારે કોવિડ-19 કન્ટેઇનમેન્ટ પગલાં અંગેની હાલની સૂચનાઓનું પાલન કરવામાં આવે છે..
રાજ્ય સરકાર અને ગૃહ મંત્રાલયના પ્રવર્તમાન કોવિડ- 19 દિશાનિર્દેશો અનુસાર સામાજિક અંતર જાળવવામાં આવશે..
આ ઉપરાંત પંચે ગુજરાતમાં મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીને આ ચૂંટણીઓ માટે નિરીક્ષક તરીકે નિમણૂક કરી છે..
આયોગ દ્વારા નીચે મુજબની સમાન અનુસૂચિ મુજબ ઉપરોક્ત ખાલી જગ્યાઓ ભરવા માટે ગુજરાતમાંથી રાજ્ય પરિષદની બે અલગ અલગ પેટા-ચૂંટણીઓ યોજવાનો નિર્ણય કર્યો છે: -.
સંપૂર્ણ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન મુખ્ય માર્ગદર્શિકાઓનું પાલન તમામ વ્યક્તિઓ દ્વારા કરવામાં આવશે:-.
આ ચૂંટણીના રાજ્યોમાં કોવિડ -19 ની વર્તમાન સ્થિતિને જોતાં પંચે મતગણતરી દરમિયાન અને પછી વિજય સરઘસો અંગેની માર્ગદર્શિકા હળવી કરવાનો નિર્ણય લીધો છે અને વિજય સરઘસો પરનો પ્રતિબંધ પાછો ખેંચી લીધો છે .
જો કે આ છૂટછાટ ની હાલની સૂચનાઓ અને સંબંધિત જિલ્લા સત્તાવાળાઓ દ્વારા લાદવામાં આવેલા નિવારક પગલાંને આધિન રહેશે ..
ભારતના ચૂંટણી પંચે 8 મી જાન્યુઆરી 2022 ના રોજ ગોવા મણિપુર પંજાબ ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડની વિધાનસભાની સામાન્ય ચૂંટણીઓની જાહેરાત કરી હતી .
ચૂંટણીના સમયગાળા દરમિયાન કોવિડની પરિસ્થિતિમાં સુધારો થતાં પંચે ધીમે કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલય અને રાજ્ય સરકારો સાથે પરામર્શ કરીને ચૂંટણી સંબંધિત ધોરણોને હળવા કર્યા ..
ચૂંટણીની જાહેરાતની સાથે પંચે ના સમયગાળા દરમિયાન વિજયી સરઘસો સહિત ચૂંટણીના વિવિધ પાસાઓને નિયંત્રિત કરવા માટે સુધારેલી વ્યાપક માર્ગદર્શિકા પણ જારી કરી હતી .
ઘણા AAEA સભ્ય દેશોના અધિકારીઓ સમયાંતરે ઈન્ડિયા ઈન્ટરનેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર ડેમોક્રેસી એન્ડ ઈલેક્શન મેનેજમેન્ટ ( IIIDEM) દ્વારા આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય તાલીમ કાર્યક્રમોમાં નિયમિતપણે હાજરી આપી રહ્યા છે.
એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડના નવા સભ્યમાં હવે રશિયા , ઉઝબેકિસ્તાન , શ્રીલંકા , માલદીવ્સ , તાઈવાન અને ફિલિપાઈન્સનો સમાવેશ થાય છે..
IIIDEM ચોક્કસ AAEA સભ્ય દેશો માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ ક્ષમતા વિકાસ તાલીમ કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરે છે.
એસોસિએશન ઓફ એશિયન ઇલેક્શન ઓથોરિટીઝનું ધ્યેય એશિયન પ્રદેશમાં ચૂંટણી સત્તાવાળાઓ વચ્ચે લોકશાહીના અનુભવો અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ શેર કરવા માટે એક બિન-પક્ષીય મંચ પ્રદાન કરવાનું છે અને સુશાસનને સમર્થન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ખુલ્લી અને પારદર્શક ચૂંટણીઓને પ્રોત્સાહન આપવાના માર્ગો પર ચર્ચા કરવા અને તેના પર કાર્ય કરવા માટે છે..
12 AAEA સભ્યોમાંથી 62 અધિકારીઓએ 2022માં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ દરમિયાન ECI દ્વારા આયોજિત 3જી ઇન્ટરનેશનલ વર્ચ્યુઅલ ઇલેક્શન વિઝિટર પ્રોગ્રામ ( IEVP) માં ભાગ લીધો હતો.
એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડને 2023-24 માટે ભાવિ પ્રવૃત્તિઓ, સમાવેશી અને સહભાગી ચૂંટણીઓ માટે ચૂંટણી અને રાજકીય પ્રક્રિયાઓમાં સામાજિક-રાજકીય અવરોધોને તોડવા માટે ભારત દ્વારા વિવિધ સંકલિત અને લક્ષ્યાંકિત હસ્તક્ષેપોને હાઇલાઇટ કરીને ‘ચૂંટણીમાં જાતિના મુદ્દાઓ’ પર એક પ્રસ્તુતિ પણ આપવામાં આવી હતી..
ભારતના ચૂંટણી પંચે નાયબ ચૂંટણી કમિશનર શ્રી નિતેશ વ્યાસની આગેવાની હેઠળના 3-સભ્ય પ્રતિનિધિમંડળ , સીઈઓ મણિપુર શ્રી રાજેશ અગ્રોલ અને સીઈઓ રાજસ્થાન શ્રી પ્રવીણ ગુપ્તા સાથે , મનીલા ખાતે એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડની બેઠકમાં હાજરી આપી હતી અને 2022-23 માટે કાર્ય યોજના પણ રજૂ કરી હતી.
7 મે , 2022 ના રોજ ફિલિપાઈન્સના મનીલા ખાતે તાજેતરમાં યોજાયેલી એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડ અને જનરલ એસેમ્બલીની બેઠકમાં ભારતને 2022-2024 માટે એસોસિયેશન ઓફ એશિયન ઈલેક્શન ઓથોરિટીઝ ( AAEA) ના નવા અધ્યક્ષ તરીકે સર્વસંમતિથી ચૂંટવામાં આવ્યું છે.
2019 થી , AAEA સભ્ય દેશોના 250 થી વધુ અધિકારીઓએ આ કાર્યક્રમોમાં હાજરી આપી છે.
AAEA એ 118 મેમ્બર એસોસિએશન ઓફ વર્લ્ડ ઇલેક્શન બોડીઝ ( A-WEB) ના સહયોગી સભ્ય પણ છે..
મનીલા , ફિલિપાઈન્સમાં જાન્યુઆરી 26-29 , 1997 દરમિયાન યોજાયેલી ટ્વેન્ટી ફર્સ્ટ સેન્ચ્યુરીમાં એશિયન ચૂંટણીઓ પરના સિમ્પોઝિયમના સહભાગીઓ દ્વારા પસાર કરાયેલા ઠરાવના અનુસંધાનમાં , એસોસિએશન ઑફ એશિયન ઈલેક્શન ઓથોરિટીઝ ( AAEA) ની સ્થાપના 1998 માં કરવામાં આવી હતી.
બાંગ્લાદેશ ચૂંટણી પંચના 50 અધિકારીઓને 2021-22 દરમિયાન તાલીમ આપવામાં આવી હતી..
AAEA ના પ્રતિનિધિઓ ભારતના ચૂંટણી પંચ દ્વારા આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય ચૂંટણી મુલાકાતી કાર્યક્રમમાં પણ નિયમિતપણે ભાગ લેતા રહ્યા છે.
ECI એ AAEA ના સ્થાપક સભ્ય EMB છે અને 2011-13 દરમિયાન ઉપાધ્યક્ષ અને 2014-16 દરમિયાન અધ્યક્ષ તરીકે AAEA ના એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડમાં પણ સેવા આપી હતી..
CEOએ અહેવાલ આપ્યો છે કે આ RUPPs કાં તો વેરિફિકેશન પર અસ્તિત્વમાં નથી અથવા તેમના દ્વારા જારી કરાયેલા પત્રો, 25.05.2022ના કમિશનના આદેશના અનુસંધાનમાં પોસ્ટલ વિભાગ દ્વારા વિતરિત કર્યા વિના પાછા ફર્યા છે.
કમિશને વધુમાં નક્કી કર્યું કે આનાથી નારાજ કોઈપણ પક્ષ આ આદેશ જારી થયાના 30 દિવસની અંદર સંબંધિત મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી/ચૂંટણી પંચનો સંપર્ક કરી શકે છે , જેમાં અસ્તિત્વના તમામ પુરાવાઓ , વર્ષવાર વાર્ષિક ઓડિટેડ હિસાબો , યોગદાન અહેવાલ સહિત અન્ય કાયદાકીય અને નિયમનકારી પાલનનો, ખર્ચ અહેવાલ , નાણાકીય વ્યવહારો (બેંક ખાતા સહિત) માટે અધિકૃત સહીઓ સહિત પદાધિકારીઓનું અપડેટનો સમાવેશ થાય છે.
ઉપરોક્ત આદેશમાં, મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને આરપી એક્ટ 1951ની સંબંધિત કલમો 29A અને 29C માટે RUPPs દ્વારા યોગ્ય અનુપાલન લાગુ કરવા માટે કાર્યવાહી શરૂ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો.
એક્ટની કલમ 29C હેઠળ ફરજિયાત યોગદાન અહેવાલો સબમિટ કર્યા વિના આવકવેરા મુક્તિનો દાવો કરનાર 66 RUPP ની યાદી પણ મહેસૂલ વિભાગ સાથે શેર કરવામાં આવી છે..
ઉપરોક્ત આદેશમાં , મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને આરપી એક્ટ 1951 ની સંબંધિત કલમો 29A અને 29C માટે RUPPs દ્વારા યોગ્ય અનુપાલન લાગુ કરવા માટે કાર્યવાહી શરૂ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો..
25 મે, 2022 ના રોજ શરૂ થયેલી આ કવાયત ચાલુ રહેશે અને તેનું વ્યવસ્થિત પાલન કરવામાં આવશે.
નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19 અને 2019-20 માં યોગદાન અહેવાલો સબમિટ ન કરવા માટે અનુક્રમે 1897, 2202 અને 2351 RUPP ની સૂચિ પણ સંબંધિત જોગવાઈઓ સાથે વાંચેલી RP એક્ટ 1951 મુજબ તમામ પરિણામી પગલાં લેવા માટે શેર કરવામાં આવી છે.
કમિશને વધુમાં નક્કી કર્યું કે આનાથી નારાજ કોઈપણ પક્ષ આ આદેશ જારી થયાના 30 દિવસની અંદર સંબંધિત મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી/ચૂંટણી પંચનો સંપર્ક કરી શકે છે, જેમાં અસ્તિત્વના તમામ પુરાવાઓ, વર્ષવાર વાર્ષિક ઓડિટેડ હિસાબો, યોગદાન અહેવાલ સહિત અન્ય કાયદાકીય અને નિયમનકારી પાલનનો, ખર્ચ અહેવાલ, નાણાકીય વ્યવહારો (બેંક ખાતા સહિત) માટે અધિકૃત સહીઓ સહિત પદાધિકારીઓનું અપડેટનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કમિશનની બેઠક બાદ યોગ્ય પાલનની ખાતરી કરવા માટે નોંધાયેલ બિન-માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષો ( RUPPs) ને દબાણ કરવા માટે 25 મે , 2022 ના રોજ આદેશ જારી કર્યો હતો.
આ 111 RUPPs, જેનું સંચારનું સરનામું, કલમ 29A(4) હેઠળ નોંધણીની જરૂરિયાત તરીકે વૈધાનિક રીતે જરૂરી હતું; સરનામામાં કોઈપણ ફેરફાર માટે કલમ 29A(9) હેઠળ ECIને જાણ કરવી જરૂરી હતી, જેનું તેઓએ પાલન કર્યું નથી.
આવા RUPP ની અલગ યાદી સંબંધિત CEOs અને CBDT ને વર્તમાન કાયદાકીય માળખા હેઠળ જરૂરી કાર્યવાહી માટે મોકલવામાં આવશે..
25 મે , 2022 ના રોજ શરૂ થયેલી આ કવાયત ચાલુ રહેશે અને તેનું વ્યવસ્થિત પાલન કરવામાં આવશે..
ભારતના ચૂંટણી પંચે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કમિશનની બેઠક બાદ યોગ્ય પાલનની ખાતરી કરવા માટે નોંધાયેલ બિન-માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષો (RUPPs)ને દબાણ કરવા માટે 25 મે, 2022ના રોજ આદેશ જારી કર્યો હતો.
આ 111 RUPPs, જેનું સંચારનું સરનામું , કલમ 29A(4) હેઠળ નોંધણીની જરૂરિયાત તરીકે વૈધાનિક રીતે જરૂરી હતું ; સરનામામાં કોઈપણ ફેરફાર માટે કલમ 29A(9) હેઠળ ECI ને જાણ કરવી જરૂરી હતી , જેનું તેઓએ પાલન કર્યું નથી.
CEO એ અહેવાલ આપ્યો છે કે આ RUPPs કાં તો વેરિફિકેશન પર અસ્તિત્વમાં નથી અથવા તેમના દ્વારા જારી કરાયેલા પત્રો , 25.05.2022 ના કમિશનના આદેશના અનુસંધાનમાં પોસ્ટલ વિભાગ દ્વારા વિતરિત કર્યા વિના પાછા ફર્યા છે.
વર્તમાન કવાયતના બીજા તબક્કામાં , 25 મી મે , 2022 ના રોજ 87 બિન-અસ્તિત્વ ધરાવતા RUPP ને કાઢી નાખવાના નિર્ણયના અનુસંધાનમાં , કમિશને આજે ( 20 મી જૂન , 2022) 111 વધારાના RUPP ને રજિસ્ટરમાંથી કાઢી નાખવાનો નિર્ણય લીધો.
વધુમાં, ગંભીર નાણાકીય ગેરરીતિમાં સંડોવાયેલા 3 RUPP સામે જરૂરી કાયદાકીય અને ફોજદારી કાર્યવાહી માટે મહેસૂલ વિભાગને સંદર્ભ પણ મોકલવામાં આવ્યો છે.
આવા RUPPની અલગ યાદી સંબંધિત CEOs અને CBDTને વર્તમાન કાયદાકીય માળખા હેઠળ જરૂરી કાર્યવાહી માટે મોકલવામાં આવશે.
વધુમાં , ગંભીર નાણાકીય ગેરરીતિમાં સંડોવાયેલા 3 RUPP સામે જરૂરી કાયદાકીય અને ફોજદારી કાર્યવાહી માટે મહેસૂલ વિભાગને સંદર્ભ પણ મોકલવામાં આવ્યો છે.
વર્તમાન કવાયતના બીજા તબક્કામાં, 25મી મે, 2022ના રોજ 87 બિન-અસ્તિત્વ ધરાવતા RUPPને કાઢી નાખવાના નિર્ણયના અનુસંધાનમાં, કમિશને આજે (20મી જૂન, 2022) 111 વધારાના RUPPને રજિસ્ટરમાંથી કાઢી નાખવાનો નિર્ણય લીધો.
એક્ટની કલમ 29C હેઠળ ફરજિયાત યોગદાન અહેવાલો સબમિટ કર્યા વિના આવકવેરા મુક્તિનો દાવો કરનાર 66 RUPPની યાદી પણ મહેસૂલ વિભાગ સાથે શેર કરવામાં આવી છે.
નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19 અને 2019-20 માં યોગદાન અહેવાલો સબમિટ ન કરવા માટે અનુક્રમે 1897, 2202 અને 2351 RUPPની સૂચિ પણ સંબંધિત જોગવાઈઓ સાથે વાંચેલી RP એક્ટ 1951 મુજબ તમામ પરિણામી પગલાં લેવા માટે શેર કરવામાં આવી છે.
ફકરા 5માં પહેલેથી જ ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ , મતનું માર્કિંગ ફક્ત પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતદાનનાં સ્થળે મતદારોને આપવામાં આવેલી ચોક્કસ પેનથી જ કરી શકાય છે..
ચૂંટણી માટે સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ રૂ.15 , 000/- (રૂપિયા પંદર હજાર માત્ર) છે , જે ઉમેદવારી પત્રની સાથે કરવાની હોય છે , અથવા નોમિનેશન ફાઈલ કરતા પહેલા આ હેતુ માટે સંબંધિત ખાતાનાં શીર્ષ હેઠળ ભારતીય રિઝર્વ બૅન્ક અથવા સરકારી તિજોરીમાં જમા કરાવવી જોઈએ..
જો કે , કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટેટ્સના 51 ચૂંટાયેલા સભ્યો , રાજ્યોની કાઉન્સિલના 07 નામાંકિત સભ્યો (જો ચૂંટણી દરમિયાન ભરવામાં આવ્યા હોય તો)નાં નામની સૂચના જારી થયાની તારીખ પછી ઉપરોક્ત સૂચિ અપડેટ કરવી જરૂરી છે.
બંધારણની કલમ 66 (1) એ જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર યોજવામાં આવશે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974ના નિયમ 40 મુજબ, પંચ ઉપ-રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના હેતુ માટે, કલમ 66માં ઉલ્લેખિત ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની યાદી તેમનાં સાચાં અને અપ ટુ ડેટ સરનામાં સાથે જાળવશે.
એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મતદાનના મામલે રાજકીય પક્ષો તેમના સાંસદોને કોઈ વ્હીપ જારી કરી શકે નહીં.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી, પરોક્ષ ચૂંટણી હોવાથી, બેનરો, પોસ્ટરો વગેરે પ્રદર્શિત કરવાની પરંપરાગત રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો સમાવેશ થતો નથી.
તમામ મતદારો સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યો હોવાથી , દરેક સંસદ સભ્યનાં મતનું મૂલ્ય સમાન એટલે કે 1 ( એક) હશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 સાથે વાંચવામાં આવેલ બંધારણની કલમ 324, ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીનાં સંચાલનની દેખરેખ , દિશા અને નિયંત્રણ ભારતના ચૂંટણી પંચને સોંપે છે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી હોવી જોઈએ તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ચૂંટણી પંચ આદેશબદ્ધ છે અને પંચ તેની બંધારણીય જવાબદારી નિભાવવા માટે તમામ જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યું છે.
આ સિસ્ટમમાં, મતદારે ઉમેદવારોના નામની સામે પસંદગીઓને ચિહ્નિત કરવાની હોય છે.
ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમારની અધ્યક્ષતામાં આજે ચૂંટણી પંચની બેઠક મળી હતી જેમાં ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડે હાજર હતા , અને ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદ માટે ચૂંટણીનાં સમયપત્રકને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું..
જો કે, કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટેટ્સના 51 ચૂંટાયેલા સભ્યો, રાજ્યોની કાઉન્સિલના 07 નામાંકિત સભ્યો (જો ચૂંટણી દરમિયાન ભરવામાં આવ્યા હોય તો)નાં નામની સૂચના જારી થયાની તારીખ પછી ઉપરોક્ત સૂચિ અપડેટ કરવી જરૂરી છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી , 2022 માટે પંચ દ્વારા જાળવવામાં આવેલ મતદાર મંડળ એટલે કે ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની સૂચિ , ભારતના ચૂંટણી પંચના પરિસરમાં ખોલવામાં આવેલા કાઉન્ટર પરથી પ્રતિ નકલ રૂ.
પંચે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરવા માટે સંસદ ભવન (લોકસભા)માં મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સની નિમણૂક કરવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે.
બંધારણે સ્પષ્ટપણે એવી જોગવાઈ કરી છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
1974ના નિયમોમાં નિર્ધારિત મતદાન પ્રક્રિયા એવી જોગવાઈ કરે છે કે વોટિંગ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં મતને ચિહ્નિત કર્યા પછી , મતદારે મતપત્રકને ફોલ્ડ કરીને બેલેટ બોક્સમાં દાખલ કરવું જરૂરી છે.
ઉમેદવારના ઉમેદવારીપત્રકમાં ઓછામાં ઓછા વીસ મતદારોએ પ્રસ્તાવક તરીકે અને ઓછામાં ઓછા અન્ય વીસ મતદારો દ્વારા સમર્થક તરીકે ભરવાના રહેશે.
1974ના નિયમોમાં નિર્ધારિત મતદાન પ્રક્રિયા એવી જોગવાઈ કરે છે કે વોટિંગ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં મતને ચિહ્નિત કર્યા પછી, મતદારે મતપત્રકને ફોલ્ડ કરીને બેલેટ બોક્સમાં દાખલ કરવું જરૂરી છે.
વેંકૈયા નાયડુનો કાર્યકાળ 10 મી ઑગસ્ટ , 2022 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે.
મતગણતરી પૂર્ણ થયા પછી , ચૂંટણીનું રિટર્ન (રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 માં જોડાયેલ ફોર્મ 7 માં) રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા સહી કરી અને જારી કરવામાં આવશે..
ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમારની અધ્યક્ષતામાં આજે ચૂંટણી પંચની બેઠક મળી હતી જેમાં ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડે હાજર હતા, અને ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદ માટે ચૂંટણીનાં સમયપત્રકને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું.
2022 માટે , 16 મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે , ઇલેક્ટોરલ કૉલેજમાં આનો સમાવેશ થાય છે:.
ચૂંટણી માટે સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ રૂ.15,000/- (રૂપિયા પંદર હજાર માત્ર) છે, જે ઉમેદવારી પત્રની સાથે કરવાની હોય છે, અથવા નોમિનેશન ફાઈલ કરતા પહેલા આ હેતુ માટે સંબંધિત ખાતાનાં શીર્ષ હેઠળ ભારતીય રિઝર્વ બૅન્ક અથવા સરકારી તિજોરીમાં જમા કરાવવી જોઈએ.
મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજમાં સંસદનાં બંને ગૃહોના કુલ 788 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે.
મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજમાં સંસદનાં બંને ગૃહોના કુલ 788 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે.
63, પ્રથમ માળ , સંસદ ભવન , નવી દિલ્હી ખાતે યોજાશે..
ફકરા 5માં પહેલેથી જ ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ, મતનું માર્કિંગ ફક્ત પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતદાનનાં સ્થળે મતદારોને આપવામાં આવેલી ચોક્કસ પેનથી જ કરી શકાય છે.
આ સિસ્ટમમાં , મતદારે ઉમેદવારોના નામની સામે પસંદગીઓને ચિહ્નિત કરવાની હોય છે.
તેમ છતાં , પંચે , આ ચૂંટણીનાં મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને , સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસરને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ સામગ્રીનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની પ્રવર્તમાન સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/સામગ્રીનો ઉપયોગ નાબૂદ કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે..
બંધારણે સ્પષ્ટપણે એવી જોગવાઈ કરી છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
2022 માટે, 16મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે, ઇલેક્ટોરલ કૉલેજમાં આનો સમાવેશ થાય છે: 3.
એક મતદાર પ્રસ્તાવક અથવા સમર્થક તરીકે ઉમેદવારનું માત્ર એક જ ઉમેદવારી પત્રક ભરી શકે છે અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952ની કલમ 5 B ( 5) દ્વારા સંચાલિત છે.
તેથી , ઇલેક્ટોરલ કૉલેજની પૂરક યાદી(ઓ) જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે..
25/- ના દરે પંચના વેચાણ કાઉન્ટર પરથી પણ મેળવી શકાય છે..
આ ચૂંટણીમાં ખુલ્લાં મતદાનનો કોઈ ખ્યાલ નથી અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના કિસ્સામાં કોઈપણ સંજોગોમાં કોઈને પણ મતપત્રક બતાવવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ છે.
એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મતદાનના મામલે રાજકીય પક્ષો તેમના સાંસદોને કોઈ વ્હીપ જારી કરી શકે નહીં.
મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે, પંચ ભારત સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓને મતદાનનાં સ્થળે તેના નિરીક્ષકો તરીકે પણ નિયુક્ત કરે છે.
એક મતદાર પ્રસ્તાવક અથવા સમર્થક તરીકે ઉમેદવારનું માત્ર એક જ ઉમેદવારી પત્રક ભરી શકે છે અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952ની કલમ 5B (5) દ્વારા સંચાલિત છે.
આ ચૂંટણીનાં સમયપત્રક મુજબ , ઉમેદવારનું ઉમેદવારી પત્રક નવી દિલ્હી ખાતે રિટર્નિંગ ઓફિસરને તેમના દ્વારા જારી કરવામાં આવે એ જાહેર નોટિસ (ફોર્મ- 1 માં ઉમેરેલ રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974) દ્વારા નિર્દિષ્ટ કરવામાં આવે તે જગ્યાએ પહોંચાડવું આવશ્યક છે , અને અન્ય કોઈ જગ્યાએ નહીં.
મતદાન પ્રક્રિયાનાં કોઈપણ ઉલ્લંઘન માટે પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતપત્રકને રદ કરવામાં આવશે.
મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસરો મતદાનનાં સંચાલન અને મતદાન પછી ચૂંટણી પંચથી સંસદ ભવનમાં અને ચૂંટણી પંચ સુધી પરત મતદાન પેટીઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન માટે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ 4(3) જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી માટેનું જાહેરનામું વિદાય લેતા ઉપરાષ્ટ્રપતિનાં કાર્યકાળની મુદત પૂરી થાય એ પૂર્વે તેના સાઠમા દિવસે અથવા તેના પછી જારી કરવામાં આવે.
તમામ મતદારો સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યો હોવાથી, દરેક સંસદ સભ્યનાં મતનું મૂલ્ય સમાન એટલે કે 1 (એક) હશે.
ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર ઈલેક્ટોરલ કોલેજની નકલ પણ અપલોડ કરવામાં આવી રહી છે.
પસંદગી ભારતીય અંકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપમાં, રોમન સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ માન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં સ્વરૂપમાં ચિહ્નિત કરી શકાય છે.
મતગણતરી પૂર્ણ થયા પછી, ચૂંટણીનું રિટર્ન (રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974માં જોડાયેલ ફોર્મ 7માં) રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા સહી કરી અને જારી કરવામાં આવશે.
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 68 મુજબ, જઈ રહેલા ઉપરાષ્ટ્રપતિની પદની મુદત પૂરી થવાને કારણે ખાલી પડતી જગ્યા ભરવા માટેની ચૂંટણી, મુદત પૂરી થાય તે પહેલાં પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે.
મતપત્રક- બેલેટ પેપર સોંપવામાં આવે ત્યારે નિયુક્ત અધિકારી દ્વારા મતદાન મથકમાં મતદારોને પેન આપવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ (4) ની પેટા-કલમ (1)ના અનુસંધાનમાં, ભારતના ચૂંટણી પંચે ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિનું પદ ભરવા માટે પરિશિષ્ટ-I મુજબ ચૂંટણી માટેનો કાર્યક્રમ નક્કી કર્યો છે.
તદનુસાર , ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણી માટે લોકસભાના મહાસચિવને રિટર્નિંગ ઓફિસર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
અન્ય કોઈપણ પેનનો ઉપયોગ કરીને મત આપવાથી મત ગણતરી સમયે અમાન્ય થઈ જશે.
તેથી, ઇલેક્ટોરલ કૉલેજની પૂરક યાદી(ઓ) જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણીનાં તમામ પાસાંઓને આવરી લેતી માહિતી પુસ્તિકા અને પાછલી પંદર ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ અને FAQની યાદી આ લિંક પર ચૂંટણી પંચની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ છે: https://eci.gov.in/vice-presidential-election2022/index/ ઉપરોક્ત માહિતી પુસ્તિકાની નકલ પ્રતિ નકલ રૂ.25/-ના દરે પંચના વેચાણ કાઉન્ટર પરથી પણ મેળવી શકાય છે.
જ્યારે બેલેટ પેપર માન્ય રાખવા માટે પ્રથમ પસંદગીનું માર્કિંગ ફરજિયાત છે , અન્ય પસંદગીઓ વૈકલ્પિક છે..
તદનુસાર, ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણી માટે લોકસભાના મહાસચિવને રિટર્નિંગ ઓફિસર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણીનાં તમામ પાસાંઓને આવરી લેતી માહિતી પુસ્તિકા અને પાછલી પંદર ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ અને FAQ ની યાદી આ લિંક પર ચૂંટણી પંચની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ છે: https://eci.gov.in/vice-presidential-election2022/index/ ઉપરોક્ત માહિતી પુસ્તિકાની નકલ પ્રતિ નકલ રૂ.
ભારતના ચૂંટણી પંચને આજે 16મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ચૂંટણીના સમયપત્રકની જાહેરાત કરતા વિશેષાધિકાર અને સન્માનની લાગણી છે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી , પરોક્ષ ચૂંટણી હોવાથી , બેનરો , પોસ્ટરો વગેરે પ્રદર્શિત કરવાની પરંપરાગત રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો સમાવેશ થતો નથી.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ 4(3) જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી માટેનું જાહેરનામું વિદાય લેતા ઉપરાષ્ટ્રપતિનાં કાર્યકાળની મુદત પૂરી થાય એ પૂર્વે તેના સાઠમા દિવસે અથવા તેના પછી જારી કરવામાં આવે..
મતદારોએ માત્ર આ ચોક્કસ પેનથી જ મતપત્રને ચિહ્નિત કરવું પડશે અને અન્ય કોઈ પેનથી નહીં.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી, 2022 માટે પંચ દ્વારા જાળવવામાં આવેલ મતદાર મંડળ એટલે કે ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની સૂચિ, ભારતના ચૂંટણી પંચના પરિસરમાં ખોલવામાં આવેલા કાઉન્ટર પરથી પ્રતિ નકલ રૂ.50/-ના દરે વેચાણ માટે ઉપલબ્ધ થશે.
પંચે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરવા માટે સંસદ ભવન (લોકસભા)માં મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સની નિમણૂક કરવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે..
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 68 મુજબ , જઈ રહેલા ઉપરાષ્ટ્રપતિની પદની મુદત પૂરી થવાને કારણે ખાલી પડતી જગ્યા ભરવા માટેની ચૂંટણી , મુદત પૂરી થાય તે પહેલાં પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે.
પસંદગી ભારતીય અંકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપમાં , રોમન સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ માન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં સ્વરૂપમાં ચિહ્નિત કરી શકાય છે.
તમામ સંબંધિત કોવિડ- 19 સલામતી અને પ્રોટોકોલ ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પગલાઓમાં અને મતદાન અને મતગણતરીના દિવસે લાગુ કરવામાં આવશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 ના નિયમ 40 મુજબ , પંચ ઉપ-રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના હેતુ માટે , કલમ 66 માં ઉલ્લેખિત ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની યાદી તેમનાં સાચાં અને અપ ટુ ડેટ સરનામાં સાથે જાળવશે .
વધુ સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ 18 મુજબ, ચૂંટાયેલ ઉમેદવાર અથવા ચૂંટાયેલ ઉમેદવારની સંમતિ સાથે કોઈપણ વ્યક્તિ દ્વારા આઈપીસીની કલમ 171B અને 171C માં વ્યાખ્યાયિત કરાયેલ 'લાંચ' અથવા 'અનુચિત પ્રભાવ'નો ગુનો એવા આધારો પૈકી એક છે કે જેના આધારે નામદાર સુપ્રીમ કોર્ટ ચૂંટણી અરજીમાં ચૂંટણીને રદબાતલ જાહેર કરી શકે છે.
કાયદા હેઠળ , નામાંકન (નિયત ફોર્મ 3માં) ઉમેદવાર પોતે અથવા તેના કોઈપણ દરખાસ્તકર્તા અથવા સમર્થક દ્વારા સવારે 11.00 થી બપોરે 3.00 વાગ્યાની વચ્ચે ફાઇલ કરી શકાય છે.
નવી દિલ્હીમાં રિટર્નિંગ ઓફિસરની દેખરેખ હેઠળ મત ગણતરી હાથ ધરવામાં આવશે.
વધુ સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ 18 મુજબ , ચૂંટાયેલ ઉમેદવાર અથવા ચૂંટાયેલ ઉમેદવારની સંમતિ સાથે કોઈપણ વ્યક્તિ દ્વારા આઈપીસીની કલમ 171B અને 171C માં વ્યાખ્યાયિત કરાયેલ ' લાંચ ' અથવા ' અનુચિત પ્રભાવ ' નો ગુનો એવા આધારો પૈકી એક છે કે જેના આધારે નામદાર સુપ્રીમ કોર્ટ ચૂંટણી અરજીમાં ચૂંટણીને રદબાતલ જાહેર કરી શકે છે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ ( 4) ની પેટા-કલમ ( 1) ના અનુસંધાનમાં , ભારતના ચૂંટણી પંચે ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિનું પદ ભરવા માટે પરિશિષ્ટ- I મુજબ ચૂંટણી માટેનો કાર્યક્રમ નક્કી કર્યો છે..
મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે , પંચ ભારત સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓને મતદાનનાં સ્થળે તેના નિરીક્ષકો તરીકે પણ નિયુક્ત કરે છે..
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 66 મુજબ , ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી એકલ તબદીલીપાત્ર મત દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની પ્રણાલી અનુસાર સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યોનું બનેલું મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે.
ચૂંટણી પંચ , કેન્દ્ર સરકાર સાથે પરામર્શ કરીને , લોકસભા અને રાજ્યસભાના મહાસચિવને , રોટેશન દ્વારા , રિટર્નિંગ ઓફિસર-ચૂંટણી અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરે છે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974 સાથે વાંચવામાં આવેલ બંધારણની કલમ 324, ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીનાં સંચાલનની દેખરેખ, દિશા અને નિયંત્રણ ભારતના ચૂંટણી પંચને સોંપે છે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના નિયમો , 1974 ના નિયમ 8 મુજબ , ચૂંટણી માટે મતદાન સંસદ ભવનમાં યોજવામાં આવશે.
મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસરો મતદાનનાં સંચાલન અને મતદાન પછી ચૂંટણી પંચથી સંસદ ભવનમાં અને ચૂંટણી પંચ સુધી પરત મતદાન પેટીઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન માટે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરશે.
જ્યારે બેલેટ પેપર માન્ય રાખવા માટે પ્રથમ પસંદગીનું માર્કિંગ ફરજિયાત છે, અન્ય પસંદગીઓ વૈકલ્પિક છે.
બંધારણની કલમ 66 (1) એ જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર યોજવામાં આવશે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
નવી દિલ્હીમાં રિટર્નિંગ ઓફિસરની દેખરેખ હેઠળ મત ગણતરી હાથ ધરવામાં આવશે.
અન્ય કોઈપણ પેનનો ઉપયોગ કરીને મત આપવાથી મત ગણતરી સમયે અમાન્ય થઈ જશે..
ચૂંટણી પંચ, કેન્દ્ર સરકાર સાથે પરામર્શ કરીને, લોકસભા અને રાજ્યસભાના મહાસચિવને, રોટેશન દ્વારા, રિટર્નિંગ ઓફિસર-ચૂંટણી અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરે છે.
વેંકૈયા નાયડુનો કાર્યકાળ 10મી ઑગસ્ટ, 2022ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે.
દરેક સ્પર્ધક ઉમેદવાર મતદાનનાં સ્થળે અને મતગણતરી માટે નિયત કરેલ સ્થળ (કાઉન્ટિંગ હોલ) પર હાજર રહેવા માટે પ્રતિનિધિને અધિકૃત કરી શકે છે.
પસંદગી માત્ર અંકમાં જ ચિહ્નિત કરવાની રહેશે અને શબ્દોમાં સૂચવવામાં આવશે નહીં.
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 66 મુજબ, ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી એકલ તબદીલીપાત્ર મત દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની પ્રણાલી અનુસાર સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યોનું બનેલું મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે.
દરેક સ્પર્ધક ઉમેદવાર મતદાનનાં સ્થળે અને મતગણતરી માટે નિયત કરેલ સ્થળ (કાઉન્ટિંગ હોલ) પર હાજર રહેવા માટે પ્રતિનિધિને અધિકૃત કરી શકે છે.
તમામ સંબંધિત કોવિડ-19 સલામતી અને પ્રોટોકોલ ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પગલાઓમાં અને મતદાન અને મતગણતરીના દિવસે લાગુ કરવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના નિયમો, 1974ના નિયમ 8 મુજબ, ચૂંટણી માટે મતદાન સંસદ ભવનમાં યોજવામાં આવશે.
આ ચૂંટણીનાં સમયપત્રક મુજબ, ઉમેદવારનું ઉમેદવારી પત્રક નવી દિલ્હી ખાતે રિટર્નિંગ ઓફિસરને તેમના દ્વારા જારી કરવામાં આવે એ જાહેર નોટિસ (ફોર્મ-1માં ઉમેરેલ રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974) દ્વારા નિર્દિષ્ટ કરવામાં આવે તે જગ્યાએ પહોંચાડવું આવશ્યક છે, અને અન્ય કોઈ જગ્યાએ નહીં.
કાયદા હેઠળ, નામાંકન (નિયત ફોર્મ 3માં) ઉમેદવાર પોતે અથવા તેના કોઈપણ દરખાસ્તકર્તા અથવા સમર્થક દ્વારા સવારે 11.00 થી બપોરે 3.00 વાગ્યાની વચ્ચે ફાઇલ કરી શકાય છે.
તેમ છતાં, પંચે, આ ચૂંટણીનાં મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને, સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસરને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ સામગ્રીનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની પ્રવર્તમાન સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/સામગ્રીનો ઉપયોગ નાબૂદ કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે.
તેથી , મતદારોએ સાવચેતીપૂર્વક મતની ગુપ્તતા જાળવવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
નિર્વાચન સદન, નવી દિલ્હી ખાતે સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કર્યા પછી યોગ્ય સુરક્ષા અને સલામતીના પગલાં હેઠળ અન્ય આવશ્યક ચૂંટણી સામગ્રીઓ સાથે મતપેટીઓ ARO ને સોંપવામાં આવે છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે આજે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના આયોજન માટે રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને યુટી ઓફ પુડુચેરી સહિત રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં 18 જુલાઈ , 2022 ના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટે નિયુક્ત મતપેટીઓ , મતપત્રો , ખાસ પેન અને અન્ય સીલબંધ ચૂંટણી સામગ્રીઓનું વિતરણ અને રવાનગી શરૂ કર્યા છે.
દિલ્હી પોલીસની ટીમો AROsને એસ્કોર્ટ કરે છે જ્યારે તેઓ ચૂંટણી સામગ્રી એકત્રિત કરવા આવે છે.
નિરીક્ષકો ભારત સરકારના અધિક સચિવ/સંયુક્ત સચિવના રેન્કના વરિષ્ઠ IAS અધિકારીઓ છે.
કમિશન મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીની ઓફિસમાંથી એક વરિષ્ઠ અધિકારી સહિત સહાયક રિટર્નિંગ ઓફિસર્સ (એઆરઓ) દ્વારા દિલ્હી ખાતેના ECI મુખ્યાલયમાંથી સામગ્રી એકત્ર કરવાનું ફરજિયાત કરે છે.
રાજ્યોના AROs સાથે વાત કરતી વખતે, CEC શ્રી રાજીવ કુમારે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ECI ટીમો દ્વારા પ્રક્રિયાઓનું ચુસ્તપણે પાલન એ વારંવાર ભૂલ મુક્ત ચૂંટણીઓ યોજવી એ તેનો હોલમાર્ક બની ગઈ છે.
એઆરઓ ચૂંટણી સામગ્રીના સંગ્રહના દિવસે જ તેમના સંબંધિત રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં પાછા ફરે છે.
આયોગે રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ વિધાનસભાઓમાં મતદાનના 30 સ્થળોએ મતદાનની દેખરેખ માટે એક નિરીક્ષક અને સંસદ ભવન માટે 2 નિરીક્ષકો તૈનાત કર્યા છે.
આયોગે ચૂંટણીના સંચાલન માટે પહેલાથી જ ચોક્કસ માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે અને એઆરઓ અને નિરીક્ષકોને તે પ્રમાણે તાલીમ આપવામાં આવી છે.
13 જૂન, 2022 ના રોજ વિજ્ઞાન ભવન ખાતે આરઓ, એઆરઓ અને સીઈઓ માટે એક વર્કશોપનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેથી તેઓને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ કરવા માટેની ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પાસાઓ વિશે માહિતી આપી શકાય.
એકવાર મતપેટીઓ સાથેના અધિકારીઓ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં પહોંચ્યા પછી , આને કડક વિડિયોગ્રાફી મોનિટરિંગ હેઠળ અગાઉ સેનિટાઈઝ્ડ અને યોગ્ય રીતે સીલબંધ સ્ટ્રોંગ રૂમમાં સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.
આયોગે રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ વિધાનસભાઓમાં મતદાનના 30 સ્થળોએ મતદાનની દેખરેખ માટે એક નિરીક્ષક અને સંસદ ભવન માટે 2 નિરીક્ષકો તૈનાત કર્યા છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે આજે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના આયોજન માટે રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને યુટી ઓફ પુડુચેરી સહિત રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં 18 જુલાઈ, 2022ના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટે નિયુક્ત મતપેટીઓ, મતપત્રો, ખાસ પેન અને અન્ય સીલબંધ ચૂંટણી સામગ્રીઓનું વિતરણ અને રવાનગી શરૂ કર્યા છે.
મતદાન સમાપ્ત થયા પછી , મતદાન અને સીલબંધ બેલેટ બોક્સ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રીને આગામી ઉપલબ્ધ ફ્લાઈટ દ્વારા રાજ્યસભા સચિવાલયના રિટર્નિંગ ઓફિસરની ઓફિસમાં પરત લઈ જવી પડશે.
મતદાન સમાપ્ત થયા પછી, મતદાન અને સીલબંધ બેલેટ બોક્સ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રીને આગામી ઉપલબ્ધ ફ્લાઈટ દ્વારા રાજ્યસભા સચિવાલયના રિટર્નિંગ ઓફિસરની ઓફિસમાં પરત લઈ જવી પડશે.
નિર્વાચન સદન , નવી દિલ્હી ખાતે સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કર્યા પછી યોગ્ય સુરક્ષા અને સલામતીના પગલાં હેઠળ અન્ય આવશ્યક ચૂંટણી સામગ્રીઓ સાથે મતપેટીઓ ARO ને સોંપવામાં આવે છે.
પંચે ચૂંટણી દરમિયાન મતદાન અને મતગણતરીની વ્યવસ્થા પર દેખરેખ રાખવા માટે 37 નિરીક્ષકોની પણ નિમણૂક કરી છે અને 11મી જુલાઈ 2022ના રોજ આ નિરીક્ષકોની સંક્ષિપ્ત બેઠકનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ચૂંટણીઓ યોજવા માટે ECI ની મજબૂતી માટે દરેક ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે સારી રીતે વ્યાખ્યાયિત સૂચનાઓ અને માનક સંચાલન પ્રક્રિયાઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરવું જરૂરી છે.
સંસદ ભવનમાં નિયુક્ત નિરીક્ષકો 21મી જુલાઈ 2022ના રોજ મત ગણતરી પ્રક્રિયાની પણ દેખરેખ રાખશે.
દિલ્હી પોલીસની ટીમો AROs ને એસ્કોર્ટ કરે છે જ્યારે તેઓ ચૂંટણી સામગ્રી એકત્રિત કરવા આવે છે.
બોક્સ અને અન્ય દસ્તાવેજો વ્યક્તિગત રીતે એરક્રાફ્ટ કેબિનમાં લઈ જવામાં આવે છે - ક્યારેય સાથેના અધિકારીઓની નજરથી દૂર નથી.
નિર્વાચન સદન, નવી દિલ્હી ખાતે આ બે દિવસીય કવાયત મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ઈલેક્શન કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની દેખરેખ હેઠળ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સમયમર્યાદામાં અને સુરક્ષિત રીતે ચૂંટણી સામગ્રી મોકલવા માટે હાથ ધરવામાં આવી છે.
પરિવહન દરમિયાન , મતપેટીઓ વ્યક્તિગત દેખરેખ હેઠળ સામગ્રીનું પરિવહન કરતા અધિકારીની સીટની બાજુમાં એરક્રાફ્ટની આગળની હરોળમાં અલગ એર ટિકિટ પર ઉડે છે..
પરિવહન દરમિયાન, મતપેટીઓ વ્યક્તિગત દેખરેખ હેઠળ સામગ્રીનું પરિવહન કરતા અધિકારીની સીટની બાજુમાં એરક્રાફ્ટની આગળની હરોળમાં અલગ એર ટિકિટ પર ઉડે છે.
તેમણે અધિકારીઓને જાગ્રત રહેવા અને મતપેટીઓ અને બેલેટ પેપર સહિત ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન અને સંગ્રહ માટે પ્રોટોકોલ અને માર્ગદર્શિકાનું કડક પાલન સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું.
તેમણે અધિકારીઓને જાગ્રત રહેવા અને મતપેટીઓ અને બેલેટ પેપર સહિત ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન અને સંગ્રહ માટે પ્રોટોકોલ અને માર્ગદર્શિકાનું કડક પાલન સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું..
પંચે ચૂંટણી દરમિયાન મતદાન અને મતગણતરીની વ્યવસ્થા પર દેખરેખ રાખવા માટે 37 નિરીક્ષકોની પણ નિમણૂક કરી છે અને 11 મી જુલાઈ 2022 ના રોજ આ નિરીક્ષકોની સંક્ષિપ્ત બેઠકનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
નિરીક્ષકો ભારત સરકારના અધિક સચિવ/સંયુક્ત સચિવના રેન્કના વરિષ્ઠ IAS અધિકારીઓ છે.
નિર્વાચન સદન , નવી દિલ્હી ખાતે આ બે દિવસીય કવાયત મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ઈલેક્શન કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની દેખરેખ હેઠળ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સમયમર્યાદામાં અને સુરક્ષિત રીતે ચૂંટણી સામગ્રી મોકલવા માટે હાથ ધરવામાં આવી છે..
એકવાર તેઓ દિલ્હી પહોંચ્યા પછી , ભારતના ચૂંટણી પંચ , નાગરિક ઉડ્ડયન , દિલ્હી પોલીસ અને CISF ના અધિકારીઓ દ્વારા સંચાલિત દિલ્હી એરપોર્ટ પર હેલ્પ ડેસ્ક પર અધિકારીઓને પણ મદદ કરવામાં આવે છે.
એકવાર મતપેટીઓ સાથેના અધિકારીઓ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં પહોંચ્યા પછી, આને કડક વિડિયોગ્રાફી મોનિટરિંગ હેઠળ અગાઉ સેનિટાઈઝ્ડ અને યોગ્ય રીતે સીલબંધ સ્ટ્રોંગ રૂમમાં સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.
નિયુક્ત નિરીક્ષકો આરઓ અને એઆરઓ દ્વારા મતપેટીઓ અને ચૂંટણી સામગ્રીની સુરક્ષા અને પરિવહન માટે કરવામાં આવેલી ચૂંટણી વ્યવસ્થાનો સ્ટોક લેશે અને મુક્ત અને ન્યાયી ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરશે.
13 જૂન , 2022 ના રોજ વિજ્ઞાન ભવન ખાતે આરઓ , એઆરઓ અને સીઈઓ માટે એક વર્કશોપનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું , જેથી તેઓને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ કરવા માટેની ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પાસાઓ વિશે માહિતી આપી શકાય.
સંસદ ભવનમાં નિયુક્ત નિરીક્ષકો 21 મી જુલાઈ 2022 ના રોજ મત ગણતરી પ્રક્રિયાની પણ દેખરેખ રાખશે..
બોક્સ અને અન્ય દસ્તાવેજો વ્યક્તિગત રીતે એરક્રાફ્ટ કેબિનમાં લઈ જવામાં આવે છે - ક્યારેય સાથેના અધિકારીઓની નજરથી દૂર નથી..
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટેના બેલેટ પેપર પણ સાથે સંગ્રહિત અને સીલ કરવામાં આવે છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ચૂંટણીઓ યોજવા માટે ECI ની મજબૂતી માટે દરેક ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે સારી રીતે વ્યાખ્યાયિત સૂચનાઓ અને માનક સંચાલન પ્રક્રિયાઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરવું જરૂરી છે.
કમિશન મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીની ઓફિસમાંથી એક વરિષ્ઠ અધિકારી સહિત સહાયક રિટર્નિંગ ઓફિસર્સ (એઆરઓ) દ્વારા દિલ્હી ખાતેના ECI મુખ્યાલયમાંથી સામગ્રી એકત્ર કરવાનું ફરજિયાત કરે છે.
રાજ્યોના AROs સાથે વાત કરતી વખતે , CEC શ્રી રાજીવ કુમારે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ECI ટીમો દ્વારા પ્રક્રિયાઓનું ચુસ્તપણે પાલન એ વારંવાર ભૂલ મુક્ત ચૂંટણીઓ યોજવી એ તેનો હોલમાર્ક બની ગઈ છે.
એકવાર તેઓ દિલ્હી પહોંચ્યા પછી, ભારતના ચૂંટણી પંચ, નાગરિક ઉડ્ડયન, દિલ્હી પોલીસ અને CISFના અધિકારીઓ દ્વારા સંચાલિત દિલ્હી એરપોર્ટ પર હેલ્પ ડેસ્ક પર અધિકારીઓને પણ મદદ કરવામાં આવે છે.
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણીઓમાંની એક છે, જે ભારતીય ચૂંટણી પંચ ભારતનાં બંધારણની કલમ 324ના આદેશ દ્વારા હાથ ધરે છે.
· આરઓ/એઆરઓ/સીઈઓ/ઇસીઆઈ અધિકારીઓ, ચૂંટણી પંચના નિરીક્ષકો, સિક્યુરિટી પર્સન્સ વગેરે માટે વિવિધ વૉટ્સએપ ગ્રૂપ્સ રચવામાં આવ્યાં હતાં અને રાજ્યનાં મુખ્યાલયો, સંસદ અને ભારતીય ચૂંટણી પંચ સાથે પ્રવૃત્તિઓ પર બારીકાઈથી નજર રાખવા અને સંકલન સ્થાપિત કરવા માટે તેનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
તમિલનાડુ વિધાનસભામાં બે કોવિડ -19 પોઝિટિવ મતદારોએ પોતાનો મત આપ્યો હતો અને એક કોવિડ -19 પોઝિટિવ સંસદસભ્યએ કેરળના તિરુવનંતપુરમ ખાતે પોતાનો મત આપવાનું પસંદ કર્યું હતું.
આ ઉપરાંત , રાજ્યસભામાં 05 અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં 06 જગ્યાઓ ખાલી છે.
દેશનું સર્વોચ્ચ ચૂંટાયેલ કાર્યાલય એવા ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટેનું મતદાન, આજે સંસદ ભવન અને દિલ્હીની એનસીટીની અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભા સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓમાં 30 સ્થળોમાંનાં દરેક સ્થળે મુક્ત, ન્યાયી અને પારદર્શી રીતે સફળતાપૂર્વક સંપન્ન થયું હતું.
સક્ષમ અદાલતના ચુકાદા પછી જન પ્રતિનિધિ કાયદા , 1951ની કલમ 8 હેઠળ ગેરલાયક ઠેરવવાને કારણે શ્રી અનંતકુમાર સિંહ અને શ્રી મહેન્દ્ર હરિ દલવી નામના બે સભ્યો આજે ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા માટે પાત્ર ન હતા.
જો કે , પંચ દ્વારા કોઈ પણ સંસદસભ્ય/વિધાનસભાના સભ્યને તેમના પોતાના સિવાયના મતદાનનાં સ્થળે મતદાન કરવા માટે સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવી હતી.
જો કે છત્તીસગઢ , ગોવા , ગુજરાત , હિમાચલ પ્રદેશ , કેરળ , કર્ણાટક , મધ્ય પ્રદેશ , મણિપુર , મિઝોરમ , પુડુચેરી , સિક્કિમ અને તમિલનાડુમાંથી ધારાસભ્યો દ્વારા 100 ટકા મતદાન થયું હોવાના અહેવાલ છે..
· રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો તેમજ સંસદમાં મતદાન વ્યવસ્થાનાં તમામ સ્થળોએ નિરીક્ષકોની નિયુક્તિ કરવામાં આવી હતી, જેથી મતદાન પ્રક્રિયા તેમજ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈ પણ પ્રકારની ગેરરીતિઓ થઈ હોય તેના પર નજર રાખી શકાય.
સંસદના બેમાંથી કોઇ પણ ગૃહ કે એનસીટી-દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં નિયુક્ત સભ્યો ઇલેક્ટોરલ કોલેજમાં સામેલ થવાને પાત્ર નથી..
16મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી, 2022 માટે રજૂ કરવામાં આવેલી નવી વિશેષતાઓમાં સામેલ છેઃ 16 મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી , 2022 માટે રજૂ કરવામાં આવેલી નવી વિશેષતાઓમાં સામેલ છેઃ.
· સંસદ ભવનમાં મતગણતરીની પ્રક્રિયા માટે 02 નિરીક્ષકો પણ તૈનાત છે..
આ યાદીમાં રાજ્યસભા, લોકસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓ, એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીના ચૂંટાયેલા સભ્યોનાં નામ તે ક્રમમાં છે.
સંસદના બેમાંથી કોઇ પણ ગૃહ કે એનસીટી-દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં નિયુક્ત સભ્યો ઇલેક્ટોરલ કોલેજમાં સામેલ થવાને પાત્ર નથી.
63 અને તમામ રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત) અન્ય 30 મતદાન મથકોને મતદાનનાં સ્થળ તરીકે નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા.
• • આ વખતે ચૂંટણી પંચે સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસર અને આસિસ્ટન્ટ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ મટિરિયલનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની હાલની સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/મટિરિયલ્સના ઉપયોગને નાબૂદ કરવા સૂચના આપી હતી..
મતદાનની ગુપ્તતા અને અને સ્વતંત્ર અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી કેટલીક મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ નીચે મુજબ છે:.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974ના નિયમ 40 હેઠળ, ભારતનાં ચૂંટણી પંચે ઇલેક્ટોરલ કોલેજના સભ્યોની યાદી જાળવવી જરૂરી છે.
• કોવિડ 19 પોઝિટિવ મતદારો માટે સુવિધા – પંચે કોવિડ - 19 પોઝિટિવ હોય તેવા મતદારોને મતદાનના છેલ્લા કલાકમાં અથવા તમામ નોન-કોવિડ મતદારોએ મતદાન કરી લીધા પછી , નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી / સંબંધિત રાજ્ય ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી દ્વારા સમયાંતરે જારી કરવામાં આવેલી તમામ હાલની કોવિડ માર્ગદર્શિકા / સૂચનાઓનું પાલન કરીને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
તદનુસાર , રાજ્યના મુખ્યાલયમાં 44 સાંસદો , સંસદ ભવન ખાતે 09 ધારાસભ્યો અને અન્ય રાજ્ય મુખ્યાલયોમાં 02 ધારાસભ્યોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી..
ચૂંટણી પંચ દ્વારા વાદળી રંગની શાહીની યુનિક સિરિયલ નંબરવાળી પેન કેન્દ્રીય રીતે પૂરી પાડવામાં આવી હતી, જેથી મતદાર દ્વારા મતની પસંદગીનાં માર્કિંગ માટે અન્ય કોઈ સાધનનો ઉપયોગ ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરી શકાય.· ચૂંટણી પંચ દ્વારા વાદળી રંગની શાહીની યુનિક સિરિયલ નંબરવાળી પેન કેન્દ્રીય રીતે પૂરી પાડવામાં આવી હતી , જેથી મતદાર દ્વારા મતની પસંદગીનાં માર્કિંગ માટે અન્ય કોઈ સાધનનો ઉપયોગ ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરી શકાય.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 ના નિયમ 40 હેઠળ , ભારતનાં ચૂંટણી પંચે ઇલેક્ટોરલ કોલેજના સભ્યોની યાદી જાળવવી જરૂરી છે.
આ યાદીમાં રાજ્યસભા , લોકસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓ , એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીના ચૂંટાયેલા સભ્યોનાં નામ તે ક્રમમાં છે.
પ્રાપ્ત અહેવાલો અનુસાર , કુલ 771 સાંસદોમાંથી ( 05 ખાલી) અને તે જ રીતે મતદાન માટે હકદાર વિધાનસભાઓના કુલ 4025 સભ્યોમાંથી ( 06 ખાલી અને 02 ગેરલાયક) આજે 99 ટકાથી વધુએ પોતાનો મત આપ્યો હતો.
16મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુ અને શ્રી યશવંત સિંહા નામના બે ઉમેદવારો હતા.
· સંસદ ભવનમાં મતગણતરીની પ્રક્રિયા માટે 02 નિરીક્ષકો પણ તૈનાત છે.
બંધારણ (84મો) સુધારા અધિનિયમ , 2001માં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે કે , જ્યાં સુધી વર્ષ 2026 પછી લેવામાં આવનારી પ્રથમ વસ્તી ગણતરી માટે સંબંધિત વસ્તીના આંકડા પ્રકાશિત ન થાય ત્યાં સુધી , રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મતનાં મૂલ્યની ગણતરીના હેતુસર રાજ્યોની વસ્તીનો અર્થ 1971ની વસ્તી ગણતરીમાં નક્કી કરવામાં આવેલી વસ્તી એવો થશે..
31 સ્થળોએ સવારે 10થી સાંજના 5 વાગ્યા સુધી મતદાન યોજાયું હતું.
· ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાન મથકોની બહાર મુખ્ય સ્થળોએ પ્રદર્શિત કરવા માટે મતદાન કરવા માટે ખાસ પેનના ઉપયોગ અને શું કરવું અને શું ન કરવું જોઈએ તેના પર વિશેષ પોસ્ટર્સ પ્રદાન કરવામાં આવ્યા હતા.
12 અને 13 જુલાઈ, 2022ના રોજ ભારતના ચૂંટણી પંચ (ઈસીઆઇ)થી રાજ્યો સુધી ખાલી મતપેટીઓની સલામત કસ્ટડી અને મુશ્કેલીમુક્ત પરિવહન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ફૂલપ્રૂફ સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી.
તમામ મતપેટીઓ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રી 19 જુલાઈ 2022 સુધીમાં સંસદ ભવન એટલે કે મતગણતરીનાં સ્થળે પહોંચી જશે.
· આરઓ/એઆરઓ/સીઈઓ/ઇસીઆઈ અધિકારીઓ , ચૂંટણી પંચના નિરીક્ષકો , સિક્યુરિટી પર્સન્સ વગેરે માટે વિવિધ વૉટ્સએપ ગ્રૂપ્સ રચવામાં આવ્યાં હતાં અને રાજ્યનાં મુખ્યાલયો , સંસદ અને ભારતીય ચૂંટણી પંચ સાથે પ્રવૃત્તિઓ પર બારીકાઈથી નજર રાખવા અને સંકલન સ્થાપિત કરવા માટે તેનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો..
દેશનું સર્વોચ્ચ ચૂંટાયેલ કાર્યાલય એવા ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટેનું મતદાન , આજે સંસદ ભવન અને દિલ્હીની એનસીટીની અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભા સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓ માં 30 સ્થળોમાંનાં દરેક સ્થળે મુક્ત , ન્યાયી અને પારદર્શી રીતે સફળતાપૂર્વક સંપન્ન થયું હતું.
· રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો તેમજ સંસદમાં મતદાન વ્યવસ્થાનાં તમામ સ્થળોએ નિરીક્ષકોની નિયુક્તિ કરવામાં આવી હતી , જેથી મતદાન પ્રક્રિયા તેમજ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈ પણ પ્રકારની ગેરરીતિઓ થઈ હોય તેના પર નજર રાખી શકાય..
· ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાન મથકોની બહાર મુખ્ય સ્થળોએ પ્રદર્શિત કરવા માટે મતદાન કરવા માટે ખાસ પેનના ઉપયોગ અને શું કરવું અને શું ન કરવું જોઈએ તેના પર વિશેષ પોસ્ટર્સ પ્રદાન કરવામાં આવ્યા હતા..
તમામ મતપેટીઓ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રી 19 જુલાઈ 2022 સુધીમાં સંસદ ભવન એટલે કે મતગણતરીનાં સ્થળે પહોંચી જશે.
બંધારણ (84મો) સુધારા અધિનિયમ, 2001માં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે કે, જ્યાં સુધી વર્ષ 2026 પછી લેવામાં આવનારી પ્રથમ વસ્તી ગણતરી માટે સંબંધિત વસ્તીના આંકડા પ્રકાશિત ન થાય ત્યાં સુધી, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મતનાં મૂલ્યની ગણતરીના હેતુસર રાજ્યોની વસ્તીનો અર્થ 1971ની વસ્તી ગણતરીમાં નક્કી કરવામાં આવેલી વસ્તી એવો થશે.
• કોવિડ19 પોઝિટિવ મતદારો માટે સુવિધા – પંચે કોવિડ -19 પોઝિટિવ હોય તેવા મતદારોને મતદાનના છેલ્લા કલાકમાં અથવા તમામ નોન-કોવિડ મતદારોએ મતદાન કરી લીધા પછી, નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી / સંબંધિત રાજ્ય ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી દ્વારા સમયાંતરે જારી કરવામાં આવેલી તમામ હાલની કોવિડ માર્ગદર્શિકા / સૂચનાઓનું પાલન કરીને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
મતગણતરી 21 જુલાઈ , 2022 ના રોજ 1100 કલાકે હાથ ધરવામાં આવશે..
આ ઉપરાંત, રાજ્યસભામાં 05 અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં 06 જગ્યાઓ ખાલી છે.
તમિલનાડુ વિધાનસભામાં બે કોવિડ - 19 પોઝિટિવ મતદારોએ પોતાનો મત આપ્યો હતો અને એક કોવિડ - 19 પોઝિટિવ સંસદસભ્યએ કેરળના તિરુવનંતપુરમ ખાતે પોતાનો મત આપવાનું પસંદ કર્યું હતું..
બંધારણની કલમ ૫૫ (૩) મુજબ ભારતના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટના માધ્યમથી પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની વ્યવસ્થા અનુસાર યોજવામાં આવે છે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થાય છે.
12 અને 13 જુલાઈ , 2022 ના રોજ ભારતના ચૂંટણી પંચ (ઈસીઆઇ)થી રાજ્યો સુધી ખાલી મતપેટીઓની સલામત કસ્ટડી અને મુશ્કેલીમુક્ત પરિવહન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ફૂલપ્રૂફ સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી.
તદનુસાર, રાજ્યના મુખ્યાલયમાં 44 સાંસદો, સંસદ ભવન ખાતે 09 ધારાસભ્યો અને અન્ય રાજ્ય મુખ્યાલયોમાં 02 ધારાસભ્યોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
પ્રાપ્ત અહેવાલો અનુસાર, કુલ 771 સાંસદોમાંથી (05 ખાલી) અને તે જ રીતે મતદાન માટે હકદાર વિધાનસભાઓના કુલ 4025 સભ્યોમાંથી (06 ખાલી અને 02 ગેરલાયક) આજે 99 ટકાથી વધુએ પોતાનો મત આપ્યો હતો.
જો કે, પંચ દ્વારા કોઈ પણ સંસદસભ્ય/વિધાનસભાના સભ્યને તેમના પોતાના સિવાયના મતદાનનાં સ્થળે મતદાન કરવા માટે સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવી હતી.
સંસદના સભ્યોએ નવી દિલ્હીમાં મતદાન કર્યું હતું અને એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભાના સભ્યો સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓના સભ્યોએ દરેક વિધાનસભામાં નક્કી કરેલાં સ્થળે મતદાન કર્યું હતું.
આથી આ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઈલેક્ટોરલ કોલેજની યાદીમાં કુલ ૪૭૯૬ મતદારો ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે હતા..
• • આ વખતે ચૂંટણી પંચે સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસર અને આસિસ્ટન્ટ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ મટિરિયલનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની હાલની સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/મટિરિયલ્સના ઉપયોગને નાબૂદ કરવા સૂચના આપી હતી.
બંધારણની કલમ 54 મુજબ , ભારતના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી ઈલેક્ટોરલ કોલેજ - મતદાર મંડળ ના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે , જેમાં (એ) સંસદના બંને ગૃહોના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને (બી) તમામ રાજ્યોની વિધાનસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ-એનસીટી દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત)નો સમાવેશ થાય છે.
સક્ષમ અદાલતના ચુકાદા પછી જન પ્રતિનિધિ કાયદા, 1951ની કલમ 8 હેઠળ ગેરલાયક ઠેરવવાને કારણે શ્રી અનંતકુમાર સિંહ અને શ્રી મહેન્દ્ર હરિ દલવી નામના બે સભ્યો આજે ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા માટે પાત્ર ન હતા.
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણીઓમાંની એક છે , જે ભારતીય ચૂંટણી પંચ ભારતનાં બંધારણની કલમ 324ના આદેશ દ્વારા હાથ ધરે છે.
બંધારણની કલમ 54 મુજબ, ભારતના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી ઈલેક્ટોરલ કોલેજ-મતદાર મંડળના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે, જેમાં (એ) સંસદના બંને ગૃહોના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને (બી) તમામ રાજ્યોની વિધાનસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ-એનસીટી દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત)નો સમાવેશ થાય છે.
63 અને તમામ રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત) અન્ય 30 મતદાન મથકોને મતદાનનાં સ્થળ તરીકે નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા.
જો કે છત્તીસગઢ, ગોવા, ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ, કેરળ, કર્ણાટક, મધ્ય પ્રદેશ, મણિપુર, મિઝોરમ, પુડુચેરી, સિક્કિમ અને તમિલનાડુમાંથી ધારાસભ્યો દ્વારા 100 ટકા મતદાન થયું હોવાના અહેવાલ છે.
૩૦ મતદાન થયેલ મતપેટીઓ પરત લાવવા માટે રાજ્યની ટીમો માટે સમાન પરિવહનની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
આથી આ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઈલેક્ટોરલ કોલેજની યાદીમાં કુલ ૪૭૯૬ મતદારો ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે હતા.
આ પગલાંથી જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો તેમના ફસાયેલા દેવાની અસરકારક રીતે સંચાલન કરવામાં મદદ કરશે ..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે હાલની સ્થિતિમાં ફસાયેલા દેવાઓને એકત્રિત કરવા અને મેળવવા માટે એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ અને એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીની સ્થાપના કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ સંબંધિત લોનનું યોગ્ય સંચાલન કરવા અને તેમને વૈકલ્પિક રોકાણ ભંડોળમાં અને અન્ય સંભવિત રોકાણકારોને વેચી શકાશે .
હાલમાં ભારે મુશ્કેલીઓનો સામનો કરી રહેલા બેંક થાપણદારોને મદદ કરવા માટે સરકાર સંસદના વર્તમાન સત્રમાં ડીઆઈસીજીસી એક્ટ , 1961માં સુધારો કરવા માટે એક બિલ રજૂ કરશે, જેથી સંબંધિત જોગવાઈઓને સુવ્યવસ્થિત કરી શકાય.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે નાણાં લેનારાઓના હિતોનું સતત રક્ષણ સુનિશ્ચિત કરતા ઋણ સંબંધી અનુશાસનને વધુ સારું બનાવવાના ઉદેશ્યથી 100 કરોડ રૂપિયાની ઓછામાં ઓછી સંપતિ કદવાળી એનબીએફસી માટે, નાણાકીય અસ્કયામતોની સલામતી અને પુનર્નિર્માણ માટેના લઘુત્તમ લોનનું કદ અને સલામતી હિતના એન્ફોર્સમેન્ટ (સારફાઈએસઆઈ) એક્ટ , 2002ને હાલના 50 ટકાના સ્તરથી ઘટાડીને 20 લાખ રૂપિયા કરવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે..
નાણાં મંત્રીએ જમા વીમા કવર 1 લાખ રૂપિયાથી વધારીને 5 લાખ કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
આવી સ્થિતિમાં, જો કોઈ બેંક અસ્થાયી રૂપે તેની જવાબદારીઓ પૂર્ણ કરવામાં નિષ્ફળ જાય, તો તે બેંકના થાપણદારો તેમની થાપણ વીમા કવરની કુલ થાપણોને સરળ અને સમય મર્યાદામાં મેળવી શકશે..
સૂચિત નવી રચના હેઠળ , બોર્ડમાં મોટાભાગના ડિરેક્ટર અને મુખ્ય મેનેજમેન્ટ - સંબંધિત લોકો ભારતીય જ હશે , જ્યારે ઓછામાં ઓછા 50 ટકા ડિરેક્ટર હકીકતમાં સ્વતંત્ર ડિરેક્ટર હશે અને નફાના ચોક્કસ ભાગને આરક્ષિત રકમ તરીકે જાળવી રાખવામાં આવશે..
સંસદમાં આજે કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતી વખતે કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી હતી કે સરકાર વીમા ક્ષેત્રમાં એફડીઆઈની મર્યાદા 49 ટકાથી વધારીને 74 ટકા કરી દેશે અને વિદેશી માલિકી અને નિયંત્રણને મંજૂરી આપશે , જરૂરી સલામતી સાથે વીમા અધિનિયમ , 1938 માં સુધારો કરશે .
જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો ( પીએસબી ) ની નાણાકીય ક્ષમતાને મજબૂત કરવા માટે સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2021-22 દરમિયાન 20,000 કરોડ રૂપિયાના વધુ પુન:પ્રાપ્તિકરણની દરખાસ્ત કરી છે ..
મતદારયાદીના વાર્ષિક સુધારણાના વર્તમાન રાઉન્ડ , 2023 માટે , કોઈપણ નાગરિક જે 1 એપ્રિલ , 1 જુલાઈ અને 2023ની 1 ઓક્ટોબર સુધીમાં 18 વર્ષની વયે પહોંચે છે તે પણ ડ્રાફ્ટ જાહેર થયાની તારીખથી મતદાર તરીકે મતદાર યાદીમાં નોંધણી માટે અગાઉથી અરજી સબમિટ કરી શકે છે...
મતદારનું નામ મતદારયાદીમાંથી તે જગ્યાએ જ કાઢી નાખવામાં આવશે જ્યાં તે સામાન્ય રીતે રહેતો ન હોય..
એક નવીં સંભવિત હદ સુધી નજીકના મતદાન મથકોના વિભાગોને તર્કસંગત કર્યા પછી જ મતદાન મથક બનાવવામાં આવશે.
કમિશને રજીસ્ટ્રેશન ફોર્મ પણ વધુ યુઝર ફ્રેન્ડલી અને સરળ બનાવ્યા છે.
સપ્તાહના અંતે સીઈઓ દ્વારા વિશેષ શિબિરનું આયોજન કરવામાં આવશે જેના માટે સંબંધિત સીઈઓ દ્વારા તારીખ જાહેર કરવામાં આવશે.
મતદાર યાદીની તંદુરસ્તી સુધારવાના હેતુથી ચૂંટણી પંચે બૂથ લેવલ ઓફિસરો દ્વારા ફિલ્ડ વેરિફિકેશનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે.
17+ વર્ષના યુવાનો હવે મતદાર યાદીમાં નામ નોંધાવવા માટે અગાઉથી અરજી કરી શકે છે અને એક વર્ષની 1લી જાન્યુઆરીના રોજ 18 વર્ષની ઉંમરના પૂર્વ-જરૂરી માપદંડની રાહ જોવી જરૂરી નથી.
આધાર નંબરને મતદાર યાદી ડેટા સાથે લિંક કરવા માટે , મતદારોની આધાર વિગતો મેળવવા માટે સુધારેલા નોંધણી ફોર્મમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ મતદારોની ઓળખ સ્થાપિત કરવાનો છે અને મતદાર યાદીમાં એન્ટ્રીઓનું પ્રમાણીકરણ છે..
વધુમાં , BLA એ ઘોષણા સાથે અરજીપત્રકોની યાદી પણ સબમિટ કરશે કે તેણે અરજી ફોર્મની વિગતોની વ્યક્તિગત રીતે ચકાસણી કરી છે અને તેઓ સાચા છે તેનો સંતોષ છે..
આનો અર્થ એ થયો કે મોટી સંખ્યામાં યુવાનો કે જેમણે 1લી જાન્યુઆરી પછી 18 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે તેઓએ નોંધણી માટે આગલા વર્ષના વિશેષ સારાંશ પુનરાવર્તનની રાહ જોવી પડી હતી અને વચ્ચેના સમયગાળામાં યોજાયેલી ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે સક્ષમ ન હતા..
રાજકીય પક્ષોની વધુ સંડોવણી સુનિશ્ચિત કરવાના હેતુથી , કમિશને માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષોના બૂથ લેવલ એજન્ટ્સ ( BLAs) ને જથ્થાબંધ અરજીઓ દાખલ કરવાની મંજૂરી આપી છે , આ શરતને આધીન કે BLA એ BLO ને એક સમયે/ એક દિવસમાં 10 થી વધુ ફોર્મ સબમિટ કરી શકશે નહીં..
હવેથી , મતદારયાદી દરેક ત્રિમાસિક ગાળામાં અપડેટ કરવામાં આવશે અને પાત્રતા ધરાવતા યુવાનો તે વર્ષના આગામી ક્વાર્ટરમાં નોંધણી કરાવી શકશે કે જેમાં તેણે/તેણીએ 18 વર્ષની લાયકાત પ્રાપ્ત કરી હોય.
પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓમાં મતદાન મથકોના તર્કસંગતીકરણ/પુનઃ-વ્યવસ્થાનો સમાવેશ થાય છે ; વસતી વિષયક/ફોટો સમાન એન્ટ્રીઓની વિસંગતતાઓ દૂર કરવી ; ક્વોલિફાઇંગ તારીખ તરીકે 01.10.2022ના સંદર્ભમાં પૂરક અને સંકલિત ડ્રાફ્ટ રોલની તૈયારી કરવી.
સુધારણા અને પૂર્વ-સુધારાની પ્રવૃત્તિઓ એવી રીતે કરવામાં આવે છે કે મતદાર યાદીઓ આખરે રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ (દર વર્ષે 25મી જાન્યુઆરી) પહેલા પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે જેથી નવા મતદારો ખાસ કરીને યુવા મતદારો (18-19 વર્ષ) માટે જનરેટ કરાયેલ EPICs તેમને NVD ના દિવસે ઔપચારિક રીતે વિતરિત કરી શકાય..
આ ઉપરાંત , ECI અને O/o CEO ના અધિકારીઓ પણ વધુ રેન્ડમ તપાસ અને દેખરેખ માટે તૈનાત છે..
તેવી જ રીતે , દાવાઓ અને વાંધાઓ પર અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવે તે પહેલાં ડીઇઓ , રોલ ઓબ્ઝર્વર્સ અને સીઇઓ પણ ઇઆરઓ દ્વારા કરવામાં આવેલી કામગીરીની તપાસ કરે છે.
લાયકાતની તારીખો એટલે કે 01મી એપ્રિલ , 01મી જુલાઈ અને 01મી ઓક્ટોબર રહેશે માત્ર 1લી જાન્યુઆરી નહીં.
પ્રવર્તમાન નીતિ મુજબ , આવતા વર્ષની 1લી જાન્યુઆરીના સંદર્ભમાં મતદાર યાદીનું પુનરાવર્તન લાયકાતની તારીખ તરીકે સામાન્ય રીતે તમામ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં (સામાન્ય રીતે વર્ષના છેલ્લા ક્વાર્ટરમાં) દર વર્ષના ઉત્તરાર્ધમાં કરવામાં આવતું હતું જેથી અંતિમ મતદાર યાદીનું પ્રકાશન આગામી વર્ષના જાન્યુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહમાં કરવામાં આવે છે.
નોંધણી કરાવ્યા પછી , તેને/તેણીને ઇલેક્ટોરલ ફોટો આઇડેન્ટિટી કાર્ડ ( EPIC) આપવામાં આવશે.
એ વાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે અરજદારોના આધાર નંબરને હેન્ડલ કરતી વખતે , આધાર (નાણાકીય અને અન્ય સબસિડી , લાભો અને સેવાઓની લક્ષિત ડિલિવરી) અધિનિયમ , 2016 ની કલમ 37 હેઠળની જોગવાઈનું પાલન કરવું આવશ્યક છે.
વ્યક્તિગત નાગરિકો , રાજકીય પક્ષોના BLA અથવા RWA પ્રતિનિધિઓ દ્વારા વારંવાર/બહુવિધ એન્ટ્રીઓમાં , દરેક કેસમાં ફીલ્ડ વેરિફિકેશન ફરજિયાતપણે કરવામાં આવે છે.
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની આગેવાની હેઠળની ECI એ તમામ રાજ્યોના CEO/ERO/AERO ને ટેક-સક્ષમ ઉકેલો તૈયાર કરવા માટે નિર્દેશ આપ્યો છે કે જેથી કરીને યુવાનોને અનુગામી ત્રણના સંદર્ભમાં તેમની એડવાન્સ અરજીઓ ફાઇલ કરવામાં સુવિધા મળે.
ચૂંટણી તંત્રના વિવિધ સ્તરો , જેમ કે સુપરવાઇઝર , ઇઆરઓ અને ફિલ્ડ વેરિફિકેશન દ્વારા ઇરોઝ દ્વારા કરવામાં આવતી કામગીરીની કડક જવાબદારી લાગુ કરવા માટે દેખરેખ અને ચકાસણી માટેની એક પદ્ધતિ છે.
નોંધનીય છે કે , ECI ની ભલામણો પર , કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલયે તાજેતરમાં RP એક્ટમાં સુધારો કર્યો હતો , જેમાં ચાર લાયકાતની તારીખો એટલે કે , 01મી જાન્યુઆરી , 01મી એપ્રિલ , 01મી જુલાઈ અને 01મી ઑક્ટોબર એ યુવાનો માટે મતદાર યાદીમાં નોંધણી કરાવવાની પાત્રતા છે.
જૂના ફોર્મમાં 1લી ઓગસ્ટ , 2022 પહેલા પ્રાપ્ત થયેલી તમામ અરજીઓ (દાવા અને વાંધા) પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે અને તેનો નિકાલ કરવામાં આવશે અને આવા કિસ્સાઓમાં નવા સ્વરૂપોમાં અરજી કરવાની જરૂર નથી...
વર્તમાન મતદારોના આધાર નંબર એકત્રિત કરવા માટે નવું ફોર્મ- 6 બી પણ રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.
નવેમ્બરમાં શરૂ થનારી પુનરાવર્તિત પ્રવૃત્તિઓમાં સંકલિત ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીના પ્રકાશન પછી પ્રાપ્ત થયેલા દાવા અને વાંધાઓના નિકાલનો સમાવેશ થાય છે.
કમિશને પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓના વર્તમાન રાઉન્ડ દરમિયાન મતદાર યાદીમાંથી DSE/PSEs અને EPICs માં વિસંગતતાઓને 100% દૂર કરવાની ખાતરી કરવા માટેના તમામ પ્રયાસો હાથ ધરવા નિર્દેશ આપ્યો છે..
મતદાન મથકોના તર્કસંગતીકરણના અન્ય ઉદ્દેશ્યો પરિવારના તમામ સભ્યો અને પડોશીઓને એક વિભાગમાં જૂથબદ્ધ કરવાનો છે..
વાર્ષિક સારાંશ સુધારણાના ભાગરૂપે , 1500 થી વધુ મતદારો ધરાવતા મતદાન મથકોને આપેલ શેડ્યૂલ મુજબ અને મતદાન મથક પર મેન્યુઅલ , 2020 માં સમાવિષ્ટ સૂચનાઓ અનુસાર મતદાર યાદીના ડ્રાફ્ટ પ્રકાશન પહેલાં તર્કસંગત/સુધારિત કરવામાં આવશે.
તમામ પૂર્વ-સુધારણા પ્રવૃત્તિઓ પંચની હાલની સૂચનાઓ અને માર્ગદર્શિકા અને મતદારયાદી પરની માર્ગદર્શિકા , 2016 અને મતદાન મથકો પરની મેન્યુઅલ , 2020 અનુસાર હાથ ધરવામાં આવે છે.
સ્પેશિયલ સમરી રિવિઝન હેઠળ , ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીમાં દાવા અને વાંધાઓ દાખલ કરવા માટે એક મહિનાનો સમયગાળો ઉપલબ્ધ છે.
જો કે , મતદાર યાદીમાં નામ સમાવવા માટેની કોઈપણ અરજીને નકારી શકાશે નહીં અને આધાર નંબર આપવા અથવા ઘનિષ્ઠ કરવા માટે વ્યક્તિની અસમર્થતા માટે મતદાર યાદીમાંની કોઈપણ એન્ટ્રીઓ કાઢી નાખવામાં આવશે નહીં..
જો BLA દાવાઓ અને વાંધાઓ ફાઇલ કરવાના સમગ્ર સમયગાળા દરમિયાન 30 થી વધુ અરજીઓ/ફોર્મ્સ ફાઇલ કરે છે , તો ક્રોસ વેરિફિકેશન ERO/AERO દ્વારા જ થવું જોઈએ.
કમિશને 01.01.2023ના સંદર્ભમાં વાર્ષિક સારાંશના પુનરાવર્તનનો આદેશ આપ્યો છે , જે મતદાન કરી રહેલા રાજ્યો સિવાયના તમામ રાજ્યોમાં લાયકાતની તારીખ છે.
જો મતદારોની માહિતી જાહેર પ્રદર્શન માટે મૂકવી જરૂરી હોય , તો આધાર વિગતો દૂર કરવી અથવા માસ્ક કરવી આવશ્યક છે..
ભારતના ચૂંટણી પંચે , RP એક્ટ 1950ની કલમ 14( b) માં કાયદાકીય સુધારા અને મતદાર નિયમો , 1960ની નોંધણીમાં તેના પરિણામે થયેલા ફેરફારોને અનુસરીને , વિધાનસભા/સંસદીય મતવિસ્તારની યાદી ચૂંટણીની તૈયારી/સુધારા માટે જરૂરી ફેરફારો લાવવા માટેની પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે.
9 જુલાઈ 2021ના રોજ કૃષિ ભવન , નવી દિલ્હી ખાતે પંચાયતી રાજ મંત્રાલયનો હવાલો સંભાળ્યા પછી શ્રી ગિરિરાજ સિંહ , ગ્રામીણ વિકાસ અને પંચાયતી રાજ મંત્રી શ્રી કપિલ મોરેશ્વર પાટિલની સાથે , પંચાયતી રાજ રાજ્યમંત્રીએ માહિતી લીધી અને પંચાયતી મંત્રાલયના વિવિધ વર્તમાન કાર્યક્રમો , પ્રવૃત્તિઓ અને પહેલોની સમીક્ષા કરી હતી.
2022માં આગામી 75મા સ્વતંત્રતા દિવસની ઉજવણી (અઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ) સાથે , પંચાયતી રાજ મંત્રીએ ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી કે આવી બેઠકોમાં ચર્ચાના વ્યાપક સ્તરના એજન્ડા/કેન્દ્રિત ક્ષેત્રોને આગળ ધરીને ગ્રામસભાની બેઠકોનું સંસ્થાકીયકરણ કરવામાં આવે..
સમીક્ષા બેઠકમાં સચિવ શ્રી સુનિલ કુમાર , અધિક સચિવ શ્રી (ડૉ.) ચંદ્ર શેખર કુમાર અને પંચાયતી રાજ મંત્રાલયના અન્ય વરિષ્ઠ અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા..
પંચાયતી રાજ અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી શ્રી ગિરિરાજ સિંહ અને પંચાયતી રાજ રાજ્યમંત્રી શ્રી કપિલ મોરેશ્વર પાટીલે સ્વામિત્વ યોજના અને ઇ-પંચાયત કાર્યક્રમોના અમલીકરણ અંગે થયેલી પ્રગતિની સમીક્ષા કરી હતી.
પ્રારંભિક સમીક્ષા બેઠક દરમિયાન પંચાયતી રાજ મંત્રાલયની યોજનાઓ અને કાર્યક્રમોના અમલીકરણની સ્થિતિ વિશે મંત્રીઓને માહિતગાર કરવામાં આવ્યા હતા.
પંચાયતી રાજ રાજ્યમંત્રી શ્રી કપિલ મોરેશ્વર પાટીલે પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ સામે પોતાનો સમૃદ્ધ અનુભવ મુક્યો અને પંચાયતોને પોતાની આવક વધારવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો..
સમીક્ષા બેઠક દરમિયાન કેન્દ્રીય નાણાં આયોગ (સીએફસી) હેઠળ સંચાલન અને જાળવણી ખર્ચ સાથે સંબંધિત મંત્રાલયો/વિભાગના હસ્તક્ષેપ સાથે સંબંધિત માહિતીને ઈ-ગ્રામસ્વરાજમાં પોર્ટ કરવી , એમઓપીઆરના પોર્ટલો/ડેશબોર્ડ્સના જેવા કે ઈ-ગ્રામસ્વરાજને પ્રોત્સાહન અને સંવર્ધન માટેના સહયોગી પ્રયાસો , સ્થાનિક સરકારની ડિરેક્ટરી (એલજીડી) વગેરે નિયમિત ધોરણે યોગ્ય/આવશ્યક વિષયવસ્તુના કવરેજની દ્રષ્ટિએ , ગ્રામ પંચાયત મુજબના એકત્રીકરણની સુવિધા માટે એલજીડી કોડ સાથે યોજના અમલીકરણની માહિતીનું બીજકરણ , આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી , એમઓપીઆર કાર્યક્રમો/પહેલોનું એકત્રીકરણ , આરોગ્ય અને કુટુંબ કલ્યાણ , મહિલા અને બાળ વિકાસ , શિક્ષણ , કૃષિ , પશુપાલન વગેરે જેવા વિવિધ લાઇન વિભાગોની યોજનાઓ , ગ્રામ પંચાયત ભવનમાં બાયોમેટ્રિક હાજરી પદ્ધતિનો અવકાશ , સામાન્ય સેવા કેન્દ્રો (સીએસસી)ની ભૂમિકા/સેવાઓ અને ગ્રામ્ય કક્ષા ઉદ્યોગકારોની પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી..
શ્રી ગિરિરાજ સિંહે અભિપ્રાય આપ્યો હતો કે પંચાયતી રાજ સંસ્થાને અન્ય મંત્રાલયો/લાઇન વિભાગો જેવા કે કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય ; મત્સ્યઉદ્યોગ , પશુપાલન અને ડેરી મંત્રાલય , ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય , જળ શક્તિ મંત્રાલય , ગ્રાહક બાબતો , ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલય વગેરે સાથે કન્વર્ઝન દ્વારા મજબૂત બનાવવા તરફ પગલાં લેવામાં આવી શકે છે..
શ્રી પાટીલે મોરબી, જુનાગઢ અને જામનગર જિલ્લાના ગ્રામીણ વિકાસ અને પંચાયતી રાજ વિભાગના અધિકારીઓ સાથે રાજકોટ ખાતે સમીક્ષા બેઠક પણ કરી હતી..
કેન્દ્રીય પંચાયતી રાજ રાજ્યમંત્રી શ્રી કપિલ પાટીલે આજે ઉપલેટાની ડુમીયાણી ગ્રામ પંચાયત ખાતે પંચાયતીરાજ મંત્રાલય અંતર્ગત કાર્યરત સરકારી યોજનાઓ સહિત કેન્દ્ર સરકારની વિવિધ યોજનાઓના અમલીકરણ વિશે સમીક્ષા બેઠક યોજી હતી આ પ્રસંગે શ્રી પાટીલે ડુમીયાણી ખાતે ગામ લોકો સાથે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના ‘ મન કી બાત’ કાર્યક્રમનું જીવંત પ્રસારણ પણ સાંભળ્યું હતું..
શ્રી કપિલ પાટિલે આજે ગોંડલના જામવાડી ગ્રામ પંચાયતની મુલાકાત લીધી હતી અને પંચાયતની કામગીરી અંગે સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો.
આ ઉપરાંત ભાવસિંહજી જનરલ હોસ્પિટલ, પોરબંદર ખાતે કોવિડ માટે કરેલી વ્યવસ્થા અને ઑક્સીજન પ્લાન્ટની જાણકારી પ્રાપ્ત કરી હતી.
શ્રી કપિલ પાટિલ રાજકોટ ખાતે ગ્રામીણ વિકાસ અને પંચાયતી રાજ વિભાગના અધિકારીઓ સાથે સમીક્ષા બેઠકમાં.
કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી કપિલ પાટીલ બે દિવસના ગુજરાત પ્રવાસ પર છે.
સવારે તેમણે પોરબંદર ખાતે મહાત્મા ગાંધીના જન્મસ્થાન કીર્તિ મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ સંયુક્ત રાષ્ટ્રના 76 માં સત્રમાં સ્વામિત્વ યોજનાથી લોકોને થઈ રહેલા લાભનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો તે અંગે બોલતા શ્રી પાટિલે કહ્યું કે ગામડાના લોકો પાસે પ્રોપર્ટી કાર્ડ ન હોવાના કારણે તેમને લોન લેવામાં તકલીફ થાય છે.
આ સમસ્યાનું સમાધાન લાવવાના હેતુથી પંચાયતી રાજ મંત્રાલય દ્વારા સ્વામિત્વ યોજના શરૂ કરવામાં આવી છે અને બની શકે તેટલી ઝડપથી તેનું અમલીકરણ કરવા મંત્રાલય પૂરા પ્રયાસો કરી રહ્યું છે એમ તેમણે જણાવ્યું હતું..
ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય સહિત ગ્રામીણ વિસ્તારોના લોકોની સંખ્યાની વિગતો, જેમને SVAMITVA યોજના હેઠળ તેમની મિલકતોના માલિકી હક્કો આપવામાં આવ્યા છે તે પરિશિષ્ટ સાથે સંલગ્ન છે.
અત્યાર સુધીમાં ઉત્તર પ્રદેશ સહિત 29 રાજ્યોએ SoI સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
તેનો અમલ પંચાયતી રાજ મંત્રાલય , સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા ( SoI), રાજ્ય મહેસૂલ વિભાગ , રાજ્ય પંચાયતી રાજ વિભાગ અને રાષ્ટ્રીય માહિતી કેન્દ્રના સહયોગી પ્રયાસોથી કરવામાં આવી રહ્યો છે.
કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર યોજના , સર્વે ઓફ વિલેજિસ એન્ડ મેપિંગ વિથ ઈમ્પ્રુવાઈઝ્ડ ટેકનોલોજી ઈલ વિલેજ એરિયાઝ ( SVAMITVA) યોજના નાણાકીય વર્ષ 2020-21 થી શરૂ થઈ.
તેનો ઉદ્દેશ્ય કાનૂની માલિકી હક્કો (પ્રોપર્ટી કાર્ડ્સ/ટાઈટલ ડીડ્સ) જારી કરીને ગામડાઓમાં વસવાટવાળા વિસ્તારોમાં મકાનો ધરાવતાં ગામડાના ઘરના માલિકોને ‘અધિકારોનો રેકોર્ડ’ પ્રદાન કરવાનો છે.
ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય સહિત ગ્રામીણ વિસ્તારોના લોકોની સંખ્યાની વિગતો , જેમને SVAMITVA યોજના હેઠળ તેમની મિલકતોના માલિકી હક્કો આપવામાં આવ્યા છે તે પરિશિષ્ટ સાથે સંલગ્ન છે..
અત્યાર સુધીમાં ઉત્તર પ્રદેશ સહિત 29 રાજ્યોએ SoI સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
તેનો અમલ પંચાયતી રાજ મંત્રાલય, સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા (SoI), રાજ્ય મહેસૂલ વિભાગ, રાજ્ય પંચાયતી રાજ વિભાગ અને રાષ્ટ્રીય માહિતી કેન્દ્રના સહયોગી પ્રયાસોથી કરવામાં આવી રહ્યો છે.
02.02.2022 અનુસાર સ્વામીત્વ યોજનાના અમલીકરણની સ્થિતિ 02.02.2022 અનુસાર સ્વામીત્વ યોજનાના અમલીકરણની સ્થિતિ.
કેન્દ્રીય ક્ષેત્ર યોજના, સર્વે ઓફ વિલેજિસ એન્ડ મેપિંગ વિથ ઈમ્પ્રુવાઈઝ્ડ ટેકનોલોજી ઈલ વિલેજ એરિયાઝ (SVAMITVA) યોજના નાણાકીય વર્ષ 2020-21 થી શરૂ થઈ.
યોજનાના અમલીકરણ માટે રાજ્યોએ SoI સાથે મેમોરેન્ડમ ઑફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ ( MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવાની જરૂર છે.
યોજનાના અમલીકરણ માટે રાજ્યોએ SoI સાથે મેમોરેન્ડમ ઑફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ (MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવાની જરૂર છે.
આ માહિતી કેન્દ્રીય પંચાયતી રાજ રાજ્યમંત્રી શ્રી કપિલ મોરેશ્વર પાટિલે આજે રાજ્યસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આપી હતી..
સમગ્ર દેશમાં અંદાજે 60 લાખ ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધીઓ, કામ કરનારાઓ અને પરંપરાગત સંસ્થાઓ સહિત ગ્રામીણ સ્થાનિક સંસ્થાઓના અન્ય હિતધારકો આ યોજનાના પ્રત્યક્ષ લાભાર્થીઓ રહેશે..
વર્ષ 2016-17 દરમિયાન તત્કાલિન નાણાં મંત્રીએ તેમના અંદાજપત્રના સંબોધન દરમિયાન પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ (PRI)ની સુશાસન ક્ષમતાઓના વિકાસ માટે રાષ્ટ્રીય ગ્રામ સ્વરાજ અભિયાન (RGSA) નામથી એક નવી ફરી માળખુ તૈયાર કરવામાં આવેલી યોજના શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની આર્થિક બાબતોની સમિતિએ આજે કેન્દ્ર દ્વારા પ્રાયોજિત સુધારવામાં આવેલી રાષ્ટ્રીય ગ્રામ સ્વરાજ અભિયાન (RGSA)ની યોજનાઓનો અમલ 01.04.2022 થી 31.03.2026 સુધીના સમયગાળા દરમિયાન (જે 15મા નાણાં પંચના સમયગાળાને અનુરૂપ છે) ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપી છે.
મૂલ્યાંકન અહેવાલમાં RGSA યોજના હેઠળ કરવામાં આવેલા હસ્તક્ષેપોની પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી અને PRIને વધુ મજબૂત કરવા માટે તેને હજુ પણ ચાલુ રાખવાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી.
રાજ્ય સરકાર તેમની પ્રાથમિકતાઓ અને જરૂરિયાત અનુસાર કેન્દ્ર સરકાર પાસેથી સહાય પ્રાપ્ત કરવા માટે તેમની વાર્ષિક કાર્ય યોજના તૈયાર કરશે.
આથી, 01.04.2022 થી 31.03.2026 (પંદરમા નાણાં પંચના સમયગાળાને અનુરૂપ) દરમિયાન સુધારેલ RGSAનો અમલ ચાલુ રાખવા માટેની દરખાસ્ત તૈયાર કરવામાં આવી હતી..
આ જાહેરાત અને નીતિ આયોગના નાયબ ચેરમેનની અધ્યક્ષતા હેઠળની સમિતિ દ્વારા કરવામાં આવેલી ભલામણોના અનુપાલનમાં, RGSAની કેન્દ્રિય પ્રાયોજિત યોજનાને કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળ દ્વારા 21.04.2018ના રોજ નાણાકીય વર્ષ 2018-19 થી 2021-22 સુધી (01.04.2018 થી 31.03.2022 સુધી) અમલમાં મૂકવા માટે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી..
વર્ષ 2021-22 દરમિયાન RGSAનું તૃતીય પક્ષ દ્વારા મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું હતું.
આથી, 01.04.2022 થી 31.03.2026 (પંદરમા નાણાં પંચના સમયગાળાને અનુરૂપ) દરમિયાન સુધારેલ RGSAનો અમલ ચાલુ રાખવા માટેની દરખાસ્ત તૈયાર કરવામાં આવી હતી.
આ યોજના હેઠળ દેશના તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આવરી લેવામાં આવશે અને તેમાં જ્યાં પંચાયતો અસ્તિત્વમાં ના હોય તેવા પાર્ટ IX સિવાયના વિસ્તારોની સ્થાનિક સરકારની સંસ્થાઓને પણ સમાવી લેવામાં આવશે..
કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકાર તેમની સંબંધિત ભૂમિકાઓ માટે મંજૂરી આપવામાં આવેલી પ્રવૃત્તિઓ પૂરી કરવા માટે યોગ્ય પગલાં લેશે.
આ ઉપરાંત, CB&T એ એક સતત પ્રક્રિયા છે, કારણ કે દર પાંચ વર્ષે પંચાયતના મોટાભાગના પ્રતિનિધિઓ નવા પ્રવેશકર્તા તરીકે ચૂંટાય છે, જે સ્થાનિક શાસનમાં તેમની ભૂમિકા નિભાવવા માટે જ્ઞાન, જાગૃતિ, વર્તણૂક અને કૌશલ્યોની દૃષ્ટિએ સક્ષમ હોય તે જરૂરી છે.
વર્ષ 2021-22 દરમિયાન RGSAનું તૃતીય પક્ષ દ્વારા મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું હતું.
આ યોજનાઓમાં કુલ રૂપિયા 5911 કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવશે જેમાંથી કેન્દ્રનો હિસ્સો રૂપિયા 3700 કરોડ અને રાજ્યોનો હિસ્સો રૂપિયા 2211 કરોડ રહેશે..
જો યોજના પહેલાંથી ચાલી રહી હોય તો, તેની અને તેમાં થયેલી પ્રગતીની વિગતો: જો યોજના પહેલાંથી ચાલી રહી હોય તો, તેની અને તેમાં થયેલી પ્રગતીની વિગતો :.
રોજગારી સર્જનની સંભાવનાઓ સહિત મુખ્ય અસરો: રોજગારી સર્જનની સંભાવનાઓ સહિત મુખ્ય અસરો :.
આથી, તેમના આવશ્યક કાર્યોને કાર્યદક્ષ અને અસરકારક રીતે નિભાવવા માટે તેમને સુસજ્જ કરવાના ઉદ્દેશથી તેમને મૂળભૂત અભિગમ અને રિફ્રેશર તાલીમ આપવામાં આવે તે અનિવાર્ય જરૂરિયાત છે.
પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ (PRI)ની સુશાસન ક્ષમતાઓ વિકસાવવા માટે આ મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
રાષ્ટ્રીય પંચાયતી રાજ દિવસની ઉજવણીનો ઉદ્દેશ્ય પંચાયતો અને ગ્રામ સભાઓ વિશે તેમની ભૂમિકાઓ જવાબદારીઓ સિદ્ધિઓ ચિંતાઓ ઠરાવો વગેરે વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે..
આ અવસર પર દર વર્ષે પંચાયતી રાજ મંત્રાલય શ્રેષ્ઠ કામગીરી કરનાર પંચાયતો/રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને પંચાયતોના પ્રમોશન હેઠળ સેવાઓમાં સુધારો કરવા અને જાહેર હિતની ડિલિવરી માટેના સારા કાર્યોને માન્યતા આપીને પુરસ્કાર આપે છે..
તે દેશમાં પંચાયતી રાજ પ્રણાલીને બંધારણીય દરજ્જાની પ્રાપ્તિની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે.
સંશોધિત રાષ્ટ્રીય પંચાયત પુરસ્કાર પ્રણાલી વિશે વિગતવાર માહિતી પર ઉપલબ્ધ છે..
તેમણે કહ્યું કે પંચાયતોમાં સ્થાનિકીકરણ અને સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સની સિદ્ધિની ગતિને વેગ આપવા માટે રાષ્ટ્રીય પંચાયત પુરસ્કારોના ફોર્મેટ અને શ્રેણીઓમાં નોંધપાત્ર સુધારો કરવામાં આવ્યો છે અને બહુ-સ્તરીય સ્પર્ધા યોજવા માટે તેઓ સ્થાનિકીકરણના નવ થીમ સાથે રજૂ કરવામાં આવ્યા છે.
તે દેશભરના પંચાયત પ્રતિનિધિઓ સાથે સીધો સંવાદ કરવાની તક આપે છે તેમજ પંચાયતોને તેમની સિદ્ધિઓને ઓળખવા માટે સશક્તિકરણ અને પ્રેરિત કરવાની તક આપે છે.
સુધારેલા રાષ્ટ્રીય પંચાયત પુરસ્કારો માટે અરજીઓ આમંત્રિત કરવાની પ્રક્રિયા સપ્ટેમ્બર 10 2022 થી શરૂ થશે.
પંચાયતી રાજના કેન્દ્રીય મંત્રીએ તેમના પત્રમાં જણાવ્યું છે કે રાષ્ટ્રીય પંચાયત પુરસ્કારોના ફોર્મેટ પ્રક્રિયાઓ અને શ્રેણીઓમાં વ્યાપકપણે સુધારો કરવામાં આવ્યો છે જેથી ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સ્થાનિકીકરણ અને બ્લોક્સ જિલ્લાઓ રાજ્યો અને પ્રદેશોમાં ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો ( ની સિદ્ધિ જેવા ક્ષેત્રોનો સમાવેશ થાય.
કેન્દ્રીય ગ્રામીણ વિકાસ અને પંચાયતી રાજ મંત્રી શ્રી ગિરિરાજ સિંહે સરપંચો/ગ્રામ્ય પ્રધાનોને પત્ર લખીને નવા રાષ્ટ્રીય પંચાયત પુરસ્કારો માટેની પસંદગી પ્રક્રિયામાં તમામ ગ્રામ પંચાયતોની ભાગીદારીની ખાતરી કરવા વિનંતી કરી છે.
રાષ્ટ્રીય સ્તરે શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરતી પંચાયતોને માન્યતા સન્માન અને પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ..
આ વિષયો છે- ( ગરીબી મુક્ત અને સુધારેલ આજીવિકા ગામ ( સ્વસ્થ ગામ ( બાળ મૈત્રીપૂર્ણ ગામ ( પર્યાપ્ત પાણીનું ગામ ( સ્વચ્છ અને હરિયાળું ગામ ( ગામમાં સ્વ-સહાયક માળખાકીય સુવિધાઓ ( સામાજિક રીતે સુરક્ષિત અને સામાજિક રીતે ન્યાય આધારિત ગામ ( સુશાસન ધરાવતું ગામ ( મહિલા મૈત્રીપૂર્ણ પંચાયત (પહેલાં આને ગામડાથી જનરેટેડ ડેવલપમેન્ટ કહેવાતું).
રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને રાષ્ટ્રીય પંચાયતી રાજ દિવસને યોગ્ય રીતે ઉજવવા વિનંતી કરવામાં આવી છે અને પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓ/ગ્રામીણ સ્થાનિક સંસ્થાઓને સમગ્ર સમાજના દૃષ્ટિકોણથી રાષ્ટ્રીય પંચાયતી રાજ દિવસની ઉજવણી કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે જેથી શક્ય મહત્તમ જનભાગીદારી થઈ શકે..
રાષ્ટ્રીય પંચાયતી રાજ દિવસ ( દર વર્ષે 24 એપ્રિલે પંચાયતી રાજ મંત્રાલય દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ઝુંબેશ શરૂ થઈ તેના છ મહિના બાદ પણ આરોગ્ય કર્મચારીઓ અને કોરોના યોદ્ધાઓમાં નોંધપાત્ર સંખ્યામાં વેક્સિનેશન થયું નથી તે ચિંતાજનક બાબત છે .
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે વિવિધ રાજ્યોએ આ મામલે વધુ સક્રિય બનવાની જરૂર છે ..
તેમણે કોવિડ સામે યોગ્ય વર્તાવની સતત ખાતરી સુનિશ્ચિત કરવાની જરૂરિયાત અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી .
હાલના તબક્કે કોરોનાના કેસો ઘટી રહ્યા છે તેમ છતાં ભવિષ્યમાં કોરોનાના કેસમાં વધારો થાય તો તેને પહોંચી વળવા માટે દવાઓના જથ્થાનો સંગ્રહ કરવા માટે રાજ્યોને સૂચિત કરવામાં આવ્યા છે .
એવી પણ માહિતી આપવામાં આવી હતી કે મહામારી દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીએ વિવિધ રાજ્યના મુખ્યમંત્રીઓ સાથે 20 બેઠક યોજી હતી જ્યારે કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રીએ રાજ્યો સાથે 29 બેઠક યોજી હતી .
કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયઉત્કર - પૂર્વના રાજ્યો તથા કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાં આ દવાઓની ઉપલબ્ધતા તથા ફાળવણી માટે સવલત કરી આપશે ..
ભારતમાં પહેલી મેથી 19 મી જુલાઈ દરમિયાન શહેરી વિસ્તારમાં 12.3 કરોડ (42 ટકા ) વેક્સિનેશન ડોઝ અને ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં 17.11 કરોડ (58 ટકા ) નાગરિકોને વેક્સિનેશનના ડોઝ અપાઈ ચૂક્યા છે .
રેમડેસિવીર સાઇટની સંખ્યા માર્ચમાં 22 હતીજે જૂનમાં 62 કરવાની સીડીસીએસઓએ મંજૂરી આપી હતી જેને કારણે પ્રતિમાસ તેની ઉત્પાદન ક્ષમતા 38 લાખથી વધીને 122 લાખ વાયલની થઈ ગઈ છે .
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે છેલ્લા 100 વર્ષમાં માનવજાતે આ પ્રકારની મહામારી જોઈ નથી ..
સમગ્ર મહામારી દરમિયાન ભારતે તેની દવાઓની ઉપલબ્ધતામાં સતત વધારો કર્યો છે .
પ્રધાનમંત્રીએ ગૃહના નેતાઓને ભારતમાં વેક્સિનેશન કાર્યક્રમની ગતિ અંગે પણ માહિતગાર કર્યા હતા અને કેવી રીતે અંદાજે 85 દિવસમાં દસ કરોડ નાગરિકોને રસી અપાઈ અને આ આંક છેલ્લે 24 દિવસમાં દસ કરોડ રસીકરણ સુધી પહોંચ્યો તે અંગે પણ માહિતી આપી હતી .
અન્ય દેશોની સરખામણીએ ભારતમાં સૌથી મોટી સંખ્યામાં વેક્સિનેશનના ડોઝ (41.2 કરોડ ) આપવામાં આવ્યા છે .
આ રોગ સામે પોતાના ખુદના અનુભવો વિશે પણ નેતાઓએ ચર્ચા કરી હતી .
પ્રધાનમંત્રીએ અન્ય દેશોની વર્તમાન પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખતા ભારતે સાવચેત રહેવાની જરૂર છે તે બાબત પર પણ ભાર મૂક્યો હતો .
પ્રધાનમંત્રીએ ઉમેર્યું હતું કે પરિવર્તન આ રોગને વધુ અનપેક્ષિત બનાવે છે અને તેથી જ આપણે તમામે આ રોગ સામે એકત્રિત થઈને લડત આપવાની જરૂર છે .
પ્રધાનમંત્રીએ તમામ નેતાઓનો આ બેઠકમાં હાજરી આપવા બદલ તથા વ્યવહારુ સલાહ સૂચન આપવા બદલ આભાર માન્યો હતો અને ઉમેર્યું હતું કે કોરોના સામેની લડત માટે નીતિ ઘડવામાં દેશના વિવિધ ભાગોમાંથી આવેલા સૂચનો અત્યંત મદદરૂપ થયા હતા ..
પ્રધાનમંત્રીએ સમગ્ર દેશના પ્રત્યેક જિલ્લામાં જેલની સાથે એક ઓક્સિજન પ્લાન્ટ સુનિશ્ચિત કરવાની પ્રયાસ હાથ ધરાયા હોવાની પણ ચર્ચા કરી હતી ..
જેમ કે 45 વર્ષથી વધુ વયના લોકો જેઓ ભારતમાં કોરોના સંબંધિત રોગોમાં 80 ટકાથી વધુ અસરગ્રસ્ત રહ્યા છે ..
આ જ સમયગાળામાં 21.75 કરોડ પુરુષ (53 ટકા ) અને 18.94 કરોડ મહિલા (47 ટકા ) તથા 72,834 અન્ય જાતિના લોકો વેક્સિનના ડોઝ લઈ ચૂક્યા છે .
વિવિધ રાજકીય આગેવાનોએ તેમની સમક્ષ રજૂ કરાયેલા માહિતીપ્રદ પ્રેઝન્ટેશનને પણ સર્વાનુમતે વધાવી લીધું હતું .
તેમણે નેતાઓને એવી પણ માહિતી આપી હતી કે સમગ્ર દેશમાં દિવસને અંતે વેક્સિનના ડોઝનો આંક સરેરાશ 1.5 કરોડનો રહે છે ..
કેન્દ્રીય કેબિનેટ સચિવે માહિતી આપી હતી કે રાજ્યના મુખ્ય સચિવાલયે 33 વખત અને 33 રાજ્ય અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાં કોવિડ - 19 મેનેજમેન્ટ માટે 166 કેન્દ્રીય ટુકડી તૈનાત કરવામાં આવી છે ..
આ માટે આરોગ્ય મંત્રાલય દ્વારા કમસે કમ આઠ દવાઓ નિયત કરવામાં આવી છે .
આ જ રીતે લિપોસોમોલ એમફોટેરિસીનની આયાતને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું જેથી ફાળવણીનો ઉત્તરોત્તર દર અગાઉ માત્ર 45,050 હતો જે વધીને 14.81 લાખ થઈ ગયો છે .
અન્ય દેશમાં અમેરિકામાં 33.8 કરોડ , બ્રાઝિલમાં 12.4 કરોડ , જર્મનીમાં 8.6 કરોડ , બ્રિટનમાં 8.3 કરોડ ડોઝ આપવામાં આવ્યા છે .
વૈજ્ઞાનિક અને રોગચાળા અંગેના પુરાવાના આધારે અને શ્રેષ્ઠ વૈશ્વિક પ્રયાસોને આધારે વેક્સિનેશનમાં આવરી લેવા માટેના તમામ તબક્કામાં દેશમાં કોવિડ -19 વેક્સિનના ઉત્પાદન અને ઉપલબ્ધતા એક નવું અગ્રતા જૂથ રચવામાં આવ્યું હતું .
પ્રધાનમંત્રીએ આ મહામારીમાં કોવીન અને આરોગ્ય સેતુના રૂપમાં ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવાના ભારતના વિરલ અનુભવ અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી ..
પરિક્ષણ , ટ્રેક , સારવાર , રસીકરણ અને કોવિડ સંબંધિત યોગ્ય વર્તણૂંક અંગેના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતો કોરોના સામેની લડતમાં ભારત કેટલી હદે અગ્રેસર છે તે પુરવાર કરે છે ..
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પ્રજાને અગવડ પડે નહીં તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે જિલ્લા સ્તરે વેક્સિનેશન ઝુંબેશમાં યોગ્ય રીતે આયોજન કરવાની જરૂરિયાત પર પણ પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો હતો .
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે મહામારી એ રાજકીય બાબત હોવી જોઈએ નહીં અને તે સમગ્ર માનવજાત માટે ચિંતાનો વિષય હોવી જોઇએ .
માત્ર પાંચ જ રાજ્યમાં કોરોના પોઝિટિવનો દર 10% થી વધારે છે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ સંસદના બંને ગૃહના તમામ રાજકીય પક્ષોના ફ્લોરના નેતાઓ સાથે મંત્રણા હાથ ધરી હતી અને તેમને ભારતમાં કવિડ - 19 સામેની રણનીતિ તથા મહામારી સામે જાહેર આરોગ્યના પ્રતિસાદ અંગે માહિતગાર કર્યા હતા ..
તેમણે માહિતી આપી હતી કે હાલના તબક્કે માત્ર આઠ રાજ્યમાં કોરોનાના દસ હજારથી વધારે કેસ છે જેમાં સૌથી વધુ કેસ મહારાષ્ટ્ર અને કેરળમાં છે .
ભૂતપૂર્વ પ્રધાનમંત્રી એચડી દેવેગૌડાએ આ મહામારીમાં પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ સતત સમીક્ષા કરતા રહ્યા તથા અથાગપણે કાર્ય કરતા રહે તે બાબતની પ્રશંસા કરી હતી .
જેમાં એનોક્સાપેરિન , મેથિલ પ્રેડનીસોલોન , ડેક્સામેથાસોન , રેમડેસિવીર , ટોક્સિલિઝુમેબ ( કોવિડી -19 ની સારવાર માટે ), એમ્ફોટેરેસિન બી ડેઓક્સિકોલેટ , પોસાકોનાઝોલે ( કોવિડ સંબંધિત મ્યુકોમાયકોસિસ માટે ), ઇન્ટ્રાવેનસ ઇમ્યુનોગ્લોબ્યુલિન ( IVIG) ( બાળકોમાં કોરોનામાંથી સાજા થયા બાદના લક્ષણો એટલે કે મલ્ટિસિસ્ટમ ઇન્ફલેમેટરી સિન્ડ્રોમ ( MIS-C) IS-C) નો સમાવેશ થાય છે .
તેમણે વિવિધ રાજ્યોની પરિસ્થિતિનું વર્ણન કર્યું હતું અને તેમના રાજ્યોમાં વેક્સિનેશન ઝુંબેશની પ્રગતિ અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી .
આરોગ્ય સચિવ શ્રી રાજેશ ભુષણે આ પ્રસંગે વિગતવાર પ્રેઝન્ટેશન રજૂ કર્યું હતું .
આ મહામારી દરમિયાન તેમના સતત પ્રયાસો બદલ વિવિધ રાજકીય પક્ષના નેતાઓએ પણ પ્રધાનમંત્રીની પ્રશંસા કરી હતી .
I- સંસદના બંને ગૃહોમાં પસાર થયેલા 22 વિધયેકો I- સંસદના બંને ગૃહોમાં પસાર થયેલા 22 વિધયેકો.
આંતર જળમાર્ગીય જહાજ વિધેયક , 2021 આંતરિક જળમાર્ગો અને દેશની અંદર નૌકા પરિવહન સંબંધિત કાયદાના અમલીકરણમાં એકરૂપતા લાવવા , નૌકા પરિવહનની સલામતી , જીવન અને માલસામાનને સુરક્ષા પૂરી પાડવા અને આંતર જળમાર્ગીય જહાજોના ઉપયોગ અથવા નૌકા પરિવહનના ઉપયોગના કારણે સર્જાઇ શકતા પ્રદૂષણને અટકાવવા , આંતર જળમાર્ગીય પરિવહનના વહીવટમાં પારદર્શિતા અને ઉત્તરદાયિત્વ સુનિશ્ચિત કરવા , આંતર જળમાર્ગીય જહાજો , તેમના બાંધકામ , સરવે , નોંધણી , નાવિકો , નૌકા પરિવહનને નિયંત્રિત કરતી પ્રક્રિયાઓ મજબૂત બનાવવા આંતરિક જળમાર્ગો દ્વારા કરકરસરયુક્ત અને સલામત પરિવહનને પ્રોત્સાહન આપે છે ..
એવો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે કે, જો બેંક હંગામી ધોરણે તેના પર લાગુ કરવામાં આવેલા મોરેટોરિયમ જેવા પ્રતિબંધોના કારણે તેમની જવાબદારીઓ પરિપૂર્ણ કરવા માટે સમર્થ ના હોય તો પણ, થાપણદારો નિગમ દ્વારા કરવામાં આવતી વચગાળાની ચુકવણી દ્વારા થાપણ વીમાની મર્યાદા સુધી તેમની થાપણોનો ઍક્સેસ મેળવી શકે છે..
કાર્યકારી મૂડીની ઉપલબ્ધતામાં વધારો થવાતી સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગ ક્ષેત્રોનો વિકાસ થઇ શકશે અને તેના કારણે દેશમાં રોજગારીને પણ વેગ પ્રાપ્ત થશે.
આ ગૃહ, ગયા વર્ષે નિયમોનું પુસ્તક ફાડવાથી માંડીને સૌથી ખરાબ બિન-સંસદીય વર્તનોમાં વિપક્ષની સામેલગીરીનું સાક્ષી બન્યું છે.
ગૃહમાં તમામ પ્રકારે અંધાધૂંધી અને વિક્ષેપો ઉભા કરવામાં આવ્યા હોવા છતાં, રાજ્યસભામાં 19 વિધેયક ( OBC અનામત પર બંધારણીય સુધારો પણ પસાર કરવામાં આવ્યો તે સહિત ) પસાર કરવામાં આવ્યા છે, જે તમામ વિધેયકો રાષ્ટ્રહિતમાં છે અને તેનાથી ગરીબોને ફાયદો થશે.
બંધારણ (એકસો સત્તાવિસમો સુધારો) વિધેયક, 2021 પૂરતા પ્રમાણમાં સ્પષ્ટતા કરવા માંગે છે કે, રાજ્ય સરકાર અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો તેમની પોતાની સામાજિક અને શૈક્ષણિક રીતે પછાત વર્ગોની યાદી તૈયાર કરવા અને જાળવવા માટે સત્તા ધરાવે છે.
બંધારણ ( અનુસૂચિત જનજાતિ ) આદેશ ( સુધારો ) વિધેયક , 2021 અરૂણાચલ પ્રદેશ રાજ્યના સંબંધમાં અનુસૂચિત જનજાતિની યાદીમાં સુધારો કરે છે ..
મર્યાદિત ઉત્તરદાયિત્વ ભાગીદારી (સુધારા) વિધેયક 2021, કેટલાક ગુનાઓને નાગરિક નાદારીઓમાં રૂપાંતરિત કરે છે અને આવા ગુનાઓ માટે સજાની પ્રકૃતિમાં ફેરફાર કરે છે.
વિપક્ષના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવેલી ગેરવર્તણુક ભારતના સંસદીય ઇતિહાસમાં ખૂબ શરમજનક નિંદનીય છે.
તેઓ રાષ્ટ્રીય ખંડન માટે વિપક્ષની એકતાને વધુ મજબૂત કરવા માંગતા હતા.
વિક્ષેપો/ સભા મોકુફી (11 ઑગસ્ટ સુધી)ના કારણે ગૃહનો 76 કલાક 26 મિનિટનો સમય વેડફાયો છે જે રાજ્યસભામાં 231મા સત્રથી અત્યાર સુધીમાં દૈનિક ધોરણે સૌથી વધારે સરેરાશ સમયનો વેડફાટ છે.
નૌકા પરિવહન માટે સમુદ્રી સહાયતા વિધેયક , 2021 , તાલીમ અને નૌકા પરિવહનમાં કાર્યચાલનની મદદ માટે પ્રમાણપત્ર , તેના ઐતિહાસિક , શૈક્ષણિક અને સાંસ્કૃતિક મૂલ્યોના વિકાસ , ભારત જેની સાથે પક્ષકાર હોય તેવી સમુદ્રી સંધીઓ અને આંતરરાષ્ટ્રીય કરારો અંતર્ગત તેની જવાબદારીઓનું અનુપાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારતમાં નૌકા પરિવહનના વિકાસ , સારસંભાળ અને સંચાલનની મદદ પૂરી પાડે છે ..
આ બાબત સંસદમાં કાયદાકીય એજન્ડા ચલાવવાની સરકારની પ્રતિબદ્ધતા, ઉત્પાદકતા અને સામર્થ્યનું પ્રતિબિંબ પૂરું પાડે છે, જેનો ઉદ્દેશ દેશના નાગરિકોની મહત્વાકાંક્ષાઓ પૂરી કરવાનો છે.
ઘણી દુર્ભાગ્યની વાત તો એ છે કે, વિપક્ષના સાંસદોએ આટલું કર્યા પછી તેમના કૃત્યો બદલ માફી પણ નથી માંગી.
17મી લોકસભાના 6ઠ્ઠા સત્ર અને રાજ્યસભાના 254માં સત્ર (ચોમાસુ સત્ર, 2021) દરમિયાન હાથ ધરાયેલી કાયદાકીય કામગીરી (ચોમાસુ સત્ર, 2021) 17 મી લોકસભાના 6 ઠ્ઠા સત્ર અને રાજ્યસભાના 254 માં સત્ર ( ચોમાસુ સત્ર , 2021) દરમિયાન હાથ ધરાયેલી કાયદાકીય કામગીરી (ચોમાસુ સત્ર, 2021).
વિપક્ષના કેટલાક સભ્યોએ ગર્ભગૃહ કે જ્યાં મુખ્યત્વે ગૃહના મધ્યે ટેબલ રાખવામાં આવ્યું છે ત્યાં ચડી જઇને નિયમોની પુસ્તિકા ફાડીને સભાધ્યક્ષ સમક્ષ ફેંકીને ગૃહની પવિત્રતાને અપવિત્ર કરી દીધી છે.
મંત્રીઓએ ટાંક્યું હતું કે, વિપક્ષે જાહેરમાં કહ્યું છે કે, સંસદનું સત્ર ધોવાઇ જવું જોઇએ.
ભારતીય હવાઇમથક આર્થિક નિયમન સત્તામંડળ (સુધારા) વિધેયક, 2021 "મહત્ત્વપૂર્ણ હવાઇમથક"ની વ્યાખ્યા સુધારવાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કરે છે જેથી હવાઇમથકોના સમૂહ માટે પણ પ્રશુલ્ક નિર્ધારણનો તેનો વ્યાપ વિસ્તારી શકાય, જે નાના હવાઇમથકોના વિકાસને પ્રોત્સાહિત કરશે.
શ્રી પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે, વિપક્ષે આખા સત્ર દરમિયાન ખરાબ વર્તન કર્યું છે કારણ કે તેઓ પહેલાંથી જ નહોતા ઇચ્છતા કે જાહેર કલ્યાણના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થાય.
તેમજ, UPAના શાસનકાળ દરમિયાન ગૃહમાં કોલાહલ વચ્ચે સંખ્યાબંધ વિધેયકો પસાર કરી દેવામાં આવ્યા હતા ત્યારે ચર્ચા વગર વિધેયકો પસાર કરવાની ચિંતા ક્યાં જતી રહી હતી? 2006 થી 2014 દરમિયાન, યુનાઇટેડ પ્રોગ્રેસિવ અલાયન્સ (UPA 1 અને 2)ની સરકારે 18 વિધેયકો ચર્ચા વગર ધડાધડ પસાર કરી દીધા હતા..
કાર્યકારી મૂડીની ઉપલબ્ધતામાં વધારો થવાતી સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગ ક્ષેત્રોનો વિકાસ થઇ શકશે અને તેના કારણે દેશમાં રોજગારીને પણ વેગ પ્રાપ્ત થશે..
જોકે, વારંવાર કરવામાં આવેલી અપીલો તેમના બહેરા કાને અથડાઇને પાછી ફરી હતી અને ત્યાં સુધી કે, તેમણે આદરણીય મંત્રીશ્રીના હાથમાંથી કાગળો આંચકી લીધા હતા અને ફાડી નાખ્યા હતા.
શોરબકોર કરવાથી શરૂઆત કરીને તેઓ સંસદીય પ્રક્રિયામાં ખલેલ પાડવા માટે હિંસક બની ગયા હતા અને બેફામ વર્તન કરવા લાગ્યા હતા.
કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી ( સુધારા ) વિધેયક , 2021 કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી અધિનિયમ , 2009 માં સુધારો કરવાનો હેતુ ધરાવે છે અને સાથે સાથે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ લદ્દાખમાં " સિંધુ કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી " નામની યુનિવર્સિટીની સ્થાપનાની જોગવાઇ કરે છે ..
નૌકા પરિવહન માટે સમુદ્રી સહાયતા વિધેયક, 2021, તાલીમ અને નૌકા પરિવહનમાં કાર્યચાલનની મદદ માટે પ્રમાણપત્ર, તેના ઐતિહાસિક, શૈક્ષણિક અને સાંસ્કૃતિક મૂલ્યોના વિકાસ, ભારત જેની સાથે પક્ષકાર હોય તેવી સમુદ્રી સંધીઓ અને આંતરરાષ્ટ્રીય કરારો અંતર્ગત તેની જવાબદારીઓનું અનુપાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારતમાં નૌકા પરિવહનના વિકાસ, સારસંભાળ અને સંચાલનની મદદ પૂરી પાડે છે.
કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી (સુધારા) વિધેયક, 2021 કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી અધિનિયમ, 2009માં સુધારો કરવાનો હેતુ ધરાવે છે અને સાથે સાથે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ લદ્દાખમાં "સિંધુ કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટી" નામની યુનિવર્સિટીની સ્થાપનાની જોગવાઇ કરે છે.
બંધારણ (અનુસૂચિત જનજાતિ) આદેશ (સુધારો) વિધેયક, 2021 અરૂણાચલ પ્રદેશ રાજ્યના સંબંધમાં અનુસૂચિત જનજાતિની યાદીમાં સુધારો કરે છે.
ભારતીય હવાઇમથક આર્થિક નિયમન સત્તામંડળ ( સુધારા ) વિધેયક , 2021 " મહત્ત્વપૂર્ણ હવાઇમથક " ની વ્યાખ્યા સુધારવાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કરે છે જેથી હવાઇમથકોના સમૂહ માટે પણ પ્રશુલ્ક નિર્ધારણનો તેનો વ્યાપ વિસ્તારી શકાય , જે નાના હવાઇમથકોના વિકાસને પ્રોત્સાહિત કરશે ..
વિપક્ષના સાંસદો ( MP ) દ્વારા સંસદમાં કરવામાં આવતા નિંદનીય કૃત્યો હવે સામાન્ય બની ગયા છે.
આ વિધેયકોને કથિત સમયગાળો સમાપ્ત થાય ત્યારે બંધારણની કલમ 109ની કલમ (5) અંતર્ગત બંને ગૃહોમાં પસાર કર્યા હોવાનું માની લેવામાં આવશે, જેને લોકસભામાં પસાર કરવામાં આવ્યા હતા..
રાષ્ટ્રીય ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી ઉદ્યમિતા અને સંચાલન સંસ્થા વિધેયક, 2021 ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી, ઉદ્યમિતા અને સંચાલનની કેટલીક સંસ્થાઓને રાષ્ટ્રીય મહત્ત્વની સંસ્થાઓ જાહેર કરે છે અને ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી, ઉદ્યમિતા અને સંચાલનમાં સૂચનાઓ અને સંશોધનની જોગવાઇ કરે છે.
વિપક્ષના સાંસદો (MP) દ્વારા સંસદમાં કરવામાં આવતા નિંદનીય કૃત્યો હવે સામાન્ય બની ગયા છે.
બંધારણ ( એકસો સત્તાવિસમો સુધારો ) વિધેયક , 2021 પૂરતા પ્રમાણમાં સ્પષ્ટતા કરવા માંગે છે કે , રાજ્ય સરકાર અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો તેમની પોતાની સામાજિક અને શૈક્ષણિક રીતે પછાત વર્ગોની યાદી તૈયાર કરવા અને જાળવવા માટે સત્તા ધરાવે છે ..
તે નાના LLPનો બચાવ પણ કરે છે, ચોક્કસ ન્યાયિક અધિકારીઓની નિયુક્તિઓ પ્રદાન કરે છે અને વિશેષ અદાલતો સ્થાપિત કરવાની જોગવાઇ પણ પૂરી પાડે છે.
તેમજ, UPAના શાસનકાળ દરમિયાન ગૃહમાં કોલાહલ વચ્ચે સંખ્યાબંધ વિધેયકો પસાર કરી દેવામાં આવ્યા હતા ત્યારે ચર્ચા વગર વિધેયકો પસાર કરવાની ચિંતા ક્યાં જતી રહી હતી? 2006 થી 2014 દરમિયાન, યુનાઇટેડ પ્રોગ્રેસિવ અલાયન્સ (UPA 1 અને 2)ની સરકારે 18 વિધેયકો ચર્ચા વગર ધડાધડ પસાર કરી દીધા હતા.
ફેક્ટરિંગ નિયમન (સુધારા) વિધેયક, 2021 , જે સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગોને મદદ કરવા માટે, ખાસ કરીને ટ્રેડ રિસિવેબલ ડિસ્કાઉન્ટિંગ સિસ્ટમ મારફતે ક્રેડિટ સુવિધા મેળવવા માટે વધારાના સ્થળો પૂરા પાડીને મદદરૂપ થવા માટે છે.
આ સત્ર દરમિયાન આ કૃત્યો અપવાદરૂપ નહોતા પરંતુ તેમના આવા કૃત્યો તો ચાલુ જ રહે છે.
પત્રકાર પરિષદમાં કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પીયૂષ ગોયલ, શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન, શ્રી મુખ્તાર અબ્બાસ નકવી, શ્રી પ્રહલાદ જોશી, શ્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવ, શ્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુર, શ્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ અને શ્રી વી.
ફેક્ટરિંગ નિયમન (સુધારા) વિધેયક, 2021, જે સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગોને મદદ કરવા માટે, ખાસ કરીને ટ્રેડ રિસિવેબલ ડિસ્કાઉન્ટિંગ સિસ્ટમ મારફતે ક્રેડિટ સુવિધા મેળવવા માટે વધારાના સ્થળો પૂરા પાડીને મદદરૂપ થવા માટે છે.
કરવેરા કાયદા (સુધારા) વિધેયક, 2021 એવી જોગવાઇ પૂરી પાડે છે કે, કોઇપણ ભારતીય અસ્કયામતના પરોક્ષ હસ્તાંતરણ માટે જો 28 મે 2012 અથવા તે પહેલાં ટ્રાન્ઝેક્શન હાથ ધરવામાં આવ્યું હોય તો તેના માટે કથિત પૂર્વવર્તી સુધારાના આધારે કોઇપણ કરવેરાની માંગણી કરવામાં આવશે નહીં..
OBC, કામદારો, ઉદ્યોગ સાહસિકો અને આપણા સમાજના તમામ વર્ગોને તેનાથી લાભ થશે.
આ વિધેયક ઉમેરે છે કે , ગંભીર ગુનાઓમાં તે ગુનાઓનો પણ સમાવેશ થશે જેના માટે કેદની મહત્તમ સજા સાત વર્ષ કરતાં વધારે હોય અને લઘુતમ સજા નિર્ધારિત કરેલ ન હોય અથવા સાત વર્ષથી ઓછી છે ..
આ વિધેયક ઉમેરે છે કે, ગંભીર ગુનાઓમાં તે ગુનાઓનો પણ સમાવેશ થશે જેના માટે કેદની મહત્તમ સજા સાત વર્ષ કરતાં વધારે હોય અને લઘુતમ સજા નિર્ધારિત કરેલ ન હોય અથવા સાત વર્ષથી ઓછી છે.
બાળ ન્યાય ( બાળકોની સંભાળ અને સુરક્ષા ) સુધારા વિધેયક , 2021 જોગવાઇ કરે છે કે , અદાલતના બદલે જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ ( અધિક જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ સહિત ) દત્તક સંબંધિત આદેશો બહાર પાડશે .
2014થી અત્યાર સુધીમાં સંસદના સત્રમાં સૌથી વધારે પ્રમાણમાં વિક્ષેપો ઉભા કરવામાં આવ્યા હોવા છતાં, આ સત્ર દરમિયાન રાજ્યસભામાં 2014થી અત્યાર સુધીમાં બીજા ક્રમે સૌથી વધારે વિધેયકો (દરરોજ સરેરાશ 1.1 વિધેયક પસાર કરવામાં આવ્યું) પસાર કરવામાં આવ્યા છે.
સામાન્ય વીમા વ્યવસાય (રાષ્ટ્રીયકરણ) સુધારા વિધેયક 2021, જાહેર ક્ષેત્રની વીમા કંપનીઓમાં મોટાપાયે ખાનગી કંપનીઓની ભાગીદારી પૂરી પાડે છે અને તે વીમા પ્રવેશ અને સામાજિક સુરક્ષામાં વધારો કરવા માટે અને પોલિસીધારકોના હિતોની બહેતર સુરક્ષા માટે અને અર્થતંત્રની ઝડપી વૃદ્ધિમાં યોગદાન આપવા માટે છે..
વિપક્ષ દ્વારા કરવામાં આવેલું આ વર્તન આ સંસ્થાના માન-સન્માન પર કરવામાં આવેલો પ્રહાર છે અને તેનાથી મહાસચિવને ગંભીર ઇજા પહોંચી છે.
સરકારે સફળતાપૂર્વક આ સત્ર દરમિયાન સરકારે કરવાનું હોય તે કામ કર્યું છે.
આવું વર્તન આપણા ગૃહમાં અગાઉ ક્યારેય કરવામાં આવ્યું નથી અને વિપક્ષે ગૃહની ગરિમા અને પ્રતિષ્ઠાને ખૂબ જ ગંભીર પ્રમાણમાં ખંડિત કરી છે.
ગૃહમાં તમામ પ્રકારે અંધાધૂંધી અને વિક્ષેપો ઉભા કરવામાં આવ્યા હોવા છતાં, રાજ્યસભામાં 19 વિધેયક (OBC અનામત પર બંધારણીય સુધારો પણ પસાર કરવામાં આવ્યો તે સહિત) પસાર કરવામાં આવ્યા છે, જે તમામ વિધેયકો રાષ્ટ્રહિતમાં છે અને તેનાથી ગરીબોને ફાયદો થશે.
આજે દિલ્હીમાં યોજવામાં આવેલી પત્રકાર પરિષદમાં આ વાત કહેવામાં આવી હતી.
સંસદમાં આ ટેબલ પર ઉભા રહેલા સભ્ય માત્ર ટેબલ પર ઉભા રહેલા સાંસદ નહોતા પરંતુ તેમણે આ કૃત્ય આચરીને સંસદની નૈતિકતાનું પણ નિકંદન કરી નાખ્યું છે.
રાષ્ટ્રીય ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી ઉદ્યમિતા અને સંચાલન સંસ્થા વિધેયક , 2021 ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી , ઉદ્યમિતા અને સંચાલનની કેટલીક સંસ્થાઓને રાષ્ટ્રીય મહત્ત્વની સંસ્થાઓ જાહેર કરે છે અને ખાદ્યાન્ન ટેકનોલોજી , ઉદ્યમિતા અને સંચાલનમાં સૂચનાઓ અને સંશોધનની જોગવાઇ કરે છે ..
જોકે, તેમણે જ સંસદમાં ચર્ચા કરવાનો ઇનકાર કરી દીધો હોવાથી બીજો કોઇ વિકલ્પ રહ્યો જ નહોતો.
બાળ ન્યાય (બાળકોની સંભાળ અને સુરક્ષા) સુધારા વિધેયક, 2021 જોગવાઇ કરે છે કે, અદાલતના બદલે જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ (અધિક જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ સહિત) દત્તક સંબંધિત આદેશો બહાર પાડશે.
પત્રકાર પરિષદમાં કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પીયૂષ ગોયલ , શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન , શ્રી મુખ્તાર અબ્બાસ નકવી , શ્રી પ્રહલાદ જોશી , શ્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવ , શ્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુર , શ્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ અને શ્રી વી.
ખરેખર તો, સરકારે તેમને કેટલીય વખત ચર્ચા કરવાની રજૂઆત કરી હતી.
થાપણ વીમો અને ક્રેડિટ ગેરેન્ટી નિગમ (સુધારા) વિધેયક 2021, જ્યારે બેંકો પર પ્રતિબંધો મૂકવામાં આવ્યા હોય તેવા સમયમાં પણ થાપણદારોને તેમના પોતાના નાણાંનો સરળ અને સમય મર્યાદામાં ઍક્સેસ પૂરો પાડે છે.
વિપક્ષ દ્વારા કરવામાં આવેલા આ શરમજનક અને ખેલલ પહોંચાડનારા કૃત્ય બદલ તેમના વિરુદ્ધ આકરાં પગલાં લેવા જોઇએ.
આંતર જળમાર્ગીય જહાજ વિધેયક, 2021 આંતરિક જળમાર્ગો અને દેશની અંદર નૌકા પરિવહન સંબંધિત કાયદાના અમલીકરણમાં એકરૂપતા લાવવા, નૌકા પરિવહનની સલામતી, જીવન અને માલસામાનને સુરક્ષા પૂરી પાડવા અને આંતર જળમાર્ગીય જહાજોના ઉપયોગ અથવા નૌકા પરિવહનના ઉપયોગના કારણે સર્જાઇ શકતા પ્રદૂષણને અટકાવવા, આંતર જળમાર્ગીય પરિવહનના વહીવટમાં પારદર્શિતા અને ઉત્તરદાયિત્વ સુનિશ્ચિત કરવા, આંતર જળમાર્ગીય જહાજો, તેમના બાંધકામ, સરવે, નોંધણી, નાવિકો, નૌકા પરિવહનને નિયંત્રિત કરતી પ્રક્રિયાઓ મજબૂત બનાવવા આંતરિક જળમાર્ગો દ્વારા કરકરસરયુક્ત અને સલામત પરિવહનને પ્રોત્સાહન આપે છે.
તે નાના LLPનો બચાવ પણ કરે છે, ચોક્કસ ન્યાયિક અધિકારીઓની નિયુક્તિઓ પ્રદાન કરે છે અને વિશેષ અદાલતો સ્થાપિત કરવાની જોગવાઇ પણ પૂરી પાડે છે..
તેઓ ફક્ત સભાધ્યક્ષની સામે પુસ્તિકા નહોતા ફેંકી રહ્યા હતા એવું નથી પરંતુ ખરેખર તો, તેઓ ગૃહની બહાર સંસદીય આચરણને બહાર ફેંકી રહ્યાં હતા.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રી પણ મંત્રીઓની પરિષદમાં નવા શપથ લેનારા મંત્રીઓનો પરિચય સુદ્ધા કરાવી શક્યા નહોતા..
OBC, કામદારો, ઉદ્યોગ સાહસિકો અને આપણા સમાજના તમામ વર્ગોને તેનાથી લાભ થશે.
સરકારે સફળતાપૂર્વક આ સત્ર દરમિયાન સરકારે કરવાનું હોય તે કામ કર્યું છે..
આ કાર્ય સંસદ ટીવી/ડીડી અને ઓનલાઈન પોર્ટલ દ્વારા લાઈવ સ્ટ્રીમ કરવામાં આવશે..
માનનીય રાષ્ટ્રપતિના સંબોધન પછી સમગ્ર રાષ્ટ્રને તેમની સાથે લાઇવ બંધારણની પ્રસ્તાવના વાંચવા માટે આમંત્રિત કરવામાં આવે છે.
આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ એ ભારત સરકારની પ્રગતિશીલ ભારતના વર્ષની ઉજવણી અને તેના લોકો સંસ્કૃતિ અને સિદ્ધિઓના ગૌરવશાળી ઈતિહાસની ઉજવણી અને સ્મરણ માટે એક પહેલ છે.
કેન્દ્રીય સંરક્ષણ મંત્રી શ્રી રાજનાથ સિંહ ; કેન્દ્રીય વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ , ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ અને ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રી શ્રી પિયુષ ગોયલ ; અને કેન્દ્રીય સંસદીય બાબતો , કોલસા અને ખાણ પ્રધાન શ્રી પ્રહલાદ જોષીએ મીટિંગમાં ભાગ લીધો હતો.
વટહુકમોનું સ્થાન લેતા ત્રણ ખરડા એટલે કે (1) નાર્કોટિક્સ ડ્રગ્સ એન્ડ સાઇકોટ્રોપિક સબસ્ટન્સીઝ (સુધારા) વટહુકમ, 2021, (2) સેન્ટ્રલ વિજિલન્સ કમિશન (સુધારા) વટહુકમ, 2021 અને (3) ધી દિલ્હી સ્પેશિયલ પોલીસ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ (સુધારા) વટહુકમ, 2021 એમ ત્રણ વટહુકમો આંતરસત્ર ગાળા દરમ્યાન બહાર પડાયા હતા એને સંસદની બેઠક ફરી મળ્યાથી છ સપ્તાહના ગાળામાં સંસદના કાયદા તરીકે ઘડવાની જરૂર છે.
સંસદનું શિયાળુ સત્ર શરૂ થવાના એક દિવસ અગાઉ , તમામ પક્ષોના સદન નેતાઓ સાથે સરકારની એક મીટિંગ આજે અત્રે યોજવામાં આવી હતી.
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું કે સરકાર કાર્યવાહીના નિયમો હેઠળ છૂટ છે એવા કોઇ પણ મુદ્દે ગૃહની અંદર ચર્ચા માટે હંમેશા તૈયાર છે.
ધી ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ , ધી કૉસ્ટ એન્ડ વર્ક્સ એકાઉન્ટન્ટ્સ અને ધી કંપની સેક્રેટરીઝ (સુધારા) ખરડો , 2021.
પોતાના પ્રારંભિક સંબોધનમાં કેન્દ્રીય સંસદીય બાબતોના પ્રધાન શ્રી પ્રહલાદ જોષીએ સંસદના આગામી સત્ર વિશે મીટિંગમાં માહિતી આપી હતી.
તેમણે નોંધ્યું હતું કે પક્ષોએ સંસદમાં વધુ ચર્ચાની જરૂરિયાત વ્યક્ત કરી છે એ બાબતે તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે સરકાર પણ સંસદમાં તંદુરસ્ત ચર્ચા ઇચ્છે છે..
વટહુકમોનું સ્થાન લેતા ત્રણ ખરડા એટલે કે (1) નાર્કોટિક્સ ડ્રગ્સ એન્ડ સાઇકોટ્રોપિક સબસ્ટન્સીઝ (સુધારા) વટહુકમ , 2021, (2) સેન્ટ્રલ વિજિલન્સ કમિશન (સુધારા) વટહુકમ , 2021 અને (3) ધી દિલ્હી સ્પેશિયલ પોલીસ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ (સુધારા) વટહુકમ , 2021 એમ ત્રણ વટહુકમો આંતરસત્ર ગાળા દરમ્યાન બહાર પડાયા હતા એને સંસદની બેઠક ફરી મળ્યાથી છ સપ્તાહના ગાળામાં સંસદના કાયદા તરીકે ઘડવાની જરૂર છે.
હાજર રહેલા તમામ પક્ષોના નેતાઓએ ઉઠાવેલા મુદ્દાઓને ધ્યાનપૂર્વક સાંભળ્યા બાદ મીટિંગને સંબોધન કરતા, કેન્દ્રીય સંરક્ષણ મંત્રીએ કદર કરી કે ચર્ચા એકદમ તંદુરસ્ત રહી છે અને મહત્વના મુદ્દાઓ અંકિત કરાયા છે.
ધી ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ, ધી કૉસ્ટ એન્ડ વર્ક્સ એકાઉન્ટન્ટ્સ અને ધી કંપની સેક્રેટરીઝ (સુધારા) ખરડો, 2021 11.
સંસદનું શિયાળુ સત્ર શરૂ થવાના એક દિવસ અગાઉ, તમામ પક્ષોના સદન નેતાઓ સાથે સરકારની એક મીટિંગ આજે અત્રે યોજવામાં આવી હતી.
તેમણે કહ્યું હતું કે સંસદનું શિયાળુ સત્ર , 2021 સોમવારે , 29 મી નવેમ્બર , 2021 ના રોજ શરૂ થશે અને સરકારી કામકાજની તાકીદની જરૂરિયાતને આધીન , 23મી ડિસેમ્બર , 2021, ગુરુવારના રોજ સમાપ્ત થવાની અપેક્ષા છે.
2021-22 માટે અનુદાનની માગણીઓના બીજા જૂથની રજૂઆત , ચર્ચા અને મતદાન અને સંબંધી એપ્રોપ્રિએશન બિલની રજૂઆત , વિચારણા અને પસાર કરવું..
તેમણે નોંધ્યું હતું કે પક્ષોએ સંસદમાં વધુ ચર્ચાની જરૂરિયાત વ્યક્ત કરી છે એ બાબતે તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે સરકાર પણ સંસદમાં તંદુરસ્ત ચર્ચા ઇચ્છે છે.
કેન્દ્રીય સંરક્ષણ મંત્રી શ્રી રાજનાથ સિંહ; કેન્દ્રીય વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ અને ટેક્સ્ટાઇલ મંત્રી શ્રી પિયુષ ગોયલ; અને કેન્દ્રીય સંસદીય બાબતો, કોલસા અને ખાણ પ્રધાન શ્રી પ્રહલાદ જોષીએ મીટિંગમાં ભાગ લીધો હતો.
શ્રી જોષીએ તમામ પક્ષોને ગૃહની નિર્વિઘ્ને-હંગામા વગરની કામગીરી માટે સહકાર આપવા તમામ પક્ષોને વિનંતી પણ કરી હતી.
2021-22 માટે અનુદાનની માગણીઓના બીજા જૂથની રજૂઆત, ચર્ચા અને મતદાન અને સંબંધી એપ્રોપ્રિએશન બિલની રજૂઆત, વિચારણા અને પસાર કરવું.
તેમણે કહ્યું હતું કે સંસદનું શિયાળુ સત્ર, 2021 સોમવારે, 29મી નવેમ્બર, 2021ના રોજ શરૂ થશે અને સરકારી કામકાજની તાકીદની જરૂરિયાતને આધીન, 23મી ડિસેમ્બર, 2021, ગુરુવારના રોજ સમાપ્ત થવાની અપેક્ષા છે.
શિયાળુ સત્ર, 2021 દરમ્યાન હાથ ધરાનારાની સંભાવના છે એ ખરડાઓની યાદી શિયાળુ સત્ર , 2021 દરમ્યાન હાથ ધરાનારાની સંભાવના છે એ ખરડાઓની યાદી.
શ્રી જોષીએ તમામ પક્ષોને ગૃહની નિર્વિઘ્ને-હંગામા વગરની કામગીરી માટે સહકાર આપવા તમામ પક્ષોને વિનંતી પણ કરી હતી..
હાજર રહેલા તમામ પક્ષોના નેતાઓએ ઉઠાવેલા મુદ્દાઓને ધ્યાનપૂર્વક સાંભળ્યા બાદ મીટિંગને સંબોધન કરતા , કેન્દ્રીય સંરક્ષણ મંત્રીએ કદર કરી કે ચર્ચા એકદમ તંદુરસ્ત રહી છે અને મહત્વના મુદ્દાઓ અંકિત કરાયા છે.
આ ચૂંટણીના રાજ્યોમાં કોવિડ -19 ની વર્તમાન સ્થિતિને જોતાં પંચે મતગણતરી દરમિયાન અને પછી વિજય સરઘસો અંગેની માર્ગદર્શિકા હળવી કરવાનો નિર્ણય લીધો છે અને વિજય સરઘસો પરનો પ્રતિબંધ પાછો ખેંચી લીધો છે .
જો કે આ છૂટછાટ ની હાલની સૂચનાઓ અને સંબંધિત જિલ્લા સત્તાવાળાઓ દ્વારા લાદવામાં આવેલા નિવારક પગલાંને આધિન રહેશે ..
ભારતના ચૂંટણી પંચે 8 મી જાન્યુઆરી 2022 ના રોજ ગોવા મણિપુર પંજાબ ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડની વિધાનસભાની સામાન્ય ચૂંટણીઓની જાહેરાત કરી હતી .
ચૂંટણીના સમયગાળા દરમિયાન કોવિડની પરિસ્થિતિમાં સુધારો થતાં પંચે ધીમે કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલય અને રાજ્ય સરકારો સાથે પરામર્શ કરીને ચૂંટણી સંબંધિત ધોરણોને હળવા કર્યા ..
ચૂંટણીની જાહેરાતની સાથે પંચે ના સમયગાળા દરમિયાન વિજયી સરઘસો સહિત ચૂંટણીના વિવિધ પાસાઓને નિયંત્રિત કરવા માટે સુધારેલી વ્યાપક માર્ગદર્શિકા પણ જારી કરી હતી .
પંચની ભલામણો પર નાણાં મંત્રીએ 2020-2021માં 14 રાજ્યોને રૂ.74340 કરોડ સામે 2021-2022માં 17 રાજ્યોને રૂ.1,18,452 કરોડ રેવન્યુ ખાધ ગ્રાન્ટ તરીકે પણ પૂરાં પાડ્યા છે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ‘અમે કોરોના મહામારી દરમિયાન શ્રેણીબદ્ધ મધ્યમ કદના પૅકેજીસ પસંદ કર્યા જેથી આપણે ઉદભવતી સ્થિતિ અનુસાર આપણા પ્રતિસાદને લક્ષિત અને માપન કરી શકીએ.
આજે પોતાના બજેટ સંબોધનમાં નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એ હકીકત તરફ સંસદનું ધ્યાન દોર્યું હતું કે અર્થતંત્ર પર કોરોના મહામારીની અસર આવકના નબળા પ્રવાહમાં પરિણમી છે.
નાણાં મંત્રીએ માહિતી આપી કે 2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં નાણાકીય ખાધ જીડીપીના 9.5% મૂકાઇ છે.
14માં નાણાં પંચમાં જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્ય તરીકે સોંપણી માટે પાત્ર હતું.
એક વાર આરોગ્ય સ્થિતિ સ્થિર થઈ અને લૉકડાઉનને ધીમે ધીમે હટાવાયું, આપણે ઘરેલુ માગને પુન:જીવિત કરવા માટે તરત સરકારી ખર્ચ વધારવા તરફ વળી ગયા.’ આના પરિણામે રૂપિયા 30.42 લાખ કરોડના ખર્ચનો 2020-21નો બજેટરી અંદાજ હતો તે હવે 2020-21ના સુધારેલા અંદાજ મુજબ રૂ.34.50 લાખ કરોડ થયો છે.
પહેલાં અમે પાલનને સુધારીને કર આવકમાં વધારો કરીને અને બીજું જાહેર ક્ષેત્રના સાહસો અને જમીનો સહિતની અસ્કયામતોના મોનેટાઇઝેશન દ્વારા આવક વધારીને અમને મહેસૂલી સુદઢ્રીકરણની આશા છે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ‘અમે કોરોના મહામારી દરમિયાન શ્રેણીબદ્ધ મધ્યમ કદના પૅકેજીસ પસંદ કર્યા જેથી આપણે ઉદભવતી સ્થિતિ અનુસાર આપણા પ્રતિસાદને લક્ષિત અને માપન કરી શકીએ.
પહેલાં અમે પાલનને સુધારીને કર આવકમાં વધારો કરીને અને બીજું જાહેર ક્ષેત્રના સાહસો અને જમીનો સહિતની અસ્કયામતોના મોનેટાઇઝેશન દ્વારા આવક વધારીને અમને મહેસૂલી સુદઢ્રીકરણની આશા છે..
હવે જમ્મુ અને કાશ્મીર અને લડાખના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશને કેન્દ્ર દ્વારા ફંડ્સ પૂરું પડાશે..
નાણાં મંત્રીએ માહિતી આપી કે 2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં નાણાકીય ખાધ જીડીપીના 9.5% મૂકાઇ છે.
બીજા રૂ.80000 કરોડની જરૂર પડશે જેના માટે આપણે આ બે મહિનામાં બજારમાં જઈશું એમ નાણાં મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું..
નાણાં મંત્રીએ રાજવિત્તીય સમવાયીતંત્ર પ્રતિકટિબદ્ધતાને સ્વીકારી હતી અને કહ્યું કે 15માં નાણાં પંચની ભલામણો અનુસાર સરકાર રાજ્યોનો 41% લંબરૂપ હિસ્સો જાળવી રાખશે.
આજે પોતાના બજેટ સંબોધનમાં નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એ હકીકત તરફ સંસદનું ધ્યાન દોર્યું હતું કે અર્થતંત્ર પર કોરોના મહામારીની અસર આવકના નબળા પ્રવાહમાં પરિણમી છે.
પંચની ભલામણો પર નાણાં મંત્રીએ 2020-2021માં 14 રાજ્યોને રૂ.74340 કરોડ સામે 2021-2022માં 17 રાજ્યોને રૂ.1 ,18,452 કરોડ રેવન્યુ ખાધ ગ્રાન્ટ તરીકે પણ પૂરાં પાડ્યા છે..
એને સરકારી દેવા, બહુપક્ષીય ઋણ, નાની બચતના ફંડ્સ અને ટૂંકા ગાળાના ઋણમાંથી પૂરી કરાશે.
મારા 2020-21ના બજેટમાં મેં સરકાર દ્વારા એફસીઆઇને અપાતી લોનનો સમાવેશ કરીને આ સ્ટેટમેન્ટનો વ્યાપ અને કાર્યક્ષેત્ર વધાર્યું હતું.
15મા નાણાં પંચની ભલામણો મુજબ 2023-24 સુધીમાં રાજ્યો જીએસડીપીના 3%ની નાણાકીય ખાધ પર પહોંચે એ અપેક્ષિત છે એમ નાણાં મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે 15માં નાણાં પંચના વિચારો મુજબ સરકાર રાજ્યો પાસેથી શુદ્ધ ઋણને 2021-2022ના વર્ષ માટે જીએસડીપીના 4%ની સામાન્ય ટોચમર્યાદા જાળવી રહી છે.
એને સરકારી દેવા , બહુપક્ષીય ઋણ, નાની બચતના ફંડ્સ અને ટૂંકા ગાળાના ઋણમાંથી પૂરી કરાશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું, ‘મહેસૂલી મજબૂતીકરણના અમારા માર્ગે આગળ વધવાની અમારી યોજના છે અને 2025-26 સુધીમાં વિત્તીય ખાધ જીડીપીના 4.5%ની નીચે લાવવા ધારીએ છીએ.
અર્થતંત્રને જરૂરી વેગ મળી રહે એ માટે શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ખર્ચ માટે 2021-22નો બજેટરી અંદાજ રૂ.34.83 લાખ કરોડ છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે, ‘ જુલાઇ 2019-20ના બજેટમાં વધારાના અંદાજપત્રીય સંસાધનો અંગે મેં સ્ટેટમેન્ટ 27 શરૂ કર્યું હતું- એમાં ભારત સરકારની યોજનાઓને ભંડોળ આપવા માટે કાર્યરત સરકારી એજન્સીઓના ઋણનો અને જેની ફેરચૂકવણીનો બોજો સરકાર પર છે એનો ઘટસ્ફોટ હતો.
એમાં મૂડી ખર્ચ તરીકે રૂ.5.54 લાખ કરોડનો સમાવેશ થાય છે જે 2020-2021ના બજેટરી અંદાજ કરતા 34.5% વધારો સૂચવે છે..
આને એક કદમ ઓર આગળ લઈ જતાં આ વર્ષે 2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં હું અંદાજપત્રીય જોગવાઇઓ કરીને ખાદ્યાન્ન સબસિડી માટે એફસીઆઇને એનએસએસએફની લોન બદલવા સૂચવું છું અને 2021-2022ના અંદાજપત્રીય અંદાજમાં એ જ જારી રહેશે.
શ્રીમતી સીતારમણે સંસદને માહિતી આપી કે ઉપર્યુક્ત વ્યાપક માર્ગની સાથે કેન્દ્ર સરકારના રાજવિત્તીય ખાધના લક્ષ્યને હાંસલ કરવા તેઓ એફઆરબીએમ એક્ટમાં સુધારો સૂચવે છે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું , ‘મહેસૂલી મજબૂતીકરણના અમારા માર્ગે આગળ વધવાની અમારી યોજના છે અને 2025-26 સુધીમાં વિત્તીય ખાધ જીડીપીના 4.5%ની નીચે લાવવા ધારીએ છીએ.
બીજા રૂ.80000 કરોડની જરૂર પડશે જેના માટે આપણે આ બે મહિનામાં બજારમાં જઈશું એમ નાણાં મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું.
એની સાથે સમાજના વંચિત લોકો ખાસ કરીને ગરીબો , મહિલાઓ, એસસી અને એસટીને આવશ્યક રાહત પૂરી પાડવા માટે સરકારે ખર્ચ વધાર્યો છે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે , ‘ જુલાઇ 2019-20ના બજેટમાં વધારાના અંદાજપત્રીય સંસાધનો અંગે મેં સ્ટેટમેન્ટ 27 શરૂ કર્યું હતું- એમાં ભારત સરકારની યોજનાઓને ભંડોળ આપવા માટે કાર્યરત સરકારી એજન્સીઓના ઋણનો અને જેની ફેરચૂકવણીનો બોજો સરકાર પર છે એનો ઘટસ્ફોટ હતો.
આને એક કદમ ઓર આગળ લઈ જતાં આ વર્ષે 2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં હું અંદાજપત્રીય જોગવાઇઓ કરીને ખાદ્યાન્ન સબસિડી માટે એફસીઆઇને એનએસએસએફની લોન બદલવા સૂચવું છું અને 2021-2022ના અંદાજપત્રીય અંદાજમાં એ જ જારી રહેશે..
2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં મૂડી ખર્ચનો અંદાજ રૂ.4.39 લાખ કરોડ છે જે 2020-21ના બજેટરી અંદાજમાં રૂ.4.12 લાખ કરોડનો હતો..
2020-21ના સુધારેલા અંદાજમાં મૂડી ખર્ચનો અંદાજ રૂ.4.39 લાખ કરોડ છે જે 2020-21ના બજેટરી અંદાજમાં રૂ.4.12 લાખ કરોડનો હતો.
એની સાથે સમાજના વંચિત લોકો ખાસ કરીને ગરીબો, મહિલાઓ, એસસી અને એસટીને આવશ્યક રાહત પૂરી પાડવા માટે સરકારે ખર્ચ વધાર્યો છે.
સંસદીય બાબતો, કોલસા અને ખાણ વિભાગના કેન્દ્રીય મંત્રીશ્રી પ્રહલાદભાઈ જોષીના અધ્યક્ષસ્થાને અને ગુજરાતના માર્ગ અને મકાન, વાહન વ્યવહાર, નાગરિક ઉડ્ડયન, પ્રવાસન અને યાત્રાધામ વિકાસ વિભાગના મંત્રીશ્રી અને નર્મદા જિલ્લાના પ્રભારી મંત્રીશ્રી પુર્ણેશભાઈ મોદીની પ્રેરક ઉપસ્થિતિમાં આજે રાજપીપળા કલેક્ટર કચેરી ખાતે એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રીક્ટ સંદર્ભે એક બેઠક યોજાઈ હતી જેમાં જરૂરી સમીક્ષા સાથે “ટીમ નર્મદા” ને મંત્રીશ્રી પ્રહલાદભાઈ જોષીએ જરૂરી સુચનો સાથે માર્ગદર્શન પુરૂં પાડ્યું હતું..
બેઠકને સંબોધતા મંત્રીશ્રી પ્રહલાદભાઈ જોષીએ એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રીક્ટ સંદર્ભે કેન્દ્રીય નીતિ આયોગ દ્વારા શિક્ષણ, આરોગ્ય, પોષણ, ક્રૃષિ, કૌશલ્ય વર્ધન, માળખાગત સુવિધાઓ અને ફાઇનાન્સીયલ ઇન્કલુઝન વગેરે ક્ષેત્રોમાં નિર્ધારિત પેરામીટર્સ મુજબની લક્ષ્યાંક સિધ્ધી હાંસલ કરીને નર્મદા જિલ્લો એસ્પિરેશલ ડિસ્ટ્રીક્ટની શ્રેણીમાં સમગ્ર દેશમાં પ્રથમ સ્થાન મેળવે તે દિશાના સહિયારા પ્રયાસો સાથે સૌને કટિબધ્ધ થવાની તેમણે ખાસ હિમાયત કરી હતી..
ભારત સરકારની સર્વોચ્ચ સંસ્થા નીતિ આયોગે એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રીક્ટ પ્રોગ્રામ અમલમાં મુક્યો છે, જેમાં દેશના 112 જિલ્લાઓ પૈકી નર્મદા જિલ્લો 11માં સ્થાને હોવાની સાથે પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા વિમા યોજના, જીવન જ્યોતિ વિમા યોજના, પ્રધાનમંત્રી જનધન યોજનાઓનો મહતમ લોકો લાભ લે તે દિશાના સઘન પ્રયાસો હાથ ધરવાની સાથે જિલ્લામાં કૃર્ષિ, આરોગ્ય, શિક્ષણ, આઇ.સી.ડી.એસ વિભાગો પરિણામલક્ષી કામગીરી કરે તે માટે સુચારૂં આયોજન ઘડી કાઢવા મંત્રીશ્રી જોષીએ જણાવ્યું હતું.
પટેલ, જિલ્લા આયોજન અધિકારીશ્રી એસ.એસ.પાંડે સહિત અમલીકરણ અધિકારીશ્રીઓ આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહ્યા હતા..
આ બેઠકમાં મંત્રીશ્રી જોષીએ જિલ્લામાં થયેલી ઓવરઓલ શ્રેષ્ઠ કામગીરી બદલ “ટીમ નર્મદા” ને અભિનંદન પણ પાઠવ્યાં હતાં..
ભરૂચના સાંસદ શ્રી મનસુખભાઇ વસાવા, જિલ્લા પંચાયતના પ્રમુખ શ્રીમતી પર્યુષાબેન વસાવા, ભરૂચ દુધધારા ડેરી અને નર્મદા સુગર ફેક્ટરીના ચેરમેનશ્રી ઘનશ્યામભાઈ પટેલ, જિલ્લા કલેક્ટરશ્રી ડી.એ.
ગુજરાત રાજ્યમાં આ કેન્દ્રીય પુરસ્કૃત યોજના હેઠળ પસંદ કરેલ જિલ્લાવાર વિગતો/તહસીલોની સંખ્યા પસંદગીના માપદંડો સાથે કઈ છે.
મી જુલાઈ ના રોજ આ યોજનાના અમલીકરણની સ્થિતિ જોડાયેલી છે..
આ યોજનાનું લક્ષ્ય માર્ચ સુધીમાં રાજકોટ અને સાબરકાંઠા જિલ્લાઓ સહિત ગુજરાત રાજ્યના તમામ ગામોને આવરી લેવાનું છે..
સરકાર ખાસ કરીને રાજકોટ અને સાબરકાંઠા જિલ્લાઓમાં આ યોજનાના અમલીકરણને પૂર્ણ કરવાની દરખાસ્ત કરે છે.
વર્ષ દરમિયાન નેટવર્ક ઓફ કન્ટિન્યુઅસ ઓપરેશન રેફરન્સ સ્ટેશનો ( અને લાર્જ સ્કેલ મેપિંગ ( ની સ્થાપના અંતર્ગત ગુજરાત માટે સર્વે ઓફ ઇન્ડિયાને રૂ.
આ યોજનાના અમલીકરણ માટે રાજ્યોએ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા સાથે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કરવા જરૂરી છે.
અત્યાર સુધીમાં ગુજરાત રાજ્ય સહિત રાજ્યોએ સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા સાથે એમઓયુ કર્યા છે.
તે ડ્રોન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને જમીનના પાર્સલને મેપ કરીને મિલકતની સ્પષ્ટ માલિકી નક્કી કરવામાં મદદ કરે છે.
ગુજરાત સભામાં અવિભાજ્ય પ્રશ્ન નંબર ના જવાબમાં ના રોજ જવાબ આપેલ લોક સભાના ભાગ (ક) ના જવાબમાં સંદર્ભિત ગુજરાતમાં સ્વામિત્વ યોજના.
આ ઉપરાંત માહિતી શિક્ષણ અને સંદેશાવ્યવહાર ( અને સ્ટેટ પ્રોગ્રામ મેનેજમેન્ટ યુનિટ ( ઘટકો માટે રાજ્યોને ભંડોળ બહાર પાડવામાં આવે છે.
ગુજરાત રાજ્યમાં આ યોજનાની શરૂઆતથી ફાળવવામાં આવેલા અને ખર્ચવામાં આવેલા ભંડોળની તહસીલ અને જિલ્લાવાર વિગતો કઈ છે અને.
ગુજરાત રાજ્ય સહિત દેશમાં ગ્રામ્ય વિસ્તારો (માલિકી) માં અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે ગ્રામ સર્વેક્ષણ અને નકશાના અમલીકરણની વર્તમાન સ્થિતિ કેવી છે:.
પંચાયતી રાજ મંત્રાલય રાજ્ય મહેસૂલ વિભાગ રાજ્ય પંચાયતી રાજ વિભાગ અને સર્વે ઓફ ઇન્ડિયા વિભાગ ( ના સહયોગી પ્રયાસોથી તેનો અમલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
યોજના વર્ષ થી દરમિયાન તબક્કાવાર રીતે ગુજરાતના વસ્તીવાળા વિસ્તારોના તમામ ગામોમાં લાગુ કરવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે..
અત્યાર સુધી આ ઘટકો હેઠળ રાજ્યને કોઈ ભંડોળ બહાર પાડવામાં આવ્યું નથી..
ગામડાઓનો સર્વે અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે મેપિંગ (માલિકી) કાયદાકીય માલિકી અધિકારો (પ્રોપર્ટી કાર્ડ્સ/ટાઇટલ ડીડ્સ) ઇશ્યૂ કરીને ગામોમાં વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં મકાનો ધરાવતા ગામના ઘરના માલિકોને રેકોર્ડ ઓફ રાઇટ્સ પુરા પાડવા માટે છે.
મોબિલાઇઝેશન કેમ્પ એ કાર્યક્રમનું એક અભિન્ન ઘટક છે કારણ કે આ સંભવિત ઉમેદવારો સુધી પહોંચવા અને તેમને યોજના અને તેની જોગવાઈઓ વિશે જાણ કરવાની પૂરતી તકો પૂરી પાડે છે.
આવી ડ્રાઇવ દરમિયાન હાથ ધરવામાં આવેલી પ્રવૃત્તિઓમાં ઉપસ્થિતોને સંખ્યાબંધ નાણાકીય રમતો રમાડવામાં જણાવવામાં આવે છે..
કુલ લાખ ઉમેદવારોને અભ્યાસક્રમો ( નેશનલ સ્કિલ ક્વોલિફિકેશન ફ્રેમવર્ક ( ગોઠવાયેલા અને મંજૂર)માં હેઠળ તાલીમ આપવામાં આવી છે અને લાખ ઉમેદવારો સ્વરોજગારમાં સ્થાયી થયા છે.
ગ્રામીણ ગરીબ યુવાનોની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવા અને તેમને કાર્યક્ષેત્ર અને ઉદ્યોગસાહસિક કુશળતાની તાલીમ આપીને નફાકારક ઉદ્યોગસાહસિકોમાં ફેરવવા માટે અગ્રણી તરીકે સ્થાપિત થયા છે..
અમૃત મહોત્સવ ઉજવણીના ભાગરૂપે ગ્રામીણ સ્વરોજગાર તાલીમ સંસ્થાઓએ જુલાઈ અને ઓગસ્ટ ની વચ્ચે દેશભરમાં એકત્રીકરણ શિબિરો નું આયોજન કર્યું હતું.
બેંકોને તેમના મુખ્ય જિલ્લામાં ઓછામાં ઓછી એક ખોલવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે, જેથી ગ્રામીણ યુવાનોને સ્વરોજગારી/ ઉદ્યોગસાહસિકતાનું સાહસ કરવા માટે તાલીમ આપવામાં આવે.
પ્રોગ્રામ ટૂંકાગાળાની તાલીમ અને સાહસિકોના લાંબા ગાળાની સહાય અભિગમ સાથે ચાલે છે.
ગ્રામીણ સ્વરોજગાર તાલીમ સંસ્થાઓ) કાર્યક્રમ ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય રાજ્ય સરકારો અને પ્રાયોજક બેંકો વચ્ચે ત્રિ-માર્ગીય ભાગીદારી છે.
આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ એ સરકાર દ્વારા આયોજીત કાર્યક્રમોની શ્રેણી છે ભારત આઝાદીની મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરશે.
મોબિલાઇઝેશન ડ્રાઇવ દરમિયાન ભાગ લેનારાઓને તેઓ પસંદ કરી શકે તેવા વિવિધ અભ્યાસક્રમોથી વાકેફ કરવામાં આવ્યા હતા અને મોટી સંખ્યામાં આકર્ષવા માટે પ્લાન્ટેશન ડ્રાઇવ માસ્ક અને રાશન વિતરણ વગેરે જેવી પ્રવૃત્તિઓ પણ કરવામાં આવી હતી..
આ કાર્યક્રમ હાલમાં રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં અમલમાં છે જેમાં કાર્યરત છે જે અગ્રણી બેંકો (જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્ર તેમજ કેટલીક ગ્રામીણ બેંકો) દ્વારા પ્રાયોજિત છે..
રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં જિલ્લાઓમાં કુલ એકત્રીકરણ શિબિરોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
ઇન્ડિયા @75 ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ 75 સપ્તાહ લાંબી ઉજવણી છે જે 12 માર્ચ, 2021 ના રોજ પ્રધાનમંત્રી દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી હતી..
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ તેમના સંબંધિત જિલ્લાઓ , બ્લોક અને ગ્રામ પંચાયતોમાં વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું સંકલન કર્યું.
શ્રમિકોની સુવિધા માટે , વિવિધ જિલ્લાઓમાં ગ્રામ પંચાયત ભવનમાં ગ્રામસભાઓ યોજવામાં આવી હતી , જ્યારે કેટલાક જિલ્લાઓ કામના સ્થળોએ શ્રમિકો સુધી પહોંચ્યા હતા.
આ અધિકાર જાગૃતિ અભિયાન લાભાર્થીઓને મહાત્મા ગાંધી એનઆરઇજી યોજનાનો મહત્તમ લાભ મેળવવા માટે સક્ષમ બનાવશે..
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો દ્વારા અધિકારોને લોકો માટે સુલભ બનાવવા માટે અનેક પહેલ કરવામાં આવી હતી.
27 ઓગસ્ટથી 2 સપ્ટેમ્બર 2021 વચ્ચે આ સપ્તાહ મનાવવામાં આવ્યો હતો.
સિક્કિમના પશ્ચિમ જિલ્લામાં અધિકારીઓ મહાત્મા ગાંધી નરેગા શ્રમિકોને તેમના કાયદા અને અધિકારો વિશે જાગૃત કરવા માટે પહોંચી રહ્યા છે.
‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ ના ભાગરૂપે રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ મહાત્મા ગાંધી એનઆરઇજી એક્ટ હેઠળ શ્રમિકોને તેમના અધિકારો અને હક વિશે જાગૃત કરવા માટે અધિકાર જાગૃતિ સપ્તાહનું આયોજન કર્યું હતું.
આ કાર્યક્રમો દરમિયાન, SHG ઉદ્યોગસાહસિકોએ તેમના અનુભવો અને તેમના ગામોમાં તેમના પોતાના સાહસો શરૂ કરવા, ઉદ્યોગસાહસિક બનવાની યાત્રા અને સ્ટાર્ટ-અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ (SVEP) હેઠળ મળેલા વિવિધ સમર્થનો શેર કર્યા.
‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ ના ભાગ રૂપે , ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયે એક સપ્તાહમાં 2614 SHG ઉદ્યોગસાહસિકોને રૂ.
અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી દરમિયાન 6થી 12 સપ્ટેમ્બર, 2021ના સપ્તાહમાં સ્ટાર્ટ-અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ (SVEP) અંતર્ગત વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
આ યોજનામાં બિઝનેસ આઈડિયાની ઓળખ , બિઝનેસ પ્લાનની તૈયારી , લોન અને અન્ય સપોર્ટ જેવા કે માર્કેટિંગ , એકાઉન્ટ્સ જાળવવા અને બિઝનેસ નિર્ણયો લેવાનો સમાવેશ થાય છે.
આ પહેલમાં ભાગ લેનાર રાજ્યો છે - આંધ્ર પ્રદેશ , આસામ , બિહાર , છત્તીસગ ઢ , ગુજરાત , હરિયાણા , ઝારખંડ , કેરળ , મધ્યપ્રદેશ , મણિપુર , મેઘાલય , મિઝોરમ , ઓડિશા , પંજાબ , રાજસ્થાન , તેલંગાણા , ઉત્તર પ્રદેશ , ઉત્તરાખંડ અને પશ્ચિમ બંગાળ..
તેઓએ વેપાર કરવા અને તેને સફળ બનાવવા અને મજબૂત બજાર જોડાણ બનાવવાનાં પગલાં સમજવા માટે નિયમિત હેન્ડહોલ્ડિંગની મજબૂતાઈ પર પણ ભાર મૂક્યો..
‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ ના ભાગ રૂપે, ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયે એક સપ્તાહમાં 2614 SHG ઉદ્યોગસાહસિકોને રૂ.8.60 કરોડની કોમ્યુનિટી એન્ટરપ્રાઇઝ ફંડ (CEF) લોન આપી.
તેઓએ વેપાર કરવા અને તેને સફળ બનાવવા અને મજબૂત બજાર જોડાણ બનાવવાનાં પગલાં સમજવા માટે નિયમિત હેન્ડહોલ્ડિંગની મજબૂતાઈ પર પણ ભાર મૂક્યો.
આ કાર્યક્રમોમાં જનપ્રતિનિધિઓ, સરકારી અધિકારીઓ અને સમુદાય આધારિત સંસ્થાઓએ ભાગ લીધો હતો.
આ કોમ્યુનિટી એન્ટરપ્રાઇઝ ફંડ (CEF) લોન પ્રદાન કરતા પહેલા, SHG ઉદ્યોગસાહસિકોને ઉદ્યોગસાહસિકતા અંગે પ્રારંભિક તાલીમ આપવામાં આવી હતી અને તેમના સૂચિત વ્યવસાયની વિગતવાર વ્યવસાય યોજના તૈયાર કરવામાં આવી હતી.
આ કાર્યક્રમો દરમિયાન , SHG ઉદ્યોગસાહસિકોએ તેમના અનુભવો અને તેમના ગામોમાં તેમના પોતાના સાહસો શરૂ કરવા , ઉદ્યોગસાહસિક બનવાની યાત્રા અને સ્ટાર્ટ-અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ ( SVEP) હેઠળ મળેલા વિવિધ સમર્થનો શેર કર્યા.
આ ઉપરાંત , બ્લોક રિસોર્સ સેન્ટર ( BRC), એન્ટરપ્રાઇઝ પ્રમોશન માટે સિંગલ પોઇન્ટ સોલ્યુશન પણ ઇકો-સિસ્ટમના ભાગ રૂપે વિકસાવવામાં આવ્યું છે..
વધુમાં , ઇકો-સિસ્ટમમાં ઉદ્યોગસાહસિકોની તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણ , ઉદ્યોગો શરૂ કરવા માટે બીજ મૂડી , ઉત્પાદનો અને સેવાઓ માટે માર્કેટિંગ સપોર્ટ વગેરેનો પણ સમાવેશ થાય છે.
સ્ટાર્ટ અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ હેઠળ 19 રાજ્યોમાં તેમના ગામોમાં તેમના માઇક્રો-એન્ટરપ્રાઇઝ શરૂ કરવા માટે લોન આપવામાં આવી હતી.
આમાં કોમ્યુનિટી રિસોર્સ પર્સન-એન્ટરપ્રાઇઝ પ્રમોશન ( CRP-EP) નો કેડર છે જે ઉદ્યોગસાહસિકોને બિઝનેસ સપોર્ટ સર્વિસ પૂરી પાડશે.
આ કોમ્યુનિટી એન્ટરપ્રાઇઝ ફંડ ( CEF) લોન પ્રદાન કરતા પહેલા , SHG ઉદ્યોગસાહસિકોને ઉદ્યોગસાહસિકતા અંગે પ્રારંભિક તાલીમ આપવામાં આવી હતી અને તેમના સૂચિત વ્યવસાયની વિગતવાર વ્યવસાય યોજના તૈયાર કરવામાં આવી હતી..
સ્ટાર્ટ-અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ ( SVEP) ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સાહસોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે NRLM હેઠળ એક પેટા યોજના છે.
અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી દરમિયાન 6 થી 12 સપ્ટેમ્બર , 2021 ના સપ્તાહમાં સ્ટાર્ટ-અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ ( SVEP) અંતર્ગત વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું .
SVEP નો ઉદ્દેશ બ્લોકમાં એન્ટરપ્રાઇઝ ડેવલપમેન્ટ માટે ઇકો-સિસ્ટમ સેટ કરવાનો છે.
આ કાર્યક્રમોમાં જનપ્રતિનિધિઓ , સરકારી અધિકારીઓ અને સમુદાય આધારિત સંસ્થાઓએ ભાગ લીધો હતો..
આ કાર્યક્રમો SVEP યોજના વિશે જાગૃતિ લાવવા અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં માઇક્રો-બિઝનેસ શરૂ કરવા માંગતા SHG સભ્યોને કેવી રીતે ટેકો આપે છે તેના પર કેન્દ્રિત છે.
આ પહેલમાં ભાગ લેનાર રાજ્યો છે - આંધ્ર પ્રદેશ, આસામ, બિહાર, છત્તીસગઢ, ગુજરાત, હરિયાણા, ઝારખંડ, કેરળ, મધ્યપ્રદેશ, મણિપુર, મેઘાલય, મિઝોરમ, ઓડિશા, પંજાબ, રાજસ્થાન, તેલંગાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ અને પશ્ચિમ બંગાળ.
સ્ટાર્ટ અપ વિલેજ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ પ્રોગ્રામ હેઠળ 19 રાજ્યોમાં તેમના ગામોમાં તેમના માઇક્રો-એન્ટરપ્રાઇઝ શરૂ કરવા માટે લોન આપવામાં આવી હતી..
આ કાર્યક્રમો SVEP યોજના વિશે જાગૃતિ લાવવા અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં માઇક્રો-બિઝનેસ શરૂ કરવા માંગતા SHG સભ્યોને કેવી રીતે ટેકો આપે છે તેના પર કેન્દ્રિત છે.
રાજ્યોમાં આસામ છત્તીસગઢ ગુજરાત હિમાચલ પ્રદેશ ઝારખંડ મધ્યપ્રદેશ મેઘાલય મહારાષ્ટ્ર ઓડિશા રાજસ્થાન સિક્કિમ ત્રિપુરા અને ઉત્તર પ્રદેશનો સમાવેશ થાય છે.
આ કેન્દ્રોનું સંચાલન મુખ્યત્વે ક્લસ્ટર લેવલ ફેડરેશન્સ ( ના સ્તરે નેટવર્ક દ્વારા પ્રશિક્ષિત કોમ્યુનિટી રિસોર્સ પર્સન ( ની મદદથી કરવામાં આવશે..
આ તમામ વ્યક્તિઓ કે જેઓ નાણાકીય સાક્ષરતા કોમ્યુનિટી રિસોર્સ પર્સન ( તરીકે જાણીતા છે તેમને સ્થાનિક ભાષાઓમાં તાલીમ સાધન કીટ પણ આપવામાં આવે છે..
દેશના રાજ્યોએ ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( પર બ્લોક અને જિલ્લા કક્ષાના કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું છે જેમાં મહિલા સભ્યો નાણાકીય સાક્ષરતા સંસાધન વ્યક્તિઓ બેન્કરો જિલ્લા વહીવટીતંત્રના અધિકારીઓ જનપ્રતિનિધિઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ અધિકારીઓએ લોન્ચ કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો છે.
આ કેન્દ્રનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સભ્યો અને ગ્રામીણ ગરીબોને નાણાકીય સાક્ષરતા અને નાણાકીય સેવાઓ (બચત ધિરાણ વીમા પેન્શન વગેરે)ની સુવિધા આપવાનો છે.
ઉપરોક્ત રાજ્યોના કેન્દ્રોના અનુભવોના આધારે આ પહેલ અન્ય અને બાકીના જરૂરી બ્લોક્સ સુધી વિસ્તૃત કરવામાં આવશે..
ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય ( એ "સાક્ષમ" નામની મોબાઇલ અને વેબ-આધારિત એપ્લિકેશન પણ વિકસાવી છે જેનો ઉપયોગ આ કેન્દ્રના સમુદાય સંસાધન વ્યક્તિ દ્વારા દરેક અને ગામમાં વિવિધ નાણાકીય સેવાઓના પ્રસારને જાણવા માટે કરવામાં આવશે.
સેન્ટર ફોર ફાઇનાન્સિયલ લિટરસી એન્ડ સર્વિસ ડિલિવરી ( ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સ્વ સહાય જૂથ ( પરિવારોની મૂળભૂત નાણાકીય જરૂરિયાતો માટે એક જ બંધ તમામ નાણાકીય ઉકેલ સેવા/સિંગલ વિન્ડો સિસ્ટમ તરીકે કાર્ય કરશે.
આ સાથે વ્યક્તિ મુખ્ય અંતરને ઓળખશે અને તે મુજબ તાલીમ અને જરૂરી નાણાકીય સેવાઓ આપશે..
આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવના ભાગરૂપે ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયના દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના-રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( હેઠળ રાજ્યોના જિલ્લાઓમાં ઓક્ટોબર દરમિયાન કુલ નાણાકીય સાક્ષરતા અને સેવા વિતરણ (સક્ષમ કેન્દ્રો) શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા..
આ પ્રશિક્ષિત સીઆરપીને જિલ્લાની લીડ બેંક દ્વારા સ્થાપિત ગ્રામ્ય સ્વરોજગાર તાલીમ સંસ્થાઓ (આરએસઈટીઆઈ) માં છ દિવસની રહેણાંક તાલીમ આપવામાં આવે છે.
આ એપ્લિકેશન સમયાંતરે ચલાવવામાં આવતા પ્રોગ્રામની અસરકારકતાને માપશે અને જરૂર પડ્યે હસ્તક્ષેપની વ્યૂહરચના પણ તૈયાર કરશે..
વૈશ્વિક ધોરણો સાથે બેન્ચમાર્ક વેતન પ્લેસમેન્ટ-લિંક્ડ પ્રોગ્રામ્સનો મહત્વકાંક્ષી એજન્ડા સાથે દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના (ડીડીયુ-જીકેવાય)ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
ની બેઠક તેના તમામ હિસ્સેદારો માટે કેવી રીતે પ્લેટફોર્મ પુરવાર થઈ શકે છે તે અંગે બીએમડબ્લ્યુ હુન્ડાઇ ધ પાર્ક હોટેલ બાર્બેક્યુ નેશન લીલા પેલેસ ઓબેરોય એન્ડ ટ્રાયડેન્ટ-મુંબઈ વિવાન્તા વાઉ! મોમો ફૂડ્સ પ્રાયવેટ લિમિટેડના સિનિયર મેનેજમેન્ટે પોતાના વિચારો પ્રદર્શીત કર્યા હતા અને ટ્રેનિંગ હિસ્સેદાર અને માલિકો તથા કર્મચારીઓ વચ્ચે નિયમિત વાર્તાલાપના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો..
આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ હેઠળ ભારતની સ્વતંત્રતાના વર્ષની ઉજવણી નિમિત્તે યોજાયેલી આ બેઠકને આસામ ઝારખંડ મધ્ય પ્રદેશ (એમપી) તામિલનાડુ (ટીએન) અને ગુજરાતના રાજ્ય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન (એસઆરએલએમ) દ્વારા સુવિધા આપવામાં આવી હતી..
એમ પણ નોંધવામાં આવ્યું હતું કે ઉમેદવારોને રોજગારીની યોગ્ય તક મળી રહે તે સુનિશ્ચિત કરવા નવા ઔદ્યોગિક જોડાણ ટ્રેનિંગ ભાગીદાર અને ઉદ્યોગો વચ્ચે પરસ્પરની સમજૂતીથી ડીડીયુ-જીકેવાય પ્રોગ્રામ હેઠળ તાલીમ લેનારા તાલીમાર્થીઓને રોજગારીની યોગ્ય તકો પૂરી પાડી શકાશે..
કુશળ માનવશક્તિની અછતને દૂર કરવા કુશળ માનવશક્તિની સામયિક માગને પ્રતિસાદ આપવા પગાર મહિલા ઉમેદવારોની ભરતીમાં અમુક ક્ષેત્રોની પસંદગી વગેરેમાં ની ભૂમિકા અંગે દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના પ્રોગ્રામ હેઠળ મદદ અંગે પણ વિસ્તારપૂર્વક ચર્ચા વિચારણા કરવામાં આવી હતી..
અને ઉદ્યોગ નિષ્ણાતો વચ્ચેની મંત્રણા દરમિયાન એમ નોંધવામાં આવ્યુ હતું કે લોજિસ્ટિક્સ ક્ષેત્ર એક આકર્ષક વિકલ્પ તરીકે ઉભરી રહ્યું છે અને ઇ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મને વેગ મળી રહ્યો છે તે જોતાં ક્ષેત્રમાં તાલીમબદ્ધ માનવશક્તિની રોજગારીની તકોમાં વધારો થયો છે.
ડીડીયુ-જીકેવાય એ રાષ્ટ્રવ્યાપી પ્લેસમેન્ટ લિંક ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામ છે જે ગ્રામ્ય વિકાસ મંત્રાલય (એમઓઆરડી) ભારત સરકાર (જીઓઆઈ) દ્વારા ફંડ પ્રાપ્ત કરે છે.
વિવિધ ક્ષેત્રો અને ક્ષેત્ર કૌશલ્ય પરિષદોના ઉદ્યોગ અગ્રણીઓ ભાવિ પેઢીઓ માટે ઉત્સાહપૂર્ણ શ્રમ બજારને આગળ વધારવાના પ્રયાસો પર ચર્ચા કરવા અને વિચાર-વિમર્શ કરવા માટે એકત્રિત થયા હતા.
દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના (ડીડીયુ-જીકેવાય) હેઠળ થી મી ઓકટોબર દરમિયાન બેઠકની શ્રેણીમાં પ્રમુખ ક્ષેત્રના ઉદ્યોગ અગ્રણીઓએ હાજરી આપી હતી.
આ બેઠકમાં ભાગ લેનારા કેટલાક ક્ષેત્રમાં ટુરિઝમ એન્ડ હોસ્પિટાલિટી રીટેઈલ લોજિસ્ટિક એન્ડ એપેરલ કેમિકલ્સ એન્ડ પેટ્રોકેમિકલ્સ આઇટી-આઇટીઈએસ ઓટોમેટિવ્સ રિન્યુએબલ એનર્જી કૃષિ હેલ્થકેર કન્સ્ટ્રક્શન કેપિટલ ગુડ્સ પ્રોડક્શન વગેરેનો સમાવેશ થતો હતો.
ડીડીયુ-જીકેવાય હેઠળ ની મી સપ્ટેમ્બર સુધીમાં લાખ ઉમેદવારોને તાલીમ અપાઈ છે અને લાખને નોકરી અપાઈ છે..
હાલમાં આ પ્રોગ્રામ રાજ્ય અને ચાર કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં અમલી છે અને ક્ષેત્ર તથા જોબ રોલ હેઠળ સમગ્ર દેશમાં તાલીમ કેન્દ્રો ધરાવે છે.
રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન (એનઆરએલએમ) હેઠળના ગ્રામ્ય વિકાસ મંત્રાયલ (એમઓઆરડી) દ્રારા રોજગારી સ્કીલ લિંક ડેવલપમેન્ટ પ્રોગ્રામને ની મી સપ્ટેમ્બરે દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના તરીકે આવરી લેવામાં આવ્યા હતા.
આ ઉપરાંત દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના (ડીડીયુ-જીકેવાય) પ્રોગ્રામ હેઠળ તાલીમ લેતા ઉમેદવારોની કારકિર્દીની પ્રગતિ અને રિટેન્શન તાલીમ રોજગારી અને રોજગારી બાદની મદદ જેવા વિવિધ મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા વિચારણા કરવામાં આવી હતી.
ભાગ લેનારા દરેક રાજ્યએ વેપાર પર ખાસ ભાર મૂક્યો હતો – આસામ (ટુરિઝમ એન્ડ હોસ્પિટાલિટી) ઝારખંડ (રિટેલ ટુરિઝમ ફાઇનાન્સ લોજિસ્ટિક એન્ડ એપેરલ) મધ્ય પ્રદેશ (લોજિસ્ટિક એન્ડ એપેરલ) ગુજરાત (બ્યુટી એન્ડ વેલનેસ સેક્ટર સ્કીલ કાઉન્સિલ હેલ્થ કેર સેક્ટર સ્કીલ કાઉન્સિલ કેમિકલ્સ એન્ડ પેટ્રોકેમિકલ્સ લોજિસ્ટિક સેક્ટર સ્કીલ કાઉન્સિલ, આઇટી-આઇટીઈએસ કેપિટલ ગુડ્સ વગેરે) તામિલનાડુ (ઓટોમેટિવ)નો સમાવેશ થતો હતો..
સરકાર દ્વારા માર્ચ 2025 સુધીમાં કુલ 1,25,000 કિમી લંબાઇના માર્ગોનું મજબૂતીકરણ કરવા માટે વર્ષ 2019માં PMGSY-III નો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો છે.
9 રાજ્યમાં 44 LWE પ્રભાવિત જિલ્લાઓમાં કનેક્ટિવિટીમાં સુધારો લાવવા માટે 2016માં ડાબેરી ઉગ્રવાદ પ્રભાવિત વિસ્તારોમાં માર્ગ કનેક્ટિવિટી પરિયોજના (RCPLWEA)નો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો.
તાજેતરના વર્ષોમાં સંતોષકારક કાર્યોની પ્રમાણ વધી રહ્યું હોવાનું વલણ જોવા મળી રહ્યું છે..
5,714 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 358 પુલોનું કામ પૂરું કરવાનું હવે બાકી રહ્યું છે અને અન્ય 1,887 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 40 પુલોને મંજૂરી આપવામાં આવી રહી છે.
આજદિન સુધીમાં PMGSY-III હેઠળ લગભગ 72,000 કિમી લંબાઇના માર્ગોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે, જેમાંથી 17,750 કિમી લંબાઇના માર્ગોનું કામ પૂરું થઇ ગયું છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોના મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયના ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગ દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલી વિકાસની વિવિધ દરખાસ્તોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ યોજનાને માર્ચ 2023 સુધી લંબાવવામાં આવી છે જેથી કમ્યુનિકેશન અને સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ કહી શકાય તેવી આ પરિયોજનાઓનું બાકી રહેલું કામ પૂરું થઇ શકે..
ભારત સરકારે મેદાની વિસ્તારોમાં 500 કરતાં વધારે લોકો અને પૂર્વોત્તર તેમજ હિમાલય રાજ્યોનાં ક્ષેત્રોમાં 250 કરતાં વધારે લોકોની વસ્તી ધરાવતી જે વસાહતો સાથે કનેક્ટિવિટી ના હોય તેમને કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવાના ઉદ્દેશથી PMGSY-I યોજનાનો પ્રારંભ કર્યો છે.
બહેતર ગુણવત્તા વ્યવસ્થાપન માટે કેન્દ્ર અને રાજ્ય, બંને સ્તરે ગુણવત્તા નિરીક્ષકોની સંખ્યામાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે તેમજ નિરીક્ષણોની ફ્રિક્વન્સીમાં પણ વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
PMGSY-I અને II હેઠળ બાકી હોય તેવું મોટાભાગનું કામ પૂર્વોત્તર અને પહાડી રાજ્યોમાં જ છે જેના માટે જવાબદાર મુખ્ય પરિબળો કોવિડના કારણે લાગુ કરવામાં આવેલા લૉકડાઉન, વરસાદની મોસમમાં થયેલું લંબાણ, શિયાળો અને જંગલ સંબંધિત પ્રશ્નો છે.
આ અંતર્ગત, પ્રધાનમંત્રી ગ્રામ સડક યોજના- I અને IIને સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી લંબાવવામાં આવી છે જેથી બાકી રહેલા માર્ગો અને પુલોનું નિર્માણ કાર્ય સંપન્ન થઇ શકે.
કુલ 1,84,444 વસાહતોમાંથી હવે માત્ર 2,432 વસાહતોની કનેક્ટિવિટીનું કામ બાકી છે.
PMGSY-I અને II હેઠળ બાકી હોય તેવું મોટાભાગનું કામ પૂર્વોત્તર અને પહાડી રાજ્યોમાં જ છે જેના માટે જવાબદાર મુખ્ય પરિબળો કોવિડના કારણે લાગુ કરવામાં આવેલા લૉકડાઉન, વરસાદની મોસમમાં થયેલું લંબાણ, શિયાળો અને જંગલ સંબંધિત પ્રશ્નો છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોના મંત્રીમંડળ દ્વારા આજે ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયના ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગ દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલી વિકાસની વિવિધ દરખાસ્તોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
CCEA દ્વારા ડાબેરી ઉગ્રવાદ પ્રભાવિત વિસ્તારો માટે માર્ગ કનેક્ટિવિટી પરિયોજના (RCPLWEA) ને પણ માર્ચ, 2023 સુધી ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
CCEA દ્વારા ડાબેરી ઉગ્રવાદ પ્રભાવિત વિસ્તારો માટે માર્ગ કનેક્ટિવિટી પરિયોજના (RCPLWEA)ને પણ માર્ચ, 2023 સુધી ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
આ માટે, સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી મુદત લંબાવવાનો નિર્ણય લેવાયો હોવાથી તેના કારણે રાજ્યોમાં બાકી રહેલા કાર્યો સંપન્ન કરવામાં મદદ મળી રહેશે.
PMGSY-II હેઠળ, 50,000 કિમીના ગ્રામીણ માર્ગ નેટવર્કને અપગ્રેડ કરવાનો વિચાર રાખવામાં આવ્યો હતો.
PMGSYના હાલમાં ચાલી રહેલા હસ્તક્ષેપોનું કામ પૂરું કરવા માટે વર્ષ 2021-22 થી 2024-25 દરમિયાન કુલ રૂપિયા 1,12,419 કરોડનો ખર્ચ થવાનું અનુમાન છે.
રાજ્યો દ્વારા ગ્રામીણ અર્થતંત્ર માટે ઘણા મહત્વપૂર્ણ કહી શકાય તેવા આ કાર્યો પૂરાં કરવા માટે સમયમર્યાદા લંબાવવાની વિનંતી કરવામાં આવી હતી.
આજદિન સુધીમાં PMGSY-III હેઠળ લગભગ 72,000 કિમી લંબાઇના માર્ગોને મંજૂરી આપવામાં આવી છે, જેમાંથી 17,750 કિમી લંબાઇના માર્ગોનું કામ પૂરું થઇ ગયું છે.
ભારત સરકારે મેદાની વિસ્તારોમાં 500 કરતાં વધારે લોકો અને પૂર્વોત્તર તેમજ હિમાલય રાજ્યોનાં ક્ષેત્રોમાં 250 કરતાં વધારે લોકોની વસ્તી ધરાવતી જે વસાહતો સાથે કનેક્ટિવિટી ના હોય તેમને કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવાના ઉદ્દેશથી PMGSY-I યોજનાનો પ્રારંભ કર્યો છે.
PMGSY-II હેઠળ, 50,000 કિમીના ગ્રામીણ માર્ગ નેટવર્કને અપગ્રેડ કરવાનો વિચાર રાખવામાં આવ્યો હતો.
પસંદગીના ડાબેરી ઉગ્રવાદ પ્રભાવિત તાલુકાઓ, વસાહતોમાં 100 કરતાં વધારે લોકોની વસતી હોય ત્યાં પણ કનેક્ટિવિટી પૂરી પાડવામાં આવી રહી છે.
આજદિન સુધીમાં, નવી અને ગ્રીન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને 1 લાખ કિમીથી વધુ લંબાઈના માર્ગોના નિર્માણનું કામ હાથ ધરવામાં આવ્યું છે, જેમાંથી 61,000 કિમીથી વધુ લંબાઇના માર્ગોનું કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે.
કુલ 49,885 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 765 LSBને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી જેમાંથી 4,240 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 254 પુલોનું કામ બાકી છે.
કુલ 49,885 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 765 LSBને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી જેમાંથી 4,240 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 254 પુલોનું કામ બાકી છે.
આ અંતર્ગત, પ્રધાનમંત્રી ગ્રામ સડક યોજના- I અને IIને સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી લંબાવવામાં આવી છે જેથી બાકી રહેલા માર્ગો અને પુલોનું નિર્માણ કાર્ય સંપન્ન થઇ શકે.
PMGSY હેઠળ ગ્રામીણ માર્ગોના નિર્માણમાં નવી અને ગ્રીન (હરિત) ટેકનોલોજીના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે.
9 રાજ્યમાં 44 LWE પ્રભાવિત જિલ્લાઓમાં કનેક્ટિવિટીમાં સુધારો લાવવા માટે 2016માં ડાબેરી ઉગ્રવાદ પ્રભાવિત વિસ્તારોમાં માર્ગ કનેક્ટિવિટી પરિયોજના (RCPLWEA) નો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો.
કુલ 6,45,627 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 7,523 પુલોના નિર્માણની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી જેમાંથી હવે 20,950 કિમી લંબાઇના માર્ગો અને 1,974 પુલોનું કામ પૂરું કરવાનું બાકી છે.
ઉત્તરપ્રદેશ રાજ્યને તાજેતરમાં ફુલ ડેપ્થ રિક્લેમેશન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને 1,255 કિમી લંબાઇના માર્ગોનું નિર્માણ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે, આના કારણે ખર્ચ અને સમયનો બચાવ થશે અને સાથે સાથે, કુદરતી સંસાધનોનું સંરક્ષણ પણ થશે તેમજ કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટમાં ઘટાડો આવશે..
PMGSY ના હાલમાં ચાલી રહેલા હસ્તક્ષેપોનું કામ પૂરું કરવા માટે વર્ષ 2021-22 થી 2024-25 દરમિયાન કુલ રૂપિયા 1,12,419 કરોડનો ખર્ચ થવાનું અનુમાન છે..
આ યોજનાને માર્ચ 2023 સુધી લંબાવવામાં આવી છે જેથી કમ્યુનિકેશન અને સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ કહી શકાય તેવી આ પરિયોજનાઓનું બાકી રહેલું કામ પૂરું થઇ શકે.
આ માટે, સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી મુદત લંબાવવાનો નિર્ણય લેવાયો હોવાથી તેના કારણે રાજ્યોમાં બાકી રહેલા કાર્યો સંપન્ન કરવામાં મદદ મળી રહેશે..
સરકાર દ્વારા માર્ચ 2025 સુધીમાં કુલ 1,25,000 કિમી લંબાઇના માર્ગોનું મજબૂતીકરણ કરવા માટે વર્ષ 2019માં PMGSY-IIIનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો છે.
PMGSY પાછળનો મૂળ વિચાર બાંધકામ દરમિયાન અને બાંધકામ પછીના માર્ગોના કામોની ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવા માટે ત્રણ સ્તરીય ગુણવત્તા ખાતરી પદ્ધતિનો અમલ કરવાનો છે.
ઓછા ખર્ચાળ અને ઝડપી બાંધકામને પ્રોત્સાહન આપવા માટે માર્ગોના નિર્માણમાં સ્થાનિક રીતે ઉપલબ્ધ હોય તેવી સામગ્રીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
એવો અંદાજ છે કે 2.02 કરોડ ઘરો, જે 2011ની વસ્તી ગણતરી (એસઈસીસી 2011)ના ડેટાબેઝ કાયમી પ્રતિક્ષા યાદીની લગભગ સમાન છે એ 15મી ઑગસ્ટ, 2022ની આખરી મહેતલ પહેલાં પૂર્ણ થશે.
માર્ચ , 2024 સુધી આ યોજના ચાલુ રહેવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે પીએમએવાય-જી હેઠળ 2.95 કરોડ ઘરોનાં એકંદર લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં બાકીના 155.75 લાખ ઘરોને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ‘સૌને આવાસ’નો હેતુ સિદ્ધ કરવા પ્રાથમિક સુવિધાઓ સાથે પાકા મકાનોનાં બાંધકામ માટે મદદ પૂરી પડાશે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી)ને માર્ચ 2021થી આગળ ચાલુ રાખવા માટેની ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે જેમાં આ યોજના હેઠળ કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનાં લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં 31મી માર્ચ, 2021ના રોજ બાકી રહેલાં 155.75 લાખ ઘરોનાં બાંધકામ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવાની છે.
આથી, કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનો લક્ષ્યાંક સિદ્ધ કરવા આ યોજના માર્ચ, 2024 સુધી ચાલુ રાખવાની જરૂર છે.
29મી નવેમ્બર, 2021 મુજબ, કુલ 2.95 કરોડનાં લક્ષ્યાંકમાંથી 1.65 કરોડ પીએમએવાય-જી મકાનો બાંધવામાં આવ્યાં છે.
આથી, કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનો લક્ષ્યાંક સિદ્ધ કરવા આ યોજના માર્ચ, 2024 સુધી ચાલુ રાખવાની જરૂર છે..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આજે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી)ને માર્ચ 2021થી આગળ ચાલુ રાખવા માટેની ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગની દરખાસ્તને મંજૂરી આપવામાં આવી છે જેમાં આ યોજના હેઠળ કુલ 2.95 કરોડ ઘરોનાં લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં 31મી માર્ચ , 2021ના રોજ બાકી રહેલાં 155.75 લાખ ઘરોનાં બાંધકામ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવાની છે..
29મી નવેમ્બર , 2021 મુજબ, કુલ 2.95 કરોડનાં લક્ષ્યાંકમાંથી 1.65 કરોડ પીએમએવાય-જી મકાનો બાંધવામાં આવ્યાં છે.
માર્ચ, 2024 સુધી આ યોજના ચાલુ રહેવાથી એ સુનિશ્ચિત થશે કે પીએમએવાય-જી હેઠળ 2.95 કરોડ ઘરોનાં એકંદર લક્ષ્યાંકની મર્યાદામાં બાકીના 155.75 લાખ ઘરોને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ‘સૌને આવાસ’નો હેતુ સિદ્ધ કરવા પ્રાથમિક સુવિધાઓ સાથે પાકા મકાનોનાં બાંધકામ માટે મદદ પૂરી પડાશે.
બેંકોના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર્સ અને સીઈઓ/ડેપ્યુટી મેનેજિંગ ડિરેક્ટર્સ , એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર્સ , ચીફ જનરલ મેનેજર્સ/જનરલ મેનેજર્સ અને રાજ્ય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશનના મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારીઓ/રાજ્ય મેનેજિંગ ડિરેક્ટર્સ આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લે તેવી અપેક્ષા છે..
આ યોજનાના સફળ અમલીકરણ માટે મંત્રાલયે પહેલાથી જ બેંકોના ઉચ્ચ અધિકારીઓ સાથે વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ કરી છે.
4.45 લાખ કરોડથી વધુની લોન મેળવી શકે છે , જેથી અન્ય બાબતોની સાથે , સર્જનાત્મક સાહસોમાં યોગ્ય રોકાણ કરી શકાય.
એક અંદાજ મુજબ , પાંચ કરોડ મહિલા સ્વ-સહાય જૂથ સભ્યો DAY-NRLM હેઠળ આ સુવિધા માટે પાત્ર બનશે..
નાણામંત્રી દ્વારા 2019-20 ના તેમના બજેટ ભાષણમાં સત્યાપિત સ્વ-સહાયક સભ્યોને પાંચ હજાર રૂપિયાની ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધાની મંજૂરી આપવા અંગેની જાહેરાત મુજબ , ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય હેઠળ દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના-રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( DAY-) NRLM એ દેશના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં મહિલા સ્વસહાય જૂથોના સભ્યોને તેમની કટોકટી/કટોકટીની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધા પૂરી પાડવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે.
વર્ષ 2020-21 દરમિયાન DAY-NRLM હેઠળ તેમની કામગીરી માટે બેંકોને વાર્ષિક પુરસ્કારો પણ જાહેર કરવામાં આવશે..
આ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન 30 નવેમ્બર , 2021 સુધી , બેંકોએ 27.38 લાખ એસએચજીને 62,848 કરોડ રૂપિયા સુધીની લોનનું વિતરણ કર્યું છે.
1,33,915 કરોડથી વધુ છે , જેમાંથી બેડ લોનનો હિસ્સો માત્ર 2.49 ટકા છે.
આઝાદીના અમૃત મહોત્સવના આદેશમાં , ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગના સચિવ , ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય , શ્રી નાગેન્દ્ર નાથ સિંહાએ 18 ડિસેમ્બર , 2021 ના રોજ , દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના-રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( DAY-NRLM) હેઠળ ચકાસાયેલ મહિલા સ્વ-સહાય જૂથ સભ્યો માટે પાંચ હજાર રૂપિયા ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધા શરૂ કરવામાં આવશે.
મિશન સમુદાય દ્વારા સંચાલિત કોમ્યુનિટી બેઝ્ડ રિપેમેન્ટ સિસ્ટમ ( CBRM) નો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે અને સમિતિમાં વિવિધ SHG અથવા તેમના સંગઠનોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે.
ઇન્ડિયન બેંક્સ એસોસિએશન , મુંબઈએ તમામ બેંકોને જરૂરી મંજૂરીઓ મળ્યા બાદ 26 મી નવેમ્બર , 2021 ના રોજ આ યોજનાને અમલમાં મૂકવાની સલાહ આપી છે.
બીજો ધ્યેય તેમને બેંકોમાંથી આવશ્યક ધિરાણ ઉપલબ્ધ કરાવીને તેમના આજીવિકાનો આધાર મજબૂત કરવાનો છે.
તમામ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો અને રાજ્ય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લેશે.
આ મિશન જૂન 2011 માં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને 15 ડિસેમ્બર , 2021 સુધી , 73.5 લાખ સ્વ-સહાય જૂથોમાં 8.04 કરોડ મહિલાઓ જોડાઈ છે.
તે બધા SHGs અને બેંકો વચ્ચેની ક્રિયાપ્રતિક્રિયા પર દેખરેખ રાખવા અને SHGs નિયમો અને સામાજિક દબાણ દ્વારા બેંકોને ઝડપથી ભંડોળ ચૂકવે છે તેની ખાતરી કરવા માટે જવાબદાર છે..
દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના-રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( DAY-NRLM) એ ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયની મુખ્ય યોજના છે , જેનો હેતુ સ્વ-સહાય જૂથો જેવી સામુદાયિક સંસ્થાઓ દ્વારા ગરીબ મહિલાઓને લાભ આપવાનો છે , જેથી ગ્રામીણ ગરીબીને દૂર કરી શકાય.
આ કાર્યક્રમમાં "ગ્રામીણ નાણાકીય સમાવેશ પર ચર્ચા"નો પણ સમાવેશ થાય છે , જેમાં બેંકો અને રાજ્ય મિશનના ટોચના કાર્યકર્તાઓ ભાગ લેશે.
રાજ્ય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશનએ પણ પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે અને ગ્રામીણ વિસ્તારોની મહિલા સ્વ-સહાય જૂથના સભ્યો આ સુવિધાનો લાભ લેવા માટે બેંકોની શાખાઓની મુલાકાત લેશે જ્યાં તેમના બચત ખાતાઓ પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના હેઠળ ખોલવામાં આવ્યા છે..
એવી અપેક્ષા છે કે 2024 સુધીમાં લગભગ 10 કરોડ મહિલાઓ સ્વ-સહાય જૂથો સાથે જોડાઈ જશે..
ભારતમાં ગ્રામીણ મહિલાઓના યોગદાનની ઉજવણી કરવા માટે આ પ્રતિષ્ઠિત સપ્તાહની થીમ નયે ભારત કી નારી છે અને તેનું સત્તાવાર હેશટેગ છે..
ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય હેઠળ રાષ્ટ્રીય અને રાજ્ય સ્તરે વિવિધ કાર્યક્રમો દ્વારા આયોજિત વિષયવાર કાર્યક્રમો અને પ્રવૃત્તિઓ નીચે આપેલ છે:.
ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગ ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય ભારત સરકાર આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસના સપ્તાહ દરમિયાન 7 થી 13 માર્ચ 2022 દરમિયાન આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ હેઠળ તેના પ્રતિષ્ઠિત સપ્તાહનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
દરેક રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ દીનદયાળ અંત્યોદય-રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( હેઠળ રૂ.
પોષણના મહત્વ પર દીન દયાલ ઉપાધ્યાય - ગ્રામીણ કૌશલ્યા યોજના ( અને ગ્રામીણ સ્વરોજગાર તાલીમ સંસ્થા ( ના તાલીમાર્થીઓ દ્વારા રેલીનું આયોજન..
પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ ( ગૃહો દરેક રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં મહિલાઓ (એકલ અથવા સંયુક્ત રીતે)ને મંજૂર કરવામાં આવશે..
દીનદયાલ અંત્યોદય - રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( હેઠળ રાષ્ટ્રીય સ્તરે પોષણ પર જાતિ સંવાદ..
દીનદયાળ અંત્યોદય- રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( સામાજિક સમાવેશ સામાજિક વિકાસ અને લિંગ સંબંધિત મુદ્દાઓ પર કામ કરતી મહિલાઓના અનુભવની વહેંચણી અને સન્માન પર રાજ્ય સ્તરે વેબિનાર/કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટેની વ્યવસ્થા..
દરેક રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ ( હેઠળ મહિલા લાભાર્થીઓ માટે ગૃહ પ્રવેશનું આયોજન કરશે..
રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં રુર્બન ક્લસ્ટર હેઠળ મહિલા સંચાલિત પ્રોજેક્ટ્સને પુરસ્કાર આપવા..
દીનદયાલ અંત્યોદય- રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( હેઠળ જિલ્લા/બ્લોક/ગ્રામ પંચાયત સ્તરે વૃક્ષારોપણ અને કૃષિ-પોશેર ઉદ્યાન અભિયાનનું જમીન પરનું અભિયાન..
દરેક ગ્રામીણ સ્વ-રોજગાર તાલીમ સંસ્થા ( માં મહિલા એપ્રેન્ટિસની એક બેચની રજૂઆત..
દરેક જિલ્લો હેઠળ સર્વગ્રાહી રીતે શૌચાલયના નિર્માણ માટે પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના-ગ્રામીણ ( હેઠળ ગ્રામીણ મહિલા લાભાર્થીઓને નાણાકીય સહાય પૂરી પાડશે..
હેઠળ ગ્રામીણ સ્વ-સહાય જૂથોની મહિલાઓ રાજ્યોના 75 જિલ્લાઓમાં સ્વચ્છતા અભિયાન ચલાવશે દરેક જિલ્લો નો ભાગ હશે.
સપ્તાહ-લાંબી ઇવેન્ટ દરમિયાન દરેક ગ્રામીણ સ્વ-રોજગાર તાલીમ સંસ્થા ( મહિલા તાલીમાર્થીઓની બેચ શરૂ કરશે દરેક રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં 1 લાખથી વધુ કમાણી કરતી 75 સ્વસહાય જૂથ ( મહિલાઓને સન્માનિત કરશે.
સારા ભવિષ્ય માટે જળ સંસાધનોની સુરક્ષા - મહિલા મહાત્મા ગાંધી નરેગા કામદારો દ્વારા તળાવો તળાવો નાળાઓ અને અન્ય જળાશયોની સ્વચ્છતા અભિયાન..
દરેક ગ્રામીણ સ્વરોજગાર તાલીમ સંસ્થા ( હેઠળ પ્રશિક્ષિત મહિલાઓને અભ્યાસક્રમ પૂર્ણતા પ્રમાણપત્રો પ્રદાન કરવા..
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી માટે દીનદયાળ અંત્યોદય - રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન ( DAY-NRLM) રાષ્ટ્રીય સ્તરના કાર્યક્રમમાં કેન્દ્રીય ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રીની અધ્યક્ષતામાં યોજાશે.
આ સમયગાળા દરમિયાન ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગ તેના વિવિધ કાર્યક્રમો દ્વારા રાષ્ટ્રીય અને રાજ્ય સ્તરે ઉજવણીના કાર્યક્રમો અને પ્રવૃત્તિઓની શ્રેણીનું આયોજન કરવાની યોજના ધરાવે છે.
આ કાર્યક્રમોનું આયોજન જનભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરવા માટે કરવામાં આવ્યું છે જેથી કરીને આ ઉજવણીને ગ્રામ્ય સ્તર સુધી અને સમગ્ર ગ્રામીણ વસ્તી સુધી લઈ જઈ શકાય.
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં દીન દયાળ ઉપાધ્યાય-ગ્રામીણ કૌશલ યોજના ( હેઠળ મહિલા કેન્દ્રિત અભ્યાસક્રમો માટે ઝુંબેશને વેગ આપવા..
આ પ્રતિષ્ઠિત સપ્તાહનો દરેક દિવસ પેટા-થીમને સમર્પિત છે જે ગ્રામીણ મહિલાઓને ઉપલબ્ધ તકોનો લાભ લેવાની યાદ અપાવે છે તેમના દ્વારા તૂટેલા સામાજિક બંધનો અથવા એવા મુદ્દાઓ કે જ્યાં ગ્રામીણ મહિલાઓએ અન્ય મંત્રાલયો અને રાજ્યો સાથે મળીને મંત્રાલય દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવેલ સહાયથી સારું પ્રદર્શન કર્યું છે..
હેઠળ શૌચાલયના નિર્માણ માટે 750 ગ્રામીણ મહિલા લાભાર્થીઓને સર્વગ્રાહી અભિગમ દ્વારા નાણાકીય સહાય પૂરી પાડશે..
મહાત્મા ગાંધી નરેગા હેઠળ આજીવિકાની તકો પૂરી પાડવામાં આવેલ અને સફળતા પ્રાપ્ત કરનાર મહિલાઓનું સન્માન કરવું..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે સહયોગ માટે નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ પંચાયતી રાજ ( અને યુનિવર્સિટી ઓફ રીડિંગ ( યુનાઇટેડ કિંગડમ ( વચ્ચે હસ્તાક્ષર કરાયેલા સમજૂતી પત્ર ( ને મંજૂરી આપી હતી.
બંને સંસ્થાઓ સાથે મળીને કૃષિ અર્થશાસ્ત્ર ગ્રામીણ વિકાસ આજીવિકા અને પોષણ અભ્યાસમાં નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં સંશોધન કુશળતા લાવી શકે છે જે સંશોધન અને ક્ષમતા નિર્માણના ઉભરતા આંતર-શિસ્ત ક્ષેત્ર માટે જરૂરી છે..
એનઆઈઆરડીપીઆર ગ્રામીણ વિકાસના ક્ષેત્રે વિવિધ સંશોધન પ્રવૃત્તિઓમાં યુનિવર્સિટી ઓફ રીડિંગ સાથે સંકળાયેલું છે જેમ કે ઉર્જા ખર્ચને માપીને પોષણ મૂલ્યાંકનમાં સુધારો ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોમાં કૃષિ આજીવિકા સંશોધનમાં પહેરવા યોગ્ય એક્સેલરોમેટ્રિક અને સેન્સર આધારિત ઉપકરણોનો ઉપયોગ અને તે પણ મહિલા અને બાળ વિકાસનો વિસ્તાર..
આ એમઓયુ ફેકલ્ટીને તેમનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવામાં અને તેને વિસ્તૃત કરવામાં અને કૃષિ પોષણ અને ગ્રામીણ વિકાસમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાવસાયિક નેટવર્ક વિકસાવવામાં મદદ કરશે..
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે વેસ્ટર્ન ડેડીકેટેડ ફ્રેઇટ કોરિડોર ( DFC ) અને ઈસ્ટર્ન ડીએફસી એ જૂન 2022 સુધીમાં શરૂ થવાની સંભાવના છે..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું હતું કે, “મેઇક ઇન ઈન્ડિયાને સક્ષમ બનાવવા માટે આપણાં ઉદ્યોગો માટે હેરફેર ખર્ચ ઘટાડવો એ અમારી વ્યૂહરચનાના કેન્દ્રસ્થાને રહેલ બાબત છે”.
આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરવાના સમયે કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આ રેકોર્ડ ફાળવણીની જાહેરાત કરી હતી.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું હતું કે, “મેઇક ઇન ઈન્ડિયાને સક્ષમ બનાવવા માટે આપણાં ઉદ્યોગો માટે હેરફેર ખર્ચ ઘટાડવો એ અમારી વ્યૂહરચનાના કેન્દ્રસ્થાને રહેલ બાબત છે”.
ભારતીય રેલવેએ રેકોર્ડ 1,10,055 કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી પ્રાપ્ત કરી છે જેમાંથી 1,07,100 કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી મૂડીગત ખર્ચ માટે કરવામાં આવી છે.
ભારતીય રેલવેએ નેશનલ રેલ પ્લાન ફોર ઈન્ડિયા – 2030 તૈયાર કર્યો છે..
શ્રીમતી સીતારમણે મુસાફરોની સુવિધા અને સુરક્ષા માટે નીચેના પગલાઓની પણ દરખાસ્ત મૂકી હતી:.
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે વેસ્ટર્ન ડેડીકેટેડ ફ્રેઇટ કોરિડોર (DFC) અને ઈસ્ટર્ન ડીએફસી એ જૂન 2022 સુધીમાં શરૂ થવાની સંભાવના છે.
લાભાર્થી ખેડૂતોની સંખ્યા 2019-2020માં 1.24 કરોડ હતી તે વધીને 2020-21માં 1.54 કરોડ થઈ છે.
કૃષિ અને સંલગ્ન પેદાશોમાં મૂલ્યવર્ધન અને એની નિકાસને વેગ આપવા શ્રીમતી સીતારમણે ‘ઓપરેશન ગ્રીન સ્કીમ’નો વ્યાપ વધારવા દરખાસ્ત કરી છે.
કપાસ ઉગાડનારા ખેડૂતોને 2013-14માં રૂ.90 કરોડની આવક થઈ એમાં પ્રચંડ વિસ્મયકારક વધારો થયો છે અને 2021ની 27 જાન્યુઆરી મુજબ તે રૂ.25,974 કરોડ થઈ છે..
આ યોજના હેઠળ ગામોમાં મિલકત માલિકને અધિકારના રેકોર્ડ્સ આપવામાં આવે છે.
હાલ આ યોજના ટામેટા, કાંદા અને બટાકા (ટૉપ્સ)ને લાગુ પડે છે હવે એમાં જલ્દી બગડે એવી વધુ 22 પેદાશોનો સમાવેશ થશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી)ની વ્યવસ્થામાં ધરમૂળ ફેરફાર થયો છે - એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે કે તમામ વસ્તુઓના ઉત્પાદન ખર્ચ કરતા દોઢો ભાવ મળે.
કૃષિ ક્ષેત્રને ટેકો આપવા માટે ઢગલાબંધ પગલાંમાં કેન્દ્રીય નાણાં અને કૉર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 રજૂ કરતી વેળાએ આકાંક્ષી ભારત માટે સમાવિષ્ટ વિકાસના ભાગરૂપે કૃષિ ક્ષેત્ર માટે 9 પગલાં જાહેર કર્યા હતા..
શ્રીમતી સીતારમણે નદીઓ અને જળમાર્ગો પર જમીન પરના મત્સ્ય બંદરો અને ફિશ લેન્ડિંગ સેન્ટર્સ વિક્સાવવા પણ સૂચવ્યું હતું..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે સરકાર પશુસંવર્ધન, ડેરી અને મત્સ્યોદ્યોગને ધિરાણ પ્રવાહ વધે એ સુનિશ્ચિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
વર્ષોથી ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને દોહરાવતા શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ઘઉં, ચોખા, દાળની ખેડૂતો પાસેથી પ્રાપ્તિમાં સ્થિર વધારો થયો છે.
આ ફંડ નાબાર્ડ હેઠળ રૂ.5000 કરોડના ભંડોળ સાથે શરૂ થયું હતું , હવે બીજા રૂ.5000 કરોડથી મોટું કરાયું છે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી)ની વ્યવસ્થામાં ધરમૂળ ફેરફાર થયો છે - એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે કે તમામ વસ્તુઓના ઉત્પાદન ખર્ચ કરતા દોઢો ભાવ મળે..
કૃષિ ક્ષેત્રને ટેકો આપવા માટે ઢગલાબંધ પગલાંમાં કેન્દ્રીય નાણાં અને કૉર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 રજૂ કરતી વેળાએ આકાંક્ષી ભારત માટે સમાવિષ્ટ વિકાસના ભાગરૂપે કૃષિ ક્ષેત્ર માટે 9 પગલાં જાહેર કર્યા હતા.
એવી જ રીતે દાળ-કઠોળના સંદર્ભમાં 2013-14માં ચૂકવાયેલી રકમ 236 કરોડ હતી.
નાણાં મંત્રીએ માળખાગત સુવિધાઓ સુદ્રઢ કરવા માટે એપીએમસીઓને કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટક્ચર ફંડ ઉપલબ્ધ કરાવવા સૂચવ્યું હતું..
ઇ-નામ દ્વારા કૃષિ બજારમાં જે સ્પર્ધાત્મકતા આવી છે અને પારદર્શિતા આવી છે એને ધ્યાનમાં લઈને નાણાં મંત્રી પારદર્શિતા અને સ્પર્ધાત્મકતા લાવવા વધુ 1000 મંડીઓને ઇ-નામ સાથે જોડવા સૂચવે છે..
સેવાળની ખેતીને ઉત્તેજન આપવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે તમિલનાડુમાં સ્થપાનારા એક બહુહેતુક સેવાળ પાર્કની દરખાસ્ત કરી હતી..
2019-2020માં તે રૂ.62,802 કરોડ થઈ અને 2020-2021માં વધારે સુધરીને તે રૂ.75060 કરોડ થઈ.
2020-2021માં આ રકમ વધારે સારી વધીને રૂ.1,72,752 કરોડ થવાનો અંદાજ છે.
આધુનિક મત્સ્ય બંદરો અને ફિશ લેન્ડિંગ કેન્દ્રો વિક્સાવવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે ધરખમ રોકાણની દરખાસ્ત કરી હતી.
ગ્રામીણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ ફંડને હાળવણીમાં પણ નાણાં મંત્રીએ વધારો જાહેર કરીને રૂ.30,000 કરોડથી વધારીને રૂ.40,000 કરોડ કરી છે..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે સરકાર પશુસંવર્ધન , ડેરી અને મત્સ્યોદ્યોગને ધિરાણ પ્રવાહ વધે એ સુનિશ્ચિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે..
વર્ષોમાં ખેડૂતોને ચૂકવાયેલ રકમ અને પ્રાપ્તિની વિગતો આપતા શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ઘઉંના કિસ્સામાં 2013-14માં ખેડૂતોને ચૂકવાયેલ કુલ રકમ રૂ.33,874 કરોડ હતી.
શ્રીમતી સીતારમણે સ્વામિત્વ યોજના તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાં લંબાવવા સૂચવ્યું છે..
હાલ આ યોજના ટામેટા , કાંદા અને બટાકા (ટૉપ્સ)ને લાગુ પડે છે હવે એમાં જલ્દી બગડે એવી વધુ 22 પેદાશોનો સમાવેશ થશે..
સેવાળની ખેતીની સંભાવનાઓને સ્વીકારતા નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે આ ઉદભવતું ક્ષેત્ર છે જે કાંઠાના સમુદાયોના જીવનને બદલી નાંખવાની સંભાવના ધરાવે છે - તે મોટા પાયે રોજગાર અને વધારાની આવક પૂરી પાડશે.
આ ફંડ નાબાર્ડ હેઠળ રૂ.5000 કરોડના ભંડોળ સાથે શરૂ થયું હતું, હવે બીજા રૂ.5000 કરોડથી મોટું કરાયું છે.
કૃષિ અને સંલગ્ન પેદાશોમાં મૂલ્યવર્ધન અને એની નિકાસને વેગ આપવા શ્રીમતી સીતારમણે ‘ ઓપરેશન ગ્રીન સ્કીમ ’ નો વ્યાપ વધારવા દરખાસ્ત કરી છે.
શ્રીમતી સીતારમણે નદીઓ અને જળમાર્ગો પર જમીન પરના મત્સ્ય બંદરો અને ફિશ લેન્ડિંગ સેન્ટર્સ વિક્સાવવા પણ સૂચવ્યું હતું.
આપણા ખેડૂતોને પૂરતું ધિરાણ મળે એ માટે નાણાં મંત્રીએ નાણાં વર્ષ 2020માં કૃષિ ધિરાણનો લક્ષ્યાંક વધારીને 16.5 લાખ કરોડ કર્યો છે.
ગામોમાં મિલકત માલિકીમાં પારદર્શિતા લાવવા માટે આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ‘સ્વામિત્વ યોજના’ શરૂ કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે આની શરૂઆત કરવા માટે પાંચ મુખ્ય મત્સ્ય બંદરો – કોચી , ચેન્નાઇ , વિશાખાપટ્ટનમ , પારાદિપ અને પેટુઆઘાટને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓના હબ તરીકે વિકસાવાશે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે ઇ-નામ હેઠળ 1.68 કરોડ ખેડૂતો નોંધાયેલા છે અને રૂ.1.14 લાખ કરોડના મૂલ્યનો વેપાર થયો છે.
આધુનિક મત્સ્ય બંદરો અને ફિશ લેન્ડિંગ કેન્દ્રો વિક્સાવવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે ધરખમ રોકાણની દરખાસ્ત કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે આની શરૂઆત કરવા માટે પાંચ મુખ્ય મત્સ્ય બંદરો – કોચી, ચેન્નાઇ, વિશાખાપટ્ટનમ, પારાદિપ અને પેટુઆઘાટને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓના હબ તરીકે વિકસાવાશે.
ઑપરેશન ગ્રીન સ્કીમ- “ટૉપ્સ”માં જલ્દી બગડે એવી વધુ 22 પેદાશોનો સમાવેશ ઑપરેશન ગ્રીન સ્કીમ- “ટૉપ્સ ” માં જલ્દી બગડે એવી વધુ 22 પેદાશોનો સમાવેશ.
વર્ષોથી ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને દોહરાવતા શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ઘઉં , ચોખા , દાળની ખેડૂતો પાસેથી પ્રાપ્તિમાં સ્થિર વધારો થયો છે.
ગામોમાં મિલકત માલિકીમાં પારદર્શિતા લાવવા માટે આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ‘ સ્વામિત્વ યોજના ’ શરૂ કરી હતી.
તે જ સમયે , તેણે તેમના પ્રદેશ માટે વધુ સારી શાળાના ઉદાહરણ તરીકે ઉભરી આવવું જોઈએ , જેથી એક શ્રેષ્ઠ નીતિ પ્રાપ્ત થાય અને અન્ય શાળાઓને પ્રેરણા મળે અને તેમને માર્ગ બતાવે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતી વખતે આ મુજબ જણાવ્યું હતું.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતી વખતે આ મુજબ જણાવ્યું હતું.
દેશની 15,000થી વધુ શાળાઓ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિના તમામ પાસાઓને આવરી લેશે જેથી દેશમાં શિક્ષણની ગુણવત્તાને મજબૂત બનાવવામાં આવે.
એ જ રીતે , અન્ય 9 શહેરોમાં , અમે સમાન એકંદર માળખું બનાવીશું , જેથી આ સંસ્થાઓમાં સારી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ થઈ શકે , તેમજ તેમની સ્વાયતતા જાળવી શકાય.
તેમણે એમ ઉમેર્યું હતું કહ્યું કે એનજીઓ/ખાનગી શાળાઓ/રાજ્યોની ભાગીદારીમાં 100 નવી સૈનિક શાળાઓની સ્થાપના કરવામાં આવશે..
તે જ સમયે, તેણે તેમના પ્રદેશ માટે વધુ સારી શાળાના ઉદાહરણ તરીકે ઉભરી આવવું જોઈએ, જેથી એક શ્રેષ્ઠ નીતિ પ્રાપ્ત થાય અને અન્ય શાળાઓને પ્રેરણા મળે અને તેમને માર્ગ બતાવે.
દેશની 15 ,000 થી વધુ શાળાઓ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિના તમામ પાસાઓને આવરી લેશે જેથી દેશમાં શિક્ષણની ગુણવત્તાને મજબૂત બનાવવામાં આવે.
એ જ રીતે, અન્ય 9 શહેરોમાં, અમે સમાન એકંદર માળખું બનાવીશું, જેથી આ સંસ્થાઓમાં સારી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ થઈ શકે, તેમજ તેમની સ્વાયતતા જાળવી શકાય.
તેમણે લદ્દાખમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવવા માટે લેહમાં સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટી બનાવવાની દરખાસ્ત કરી..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે “આપણા ઘણા શહેરોમાં વિવિધ સંશોધન સંસ્થાઓ , યુનિવર્સિટીઓ અને કોલેજ છે જે સરકારના સમર્થનથી ચાલે છે.
તેમણે એમ ઉમેર્યું હતું કહ્યું કે એનજીઓ/ખાનગી શાળાઓ/રાજ્યોની ભાગીદારીમાં 100 નવી સૈનિક શાળાઓની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે “આપણા ઘણા શહેરોમાં વિવિધ સંશોધન સંસ્થાઓ, યુનિવર્સિટીઓ અને કોલેજ છે જે સરકારના સમર્થનથી ચાલે છે.
નાણા મંત્રીએ ભારતીય ઉચ્ચ શિક્ષણ પંચની રચનાની દરખાસ્ત રજૂ કરતા તેની એકંદરે ભૂમિકા નિભાવવાની વાત કરી જેમાં 4 મુખ્ય પાસાં , માનકતા , માન્યતા , નિયમનકારી નિર્માણ અને ભંડોળ હશે..
નાણા મંત્રીએ ભારતીય ઉચ્ચ શિક્ષણ પંચની રચનાની દરખાસ્ત રજૂ કરતા તેની એકંદરે ભૂમિકા નિભાવવાની વાત કરી જેમાં 4 મુખ્ય પાસાં, માનકતા, માન્યતા, નિયમનકારી નિર્માણ અને ભંડોળ હશે.
એકમાત્ર રજીસ્ટ્રેશન અને લાયસન્સિંગની જોગવાઈ તેમજ ઓનલાઈન રિટર્ન્સ પણ કર્મચારીઓ ઉપરથી પરવાનગી પત્રો બોજને હળવો કરશે.
તેનાથી સ્થળાંતર કરનારા કારીગરો માટે આરોગ્ય, આવાસ, કૌશલ્ય, વીમા, ક્રેડિટ અને ખાદ્યાન્ન યોજનાઓ તૈયાર કરવામાં પણ મદદ મળી રહેશે..
અસંગઠીત શ્રમિક દળ પ્રત્યે સરકારના પ્રયાસોને વધારે વિસ્તૃત કરવા માટે જેમાં ખાસ ધ્યાન સ્થળાંતર કરનાર કારીગરો ઉપર છે તેમની માટે શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એક પોર્ટલ જાહેર કરવાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો કે જે ગિગ, બિલ્ડિંગ અને બાંધકામના કારીગરો સહિત અન્ય શ્રમિકો વિષેની જરૂરી માહિતી એકત્રિત કરશે.
મહિલાઓને તમામ શ્રેણીઓમાં કામ કરવાની પરવાનગી આપવામાં આવશે અને નાઈટ શિફ્ટસમાં પણ તેમને પૂરતું સંરક્ષણ આપવામાં આવશે..
સંસદમાં આજે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવાના પ્રસંગે કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એક રાષ્ટ્ર એક રાશન કાર્ડ અને શ્રમ સંહિતાઓના અમલીકરણ ઉપર વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો અને અસંગઠીત ક્ષેત્રના કાર્યદળ અંગેની માહિતી એકત્રિત કરવા માટે એક પોર્ટલની જાહેરાત પણ કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે સરકાર તમામ શ્રેણીના કારીગરોના લઘુત્તમ પગારના અમલીકરણ સાથે ગિગ અને પ્લેટફોર્મ કારીગરોને સામાજિક સુરક્ષાના લાભો પહોંચાડવા માટે ચાર શ્રમ સંહિતાઓના અમલીકરણને સંક્ષિપ્ત બનાવશે.
આ યોજના લાભાર્થીઓને દેશમાંથી ગમે તે સ્થળેથી પોતાનું રાશન મેળવવા માટેની મંજૂરી આપે છે, ખાસ કરીને સ્થળાંતર કરનાર કારીગરો જે સ્થળે રહી રહ્યા છે ત્યાં તેઓ અડધું રાશન પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને તેમનો પરિવાર તેમના મૂળ વતનમાં બાકીનું રાશન પ્રાપ્ત કરી શકે છે..
મહત્વાકાંક્ષી ભારત માટે સંકલિત વિકાસ એ અનેક પાયાઓમાંનો એક પાયો છે કે જેની ઉપર કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 ઊભું કરવામાં આવ્યું છે અને તે સરકારને અસંગઠીત કાર્યદળ જેમાં ખાસ કરીને સ્થળાંતર કરનારા કારીગરો અને શ્રમિકો માટે પ્રસ્તાવો રજૂ કરવા માટેની એક દિશા પૂરી પાડે છે.
એકમાત્ર રજીસ્ટ્રેશન અને લાયસન્સિંગની જોગવાઈ તેમજ ઓનલાઈન રિટર્ન્સ પણ કર્મચારીઓ ઉપરથી પરવાનગી પત્રો બોજને હળવો કરશે..
મંત્રીએ ગૃહને માહિતી આપતા જણાવ્યું હતું કે “એક રાષ્ટ્ર એક રાશન કાર્ડ પ્લાન એ 32 રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો દ્વારા અમલમાં મૂકી દેવામાં આવ્યો છે કે જેણે કુલ 69 કરોડ લાભાર્થીઓને આવરી લીધા છે અને આ રીતે કુલ 86% લાભાર્થીઓ આવરી લેવામાં આવ્યા છે”, આ સાથે જ તેમણે બાહેંધરી આપતા કહ્યું હતું કે આગામી કેટલાક મહિનાઓમાં બાકીના 4 રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો સાથે પણ સંકલન સાધી લેવામાં આવશે.
સંસદમાં આજે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવાના પ્રસંગે કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એક રાષ્ટ્ર એક રાશન કાર્ડ અને શ્રમ સંહિતાઓના અમલીકરણ ઉપર વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો અને અસંગઠીત ક્ષેત્રના કાર્યદળ અંગેની માહિતી એકત્રિત કરવા માટે એક પોર્ટલની જાહેરાત પણ કરી હતી..
મહત્વાકાંક્ષી ભારત માટે સંકલિત વિકાસ એ અનેક પાયાઓમાંનો એક પાયો છે કે જેની ઉપર કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 ઊભું કરવામાં આવ્યું છે અને તે સરકારને અસંગઠીત કાર્યદળ જેમાં ખાસ કરીને સ્થળાંતર કરનારા કારીગરો અને શ્રમિકો માટે પ્રસ્તાવો રજૂ કરવા માટેની એક દિશા પૂરી પાડે છે.
આ માટે, આપણા વિનિર્માણ ક્ષેત્રનો વિકાસ દર ડબલ અંકોમાં ટકાવી રાખવો પડશે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતાં કહ્યું કે સરકાર મુખ્ય ક્ષેત્રોના વિસ્તરણ માટે, વૈશ્વિક સ્તરે અગ્રણી ઉદ્યમીઓને તૈયાર કરવા તથા તેમના પોષણ માટે તેમજ યુવાનોને રોજગાર પૂરા પાડવા માટે નાણાકીય વર્ષ 2021-22થી આગામી 5 વર્ષમાં લગભગ 1.97 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવા પ્રતિબદ્ધ છે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ભારતની વિનિર્માણ કંપનીઓ માટે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનનો અભિન્ન ભાગ બનવાની , મહત્વપૂર્ણ કાર્યક્ષમતા અને અત્યાધુનિક તકનીક મેળવવાની જરૂર છે જેથી તે 5 ટ્રિલિયન અમેરિકી ડોલરવાળું અર્થતંત્ર બની શકે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતાં કહ્યું કે સરકાર મુખ્ય ક્ષેત્રોના વિસ્તરણ માટે, વૈશ્વિક સ્તરે અગ્રણી ઉદ્યમીઓને તૈયાર કરવા તથા તેમના પોષણ માટે તેમજ યુવાનોને રોજગાર પૂરા પાડવા માટે નાણાકીય વર્ષ 2021-22 થી આગામી 5 વર્ષમાં લગભગ 1.97 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવા પ્રતિબદ્ધ છે..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે ભારતની વિનિર્માણ કંપનીઓ માટે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનનો અભિન્ન ભાગ બનવાની, મહત્વપૂર્ણ કાર્યક્ષમતા અને અત્યાધુનિક તકનીક મેળવવાની જરૂર છે જેથી તે 5 ટ્રિલિયન અમેરિકી ડોલરવાળું અર્થતંત્ર બની શકે.
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે આનાથી નિકાસના ક્ષેત્રે વૈશ્વિક સ્તર પર અગ્રણી કંપનીઓ વિકસિત કરવાના ઉદ્દેશ સાથે આરામદાયક સુવિધાઓથી સજ્જ વૈશ્વિક કક્ષાના માળખાનું નિર્માણ થશે.
નાણાં મંત્રીએ કાપડ ઉદ્યોગને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવવા , વધુ રોકાણ આકર્ષવા અને રોજગાર પેદા કરવા પર ભાર મૂકવા માટે માસ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ ટેક્ષટાઇલ પાર્ક (મિત્ર) નામની યોજનાની દરખાસ્ત કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ કાપડ ઉદ્યોગને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવવા, વધુ રોકાણ આકર્ષવા અને રોજગાર પેદા કરવા પર ભાર મૂકવા માટે માસ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ ટેક્ષટાઇલ પાર્ક (મિત્ર) નામની યોજનાની દરખાસ્ત કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે , આગામી 3 વર્ષમાં 7 ટેક્ષટાઇલ પાર્ક બનાવવામાં આવશે..
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું કે, આગામી 3 વર્ષમાં 7 ટેક્ષટાઇલ પાર્ક બનાવવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું કે ઉપરોક્ત સિદ્ધિ સુધી પહોંચવા તથા એક આત્મનિર્ભર ભારત માટે વિનિર્માણ ક્ષેત્રની અગ્રણી કંપનીઓ તૈયાર કરવાના હેતુથી 13 સેક્ટર માટે ઉત્પાદન આધારિત પ્રોત્સાહનો (પી.એલ.આઇ.) યોજનાઓની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
આ માટે , આપણા વિનિર્માણ ક્ષેત્રનો વિકાસ દર ડબલ અંકોમાં ટકાવી રાખવો પડશે.
તેમણે કહ્યું કે ઉપરોક્ત સિદ્ધિ સુધી પહોંચવા તથા એક આત્મનિર્ભર ભારત માટે વિનિર્માણ ક્ષેત્રની અગ્રણી કંપનીઓ તૈયાર કરવાના હેતુથી 13 સેક્ટર માટે ઉત્પાદન આધારિત પ્રોત્સાહનો (પી.એલ.આઇ.) યોજનાઓની જાહેરાત કરવામાં આવી છે..
રાષ્ટ્રીય ભાષા અનુવાદ અભિયાન (એનટીએલએમ) તરીકે ઓળખાતી નવી પહેલની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે જેનાથી ઇન્ટરનેટ પર શાસન અને નીતિ સંબંધિત જ્ઞાનરૂપી ભંડારનું ડિજિટલીકરણ કરવાની સાથે સાથે એક મુખ્ય ભારતીય ભાષામાં ઉપલબ્ધ કરાવાશે..
ગગનયાન મિશન માટે રશિયામાં ચાર ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને સામાન્ય અંતરિક્ષ ઉડાનના પરિમાણો માટે પણ તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે , જેનું ડિસેમ્બર 2021 માં લોકાર્પણ કરવાનું આયોજન છે..
તેમણે કહ્યું કે, "આ ઓળખાયેલા રાષ્ટ્રીય-અગ્રતાવાળા ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને દેશમાં એકંદર સંશોધન પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવાનો માર્ગ સુનિશ્ચિત કરશે." નાણાં મંત્રીએ રાષ્ટ્રીય સંશોધન ફાઉન્ડેશન માટે આગામી પાંચ વર્ષ માટે રૂ.50,000 કરોડના ખર્ચનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
મંત્રીશ્રીએ સદનમાં માહિતી આપી હતી કે અંતરિક્ષ વિભાગ અંતર્ગત એક જાહેર ક્ષેત્રના એકમ ન્યુ સ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (એનએસઆઇએલ) કેટલાક ભારતીય નાના ઉપગ્રહો સાથે બ્રાઝિલના ઉપગ્રહ એમેઝોનીયાને પીએસએલવી-સીએસ 51 ના માધ્યમથી લોન્ચ કરશે.
મહાસાગરની ક્ષમતાને વધુ સારી રીતે સમજવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે આગામી પાંચ વર્ષ માટે રૂપિયા 4,000 કરોડથી વધુના બજેટ ખર્ચ સાથે ઉંડા મહાસાગર મિશનની શરૂઆત કરવાની દરખાસ્ત કરી છે.
ગગનયાન મિશન માટે રશિયામાં ચાર ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને સામાન્ય અંતરિક્ષ ઉડાનના પરિમાણો માટે પણ તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે, જેનું ડિસેમ્બર 2021માં લોકાર્પણ કરવાનું આયોજન છે.
મહાસાગરની ક્ષમતાને વધુ સારી રીતે સમજવા માટે શ્રીમતી સીતારમણે આગામી પાંચ વર્ષ માટે રૂપિયા 4,000 કરોડથી વધુના બજેટ ખર્ચ સાથે ઉંડા મહાસાગર મિશનની શરૂઆત કરવાની દરખાસ્ત કરી છે.
શ્રીમતી સીતારમણે ગૃહને માહિતી આપી કે ભૂતકાળમાં ડિજિટલ પેમેન્ટમાં અનેકગણો વધારો થયો છે અને આગળ પણ તે જ ગતિ જાળવવાની જરૂર હતી.
સમગ્ર સંશોધન મશીનરીને મજબુત બનાવવા અને નવીનતા તેમજ દેશમાં સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 માં અનેક મહત્વપૂર્ણ પહેલની ઘોષણા કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતી વખતે ડિજિટલ ચુકવણી, અવકાશ ક્ષેત્ર અને ઉંડા મહાસાગર સંશોધન સહિતની વિવિધ મહત્વપૂર્ણ પહેલનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
આ મિશનના ભાગરૂપે, ઉંડા મહાસાગરમાં સર્વેક્ષણ સંશોધન અને જૈવવિવિધતા સંરક્ષણની પરિયાજોનાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.
આ માટે , એક યોજના માટે 1 , 500 કરોડની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે , જેના દ્વારા ચુકવણીના ડિજિટલ માધ્યમોને પ્રોત્સાહન આપવા અને આગામી ડિજિટલ વ્યવહારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નાણાકીય સહાય આપવામાં આવશે..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22 રજૂ કરતી વખતે ડિજિટલ ચુકવણી , અવકાશ ક્ષેત્ર અને ઉંડા મહાસાગર સંશોધન સહિતની વિવિધ મહત્વપૂર્ણ પહેલનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો..
સમગ્ર સંશોધન મશીનરીને મજબુત બનાવવા અને નવીનતા તેમજ દેશમાં સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા કેન્દ્રીય બજેટ 2021-22માં અનેક મહત્વપૂર્ણ પહેલની ઘોષણા કરવામાં આવી છે.
આ મિશનના ભાગરૂપે , ઉંડા મહાસાગરમાં સર્વેક્ષણ સંશોધન અને જૈવવિવિધતા સંરક્ષણની પરિયાજોનાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે..
મંત્રીશ્રીએ સદનમાં માહિતી આપી હતી કે અંતરિક્ષ વિભાગ અંતર્ગત એક જાહેર ક્ષેત્રના એકમ ન્યુ સ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (એનએસઆઇએલ) કેટલાક ભારતીય નાના ઉપગ્રહો સાથે બ્રાઝિલના ઉપગ્રહ એમેઝોનીયાને પીએસએલવી-સીએસ 51ના માધ્યમથી લોન્ચ કરશે.
આ માટે, એક યોજના માટે 1,500 કરોડની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે, જેના દ્વારા ચુકવણીના ડિજિટલ માધ્યમોને પ્રોત્સાહન આપવા અને આગામી ડિજિટલ વ્યવહારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નાણાકીય સહાય આપવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ રાષ્ટ્રીય સંશોધન ફાઉન્ડેશન માટે આગામી પાંચ વર્ષ માટે રૂ.50,000 કરોડના ખર્ચનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
તેમણે કહ્યું કે , " આ ઓળખાયેલા રાષ્ટ્રીય-અગ્રતાવાળા ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને દેશમાં એકંદર સંશોધન પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવાનો માર્ગ સુનિશ્ચિત કરશે.".
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે તેમના બજેટ સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે મહામારી પછી ભારતમાં એક નવો વિશ્વ ક્રમ ઉભરી રહ્યો છે.
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે વધુમાં ઈન્કમ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલને ફેસલેસ બનાવવાની દરખાસ્ત કરી છે.
પરવડે તેવા મકાનોનો પુરવઠો વધે તે હેતુથી તેમણે એફોર્ડેબલ હાઉસિંગ માટે ટેક્સ હોલીડેનો દાવો કરવાની પાત્રતાનો સમય વધુ એક વર્ષ માટે એટલે કે 31 માર્ચ, 2022 સુધી લંબાવ્યો છે.
રૂ.50 લાખ સુધીની કર પાત્ર આવક ધરાવનાર અને રૂ.10 લાખ સુધીનો કર વિવાદ ધરાવનાર આ કમિટીનો સંપર્ક કરી શકશે.
ફોરેન પોર્ટફોલિયો રોકાણકારોની ડિવિડન્ડની આવક ઉપર બજેટમાં ઓછો કર દર રાખવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
વેતનની આવકની વિગત, ટીડીએસ વગેરેનો સમાવેશ અગાઉ પ્રિ-ફાઈલ્ડ રિટર્નમાં થઈ ચૂક્યો છે..
ભારતમાં પરત ફરતા બિન –નિવાસી ભારતીયોની હાડમારી ઓછી થાય તે માટે ફોરેન રિટાયરમેન્ટ એકાઉન્ટમાં એકત્ર થયેલી રકમ અંગે નિયમો નોટિફાય કરવાની બજેટમાં દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
માળખાગત સુવિધાઓ (ઈનફ્રાસ્ટ્રકચર) માં વિદેશી મૂડીરોકાણ આકર્ષવા માટે બજેટમાં પ્રાઈવેટ ફંડીંગ ઉપર પ્રતિબંધ, કોમર્શિયલ પ્રવૃત્તિઓ પરનાં નિયંત્રણો તથા માળખાગત સુવિધાઓમાં સીધા મૂડી રોકાણની કેટલીક શરતો હળવી કરવાની જાહેરાત કરી છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે વિવિધ કલ્યાણ ભંડોળોમાં માલિકોનું યોગદાન જમા કરાવવામાં વિલંબને કારણે કર્મચારીઓને વ્યાજ / આવકમાં કાયમી ખોટ ભોગવવી પડે છે.
વર્ષ 2020માં આવક વેરાનાં રિટર્ન ફાઈલ કરનાર લોકોની સંખ્યામાં નાટયાત્મક વધારો થયો છે, વર્ષ 2014માં રિટર્ન ફાઈલ કરનારની સંખ્યા 3.31 કરોડ હતી તે વધીને 6.48 કરોડ થઈ છે..
ગિફ્ટ સીટીમાં ઈન્ટરનેશનલ ફાયનાન્સિયલ સર્વિસ સેન્ટર (આઈએફએસસી) ને પ્રોત્સાહન માટે બજેટમાં એરક્રાફટ લીઝીંગ કંપનીઓની આવકને કેપિટલ ગેઈનમાં ટેક્સ હોલીડે, વિદેશના ભાડે આપનારને આપવાનાં થતા એરક્રાફટ લીઝના ભાડામાં કર મુક્તિ, આઈએફએસસી ફરીથી ભંડોળ લગાવનારને કર પ્રોત્સાહનો અને આઈએફએસસી આવેલી વિદેશી બેંકોના ઈનવેસ્ટમેન્ટ ડિવિઝનને કરમુક્તિ આપવાનો સમાવેશ થાય છે..
રિટર્ન ફાઈલીંગની વ્યવસ્થા આસાન બને તે હેતુથી બજેટમાં લીસ્ટેડ સિક્યુરિટીઝમાંથી કેપિટલ ગેઈન્સની વિગતો, ડિવિડન્ડની આવક અને બેંકો, પોસ્ટ ઓફિસ વગેરે તરફથી મળતું વ્યાજ વગેરે પણ રિટર્નમાં પ્રિ- ફાઈલ કરવામાં આવશે.
તેમણે નેશનલ ફેસલેસ ઈન્કમ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ સેન્ટર સ્થાપવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
તેમના બજેટ સંબોધનમાં નાણાં મંત્રીએ વરિષ્ઠ નાગરિકોને આવકવેરાનાં રિટર્ન ફાઈલ કરવામાં રાહત આપવાની, આવકવેરા અંગેની કાર્વાહીમાં સમય મર્યાદા ઘટાડવાની, ફેસલેસ આઈટીએટી માટે વિવાદ નિવારણ સમિતિ રચવાની, બિન-નિવાસી ભારતીયોને રાહત, ઓડિટમાંથી મુક્તિની મર્યાદા વધારવાની, અને ડિવિડન્ડની આવકમાં રાહત આપતી જાહેરાતો કરી છે..
દેશમાં સ્ટાર્ટ અપ્સને પ્રોત્સાહન મળે તે હેતુથી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે સ્ટાર્ટ અપ્સ માટે ટેક્સ હોલીડેનો દાવો કરવાની પાત્રતા વધુ એક વર્ષ માટે લંબાવીને તા.
નાણાં મંત્રીએ પરવડે તેવું મકાન ખરીદવા માટે લેવામાં આવેલા ધિરાણમાં વ્યાજની વધારાની કપાતનો દાવો કરવાની મુદત વધારીને 1.5 લાખ કરવાની દરખાસ્ત કરી છે.
સ્ટાર્ટ અપ્સ માટે ભંડોળને પ્રોત્સાહન મળે તે હેતુથી તેમણે સ્ટાર્ટ અપ્સમાં થતા મૂડીરોકાણને કેપિટલ ગેઈનમાંથી મુક્તિ આપવાની મુદત વધુ એક વર્ષ માટે લંબાવીને 31 માર્ચ, 2022 સુધીની કરી છે..
કર ચોરીના ગંભીર કિસ્સાઓ કે જેમાં એક વર્ષમાં રૂ.50 લાખ કે તેથી વધુ આવક છૂપાવી હોય તેવા કિસ્સામાં 10 વર્ષ સુધી એસેસમેન્ટ ખોલી શકાશે, પણ પ્રિન્સિપલ ચિફ કમિશનરની મંજૂરી પછી જ આ પ્રક્રિયા થઈ શકશે..
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું કે તેની સાથે-સાથે આપણા કરદાતાઓ પર કરવેરાનો ઓછામાં ઓછો બોજ પડવો જોઈએ.
કર વ્યવસ્થામાં કાનૂની વિવાદો ઘટાડવાની સરકાર ઈચ્છા ધરાવે છે તેવું જણાવતાં નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે સરકારે જાહેર કરેલી ‘વિવાદ સે વિશ્વાસ’ યોજનાને સારો પ્રતિભાવ હાંસલ થયો છે.
બજેટમાં એવી જોગવાઈ કરવામાં આવી છે કે ડિવિડન્ડની આવક ઉપર એડવાન્સ્ડ કરની જવાબદારી ડિવિડન્ડ ચૂકવવાની જાહેરાત થવા ચૂકવણી કરવામાં આવે તે પછી જ ઉભી થશે..
નાણાં મંત્રીએ પરવડે તેવાં મકાનની ખરીદી માટે લીધેલા ધિરાણમાં રૂ.1.5 લાખ સુધીના વ્યાજના વધારાના ડીડકશન (કપાત) માટેની મુદત લંબાવીને 31, માર્ચ, 2022 કરી છે..
શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને હૉસ્પિટલ ચલાવતાં નાનાં ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટસનો નિયમ પાલનનો બોજ ઘટાડવા માટે બજેટમાં આવા ટ્રસ્ટ માટે વાર્ષિક આવકની મર્યાદા વધારવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે.
માળખાગત સુવિધાઓમાં ઝીરો કૂપન બોન્ડથી ફંડીંગ થઈ શકે તે માટે બજેટમાં કર કાર્યક્ષમ ઝીરો કૂપન બોન્ડ ઈસ્યુ કરીને નેટિફાઈડ ઈનફ્રાસ્ટ્રકચર ડેબ્ટ બોન્ડ માટે છૂટ આપવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે..
તેમણે કહ્યું કે સરકારે કરદાતાઓ અને અર્થતંત્રના હિતમાં સંખ્યાબંધ સુધારા કર્યા છે, જેમાં કોર્પોરેટ કર દર ઘટાડો, ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રીબ્યુશન ટેક્સની નાબૂદી, અને નાના કર દાતાઓ માટે રિબેટમાં વધારા સહિતનાં પગલાંનો સમાવેશ થાય છે.
કર પાલનનો બોજ ઘટાડવા માટે આવક વેરા વિભાગની કાર્યવાહી (પ્રોસીડીંગ્સ) ફરીથી ખોલવાની મુદત હાલમાં 6 વર્ષની છે તે ઘટાડીને 3 વર્ષની કરવામાં આવી છે.
દેશની આઝાદીને 75 વર્ષ પૂરાં થઈ રહ્યાં છે ત્યારે બજેટમાં 75 વર્ષની વયના તથા તેથી વધુ ઉંમર ધરાવતા વરિષ્ઠ નાગરિકોને માટે નિયમ પાલનનો બોજ ઓછો કરવામાં આવ્યો છે.
સરકારે નાના કર દાતાઓના કાનૂની વિવાદ ઘટાડવા માટે શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે વિવાદ નિવારણ સમિતિ રચવાની જાહેરાત કરી છે.
જે વરિષ્ઠ નાગરિકો માત્ર પેન્શન અને વ્યાજની આવક ધરાવતા હશે તેમને આવકવેરાનું રિટર્ન ભરવામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે..
ડિજિટલ વ્યવહારોને પ્રોત્સાહન મળે તે હેતુથી અને પોતાના લગભગ તમામ આર્થિક વ્યવહારો ડિજિટલ પધ્ધતિથી કરનાર વ્યક્તિનો બોજ ઘટાડવા માટે બજેટમાં 95 ટકા આર્થિક વ્યવહારો ડિજિટલ પધ્ધતિથી કરનારની ટેક્સ ઓડિટની મર્યાદા રૂ.5 કરોડથી વધારીને રૂ.10 કરોડ સુધીની કરવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે..
હાલમાં આ મર્યાદા રૂ.1 કરોડની છે તે વિવિધ નિયમ પાલન કરવું પડે નહીં તે માટે રૂ.5 કરોડની કરવામાં આવી છે..
30 જાન્યુઆરી, 2021 સુધીમાં આ યોજના હેઠળ એક લાખ દસ હજારથી વધુ કરદાતાઓએ રૂ.85,000 કરોડના કર વિવાદોની પતાવટ કરવાનું પસંદ કર્યું છે.
બજેટમાં ડિવિડન્ડની ચૂકવણીમાં REIT/InvIT ને મૂળ સ્થાને કર કપાતમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
તેમણે નેશનલ ફેસલેસ ઈન્કમ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ સેન્ટર સ્થાપવાની જાહેરાત કરી છે કે જેમાં ટ્રિબ્યુનલ અને અપીલ કરનાર વચ્ચેનું તમામ કોમ્યુનિકેશન ઈલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપે થશે..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્ર સરકારનું વર્ષ 2021-22નું અંદાજપત્ર રજૂ કર્યુ છે, જેમાં કર વ્યવસ્થાને વધુ સરળ બનાવવાની, લિટીગેશન મેનેજમેન્ટની અને સીધા કરવેરાની વ્યવસ્થાનું આસાનીથી પાલન થઈ શકે તેવી જોગવાઈઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે..
પ્રવાસી શ્રમિકો માટે એફોર્ડેબલ રેન્ટલ આવાસોનો પુરવઠો વધે તે માટે તેમણે મોટિફાઈડ એફોર્ડેબલ રેન્ટલ હાઉસિંગ પ્રોજેકટસને માટે નવી કરમુક્તિની જાહેરાત કરી છે..
માલિકોના હિસ્સાની રકમ સમયસર જમા થાય તેની ખાત્રી રાખવાના હેતુથી તેમણે જાહેરાત કરી છે કે માલિકોનો હિસ્સો મોડો જમા થશે તો માલિકને કર કપાતની ક્યારેય છૂટ નહીં મળે..
તેમણે કહ્યું કે આ પરિસ્થિતિમાં આપણી કર વ્યવસ્થા પારદર્શક અને કાર્યક્ષમ હોવી જોઈએ અને તેના થકી દેશમાં મૂડીરોકાણ અને રોજગારીને પ્રોત્સાહન મળવું જોઈએ.
તેમણે તાંબાના ભંગાર પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સિતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 રજૂ કર્યુ હતું..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સિતારમણે આજે સંસદમાં કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 રજૂ કર્યુ હતું.
શ્રીમતી સિતારમણે કેટલાક સ્ટીલના ઉત્પાદનો પરથી ADD અને CVD પાછી ખેંચવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, 2020માં અમલમાં મૂકવામાં આવેલી તાત્કાલિક કસ્ટમ પહેલથી FTAના દુરૂપયોગને અંકુશમાં લેવામાં મદદ મળી છે..
તેમણે તાંબાના ભંગાર પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી ઘટાડીને 2.5 ટકા કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે, કસ્ટમ્સ તપાસ પૂરી કરવા માટે, નિશ્ચિત સમયમર્યાદાઓ સૂચવવામાં આવી રહી છે.
માનવસર્જિત કાપડ માટે કાચામાલના ઇનપુટ્સ પરની ડ્યૂટીને વધુ તર્કસંગત કરવાની જરૂરિયાતનો ઉલ્લેખ કરીને નાણાં મંત્રીએ નાઇલોન ચેઇનને પોલિસ્ટર અને અન્ય માનવસર્જિત રેસાઓની હરોળમાં લાવવાની જાહેરાત કરી હતી.
વધુમાં, મોબાઇલના કેટલાક પાર્ટ્સને ‘નીલ’ માંથી ખસેડીને 2.5 ટકાના સામાન્ય દરના વર્ગમાં લઇ જવામાં આવશે.
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, ચાર્જરના પાર્ટ્સ અને મોબાઇલના પેટા-પાર્ટ્સમાં કેટલીક મુક્તિઓ પાછી ખેંચવામાં આવશે.
તેમાં, ચોક્કસ પ્રકારના ચામડાંની આયાત પરની છૂટ પાછી ખેંચવાની અને તૈયાર કરાયેલા કૃત્રિમ રત્નો પર કસ્ટમ ડ્યૂટી વધારવાની પણ જોગવાઈ રાખવામાં આવી છે.
માનવસર્જિત કાપડ માટે કાચામાલના ઇનપુટ્સ પરની ડ્યૂટીને વધુ તર્કસંગત કરવાની જરૂરિયાતનો ઉલ્લેખ કરીને નાણાં મંત્રીએ નાઇલોન ચેઇનને પોલિસ્ટર અને અન્ય માનવસર્જિત રેસાઓની હરોળમાં લાવવાની જાહેરાત કરી હતી.
જોકે, પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર લાગુ કરવામાં આવેલા મૂળભૂત આબકારી જકાત (BED) અને વિશેષ વધારાની આબકારી જકાત (SAED) દરોને આ અંદાજપત્રમાં ઘટાડવામાં આવ્યા છે જેથી ગ્રાહકોને કોઇ વધારનું ભારણ સહન નહીં કરવું પડે.
નાણાં મંત્રીએ પોતાના અંદાજપત્રના સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે, ભારે મૂડી ઉપકરણના સ્થાનિક સ્તરે વિનિર્માણની અત્યંત સંભાવાનાઓ રહેલી છે.
તેમાં, કપડાં, ચામડું અને હસ્તકળાની વસ્તુઓના નિકાસકારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ડ્યૂટી મુક્ત વસ્તુઓની આયાત પર મુક્તિને તર્કસંગત ઠેરવવાની પણ જોગવાઈ છે.
અંદાજપત્રમાં MSMEને લાભો આપવા માટે કેટલાક ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે જેમાં, સ્ટીલના સ્ક્રૂ, પ્લાસ્ટિક બિલ્ડર વાયરો અને પ્રોન ફીડ પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવાની દરખાસ્ત સામેલ છે.
મંત્રીશ્રીએ સોના અને ચાંદી પર કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં તર્કસંગતતા લાવવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ ગૃહને ખાતરી આપી હતી કે, GSTનું વધુ સરળીકરણ કરવા માટે અને વ્યસ્ત ડ્યૂટી માળખા જેવી અસંગતતાઓને દૂર કરવા માટે શક્ય હોય તેવા તમામ પગલાં લેવામાં આવશે..
તેમણે, સોલર ઇન્વર્ટર પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી વધારીને 20 ટકા કરવાની અને સોલર લાનટેર્ન પર ડ્યૂટી 5 ટકાથી વધારીને 15 ટકા કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
તેમણે ડિનેચર્ડ (નામંજૂર) કરેલા ઇથાઇલ આલ્કોહોલ પર છેવટના વપરાશ આધારિત મુક્તિ પાછી ખેંચવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
કાર્યવાહીઓના સૂયોજન અને અનુપાલનમાં સરળતાના સંદર્ભમાં નાણાં મંત્રીએ ADD અને CVD વસૂલાત સંબંધિત કેટલીક જોગવાઇઓમાં ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આ સંબંધે દરના માળખામાં વ્યાપકપણે સમીક્ષા કરવામાં આવશે.
તેમણે ડિનેચર્ડ (નામંજૂર) કરેલા ઇથાઇલ આલ્કોહોલ પર છેવટના વપરાશ આધારિત મુક્તિ પાછી ખેંચવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
અંદાજપત્રમાં MSMEને લાભો આપવા માટે કેટલાક ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે જેમાં, સ્ટીલના સ્ક્રૂ, પ્લાસ્ટિક બિલ્ડર વાયરો અને પ્રોન ફીડ પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવાની દરખાસ્ત સામેલ છે.
મંત્રીશ્રીએ સોના અને ચાંદી પર કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં તર્કસંગતતા લાવવાની પણ જાહેરાત કરી હતી..
ખેડૂતોને લાભ આપવાના આશય સાથે, નાણાં મંત્રીએ કપાસ પર ડ્યૂટી વધારીને 10 % કરવાની અને કાચા રેશમ તેમજ રેશમના રેસા પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
અનબ્રાન્ડેડ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર લીટર દીઠ અનુક્રમે રૂ.1.4 અને રૂ.1.8નો BED જ્યારે લીટર દીઠ અનુક્રમે રૂ.11 અને રૂ.8 SAED લાગુ થશે.
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, 2020માં અમલમાં મૂકવામાં આવેલી તાત્કાલિક કસ્ટમ પહેલથી FTAના દુરૂપયોગને અંકુશમાં લેવામાં મદદ મળી છે.
કસ્ટમ ડ્યૂટી નીતિ મુદ્દે, નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, સ્થાનિક વિનિર્માણને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને ભારતને વૈશ્વિક પૂરવઠા શ્રૃંખલામાં અને બહેતર નિકાસમાં મદદ કરવાનો બેવડો ઉદ્દેશ છે.
તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે, બિન-લોહ, લોહ અને સ્ટેઇનલેસ સ્ટીલના સેમી, ફ્લેટ અને લાંબા ઉત્પાદનો પર 7.5 ટકાની એકસમાન કસ્ટમ ડ્યૂટી લાગુ કરવામાં આવશે.
તેમણે પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો કે, કોઇપણ નવી કસ્ટમ ડ્યૂટી મુક્તિઓ અમલમાં મૂકવામાં આવે તેની માન્યતા તેને બહાર પાડવાં આવે તે પછીના બે વર્ષે આવતી 31 માર્ચ સુધીની રહેશે..
આ સંદર્ભે, તેમણે આ વર્ષ કસ્ટમ ડ્યૂટીમાં 400 જુની મુક્તિની સમીક્ષા કરવાની દરખાસ્ત મૂકી છે.
શ્રીમતી સિતારમણે પોતાના અંદાજપત્રના સંબોધન દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં GSTનું વિક્રમી એકત્રીકરણ થયું છે.
કેપ્રોલેક્ટમ, નાઇલોન ચિપ્સ અને નાઇલોન રેસાઓ તેમજ યાર્ન પર 5 ટકાના એક સમાન BCD દર કપાતની પણ તેમણે જાહેરાત કરી હતી, મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આનાથી કાપડ ઉદ્યોગ, MSME અને નિકાસને ઘણી મદદ મળી રહેશે.
નાણાં મંત્રીએ ગૃહને ખાતરી આપી હતી કે, GSTનું વધુ સરળીકરણ કરવા માટે અને વ્યસ્ત ડ્યૂટી માળખા જેવી અસંગતતાઓને દૂર કરવા માટે શક્ય હોય તેવા તમામ પગલાં લેવામાં આવશે.
મંત્રીશ્રીએ નાની સંખ્યામાં ચીજવસ્તુઓ પર કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વિકાસ ઉપકર ( AIDC)નો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
મંત્રીશ્રીએ 31 માર્ચ, 2022 સુધીના સમયગાળા માટે સ્ટીલના ભંગાર પરથી ડ્યૂટી મુક્તિનો પ્રસ્તાવ પણ મૂક્યો હતો.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, સોલર સેલ અને સોલર પેનલના તબક્કાવાર વિનિર્માણ પ્લાન અંગે અધિસૂચના આપવામાં આવશે જેથી સ્થાનિક ક્ષમતાનું નિર્માણ થઇ શકે.
તેમણે ઉમેર્યુ હતું કે, GSTમાં હજુ પણ વધારે સરળીકરણ કરવા માટે વધુ કેટલાક પગલાં લેવામાં આવ્યા છે.
આબકારી તરફથી, પેટ્રોલ પર લીટર દીઠ રૂ.2.5 અને ડીઝલ પર લીટર દીઠ રૂ.4 AIDC લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
તેનાથી 7.5% કસ્ટમ ડ્યૂટી આવશે; અને તેના પાર્ટ્સ પર 2.5%ની ડ્યૂટી આવશે જ્યારે ચોક્કસ ઓટોપાર્ટ્સ પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવામાં આવશે જેથી તેમને ઓટો પાર્ટ્સના સામાન્ય દરોની સમકક્ષ લાવી શકાય.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ ઉપકરનો અમલ કરતી વખતે, અમે ગ્રાહકો પર મોટાભાગની વસ્તુઓ પર વધારાનું ભારણ ના મૂકાય તેનું ધ્યાન રાખ્યું છે.” કસ્ટમ તરફથીં, AIDC હેઠળ આવરી લેવામાં આવેલી ચીજોમાં સોનુ, ચાંદી, આલ્કોહોલયુક્ત પીણાં, ક્રૂડ પામ તેલ અને સૂર્યમુખીનું તેલ, સફરજન, કોલસો, લિગ્નાઇટ અને પીટ નિર્દિશ્ટ ખાતરો, વટાણા, કાબુલી ચણા, બંગાળી ચણા, મસૂર, કપાસ આ બધામાં ગ્રાહકો પર કોઇ વધારાનો બોજો પડશે નહીં.
અનબ્રાન્ડેડ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર લીટર દીઠ અનુક્રમે રૂ.1.4 અને રૂ.1.8નો BED જ્યારે લીટર દીઠ અનુક્રમે રૂ.11 અને રૂ.8 SAED લાગુ થશે..
કાર્યવાહીઓના સૂયોજન અને અનુપાલનમાં સરળતાના સંદર્ભમાં નાણાં મંત્રીએ ADD અને CVD વસૂલાત સંબંધિત કેટલીક જોગવાઇઓમાં ચોક્કસ ફેરફારોનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
તેનાથી 7.5 % કસ્ટમ ડ્યૂટી આવશે; અને તેના પાર્ટ્સ પર 2.5%ની ડ્યૂટી આવશે જ્યારે ચોક્કસ ઓટોપાર્ટ્સ પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવામાં આવશે જેથી તેમને ઓટો પાર્ટ્સના સામાન્ય દરોની સમકક્ષ લાવી શકાય..
ખેડૂતોને લાભ આપવાના આશય સાથે, નાણાં મંત્રીએ કપાસ પર ડ્યૂટી વધારીને 10% કરવાની અને કાચા રેશમ તેમજ રેશમના રેસા પર ડ્યૂટી વધારીને 15% કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
આબકારી તરફથી, પેટ્રોલ પર લીટર દીઠ રૂ.2.5 અને ડીઝલ પર લીટર દીઠ રૂ.4 AIDC લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
નાણાં મંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે, ચાર્જરના પાર્ટ્સ અને મોબાઇલના પેટા-પાર્ટ્સમાં કેટલીક મુક્તિઓ પાછી ખેંચવામાં આવશે.
તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે, સ્થાનિક મૂલ્ય વર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અને કોઇપણ પ્રકારની વ્યસ્ત સ્થિતિઓ ટાળવા માટે રસાયણ પર કસ્ટમ ડ્યૂટીના દરમાં સુધારો કરવામાં આવશે.
કસ્ટમ ડ્યૂટીના માળખાને વધુ વ્યવહારુ બનાવવાના ઉદ્દેશ સાથે અને અનુપાલન વધુ સરળ બને તેમજ સ્થાનિક વિનિર્માણને વધુ વેગ આપવાના ઉદ્દેશ સાથે કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22માં કેટલાક અપ્રત્યક્ષ કરવેરાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
કસ્ટમ ડ્યૂટીના માળખાને વધુ વ્યવહારુ બનાવવાના ઉદ્દેશ સાથે અને અનુપાલન વધુ સરળ બને તેમજ સ્થાનિક વિનિર્માણને વધુ વેગ આપવાના ઉદ્દેશ સાથે કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22માં કેટલાક અપ્રત્યક્ષ કરવેરાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
કરચોરો અને ખોટા બિલ બનાવનારાઓને ઓળખી કાઢવા માટે ઊંડા એનાલિટિક્સ અને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો અમલ કરવામાં આવ્યો છે અને તેમના વિરુદ્ધ વિશેષ કવાયતોનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ ઉપકરનો અમલ કરતી વખતે, અમે ગ્રાહકો પર મોટાભાગની વસ્તુઓ પર વધારાનું ભારણ ના મૂકાય તેનું ધ્યાન રાખ્યું છે.” કસ્ટમ તરફથીં, AIDC હેઠળ આવરી લેવામાં આવેલી ચીજોમાં સોનુ, ચાંદી, આલ્કોહોલયુક્ત પીણાં, ક્રૂડ પામ તેલ અને સૂર્યમુખીનું તેલ, સફરજન, કોલસો, લિગ્નાઇટ અને પીટ નિર્દિશ્ટ ખાતરો, વટાણા, કાબુલી ચણા, બંગાળી ચણા, મસૂર, કપાસ આ બધામાં ગ્રાહકો પર કોઇ વધારાનો બોજો પડશે નહીં..
મંત્રીશ્રીએ નાની સંખ્યામાં ચીજવસ્તુઓ પર કૃષિ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વિકાસ ઉપકર (AIDC)નો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
તેમણે ટનલ શારકામના મશીન પરથી મુક્તિ પાછી ખેંચવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
તેમાં, કપડાં , ચામડું અને હસ્તકળાની વસ્તુઓના નિકાસકારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ડ્યૂટી મુક્ત વસ્તુઓની આયાત પર મુક્તિને તર્કસંગત ઠેરવવાની પણ જોગવાઈ છે.
તેમાં, ચોક્કસ પ્રકારના ચામડાંની આયાત પરની છૂટ પાછી ખેંચવાની અને તૈયાર કરાયેલા કૃત્રિમ રત્નો પર કસ્ટમ ડ્યૂટી વધારવાની પણ જોગવાઈ રાખવામાં આવી છે..
તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે, સઘન પરામર્શ યોજવામાં આવશે અને 1 ઓક્ટોબર, 2021ના રોજથી, કોઇપણ વિકૃતિઓ વગરનું સુધારેલુ કસ્ટમ ડ્યૂટી માળખું અમલમાં મૂકવામાં આવશે.
વધુમાં, મોબાઇલના કેટલાક પાર્ટ્સને ‘નીલ’ માંથી ખસેડીને 2.5 ટકાના સામાન્ય દરના વર્ગમાં લઇ જવામાં આવશે.
કેપ્રોલેક્ટમ, નાઇલોન ચિપ્સ અને નાઇલોન રેસાઓ તેમજ યાર્ન પર 5 ટકાના એક સમાન BCD દર કપાતની પણ તેમણે જાહેરાત કરી હતી, મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આનાથી કાપડ ઉદ્યોગ, MSME અને નિકાસને ઘણી મદદ મળી રહેશે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, હવે કાચા માલની સરળ પહોંચ અને મૂલ્ય વર્ધિત ઉત્પાદનોની નિકાસ પર વેગ આપવામાં આવી રહ્યો છે.
શ્રીમતી સિતારમણે પોતાના અંદાજપત્રના સંબોધન દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં GSTનું વિક્રમી એકત્રીકરણ થયું છે.
ઘણા AAEA સભ્ય દેશોના અધિકારીઓ સમયાંતરે ઈન્ડિયા ઈન્ટરનેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર ડેમોક્રેસી એન્ડ ઈલેક્શન મેનેજમેન્ટ ( IIIDEM) દ્વારા આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય તાલીમ કાર્યક્રમોમાં નિયમિતપણે હાજરી આપી રહ્યા છે.
એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડના નવા સભ્યમાં હવે રશિયા , ઉઝબેકિસ્તાન , શ્રીલંકા , માલદીવ્સ , તાઈવાન અને ફિલિપાઈન્સનો સમાવેશ થાય છે..
IIIDEM ચોક્કસ AAEA સભ્ય દેશો માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ ક્ષમતા વિકાસ તાલીમ કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરે છે.
એસોસિએશન ઓફ એશિયન ઇલેક્શન ઓથોરિટીઝનું ધ્યેય એશિયન પ્રદેશમાં ચૂંટણી સત્તાવાળાઓ વચ્ચે લોકશાહીના અનુભવો અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ શેર કરવા માટે એક બિન-પક્ષીય મંચ પ્રદાન કરવાનું છે અને સુશાસનને સમર્થન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ખુલ્લી અને પારદર્શક ચૂંટણીઓને પ્રોત્સાહન આપવાના માર્ગો પર ચર્ચા કરવા અને તેના પર કાર્ય કરવા માટે છે..
12 AAEA સભ્યોમાંથી 62 અધિકારીઓએ 2022માં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ દરમિયાન ECI દ્વારા આયોજિત 3જી ઇન્ટરનેશનલ વર્ચ્યુઅલ ઇલેક્શન વિઝિટર પ્રોગ્રામ ( IEVP) માં ભાગ લીધો હતો.
એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડને 2023-24 માટે ભાવિ પ્રવૃત્તિઓ, સમાવેશી અને સહભાગી ચૂંટણીઓ માટે ચૂંટણી અને રાજકીય પ્રક્રિયાઓમાં સામાજિક-રાજકીય અવરોધોને તોડવા માટે ભારત દ્વારા વિવિધ સંકલિત અને લક્ષ્યાંકિત હસ્તક્ષેપોને હાઇલાઇટ કરીને ‘ચૂંટણીમાં જાતિના મુદ્દાઓ’ પર એક પ્રસ્તુતિ પણ આપવામાં આવી હતી..
ભારતના ચૂંટણી પંચે નાયબ ચૂંટણી કમિશનર શ્રી નિતેશ વ્યાસની આગેવાની હેઠળના 3-સભ્ય પ્રતિનિધિમંડળ , સીઈઓ મણિપુર શ્રી રાજેશ અગ્રોલ અને સીઈઓ રાજસ્થાન શ્રી પ્રવીણ ગુપ્તા સાથે , મનીલા ખાતે એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડની બેઠકમાં હાજરી આપી હતી અને 2022-23 માટે કાર્ય યોજના પણ રજૂ કરી હતી.
7 મે , 2022 ના રોજ ફિલિપાઈન્સના મનીલા ખાતે તાજેતરમાં યોજાયેલી એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડ અને જનરલ એસેમ્બલીની બેઠકમાં ભારતને 2022-2024 માટે એસોસિયેશન ઓફ એશિયન ઈલેક્શન ઓથોરિટીઝ ( AAEA) ના નવા અધ્યક્ષ તરીકે સર્વસંમતિથી ચૂંટવામાં આવ્યું છે.
2019 થી , AAEA સભ્ય દેશોના 250 થી વધુ અધિકારીઓએ આ કાર્યક્રમોમાં હાજરી આપી છે.
AAEA એ 118 મેમ્બર એસોસિએશન ઓફ વર્લ્ડ ઇલેક્શન બોડીઝ ( A-WEB) ના સહયોગી સભ્ય પણ છે..
મનીલા , ફિલિપાઈન્સમાં જાન્યુઆરી 26-29 , 1997 દરમિયાન યોજાયેલી ટ્વેન્ટી ફર્સ્ટ સેન્ચ્યુરીમાં એશિયન ચૂંટણીઓ પરના સિમ્પોઝિયમના સહભાગીઓ દ્વારા પસાર કરાયેલા ઠરાવના અનુસંધાનમાં , એસોસિએશન ઑફ એશિયન ઈલેક્શન ઓથોરિટીઝ ( AAEA) ની સ્થાપના 1998 માં કરવામાં આવી હતી.
બાંગ્લાદેશ ચૂંટણી પંચના 50 અધિકારીઓને 2021-22 દરમિયાન તાલીમ આપવામાં આવી હતી..
AAEA ના પ્રતિનિધિઓ ભારતના ચૂંટણી પંચ દ્વારા આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય ચૂંટણી મુલાકાતી કાર્યક્રમમાં પણ નિયમિતપણે ભાગ લેતા રહ્યા છે.
ECI એ AAEA ના સ્થાપક સભ્ય EMB છે અને 2011-13 દરમિયાન ઉપાધ્યક્ષ અને 2014-16 દરમિયાન અધ્યક્ષ તરીકે AAEA ના એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડમાં પણ સેવા આપી હતી..
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, દેશના મુખ્ય બંદરો તેમની કાર્યકારી સેવાઓનું વ્યવસ્થાપન તેમની રીતે મોડલને બદલશે, જેમાં આ બંદરો માટે ખાનગી કંપની વિવિધ પ્રકારની સેવાઓનું વ્યવસ્થાપન કરશે..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે એમના બજેટ ભાષણમાં વેપાર-વાણિજ્યિક જહાજો માટેના માર્ગને પ્રોત્સાહન આપવા મંત્રાલયે અને કેન્દ્ર સરકારની કંપનીઓ (સીપીએસઇ)એ બહાર પાડેલા આંતરરાષ્ટ્રીય ટેન્ડરોમાં ભારતીય શિપિંગ કંપનીઓ માટે 5 વર્ષનાં ગાળામાં રૂ.1624 કરોડની સબસિડી સહાય યોજના શરૂ કરવાની દરખાસ્ત પણ રજૂ કરી હતી.
આજે આ જાહેરાત નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે યુનિયન બજેટ 2021-22 રજૂ કરતા કરી હતી.
તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે, આ પહેલથી આંતરરાષ્ટ્રીય શિપિંગ ક્ષેત્રમાં ભારતીય કંપનીઓની કામગીરી વધવા ઉપરાંત ભારતીય નાવિકો વધારે તાલીમ મેળવી શકશે અને એમના માટે રોજગારીની તકોમાં વધારો થશે..
શ્રીમતી સીતારમણે વર્ષ 2024 સુધીમાં જહાજનું રિસાઇકલિંગ કરવાની ક્ષમતા બમણી કરીને આશરે 4.5 મિલિયન લાઇટ ડિસ્પ્લેસમેન્ટ ટન (એલડીટી) કરવાની દરખાસ્ત પણ રજૂ કરી હતી.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, યુરોપ અને જાપાનમાંથી ભારતમાં વધુ જહાજો લાવવા માટે પ્રયાસો હાથ ધરવામાં આવશે, કારણ કે ગુજરાતમાં અલંગમાં જહાજ રિસાઇકલિંગ યાર્ડના આશરે 90 ટકા હિસ્સાને એચકેસી (હોંગકોંગ ઇન્ટરનેશનલ કન્વેન્શન)નું નિયમનોના પાલન માટેનું પ્રમાણપત્ર મળી ગયું છે.
દેશના મુખ્ય બંદરો દ્વારા નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં સરકારી અને ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી (પીપીપી) મોડલ પર રૂ.2,000 કરોડથી વધારે મૂલ્યના સાત પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવામાં આવશે.
એનાથી દેશના યુવાનો માટે વધુ 1.5 લાખ રોજગારીનું સર્જન થશે એવી અપેક્ષા છે..
બજેટના મુખ્ય માર્ગદર્શિક સિદ્ધાંતો પર પ્રકાશ ફેંકતા નાણાં મંત્રીએ પારદર્શકતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા પર ભાર મૂક્યો હતો.
એ જ રીતે બિનકાર્યક્ષમ અસ્કયામતો (એનપીએ)ના વ્યવસ્થાપન માટે એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની (એઆરસી)ને બેંકો દ્વારા હોલ્ડિંગ કંપની તરીકે રચવામાં આવશે, જેને સરકારનો ટેકો મળશે..
તેમણે બજેટમાં સાહસિકતા પર કરવામાં આવેલી જાહેરાતો તથા વૃદ્ધિ અને પારદર્શકતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની વાતની પ્રશંસા કરી હતી.
બજેટની દરખાસ્તો પર ઉદ્યોગજગતનો પ્રતિભાવ વ્યક્ત કરતાં સીઆઇઆઈના પ્રમુખ શ્રી ઉદય કોટકે જણાવ્યું હતું કે, બજેટ ઉત્કૃષ્ટ નીતિગત દસ્તાવેજનું ઉદાહરણ હતું, જેમાં અર્થતંત્રની જરૂરિયાતોનું ધ્યાન રાખવામાં આવ્યું છે.
નાણાં મંત્રીએ વિસ્તારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, સરકાર સૂચિત ડેવલપમેન્ટ ફાઇનાન્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટશન (ડીએફઆઈ) માટે થોડી મૂડી પ્રદાન કરશે છતાં ડીએફઆઈ બજારમાંથી મૂડીભંડોળ પણ ઊભું કરશે.
શ્રી કોટકે નાણાં મંત્રીને પુનઃ ખાતરી આપી હતી કે, ખાનગી ક્ષેત્ર સરકારના ભારતને ખરાં અર્થમાં મહાન રાષ્ટ્ર બનાવવાના સામાન્ય ઉદ્દેશની સાથે દેશની કાયાપલટ કરવામાં મદદરૂપ થશે..
તેમણે બજેટની દરખાસ્તોમાં વ્યક્ત થતી ખાનગી ઉદ્યોગોની ભાગીદારી વધારવાની માનસિકતા અને બજારોનું ધ્યાન રાખવા માટે બજેટની ટીમને અભિનંદન આપ્યાં હતાં..
શ્રીમતી સીતારામને આજે અહીં યુનિયન બજેટ 2021-22 પર ભારતીય ઉદ્યોગ મહાસંઘ (સીઆઇઆઈ) સાથે વર્ચ્યુઅલ આદાનપ્રદાનમાં ટોચના સીઇઓને સંબોધન કર્યું હતું..
શ્રીમતી સીતારમણે સતત સંવાદની અપીલ કરીને ઉમેર્યું હતું કે, સીઆઇઆઈ સાથે સંવાદ કરવાથી તેમને નીતિનિર્માણમાં નવા વિચારો મેળવવામાં મદદ મળી છે.
બજેટની મુખ્ય બાબતો પર જણાવતા નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, માળખાગત ક્ષેત્ર જેવા અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રોને અસર કરેલા એવા ક્ષેત્રો પર બજેટમાં ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે, જે વીજ, માર્ગ, બંદર, એરપોર્ટ વગેરે જેવા ખાનગી ક્ષેત્રો પર સકારાત્મક અસર કરશે.
નાણાં મંત્રીએ બજેટની દરખાસ્તોનું પ્રામાણિકતા અને પારદર્શકતા સાથે અમલ કરવાની ખાતરી આપી હતી..
અજય ભૂષણ પાંડે, ખર્ચ વિભાગના સચિવ શ્રી ટી વી સોમનાથન અને આર્થિક બાબતોના સચિવ શ્રી તરુણ બજાજ સહિત ઉદ્યોગજગતના 180થી વધારે આગેવાનો ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે યુનિયન બજેટ 2021-22માં સરકાર દ્વારા મૂડીગત ખર્ચમાં વધારાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે, ત્યારે એમાં મોટા પાયે ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારીનો વિચાર પણ કરવામાં આવ્યો છે.
કોવિડ-19 કરવેરાની અપેક્ષા હતી, પણ સરકારે કરવેરાની આવકમાં વધારો કરવાને બદલે ઊંચું ઋણ લઈને મૂડીભંડોળ ઊભું કરવાનો માર્ગ પસંદ કર્યો છે..
બજેટમાં આરોગ્યલક્ષી સારસંભાળ અને કૃષિ ક્ષેત્રને પણ પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે..
હાલ બેંકો પોતાનું મુખ્ય કામ કોર બેંકિંગ ઓછું કરે છે, જ્યારે વિકાસલક્ષી નાણાકીય પ્રવૃતિ વધુ કરે છે.
સંવાદ કાર્યક્રમમાં સાંસદ સર્વશ્રી કીરીટભાઈ સોલંકી તથા શ્રી નરહરિ અમીન, મોટી સંખ્યામાં મહિલા સાહસિકો, ઉદ્યોગકારો, ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ્સ, ટેક્સ કન્સલ્ટન્ટ્સ તથા પ્રબુદ્ધ નાગરિકો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા..
આપણે મજબૂત બેંક જોઈએ છે, જે બદલાયેલા વૈશ્વિક પરિપ્રેક્ષ્યમાં જોખમ લઈ શકે.
નાણાકીય સુધારાના ભાગરૂપે કરપ્રણાલિમાં ટેકનોલોજીના ઉપયોગે અસરકારક પરિણામો આપ્યા છે, જેના પરિણામસ્વરૂપ કરદાતા પર સંપૂર્ણ ભરોસો મૂકીને સરકારે ફેસલેસ ટેક્સ એસેસમેન્ટની પ્રણાલિ શરૂ કરી છે..
ભારત 100 ઉપરાંત દેશોને કોરોના વેક્સિન કાં તો નિઃશૂલ્ક અથવા ની વ્યવસ્થાથી પૂરી પાડી રહ્યું હોવાનું પણ એમણે કહ્યું હતું..
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું કે ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ – ના અધ્યક્ષાએ ટેલિફોનિક વાતચીતમાં આશા વ્યક્ત કરી હતી કે કોરોના મહામારી બાદ વૈશ્વિક વિકાસ 5 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે, જ્યારે ભારતનો વિકાસ દર 11 ટકા રહેશે.
કારણ કે લોકડાઉન બાદ અર્થવ્યવસ્થા ઊંચી ઊઠી રહી છે તથા માગમા પણ સતત વધારો થઈ રહ્યો છે.
કોરોનાને કારણે ખરાબ રીતે અસર પામેલા ને પુનઃજીવન બક્ષવા સરકારે ત્રણ લાખ કરોડ રૂપિયાની ઈમર્જન્સી ક્રેડિટ સ્કીમ અમલમાં મૂકી હોવાનું જણાવી એમણે ઉમેર્યુ કે પ્રત્યેક એમએસએમઈને આનો ફાયદો મળે એ રીતે ક્રેડિટ આપવા બેંકોને સ્પષ્ટ સૂચના આપવામાં આવી છે.
જો જાહેર ક્ષેત્ર લાભકર્તા ન હોય તો તેને ખાનગી કંપની, લોકો વધુ મૂડીરોકાણ સાથે કેમ ચલાવી ન શકે? ડિસઈન્વેસ્ટમેન્ટની મૂળ પરિકલ્પનાનો અને ફાયાનાન્સિયલ સેક્ટર રિફોર્મનો આધાર આ વિચાર છે.
કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે પોતે સંસદમાં રજૂ કરેલા બજેટ-2021ને સમાજવાદના હાર્દ સાથે ખાનગીકરણ અને લોકભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપનારું ગણાવી જણાવ્યું છે કે આ બજેટ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને દિશા પરિવર્તન પ્રદાન કરશે..
શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું કે ના ઉદાહરણમાંથી શીખ લઈ સરકારે ડેવલપમેન્ટ ફાયનાન્સિયલ ઈન્સ્ટીટ્યુટનું ક્ષેત્ર ખાનગી કંપનીઓ માટે ખોલવાનું નક્કી કર્યુ..
કોરોના કાળની શરૂઆતમાં ભારત એક કીટ કે વેન્ટિલેટર નહોતું બનાવતું પણ હાલ તે બંનેનું મોટું ઉત્પાદક અને નિકાસકાર છે.
વર્ષ 2021-22નું બજેટ એકંદરે બિઝનેસ ફ્રેન્ડલી, લોકોમાં વિશ્વાસ મૂકનારું અને ભારતની ક્ષમતાઓનું નિર્માણ કરનાર હોવાનો મત શ્રીમતી સીતારમણે વ્યક્ત કર્યો હતો.
આજે અમદાવાદમાં પ્રબુદ્ધ નાગરિકો સાથેના સંવાદમાં શ્રીમતી સીતારમણે જણાવ્યું કે બજેટ-2021નો મૂળભૂત પાયો જ એના પર રચાયો છે કે અમારી સરકારને ભારતીય નાગરિક પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે.
આ અખબારી યાદી કરદાતાઓને જાણ કરવાના ઉદ્દેશથી બહાર પાડવામાં આવી છે જેથી તેઓ તદઅનુસાર તેમના રીટર્ન ફાઇલ કરવાનું આયોજન કરી શકે .
આ નિર્ણયને અમલમાં મૂકવા માટે યોગ્ય અધિસૂચના બહાર પાડવામાં આવી રહી છે ..
કરદાતાઓને આ નિર્ધારિત સમય મર્યાદાને પહોંચી વળવામાં પડેલી મુશ્કેલીઓને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2019-20 માટે GSTR-9 અને GSTR-9C ભરવાની છેલ્લી તારીખ વધુ લંબાવીને 31.03.2021 કરવાનો નિર્ણય લીધો છે જે ભારતના ચૂંટણી પંચની મંજૂરી સાથે લેવામાં આવેલો છે .
95/2020- કેન્દ્રીય કરવેરા અનુસાર નાણાકીય વર્ષ 2019-20 માટે CGST અધિનિયમની કલમ 44 સાથે વંચાતા CSGT નિયમોના નિયમ 80 અંતર્ગત વાર્ષિક રીટર્ન (GSTR-9 અને GSTR-9C) ભરવાની છેલ્લી તારીખ અગાઉ 31.12.2020 થી લંબાવીને 28.02.2021 કરવામાં આવી હતી .
દેશમાં ખાસ કરીને મહિલાઓ, અનુસૂચિત જાતિ ( SC), અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) સહિત ઉદ્યમશીલતાની સંભાવનાઓ ધરાવતો એક એવો મોટો વર્ગ છે જેઓ તેમનો પોતાનો કોઇ એવો વ્યવસાય ઉભો કરવા માંગે છે, જેમાં તેઓ પોતાનો વિકાસ કરી શકે, પોતાની ઇચ્છા અનુસાર કામ કરવાની ઝંખના પૂરી કરી શકે.
આપણે સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજનાની પાંચમી વર્ષગાંઠ ઉજવી રહ્યાં હોવાથી, ચાલો આ યોજનાની વિશેષતાઓ અને સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ..
સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયાનો ઉદ્દેશ મહિલાઓ, અનુસૂચિત જાતિ ( SC), અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) શ્રેણીના લોકોમાં ઉદ્યમશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે જેથી તૈયાર અને તાલીમાર્થી ધિરાણ લેનારાઓ દ્વારા વેપાર, વિનિર્માણ અને સેવા ક્ષેત્રમાં તેમને હરિતક્ષેત્ર ઉદ્યોગનો પ્રારંભ કરવામાં મદદરૂપ થઇ શકાય..
આવા ઉદ્યોગ સાહસિકો સમગ્ર દેશમાં પ્રસરેલા છે અને તેઓ પોતાના માટે અને તેમના પરિવારો માટે શું કરી શકે તે માટે સંખ્યાબંધ નવતર વિચારોથી છલકાઇ રહ્યાં છે..
મહત્વાકાંક્ષી SC, ST અને મહિલા ઉદ્યોગ સાહસિકો ઊર્જાવાન અને ઉત્સાહી છે પરંતુ તેમને પોતાના સપનાં સાકાર કરવામાં સંખ્યાબંધ પડકારોનો સામનો કરવો પડે છે.
આર્થિક સશક્તિકરણ અને રોજગારી સર્જન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને ઉદ્યમશીલતાને પાયાના સ્તરેથી પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ સાથે 5 એપ્રિલ 2016ના રોજ સ્ટેન્ડ અપ ઇન્ડિયા યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો.
આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ બિન - કોર્પોરેટ , બિન - ખેતી લઘુ / સુક્ષ્મ ઉદ્યોગોને રૂપિયા 10 લાખ સુધીનું ધિરાણ પૂરું પાડવાના આશય સાથે 8 એપ્રિલ 2015 ના રોજ પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના (PMMY) નો પ્રારંભ કર્યો હતો .
ધિરાણ મેન્યુફેક્ચરિંગ, વ્યાપાર અને સેવા ક્ષેત્રમાં આવક પેદા કરનારી ગતિવિધિઓ અને કૃષિ સંબંધિત ગતિવિધિઓ માટે આપવામાં આવે છે..
આ શ્રેણીઓ ધિરાણ લેનારના વૃદ્ધિ અથવા વિકાસના તબક્કા અને ભંડોળની જરૂરિયાત દર્શાવે છે ..
ભારતના વિકાસના બીજ રોપવા માટે એક ફળદ્રુપ જમીન પૂરી પાડવાના ઉદ્દેશ સાથે , યુવા ભારતના આવિષ્કારી ઉત્સાહનું જતન અને સિંચન કરવામાં આવે તે ખૂબ જ મહત્વનું છે કારણ કે તે દેશની આર્થિક ઇકોસિસ્ટમમાં હાલમાં રહેલા અંતરાયો દૂર કરવા માટે નવી પેઢીના ઉકેલો પૂરાં પાડી શકે છે .
ભારતમાં લોકોના ઉદ્યમશીલતાના કૌશલ્યને ખીલવવાની જરૂરિયાતને સમજીને NDA સરકાર દ્વારા તેમના પ્રથમ અંદાજપત્રમાં પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજનાનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો ..
PMMY અંતર્ગત રૂપિયા 10 લાખ સુધીનું ધિરાણ સભ્ય ધિરાણ સંસ્થાઓ (MLIs) જેમ કે , અનુસૂચિત કોમર્શિયલ બેંકો , પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકો (RRBs), સ્મોલ ફાઇનાન્સ બેંકો (SFBs), બિન બેંકિંગ નાણાકીય સંસ્થાઓ (NBFCs), સુક્ષ્મ ફાઇનાન્સ સંસ્થાઓ (MFIs) વગેરે દ્વારા વિસ્તરિત કરવામાં આવે છે..
મુદ્રા લોન ત્રણ શ્રેણી એટલે કે , ' શિશુ ', ' કિશોર ' અને ' તરૂણ ' અંતર્ગત આપવામાં આવે છે .
ભારત એક એવું યુવા રાષ્ટ્ર છે જે મોટી સંખ્યામાં ઉત્સાહી અને મહત્વાકાંક્ષી યુવાનો ધરાવે છે .
નાણાં મંત્રાલય સિમાંત અને આજદિન સુધી સામાજિક - આર્થિક રીતે વંચિત વર્ગોની નાણાકીય સમાવેશિતા માટે અને તેમને સહકાર આપવા માટે કટિબદ્ધ છે .
નવી પેઢીના મહત્વાકાંક્ષી યુવાનોમાં ઉદ્યમશીલતાને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ સાથે , કિશોર અને તરૂણ શ્રેણીની સરખામણીએ શિશુ શ્રેણીમાં આવતા એકમો પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવામાં આવ્યું છે ..
આ દિશામાં જ એક મુખ્ય પહેલ પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા યોજના (PMMY) છે જેના કારણે લાખો લોકોના સપનાં અને મહત્વાકાંક્ષાઓને ઊંચી ઊડાન માટે પાંખો મળી છે અને તેમનામાં સ્વ - મૂલ્ય અને સ્વતંત્રતાની ભાવના કેળવાઇ છે ..
આપણે PMMY ની છઠ્ઠી વર્ષગાંઠ ઉજવણી રહ્યાં હોવાથી , આપણે આ યોજનાના મુખ્ય પરિબળો અને તે અંતર્ગત આજદિન સુધીમાં પ્રાપ્ત કરવામાં આવેલી સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ ..
અલગ અલગ પહેલ દ્વારા નવોદિત ઉદ્યોગ સાહસિકોથી માંડીને સખત પરિશ્રમી ખેડૂતો સુધીના તમામ પ્રકારના હિતધારકોની નાણાકીય જરૂરિયાતોને પૂરી કરવામાં આવે છે .
પ્રત્યક્ષ કરવેરાના એકત્રીકરણમાં રૂપિયા 4.57 લાખ કરોડ કોર્પોરેશન કર (CIT) અને રૂપિયા 4.88 લાખ કરોડના સિક્યુરિટી ટ્રાન્ઝેક્શન કર (STT) સહિત વ્યક્તિગત આવકવેરો (PIT) પણ સામેલ છે.
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માટે રૂ.9.05 લાખ કરોડના પ્રત્યક્ષ કરવેરાના સુધારેલા અનુમાનની સામે ચોખ્ખા પ્રત્યક્ષ કરવેરાનું એકત્રીકરણ 104.46%ની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે.
પ્રત્યક્ષ કરવેરાના એકત્રીકરણમાં રૂપિયા 4.57 લાખ કરોડ કોર્પોરેશન કર (CIT) અને રૂપિયા 4.88 લાખ કરોડના સિક્યુરિટી ટ્રાન્ઝેક્શન કર (STT) સહિત વ્યક્તિગત આવકવેરો (PIT) પણ સામેલ છે .
સકલ પ્રત્યક્ષ કરવેરાનું એકત્રીકરણ ( રિફંડ્સ સમાયોજિત કરતા પહેલાં ) રૂપિયા 12.06 લાખ કરોડ છે .
ઉપરોક્ત આંકડા હજુ હંગામી છે અને એકત્રીકરણના બાકી રહેલા અંતિમ આંકડાઓ આની સામે ફેરફારને આધીન છે ..
ઉપરોક્ત આંકડા હજુ હંગામી છે અને એકત્રીકરણના બાકી રહેલા અંતિમ આંકડાઓ આની સામે ફેરફારને આધીન છે.
આમાં રૂપિયા 6.31 લાખ કરોડ કોર્પોરેશન કર (CIT) અને રૂપિયા 5.75 લાખ કરોડના સિક્યુરિટી ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ (STT) સહિત વ્યક્તિગત આવકવેરો (PIT) પણ સામેલ છે ; રૂપિયા 4.95 લાખ કરોડના અગ્રીમ કર ; સ્રોત પર કાપવામાં આવેલા કર ( કેન્દ્રીય TDS) પેટે રૂપિયા 5.45 લાખ કરોડ ; રૂપિયા 1.07 લાખ કરોડનો સ્વ – આકારણી કર ; રૂપિયા 42,372 કરોડનો નિયમિત આકારણી કર ; રૂપિયા 13,237 કરોડનો લાભાંશ વિતરણ કર અને રૂપિયા 2,612 કરોડના અન્ય ગૌણ કરો હેઠળનું એકત્રીકરણ પણ થયું છે ..
અત્યંત પડકારજનક વર્ષ હોવા છતાં , નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન અગ્રીમ કરનું એકત્રીકરણ રૂપિયા 4.95 લાખ કરોડ થયું છે જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં થયેલા રૂપિયા 4.64 લાખ કરોડના અગ્રમી કરના એકત્રીકરણની સરખામણીએ અંદાજે 6.7% ની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે ..
સકલ પ્રત્યક્ષ કરવેરાનું એકત્રીકરણ (રિફંડ્સ સમાયોજિત કરતા પહેલાં) રૂપિયા 12.06 લાખ કરોડ છે.
9.05 લાખ કરોડના પ્રત્યક્ષ કરવેરાના સુધારેલા અનુમાનની સામે ચોખ્ખા પ્રત્યક્ષ કરવેરાનું એકત્રીકરણ 104.46% ની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે ..
અત્યંત પડકારજનક વર્ષ હોવા છતાં, નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન અગ્રીમ કરનું એકત્રીકરણ રૂપિયા 4.95 લાખ કરોડ થયું છે જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં થયેલા રૂપિયા 4.64 લાખ કરોડના અગ્રમી કરના એકત્રીકરણની સરખામણીએ અંદાજે 6.7%ની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે.
આમાં રૂપિયા 6.31 લાખ કરોડ કોર્પોરેશન કર (CIT) અને રૂપિયા 5.75 લાખ કરોડના સિક્યુરિટી ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ (STT) સહિત વ્યક્તિગત આવકવેરો (PIT) પણ સામેલ છે; રૂપિયા 4.95 લાખ કરોડના અગ્રીમ કર; સ્રોત પર કાપવામાં આવેલા કર (કેન્દ્રીય TDS) પેટે રૂપિયા 5.45 લાખ કરોડ; રૂપિયા 1.07 લાખ કરોડનો સ્વ – આકારણી કર; રૂપિયા 42,372 કરોડનો નિયમિત આકારણી કર; રૂપિયા 13,237 કરોડનો લાભાંશ વિતરણ કર અને રૂપિયા 2,612 કરોડના અન્ય ગૌણ કરો હેઠળનું એકત્રીકરણ પણ થયું છે.
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન રૂપિયા 2.61 લાખ કરોડની રકમનું રિફંડ ઇશ્યુ કરવામાં આવ્યું છે જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન રૂપિયા 1.83 લાખ કરોડની રકમ રિફંડ પેટે ઇશ્યુ કરવામાં આવી હતી, જેથી અગાઉના નાણાકીય વર્ષની સરખામણીએ તે અંદાજે 42.1%નો વધારો અંકિત કરે છે.
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન રૂપિયા 2.61 લાખ કરોડની રકમનું રિફંડ ઇશ્યુ કરવામાં આવ્યું છે જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2019-20 દરમિયાન રૂપિયા 1.83 લાખ કરોડની રકમ રિફંડ પેટે ઇશ્યુ કરવામાં આવી હતી , જેથી અગાઉના નાણાકીય વર્ષની સરખામણીએ તે અંદાજે 42.1% નો વધારો અંકિત કરે છે ..
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માટે પ્રત્યક્ષ કરવેરાના એકત્રીકરણના હંગામી આંકડા દર્શાવે છે કે આ વર્ષમાં રૂપિયા 9.45 લાખ કરોડનું કર એકત્રીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.
નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માટે પ્રત્યક્ષ કરવેરાના એકત્રીકરણના હંગામી આંકડા દર્શાવે છે કે આ વર્ષમાં રૂપિયા 9.45 લાખ કરોડનું કર એકત્રીકરણ કરવામાં આવ્યું છે .
તેના ઉત્પાદન અને ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરવા માટે અને વધી રહેલી માંગને પહોંચી વળવા માટે, ઓક્સિજન અને ઓક્સિજન સંબંધિત ઉપકરણો સંબંધિત આયાત કરવામાં આવતી ચીજો પરથી તાત્કાલિક અસરથી ત્રણ મહિના માટે મૂળભૂત કસ્ટમ્સ ડ્યૂટી અને આરોગ્ય ઉપકરમાંથી મુક્તિ આપવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, જેની યાદી નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે:.
તદઅનુસાર, મહેસુલ વિભાગ દ્વારા કસ્ટમ્સના સંયુક્ત સચિવ શ્રી ગૌરવ માસલદનને ઉપરોક્ત ઉલ્લેખ કરવામાં આવેલી ચીજવસ્તુઓના કસ્ટમ્સ ક્લિઅરન્સ સંબંધિત મુદ્દાઓ માટે નોડલ અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે..
પ્રધાનમંત્રીએ મહેસુલ વિભાગને નિર્દેશો આપ્યા હતા કે, આવા ઉપકરણો માટે વિના અવરોધે અને ઝડપથી કસ્ટમ્સ ક્લિઅરન્સ થાય તે સુનિશ્ચિત કરવામાં આવે.
તેવી જ રીતે, ગઇકાલે લેવામાં આવેલા એક મોટા નિર્ણયરૂપે, મે અને જૂન 2021 આ બંને મહિનામાં 80 કરોડ ભારતીયોને ખાદ્યન્નનું વિનામૂલ્યે વિતરણ કરવામાં આવશે.
તેના ઉત્પાદન અને ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરવા માટે અને વધી રહેલી માંગને પહોંચી વળવા માટે, ઓક્સિજન અને ઓક્સિજન સંબંધિત ઉપકરણો સંબંધિત આયાત કરવામાં આવતી ચીજો પરથી તાત્કાલિક અસરથી ત્રણ મહિના માટે મૂળભૂત કસ્ટમ્સ ડ્યૂટી અને આરોગ્ય ઉપકરમાંથી મુક્તિ આપવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, જેની યાદી નીચે ઉલ્લેખ કર્યા અનુસાર છે: પ્રધાનમંત્રીને માહિતી આપવામાં આવી હતી કે, રેમડેસિવીર અને તેના API પરથી તાજેતરમાં જ કસ્ટમ્સ ડ્યૂટી માફ કરવામાં આવી છે.
ભારત સરકારે દેશમાં ઓક્સિજન પુરવઠા અને તબીબી પુરવઠામાં સુધારો કરવા માટે છેલ્લા કેટલાક દિવસમાં સંખ્યાબંધ પગલાં લીધા છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, ઘરમાં અને હોસ્પિટલમાં સારવાર લઇ રહેલા દર્દીઓની સંભાળ માટે મેડિકલ ગ્રેડના ઓક્સિજન તેમજ તેને સંબંધિત જરૂરી ઉપકરણોનો પુરવઠો તાકીદના ધોરણે વધારવાની જરૂરિયાત છે.
એવું પણ સૂચન કરવામાં આવ્યું હતુ કે, દર્દીઓનો ઓક્સિજન પૂરો પાડવા સંબંધિત ઉપકરણોની આયાતને વધુ વેગવાન કરવાની જરૂર છે.
નાણાં મંત્રી, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી, આરોગ્ય મંત્રી, પ્રધાનમંત્રીના અગ્ર સચિવ, નીતી આયોગના સભ્ય, ડૉ ગુલેરિયા અને મહેસુલ વિભાગ, આરોગ્ય અને DPIITના સચિવનો અને અન્ય અધિકારીઓ આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા.
આના કારણે આ તમામ ચીજવસ્તુઓની ઉપલબ્ધતામાં વેગ આવશે અને તેની કિંમતો પણ નીચી આવશે.
નાણાં મંત્રી, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી, આરોગ્ય મંત્રી, પ્રધાનમંત્રીના અગ્ર સચિવ, નીતી આયોગના સભ્ય, ડૉ ગુલેરિયા અને મહેસુલ વિભાગ, આરોગ્ય અને DPIIT ના સચિવનો અને અન્ય અધિકારીઓ આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહ્યાં હતા..
પ્રધાનમંત્રીની અધ્યક્ષતામાં દેશમાં ઓક્સિજનની ઉપલબ્ધતાને વેગ આપવા માટે લેવામાં આવેલા પગલાંઓની સમીક્ષા સંદર્ભે એક ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
IAFના વિમાનો મારફતે ક્રાયોજેનિક ઓક્સિજન ટેન્કો સિંગાપોરથી લાવવામાં આવી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રીને માહિતી આપવામાં આવી હતી કે, રેમડેસિવીર અને તેના API પરથી તાજેતરમાં જ કસ્ટમ્સ ડ્યૂટી માફ કરવામાં આવી છે.
IAF દ્વારા દેશમાં જ મુસાફરીનો સમય ઓછો કરવા માટે ઓક્સિજન ટેન્કોનું વિમાનોમાં પરિવહન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
તમામ મંત્રાલયો અને વિભાગોએ ઓક્સિજન અને તબીબી પુરવઠાની ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરવા માટે એકબીજા સાથે તાલમેલમાં કામ કરવાની જરૂર છે તે બાબત પર પ્રધાનમંત્રીએ ખાસ ભાર મૂક્યો હતો..
IAFના વિમાનો મારફતે ક્રાયોજેનિક ઓક્સિજન ટેન્કો સિંગાપોરથી લાવવામાં આવી રહી છે.
ઉપરોક્ત ઉલ્લેખિત ઉપરાંત, આયાત કરવામાં આવતી કોવિડ રસીને મૂળભૂત કસ્મ્સ ડ્યૂટીમાંથી મુક્તિ આપવાનો પણ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે જે તાત્કાલિક અસરથી 3 મહિના સુધી અમલમાં રહેશે..
તેવી જ રીતે, ગઇકાલે લેવામાં આવેલા એક મોટા નિર્ણયરૂપે, મે અને જૂન 2021 આ બંને મહિનામાં 80 કરોડ ભારતીયોને ખાદ્યન્નનું વિનામૂલ્યે વિતરણ કરવામાં આવશે..
સૂચિત સમજૂતીનો મુસદ્દાનો મૂળપાઠ બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ વહીવટીતંત્રની સહમતિથી તૈયાર થઈ ગયો છે .
બેઉ દેશોની જે તે સરકારો એને મંજૂરી આપે ત્યારબાદ બેઉ દેશોની સરકારો વતી આ સમજૂતી પર સહીસિક્કા થશે.
સૂચિત સમજૂતીનો મુસદ્દાનો મૂળપાઠ બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ વહીવટીતંત્રની સહમતિથી તૈયાર થઈ ગયો છે.
આ સમજૂતીથી કસ્ટમ્સ ગુનાઓની તપાસ અને અટકાયત માટે પ્રસ્તુત માહિતીની ઉપલબ્ધતામાં મદદ મળશે.
બેઉ દેશોની જે તે સરકારો એને મંજૂરી આપે ત્યારબાદ બેઉ દેશોની સરકારો વતી આ સમજૂતી પર સહીસિક્કા થશે .
આ સમજૂતી ભારતીય કસ્ટમ્સની ચિંતાઓ અને જરૂરિયાતોની , ખાસ કરીને કસ્ટમ્સ કિંમત , ટૅરિફ વર્ગીકરણ અને બેઉ દેશો વચ્ચે વેપાર થયેલ સામાનના મૂળની ચોક્સાઇ અંગે માહિતીના આદાનપ્રદાન અંગેની કાળજી લે છે ..
આ સમજૂતી ભારતીય કસ્ટમ્સની ચિંતાઓ અને જરૂરિયાતોની, ખાસ કરીને કસ્ટમ્સ કિંમત, ટૅરિફ વર્ગીકરણ અને બેઉ દેશો વચ્ચે વેપાર થયેલ સામાનના મૂળની ચોક્સાઇ અંગે માહિતીના આદાનપ્રદાન અંગેની કાળજી લે છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે સીમા શુલ્કની બાબતોમાં સીમાવેરા સહકાર અને પરસ્પર વહીવટી મદદ અંગે ભારતની પ્રજાસત્તાક સરકાર અને ગ્રેટ બ્રિટન તેમજ નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડની યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ સરકાર વચ્ચે એક સમજૂતી પર સહીસિક્કા અને બહાલીને મંજૂરી આપી છે.
આ સમજૂતીથી વેપાર સરળ થવાની અને બેઉ દેશો વચ્ચે સામાનની કાર્યદક્ષ અનુમતિ સુગમ થવાની પણ અપેક્ષા છે.
આ સમજૂતીથી વેપાર સરળ થવાની અને બેઉ દેશો વચ્ચે સામાનની કાર્યદક્ષ અનુમતિ સુગમ થવાની પણ અપેક્ષા છે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદે મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકે સીમા શુલ્કની બાબતોમાં સીમાવેરા સહકાર અને પરસ્પર વહીવટી મદદ અંગે ભારતની પ્રજાસત્તાક સરકાર અને ગ્રેટ બ્રિટન તેમજ નોર્ધર્ન આયર્લેન્ડની યુનાઇટેડ કિંગ્ડમ સરકાર વચ્ચે એક સમજૂતી પર સહીસિક્કા અને બહાલીને મંજૂરી આપી છે ..
આ સમજૂતીથી કસ્ટમ્સ ગુનાઓની તપાસ અને અટકાયત માટે પ્રસ્તુત માહિતીની ઉપલબ્ધતામાં મદદ મળશે .
આ સમજૂતી બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ સત્તાવાળાઓને માહિતી અને બાતમીના આદાનપ્રદાન માટે કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે અને કસ્ટમ્સ કાયદાઓ , કસ્ટમ્સ ગુનાઓની અટકાયત અને તપાસને યોગ્ય રીતે લાગુ કરવામાં મદદ કરશે અને કાયદેસરના વેપારને સુગમ બનાવશે .
બેઉ પક્ષકારોના અધિકૃત પ્રતિનિધિઓની સહી થયાના પછીના મહિનાના પહેલા દિવસથી આ સમજૂતી અમલમાં આવશે ..
આ સમજૂતી બેઉ દેશોના કસ્ટમ્સ સત્તાવાળાઓને માહિતી અને બાતમીના આદાનપ્રદાન માટે કાનૂની માળખું પૂરું પાડશે અને કસ્ટમ્સ કાયદાઓ, કસ્ટમ્સ ગુનાઓની અટકાયત અને તપાસને યોગ્ય રીતે લાગુ કરવામાં મદદ કરશે અને કાયદેસરના વેપારને સુગમ બનાવશે.
બેઉ પક્ષકારોના અધિકૃત પ્રતિનિધિઓની સહી થયાના પછીના મહિનાના પહેલા દિવસથી આ સમજૂતી અમલમાં આવશે.
જેમનું કુલ ટર્નઓવર રૂપિયા 5 કરોડ સુધીનું હોય તેવા નોંધાયેલા લોકો માટે માર્ચ 2021 અને એપ્રિલ 2021ના કરવેરાના સમય ગાળા માટે (જેઓ માસિક રિટર્ન ફાઇલ કરતા હોય તેવા કરદાતાઓ માટે) અનુક્રમે એપ્રિલ 2021 અને મે 2021માં ભરવાપાત્ર/ અને જાન્યુઆરી-માર્ચ 2021ના કરવેરાના સમયગાળા માટે (જેઓ યોજના અંતર્ગત ત્રિમાસિક રિટર્ન ફાઇલ કરતા હોય તેવા કરદાતાઓ માટે) એપ્રિલ 2021માં ભરવાપાત્ર ફોર્મ રિટર્નના સંદર્ભમાં અંતિમ તારીખ વીતી ગયા પછી શરૂઆતના 30 દિવસ માટે રિટર્ન દાખલ કરવા માટેની વિલંબ ફી (લેઇટ ફી)માંથી માફી આપવામાં આવશે..
લાભ પ્રાપ્તિમાં રાહત નિયમ 36(4) એટલે કે ફોર્મ માં લાભ પ્રાપ્તિમાં ટોચ મર્યાદા 105 લાગુ પડશે જે એપ્રિલ અને મે 2021ના સમયગાળા માટે સંયુક્ત ધોરણે લાગુ થશે અને મે 2021ના સમયગાળામાં ભરવાપાત્ર કરવેરા માટેના રિટર્ન માટે લાગુ પડશે.
જેમનું કુલ ટર્નઓવર રૂપિયા 5 કરોડ સુધી હોય તેવા નોંધાયેલા લોકો માટે કર ચુકવવાની તારીખ વીતી ગયા પછી શરૂઆતના 15 દિવસમાં વાર્ષિક વ્યાજદર શૂન્ય ( ) રહેશે, તે પછીના 15 દિવસ માટે 9 ટકા રહેશે અને તે પછીના સમય માટે 18 ટકા રહેશે, જે યોજના અંતર્ગત આવતા અને સામાન્ય એમ બંને પ્રકારના કરદાતા માટે માર્ચ 2021 અને એપ્રિલ 2021ના સમયગાળા માટે અનુક્રમે એપ્રિલ 2021 અને મે 2021માં ચુકવવા પાત્ર કરવેરા માટે લાગુ પડશે, તેમ સૂચના આપવામાં આવી છે..
જેમનું કુલ ટર્નઓવર રૂપિયા 5 કરોડથી વધારે હોય તેવા નોંધાયેલા લોકો માટે માર્ચ 2021 અને એપ્રિલ 2021ના કરવેરાના સમય ગાળા માટે અનુક્રમે એપ્રિલ 2021 અને મે 2021માં ભરવાપાત્ર ફોર્મ રિટર્નના સંદર્ભમાં અંતિમ તારીખ વીતી ગયા પછી શરૂઆતના 15 દિવસ માટે રિટર્ન દાખલ કરવા માટેની વિલંબ ફી (લેઇટ ફી)માંથી માફી આપવામાં આવશે..
જાન્યુઆરી-માર્ચ 2021 ત્રિમાસિક સમયગાળા માટે ફોર્મ ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 25 એપ્રિલ 2021થી લંબાવીને 31 મે 2021 કરવામાં આવી છે..
નાણાકીય વર્ષ માટે ફોર્મ ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 30 એપ્રિલ 2021થી લંબાવીને 31 મે 2021 કરવામાં આવી છે..
જેમનું કુલ ટર્નઓવર રૂપિયા 5 કરોડથી વધારે હોય તેવા નોંધાયેલા લોકો માટે કર ચુકવવાની તારીખ વીતી ગયા પછી શરૂઆતના 15 દિવસમાં ઘટાડેલો વાર્ષિક વ્યાજદર 9 ટકા રહેશે અને તે પછી 18 ટકા રહેશે, જે માર્ચ 2021 અને એપ્રિલ 2021ના સમયગાળા માટે અનુક્રમે એપ્રિલ 2021 અને મે 2021માં ચુકવવા પાત્ર કરવેરા માટે લાગુ પડશે, તેમ સૂચના આપવામાં આવી છે..
અધિનિયમની ધારા 168 અંતર્ગત કાનુની સમય મર્યાદામાં વધારો અધિનિયમ અંતર્ગત કોઇપણ સત્તામંડળ અથવા વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવતી ક્રિયા કે જે, 15 એપ્રિલ 2021થી 30 મે 2021 સુધીના સમયગાળામાં આવતી હોય તેને પૂર્ણ કરવાની સમય મર્યાદા, લંબાવીને 31 માર્ચ 2021 કરવામાં આવી છે જે અધિસૂચનામાં ઉલ્લેખિત કેટલાક અપવાદોને આધીન રહેશે..
વધુ વિગતો માટે, કૃપા કરીને આ સંદર્ભે બહાર પાડવામાં આવેલી અધિસૂચનાઓ ઍક્સેસ કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો, જે હવેથી અમલમાં રહેશે..
જેમણે કોમ્પોઝિશન યોજના હેઠળ કર ચુકવવાનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો હોય તેવા નોંધાયેલા લોકો માટે કર ચુકવવાની તારીખ વીતી ગયા પછી શરૂઆતના 15 દિવસમાં વાર્ષિક વ્યાજદર શૂન્ય ( ) રહેશે અને તે પછીના 15 દિવસ માટે 9 ટકા રહેશે તેમજ ત્યારપછીના સમય માટે 18 ટકા દર સૂચવવામાં આવ્યો છે, જે 31 માર્ચ 2021ના રોજ સમાપ્ત થઇ રહેલા ત્રિમાસિક ગાળા માટે એપ્રિલ 2021માં ચુકવવા પાત્ર કરવેરા માટે રહેશે..
ઇલેક્ટ્રોનિક ચકાસણીનો ઉપયોગ કરી રહેલી કંપનીઓ દ્વારા થી સુધીના સમયગાળા માટે અને ફાઇલ કરવાનું પહેલાંથી સક્ષમ કરી દેવામાં આવ્યું છે..
કોવિડ-19 મહામારીના બીજા તબક્કાના ઉપદ્રવના કારણે કરદાતાઓને વસ્તુ અને સેવા કર ( ) કાયદા અંતર્ગત કાનુની અને નિયમનકારી અનુપાલનોમાં પડી રહેલી મુશ્કેલીઓને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે 1 મે 2021ના રોજ અધિસૂચના બહાર પાડીને કરદાતાઓ માટે રાહતના વિવિધ પગલાંઓની જાહેરાત કરી.
એપ્રિલ મહિના માટે (મે મહિનામાં ભરવાપાત્ર) ફોર્મ અને ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 15 દિવસ માટે લંબાવવામાં આવી છે..
નીચે ઉલ્લેખ કરેલા કિસ્સાઓમાં કરવેરાની ચુકવણીમાં વિલંબ બદલ વાર્ષિક 18 વ્યાજદરના સામાન્ય દરના બદલે રાહતના વ્યાજદર સૂચવવામાં આવ્યા છે..
અન્યથા, નિયમ 36 દરેક કરવેરા સમયગાળા માટે લાગુ થવા પાત્ર છે..
એ પ્રમાણે કેન્દ્ર સરકારે તારીખ 3 મે, 2021ના હેતુપૂર્વકના આદેશ સંખ્યા 4/2021 અનુસાર કોવિડ રાહત માટે નિ:શુલ્ક મેળવાયેલા અને મફત વિતરણ માટેના આવા સામાનની આયાત પર આઇજીએસટીમાંથી મુક્તિ મંજૂર કરી છે.
કોવિડ-19 મહામારીને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે સંખ્યાબંધ કોવિડ-19 સંબંધી રાહત સામગ્રીની આયાત પર બેઝિક કસ્ટમ્સ ડ્યુટી અને/અથવા હેલ્થ સેસ મુક્ત કરવા માટેનું જાહેરનામું પ્રસિદ્ધ કર્યું છે.
ભારતની બહારથી દાન/મેળવાયેલી કોવિડ-19 રાહત સામગ્રી (કસ્ટમ્સ ડ્યુટીમાંથી પહેલેથી મુક્તિ છે)ની આયાત પર મફત વિતરણ માટે આઇજીએસટીમાંથી મુક્તિ આપવા માટે કેન્દ્ર સરકારને ભારતની બહાર ચેરિટેબલ સંસ્થાઓ , કૉર્પોરેટ સંસ્થાઓ અને અન્ય એસોસિયેશનો/સંસ્થાઓ તરફથી સંખ્યાબંધ રજૂઆતો મળી હતી.
ભારતની બહારથી દાન/મેળવાયેલી કોવિડ-19 રાહત સામગ્રી (કસ્ટમ્સ ડ્યુટીમાંથી પહેલેથી મુક્તિ છે)ની આયાત પર મફત વિતરણ માટે આઇજીએસટીમાંથી મુક્તિ આપવા માટે કેન્દ્ર સરકારને ભારતની બહાર ચેરિટેબલ સંસ્થાઓ, કૉર્પોરેટ સંસ્થાઓ અને અન્ય એસોસિયેશનો/સંસ્થાઓ તરફથી સંખ્યાબંધ રજૂઆતો મળી હતી.
પહેલેથી આયાત થઇ હોય પણ મુક્તિના આદેશની તારીખ એટલે કે આજરોજ અનક્લિયર્ડ હોય એવા સામાનને પણ આ મુક્તિ આવરી લેશે..
પહેલેથી આયાત થઇ હોય પણ મુક્તિના આદેશની તારીખ એટલે કે આજરોજ અનક્લિયર્ડ હોય એવા સામાનને પણ આ મુક્તિ આવરી લેશે.
મેડિકલ ગ્રેડ ઑક્સિજન , ઑક્સિજન થેરાપી સંબંધી ઉપકરણો જેવા કે ઑક્સિજન કોન્સન્ટ્રેટર્સ, ક્રાયોજેનિક ટ્રાન્સપોર્ટ ટેન્ક્સ ઇત્યાદિ અને કોવિડ-19 રસીઓ- 31મી જુલાઇ 2021 સુધી.
કસ્ટમ્સ ડ્યુટી પહેલેથી માફ કરવામાં આવી છે એટલે આ આયાત પર હવે કોઇ કસ્ટમ્સ ડ્યુટી કે આઇજીએસટી લાગશે નહીં..
આ મુક્તિ આ રીતે મફત વિતરણ માટે મફત આયાત થયેલ કોવિડ રાહત પુરવઠાની આઇજીએસટી ચૂકવ્યા વિના આયાતને સમર્થ બનાવશે (30મી જૂન, 2021 સુધી) આ મુક્તિ આ રીતે મફત વિતરણ માટે મફત આયાત થયેલ કોવિડ રાહત પુરવઠાની આઇજીએસટી ચૂકવ્યા વિના આયાતને સમર્થ બનાવશે (30મી જૂન , 2021 સુધી).
એ પ્રમાણે કેન્દ્ર સરકારે તારીખ 3 મે, 2021ના હેતુપૂર્વકના આદેશ સંખ્યા 4/2021 અનુસાર કોવિડ રાહત માટે નિ:શુલ્ક મેળવાયેલા અને મફત વિતરણ માટેના આવા સામાનની આયાત પર આઇજીએસટીમાંથી મુક્તિ મંજૂર કરી છે..
એલઆઈસી અત્યારે આઇડીબીઆઈ બેકમાં મૈનેજમેન્ટના અંકુશ સાથે પ્રમોટર છે જ્યારે ભારત સરકાર તેમાં કો - પ્રમોટર છે ..
એલઆઇસી બોર્ડનો આ નિર્ણય બેંકોમાંથી તેમનું રોકાણ ઘટાડી દેવાના તેમના નિયમનધારકના આદેશ સાથે પણ સંબંધ ધરાવે છે.
હાલના તબક્કે ભારત સરકાર અને એલઆઈસી આઇડીબીઆઈ બેંકના ઇક્વિટીમાં 94 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે જેમાં ભારત સરકારનો હિસ્સો 45.48 ટકા અને એલઆઈસીનો હિસ્સો 49.24 ટકાનો છે.
આમ તે સરકારની સાથે રહીને તેનો હિસ્સો અન્ય વ્યૂહાત્મક રોકાણમાં ફરેવી દેશે.
આમ તે સરકારની સાથે રહીને તેનો હિસ્સો અન્ય વ્યૂહાત્મક રોકાણમાં ફરેવી દેશે ..
એલઆઈસીના બોર્ડે એક ઠરાવ પસાર કર્યો હતો જેમાં એવી જાહેરાત થઈ હતી કે મેનેજમેન્ટ અંકુશ ત્યજી દેવાના આશય અને શેરની કિંમત, બજારની પરિસ્થિતિ અને પોલિસીધારકના હિતને ધ્યાનમાં રાખીન એલઆઇસી હવેથી આઇડીબીઆઈમાંનુ તેનું શેર હોલ્ડિંગ ઘટાડી દેશે.
એલઆઈસીના બોર્ડે એક ઠરાવ પસાર કર્યો હતો જેમાં એવી જાહેરાત થઈ હતી કે મેનેજમેન્ટ અંકુશ ત્યજી દેવાના આશય અને શેરની કિંમત , બજારની પરિસ્થિતિ અને પોલિસીધારકના હિતને ધ્યાનમાં રાખીન એલઆઇસી હવેથી આઇડીબીઆઈમાંનુ તેનું શેર હોલ્ડિંગ ઘટાડી દેશે .
એવી અપેક્ષા છે કે વ્યૂહાત્મક ખરીદાર આઈડીબીઆઈ બેંક લિમિટેડના વિકાસ, બિઝનેસની સંભાવના અને નવી ટેકનોલોજીને ધ્યાનમાં રાખીને તેના નાણા રોકશે.
એલઆઇસી બોર્ડનો આ નિર્ણય બેંકોમાંથી તેમનું રોકાણ ઘટાડી દેવાના તેમના નિયમનધારકના આદેશ સાથે પણ સંબંધ ધરાવે છે ..
રિઝર્બ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાસાથે મંત્રણા કર્યા બાદ ટ્રાન્સેક્શનના માળખાની રચના કરતી વખતે ભારત સરકાર અને એલઆઇસી દ્વારા કેટલી હદે શેરહોલ્ડિંગમાં રોકાણ થશે તે અંગે નિર્ણય લેવાશે ..
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળની આર્થિક બાબતો પરની મંત્રીમંડળ સમિતિએ આડીબીઆઈ બેંક લિમિટેડમાં મેનેજમેન્ટની સત્તામાં ટ્રાન્સફર સહિત વ્યૂહાત્મક ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી આપી હતી .
એલઆઈસી અત્યારે આઇડીબીઆઈ બેકમાં મૈનેજમેન્ટના અંકુશ સાથે પ્રમોટર છે જ્યારે ભારત સરકાર તેમાં કો-પ્રમોટર છે.
અને ભારત સરકાર અથવા તો એલઆઈસી આધારિત ફંડ ઉપર આધાર રાખ્યા વિના વધુ સારો નફો રળી શકશે.
એવી અપેક્ષા છે કે વ્યૂહાત્મક ખરીદાર આઈડીબીઆઈ બેંક લિમિટેડના વિકાસ , બિઝનેસની સંભાવના અને નવી ટેકનોલોજીને ધ્યાનમાં રાખીને તેના નાણા રોકશે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષપદ હેઠળની આર્થિક બાબતો પરની મંત્રીમંડળ સમિતિએ આડીબીઆઈ બેંક લિમિટેડમાં મેનેજમેન્ટની સત્તામાં ટ્રાન્સફર સહિત વ્યૂહાત્મક ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટની સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી આપી હતી.રિઝર્બ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાસાથે મંત્રણા કર્યા બાદ ટ્રાન્સેક્શનના માળખાની રચના કરતી વખતે ભારત સરકાર અને એલઆઇસી દ્વારા કેટલી હદે શેરહોલ્ડિંગમાં રોકાણ થશે તે અંગે નિર્ણય લેવાશે.
અને ભારત સરકાર અથવા તો એલઆઈસી આધારિત ફંડ ઉપર આધાર રાખ્યા વિના વધુ સારો નફો રળી શકશે .
હાલના તબક્કે ભારત સરકાર અને એલઆઈસી આઇડીબીઆઈ બેંકના ઇક્વિટીમાં 94 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે જેમાં ભારત સરકારનો હિસ્સો 45.48 ટકા અને એલઆઈસીનો હિસ્સો 49.24 ટકાનો છે ..
ઉપરાંત કાયદાની કલમ 207ની પેટાકલમ (2)માં સંદર્ભિત ભારતમાં રહેવાસી વ્યક્તિના કિસ્સામાં નિયત તારીખ (એક્ષ્ટેન્શન વિના)ની અંદર કાયદાની કલમ 140એ હેઠળ તેમના દ્વારા ચુકવવામાં આવેલા કરવેરાને આગોતરો કરવેરો ગણવામાં આવશે.
સીબીડીટીનો પરિપત્ર નંબર 9/2021 20.05.2021ના રોજ F.No.225/49/2021/ITA-II માં ઇશ્યૂ થયો હતો.
અહીં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે, ઉપરોક્ત મુદ્દા (ix), (xii) અને (xiii) ના સંદર્ભ સ્વરૂપે લંબાવેલી તારીખો કાયદાની કલમ 234એની સ્પષ્ટતા 1ને લાગુ પડશે નહીં, એવા કિસ્સાઓમાં જેમાં એ કલમની પેટાકલમ (1)ની જોગવાઈઓ (i) થી (vi) જોગવાઈઓમાં સ્પષ્ટતા કર્યા મુજબ રકમ દ્વારા કરેલા ઘટાડા મુજબ કુલ આવક પર કરવેરાની રકમ એક લાખ રૂપિયાથી વધારે હોય.
કેન્દ્ર સરકારે કોવિડ-19 મહામારીની ગંભીર સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને વિવિધ હિતધારકોને પડતી મુશ્કેલીઓનું સમાધાન કરવાની એની કટિબદ્ધતાને જાળવી રાખીને વિવિધ હિતધારકો પાસેથી પ્રાપ્ત થયેલી રજૂઆતોને ધ્યાનમાં લઈને આવકવેરા ધારા, 1961 (અહીં હવે પછી “કાયદા” તરીકે ઉલ્લેખ થયો છે) અંતર્ગત નીતિનિયમોનું પાલન કરવા માટે નીચેના કિસ્સાઓમાં સમયમર્યાદા લંબાવવાનો નિર્ણય લીધો છે, જે નીચે મુજબ છેઃ કેન્દ્ર સરકારે કોવિડ-19 મહામારીની ગંભીર સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને વિવિધ હિતધારકોને પડતી મુશ્કેલીઓનું સમાધાન કરવાની એની કટિબદ્ધતાને જાળવી રાખીને વિવિધ હિતધારકો પાસેથી પ્રાપ્ત થયેલી રજૂઆતોને ધ્યાનમાં લઈને આવકવેરા ધારા, 1961 (અહીં હવે પછી “ કાયદા ” તરીકે ઉલ્લેખ થયો છે) અંતર્ગત નીતિનિયમોનું પાલન કરવા માટે નીચેના કિસ્સાઓમાં સમયમર્યાદા લંબાવવાનો નિર્ણય લીધો છે, જે નીચે મુજબ છેઃ.
અહીં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે, ઉપરોક્ત મુદ્દા (ix), (xii) અને (xiii)ના સંદર્ભ સ્વરૂપે લંબાવેલી તારીખો કાયદાની કલમ 234એની સ્પષ્ટતા 1ને લાગુ પડશે નહીં, એવા કિસ્સાઓમાં જેમાં એ કલમની પેટાકલમ (1)ની જોગવાઈઓ (i)થી (vi) જોગવાઈઓમાં સ્પષ્ટતા કર્યા મુજબ રકમ દ્વારા કરેલા ઘટાડા મુજબ કુલ આવક પર કરવેરાની રકમ એક લાખ રૂપિયાથી વધારે હોય.
ઉપરાંત કાયદાની કલમ 207ની પેટાકલમ (2)માં સંદર્ભિત ભારતમાં રહેવાસી વ્યક્તિના કિસ્સામાં નિયત તારીખ (એક્ષ્ટેન્શન વિના)ની અંદર કાયદાની કલમ 140એ હેઠળ તેમના દ્વારા ચુકવવામાં આવેલા કરવેરાને આગોતરો કરવેરો ગણવામાં આવશે..
કરદાતાઓને કોઇપણ પ્રકારના સબમિશન, અપલોડ અથવા ડાઉનલોડ સહિત તેમની તાકીદની કામગીરીઓ 1 જૂન 2021 પહેલાં પૂરી કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે જેથી બ્લેકઆઉટ સમયગાળા દરમિયાન કોઇપણ પ્રકારની મુશ્કેલીઓ ટાળી શકાય.
જોકે, કોઇપણ સુનાવણી અથવા અનુપાલનમાં ઑનલાઇન સબમિશનની જરૂર હોય અને તેને આ સમયગાળામાં શેડ્યૂલ કરવામાં આવેલ હોય તો, તેને અગાઉ કરવામાં આવશે અથવા મુલતવી રાખવામાં આવશે અને કામની વસ્તુઓને આ સમયગાળા પછી ફરીથી શેડ્યૂલ કરવામાં આવશે.
CBDT દ્વારા પોતાના કરદાતાઓ અને અન્ય હિતધારકોને અનુપાલનમાં સરળતા આપવાની દિશામાં હાથ ધરવામાં આવેલી આ વધુ એક પહેલ છે ..
નવું ઇ - ફાઇલિંગ પોર્ટલ ( www.incometax.gov.in ) શરૂ કરવાનો ઉદ્દેશ કરદાતાઓને વધુ સગવડ આપવાનો અને તેમને આધુનિક , અવરોધરહિત અનુભવ પ્રદાન કરવાનો છે ..
વિભાગ દ્વારા તમામ કરદાતાઓ અને અન્ય હિતધારકોને નવા ઇ-ફાઇલિંગ પોર્ટલ પર સ્વિચઓવર દરમિયાન અને તે પછીના પ્રારંભિક સમયગાળામાં જ્યારે તેઓ નવી સિસ્ટમ સાથે પરિચિત થઇ રહ્યાં હોય તે દરમિયાન શાંતિ અને ધીરજ જાળવવાન માટે અનુરોધ કરવામાં આવ્યો છે.
આ પોર્ટલના પ્રારંભની તૈયારીઓ અને સ્થાનાંતરણની પ્રવૃત્તિઓને ધ્યાનમાં રાખીને www.incometaxindiaefiling.gov.in પર ઉપલબ્ધ આવક વેરા વિભાગનું હાલનું પોર્ટલ કરદાતાઓ માટે તેમજ અન્ય બાહ્ય હિતધારકો માટે 6 દિવસના ટૂંકાગાળા માટે એટલે કે 1 જૂન 2021 થી 6 જૂન 2021 દરમિયાન ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં.
વિભાગ દ્વારા બેંકો, MCA, GSTN, DPIIT, CBIC, GeM, DGFT સહિતની બાહ્ય સંસ્થાઓ કે જેઓ PAN ચકાસણી વગેરેની સેવાઓ પ્રાપ્ત કરે છે તેમને પણ સેવાઓની અનુપલબ્ધતા વિશે જાણ કરવામાં આવી છે અને વિનંતી કરવામાં આવી છે કે, તેઓ પોતાના ગ્રાહકો/હિતધારકોને માહિતગાર કરવાનું સુનિશ્ચિત કરવા માટે યોગ્ય ગોઠવણ કરે જેથી કોઇપણ સંબંધિત પ્રવૃત્તિ અગાઉથી પૂરી કરી શકાય અથવા બ્લેકઆઉટ સમય પછી પૂરી થઇ શકે.
વિભાગ દ્વારા તમામ કરદાતાઓ અને અન્ય હિતધારકોને નવા ઇ - ફાઇલિંગ પોર્ટલ પર સ્વિચઓવર દરમિયાન અને તે પછીના પ્રારંભિક સમયગાળામાં જ્યારે તેઓ નવી સિસ્ટમ સાથે પરિચિત થઇ રહ્યાં હોય તે દરમિયાન શાંતિ અને ધીરજ જાળવવાન માટે અનુરોધ કરવામાં આવ્યો છે .
CBDT દ્વારા પોતાના કરદાતાઓ અને અન્ય હિતધારકોને અનુપાલનમાં સરળતા આપવાની દિશામાં હાથ ધરવામાં આવેલી આ વધુ એક પહેલ છે.
કરદાતાઓને કોઇપણ પ્રકારની અસુવિધા ટાળવા માટે , વિભાગ દ્વારા આ સમયગાળા દરમિયાન કોઇપણ અનુપાલનની તારીખો નિર્ધારિત કરવામાં આવશે નહીં .
વધુમાં, કેસોની સુનાવણી માટે અથવા અનુપાલનની તારીખો 10 જૂન 2021 પછી જ નિર્ધારિત કરવા માટે પણ નિર્દેશો આપી દેવામાં આવ્યા છે જેથી કરદાતાઓને નવી સિસ્ટમ પર પ્રતિભાવ આપવા માટે પૂરતો સમય મળી શકે.
આવક વેરા વિભાગ 7 જૂન 2021થી નવું ઇ-ફાઇલિંગ પોર્ટલ www.incometax.gov.in શરૂ કરી રહ્યો છે.
આવક વેરા વિભાગ 7 જૂન 2021 થી નવું ઇ - ફાઇલિંગ પોર્ટલ www.incometax.gov.in શરૂ કરી રહ્યો છે .
વિભાગ દ્વારા બેંકો , MCA, GSTN, DPIIT, CBIC, GeM, DGFT સહિતની બાહ્ય સંસ્થાઓ કે જેઓ PAN ચકાસણી વગેરેની સેવાઓ પ્રાપ્ત કરે છે તેમને પણ સેવાઓની અનુપલબ્ધતા વિશે જાણ કરવામાં આવી છે અને વિનંતી કરવામાં આવી છે કે , તેઓ પોતાના ગ્રાહકો / હિતધારકોને માહિતગાર કરવાનું સુનિશ્ચિત કરવા માટે યોગ્ય ગોઠવણ કરે જેથી કોઇપણ સંબંધિત પ્રવૃત્તિ અગાઉથી પૂરી કરી શકાય અથવા બ્લેકઆઉટ સમય પછી પૂરી થઇ શકે ..
કરદાતાઓને કોઇપણ પ્રકારના સબમિશન , અપલોડ અથવા ડાઉનલોડ સહિત તેમની તાકીદની કામગીરીઓ 1 જૂન 2021 પહેલાં પૂરી કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે જેથી બ્લેકઆઉટ સમયગાળા દરમિયાન કોઇપણ પ્રકારની મુશ્કેલીઓ ટાળી શકાય ..
કરદાતાઓને કોઇપણ પ્રકારની અસુવિધા ટાળવા માટે, વિભાગ દ્વારા આ સમયગાળા દરમિયાન કોઇપણ અનુપાલનની તારીખો નિર્ધારિત કરવામાં આવશે નહીં.
જોકે , કોઇપણ સુનાવણી અથવા અનુપાલનમાં ઑનલાઇન સબમિશનની જરૂર હોય અને તેને આ સમયગાળામાં શેડ્યૂલ કરવામાં આવેલ હોય તો , તેને અગાઉ કરવામાં આવશે અથવા મુલતવી રાખવામાં આવશે અને કામની વસ્તુઓને આ સમયગાળા પછી ફરીથી શેડ્યૂલ કરવામાં આવશે ..
નવું ઇ-ફાઇલિંગ પોર્ટલ (www.incometax.gov.in) શરૂ કરવાનો ઉદ્દેશ કરદાતાઓને વધુ સગવડ આપવાનો અને તેમને આધુનિક, અવરોધરહિત અનુભવ પ્રદાન કરવાનો છે.
આ પોર્ટલના પ્રારંભની તૈયારીઓ અને સ્થાનાંતરણની પ્રવૃત્તિઓને ધ્યાનમાં રાખીને www.incometaxindiaefiling.gov.in પર ઉપલબ્ધ આવક વેરા વિભાગનું હાલનું પોર્ટલ કરદાતાઓ માટે તેમજ અન્ય બાહ્ય હિતધારકો માટે 6 દિવસના ટૂંકાગાળા માટે એટલે કે 1 જૂન 2021 થી 6 જૂન 2021 દરમિયાન ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં ..
વધુમાં , કેસોની સુનાવણી માટે અથવા અનુપાલનની તારીખો 10 જૂન 2021 પછી જ નિર્ધારિત કરવા માટે પણ નિર્દેશો આપી દેવામાં આવ્યા છે જેથી કરદાતાઓને નવી સિસ્ટમ પર પ્રતિભાવ આપવા માટે પૂરતો સમય મળી શકે .
હોસ્પિટલ/નર્સિંગ હોમ/ક્લિનિક્સ/મેડિકલ કોલેજને સ્થળ પર જ ઓક્સિજન જનરેશન પ્લાન્ટ્સ ઉભા કરવા માટે રૂ.2 કરોડ સુધીની લોન માટે 100 % ગેરેન્ટી કવચ, વ્યાજ દર મહત્તમ 7.5%..
ECLGS 3.0 હેઠળ પાત્રતા માટે બાકી લોનની રૂ.500 કરોડની હાલની મહત્તમ મર્યાદા દૂર કરવામાં આવશે, જે પ્રત્યેક ઋણધારકોને 40% અથવા રૂ.200 કરોડમાંથી જે પણ રકમ ઓછી હોય તેટલી મહત્તમ વધારાની ECLGS સહાયને આધીન રહેશે..
ECLGSમાં સુધારાઓથી, MSMEને વધારાનો સહકાર આપીને, આજીવિકાઓનું રક્ષણ કરીને અને આપણી વ્યાવસાયિક પ્રવૃત્તિઓ વિના અવરોધે શરૂ કરવામાં મદદરૂપ થઇને ECLGSની ઉપયોગિતા અને અસરને વધારી શકાશે.
( iv) ECLGS 3.0 હેઠળ પાત્રતા માટે બાકી લોનની ચુકવવાપાત્ર રૂ.500 કરોડની હાલની મહત્તમ મર્યાદા દૂર કરવામાં આવશે, જે પ્રત્યેક ઋણધારકોને 40% અથવા રૂ.200 કરોડમાંથી જે પણ રકમ ઓછી હોય તેટલી મહત્તમ વધારાની ECLGS સહાયને આધીન રહેશે..
ECLGS 1.0 અંતર્ગત આવરી લેવામાં આવેલા ઋણધારકોને 29 ફેબ્રુઆરી 2020ના રોજ બાકી રહેલી રકમના 10% વધારાની ECLGS સહાય, 05 મે 2021ના રોજ RBIની માર્ગદર્શિકા અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે..
આ સંદર્ભે વિગતવાર પરિચાલન માર્ગદર્શિકા રાષ્ટ્રીય ધીરાણ બાંયધરી ટ્રસ્ટી કંપની (NCGTC) દ્વારા અલગથી બહાર પાડવામાં આવે છે.
આ સંદર્ભે વિગતવાર પરિચાલન માર્ગદર્શિકા રાષ્ટ્રીય ધીરાણ બાંયધરી ટ્રસ્ટી કંપની ( NCGTC ) દ્વારા અલગથી બહાર પાડવામાં આવે છે..
(iv) ECLGS 3.0 હેઠળ પાત્રતા માટે બાકી લોનની ચુકવવાપાત્ર રૂ.500 કરોડની હાલની મહત્તમ મર્યાદા દૂર કરવામાં આવશે, જે પ્રત્યેક ઋણધારકોને 40% અથવા રૂ.200 કરોડમાંથી જે પણ રકમ ઓછી હોય તેટલી મહત્તમ વધારાની ECLGS સહાયને આધીન રહેશે.
(ii) જે ઋણધારકો 05 મે 2021ના રોજ બહાર પાડવામાં આવેલી RBIની માર્ગદર્શિકાઓ અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે પાત્રતા ધરાવતા હોય અને ECLGS 1.0 હેઠળ એકંદરે ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે લોન પ્રાપ્ત કરી હોય, જેમાં પ્રથમ 12 મહિનામાં માત્ર વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની હોય અને પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ તેમજ વ્યાજની ચુકવણી કરવાની હોય, તેઓ તેમની ECLGS લોન માટે પાંચ વર્ષની મુદતનો લાભ લઇ શકશે એટલે કે, પ્રથમ 24 મહિના માટે ફક્ત વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની રહેશે જ્યારે તે પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ અને વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની રહેશે.
(vi) ECLGSની માન્યતા 30.09.2021 અથવા રૂ.3 લાખ કરોડની રકમ માટે ગેરેન્ટી ઇશ્યુ કરવામાં આવે ત્યાં સુધી લંબાવવામાં આવી છે.
( vi) ECLGSની માન્યતા 30.09.2021 અથવા રૂ.3 લાખ કરોડની રકમ માટે ગેરેન્ટી ઇશ્યુ કરવામાં આવે ત્યાં સુધી લંબાવવામાં આવી છે.
(iii) ECLGS 1.0 અંતર્ગત આવરી લેવામાં આવેલા ઋણધારકોને 29 ફેબ્રુઆરી 2020ના રોજ બાકી રહેલી ચુકવવાપાત્ર રકમના 10% લેખે વધારાની ECLGS સહાય, 05 મે 2021ના રોજ RBIની માર્ગદર્શિકા અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે આપવામાં આવશે.
હોસ્પિટલ/નર્સિંગ હોમ/ક્લિનિક્સ/મેડિકલ કોલેજને સ્થળ પર જ ઓક્સિજન જનરેશન પ્લાન્ટ્સ ઉભા કરવા માટે રૂ.2 કરોડ સુધીની લોન માટે 100% ગેરેન્ટી કવચ, વ્યાજ દર મહત્તમ 7.5%.
( i) ECLGS 4.0 : હોસ્પિટલ/નર્સિંગ હોમ/ક્લિનિક્સ/મેડિકલ કોલેજને સ્થળ પર જ ઓક્સિજન જનરેશન પ્લાન્ટ્સ ઉભા કરવા માટે રૂ.2 કરોડ સુધીની લોન માટે 100% ગેરેન્ટી કવચ, વ્યાજ દર મહત્તમ 7.5%..
જે ઋણધારકો 05 મે 2021ના રોજની RBIની માર્ગદર્શિકાઓ અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે પાત્રતા ધરાવતા હોય અને ECLGS 1.0 હેઠળ એકંદરે ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે લોન પ્રાપ્ત કરી હોય જેમાં પ્રથમ 12 મહિનામાં માત્ર વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની હોય અને પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ તેમજ વ્યાજની ચુકવણી કરવાની હોય તેઓ તેમની ECLGS લોન માટે પાંચ વર્ષની મુદતનો લાભ લઇ શકશે.
(i) ECLGS 4.0: હોસ્પિટલ/નર્સિંગ હોમ/ક્લિનિક્સ/મેડિકલ કોલેજને સ્થળ પર જ ઓક્સિજન જનરેશન પ્લાન્ટ્સ ઉભા કરવા માટે રૂ.2 કરોડ સુધીની લોન માટે 100% ગેરેન્ટી કવચ, વ્યાજ દર મહત્તમ 7.5%.
ECLGSની ઉપલબ્ધતા 30.09.2021 અથવા રૂ.3 લાખ કરોડની રકમ માટે ગેરેન્ટી ઇશ્યુ કરવામાં આવે ત્યાં સુધી લંબાવવામાં આવી છે.
આ યોજના અંતર્ગત રકમની ચુકવણી માટે 31.12.2021 સુધીની મંજૂરી આપવામાં આવી છે..
(ii) જે ઋણધારકો 05 મે 2021ના રોજ બહાર પાડવામાં આવેલી RBIની માર્ગદર્શિકાઓ અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે પાત્રતા ધરાવતા હોય અને ECLGS 1.0 હેઠળ એકંદરે ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે લોન પ્રાપ્ત કરી હોય, જેમાં પ્રથમ 12 મહિનામાં માત્ર વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની હોય અને પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ તેમજ વ્યાજની ચુકવણી કરવાની હોય, તેઓ તેમની ECLGS લોન માટે પાંચ વર્ષની મુદતનો લાભ લઇ શકશે એટલે કે, પ્રથમ 24 મહિના માટે ફક્ત વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની રહેશે જ્યારે તે પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ અને વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની રહેશે..
આ યોજના અંતર્ગત રકમની ચુકવણી માટે 31.12.2021 સુધીની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
( iii) ECLGS 1.0 અંતર્ગત આવરી લેવામાં આવેલા ઋણધારકોને 29 ફેબ્રુઆરી 2020ના રોજ બાકી રહેલી ચુકવવાપાત્ર રકમના 10% લેખે વધારાની ECLGS સહાય, 05 મે 2021ના રોજ RBIની માર્ગદર્શિકા અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે આપવામાં આવશે..
કોવિડ-19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રના તમામ ક્ષેત્રોમાં વિવિધ વ્યવસાયોમાં પડેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજનાના વ્યાપને નીચે ઉલ્લેખિત રીતે વધુ વિસ્તૃત કર્યો છે: કોવિડ-19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રના તમામ ક્ષેત્રોમાં વિવિધ વ્યવસાયોમાં પડેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજનાના વ્યાપને નીચે ઉલ્લેખિત રીતે વધુ વિસ્તૃત કર્યો છે :.
આ સંદર્ભે વિગતવાર પરિચાલન માર્ગદર્શિકા રાષ્ટ્રીય ધીરાણ બાંયધરી ટ્રસ્ટી કંપની (NCGTC) દ્વારા અલગથી બહાર પાડવામાં આવે છે..
જે ઋણધારકો 05 મે 2021ના રોજની RBIની માર્ગદર્શિકાઓ અનુસાર રિસ્ટ્રક્ચરિંગ માટે પાત્રતા ધરાવતા હોય અને ECLGS 1.0 હેઠળ એકંદરે ચાર વર્ષના સમયગાળા માટે લોન પ્રાપ્ત કરી હોય જેમાં પ્રથમ 12 મહિનામાં માત્ર વ્યાજની પુનઃચુકવણી કરવાની હોય અને પછીના 36 મહિનામાં મુદ્દલ તેમજ વ્યાજની ચુકવણી કરવાની હોય તેઓ તેમની ECLGS લોન માટે પાંચ વર્ષની મુદતનો લાભ લઇ શકશે..
પરિષદે બેઠકમાં કોવિડ-19ની રાહત અને સારવારમાં ઉપયોગ થતી ચોક્કસ દવાઓ અને સાધનસામગ્રીઓ પર 30 સપ્ટેમ્બર, 2021 સુધી જીએસટીના દર ઘટાડવાનો નિર્ણય લીધો છે..
કોવિડ સારવાર માટે આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય (એમઓએચએફડબલ્યુ) અને ફાર્મા વિભાગે ભલામણ કરેલી અન્ય કોઈ દવા.
સ્મશાન માટે ગેસ / ઇલેક્ટ્રિક / અન્ય ચીમનીઓ , જેમાં તેમની સ્થાપના વગેરે સામેલ છે.
આજે અહીં વીડિયો કોન્ફરન્સ મારફતે કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારામનના નેતૃત્વમાં જીએસટી પરિષદની 44મી બેઠક યોજાઈ હતી.
પરિષદની ભલામણોની વિગત નીચે મુજબ છે : પરિષદની ભલામણોની વિગત નીચે મુજબ છે :.
આ બેઠકમાં રાજ્ય કક્ષાના કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રી અનુરાગ ઠાકુર, રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના નાણાં મંત્રીઓ તથા નાણાં મંત્રાલય અને રાજ્ય સરકારો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ પણ હાજરી આપી હતી..
નાણાંકીય ખાતાઓની માહિતીની આપલે માટે હયાત કાનૂની વ્યવસ્થાને જોતા (આની વિદેશમાં અઘોષિત અસ્કયામતો દ્વારા કર ચોરી પર નોંધપાત્ર પ્રતિરોધક અસર છે), સ્વિસ બૅન્કોમાં થાપણોમાં જે ભારતીય નિવાસીઓની અઘોષિત આવકમાંથી છે એમાં વધારાની કોઇ પણ નોંધપાત્ર શક્યતા જણાતી નથી.
ઉપર્યુક્ત મીડિયા હેવાલોનો વિચાર કરીને વધારા/ઘટાડા માટે સંભવિત કારણો અંગે એમના વિચારો સહિત પ્રસ્તુત હકીકતો પૂરી પાડવા માટે સ્વિસ સત્તાવાળાઓને વિનંતી કરવામાં આવી છે..
વધુમાં, નિમ્ન પરિબળો થાપણોમાં વધારાનો સંભવિત ખુલાસો કરી શકે છે: વધુમાં , નિમ્ન પરિબળો થાપણોમાં વધારાનો સંભવિત ખુલાસો કરી શકે છે:.
વધુમાં , આ આંકડાઓમાં ભારતીયો, એનઆરઆઇઓ કે અન્યો દ્વારા સ્વિસ બૅન્કોમાં ત્રીજા કોઇ દેશની સંસ્થાના નામે હોય એવાં નાણાંનો પણ સમાવેશ થતો નથી..
મીડિયાના હેવાલોમાં એ હકીકતનો છેલ્લે છેલ્લે અપરોક્ષ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો કે હેવાલમાં દર્શાવેલા આંકડા બૅન્કો દ્વારા સ્વિસ નેશનલ બૅન્ક (એસએનબી)ને આપવામાં આવેલા સત્તાવાર આંકડા છે અને એ ભારતીયો દ્વારા સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં ધરાવાતા બહુચર્ચિત કથિત કાળાં નાણાંનો જથ્થો સૂચવતા નથી.
ફિડ્યૂશરીઝ (વિશ્વાસ આધારિત અપાતાં નાણાં) મારફત મૂકાયેલું ફંડ્સ પણ 2019ના અંતથી અડધાથી વધારે ઓછું થયું છે.
વધુમાં, આ આંકડાઓમાં ભારતીયો, એનઆરઆઇઓ કે અન્યો દ્વારા સ્વિસ બૅન્કોમાં ત્રીજા કોઇ દેશની સંસ્થાના નામે હોય એવાં નાણાંનો પણ સમાવેશ થતો નથી.
એમ પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે છેલ્લા 13 વર્ષોમાં થાપણોનો આ સૌથી ઊંચો આંકડો છે..
મીડિયામાં 18.06.2021ના રોજ અમુક અહેવાલો આવ્યા હતા જેમાં જણાવાયું હતું કે સ્વિસ બૅન્કોમાં ભારતીયોનું ફંડ્સ, બે વર્ષથી ચાલતો ઘટાડાનો પ્રવાહ પલટાવીને, 2019ના અંતે રૂ.6625 કરોડ (સીએચએફ 899 મિલિયન) હતું તે 2020ના અંતે વધીને રૂ.20,700 કરોડ (2.55 અબજ સીએચએફ) થયું છે.
એમ પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે છેલ્લા 13 વર્ષોમાં થાપણોનો આ સૌથી ઊંચો આંકડો છે.
એ ધ્યાન દોરવાનું પ્રસંગોચિત છે કે ભારત અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ મલ્ટીલેટરલ કન્વેશન ઓન મ્યુચ્યુઅલ એડમિનિસ્ટ્રેટિવ આસિસ્ટન્સ ઇન ટેક્સ મેટર્સ (એમએએસી)ના સહીકર્તાઓ છે અને બેઉ દેશોએ મલ્ટીલેટરલ કમ્પીટન્ટ ઑથોરિટી એગ્રીમેન્ટ (એમસીએએ) પર પણ સહી કરી છે , જે અન્વયે, બેઉ દેશો વચ્ચે કેલેન્ડર વર્ષ 2018થી વાર્ષિક ધોરણે નાણાંકીય ખાતા માહિતીની આપ લે માટે બેઉ દેશો વચ્ચે ઑટોમેટિક એક્સચેન્જ ઑફ ઇન્ફોર્મેશન ( એઈઓઆઇ) કાર્યાન્વિત છે..
મીડિયાના હેવાલોમાં એ હકીકતનો છેલ્લે છેલ્લે અપરોક્ષ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો કે હેવાલમાં દર્શાવેલા આંકડા બૅન્કો દ્વારા સ્વિસ નેશનલ બૅન્ક (એસએનબી)ને આપવામાં આવેલા સત્તાવાર આંકડા છે અને એ ભારતીયો દ્વારા સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં ધરાવાતા બહુચર્ચિત કથિત કાળાં નાણાંનો જથ્થો સૂચવતા નથી.
દરેક દેશના નિવાસીઓ સંદર્ભે નાણાકીય ખાતા માહિતીનું આદાનપ્રદાન બેઉ દેશો વચ્ચે 2019 અને 2020માં પણ થયું હતું.
નાણાંકીય ખાતાઓની માહિતીની આપલે માટે હયાત કાનૂની વ્યવસ્થાને જોતા (આની વિદેશમાં અઘોષિત અસ્કયામતો દ્વારા કર ચોરી પર નોંધપાત્ર પ્રતિરોધક અસર છે), સ્વિસ બૅન્કોમાં થાપણોમાં જે ભારતીય નિવાસીઓની અઘોષિત આવકમાંથી છે એમાં વધારાની કોઇ પણ નોંધપાત્ર શક્યતા જણાતી નથી..
મીડિયામાં 18.06.2021ના રોજ અમુક અહેવાલો આવ્યા હતા જેમાં જણાવાયું હતું કે સ્વિસ બૅન્કોમાં ભારતીયોનું ફંડ્સ , બે વર્ષથી ચાલતો ઘટાડાનો પ્રવાહ પલટાવીને, 2019ના અંતે રૂ.6625 કરોડ (સીએચએફ 899 મિલિયન) હતું તે 2020ના અંતે વધીને રૂ.20,700 કરોડ (2.55 અબજ સીએચએફ) થયું છે.
એ ધ્યાન દોરવાનું પ્રસંગોચિત છે કે ભારત અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ મલ્ટીલેટરલ કન્વેશન ઓન મ્યુચ્યુઅલ એડમિનિસ્ટ્રેટિવ આસિસ્ટન્સ ઇન ટેક્સ મેટર્સ (એમએએસી)ના સહીકર્તાઓ છે અને બેઉ દેશોએ મલ્ટીલેટરલ કમ્પીટન્ટ ઑથોરિટી એગ્રીમેન્ટ (એમસીએએ) પર પણ સહી કરી છે, જે અન્વયે, બેઉ દેશો વચ્ચે કેલેન્ડર વર્ષ 2018થી વાર્ષિક ધોરણે નાણાંકીય ખાતા માહિતીની આપ લે માટે બેઉ દેશો વચ્ચે ઑટોમેટિક એક્સચેન્જ ઑફ ઇન્ફોર્મેશન ( એઈઓઆઇ) કાર્યાન્વિત છે.
અંતે સેંટ વિન્સેન્ટ અને ગ્રેનેડિયન્સે ભારત સાથે આ કરાર કરવાની સમહતી દર્શાવી હતી જેને કારણે બંને દેશ વચ્ચે કર સંદર્ભે સહકારને વેગ મળશે.
ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન્સ વચ્ચે થયેલા આ કરાર બંને દેશ વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાનની સવલત કરશે જેમાં બેંક અને અન્ય ફાઇનાન્સિયલ સંસ્થાઓ પાસેની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાન તથા કર સંદર્ભે સંગ્રહમાં સહકાર માટે થયેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
પૃષ્ઠભૂમિ : ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન્સ વચ્ચે થયેલા આ કરાર બંને દેશ વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાનની સવલત કરશે જેમાં બેંક અને અન્ય ફાઇનાન્સિયલ સંસ્થાઓ પાસેની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
આ કરાર બંને દેશ વચ્ચેના કરના દાવાઓના કલેક્શનમાં સહકારનો પણ સમાવેશ થાય છે.
બંને દેશ વચ્ચે આ મામલે માહિતીનું આદાન પ્રદાન થશે અને બાકી રહેલા કરના દાવામાં કર એકત્રિત કરવામાં સહાય પણ મળશે..
આમ આ કરારથી વિદેશમાં કરચોરી અને કર અંગેની છેતરપિંડી સામે લડત આપીને બિનહિસાબી કાળું નાણું હાંસલ કરવાની ભારતની વચનબદ્ધતા વધુ મજબૂત બનશે..
આ માહિતીમાં બેનિફિશિયલની માલિકી કે કાનૂની યોગ્યતાનું પણ પરિક્ષણ થઈ શકશે.
ભૂતકાળમાં સેંટ વિન્સેન્ટ અને ગ્રેનેડિયન્સ સાથે આ પ્રકારની કોઈ સમજૂતિ થઈ ન હતી અને ભારત પ્રકારના કરાર માટે છેલ્લા ઘણા સમયથી પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાન હેઠળ મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં ભારત અને સેંટ વિન્સેન્ટ તથા ગ્રેનેડિયન વચ્ચે માહિતીના આદાનપ્રદાન તથા કર સંદર્ભે સંગ્રહમાં સહકાર માટે થયેલા કરારને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી..
CEOએ અહેવાલ આપ્યો છે કે આ RUPPs કાં તો વેરિફિકેશન પર અસ્તિત્વમાં નથી અથવા તેમના દ્વારા જારી કરાયેલા પત્રો, 25.05.2022ના કમિશનના આદેશના અનુસંધાનમાં પોસ્ટલ વિભાગ દ્વારા વિતરિત કર્યા વિના પાછા ફર્યા છે.
કમિશને વધુમાં નક્કી કર્યું કે આનાથી નારાજ કોઈપણ પક્ષ આ આદેશ જારી થયાના 30 દિવસની અંદર સંબંધિત મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી/ચૂંટણી પંચનો સંપર્ક કરી શકે છે , જેમાં અસ્તિત્વના તમામ પુરાવાઓ , વર્ષવાર વાર્ષિક ઓડિટેડ હિસાબો , યોગદાન અહેવાલ સહિત અન્ય કાયદાકીય અને નિયમનકારી પાલનનો, ખર્ચ અહેવાલ , નાણાકીય વ્યવહારો (બેંક ખાતા સહિત) માટે અધિકૃત સહીઓ સહિત પદાધિકારીઓનું અપડેટનો સમાવેશ થાય છે.
ઉપરોક્ત આદેશમાં, મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને આરપી એક્ટ 1951ની સંબંધિત કલમો 29A અને 29C માટે RUPPs દ્વારા યોગ્ય અનુપાલન લાગુ કરવા માટે કાર્યવાહી શરૂ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો.
એક્ટની કલમ 29C હેઠળ ફરજિયાત યોગદાન અહેવાલો સબમિટ કર્યા વિના આવકવેરા મુક્તિનો દાવો કરનાર 66 RUPP ની યાદી પણ મહેસૂલ વિભાગ સાથે શેર કરવામાં આવી છે..
ઉપરોક્ત આદેશમાં , મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને આરપી એક્ટ 1951 ની સંબંધિત કલમો 29A અને 29C માટે RUPPs દ્વારા યોગ્ય અનુપાલન લાગુ કરવા માટે કાર્યવાહી શરૂ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો..
25 મે, 2022 ના રોજ શરૂ થયેલી આ કવાયત ચાલુ રહેશે અને તેનું વ્યવસ્થિત પાલન કરવામાં આવશે.
નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19 અને 2019-20 માં યોગદાન અહેવાલો સબમિટ ન કરવા માટે અનુક્રમે 1897, 2202 અને 2351 RUPP ની સૂચિ પણ સંબંધિત જોગવાઈઓ સાથે વાંચેલી RP એક્ટ 1951 મુજબ તમામ પરિણામી પગલાં લેવા માટે શેર કરવામાં આવી છે.
કમિશને વધુમાં નક્કી કર્યું કે આનાથી નારાજ કોઈપણ પક્ષ આ આદેશ જારી થયાના 30 દિવસની અંદર સંબંધિત મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી/ચૂંટણી પંચનો સંપર્ક કરી શકે છે, જેમાં અસ્તિત્વના તમામ પુરાવાઓ, વર્ષવાર વાર્ષિક ઓડિટેડ હિસાબો, યોગદાન અહેવાલ સહિત અન્ય કાયદાકીય અને નિયમનકારી પાલનનો, ખર્ચ અહેવાલ, નાણાકીય વ્યવહારો (બેંક ખાતા સહિત) માટે અધિકૃત સહીઓ સહિત પદાધિકારીઓનું અપડેટનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કમિશનની બેઠક બાદ યોગ્ય પાલનની ખાતરી કરવા માટે નોંધાયેલ બિન-માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષો ( RUPPs) ને દબાણ કરવા માટે 25 મે , 2022 ના રોજ આદેશ જારી કર્યો હતો.
આ 111 RUPPs, જેનું સંચારનું સરનામું, કલમ 29A(4) હેઠળ નોંધણીની જરૂરિયાત તરીકે વૈધાનિક રીતે જરૂરી હતું; સરનામામાં કોઈપણ ફેરફાર માટે કલમ 29A(9) હેઠળ ECIને જાણ કરવી જરૂરી હતી, જેનું તેઓએ પાલન કર્યું નથી.
આવા RUPP ની અલગ યાદી સંબંધિત CEOs અને CBDT ને વર્તમાન કાયદાકીય માળખા હેઠળ જરૂરી કાર્યવાહી માટે મોકલવામાં આવશે..
25 મે , 2022 ના રોજ શરૂ થયેલી આ કવાયત ચાલુ રહેશે અને તેનું વ્યવસ્થિત પાલન કરવામાં આવશે..
ભારતના ચૂંટણી પંચે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની અધ્યક્ષતામાં આયોજિત કમિશનની બેઠક બાદ યોગ્ય પાલનની ખાતરી કરવા માટે નોંધાયેલ બિન-માન્યતા પ્રાપ્ત રાજકીય પક્ષો (RUPPs)ને દબાણ કરવા માટે 25 મે, 2022ના રોજ આદેશ જારી કર્યો હતો.
આ 111 RUPPs, જેનું સંચારનું સરનામું , કલમ 29A(4) હેઠળ નોંધણીની જરૂરિયાત તરીકે વૈધાનિક રીતે જરૂરી હતું ; સરનામામાં કોઈપણ ફેરફાર માટે કલમ 29A(9) હેઠળ ECI ને જાણ કરવી જરૂરી હતી , જેનું તેઓએ પાલન કર્યું નથી.
CEO એ અહેવાલ આપ્યો છે કે આ RUPPs કાં તો વેરિફિકેશન પર અસ્તિત્વમાં નથી અથવા તેમના દ્વારા જારી કરાયેલા પત્રો , 25.05.2022 ના કમિશનના આદેશના અનુસંધાનમાં પોસ્ટલ વિભાગ દ્વારા વિતરિત કર્યા વિના પાછા ફર્યા છે.
વર્તમાન કવાયતના બીજા તબક્કામાં , 25 મી મે , 2022 ના રોજ 87 બિન-અસ્તિત્વ ધરાવતા RUPP ને કાઢી નાખવાના નિર્ણયના અનુસંધાનમાં , કમિશને આજે ( 20 મી જૂન , 2022) 111 વધારાના RUPP ને રજિસ્ટરમાંથી કાઢી નાખવાનો નિર્ણય લીધો.
વધુમાં, ગંભીર નાણાકીય ગેરરીતિમાં સંડોવાયેલા 3 RUPP સામે જરૂરી કાયદાકીય અને ફોજદારી કાર્યવાહી માટે મહેસૂલ વિભાગને સંદર્ભ પણ મોકલવામાં આવ્યો છે.
આવા RUPPની અલગ યાદી સંબંધિત CEOs અને CBDTને વર્તમાન કાયદાકીય માળખા હેઠળ જરૂરી કાર્યવાહી માટે મોકલવામાં આવશે.
વધુમાં , ગંભીર નાણાકીય ગેરરીતિમાં સંડોવાયેલા 3 RUPP સામે જરૂરી કાયદાકીય અને ફોજદારી કાર્યવાહી માટે મહેસૂલ વિભાગને સંદર્ભ પણ મોકલવામાં આવ્યો છે.
વર્તમાન કવાયતના બીજા તબક્કામાં, 25મી મે, 2022ના રોજ 87 બિન-અસ્તિત્વ ધરાવતા RUPPને કાઢી નાખવાના નિર્ણયના અનુસંધાનમાં, કમિશને આજે (20મી જૂન, 2022) 111 વધારાના RUPPને રજિસ્ટરમાંથી કાઢી નાખવાનો નિર્ણય લીધો.
એક્ટની કલમ 29C હેઠળ ફરજિયાત યોગદાન અહેવાલો સબમિટ કર્યા વિના આવકવેરા મુક્તિનો દાવો કરનાર 66 RUPPની યાદી પણ મહેસૂલ વિભાગ સાથે શેર કરવામાં આવી છે.
નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19 અને 2019-20 માં યોગદાન અહેવાલો સબમિટ ન કરવા માટે અનુક્રમે 1897, 2202 અને 2351 RUPPની સૂચિ પણ સંબંધિત જોગવાઈઓ સાથે વાંચેલી RP એક્ટ 1951 મુજબ તમામ પરિણામી પગલાં લેવા માટે શેર કરવામાં આવી છે.
ઉપરોક્ત નિર્ણયો માટે જરૂરી કાયદાકીય સુધારા આગામી સમયમાં રજૂ કરવામાં આવશે..
સરકારે કોવિડ-19 સારવાર પર થયેલા ખર્ચ અને કોવિડ-19ને કારણે થયેલા મૃત્યુ પર પ્રાપ્ત સહાયની રકમને પણ કરમુક્તિ આપવાની જાહેરાત કરી છે.
સરકારે કરવેરા સાથે સંબંધિત વિવિધ નિયમનોના પાલન માટેની સમયમર્યાદા વધારે લંબાવવાની જાહેરાત કરી છે.
આ મુશ્કેલ સમયગાળા દરમિયાન કરદાતાઓ દ્વારા નિયમનોનું પાલન સરળ બનાવવા 25 જૂન, 2021ના રોજ પરિપત્ર નંબર 74/2021 અને 75/2021 12/2021 તારીખ 25 જૂન, 2021 દ્વારા રાહત પ્રદાન કરવામાં આવી છે.
કોવિડ-19 મહામારીની અસરને ધ્યાનમાં રાખીને કરદાતાઓ કરવેરા સાથે સંબંધિત ચોક્કસ નિયમોનું પાલન કરવામાં મુશ્કેલીનો સામનો કરી રહ્યાં છે અને વિવિધ નોટિસના જવાબ ફાઇલ પણ કરી રહ્યાં છે.
ઇસીજીસીમાં 5 વર્ષિમાં ઇક્વિટી ઉમેરવાનું નક્કી થયું છે જેનાથી ઇન્સ્યુરન્સ કવરને રૂ .
આ યોજના 10,700 પ્રાદેશિક સ્તરના ટુરિસ્ટ ગાઈડ્સ જેમને પર્યટન મંત્રાલય દ્વારા માન્યતા મળી છે અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા માન્ય કરાયેલા ટુરિસ્ટ ગાઈડ્સને અને પર્યટન મંત્રાલય દ્વારા માન્ય આશરે 1000 જેટલાં પ્રવાસ અને પર્યટનના હિતધારકોને ( ટીટીએસ ) આવરી લેશે .
આથી , 2020-21 માં શરૂ કરાયેલી આ યોજનાની મુદત વધુ એક વર્ષ એટલે કે 2025-26 સુધી લંબાવવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું છે .
આ યોજના હેઠળ મળનારી રકમ , ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટના 0.5% વધારાના ઉછીના લેવાની છૂટ આપવામાં આવી છે એ ઉપરાંત હશે જે રાજ્યોને આગામી ચાર વર્ષો માટે ઉપલબ્ધ રહેશે , એ શરતને આધીન કે ચોક્કસ ઉર્જા ક્ષેત્રના સુધારા કરવા પડશે .
એનઈઆઇએને 5 વર્ષો સુધી વધારાનું ફંડ પૂરું પાડવાનું નક્કી થયું છે .
લોનની મહત્તમ મુ દત ત્રણ વર્ષની રહેશે અને 80% મદદ વૃદ્ધિશીલ ધિરાણ માટે એમએફઆઇ દ્વારા વાપરવામાં આવશે .
આજે જાહેર કરાયેલાં પગલાંને 3 વિસ્તૃત શ્રેણીઓમાં ભેગાં કરી શકાય છે :-.
2.10 લાખ કરોડ ક્યારનાય ચૂકવી દેવાયા છે એ જોતાં ઈસીએલજીએસને ઘણો ઉષ્માભર્યો પ્રતિસાદ મળ્યો હતો .
એનએફએસએના લાભાર્થીઓને મે થી નવેમ્બર 2021 સુધી 5 કિલો અનાજ મફત પૂરું પાડવામાં આવશે .
ડીએપી અને પી એન્ડ કે ખાતરો માટે ખેડૂતોને વધારાની સબસિડી તાજેતરમાં જાહેર કરાઇ હતી .
2.83 લાખ કરોડ પહેલેથી મંજૂર થઈ ગયા છે અને આ યોજનામાં રૂ .
જો કે એક પર્યટક માત્ર એક વાર આ યોજનાનો લાભ લઈ શક્શે .
વાયેબિલિટી ગૅપ ફંડિંગ આધારે 16 રાજ્યો (9 પૅકેજીસમાં એકત્ર ) પીપીપી મોડેલમાં ભારતનેટ અમલી કરવાની દરખાસ્ત છે .
આ નવી યોજના ટૂંકા ગાળાની ઇમરજન્સી તૈયારીઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે જેમાં બાળકો અને પીડિયાટ્રિક કેર / પીડિયાટ્રિક બૅડ્સ પર ખાસ ભાર આપવામાં આવ્યો છે .
અન્ય ક્ષેત્રો માટેની લોન વાર્ષિક 8.25% ની વ્યાજની ટોચમર્યાદા સાથે ઉપલબ્ધ રહેશે .
23220 કરોડ અને બાળકો અને પીડિયાટ્રિક કેર / પીડિયાટ્રિક બૅડ્સ પર ખાસ ભાર.
આજે જાહેર કરવામાં આવેલા આર્થિક રાહત પૅકેજની નાણાંકીય વિગતો નિમ્ન કોષ્ટકમાં છે ..
93869 કરોડ હશે , આમ પીએમ - જીકેવાય હેઠળ કુલ ખર્ચ રૂ , 2,27,841 કરોડ થશે ..
1982 માં નોર્થ ઇસ્ટર્ન રિજિયોનલ એગ્રિકલ્ચરલ માર્કેટિંગ કોર્પોરેશન ( એનઈઆરએ એમએસી ) ની સ્થાપના ઉત્તર - પૂર્વના ખેડૂતોને એમની કૃષિ અને બાગાયતી પેદાશોને ફાયદાકરક ભાવો મળી રહે એ માટે મદદ કરવા માટે કરવામાં આવી હતી .
8 મેટ્રોપોલિટન શહેરો સિવાયના શહેરોમાં આરોગ્ય / મેડિકલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સંબંધી વિસ્તરણ અને નવા પ્રોજેક્ટ્સ બેઉ માટે ગૅરન્ટી કવર ઉપલબ્ધ રહેશે .
આરોગ્ય ક્ષેત્ર માટેના ઘટકનો હેતુ અપાત્ર - વંચિત રહી ગયેલા વિસ્તારોને લક્ષ્યાંક બનાવીને મેડિકલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વધારવાનો છે .
તેમ છતાં , ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોને સતત ટેકાની જરૂરને ધ્યાનમાં રાખીને આ યોજના નવેમ્બર 2020 સુધી લંબાવવામાં આવી હતી .
એનો હેતુ ખેતી , પ્રાપ્તિ , પ્રોસેસિંગ અમે માર્કેટિંગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને ઉત્તર - પૂર્વમાં વધારવાનો ક્છે .
ઉત્તર - પૂર્વના પાકોની 13 જિયોલોજિકલ ઇન્ડિકેટર ( જીઆઇ ) ની નોંધણી તેણે સુગમ બનાવી હતી .
આ વિવિધતાઓમાં , મહત્ત્વના પોષણોનું એકમિશ્રણ જરૂરી સ્તર કરતા બહુ ઓછું રહેતું હતું અને જૈવિક અને બિનજૈવિક દબાણને ગ્રહણસમ રહેતા .
સુધારા આધારિત - પરિણામ સાથે સંકળાયેલ વીજ વિતરણ યોજના ( બજેટ જાહેરાત ).
આ યોજનામાં ભાગ લેવા માટે કેટલાંક માપદંડોમાં ખરા ઉતરવું પડે છે જેમ કે ઑડિટેડ નાણાંકીય પરિણામો પ્રકાશિત કરવા , રાજ્ય સરકારના બાકી લેણાં / સબસિડી ડિસ્કોમ્સને પહેલેથી લિક્વિડેશન અને વધારાની નિયામક અસ્ક્યામતોને નહીં સર્જવી .
નેશનલ એક્સપોર્ટ ઇન્સ્યુરન્સ એકાઉન્ટ ( એનઈઆઈએ ) ટ્રસ્ટ મધ્યમ અને લાંબા ગાળાના ( એમએલટી પ્રોજેક્ટ નિકાસને રિસ્ક કવર આપીને ઉત્તેજન આપે છે , તે એક્ઝિમ બૅન્ક દ્રારા અપાતી બાયર્સ ક્રેડિટને ઓછા ધિરાણ પાત્ર ધિરાણ મેળવનારાઓને કવર પૂરું પાડે છે અને પ્રોજેક્ટ નિકાસને મદદ કરે છે .
આ યોજના હેઠળ , એવો હેતુ છે કે 25 કરોડ સ્માર્ટ મીટર્સ , 10,000 ફીડર્સ , 4 લાખ કિમી એલટી ઓવરહેડ લાઇનોની સ્થાપના માટે મદદ પૂરી પાડવી .
2020-21 માં કરાયેલા રોકાણો પાત્ર રોકાણ તરીકે ગણવાનું ચાલુ રહેશે ..
આઇપીડીએસ , ડીડીયુજીજેવાય અને સૌભાગ્ય્ના ચાલુ રહેલા કામો પણ આ યોજનામાં વિલિન કરાશે .
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સર્જન , સિસ્ટમ અપગ્રેડેશન અને ક્ષમતા નિર્માણ અને પ્રક્રિયા સુધારણા માટે ડિસ્કોમ્સને નાણાકીય મદદની સુધારાયેલી , સુધારા આધારિત , પરિણામ સાથે જોડાયેલી વીજ વિતરણ યોજના કેન્દ્રીય અંદાજપત્ર 2021-22 માં જાહેર કરાઇ હતી .
કોવિડ -19 મહામારીને કારણે આર્થિક વિક્ષેપ પડ્યો એના કારણે ગરીબોને વેઠવી પડતી હાડમારી નિર્મૂળ કરવા માટે ગત નાણાંકીય વર્ષમાં સરકારે રૂ .
આરોગ્ય અને પ્રવાસ , પર્યટન ક્ષેત્રોના પુનરુત્થાન પર ખાસ ધ્યાન કેન્દ્રીત કરાયું છે ..
પબ્લિક પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશિપ પ્રોજેક્ટ્સ માટે મંજૂરીની હાલની પ્રક્રિયા લાંબી છે અને મંજૂરીના બહુ સ્તરો એમાં સંકળાયેલા છે .
એમએફઆઇઓ આરબીઆઇની પ્રવર્તમાન માર્ગદર્શિકા જેમ કે ધિરાણકર્તાઓની સંખ્યા , ધિરાણ લેનાર જેએલજી સભ્ય હોવો જોઇએ , પરિવારની આવક અને દેવા પર ટોચમર્યાદા , એને સુસંગત રહીને , ધિરાણદારોને ધિરાણ આપશે .
એનબીએફસી - એમએફઆઇ કે એમએફઆઇની નવી કે હયાત લોન માટે આશરે 25 લાખ નાના લોનધારકોને રૂ .
વિસ્તારિત યોજના હેઠળ , મળવાપાત્ર ગૅરન્ટી અને લોનની રકમ , દરેક લોન પર બાકીના 20% ના હાલના સ્તરથી વધારવાની દરખાસ્ત છે .
આ યોજનાની બીજી વિશેષતા એ છે કે (89 દિવસ સુધીના નાદારો સહિત ) તમામ ધિરાણ મેળવનારાઓ પાત્ર રહેશે .
ક્રેડિટ ગૅરન્ટી સ્કીમ મારફત આરોગ્ય ક્ષેત્રને મદદ કરવા ઉપરાંત , જાહેર આરોગ્ય ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને માનવ સંસાધનોને મજબૂત કરવા માટે રૂ .
આ યોજના હેઠળ , મેડિકલ વિદ્યાર્થીઓ ( ઇન્ટર્ન , રેસિડેન્ટ , ફાઇનલ યર ) અને નર્સિંગ વિદ્યાર્થીઓ મારફત ટૂંકા ગાળાની એચઆર વૃદ્ધિ ; આઇસીયુ બૅડ્સની ઉપલબ્ધતા વધારવા , કેન્દ્રીય જિલ્લા ને તાલુકા સ્તરે ઑક્સિજન સપ્લાય ; સાધનો અને દવાઓની ઉપલબ્ધતા ; ટેલિ કન્સલ્ટેશનની સુવિધા ; એમ્બ્યુલન્સ સેવાઓ મજબૂત કરવા અને ટેસ્ટિંગ ક્ષમતાઓ અને સહાયક નિદાન વધારવા ; સર્વેલન્સ અને જિનોમ સિકવન્સિંગ માટેની ક્ષમતા મજબૂત કરવા માટે ફંડ ઉપલબ્ધ કરાશે ..
નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ આજે નવી દિલ્હીમાં આર્થિક રાહત પૅકેજ જાહેર કરી રહ્યાં છે ..
આ નીતિનો હેતુ પ્રોજેક્ટ્સની ઝડપી મંજૂરી સુનિશ્ચિત કરવાનો છે જેથી નાણાંકીય નિર્માણ અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વ્યવસ્થાપનમાં ખાનગી ક્ષેત્રની કારદક્ષતાઓ સુગમ બને ..
2,50,000 ગ્રામ પંચાયતોમાંથી 1,56223 ગ્રામ પંચાયતો 31 મે 2021 સુધીમાં સેવા તૈયાર કરાઇ છે .
સરકારે આ યોજના હેઠળ નોંધણીની તારીખ 30-06-2021 થી લંબાવીને 31-03-2022 કરવાનું નક્કી કર્યું છે ..
23,220 કરોડના ખર્ચ સાથેની એક નવી યોજના પણ જાહેર કરવામાં આવી છે .
વધારે પાક આપતી વિવિધતાઓ વિક્સાવવા પર અગાઉ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાથી પોષણ , આબોહવા સામે ટક્કર અને અન્ય વિશેષતાઓ તરફ ધ્યાનનો અભાવ રહેતો હતો .
ભાગ લેનારી કંપનીઓને એમના ઉત્પાદનના લક્ષ્યાંકો આ યોજનામાં કોઇ પણ 5 વર્ષ પસંદ કરવા માટેનો વિકલ્પ મળશે .
એમએલઆઇઓ દ્વારા પૂરું પડાયેલ ગૅરન્ટી કવર ફંડિંગ માટે એમએફઆઇ / એનબીએફસી - એમએફઆઇઓને 31 માર્ચ , 2022 અથવા રૂ .
1.25 લાખ સુધીનું ધિરાણ આપવા માટે શેડ્યુલ્ડ કૉમરશિયલ બૅન્કોને ગૅરન્ટી પૂરી પાડવામાં આવશે .
એનઇઆઇએ ટ્રસ્ટે 31 માર્ચ 2021 સુધીમાં 63 વિવિધ ભારતીય પ્રોજેક્ટ નિકાસકારો દ્વારા 52 દેશોમાં રૂ .
આજે જાહેર કરવામાં આવેલી 17 યોજનાઓમાંથી આઠનો હેતુ કોવિડ -19 મહામારીથી અસરગ્રસ્ત થયેલા લોકો અને ધંધાઓને આર્થિક રાહત પૂરી પાડવાનો છે .
આજે જાહેર કરવામાં આવેલી વધુ એક નવી યોજનાનો હેતુ પર્યટન ક્ષેત્રમાં કામ કરી રહેલા લોકોને રાહત પૂરી પાડવાનો છે .
તેમ છતાં , મહામારી સંબંધી લૉકડાઉનો , માણસોની અવરજવર પરના નિયંત્રણો , પુન : સ્થળાંતરિત પ્લાન્ટ અને મ શીનરીની સ્થાપનામાં વિલંબ , ઘટકોની પુરવઠા કડીમાં વિક્ષેપને કારણે , ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓમાં વિક્ષેપને કારણે કંપનીઓ વૃદ્ધિશીલ વેચાણ હાંસલ કરી શકી નથી .
આ યોજના નવા ધિરાણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને નહીં કે જૂની લોનની પુન : ચૂકવણી પર .
તે નોર્થ ઇસ્ટર્ન સેન્ટર ફોર ઓર્ગેનિક કલ્ટિવેશન સ્થાપવા પણ ધારે છે .
કોવિડ - અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રો માટે નવી લૉન ગૅરન્ટી સ્કીમ હેઠળ , પર્યટન ક્ષેત્રના લોકોને એમની જવાબદારીઓ પૂરી કરવા અને કોવિડ -19 મહામારીને કારણે અસરગ્રસ્ત થયેલા એમનાં ધંધા ફરી શરૂ કરવા માટે કાર્યકારી મૂડી / પર્સનલ લોન પૂરી પાડવામાં આવશે .
પહેલી ઑક્ટોબર , 2020 ના રોજ આત્મનિર્ભર ભારત રોજગાર યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી .
સરકારે મે 2020 માં શરૂ કરાયેલ આત્મનિર્ભર ભારત પૅકેજના ભાગરૂપે ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગૅરન્ટી સ્કીમ ( ઈસીએલજીએસ ) ને રૂ .
એનો હેતુ ‘ બધા માટે એક જ ’ ના બદલે ચોક્કસ હસ્તક્ષેપનો છે .
આ યોજના હેઠળ , 1000 સુધીના કર્મચારીઓ ધરાવતી સંસ્થાઓ માટે , મહિને રૂ .
15000 થી ઓછો પગાર મેળવતા નવા કર્મચારીઓ માટે નોંધણીથી બે વર્ષ માટે , નોકરીદાતા અને કર્મચારી બેઉના યોગદાન ( પગારના કુલ 24%) અને 1000 થી વધારે કર્મચારીઓ હોય એવી સંસ્થાઓના કિસ્સામાં માત્ર કર્મચારીનો હિસ્સા ( પગારના 12%) ની સબસિડી પૂરી પાડવામાં આવે છે .
કોવિડ -19 મહામારીની બીજી લહેરને પગલે , આ યોજના મે 2021 માં ફરી શરૂ કરવામાં આવી જેથી ગરીબો / નબળા લોકોએન ખાદ્ય સલામતી સુનિશ્ચિત થઇ શકે .
એક્સ્પોર્ટ ક્રેડિટ ગૅરન્ટી કૉર્પોરેશન ( ઈસીજીસી ) ક્રેડિટ ઇન્સ્યુરન્સ સેવાઓ પૂરી પાડીને નિકાસને ઉત્તેજન આપે છે .
આ રીતે આ યોજના હેઠળ મળનારી લોન ગૅરન્ટી વગરના 10-11% ના સામાન્ય વ્યાજ દરોની સરખામણીએ ઘણી સસ્તી રહેશે ..
પીએલઆઇ સ્કીમ ભારતમાં ઉત્પાદિત લક્ષ્યાંક સેગમેન્ટ્સ હેઠળ માલના વૃદ્ધિશીલ વેચાણ પર 6% થી 4% પ્રોત્સાહનો 5 વર્ષના ગાળા માટે પૂરાં પાડે છે .
એમાં એવી કલ્પના છે કે વિઝા જારી કરવાનું એક વાર શરૂ કરવામાં આવે એટલે , ભારતની મુલાકાત લેવા માટે પહેલા 5 લાખ ટુરિસ્ટ વિઝા નિ : શુલ્ક જારી કરવામાં આવશે .
પીપીપી દરખાસ્તોના એપ્રાઇઝલ અને મંજૂરી માટે અને મહત્ત્વની ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અસ્કયામતોના ઇનવીઆઇટીઝ મારફત સહિતના મોનેટાઇઝેશ માટે એક નવી નીતિ ઘડવામાં આવશે .
આ યોજના શરૂઆતમાં એપ્રિલથી જૂન 2020 સુધી શરૂ કરવામાં આવી હતી .
આ સંપૂ ર્ણપણે પણે આજે જાહેર થયેલી નવી યોજના છે જેનો હેતુ માઈક્રો ફાયનાન્સ ઈન્સ્ટિટ્યુશન્સ દ્વારા જેમને સેવાઓ આપવામાં આવે છે એવા નાનામાં નાના ધિરાણ મેળવનારાઓને લાભ આપવાનો છે .
કેન્દ્રીય નાણાં અને કૉર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે અત્રે આજે કોવિડ -19 મહામારીની બીજી લહેરથી અસરગ્રસ્ત વિવિધ ક્ષેત્રોને રાહત પૂરી પાડવા માટે શ્રેણીબદ્ધ પગલાં જાહેર કર્યાં હતાં .
75 જેટલી ખેત ઉત્પાદક સંસ્થાઓ / ખેડૂત પ્રોડ્યુસર કંપનીઓ એનઈઆરએએમએસી સાથે નોંધાયેલી છે .
એમાં અગાઉ જાહેર થયેલાં બે પગલાં જેવા કે ડીએપી અને પી એન્ડ કે ખાતરો માટે વધારાની સબસિડી અને પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના ( પીએમ - જીકેએવાય ) મેથી નવેમ્બર 2021 સુધી લંબાવવાનો સમાવેશ થાય છે ..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સિતારામન દ્વારા કોવિડ -19 રોગચાળા સામે લડવામાં ભારતીય અર્થતંત્રને રૂપિયા 6 , 28 , 933 કરોડના પ્રોત્સાહક પેકેજની જાહેરાત આજ રોજ કરવામાં આવી છે..
ECLGS : આ એક ચાલી રહેલી યોજના છે અને તાજેતરમાં , કોવિડ -19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રમાં વિવિધ ક્ષેત્રોના વ્યવસાયોમાં આવેલા વિક્ષેપને ધ્યાનમાં રાખીને , સરકારે ECLGS ના અવકાશને વધુ વ્યાપક બનાવ્યો છે .
LGSCAS : સરકારે કોવિડ -19 મહામારીના કારણે ઉભી થયેલી કટોકટીની પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લીધા છે જે કોવિડ -19 ના બીજા ચરણમાં સમાપ્ત થઇ ગયા છે .
LGSCAS, 8 મેટ્રોપોલિટન ટીઅર 1 શહેરો ( ક્લાસ X શહેરો ) ઉપરાંત શહેરી અને ગ્રામીણ સ્થળોએ સેટઅપ ઉભા કરવા માટે રૂપિયા 100 કરોડ સુધીની મંજૂર થયેલી લોન માટે બ્રાઉનફિલ્ડ પરિયોજનાઓને 50 ટકા અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે 75 ટકા ગેરેન્ટી આપશે .
LGSCAS : આ યોજના 31.03.2022 સુધીમાં મંજૂર કરવામાં આવેલી પાત્રતા ધરાવતી તમામ લોન અથવા રૂ .
LGSCAS: સરકારે કોવિડ-19 મહામારીના કારણે ઉભી થયેલી કટોકટીની પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે વિવિધ પગલાં લીધા છે જે કોવિડ-19ના બીજા ચરણમાં સમાપ્ત થઇ ગયા છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં જાહેર અને ખાનગી રોકાણમાં વધારો કરવાની તીવ્ર જરૂરિયાત ઉભી થઇ છે.
ECLGS : ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં કોવિડ -19 મહામારીનું જોર ફરી વધ્યું છે અને સ્થાનિક / પ્રાદેશિક સ્તરે સંબંધિત ચેપ નિયંત્રણ માટે અપનાવવામાં આવેલા પગલાંઓથી નવો અનિશ્ચિતાનો માહોલ સર્જાયો અને નવા આકાર લઇ રહેલા આર્થિક પુનરુદ્ધાર પર અસર પડી છે .
LGSCASનો મુખ્ય ઉદ્દેશ ક્રેડિટ જોખમ (પ્રાથમિકરૂપે બાંધકામ જોખમ)ને આંશિક ઘટાડવાનો અને ઓછા વ્યાજદરે બેંક ધિરાણ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે.
આ ઉપરાંત, મંત્રીમંડળે કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજના (ECLGS) હેઠળ રૂ.1,50,000 કરોડ સુધીના વધારાના ભંડોળ માટે પણ મંજૂરી આપી છે.
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ માટે, બ્રાઉનફિલ્ડ વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ બંને માટેનું આવરણ 75% રહેશે.
ECLGSની ડિઝાઇન ઉભરતી જરૂરિયાતોને ત્વરિત પ્રતિભાવ આપવાની લવચિકતા આપે છે, જેનો પુરાવો ECLGS 2.0, 3.0 અને 4.0ના અમલ તરીકે તેમજ 30.05.2021ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો તરીકે મળે છે.
LGSCAS: LGSCAS દેશમાં કોવિડ-19ના બીજા ચરણ દરમિયાન આ મહામારી સામેની લડતમાં પૂરતા પ્રમાણમાં આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના અભાવના કારણે જે અપવાદરૂપ સ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો તેના ચોક્કસ પ્રતિભાવરૂપે તૈયાર કરવામાં આવી છે.
આ યોજનાથી MSME વર્તમાન અભૂતપૂર્વ પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેમની કામગીરી ચાલુ રાખી શકશે તે ઉપરાંત , તેનાથી અર્થતંત્ર પર સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે તેમજ MSME પુનર્જિવિત થઇ શકશે તેવી પણ આશા છે ..
આ યોજના 30.09.2021 સુધીની ગેરેન્ટીડ કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન (GECL) હેઠળ મંજૂર કરવામાં આવેલી તમામ પાત્રતા ધરાવતી લોન અથવા GECL હેઠળ રૂપિયા ચાર લાખ પચાસ હજાર કરોડ સુધીની મંજૂર કરવામાં આવેલી રકમની લોન , બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય , માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે ..
મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ માટે , બ્રાઉનફિલ્ડ વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ બંને માટેનું આવરણ 75% રહેશે ..
આ યોજનાથી MSME વર્તમાન અભૂતપૂર્વ પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેમની કામગીરી ચાલુ રાખી શકશે તે ઉપરાંત, તેનાથી અર્થતંત્ર પર સકારાત્મક પ્રભાવ પડશે તેમજ MSME પુનર્જિવિત થઇ શકશે તેવી પણ આશા છે.
ECLGS ની ડિઝાઇન ઉભરતી જરૂરિયાતોને ત્વરિત પ્રતિભાવ આપવાની લવચિકતા આપે છે , જેનો પુરાવો ECLGS 2.0, 3.0 અને 4.0 ના અમલ તરીકે તેમજ 30.05.2021 ના રોજ જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો તરીકે મળે છે .
ECLGS: આ એક ચાલી રહેલી યોજના છે અને તાજેતરમાં, કોવિડ-19 મહામારીના બીજા ચરણના કારણે અર્થતંત્રમાં વિવિધ ક્ષેત્રોના વ્યવસાયોમાં આવેલા વિક્ષેપને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે ECLGSના અવકાશને વધુ વ્યાપક બનાવ્યો છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ પર સંખ્યાબંધ ભારણો આવ્યા તેમજ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં આજીવિકા અને વ્યાવસાયિક એકમો પણ મુશ્કેલીમાં આવી ગયા .
1,50,000 કરોડ સુધીના વધારાના ભંડોળ માટે પણ મંજૂરી આપી છે ..
આવા માહોલમાં ધિરાણ લેનારાઓની સૌથી સંવેદનશીલ શ્રેણીમાં વ્યક્તિગત ઋણધારકો , નાના વ્યવસાયો અને MSME આવે છે જેમના માટે , ભારત સરકાર દ્વારા લક્ષિત નીતિ પ્રતિભાવ તરીકે ECLGS નો અમલ કરવામાં આવ્યો છે .
ECLGS: ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં કોવિડ-19 મહામારીનું જોર ફરી વધ્યું છે અને સ્થાનિક/પ્રાદેશિક સ્તરે સંબંધિત ચેપ નિયંત્રણ માટે અપનાવવામાં આવેલા પગલાંઓથી નવો અનિશ્ચિતાનો માહોલ સર્જાયો અને નવા આકાર લઇ રહેલા આર્થિક પુનરુદ્ધાર પર અસર પડી છે.
મંજૂરી આપવામાં આવેલી આ યોજનાથી દેશમાં ખૂબ જ આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ માળખાકીય સુવિધાઓની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવામાં મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે , સાથે સાથે વધુ રોજગારીની તકોનું સર્જન થવાની પણ આશા છે .
LGSCAS નો મુખ્ય ઉદ્દેશ ક્રેડિટ જોખમ ( પ્રાથમિકરૂપે બાંધકામ જોખમ ) ને આંશિક ઘટાડવાનો અને ઓછા વ્યાજદરે બેંક ધિરાણ ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે ..
આ યોજના 30.09.2021 સુધીની ગેરેન્ટીડ કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન (GECL) હેઠળ મંજૂર કરવામાં આવેલી તમામ પાત્રતા ધરાવતી લોન અથવા GECL હેઠળ રૂપિયા ચાર લાખ પચાસ હજાર કરોડ સુધીની મંજૂર કરવામાં આવેલી રકમની લોન, બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય, માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે.
સૂચિત LGSCAS નો ઉદ્દેશ દેશમાં તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓમાં વધારો કરવાનો , જેમાં ખાસ કરીને લક્ષિત વંચિત વિસ્તારોમાં સુવિધા વધારવાનો છે .
LGSCAS : LGSCAS દેશમાં કોવિડ -19 ના બીજા ચરણ દરમિયાન આ મહામારી સામેની લડતમાં પૂરતા પ્રમાણમાં આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓના અભાવના કારણે જે અપવાદરૂપ સ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો તેના ચોક્કસ પ્રતિભાવરૂપે તૈયાર કરવામાં આવી છે .
મંત્રીમંડળે અન્ય ક્ષેત્રો / ધિરાણ કરનારાઓ માટે પણ યોજના લાગુ કરવાની મંજૂરી આપી છે જેમાં બહેતર આરોગ્ય સંભાળ સાથે સંલગ્ન હોય તેનો પણ સમાવેશ થાય છે .
50,000 કરોડની રકમની લોન , બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય , માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે ..
આવા માહોલમાં ધિરાણ લેનારાઓની સૌથી સંવેદનશીલ શ્રેણીમાં વ્યક્તિગત ઋણધારકો, નાના વ્યવસાયો અને MSME આવે છે જેમના માટે, ભારત સરકાર દ્વારા લક્ષિત નીતિ પ્રતિભાવ તરીકે ECLGSનો અમલ કરવામાં આવ્યો છે.
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં જાહેર અને ખાનગી રોકાણમાં વધારો કરવાની તીવ્ર જરૂરિયાત ઉભી થઇ છે .
તાજેતરમાં જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો , એટલે કે , RBI દ્વારા 04.06.2021 ના રોજ વન ટાઇમ રિસ્ટ્રક્ચરિંગની મર્યાદા વધારીને રૂ .
મંત્રીમંડળે અન્ય ક્ષેત્રો/ધિરાણ કરનારાઓ માટે પણ યોજના લાગુ કરવાની મંજૂરી આપી છે જેમાં બહેતર આરોગ્ય સંભાળ સાથે સંલગ્ન હોય તેનો પણ સમાવેશ થાય છે.
મંજૂરી આપવામાં આવેલી આ યોજનાથી દેશમાં ખૂબ જ આવશ્યક આરોગ્ય સંભાળ માળખાકીય સુવિધાઓની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવામાં મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે, સાથે સાથે વધુ રોજગારીની તકોનું સર્જન થવાની પણ આશા છે.
50 કરોડ કરવાની જાહેરાત અને વ્યવસાયો પર કોવિડનો વિપરિત પ્રભાવ એકધારો ચાલુ રહેવાના કારણે હજુ પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે ..
આ ચરણના કારણે આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ પર સંખ્યાબંધ ભારણો આવ્યા તેમજ સંખ્યાબંધ ક્ષેત્રોમાં આજીવિકા અને વ્યાવસાયિક એકમો પણ મુશ્કેલીમાં આવી ગયા.
જરૂરિયાતોમાં હોસ્પિટલમાં બેડ, ICU, નિદાન કેન્દ્રો, ઓક્સિજન સુવિધાઓ, ટેલિફોન અથવા ઇન્ટરનેટ આધારિત તબીબી સલાહ અને દેખરેખ, પરીક્ષણની સુવિધાઓ અને પુરવઠા, રસી માટે કોલ્ડ ચેઇન સુવિધા, દવાઓ અને રસીનો જથ્થો રાખવા માટે આધુનિક ગોદામો, તાકીદની સ્થિતિ માટે આઇસોલેશન સુવિધાઓ તેમજ શિરિંજ અને શીશીઓ તેવા અન્ય સંલગ્ન પુરવઠાના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવાનું પણ સામેલ છે.
કોવિડ -19 ના બીજા ચરણમાં ખાસ કરીને આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રમાં આવેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કોવિડ અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રો માટે લોન ગેરેન્ટી યોજના (LGSCAS) ને મંજૂરી આપી છે જે આરોગ્ય / તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓ સંબધિત બ્રાઉનફિલ્ડના વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે નાણાકીય ગેરેન્ટી આવરણ પૂરું પાડવા માટે રૂપિયા 50,000 કરોડનું ભંડોળ સક્ષમ કરે છે ..
જરૂરિયાતોમાં હોસ્પિટલમાં બેડ , ICU, નિદાન કેન્દ્રો , ઓક્સિજન સુવિધાઓ , ટેલિફોન અથવા ઇન્ટરનેટ આધારિત તબીબી સલાહ અને દેખરેખ , પરીક્ષણની સુવિધાઓ અને પુરવઠા , રસી માટે કોલ્ડ ચેઇન સુવિધા , દવાઓ અને રસીનો જથ્થો રાખવા માટે આધુનિક ગોદામો , તાકીદની સ્થિતિ માટે આઇસોલેશન સુવિધાઓ તેમજ શિરિંજ અને શીશીઓ તેવા અન્ય સંલગ્ન પુરવઠાના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવાનું પણ સામેલ છે .
હાલમાં, ECLGS હેઠળ રૂપિયા 2.6 લાખ કરોડની લોનને મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે.
આ વૃદ્ધિથી ધિરાણ કરતી સંસ્થાઓને ઓછા ખર્ચે રૂપિયા 1.5 લાખ કરોડ સુધીનું વધારાનું ધિરાણ આપવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરીને અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રો માટે ખૂબ જ આવશ્યક એવી રાહત મળશે તેવી અપેક્ષા છે અને તેના પરિણામરૂપે, વ્યાવસાયિક એકમો તેમની પરિચાલન જવાબદારીઓને પહોંચી વળશે અને તેમના વ્યવવસાયનું કાર્ય સતત ચાલુ રાખી શકશે તેવી આશા છે.
આ મેટ્રો શહેરોથી લઇને ટીઅર V અને VI સુધીના નગરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ જરૂરી થઇ ગયું છે .
આ મેટ્રો શહેરોથી લઇને ટીઅર V અને VI સુધીના નગરો તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ જરૂરી થઇ ગયું છે.
હાલમાં , ECLGS હેઠળ રૂપિયા 2.6 લાખ કરોડની લોનને મંજૂરી આપી દેવામાં આવી છે .
આ વૃદ્ધિથી ધિરાણ કરતી સંસ્થાઓને ઓછા ખર્ચે રૂપિયા 1.5 લાખ કરોડ સુધીનું વધારાનું ધિરાણ આપવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરીને અર્થતંત્રના વિવિધ ક્ષેત્રો માટે ખૂબ જ આવશ્યક એવી રાહત મળશે તેવી અપેક્ષા છે અને તેના પરિણામરૂપે , વ્યાવસાયિક એકમો તેમની પરિચાલન જવાબદારીઓને પહોંચી વળશે અને તેમના વ્યવવસાયનું કાર્ય સતત ચાલુ રાખી શકશે તેવી આશા છે .
કોવિડ-19ના બીજા ચરણમાં ખાસ કરીને આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રમાં આવેલા વિક્ષેપોને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે કોવિડ અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રો માટે લોન ગેરેન્ટી યોજના (LGSCAS)ને મંજૂરી આપી છે જે આરોગ્ય/તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓ સંબધિત બ્રાઉનફિલ્ડના વિસ્તરણ અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે નાણાકીય ગેરેન્ટી આવરણ પૂરું પાડવા માટે રૂપિયા 50,000 કરોડનું ભંડોળ સક્ષમ કરે છે.
વિગતવાર પદ્ધતિઓ ઉભરતી પરિસ્થિતિ અનુસાર યોગ્ય સમયે નક્કી કરવામાં આવશે ..
સૂચિત LGSCASનો ઉદ્દેશ દેશમાં તબીબી માળખાકીય સુવિધાઓમાં વધારો કરવાનો, જેમાં ખાસ કરીને લક્ષિત વંચિત વિસ્તારોમાં સુવિધા વધારવાનો છે.
આ ઉપરાંત , મંત્રીમંડળે કટોકટી ક્રેડિટ લાઇન ગેરેન્ટી યોજના (ECLGS) હેઠળ રૂ .
તાજેતરમાં જાહેર કરવામાં આવેલા ફેરફારો, એટલે કે, RBI દ્વારા 04.06.2021ના રોજ વન ટાઇમ રિસ્ટ્રક્ચરિંગની મર્યાદા વધારીને રૂ.50 કરોડ કરવાની જાહેરાત અને વ્યવસાયો પર કોવિડનો વિપરિત પ્રભાવ એકધારો ચાલુ રહેવાના કારણે હજુ પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે.
LGSCAS, 8 મેટ્રોપોલિટન ટીઅર 1 શહેરો (ક્લાસ X શહેરો) ઉપરાંત શહેરી અને ગ્રામીણ સ્થળોએ સેટઅપ ઉભા કરવા માટે રૂપિયા 100 કરોડ સુધીની મંજૂર થયેલી લોન માટે બ્રાઉનફિલ્ડ પરિયોજનાઓને 50 ટકા અને ગ્રીનફિલ્ડ પરિયોજનાઓ માટે 75 ટકા ગેરેન્ટી આપશે.
LGSCAS: આ યોજના 31.03.2022 સુધીમાં મંજૂર કરવામાં આવેલી પાત્રતા ધરાવતી તમામ લોન અથવા રૂ.50,000 કરોડની રકમની લોન, બંનેમાંથી જે પણ શરત પહેલા પૂરી થાય, માટે લાગુ થવા પાત્ર રહેશે.
હવે ઉક્ત તારીખને આગળ વધારીને 15 જુલાઈ, 2021 કરવાનો નિર્ણય લેવાયો છે.
પોર્ટલ પર આવકવેરા ફોર્મ 15 ના ઈલેક્ટ્રોનિક ફાઈલિંગમાં કરદાતાઓ દ્વારા જણાવેલી કઠિનતાઓને જોતા, સીબીડીટી દ્વારા અગાઉ એ નિર્ણય લેવાયો હતો કે કરદાતા ફોર્મ 15 ને અધિકૃત ફોર્મેટમાં મેન્યુઅલ ફોર્મેટમાં અધિકૃત ડીલર સમક્ષ 30 જૂન, 2021 સુધી જમા કરી શકે છે..
હાલમાં, કરદાતાઓ કોઈપણ વિદેશી રેમિટન્સ માટે અધિકૃત ડીલરને કોપી જમા કરાવતા અગાઉ, ઈ-ફાઈલિંગ પોર્ટલ પર, જ્યાં પણ લાગુ હોય, ત્યાં ફોર્મ માં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ સર્ટિફિકેટ સાથે ફોર્મ 15 અપલોડ કરે છે..
અધિકૃત ડીલરોને સલાહ આપવામાં આવી છે કે તેઓ આવા ફોર્મ ફોરેન રેમિટન્સ માટે 15 જુલાઈ, 2021 સુધી સ્વીકારે.
ડોક્યુમેન્ટ આઈડેન્ટિફિકેસ નંબર પછીની તારીખમાં પ્રાપ્ત કરવાના હેતુથી આ ફોર્મ્સ નવા ઈ-ફાઈલિંગ પોર્ટલ પર અપલોડ કરવા સુવિધા આપવામાં આવશે..
જેને ધ્યાનમાં રાખીને, કરદાતાઓ હવે ઉક્ત ફોર્મ્સને 15 જુલાઈ, 2021 સુધી અધિકૃત ડીલરોને મેન્યુઅલ ફોર્મમાં જમા કરાવી શકે છે..
આવકવેરા કાયદા, 1961 અનુસાર, ફોર્મ 15 ઈલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપે પ્રસ્તુત કરવાની આવશ્યકતા છે.
ગત વર્ષના સમાન મહિનામાં જીએસટી આવક સંગ્રહ કરતા જૂન 2021નો આવક સંગ્રહ 2 ટકા વધુ છે..
જૂન 2021માં રૂ.92 , 849 કરોડ એકંદર જીએસટી આવક તરીકે એકત્રિત કરવામાં આવી છે , જેમાંથી સીજીએસટી રૂ.16 , 424 કરોડ , એસજીએસટી રૂ 20 , 397 કરોડ અને આઈજીએસટી રૂપિયા 49 , 079 કરોડ છે (માલની આયાત પર 25 , 762 કરોડ રૂપિયા વસૂલવામાં આવ્યા છે) રૂ.6 , 949 કરોડ સેસ (માલની આયાત પર 809 કરોડ રૂપિયાની રકમ સહિત) નો સમાવેશ થાય છે.
સતત આઠ મહિના સુધી 1 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું જીએસટી કલેક્શન કર્યા પછી , જૂન 2021માં જીએસટી કલેક્શન 1 લાખ કરોડની નીચે આવી ગયું છે.
મે 2021 દરમિયાન , કોવિડને કારણે મોટાભાગનાં રાજ્યો / કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો સંપૂર્ણ અથવા આંશિક બંધ હેઠળ હતા.
ઉપરોક્ત આંકડામાં 5 જૂનથી 5 જુલાઇ , 2021 સુધીના સ્થાનિક વ્યવહારો દ્વારા મળેલ જીએસટીની રકમ શામેલ છે કારણ કે કરદાતાઓએ કોવિડ રોગચાળાની બીજી લહેરને ધ્યાનમાં રાખીને મે -2021 માટે રિટર્ન ફાઇલ કરવામાં 15 દિવસ વિલંબથી ભરવા પર વ્યાજમાં છુટ/વ્યાજના સ્વરૂપમાં વિવિધ રાહતના ઉપાયો આપવામાં આવ્યા હતા..
મે 2021 મહિનાના ઇ-વે બિલ ડેટા બતાવે છે કે એપ્રિલ 2021ના મહિનામાં 5.88 કરોડની તુલનામાં મહિના દરમિયાન 3.99 કરોડ ઇ-વે બિલ બનાવવામાં આવ્યા હતા , જે ૩૦% કરતા પણ વધુ ઓછા છે..
આ મહિના દરમિયાન સરકારે નિયમિત પતાવટ તરીકે આઈજીએસટીમાંથી રૂ.19,286 કરોડ સીજીએસટી અને રૂ.16,939 કરોડ એસજીએસટીની પતાવટ કરી છે..
જો કે , કોવિડના કેસની સંખ્યામાં ઘટાડો અને લોકડાઉન હળવું થતાં , જૂન 2021 દરમિયાન જનરેટ થયેલ ઇ-વે બીલો 5.5 કરોડ છે , જે વેપાર અને વ્યવસાયના પુનરુત્થાનનો સંકેત આપે છે.
એપ્રિલ 2021ના પહેલા બે અઠવાડિયામાં ઇ-વે બિલ જનરેશનની દૈનિક સરેરાશ 20 લાખ હતી , જે એપ્રિલ 2021ના છેલ્લા અઠવાડિયામાં ઘટીને 16 લાખ અને 9થી 22 મે વચ્ચેના બે અઠવાડિયા દરમિયાન 12 લાખ થઈ ગઈ છે.
તેથી , એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે જ્યારે જૂન મહિના દરમિયાન જીએસટીની આવકમાં ઘટાડો થયો છે , ત્યારે જીએસટીની આવકમાં જુલાઈ 2021થી ફરીથી વધારો જોવા મળશે..
જૂન , 2021 માં જીએસટી કલેક્શન મે 2021 દરમિયાન કરવામાં આવેલા વ્યવસાયિક વ્યવહારો સાથે સંબંધિત છે.
ત્યારબાદ , સરેરાશ ઇ-વે બિલ જનરેશન વધી રહ્યું છે અને 20 જૂનથી શરૂ થતા સપ્તાહમાં ફરી 20 લાખની સપાટીએ પહોંચી ગયું છે.
સિટી ઓફ લંડન કોર્પોરેશનના કેપિટલ માર્કેટ્સ વર્કિંગ ગ્રૂપે ભારતીય કોર્પોરેટ બોન્ડ બજાર અંગે રજૂઆત કરી હતી.
આ સંવાદમાં ભારતીય પક્ષના નાણાં મંત્રાલયના ઉચ્ચ અધિકારીઓ અને યુકે તરફથી નાણાં મંત્રાલયના અધિકારીઓએ ભાગ લીધો હતો.
ભારત અને યુકેની સ્વતંત્ર નિયમનકારી એજન્સીઓ જેમકે ભારતીય રિઝર્વ બેંક સિક્યુરિટીઝ એન્ડ એક્સચેંજ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા આંતરરાષ્ટ્રીય ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસિઝ સેન્ટર ઓથોરિટી ઇન્શ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા બેન્ક ઓફ ઈંગ્લેન્ડ અને ફાયનાન્સિયલ કન્ડક્ટ ઓથોરિટીએ પણ બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો..
નાણાકીય ક્ષેત્રમાં દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે આ સંવાદની સ્થાપના 10મી ઈકોનોમીક અને ફાયનાન્સિયલ ડાયલોગ (ઈએફડી) ખાતે કરવામાં આવી હતી..
બંને પક્ષોએ આગામી મહિનાઓમાં ઈએફડી અને ભાવિ ભારત-યુકે એફટીએને ટાંકીને આ ક્ષેત્રોમાં વધુ સહયોગ ચાલુ રાખવા સંમતિ આપી.
આ મુદ્દાઓ પર સરકારો વચ્ચે ચર્ચા થયા બાદ ખાનગી ક્ષેત્રના ભાગીદારોને વાટાઘાટો માટે આમંત્રણ અપાયું છે.
આ ઉપરાંત ભારત-યુકે નાણાકીય ભાગીદારીએ ભારત-યુકે નાણાકીય સેવાઓના સંબંધ વિશે અને ખાસ કરીને ગિફ્ટ સિટીને વૈશ્વિક સેવા કેન્દ્ર તરીકે વિકસાવવા વિશેની ભલામણો રજૂ કરી ..
આ સેવાઓને ધ્યાનમાં રાખીને બંને પક્ષો સંમત થયા કે ભારત અને યુકે વચ્ચે નાણાકીય સેવાઓ સહકારને મજબૂત બનાવવાની મોટી સંભાવના છે.
ભારત અને યુનાઇટેડ કિંગડમ (યુકે) એ વર્ચ્યુઅલ માધ્યમ દ્વારા ગઈકાલે સાંજે (08-07-2021) ભારત-યુકે ફાયનાન્સીયલ માર્કેટ ડાયલોગ ( “ ધી ડાયલોગ ” )ની ઉદ્ઘાટન બેઠક યોજી હતી.
નોંધનીય છે કે આગામી ઈએફડી આ વર્ષના અંત સુધીમાં થવાની સંભાવના છે..
થી ના સમયગાળા માટેનો મોંઘવારી ભથ્થું / મોંઘવારી રાહતનો દર રહેશે..
કોવિડ- રોગચાળાને લીધે ઉભી થયેલી અણધારી પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓના મોંઘવારી ભથ્થું (ડી.એ.) અને પેન્શનરોના મોંઘવારી રાહત (ડી.આર.) ના ત્રણ વધારાના હપ્તા સ્થિર કરી દેવામાં આવ્યા હતા જે અને થી બાકી હતા..
જે મૂળભૂત પગાર / પેન્શનના હાલના ના દર કરતા નો વધારો સાથે વધારીને કર્યું છે..
હવે સરકારે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થું અને પેન્શનરોને મોંઘવારી રાહત વધારીને થી કરી છે જે મૂળભૂત પગાર / પેન્શનના હાલના દરમાં નો વધારો દર્શાવે છે.
માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલ મંત્રીમંડળની સમિતિએ આજે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થું અને પેન્શનરોને મોંઘવારી રાહતને થી વધારવાની મંજૂરી આપી છે.
28.05.2021ના રોજ યોજવામાં આવેલી GST પરિષદની 43મી બેઠક બાદ, એવો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો કે, કેન્દ્ર સરકાર રૂપિયા 1.59 લાખ કરોડનું ઋણ લેશે અને રાજ્યો તેમજ વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને બેક-ટુ-બેક ધોરણે આપશે જેથી વળતરના ભંડોળમાં અપર્યાપ્ત રકમના કારણે તેમના વળતરની ચુકવણીમાં ઉભી થતી અછત પૂરી કરવા માટે સંસાધન અંતરાય પૂરો કરી શકાય.
15.07.2021ના રોજ રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ અનુસાર આપવામાં આવેલી “GST વળતરની ઉણપના બદલે બેક ટુ બેક લોન”.
રૂ.1.59 લાખ કરોડની આ રકમ આ નાણાકીય વર્ષમાં રાજ્યો/ વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને અંદાજે આપવામાં આવનારી રૂપિયા 1 લાખ કરોડની રકમ (ઉપકર એકત્રીકરણના આધારે)ના વળતર સિવાય અને તે ઉપરાંત રહેશે.
રૂપિયા 2.59 લાખ કરોડ રૂપિયાની કુલ રકમ નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં GST વળતર ઉપાર્જનની રકમ કરતા વધશે તેવી અપેક્ષા છે.
નાણાં મંત્રાલય દ્વારા આજે રાજ્યો અને વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને GST વળતરના બદલામાં બેક-ટુ-બેક ધીરાણ સુવિધા અંતર્ગત રૂ.75,000 કરોડની રકમ આપવામાં આવી છે.
28.05.2021ના રોજ યોજવામાં આવેલી GST પરિષદની 43મી બેઠક બાદ, એવો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો કે, કેન્દ્ર સરકાર રૂપિયા 1.59 લાખ કરોડનું ઋણ લેશે અને રાજ્યો તેમજ વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને બેક-ટુ-બેક ધોરણે આપશે જેથી વળતરના ભંડોળમાં અપર્યાપ્ત રકમના કારણે તેમના વળતરની ચુકવણીમાં ઉભી થતી અછત પૂરી કરવા માટે સંસાધન અંતરાય પૂરો કરી શકાય.
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને તેમના કાર્યોમાં સહાયતા કરવા માટે, નાણાં મંત્રાલયે નાણાંકીય વર્ષ 2021-22 માટે બેક-ટુ-બેક ધીરાણ સુવિધા અંતર્ગત સહાયતાની ચુકવણી કરી છે જેના માટે આજે રૂપિયા 75,000 કરોડ (આખા વર્ષ માટે કુલ ઉણપમાંથી લગભગ 50%) એક જ હપતામાં આપવામાં આવ્યા છે.
15.07.2021ના રોજ રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ અનુસાર આપવામાં આવેલી “GST વળતરની ઉણપના બદલે બેક ટુ બેક લોન” તા.
આપવામાં આવી રહેલી રૂપિયા 75,000 કરોડની રકમનું ફંડિંગ હવે ભારત સરકારના ઋણમાંથી 5 વર્ષની સિક્યુરિટીમાં કરવામાં આવી રહ્યું, જેમાં વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં કુલ રૂ.68,500 કરોડ અને 2 વર્ષ માટે રૂ.6,500 કરોડની સિક્યુરિટી ઇશ્યુ કરવામાં આવી છે, જે અનુક્રમે વાર્ષિક 5.60 અને 4.25 ટકાની ભારીત સરેરાશ ઉપજ પર છે.
રૂપિયા 2.59 લાખ કરોડ રૂપિયાની કુલ રકમ નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં GST વળતર ઉપાર્જનની રકમ કરતા વધશે તેવી અપેક્ષા છે..
આ રકમ નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં અપનાવવામાં આવેલી આવી જ સુવિધાના સિદ્ધાંત અનુસાર છે, જેમાં રાજ્યોને આવી જ વ્યવસ્થા કરવા માટે રૂ.1.10 લાખ કરોડની રકમ આપવામાં આવી હતી.
કોવિડ-19 મહામારી સામે અસરકારક પ્રતિભાવ અને તેના વ્યવસ્થાપન માટે તેમજ મૂડી ખર્ચમાં એક ડગલું આગળ વધવા માટે તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ ખૂબ જ મહત્વની ભૂમિકા નિભાવવાની છે.
નાણાં મંત્રાલય દ્વારા આજે રાજ્યો અને વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને GST વળતરના બદલામાં બેક-ટુ-બેક ધીરાણ સુવિધા અંતર્ગત રૂ.75,000 કરોડની રકમ આપવામાં આવી છે.
આ રકમ કુલ વાસ્તવિક ઉપકરના એકત્રીકરણમાંથી દર મહિને આપવામાં આવતી GST વળતરની સામાન્ય ચુકવણી ઉપરાંત છે..
આ રકમ કુલ વાસ્તવિક ઉપકરના એકત્રીકરણમાંથી દર મહિને આપવામાં આવતી GST વળતરની સામાન્ય ચુકવણી ઉપરાંત છે.
રૂ.1.59 લાખ કરોડની આ રકમ આ નાણાકીય વર્ષમાં રાજ્યો/ વિધાનસભા સાથેના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને અંદાજે આપવામાં આવનારી રૂપિયા 1 લાખ કરોડની રકમ (ઉપકર એકત્રીકરણના આધારે)ના વળતર સિવાય અને તે ઉપરાંત રહેશે.
પાત્રતા ધરાવતા તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (વિધાનસભા સાથેના) બેક-ટુ-બેક ધીરાણ સુવિધા અંતર્ગત વળતરની ઉણપના ફંડિંગ માટેની આ વ્યવસ્થા સાથે સંમત થયા છે.
રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને તેમના કાર્યોમાં સહાયતા કરવા માટે, નાણાં મંત્રાલયે નાણાંકીય વર્ષ 2021-22 માટે બેક-ટુ-બેક ધીરાણ સુવિધા અંતર્ગત સહાયતાની ચુકવણી કરી છે જેના માટે આજે રૂપિયા 75,000 કરોડ (આખા વર્ષ માટે કુલ ઉણપમાંથી લગભગ 50 %) એક જ હપતામાં આપવામાં આવ્યા છે.
આ રકમ આપવાથી રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આરોગ્ય માળખાકીય સુવિધાઓ સુધારવા માટે અને અન્ય માળખાકીય સુવિધાઓની પરિયોજનાઓ હાથ ધરવા માટે તેમના જાહેર ખર્ચા તેમજ અન્ય બાબતોનું પૂર્વાયોજન કરવામાં મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે..
આપવામાં આવી રહેલી રૂપિયા 75,000 કરોડની રકમનું ફંડિંગ હવે ભારત સરકારના ઋણમાંથી 5 વર્ષની સિક્યુરિટીમાં કરવામાં આવી રહ્યું, જેમાં વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં કુલ રૂ.68,500 કરોડ અને 2 વર્ષ માટે રૂ.6,500 કરોડની સિક્યુરિટી ઇશ્યુ કરવામાં આવી છે, જે અનુક્રમે વાર્ષિક 5.60 અને 4.25 ટકાની ભારીત સરેરાશ ઉપજ પર છે..
ભારતે એશિયા પેસિફિક માટે સંયુક્ત રાષ્ટ્રના આર્થિક અને સામાજિક આયોગ (યુએનએસસીએપી) ના ડિજિટલ અને ટકાઉ વેપાર સુવિધા અંગેના તાજેતરના વૈશ્વિક સર્વેમાં 90.32 ટકા હાંસલ કર્યા છે.
ડિજિટલ અને ટકાઉ વેપાર સુવિધા પર UNESCAP રેન્કિંગમાં સુધારો લાવવાના સંદર્ભમાં આની સીધી અસર છે..
આ ઉપરાંત , કોવિડ-19 વૈશ્વિક રોગચાળા દરમિયાન કસ્ટમ ફ્રેમવર્ક હેઠળ ઓક્સિજન સંબંધિત ઉપકરણો, જીવન બચાવવાની દવાઓ, રસીઓ વગેરે જેવી કોવિડને લગતી આયાતને ઝડપી બનાવવાના તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા.
સીબીઆઈસી સુધારાની શ્રેણી દ્વારા વ્યકિતહીન, કાગળ રહિત અને સંપર્કવિહીન કસ્ટમ્સ ડ્યુટી રજૂ કરવા માટે 'ઇન્સ્ટન્ટ' કસ્ટમ્સની છત્ર હેઠળ નોંધપાત્ર સુધારા લાવવામાં અગ્રેસર રહી છે.
વૈશ્વિક સ્તરે આ સર્વેની આતુરતાપૂર્વક રાહ જોવાઈ રહી છે, કેમ કે તે એક પુરાવા છે કે વેપાર સુવિધાના પગલાંની ઇચ્છિત અસર છે કે નહીં અને જુદા જુદા દેશો વચ્ચે તુલના કરવામાં મદદ કરે છે.
ભારતનો એકંદર સ્કોર ઘણા ઓઇસીડી દેશો જેવા કે ફ્રાંસ, યુકે, કેનેડા, નોર્વે, ફિનલેન્ડ વગેરે કરતા વધારે હોવાનું જણાય છે અને તેનો એકંદર સ્કોર યુરોપીય સંઘના સરેરાશ સ્કોર કરતા વધારે છે.
સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દક્ષિણ અને દક્ષિણ પશ્ચિમ એશિયા ક્ષેત્ર (63.12 ટકા) અને એશિયા પેસિફિક ક્ષેત્ર (65.85 ટકા) ની તુલનામાં ભારત શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનાર દેશ છે.
સીબીઆઈસી સુધારાની શ્રેણી દ્વારા વ્યકિતહીન , કાગળ રહિત અને સંપર્કવિહીન કસ્ટમ્સ ડ્યુટી રજૂ કરવા માટે 'ઇન્સ્ટન્ટ' કસ્ટમ્સની છત્ર હેઠળ નોંધપાત્ર સુધારા લાવવામાં અગ્રેસર રહી છે.
કોઈ દેશનો ઉચ્ચ સ્કોર વ્યવસાયોને રોકાણના નિર્ણય લેવામાં મદદ કરે છે..
પારદર્શિતા સૂચકાંક માટે ભારતે 100 ટકા અને વ્યવસાયમાં મહિલાઓની ભાગીદારીના ભાગમાં 66 ટકા સ્કોર હાંસલ કર્યો છે.
UNESCAP દ્વારા દર બે વર્ષે ડિજિટલ અને ટકાઉ વેપાર સુવિધા પર વૈશ્વિક સર્વે કરવામાં આવે છે.
વિશ્વભરની 143 અર્થવ્યવસ્થાઓનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી, 2021 સર્વે નીચેના 5 મુખ્ય સૂચકાંકો પર ભારતના સ્કોરમાં નોંધપાત્ર સુધારાને પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે: વિશ્વભરની 143 અર્થવ્યવસ્થાઓનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી , 2021 સર્વે નીચેના 5 મુખ્ય સૂચકાંકો પર ભારતના સ્કોરમાં નોંધપાત્ર સુધારાને પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે:.
પારદર્શિતા સૂચકાંક માટે ભારતે 100 ટકા અને વ્યવસાયમાં મહિલાઓની ભાગીદારીના ભાગમાં 66 ટકા સ્કોર હાંસલ કર્યો છે..
ભારતનો એકંદર સ્કોર ઘણા ઓઇસીડી દેશો જેવા કે ફ્રાંસ , યુકે, કેનેડા, નોર્વે, ફિનલેન્ડ વગેરે કરતા વધારે હોવાનું જણાય છે અને તેનો એકંદર સ્કોર યુરોપીય સંઘના સરેરાશ સ્કોર કરતા વધારે છે.
એક્ઝિમ ટ્રેડ માટે સીબીઆઇસીની વેબસાઇટ પર એક સમર્પિત સિંગલ વિંડો કોવિડ-19 24X7 હેલ્પડેસ્ક બનાવવામાં આવી હતી જેથી આયાતકારોની સમસ્યાઓનો ઝડપથી નિરાકરણ લાવવામાં આવે.
એક્ઝિમ ટ્રેડ માટે સીબીઆઇસીની વેબસાઇટ પર એક સમર્પિત સિંગલ વિંડો કોવિડ-19 24X7 હેલ્પડેસ્ક બનાવવામાં આવી હતી જેથી આયાતકારોની સમસ્યાઓનો ઝડપથી નિરાકરણ લાવવામાં આવે..
ડિજિટલ અને ટકાઉ વેપાર સુવિધા પર UNESCAP રેન્કિંગમાં સુધારો લાવવાના સંદર્ભમાં આની સીધી અસર છે.
આ ઉપરાંત, કોવિડ-19 વૈશ્વિક રોગચાળા દરમિયાન કસ્ટમ ફ્રેમવર્ક હેઠળ ઓક્સિજન સંબંધિત ઉપકરણો, જીવન બચાવવાની દવાઓ, રસીઓ વગેરે જેવી કોવિડને લગતી આયાતને ઝડપી બનાવવાના તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા.
વર્ષ 2021ના સર્વેમાં વિશ્વ વ્યાપાર સંઘના વેપાર સવલત કરારમાં સમાવિષ્ટ 58 વેપાર સવલતોનાં પગલાંનું મૂલ્યાંકન સામેલ છે.
ફકરા 5માં પહેલેથી જ ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ , મતનું માર્કિંગ ફક્ત પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતદાનનાં સ્થળે મતદારોને આપવામાં આવેલી ચોક્કસ પેનથી જ કરી શકાય છે..
ચૂંટણી માટે સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ રૂ.15 , 000/- (રૂપિયા પંદર હજાર માત્ર) છે , જે ઉમેદવારી પત્રની સાથે કરવાની હોય છે , અથવા નોમિનેશન ફાઈલ કરતા પહેલા આ હેતુ માટે સંબંધિત ખાતાનાં શીર્ષ હેઠળ ભારતીય રિઝર્વ બૅન્ક અથવા સરકારી તિજોરીમાં જમા કરાવવી જોઈએ..
જો કે , કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટેટ્સના 51 ચૂંટાયેલા સભ્યો , રાજ્યોની કાઉન્સિલના 07 નામાંકિત સભ્યો (જો ચૂંટણી દરમિયાન ભરવામાં આવ્યા હોય તો)નાં નામની સૂચના જારી થયાની તારીખ પછી ઉપરોક્ત સૂચિ અપડેટ કરવી જરૂરી છે.
બંધારણની કલમ 66 (1) એ જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર યોજવામાં આવશે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974ના નિયમ 40 મુજબ, પંચ ઉપ-રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના હેતુ માટે, કલમ 66માં ઉલ્લેખિત ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની યાદી તેમનાં સાચાં અને અપ ટુ ડેટ સરનામાં સાથે જાળવશે.
એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મતદાનના મામલે રાજકીય પક્ષો તેમના સાંસદોને કોઈ વ્હીપ જારી કરી શકે નહીં.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી, પરોક્ષ ચૂંટણી હોવાથી, બેનરો, પોસ્ટરો વગેરે પ્રદર્શિત કરવાની પરંપરાગત રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો સમાવેશ થતો નથી.
તમામ મતદારો સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યો હોવાથી , દરેક સંસદ સભ્યનાં મતનું મૂલ્ય સમાન એટલે કે 1 ( એક) હશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 સાથે વાંચવામાં આવેલ બંધારણની કલમ 324, ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીનાં સંચાલનની દેખરેખ , દિશા અને નિયંત્રણ ભારતના ચૂંટણી પંચને સોંપે છે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી હોવી જોઈએ તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ચૂંટણી પંચ આદેશબદ્ધ છે અને પંચ તેની બંધારણીય જવાબદારી નિભાવવા માટે તમામ જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યું છે.
આ સિસ્ટમમાં, મતદારે ઉમેદવારોના નામની સામે પસંદગીઓને ચિહ્નિત કરવાની હોય છે.
ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમારની અધ્યક્ષતામાં આજે ચૂંટણી પંચની બેઠક મળી હતી જેમાં ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડે હાજર હતા , અને ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદ માટે ચૂંટણીનાં સમયપત્રકને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું..
જો કે, કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટેટ્સના 51 ચૂંટાયેલા સભ્યો, રાજ્યોની કાઉન્સિલના 07 નામાંકિત સભ્યો (જો ચૂંટણી દરમિયાન ભરવામાં આવ્યા હોય તો)નાં નામની સૂચના જારી થયાની તારીખ પછી ઉપરોક્ત સૂચિ અપડેટ કરવી જરૂરી છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી , 2022 માટે પંચ દ્વારા જાળવવામાં આવેલ મતદાર મંડળ એટલે કે ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની સૂચિ , ભારતના ચૂંટણી પંચના પરિસરમાં ખોલવામાં આવેલા કાઉન્ટર પરથી પ્રતિ નકલ રૂ.
પંચે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરવા માટે સંસદ ભવન (લોકસભા)માં મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સની નિમણૂક કરવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે.
બંધારણે સ્પષ્ટપણે એવી જોગવાઈ કરી છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
1974ના નિયમોમાં નિર્ધારિત મતદાન પ્રક્રિયા એવી જોગવાઈ કરે છે કે વોટિંગ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં મતને ચિહ્નિત કર્યા પછી , મતદારે મતપત્રકને ફોલ્ડ કરીને બેલેટ બોક્સમાં દાખલ કરવું જરૂરી છે.
ઉમેદવારના ઉમેદવારીપત્રકમાં ઓછામાં ઓછા વીસ મતદારોએ પ્રસ્તાવક તરીકે અને ઓછામાં ઓછા અન્ય વીસ મતદારો દ્વારા સમર્થક તરીકે ભરવાના રહેશે.
1974ના નિયમોમાં નિર્ધારિત મતદાન પ્રક્રિયા એવી જોગવાઈ કરે છે કે વોટિંગ કમ્પાર્ટમેન્ટમાં મતને ચિહ્નિત કર્યા પછી, મતદારે મતપત્રકને ફોલ્ડ કરીને બેલેટ બોક્સમાં દાખલ કરવું જરૂરી છે.
વેંકૈયા નાયડુનો કાર્યકાળ 10 મી ઑગસ્ટ , 2022 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે.
મતગણતરી પૂર્ણ થયા પછી , ચૂંટણીનું રિટર્ન (રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 માં જોડાયેલ ફોર્મ 7 માં) રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા સહી કરી અને જારી કરવામાં આવશે..
ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમારની અધ્યક્ષતામાં આજે ચૂંટણી પંચની બેઠક મળી હતી જેમાં ચૂંટણી કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડે હાજર હતા, અને ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદ માટે ચૂંટણીનાં સમયપત્રકને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું.
2022 માટે , 16 મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે , ઇલેક્ટોરલ કૉલેજમાં આનો સમાવેશ થાય છે:.
ચૂંટણી માટે સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ રૂ.15,000/- (રૂપિયા પંદર હજાર માત્ર) છે, જે ઉમેદવારી પત્રની સાથે કરવાની હોય છે, અથવા નોમિનેશન ફાઈલ કરતા પહેલા આ હેતુ માટે સંબંધિત ખાતાનાં શીર્ષ હેઠળ ભારતીય રિઝર્વ બૅન્ક અથવા સરકારી તિજોરીમાં જમા કરાવવી જોઈએ.
મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજમાં સંસદનાં બંને ગૃહોના કુલ 788 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે.
મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજમાં સંસદનાં બંને ગૃહોના કુલ 788 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે.
63, પ્રથમ માળ , સંસદ ભવન , નવી દિલ્હી ખાતે યોજાશે..
ફકરા 5માં પહેલેથી જ ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ, મતનું માર્કિંગ ફક્ત પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતદાનનાં સ્થળે મતદારોને આપવામાં આવેલી ચોક્કસ પેનથી જ કરી શકાય છે.
આ સિસ્ટમમાં , મતદારે ઉમેદવારોના નામની સામે પસંદગીઓને ચિહ્નિત કરવાની હોય છે.
તેમ છતાં , પંચે , આ ચૂંટણીનાં મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને , સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસરને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ સામગ્રીનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની પ્રવર્તમાન સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/સામગ્રીનો ઉપયોગ નાબૂદ કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે..
બંધારણે સ્પષ્ટપણે એવી જોગવાઈ કરી છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
2022 માટે, 16મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે, ઇલેક્ટોરલ કૉલેજમાં આનો સમાવેશ થાય છે: 3.
એક મતદાર પ્રસ્તાવક અથવા સમર્થક તરીકે ઉમેદવારનું માત્ર એક જ ઉમેદવારી પત્રક ભરી શકે છે અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952ની કલમ 5 B ( 5) દ્વારા સંચાલિત છે.
તેથી , ઇલેક્ટોરલ કૉલેજની પૂરક યાદી(ઓ) જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે..
25/- ના દરે પંચના વેચાણ કાઉન્ટર પરથી પણ મેળવી શકાય છે..
આ ચૂંટણીમાં ખુલ્લાં મતદાનનો કોઈ ખ્યાલ નથી અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના કિસ્સામાં કોઈપણ સંજોગોમાં કોઈને પણ મતપત્રક બતાવવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ છે.
એ પણ સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મતદાનના મામલે રાજકીય પક્ષો તેમના સાંસદોને કોઈ વ્હીપ જારી કરી શકે નહીં.
મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે, પંચ ભારત સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓને મતદાનનાં સ્થળે તેના નિરીક્ષકો તરીકે પણ નિયુક્ત કરે છે.
એક મતદાર પ્રસ્તાવક અથવા સમર્થક તરીકે ઉમેદવારનું માત્ર એક જ ઉમેદવારી પત્રક ભરી શકે છે અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952ની કલમ 5B (5) દ્વારા સંચાલિત છે.
આ ચૂંટણીનાં સમયપત્રક મુજબ , ઉમેદવારનું ઉમેદવારી પત્રક નવી દિલ્હી ખાતે રિટર્નિંગ ઓફિસરને તેમના દ્વારા જારી કરવામાં આવે એ જાહેર નોટિસ (ફોર્મ- 1 માં ઉમેરેલ રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974) દ્વારા નિર્દિષ્ટ કરવામાં આવે તે જગ્યાએ પહોંચાડવું આવશ્યક છે , અને અન્ય કોઈ જગ્યાએ નહીં.
મતદાન પ્રક્રિયાનાં કોઈપણ ઉલ્લંઘન માટે પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર દ્વારા મતપત્રકને રદ કરવામાં આવશે.
મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસરો મતદાનનાં સંચાલન અને મતદાન પછી ચૂંટણી પંચથી સંસદ ભવનમાં અને ચૂંટણી પંચ સુધી પરત મતદાન પેટીઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન માટે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ 4(3) જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી માટેનું જાહેરનામું વિદાય લેતા ઉપરાષ્ટ્રપતિનાં કાર્યકાળની મુદત પૂરી થાય એ પૂર્વે તેના સાઠમા દિવસે અથવા તેના પછી જારી કરવામાં આવે.
તમામ મતદારો સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યો હોવાથી, દરેક સંસદ સભ્યનાં મતનું મૂલ્ય સમાન એટલે કે 1 (એક) હશે.
ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર ઈલેક્ટોરલ કોલેજની નકલ પણ અપલોડ કરવામાં આવી રહી છે.
પસંદગી ભારતીય અંકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપમાં, રોમન સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ માન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં સ્વરૂપમાં ચિહ્નિત કરી શકાય છે.
મતગણતરી પૂર્ણ થયા પછી, ચૂંટણીનું રિટર્ન (રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974માં જોડાયેલ ફોર્મ 7માં) રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા સહી કરી અને જારી કરવામાં આવશે.
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 68 મુજબ, જઈ રહેલા ઉપરાષ્ટ્રપતિની પદની મુદત પૂરી થવાને કારણે ખાલી પડતી જગ્યા ભરવા માટેની ચૂંટણી, મુદત પૂરી થાય તે પહેલાં પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે.
મતપત્રક- બેલેટ પેપર સોંપવામાં આવે ત્યારે નિયુક્ત અધિકારી દ્વારા મતદાન મથકમાં મતદારોને પેન આપવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ (4) ની પેટા-કલમ (1)ના અનુસંધાનમાં, ભારતના ચૂંટણી પંચે ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિનું પદ ભરવા માટે પરિશિષ્ટ-I મુજબ ચૂંટણી માટેનો કાર્યક્રમ નક્કી કર્યો છે.
તદનુસાર , ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણી માટે લોકસભાના મહાસચિવને રિટર્નિંગ ઓફિસર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
અન્ય કોઈપણ પેનનો ઉપયોગ કરીને મત આપવાથી મત ગણતરી સમયે અમાન્ય થઈ જશે.
તેથી, ઇલેક્ટોરલ કૉલેજની પૂરક યાદી(ઓ) જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણીનાં તમામ પાસાંઓને આવરી લેતી માહિતી પુસ્તિકા અને પાછલી પંદર ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ અને FAQની યાદી આ લિંક પર ચૂંટણી પંચની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ છે: https://eci.gov.in/vice-presidential-election2022/index/ ઉપરોક્ત માહિતી પુસ્તિકાની નકલ પ્રતિ નકલ રૂ.25/-ના દરે પંચના વેચાણ કાઉન્ટર પરથી પણ મેળવી શકાય છે.
જ્યારે બેલેટ પેપર માન્ય રાખવા માટે પ્રથમ પસંદગીનું માર્કિંગ ફરજિયાત છે , અન્ય પસંદગીઓ વૈકલ્પિક છે..
તદનુસાર, ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણી માટે લોકસભાના મહાસચિવને રિટર્નિંગ ઓફિસર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવશે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની વર્તમાન ચૂંટણીનાં તમામ પાસાંઓને આવરી લેતી માહિતી પુસ્તિકા અને પાછલી પંદર ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ અને FAQ ની યાદી આ લિંક પર ચૂંટણી પંચની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ છે: https://eci.gov.in/vice-presidential-election2022/index/ ઉપરોક્ત માહિતી પુસ્તિકાની નકલ પ્રતિ નકલ રૂ.
ભારતના ચૂંટણી પંચને આજે 16મી ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ચૂંટણીના સમયપત્રકની જાહેરાત કરતા વિશેષાધિકાર અને સન્માનની લાગણી છે.
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી , પરોક્ષ ચૂંટણી હોવાથી , બેનરો , પોસ્ટરો વગેરે પ્રદર્શિત કરવાની પરંપરાગત રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો સમાવેશ થતો નથી.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ 4(3) જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી માટેનું જાહેરનામું વિદાય લેતા ઉપરાષ્ટ્રપતિનાં કાર્યકાળની મુદત પૂરી થાય એ પૂર્વે તેના સાઠમા દિવસે અથવા તેના પછી જારી કરવામાં આવે..
મતદારોએ માત્ર આ ચોક્કસ પેનથી જ મતપત્રને ચિહ્નિત કરવું પડશે અને અન્ય કોઈ પેનથી નહીં.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી, 2022 માટે પંચ દ્વારા જાળવવામાં આવેલ મતદાર મંડળ એટલે કે ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની સૂચિ, ભારતના ચૂંટણી પંચના પરિસરમાં ખોલવામાં આવેલા કાઉન્ટર પરથી પ્રતિ નકલ રૂ.50/-ના દરે વેચાણ માટે ઉપલબ્ધ થશે.
પંચે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરવા માટે સંસદ ભવન (લોકસભા)માં મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સની નિમણૂક કરવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે..
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 68 મુજબ , જઈ રહેલા ઉપરાષ્ટ્રપતિની પદની મુદત પૂરી થવાને કારણે ખાલી પડતી જગ્યા ભરવા માટેની ચૂંટણી , મુદત પૂરી થાય તે પહેલાં પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે.
પસંદગી ભારતીય અંકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપમાં , રોમન સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ માન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં સ્વરૂપમાં ચિહ્નિત કરી શકાય છે.
તમામ સંબંધિત કોવિડ- 19 સલામતી અને પ્રોટોકોલ ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પગલાઓમાં અને મતદાન અને મતગણતરીના દિવસે લાગુ કરવામાં આવશે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 ના નિયમ 40 મુજબ , પંચ ઉપ-રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના હેતુ માટે , કલમ 66 માં ઉલ્લેખિત ઇલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યોની યાદી તેમનાં સાચાં અને અપ ટુ ડેટ સરનામાં સાથે જાળવશે .
વધુ સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 ની કલમ 18 મુજબ, ચૂંટાયેલ ઉમેદવાર અથવા ચૂંટાયેલ ઉમેદવારની સંમતિ સાથે કોઈપણ વ્યક્તિ દ્વારા આઈપીસીની કલમ 171B અને 171C માં વ્યાખ્યાયિત કરાયેલ 'લાંચ' અથવા 'અનુચિત પ્રભાવ'નો ગુનો એવા આધારો પૈકી એક છે કે જેના આધારે નામદાર સુપ્રીમ કોર્ટ ચૂંટણી અરજીમાં ચૂંટણીને રદબાતલ જાહેર કરી શકે છે.
કાયદા હેઠળ , નામાંકન (નિયત ફોર્મ 3માં) ઉમેદવાર પોતે અથવા તેના કોઈપણ દરખાસ્તકર્તા અથવા સમર્થક દ્વારા સવારે 11.00 થી બપોરે 3.00 વાગ્યાની વચ્ચે ફાઇલ કરી શકાય છે.
નવી દિલ્હીમાં રિટર્નિંગ ઓફિસરની દેખરેખ હેઠળ મત ગણતરી હાથ ધરવામાં આવશે.
વધુ સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ 18 મુજબ , ચૂંટાયેલ ઉમેદવાર અથવા ચૂંટાયેલ ઉમેદવારની સંમતિ સાથે કોઈપણ વ્યક્તિ દ્વારા આઈપીસીની કલમ 171B અને 171C માં વ્યાખ્યાયિત કરાયેલ ' લાંચ ' અથવા ' અનુચિત પ્રભાવ ' નો ગુનો એવા આધારો પૈકી એક છે કે જેના આધારે નામદાર સુપ્રીમ કોર્ટ ચૂંટણી અરજીમાં ચૂંટણીને રદબાતલ જાહેર કરી શકે છે..
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ , 1952 ની કલમ ( 4) ની પેટા-કલમ ( 1) ના અનુસંધાનમાં , ભારતના ચૂંટણી પંચે ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિનું પદ ભરવા માટે પરિશિષ્ટ- I મુજબ ચૂંટણી માટેનો કાર્યક્રમ નક્કી કર્યો છે..
મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે , પંચ ભારત સરકારના વરિષ્ઠ અધિકારીઓને મતદાનનાં સ્થળે તેના નિરીક્ષકો તરીકે પણ નિયુક્ત કરે છે..
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 66 મુજબ , ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી એકલ તબદીલીપાત્ર મત દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની પ્રણાલી અનુસાર સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યોનું બનેલું મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે.
ચૂંટણી પંચ , કેન્દ્ર સરકાર સાથે પરામર્શ કરીને , લોકસભા અને રાજ્યસભાના મહાસચિવને , રોટેશન દ્વારા , રિટર્નિંગ ઓફિસર-ચૂંટણી અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરે છે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમ, 1952 અને રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપ-રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974 સાથે વાંચવામાં આવેલ બંધારણની કલમ 324, ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણીનાં સંચાલનની દેખરેખ, દિશા અને નિયંત્રણ ભારતના ચૂંટણી પંચને સોંપે છે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના નિયમો , 1974 ના નિયમ 8 મુજબ , ચૂંટણી માટે મતદાન સંસદ ભવનમાં યોજવામાં આવશે.
મદદનીશ રિટર્નિંગ ઓફિસરો મતદાનનાં સંચાલન અને મતદાન પછી ચૂંટણી પંચથી સંસદ ભવનમાં અને ચૂંટણી પંચ સુધી પરત મતદાન પેટીઓ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન માટે રિટર્નિંગ ઓફિસરને મદદ કરશે.
જ્યારે બેલેટ પેપર માન્ય રાખવા માટે પ્રથમ પસંદગીનું માર્કિંગ ફરજિયાત છે, અન્ય પસંદગીઓ વૈકલ્પિક છે.
બંધારણની કલમ 66 (1) એ જોગવાઈ કરે છે કે ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર યોજવામાં આવશે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થશે.
નવી દિલ્હીમાં રિટર્નિંગ ઓફિસરની દેખરેખ હેઠળ મત ગણતરી હાથ ધરવામાં આવશે.
અન્ય કોઈપણ પેનનો ઉપયોગ કરીને મત આપવાથી મત ગણતરી સમયે અમાન્ય થઈ જશે..
ચૂંટણી પંચ, કેન્દ્ર સરકાર સાથે પરામર્શ કરીને, લોકસભા અને રાજ્યસભાના મહાસચિવને, રોટેશન દ્વારા, રિટર્નિંગ ઓફિસર-ચૂંટણી અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કરે છે.
વેંકૈયા નાયડુનો કાર્યકાળ 10મી ઑગસ્ટ, 2022ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે.
દરેક સ્પર્ધક ઉમેદવાર મતદાનનાં સ્થળે અને મતગણતરી માટે નિયત કરેલ સ્થળ (કાઉન્ટિંગ હોલ) પર હાજર રહેવા માટે પ્રતિનિધિને અધિકૃત કરી શકે છે.
પસંદગી માત્ર અંકમાં જ ચિહ્નિત કરવાની રહેશે અને શબ્દોમાં સૂચવવામાં આવશે નહીં.
ભારતનાં બંધારણના અનુચ્છેદ 66 મુજબ, ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી એકલ તબદીલીપાત્ર મત દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની પ્રણાલી અનુસાર સંસદનાં બંને ગૃહોના સભ્યોનું બનેલું મતદાર મંડળ- ઈલેક્ટોરલ કૉલેજના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે.
દરેક સ્પર્ધક ઉમેદવાર મતદાનનાં સ્થળે અને મતગણતરી માટે નિયત કરેલ સ્થળ (કાઉન્ટિંગ હોલ) પર હાજર રહેવા માટે પ્રતિનિધિને અધિકૃત કરી શકે છે.
તમામ સંબંધિત કોવિડ-19 સલામતી અને પ્રોટોકોલ ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પગલાઓમાં અને મતદાન અને મતગણતરીના દિવસે લાગુ કરવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના નિયમો, 1974ના નિયમ 8 મુજબ, ચૂંટણી માટે મતદાન સંસદ ભવનમાં યોજવામાં આવશે.
આ ચૂંટણીનાં સમયપત્રક મુજબ, ઉમેદવારનું ઉમેદવારી પત્રક નવી દિલ્હી ખાતે રિટર્નિંગ ઓફિસરને તેમના દ્વારા જારી કરવામાં આવે એ જાહેર નોટિસ (ફોર્મ-1માં ઉમેરેલ રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974) દ્વારા નિર્દિષ્ટ કરવામાં આવે તે જગ્યાએ પહોંચાડવું આવશ્યક છે, અને અન્ય કોઈ જગ્યાએ નહીં.
કાયદા હેઠળ, નામાંકન (નિયત ફોર્મ 3માં) ઉમેદવાર પોતે અથવા તેના કોઈપણ દરખાસ્તકર્તા અથવા સમર્થક દ્વારા સવારે 11.00 થી બપોરે 3.00 વાગ્યાની વચ્ચે ફાઇલ કરી શકાય છે.
તેમ છતાં, પંચે, આ ચૂંટણીનાં મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને, સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસરને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ સામગ્રીનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની પ્રવર્તમાન સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/સામગ્રીનો ઉપયોગ નાબૂદ કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે.
તેથી , મતદારોએ સાવચેતીપૂર્વક મતની ગુપ્તતા જાળવવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.
રાજ્ય કક્ષાના કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રી શ્રી પંકજ ચૌધરીએ તેમના સંદેશમાં આવકવેરા વસૂલાતની તથા તટસ્થ અને પારદર્શક રીતે કરવેરા નીતિઓનો અમલ કરવા બદલ વિભાગની પ્રશંસા કરી હતી.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, કરવેરા સરકાર માટે આવકનો સ્ત્રોત હોવાની સાથે કેટલાંક ચોક્કસ સામાજિક-આર્થિક ઉદ્દેશો હાંસલ કરવા માટે અસરકારક માધ્યમ પણ છે.
તેમણે એ હકીકત પર પણ પ્રકાશ ફેંક્યો હતો કે, કરદાતાઓ સાથે સંવાદમાં હવે વિશ્વાસ અને સન્માનની ભાવના જોવા મળે છે તેમજ વધુને વધુ કરદાતાઓ સ્વૈચ્છિક રીતે નીતિનિયમોનું પાલન કરવા પ્રોત્સાહિત થયા છે..
તેમણે મહામારી દરમિયાન ફરજ બજાવતામાં પોતાનો જીવ ગુમાવનાર અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓના પરિવારોને સાંત્વના પાઠવી હતી.
તેમણે કહ્યું હતું કે, આવકવેરા વિભાગ દેશની નિષ્ઠા સાથે અમૂલ્ય સેવા કરી રહ્યો છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, મોટા ભાગની પ્રક્રિયાઓ અને નીતિનિયમોના પાલનની જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરવાની સુવિધાઓ ઓનલાઇન ઉપલબ્ધ થઈ છે અને કરદાતાઓને આવકવેરા કાર્યાલયોની રુબરુ મુલાકાતો લેવાની જરૂર રહી નથી અથવા એમાં બહુ મોટો ઘટાડો થયો છે.
મહામારીને કારણે ફરજ નિભાવવામાં પોતાનો જીવ ગુમાવનાર અધિકારીઓને યાદ કરીને તેમણે જણાવ્યું હતું કે, દેશ તેમના પ્રદાનને હંમેશા યાદ રાખશે..
તેમણે કહ્યું હતું કે, વિભાગે સમયની જરૂરિયાત સાથે નોંધપાત્ર પરિવર્તન કર્યું છે અને બદલાતી જરૂરિયાતો સાથે તાલમેળ જાળવ્યો છે, જે માટે વિભાગ પ્રશંસાનો હકદાર છે.
તેમણે કોવિડ-19 મહામારી દ્વારા પીડિત લોકો માટે રાહતકાર્યોનુ આયોજન કરવા બદલ તથા એના કર્મચારીઓ અને તેમના પરિવારજનો માટે રસીકરણ કેમ્પનું આયોજન કરવા માટે ફિલ્ડ યુનિટ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી વિવિધ કામગીરીની પ્રશંસા કરી હતી..
તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, વિભાગ તટસ્થતા અને પારદર્શકતાના સિદ્ધાંતો દ્વારા સંચાલિત વ્યવસાયિક સંસ્થા તરીકે એની પ્રતિષ્ઠાને જાળવી રાખશે..
સીબીડીટીના ચેરમેન શ્રી જે બી મોહપાત્રાએ આયકર પરિવારના સભ્યો અને તેમના પરિવારજનોને શુભેચ્છા પાઠવી હતી, દેશમાં મહેસૂલી આવક ઉઘરાવવી અને કરદાતાઓને સેવા આપવી એમ બંને પ્રકારની કામગીરી કરવા તેમના સહિયારા પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી.
‘પ્રામાણિક કરદાતાઓનું સન્માન કરવું’, ફેસલેસ વ્યવસ્થા અને ટેક્સપેયર્સ ચાર્ટર્સનો સ્વીકાર જેવી મોટી અને લાંબા ગાળે અસર કરતા નીતિગત પગલાંનો સંદર્ભ ટાંકીને તેમણે કહ્યું હતું કે, આ પ્રકારની પહેલોએ વિભાગની કામગીરીને વધારે પારદર્શક, ઉદ્દેશલક્ષી અને કરદાતાઓને અનુકૂળ બનાવી છે.
આજે દેશભરમાં કેન્દ્રીય પ્રત્યક્ષ કરવેરા મંડળ (સીબીડીટી) અને એની તમામ ફિલ્ડ ઓફિસોમાં 161મા આવકવેરા દિવસની ઉજવણી થઈ હતી.
તેમણે મહામારીને કારણે પેદા થયેલા મુશ્કેલ સ્થિતિસંજોગો વચ્ચે પણ પોતાની કરવેરો અદા કરવાની જવાબદારી પૂર્ણ કરવા બદલ કરદાતાઓની પ્રશંસા પણ કરી હતી.
મહેસૂલ સચિવ શ્રી તરુણ બજાજે તેમના સંદેશમાં વિભાગને શુભેચ્છા પાઠવી હતી.
આવકવેરા વિભાગને પાઠવેલા સંદેશમાં કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારામને સરકારે વર્ષ 2014થી હાથ ધરલા વિવિધ સુધારાઓનો ઉત્સાહભેર અને સફળતાપૂર્વક અમલ કરવા બદલ વિભાગની પ્રશંસા કરી હતી.
તેમણે આવકના કલેક્શન માટે એના અભિગમને બદલવા, એની કામગીરીને વિશ્વાસ-આધારિત અને કરદાતા-કેન્દ્રિત બનાવવા બદલ વિભાગે હાથ ધરેલી વિવિધ પહેલોની પ્રશંસા પણ કરી હતી.
તેમણે આવકવેરાની પ્રક્રિયાઓ અને કામગીરીને સરળ બનાવવા માટે સતત કામ કરવા બદલ તેમજ વિભાગની કામગીરીને સરળ, તટસ્થ અને પારદર્શક બનાવવા બદલ પણ વિભાગની પ્રશંસા કરી હતી.
તેમણે કહ્યું હતું કે, ફરજ માટે તેમની નિષ્ઠા વિભાગને વધારે કટિબદ્ધ, વધારે માનવીય, વધારે વ્યવસાયિક અને વધારે કાર્યદક્ષ બનાવવા આપણને બધાને પ્રેરિત કરશે..
તેમણે આપણા અર્થતંત્રમાં થઈ રહેલા પરિવર્તન સાથે તાલમેળ જાળવવા અને કરવેરાની આવકમાં ઊંચી વૃદ્ધિ હાંસલ કરવા બદલ વિભાગની પ્રશંસા કરી હતી.
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે તેમના સંદેશમાં પ્રત્યક્ષ કરવેરાનો વહીવટ કરતી સંસ્થા તરીકે આવકવેરા વિભાગની પ્રશંસા કરી હતી.
તેમણે કહ્યુ હતું કે, કરવેરાની સમયસર ચુકવણી કરીને દેશની પ્રગતિમાં પ્રદાન કરવા બદલ પ્રામાણિક કરદાતાઓનું પણ સન્માન થવું જોઈએ.
આવકવેરા વિભાગના સામંજસ્ય, ક્ષમતા, સાથસહકાર અને રચનાત્મક જોડાણની ભાવનાને વ્યક્ત કરતી આ પ્રવૃત્તિઓમાં આઇસીએઆઈના પ્રાદેશિક ચેપ્ટર્સ, વેપારી સંગઠનો વગેરે સહિત બાહ્ય હિતધારકો સાથે વેબિનારો, વૃક્ષારોપાણ અભિયાનો, રસીકરણ કેમ્પ, કોવિડ-19માં રાહત માટે કામ કરનાર તથા કોવિડ-19માં ફરજ બજાવવામાં પોતાનો જીવ ગુમાવનાર અધિકારીઓના પરિવારો સાથે જોડાયેલા અધિકારીઓને પ્રશંસાપત્ર પાઠવવા જેવી બાબતો સામેલ હતી..
( પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ બીજી ઑગસ્ટે ડિજિટલ ચૂકવણી માટેના રોકડ રહિત અને સંપર્ક રહિત સાધન એવા ડિજિટલ ચૂકવણીના ઉપાય ઈ - રૂપિનો આરંભ કર્યો હતો .
તે સરળ , સંપર્કવિહિન , બે પગલાંમાં રિડેમ્પશન પ્રક્રિયા સુનિશ્ચિત કરે છે જેમાં કોઇએ અંગત વિગતો આપવાની પણ જરૂર નથી ..
આ રીતે , ઈ - રૂપિ એક વખતનું સંપર્કવિહિન , રોકડવિહિન વાઉચર આધારિત ચૂકવણીની પદ્ધતિ છે જેનાથી વપરાશકારને કાર્ડ , ડિજિટલ ચૂકવણી એપ કે ઇન્ટરનેટ બૅન્કિંગની સુવિધા વગર આ વાઉચર વટાવવામાં મદદ મળે છે ..
ઈ - રૂપિ ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફરને વધારે મજબૂત કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે એવી અપેક્ષા છે અને એને વધારે પારદર્શક બનાવશે .
નિષ્ણાતો કહે છે , આવનારા દિવસોમાં , ઈ - રૂપિનો વપરાશકાર આધાર વધારે વિસ્તૃત થવાની અપેક્ષા છે અને ખાનગી ક્ષેત્ર પણ કર્મચારીના લાભો વિતરણ કરવા માટે એનો ઉપયોગ કરશે અને એમએસએમઈ બિઝનેસ ટુ બિઝનેસ ( બી 2 બી ) વ્યવહારો માટે એને અપનાવશે ..
એના બદલે , ઈ - રૂપિ એ વ્યક્તિવિશેષ અને હેતુ વિશેષ પણ એવું ડિજિટલ વાઉચર છે ..
એ કર્મચારીને એના ફિચર ફોન / સ્માર્ટ ફોનમાં એક એસએમએસ અથવા એક ક્યુઆર કોડ મળશે .
મેળવનારી એપ્સ છે ભારત પે , ભીમ બરોડા મર્ચન્ટ પે , પાઇન લૅબ્સ , પીએનબી મર્ચન્ટ પે અને યોનો એસબીઆઇ મર્ચન્ટ પે ..
ઈ - રૂપિમાં કોઇ પણ લાભાર્થી પાસે બૅન્ક ખાતું હોવું જરૂરી નથી , અને આ જ અન્ય ડિજિટલ ચૂકવણીના સ્વરૂપોની સરખામણીએ એની મોટી વિલક્ષણ વિશેષતા છે .
તેમણે કહ્યું હતું કે ભારત ટેકનોલોજી સાથે લોકોનાં જીવનને કેવી રીતે જોડીને પ્રગતિ સાધી રહ્યું છે એનું ઈ - રૂપિ એક પ્રતીક છે .).
જલદી ઈ-રૂપિ પહેલમાં વધુ બૅન્કો અને મેળવનારી એપ્સ જોડાવાની અપેક્ષા છે.
એનપીસીઆઇએ ઈ - રૂપિ વ્યવહારો માટે 11 બૅન્કો સાથે ભાગીદારી કરી છે .
ઈ - રૂપિને રિઝર્વ બૅન્ક ઑફ ઇન્ડિયા જે ડિજિટલ ચલણનો વિચાર કરે છે એની સાથે ગૂંચવવું ન જોઇએ .
જલદી ઈ - રૂપિ પહેલમાં વધુ બૅન્કો અને મેળવનારી એપ્સ જોડાવાની અપેક્ષા છે ..
આ એક પૂર્વ ચૂકવાયેલ - પ્રિ પેઈડ વાઉચર છે જેને તે / તેણી જઈને આ વાઉચર સ્વીકારતા હોય એવા કોઇ પણ કેન્દ્ર પર જઈને વટાવી શકે છે ..
શરૂઆતમાં એનપીસીઆઇએ 1600 થી વધુ હૉસ્પિટલો સાથે જોડાણ કર્યું છે જ્યાં ઈ - રૂપિ વટાવી શકાય છે ..
વાઉચર્સને ભૌતિક રીતે જારી કરવાની કોઇ જરૂર નથી એટલે અમુક ખર્ચ બચત તરફ પણ એ દોરી જશે ..
ભારતમાં ડિજિટલ ચૂકવણીની પદ્ધતિઓ પર દેખરેખ રાખનાર નેશનલ પેમેન્ટ્સ કૉર્પોરેશન ઑફ ઈન્ડિયા ( એનપીસીઆઇ ) એ રોકડ રહિત વ્યવહારોને ઉત્તેજન આપવા એક વાઉચર આધારિત ચૂકવણી પદ્ધતિ ઈ - રૂપિની શરૂઆત કરી છે ..
દાખલા તરીકે , જો સરકાર એક ચોક્કસ હૉસ્પિટલમાં એક કર્મચારીની અમુક સારવારને આવરી લેવા માગતી હોય તો એ ભાગીદાર બૅન્ક મારફત નક્કી કરેલી રકમ માટે ઈ - રૂપિ વાઉચર જારી કરી શકે છે .
આ એક પ્રિ - પેઈડ વાઉચર હોવાથી ઈ - રૂપિ સેવા પ્રદાતાઓને રિયલ ટાઇમ ચૂકવણીઓની ખાતરી આપશે ..
તે / તેણી એ ચોક્કસ હૉસ્પિટલમાં જઈને સેવાઓ મેળવી શકે અને એના ફોન પર મળેલા ઈ - રૂપિ વાઉચર મારફત ચૂકવણી કરી શકે છે ..
આનો બીજો લાભ એ છે કે ઈ - રૂપિ બેઝિક ફોન્સ પર પણ કાર્ય કરી શકે છે અને એટલે જેમની પાસે સ્માર્ટ ફોન ન હોય અથવા એવા સ્થળે હોય જ્યાં ઇન્ટરનેટ જોડાણનો અભાવ હોય એવી વ્યક્તિઓ પણ આનો ઉપયોગ કરી શકે છે ..
પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે દેશમાં ડિજિટલ લેવડદેવડમાં ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર ( ડીબીટી ) ને વધારે અસરકારક બનાવવામાં ઈ - રૂપિ વાઉચર બહુ મોટી ભૂમિકા ભજવનાર છે અને ડિજિટલ શાસન વ્યવસ્થાને એક નવું પરિમાણ આપશે .
મેળવનારી એપ્સ છે ભારત પે, ભીમ બરોડા મર્ચન્ટ પે, પાઇન લૅબ્સ, પીએનબી મર્ચન્ટ પે અને યોનો એસબીઆઇ મર્ચન્ટ પે.
તેને નાણાકીય સેવાઓના વિભાગ , આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય અને રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય સત્તામંડળ સાથે સહયોગમાં વિક્સાવાયું છે ..
ઈ - રૂપિ મૂળભૂત રીતે એક ડિજિટલ વાઉચર છે અને આ વાઉચર લાભાર્થીને એના ફોનમાં એસએમએસ અથવા ક્યુઆર કોડ સ્વરૂપે મળે છે .
આ સ્થળનો હાલમાં કચરાના ડમ્પિંગ ગ્રાઉન્ડ તરીકે ઉપયોગ/દુરુપયોગ થતો હોવાથી , ગાંધીધામ નગરપાલિકા સેનેટ સમિતિના અધ્યક્ષ શ્રી કમલ શર્મા , શ્રી કરણભાઈ , સેનિટરી ઈન્સ્પેક્ટર સહિત સંબંધિત અધિકારીઓ/સંસ્થાઓનો સહયોગ મેળવીને ગંદકી સાફ કરવાની શરૂઆત કરવામાં આવી છે અને ગાંધીધામ સ્થિત પ્રતિષ્ઠિત બિન સરકારી સંસ્થાઓ જેમ કે રોટરી ક્લબ , લાયન્સ ક્લબ , કર્તવ્ય ગ્રુપ , નાગરિક પરિષદ , કંડલા ટીમ્બર એસોસિએશન , વગેરે એ 17.08.2021ના રોજ આયોજિત કાર્યક્રમમાં સ્વેચ્છાએ અને સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો..
2021 ) અંતર્ગત ગુજરાતના કચ્છના ગાંધીધામ સ્થિત કેન્દ્રીય માલ અને સેવા કર મુખ્યાલય દ્વારા ‘શ્રમદાન’ નું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
જેમાં સીજીએસટી કમિશનરેટના અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓએ રામલીલા મેદાનમાં ' શ્રમદાન ' માં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો..
આનંદકુમારના નેતૃત્વ હેઠળ સ્વચ્છતા પખવાડા અંતર્ગત CGST ના અધિકારીઓએ ઓફિસ બિલ્ડિંગ નજીક 5 એકરમાં ફેલાયેલા રામલીલા મેદાન અને આસપાસના વિસ્તારમાં સ્વચ્છતા અભિયાન અંતર્ગત શ્રમદાન કર્યું હતું અને રહેવાસીઓને સ્વચ્છતા પ્રત્યે જાગૃત કર્યા હતા..
ભારત સરકારના નાણાં મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગના કેન્દ્રીય પરોક્ષ કર અને કસ્ટમ બોર્ડ દ્વારા સ્વચ્છતા પખવાડા ( 16 .
આવી ત્વરિત અને સરળ બનાવાયેલી ધિરાણની સુવિધાઓ દ્વારા આશરે 4.4 લાખ ગ્રાહકો લાભાન્વિત થયા છે.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે 2021-22 માટે જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્ક (પીએસબી) સુધારા એજન્ડા ‘ઈઝ (EASE) 4.0’ -ટેક-સમર્થિત, સરળ અને સહયોગપૂર્ણ બૅન્કિંગની ચોથી આવૃતિનું અનાવરણ કર્યું હતું.
ઈઝ 3.0 સુધારા એજન્ડા શરૂ થયો ત્યારથી ચાર ત્રિમાસિક ગાળામાં જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોએ એમના દેખાવમાં અદભુત વૃદ્ધિ નોંધાવી છે.
આ બૅન્કોએ નાણાકીય વર્ષ 20માં ₹ 26 , 016 કરોડની ખોટની સરખામણીએ નાણાકીય વર્ષ 21માં ₹ 31 , 817 કરોડનો નફો નોંધાવ્યો છે.
નાણાકીય સેવાઓના વિભાગના વધારાના સચિવ શ્રી પંકજ જૈન, નાણાકીય સેવાઓના વિભાગના વધારાના સચિવ શ્રી અમિત અગ્રવાલ અને આઇબીએના ચેરમેન શ્રી રાજકિરણ રાય જી.
પીએસબી સુધારા ઈઝ 3.0 આધારિત ઈઝ ઇન્ડેક્સ પર શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરવા બદલ સ્ટેટ બૅન્ક ઑફ ઈન્ડિયા, બૅન્ક ઑફ બરોડા અને યુનિયન બૅન્ક ઑફ ઈન્ડિયાએ પુરસ્કાર જીત્યા હતા.
વધુમાં , આધાર એનેબલ્ડ પેમેન્ટ સિસ્ટમ (એઈપીએસ)માં માઇક્રો એટીએમ્સ મારફત બે ગણો વધારો થયો છે અને 75000+ બૅન્ક મિત્રો દ્વારા ઘરઆંગણે બૅન્કિંગ મદદ વધી છે..
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોએ તંદુરસ્ત નફો નોંધાવ્યો છે અને ટેકનોલોજી ચાલિત સુધારા પર ગતિ વધારી છે.
ઈઝ 3.0 સુધારા એજન્ડા શરૂ થયો ત્યારથી ચાર ત્રિમાસિક ગાળામાં જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોએ એમના દેખાવમાં અદભુત વૃદ્ધિ નોંધાવી છે.
પીએસબી સુધારા ઈઝ 3.0 આધારિત ઈઝ ઇન્ડેક્સ પર શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરવા બદલ સ્ટેટ બૅન્ક ઑફ ઈન્ડિયા , બૅન્ક ઑફ બરોડા અને યુનિયન બૅન્ક ઑફ ઈન્ડિયાએ પુરસ્કાર જીત્યા હતા.
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો ગ્રાહકોની સુવિધાઓ માટે કૉલ સેન્ટર્સ, ઇન્ટરનેટ બૅન્કિંગ અને મોબાઇલ બૅન્કિંગમાં હવે 14 પ્રાદેશિક ભાષાઓ જેવી કે તેલુગુ, મરાઠી, કન્નડ, તમિલ, મલયાલમ, ગુજરાતી, બંગાળી, ઉડિયા, કાશ્મીરી, કોંકણી, હિંદી, પંજાબી, આસામીમાં સેવાઓ આપી રહી છે.
કોવિડ મહામારી છતાં પણ પોતાના ગ્રાહકોને વિક્ષેપરહિત સેવાઓ ચાલુ રાખવા અને ધિરાણ વિતરણ પૂરું પાડવા માટે નાણાં મંત્રીએ જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોને અભિનંદન આપ્યા હતા.
તેમણે 2020-21 માટે પીએસબી સુધારા એજન્ડા ઈઝ 3.0 માટેનો વાર્ષિક હેવાલ પણ ખુલ્લો મૂક્યો હતો અને ઈઝ 3.0 બૅન્કિંગ સુધારા સૂચકાંક પર શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારી બૅન્કોને સન્માનવાના અવૉર્ડ્સ સમારોહમાં ભાગ લીધો હતો.
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોમાં થતાં નાણાકીય વ્યવહારોના આશરે 72% હવે ડિજિટલ ચૅનલ્સ દ્વારા થાય છે.
‘સ્માર્ટ ધિરાણ’ અને ‘સાવધ બૅન્કિંગનું સંસ્થાગતકરણ’ જેવા વિષયોમાં સૌથી વધારે સુધારણા સાથે, સુધારાની કાર્યસૂચિના છ વિષયોમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ જોવાઈ છે.
માર્ચ 2021 મુજબ કુલ એકંદર નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ્સ ₹ 6.16 લાખ કરોડ રહી છે જે માર્ચ 2020ના સ્તરથી ₹ 62000 કરોડ નો ઘટાડો દર્શાવે છે..
તેમણે 2020-21 માટે પીએસબી સુધારા એજન્ડા ઈઝ 3.0 માટેનો વાર્ષિક હેવાલ પણ ખુલ્લો મૂક્યો હતો અને ઈઝ 3.0 બૅન્કિંગ સુધારા સૂચકાંક પર શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારી બૅન્કોને સન્માનવાના અવૉર્ડ્સ સમારોહમાં ભાગ લીધો હતો..
ઈઝ સુધારાની આગામી આવૃત્તિ એટલે કે ઈઝ 4.0નો ઉદ્દેશ ગ્રાહક કેન્દ્રી ડિજિટલ કાયાપલટના એજન્ડાને આગળ વધારવાનો છે અને જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોની કાર્ય પદ્ધતિમાં ડિજિટલ અને ડેટાને ગાઢ રીતે વણી લેવાનો છે..
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોએ તંદુરસ્ત નફો નોંધાવ્યો છે અને ટેકનોલોજી ચાલિત સુધારા પર ગતિ વધારી છે.
નાણાકીય સેવાઓના વિભાગના વધારાના સચિવ શ્રી પંકજ જૈન , નાણાકીય સેવાઓના વિભાગના વધારાના સચિવ શ્રી અમિત અગ્રવાલ અને આઇબીએના ચેરમેન શ્રી રાજકિરણ રાય જી.
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો ગ્રાહકોની સુવિધાઓ માટે કૉલ સેન્ટર્સ , ઇન્ટરનેટ બૅન્કિંગ અને મોબાઇલ બૅન્કિંગમાં હવે 14 પ્રાદેશિક ભાષાઓ જેવી કે તેલુગુ , મરાઠી , કન્નડ , તમિલ , મલયાલમ , ગુજરાતી , બંગાળી , ઉડિયા , કાશ્મીરી , કોંકણી , હિંદી , પંજાબી , આસામીમાં સેવાઓ આપી રહી છે..
આવી ત્વરિત અને સરળ બનાવાયેલી ધિરાણની સુવિધાઓ દ્વારા આશરે 4.4 લાખ ગ્રાહકો લાભાન્વિત થયા છે..
પાંચ વર્ષોની ખોટ બાદ આ પહેલું વર્ષ છે જ્યારે જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોએ નફો નોંધાવ્યો હોય.
સ્ટાફની વિવિધ પદ્ધતિઓથી રિમોટ વર્કિંગ સુધી , કોવિડ- 19 દરમિયાન 80000+ બૅન્ક શાખાઓ કાર્યરત રહી હતી.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોનાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આજે 2021-22 માટે જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્ક (પીએસબી) સુધારા એજન્ડા ‘ ઈઝ ( EASE ) 4.0’ - ટેક-સમર્થિત , સરળ અને સહયોગપૂર્ણ બૅન્કિંગની ચોથી આવૃતિનું અનાવરણ કર્યું હતું.
દેશના સૌથી દૂરના ભાગોમાં બૅન્કિંગ સેવાઓ વિસ્તારવા માટે પણ આ બૅન્કો મોખરે રહી છે એમ તેમણે ઉમેર્યું હતું..
સ્ટાફની વિવિધ પદ્ધતિઓથી રિમોટ વર્કિંગ સુધી, કોવિડ-19 દરમિયાન 80000+ બૅન્ક શાખાઓ કાર્યરત રહી હતી.
ઈઝ 4.0 હેઠળ જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો ઓફર કરશે: ઈઝ 4.0 હેઠળ જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો ઓફર કરશે:.
વધુમાં, આધાર એનેબલ્ડ પેમેન્ટ સિસ્ટમ (એઈપીએસ)માં માઇક્રો એટીએમ્સ મારફત બે ગણો વધારો થયો છે અને 75000+ બૅન્ક મિત્રો દ્વારા ઘરઆંગણે બૅન્કિંગ મદદ વધી છે.
માર્ચ 2021 મુજબ કુલ એકંદર નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ્સ ₹ 6.16 લાખ કરોડ રહી છે જે માર્ચ 2020ના સ્તરથી ₹ 62000 કરોડનો ઘટાડો દર્શાવે છે.
જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોમાં થતાં નાણાકીય વ્યવહારોના આશરે 72% હવે ડિજિટલ ચૅનલ્સ દ્વારા થાય છે.
માર્ચ-2020 અને માર્ચ-2021 વચ્ચે જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોનો એકંદર સ્કોર, સરેરાશ ઈઝ ઇન્ડેક્સનો સ્કોર 100માંથી 44.2થી સુધરીને 59.7 થતાં 35% સુધી વધ્યો હતો.
કોવિડ-19 દરમિયાન દેશને મદદ કરવા જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કો આગળ આવી છે: નાણાં મંત્રી.
‘ સ્માર્ટ ધિરાણ ’ અને ‘ સાવધ બૅન્કિંગનું સંસ્થાગતકરણ ’ જેવા વિષયોમાં સૌથી વધારે સુધારણા સાથે , સુધારાની કાર્યસૂચિના છ વિષયોમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ જોવાઈ છે..
આ બૅન્કોએ નાણાકીય વર્ષ 20માં ₹ 26,016 કરોડની ખોટની સરખામણીએ નાણાકીય વર્ષ 21માં ₹ 31,817 કરોડનો નફો નોંધાવ્યો છે.
માર્ચ-2020 અને માર્ચ-2021 વચ્ચે જાહેર ક્ષેત્રની બૅન્કોનો એકંદર સ્કોર , સરેરાશ ઈઝ ઇન્ડેક્સનો સ્કોર 100માંથી 44.2થી સુધરીને 59.7 થતાં 35% સુધી વધ્યો હતો.
જે OAC ની સંપૂર્ણ માલિકીની પેટાકંપની છે જે કેનેડાની સૌથી મોટી વ્યાખ્યાયિત લાભ પેન્શન યોજનાઓમાંની એક OMERS ના સંચાલક છે.
મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડ એનએમપી હેઠળ આવરી લેવાયેલા કેટલાક ક્ષેત્રોમાં ડાઉનસ્ટ્રીમ રોકાણ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકી રહી છે.
આ રોકાણ બાંધકામ અને સહાયક પ્રવૃત્તિઓ દરમિયાન પરોક્ષ રોજગારનું પણ સર્જન કરશે..
આ રોકાણમાં બેંગલોર ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ લિમિટેડનો હિસ્સો એન્કોરેજને ટ્રાન્સફર કરવા, અને મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડમાં 2726247 ઓન્ટારિયો ઇન્ક દ્વારા રૂ.950 કરોડના રોકાણનો સમાવેશ થાય છે.
મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડ એનએમપી હેઠળ આવરી લેવાયેલા કેટલાક ક્ષેત્રોમાં ડાઉનસ્ટ્રીમ રોકાણ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકી રહી છે..
ખાનગી ભાગીદારી છતાં વિશ્વ સ્તરીય એરપોર્ટ અને પરિવહન સંબંધિત માળખાકીય સુવિધાઓ વિકસાવવાની ભારત સરકારની યોજનાને આ રોકાણ નોંધપાત્ર રીતે પ્રમાણિત કરશે.
તાજેતરમાં જાહેર થયેલી રાષ્ટ્રીય મુદ્રીકરણ પાઇપલાઇન ( NMP) ને પણ આ રોકાણ નોંધપાત્ર પ્રોત્સાહન આપશે , કારણ કે તે અસ્કયામતો જેવી કે રસ્તા , રેલવે , એરપોર્ટ , સ્પોર્ટ્સ સ્ટેડિયમ , પાવર ટ્રાન્સમિશન લાઇન અને ખાનગી ઓપરેટરોને ગેસ પાઈપલાઈનને સંભાળવા સહિત રાજ્યની માલિકીની માળખાકીય સંપત્તિઓ ભાડે આપવા માટે મદદ કરશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોની મંત્રીમંડળીય સમિતિએ મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડમાં ₹ 15 ,000 કરોડ સુધીના રોકાણના એફડીઆઇ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે.
આ રોકાણ પ્રત્યક્ષ રોજગારીનું સર્જન પણ કરશે કારણ કે મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડ જે ક્ષેત્રમાં ડાઉનસ્ટ્રીમ રોકાણો કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકી રહી છે તે મૂડી અને રોજગાર આધારિત ક્ષેત્ર છે.
તાજેતરમાં જાહેર થયેલી રાષ્ટ્રીય મુદ્રીકરણ પાઇપલાઇન (NMP) ને પણ આ રોકાણ નોંધપાત્ર પ્રોત્સાહન આપશે, કારણ કે તે અસ્કયામતો જેવી કે રસ્તા, રેલવે, એરપોર્ટ, સ્પોર્ટ્સ સ્ટેડિયમ, પાવર ટ્રાન્સમિશન લાઇન અને ખાનગી ઓપરેટરોને ગેસ પાઈપલાઈનને સંભાળવા સહિત રાજ્યની માલિકીની માળખાકીય સંપત્તિઓ ભાડે આપવા માટે મદદ કરશે.
આ રોકાણમાં બેંગલોર ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ લિમિટેડનો હિસ્સો એન્કોરેજને ટ્રાન્સફર કરવા , અને મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડમાં 2726247 ઓન્ટારિયો ઇન્ક દ્વારા રૂ.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતોની મંત્રીમંડળીય સમિતિએ મેસર્સ એન્કોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ હોલ્ડિંગ લિમિટેડમાં ₹ 15,000 કરોડ સુધીના રોકાણના એફડીઆઇ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી છે.
ભારતીય રોકાણ હોલ્ડિંગ ખાસ કરીને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને બાંધકામ-વિકાસ ક્ષેત્રોમાં રોકાણના હેતુ માટે સંકળાયેલું છે જેમાં એરપોર્ટ ક્ષેત્ર અને ઉડ્ડયન સંબંધિત વ્યવસાયો અને સેવાઓમાં ડાઉનસ્ટ્રીમ રોકાણ સાથે પરિવહન અને લોજિસ્ટિક્સ વગેરે સામેલ હોઈ શકે છે.
આ રોકાણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને બાંધકામ ક્ષેત્રે અને એરપોર્ટ ક્ષેત્રે પણ મોટું પ્રોત્સાહન આપશે.
જે OAC ની સંપૂર્ણ માલિકીની પેટાકંપની છે જે કેનેડાની સૌથી મોટી વ્યાખ્યાયિત લાભ પેન્શન યોજનાઓમાંની એક OMERS ના સંચાલક છે..
આ કટિબદ્ધતા માટે મુખ્ય પહેલ પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના (પીએમજેડીવાય) છે, જે દુનિયામાં સૌથી મોટી નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા માટે હાથ ધરવામાં આવેલી પહેલો પૈકીની એક છે..
એક મહત્વપૂર્ણ પાસું એ છે કે, પીએમ જન ધન ખાતાઓ મારફતે ડીબીટી સુનિશ્ચિત કરે છે કે, દરેક રૂપિયો કે એક-એક પાઈ લાભાર્થીઓના ખાતામાં પહોંચે છે અને ભ્રષ્ટાચાર નાબૂદ થયો છે કે વ્યવસ્થાની ખામીઓ દૂર થઈ છે..
આ એપ 5 કિલોમીટરની અંદર બેંકિંગ ટચપોઇન્ટ ન ધરાવતા ગામડાઓની ઓળખ કરવા માટે પણ ઉપયોગી છે.
આ પ્રયાસોના પરિણામે આ પ્રકારના બેંકિંગ સુવિધાઓથી વંચિત ગામડાઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડો થયો છે..
નાણાં મંત્રાલય સામાજિક-આર્થિક રીતે ઉપેક્ષિત વર્ગો અને વંચિત સમુદાયોને ટેકો આપવા અને નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા પ્રદાન કરવા કટિબદ્ધ છે.
પીએમજેડીવાયની સાતમી વર્ષગાંઠ પર નાણાં મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને આ યોજનાના મહત્વ પર ભાર મૂકીને કહ્યું હતું કે, “ પીએમજેડીવાય અંતર્ગત હાથ ધરવામાં આવેલી વિવિધ પહેલોએ સાત વર્ષના ટૂંકા ગાળાની સફરમાં પરિવર્તનકારક અને દિશાદર્શક એમ બંને પ્રકારની અસર ધરાવે છે, જેનાથી વિકસતી એફઆઈ ઇકોસિસ્ટમ સમાજના અતિ ગરીબ વર્ગના છેવાડાના માનવીને નાણાકીય સેવાઓ આપવા સક્ષમ બની છે.
પીએમજેડીવાયએ બેંકિંગની સુવિધાથી વંચિત લોકોને બેંકિંગની વ્યવસ્થા પ્રદાન કરી છે, ભારતનો નાણાકીય આધાર વધાર્યો છે અને લગભગ દરેક પુખ્ત વયની વ્યક્તિઓને નાણાકીય સર્વસમાવેશકતાની જાળવામાં લાવી દીધી છે..
આ ગરીબોને લાલચુ શાહૂકારોની જાળમાંથી ગરીબોને છોડાવવા ઉપરાંત તેમની બચત ઔપચારિક વ્યવસ્થામાં લાવવાનું અને તેમના પરિવારજનોને નાણાં મોકલવા માધ્યમ પ્રદાન કરે છે..
બેંકોએ આપેલી જાણકારી મુજબ, આશરે 5 કરોડ પીએમજેડીવાય ખાતાધારકોને સરકારની વિવિધ કલ્યાણકારક યોજનાઓ અંતર્ગત સરકારી સહાયો સીધી તેમના બેંક ખાતાઓમાં (ડીબીટી) મળે છે.
વળી આ પ્રક્રિયા ગરીબો લાલચુ શાહૂકારોની જાળમાંથી બહાર આવવા ઉપરાંત તેમની બચત ઔપચારિક નાણાકીય વ્યવસ્થામાં કરવા અને તેમના પરિવારજનોને ગામડાઓમાં નાણાં મોકલવાના માધ્યમો પ્રદાન કરતી હોવાથી મહત્વપૂર્ણ છે.
સરકારી સહાયોનું લાભાર્થીઓની ખાતામાં સીધું હસ્તાંતરણ હોય, કોવિડ-19 નાણાકીય સહાય હોય, પીએમ-કિસાન હોય , મનરેગા અંતર્ગત વેતનમાં વધારો હોય, જીવન અને આરોગ્ય વીમાકવચ હોય – આ તમામ પહેલોનું પ્રથમ પગથિયું પુખ્ત વયની દરેક વ્યક્તિને બેંક ખાતું પ્રદાન કરવાનું છે અને આ પ્રક્રિયા પીએમજેડીવાયએ લગભગ પૂર્ણ કરી છે..
જ્યારે આપણે આ યોજનાના સફળ અમલના 7 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે, ત્યારે આપણે અત્યાર સુધી આ યોજનાના મુખ્ય પાસાં અને એની ઉપલબ્ધિઓ પર એક નજર દોડાવીએ..
અત્યારે કોવિડ-19ના સમયમાં અમે સમાજના નબળાં વર્ગોને સક્ષમ બનાવવા અને નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરવા પ્રત્યક્ષ લાભ હસ્તાંતરણ (ડીબીટી) સાથે નોંધપાત્ર સરળતા અને ઝડપ જોઈ છે.
આ એક મોબાઇલ એપ્લિકેશન છે, જે દેશમાં બેંકની શાખાઓ, એટીએમ, બેંક મિત્ર, પોસ્ટ ઓફિસ વગેરે જેવા બેંકિંગ ટચ પોઇન્ટ લોકેટ કરવા નાગરિક કેન્દ્રિત પ્લેટફોર્મ પ્રદાન પૂરું પાડવા માટે પ્રસ્તુત કરવામાં આવી હતી.
બેંકો અને એનપીસીઆઈ સાથે નિયમિતપણે વીડિયો કોન્ફરન્સ દ્વારા આ સંબંધમાં નજર રાખવાની સાથે કુલ ડીબીટી નિષ્ફળતાની ટકાવારી તરીકે ટાળી શકાય એવા કારણોને લીધે ડીબીટી નિષ્ફળતાનો હિસ્સો 13.5 ટકા (નાણાકીય વર્ષ 2019-20)થી ઘટીને 5.7 ટકા (નાણાકીય વર્ષ 2020-21) થયો છે..
જ્યારે એ વર્ષે 28 ઓગસ્ટના રોજ આ કાર્યક્રમ શરૂ થયો હતો, ત્યારે પ્રધાનમંત્રીએ આ પ્રસંગને નાણાકીય રીતે નુકસાનકારક ચક્રમાંથી ગરીબોને છોડાવવાની ઉજવણીનો એક પ્રસંગ ગણાવ્યો હતો..
નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા સરકારની એક રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા છે, કારણ કે આ સર્વસમાવેશક વૃદ્ધિ માટે પ્રેરકબળ છે.
આ એપ્લિકેશનનું વેબ વર્ઝન આ લિન્ક પર સુલભ છેઃ http://findmybank.gov.in ..
પીએમજેડીવાયના પાયામાં છે – બેંકિંગની સુવિધાથી વંચિતોને બેંકિંગ સેવાઓ પ્રદાન કરવી, અસુરક્ષિત લોકોને સામાજિક સુરક્ષા આપવી અને ફંડ મેળવવા સક્ષમ ન હોય એવા લોકોને ફંડ પ્રદાન કરવું, જેના પગલે બેંકિંગ અને નાણાકીય સેવાઓથી વંચિત અને ઓછી સેવા ધરાવતા લોકો માટે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને વિવિધ હિતધારકો વચ્ચે જોડાણનો અભિગમ અપનાવવામાં આવ્યો છે.
પછી આ ઓળખ કરાયેલા ગામડાઓમાં વિવિધ બેંકો બેંકિંગ આઉટલેટ શરૂ કરવા સંબંધિત એસએલબીસી દ્વારા ફાળવે છે.
કોવિડ લોકડાઉનના સમયગાળા દરમિયાન પીએમજેડીવાય મહિલા ખાતાધારકોના ખાતાઓમાં કુલ રૂ.30,945 કરોડ જમા થયા છે..
સરકારની ટોચની પ્રાથમિકતાઓમાં એક નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા છે, કારણ કે આ સર્વસમાવેશક વૃદ્ધિને વેગ આપે છે.
પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના (પીએમજેડીવાય) નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા માટેનું એક રાષ્ટ્રીય અભિયાન છે, જે નાણાકીય સેવાઓની સુલભતા સુનિશ્ચિત કરે છે, જેમ કે બેંકિંગ/સેવિંગ્સ અને ડિપોઝિટ ખાતાઓ, રેમિટન્સ, ધિરાણ, વાજબી ખર્ચે વીમો, પેન્શન..
તેમણે કહ્યું હતું કે, “ પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના (પીએમજેડીવાય) ભારતની સાથે દુનિયામાં નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા માટે સૌથી વધુ પહોંચ ધરાવતી પહેલો પૈકીની એક છે.
જન ધન ગરીબોને લાલુચ અને શોષણખોર શાહૂકારોની જાળમાંથી છોડાવવા ઉપરાંત તેમની બચતને ઔપચારિક નાણાકીય વ્યવસ્થામાં લાવવા અને ગામડાઓમાં તેમના પરિવારોને નાણાં મોકલવા માટે એક માધ્યમ પ્રદાન કરે છે.
લાયકાત ધરાવતા લાભાર્થીઓને ડીબીટી સમયસર મળે એ સુનિશ્ચિત કરવા વિભાગે ડીબીટી અભિયાન, એનપીસીઆઈ, બેંકો અને અન્ય વિવિધ મંત્રાલયો સાથે ચર્ચા કરીને ડીબીટી નિષ્ફળતા માટે ટાળી શકાય એવા કારણોની ઓળખ કરવામાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવી છે.
રાષ્ટ્રીય સ્તરે લોકડાઉન લાગુ થયાના 10 દિવસની અંદર આશરે 20 કરોડ મહિલા પીએમજેડીવાય ખાતાધારકોના ખાતાઓમાં સહાયની રકમ જમા થઈ હતી..
પીએમજેડીવાયની જાહેરાત પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 15મી ઓગસ્ટ, 2014ના રોજ તેમના સ્વતંત્રતા દિવસના રાષ્ટ્રજોગ સંબોધનમાં કરી હતી.
આદરણીય નાણાં મંત્રીએ 26.3.2020ના રોજ કરેલી જાહેરાત મુજબ, પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ યોજના અંતર્ગત પ્રધાનમંત્રી જન ધન યોજના (પીએમજેડીવાય) હેઠળ મહિલા ખાતાધારકોના ખાતામાં ત્રણ મહિના માટે (એપ્રિલ, 2020થી જૂન, 2020) સુધી દર મહિને રૂ.500/- જમા કરવામાં આવ્યાં હતાં.
જીઆઇએસ એપ પર 8 લાખથી વધારે બેંકિંગ ટચપોઇન્ટનું મેપિંગ થયું છે.
માર્ચ, 2014થી માર્ચ, 2020 વચ્ચે ખુલેલા દર 2 ખાતામાંથી 1 ખાતું પીએમજેડીવાય ખાતું હતું.
જન ધન રક્ષક એપ અંતર્ગત સુવિધાઓનો લાભ સામાન્ય નાગરિકો તેમની જરૂરિયાત અને સુવિધા મુજબ લઈ શકે છે.
સરકારે નિયમિત સમાધાન તરીકે IGST માંથી ₹ 23 , 043 કરોડ CGST અને ₹ 19 , 139 કરોડ SGST ની પતાવટ કરી છે.
મહિના દરમિયાન , સ્થાનિક વ્યવહારોની આવક (સેવાઓની આયાત સહિત) ગયા વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોની આવક કરતાં 27% વધારે છે.
આગામી મહિનાઓમાં પણ જીએસટીની મજબૂત આવક ચાલુ રહે તેવી શક્યતા છે..
ઓગસ્ટ, 2021 ના મહિનામાં નિયમિત અને તાત્કાલિક સમાધાન પછી કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક CGST માટે ₹ 55,565 કરોડ અને SGST માટે ₹ 57,744 કરોડ છે..
વધુમાં , કેન્દ્રએ કેન્દ્ર અને રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો વચ્ચે 50:50 ના ગુણોત્તરમાં IGST એડ-હોક સમાધાન તરીકે ₹ 24,000 કરોડનું સમાધાન પણ કર્યું છે.
કોષ્ટક ઓગસ્ટ, 2020 ની સરખામણીમાં ઓગસ્ટ, 2021 દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત GST ના રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે..
ઓગસ્ટ 2021 મહિનાની આવક ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં જીએસટીની આવક કરતાં 30% વધારે છે.
મહિના દરમિયાન સ્થાનિક વ્યવહારોની આવક (સેવાઓની આયાત સહિત) ગત વર્ષના સમાન મહિના દરમિયાન આ સ્ત્રોતોની આવક કરતાં 27% વધારે છે.
કોવિડ નિયંત્રણો હળવા થવાથી , જુલાઈ અને ઓગસ્ટ, 2021 માટે જીએસટી કલેક્શન ફરી ₹ 1 લાખ કરોડને પાર કરી ગયું છે , જે સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે અર્થતંત્ર ઝડપી ગતિએ સુધરી રહ્યું છે.
ઓગસ્ટ, 2021 મહિનાની આવક ગત વર્ષના સમાન મહિનામાં જીએસટીની આવક કરતાં 30% વધારે છે.
જીએસટી કલેક્શન , સતત નવ મહિના સુધી 1 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ રહ્યા પછી , કોવિડની બીજી લહેરને કારણે જૂન 2021 માં રૂ.
આવકવેરા વિભાગના આ ઓપરેશનમાં 20થી વધુ પરિસરોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા.
8-9-2021ના રોજ સર્ચ પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી અને સાથે જપ્તીનું અભિયાન હાથ ધર્યુ હતું.
આવકવેરા વિભાગના આ ઓપરેશનમાં 20થી વધુ પરિસરોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા..
8-9-2021ના રોજ સર્ચ પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી અને સાથે જપ્તીનું અભિયાન હાથ ધર્યુ હતું.
અત્યાર સુધી્માં 1 કરોડથી વધુની રોકડ તથા રૂ.2.70 કરોડની કિંમતની જ્વેલરી પણ વિવિધ પરિસરોમાંથી જપ્ત કરવામાં આવેલ છે.
અત્યાર સુધી્માં 1 કરોડથી વધુની રોકડ તથા રૂ.2.70 કરોડની કિંમતની જ્વેલરી પણ વિવિધ પરિસરોમાંથી જપ્ત કરવામાં આવેલ છે.
આ સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન, મોટી સંખ્યામાં વાંધાજનક દસ્તાવેજો, લૂઝ શીટ્સ, ડિજિટલ પુરાવાઓ વગેરે હાથ લાગ્યાહતા જેમાં અનેક નાણાકીય વર્ષોમાં ગ્રૂપે મોટાપાયે બીનહિસાબી રોકડ પ્રાપ્તિનો ખ્યાલ આવ્યો છે જેમાં ટ્રાન્સફરેબલ ડેવલપમેન્ટ રાઈટ (ટીડીઆર) પ્રમાણપત્રોના વેચાણ પર રૂ.500 કરોડની બીનહિસાબી રોકડ પ્રાપ્ત થઈ હોવાનો ખ્યાલ આવ્યો છે.
આ ઉપરાંત બીનહિસાબી રોકડ આધારિત લોન અને વ્યાજની ચૂકવણી/રિપેમેન્ટ્સના રૂ.150 કરોડની રકમના પુરાવા પણ હાથ લાગ્યા હતા.
બધુ મળીને, આવકવેરા વિભાગના સર્ચ અને સિઝર ઓપરેશનના પરિણામે રૂ.1000થ કરોડથી વધુની બીનહિસાબી લેવડદેવડની જાણકારી મળી છે, જે લેવડદેવડ વિવિધ એસેસમેન્ટ વર્ષો દરમિયાન થયેલી જોવા મળી છે.
સર્ચ ઓપરેશન હજુ જારી છે અને આગળની તપાસ ચાલી રહી છે..
જ્યારે રિયલ એસ્ટેટ પ્રોજેક્ટ્સ અને જમીનોના સોદાઓમાં રૂ.350 કરોડની લેવડદેવડના પુરાવા મળ્યા છે.
જ્યારે છેલ્લા વર્ષોમાં પ્રાપ્ત કરાયેલ અને અનેક નકલી વ્યક્તિઓ અને સહકારી આવાસ સમિતિઓનાં નામ પર રાખવામાં આવેલી ગ્રૂપની સંપત્તિઓને લગતા મોટી સંખ્યામાં મૂળ દસ્તાવેજો પણ મળી આવ્યા હતા.
આ ઉપરાંત સર્ચ ઓપરેશનમાં 14 લોકર પણ મળ્યા છે જેને નિયંત્રણના આદેશ અંતર્ગત રાખવામાં આવ્યા છે.
બધુ મળીને , આવકવેરા વિભાગના સર્ચ અને સિઝર ઓપરેશનના પરિણામે રૂ.1000થ કરોડથી વધુની બીનહિસાબી લેવડદેવડની જાણકારી મળી છે, જે લેવડદેવડ વિવિધ એસેસમેન્ટ વર્ષો દરમિયાન થયેલી જોવા મળી છે.
સમૂહની મીડિયા શાખામાં ઈલેક્ટ્રોનિક્સ, ડિજિટલ અને સાથે જ પ્રિન્ટ મીડિયા સામેલ છે જ્યારે રિયલ એસ્ટેટ શાખામાં અફોર્ડેબલ આવાસ યોજનાઓ અને શહેરી નાગરિક બુનિયાદી માળખા સામેલ છે.
આ સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન , મોટી સંખ્યામાં વાંધાજનક દસ્તાવેજો, લૂઝ શીટ્સ, ડિજિટલ પુરાવાઓ વગેરે હાથ લાગ્યાહતા જેમાં અનેક નાણાકીય વર્ષોમાં ગ્રૂપે મોટાપાયે બીનહિસાબી રોકડ પ્રાપ્તિનો ખ્યાલ આવ્યો છે જેમાં ટ્રાન્સફરેબલ ડેવલપમેન્ટ રાઈટ (ટીડીઆર) પ્રમાણપત્રોના વેચાણ પર રૂ.500 કરોડની બીનહિસાબી રોકડ પ્રાપ્ત થઈ હોવાનો ખ્યાલ આવ્યો છે.
આ ઉપરાંત સર્ચ ઓપરેશનમાં 14 લોકર પણ મળ્યા છે જેને નિયંત્રણના આદેશ અંતર્ગત રાખવામાં આવ્યા છે..
આ ઉપરાંત બીનહિસાબી રોકડ આધારિત લોન અને વ્યાજની ચૂકવણી/રિપેમેન્ટ્સના રૂ.150 કરોડની રકમના પુરાવા પણ હાથ લાગ્યા હતા..
જ્યારે છેલ્લા વર્ષોમાં પ્રાપ્ત કરાયેલ અને અનેક નકલી વ્યક્તિઓ અને સહકારી આવાસ સમિતિઓનાં નામ પર રાખવામાં આવેલી ગ્રૂપની સંપત્તિઓને લગતા મોટી સંખ્યામાં મૂળ દસ્તાવેજો પણ મળી આવ્યા હતા..
જો કોઈ ગ્રાહક હાલમાં નાનો ધંધો કરવા અથવા પર્સનલ લોન લેવા માંગે છે , તો તેમને ઘણા દસ્તાવેજો ધીરાણકર્તાને આપવાની જરૂર પડે છે .
5) શું AA વ્યક્તિગત ડેટા જોઇ અથવા ' એકત્રિત ' કરી શકે છે ? શું ડેટા શેરિંગ સુરક્ષિત હોય છે ?.
9) શું ગ્રાહકે દરેક AA સાથે નોંધણી કરાવવી જરૂરી છે ?.
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર તમારા ડેટાના પ્રત્યેક ઉપયોગ માટે દરેક , તબક્કાવાર પરવાનગી અને નિયંત્રણ સાથેના ' બ્લેન્ક ચેક ' સ્વીકૃતિના લાંબા નિયમો અને શરતોના બદલે અમલમાં આવે છે ..
AA દ્વારા શેર કરવામાં આવતો ડેટા મોકલનાર દ્વારા એન્ક્રિપ્ટ થયેલ હોય છે અને માત્ર પ્રાપ્તકર્તા દ્વારા જ તેને ડિક્રિપ્ટ કરી શકાય છે .
વર્તમાન સમયમાં , ભારતના નાણાકીય તંત્રમાં ગ્રાહકોને ઘણી બધી મુશ્કેલીઓ પડી રહી છે - બેંક સ્ટેટમેન્ટમાં ભૌતિક સહી અને સ્કૅન કરેલી નકલોનું શેરિંગ , નોટરાઇઝ કરવા અથવા સ્ટેમ્પ કરેલા દસ્તાવેજો ચલાવવા અથવા તમારા નાણાકીય ઇતિહાસને તૃતીય પક્ષને આપવા માટે તમારા વ્યક્તિગત વપરાશકર્તાનામ અને પાસવર્ડ શેર કરવા જેવી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે .
કેટલાક AA વિનામૂલ્યે સેવા ઉપલબ્ધ કરાવી શકે છે કારણ કે તેઓ નાણાકીય સંસ્થાઓ પાસેથી સેવા માટેની ફી લેતા હોય છે .
હાલમાં આ એક બોજરૂપ અને જાતે કરવામાં આવતી પ્રક્રિયા છે , જે લોન મેળવવા માટે લાગતા કુલ સમય અને ધીરાણના ઍક્સેસ પર અસર કરે છે .
7) જો કોઈ ગ્રાહકે મારો ડેટા એકવાર કોઈપણ સંસ્થા સાથે શેર કર્યો હોય , તો તેઓ કેટલા સમય સુધી તેનો ઉપયોગ કરી શકે ?.
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર તંત્ર ધિરાણ અને અસ્કયામતના સંચાલનનું કાર્ય ઘણું ઝડપી અને ઓછું ખર્ચાળ બનાવી શકે છે ..
ભારતમાં મુક્ત બેન્કિંગ લાવવા માટે અને લાખો ગ્રાહકોને ડિજિટલ રીતે ઍક્સેસ આપવા અને તેમના નાણાકીય ડેટાને સમગ્ર સંસ્થાઓમાં સુરક્ષિત અને કાર્યક્ષમ રીતે શેર કરવા માટે સશક્ત બનાવવાની દિશામાં લેવાયેલું આ પ્રથમ પગલું છે ..
તેવી જ રીતે હાલમાં , નાણાંનું સંચાલન કરવામાં ઘણી મુશ્કેલી પડે છે કારણ કે ડેટા ઘણા જુદા સ્થળોએ સંગ્રહિત કરેલો હોય છે અને વિશ્લેષણ માટે સરળતાથી એકસાથે લાવી શકાતો નથી ..
આ ઉપરાંત , ગ્રાહક GST અથવા GeM જેવી સરકારી પ્રણાલીથી સીધી જ વિશ્વસનીય માહિતી ભવિષ્યના ઇનવોઇસ અથવા રોકડ પ્રવાહ પર શેર કરીને કોઇપણ ભૌતિક જામીન વગર લોન મેળવી શકે છે ..
વધુ ત્રણને RBI (PhonePe, Yodlee, અને Perfios) તરફથી સૈદ્ધાંતિક મંજૂરી પ્રાપ્ત થઇ ગઇ છે અને ટૂંક સમયમાં તેઓ એપ્સ લોન્ચ કરી શકે છે ..
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર્સની ઘણી સંખ્યા રહેશે જેમાંથી કોઇપણ વ્યક્તિ તેમની ઇચ્છા મુજબ પસંદ કરી શકે છે ..
તબક્કાવાર AA માળખુ તમામ નાણાકીય ડેટાને શેરિંગ માટે ઉપબલ્ધ કરાવશે જેમાં ટેક્સ ડેટા , પેન્શન ડેટા , સિક્યુરિટી ડેટા ( મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ અને બ્રોકરેજ ) અને ઇન્શ્યોરન્સ ડેટા સહિતની માહિતી ગ્રાહકો માટે ઉપલબ્ધ રહેશે .
એક છેડાથી બીજા છેડા સુધીનું એન્ક્રિપ્શન અને ' ડિજિટલ હસ્તાક્ષર ' જેવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવાથી સમગ્ર પ્રક્રિયા કાગળના દસ્તાવેજો શેર કરવાની સરખામણીએ ખૂબ જ વધારે સુરક્ષિત થઇ જાય છે ..
ગયા અઠવાડિયે ભારતમાં નાણાકીય ડેટા શેરિંગ તંત્ર એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર (AA) નેટવર્કનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો જે લાખો ગ્રાહકોને તેમના નાણાકીય રેકોર્ડ્સ માટે બહેતર ઍક્સેસ અને નિયંત્રણ આપીને અને ધીરાણ તેમજ ફીનટેક કંપનીઓ માટે સંભાવિત ગ્રાહકોની સંખ્યામાં વિસ્તરણ કરીને રોકાણ અને ક્રેડિટમાં ક્રાંતિ લાવી શકશે .
એવી જ રીતે , ક્રેડિટ બ્યૂરો ડેટા ફક્ત લોનના ઇતિહાસ અને / અથવા ક્રેડિટ સ્કોર બતાવે છે .
ના , ગ્રાહક નેટવર્ક પરની કોઈપણ બેંકમાંથી ડેટા ઍક્સેસ કરવા કોઈપણ AA સાથે નોંધણી કરાવી શકે છે ..
2) નવું એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર નેટવર્ક કેવી રીતે સરેરાશ કોઇ વ્યક્તિના નાણાકીય જીવનમાં સુધારો લાવશે ?.
ગ્રાહકોને પ્રાપ્ત થતી સેવાઓમાંથી બે મુખ્ય સેવાઓમાં સુધારો આવશે - આ બંને સેવાઓ લોન અને મની મેનેજમેન્ટના ઍક્સેસની છે .
AA અન્ય ટેકનોલોજી કંપનીઓની જેમ નથી જે તમારા ડેટાને એકત્રિત કરે છે અને તમારી વિગતવાર પ્રોફાઇલ્સ બનાવે છે ..
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટરની મદદથી , કોઇપણ કંપની ઝડપથી અને ઓછા ખર્ચમાં ચેડા - મુક્ત સુરક્ષિત ડેટાને ઍક્સેસ કરી શકે છે , અને ગ્રાહક લોન મેળવી શકે તે માટે લોનના મૂલ્યાંકનની પ્રક્રિયાને ઝડપથી આગળ વધારી શકે છે .
6) શું ગ્રાહક નક્કી કરી શકે છે કે તેમણે પોતાની ઇચ્છા મુજબ કયો ડેટા શેર ના કરવો ?.
જો ગ્રાહકે સમય જતા ( જેમ કે , લોન સમયગાળા દરમિયાન ) રિકરિંગ રીતે ડેટા શેર કરવાનું સ્વીકાર્યું હોય , તો તેને પછીથી તેમજ ગ્રાહક દ્વારા કોઈપણ સમયે રદ કરી શકાય છે ..
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર્સ કોઇપણ પ્રકારના ડેટા જોઈ શકતા નથી ; તેઓ માત્ર કોઇપણ વ્યક્તિની દિશા અને સંમતિના આધારે તેને એક નાણાકીય સંસ્થામાંથી બીજી સંસ્થામાં લઈ જઇ શકે છે .
પ્રાપ્તકર્તા સંસ્થાને જે ડેટાનો ઍક્સેસ પ્રાપ્ત થશે તેને ઉપયોગમાં લઇ શકવા માટેનો ચોક્કસ સમયગાળો કેટલો રહેશે તે અંગે ગ્રાહકને ડેટા શેરિંગ માટે સંમતિ આપતી વખતે જાણ કરવામાં આવશે ..
8) ગ્રાહક કેવી રીતે AA સાથે નોંધણી કરાવી શકે છે ?.
નામના આધારે ઉપલબ્ધ કોઇપણ ડેટાને , તેઓ ' એકત્રિત ' કરી શકતા નથી .
તમે AA ની એપ્લિકેશન અથવા વેબસાઇટ દ્વારા તેની સાથે નોંધણી કરાવી શકો છો .
આધાર eKYC અને CKYC ફક્ત KYC ના હેતુઓ ( જેમ કે , નામ , સરનામું , લિંગ , વગેરે ) માટે ચાર ' ઓળખ ' ના ડેટા ફિલ્ડને શેર કરવાની અનુમતિ આપે છે .
બેન્કિંગ ક્ષેત્રમાં એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર તંત્ર ભારતની આઠ સૌથી મોટી બેંકો સાથે શરૂ કરવામાં આવ્યું છે .
આઠ બેન્કો પહેલાંથી જ - ચાર પહેલાંથી જ સંમતિના આધારે ડેટા શેર કરી રહી છે ( એક્સિસ , ICICI, HDFC, અને ઇન્ડસઇન્ડ બેન્કો ) અને ચાર ટૂંક સમયમાં ( સ્ટેટ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા , કોટક મહિન્દ્રા બેન્ક , IDFC ફર્સ્ટ બેન્ક અને ફેડરલ બેંક ) આમ કરી રહી છે ..
વર્તમાન સમયમાં , બેંકિંગ ટ્રાન્ઝેક્શન ડેટા નેટવર્ક પર લાઇવ થયેલી હોય તેવી બેંકો પર શેર કરવા માટે ઉપલબ્ધ છે ( ઉદાહરણ તરીકે , ચાલુ ખાથા અથવા બચત ખાતામાંથી બેંક સ્ટેટમેન્ટ ).
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર (AA) એક પ્રકારની RBI નિયમનકારી સંસ્થા (NBFC-AA લાઇસન્સ સાથે ) છે જે કોઇપણ વ્યક્તિને સુરક્ષિત રીતે અને ડિજિટલ માધ્યમથી ઍક્સેસ આપે છે અને એક નાણાકીય સંસ્થામાં તેઓ જ્યાં એકાઉન્ટ ધરાવતા હોય ત્યાંથી અન્ય કોઇપણ AA નેટવર્કમાં નિયંત્રિત નાણાકીય સંસ્થા સાથે માહિતી શેર કરવામાં મદદ કરે છે .
11) જો ગ્રાહકની બેંક ડેટા શેરિંગના AA નેટવર્કમાં જોડાય તો તેમને કઈ નવી સેવાઓ મેળવી શકે છે ?.
તે નાણાકીય ક્ષેત્રથી પણ વધુ વિસ્તરણ પામશે જેથી હેલ્થકેર અને ટેલિકોમ ડેટા પણ AA ના માધ્યમથી કોઇપણ વ્યક્તિ માટે ઍક્સેસ થવા પાત્ર બનશે ..
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર ( ખાતા એકત્રકાર ) કોઇપણ વ્યક્તિને તેમના વ્યક્તિગત નાણાકીય ડેટા પર નિયંત્રણ પ્રદાન કરીને તેમને સશક્ત બનાવે છે જે અન્યથા તેમના નિયંત્રણમાં હોતા નથી ..
વર્તમાન સમયમાં , ડાઉનલોડ કરવા માટે ચાર એપ્લિકેશન્સ ઉપલબ્ધ છે (Finvu, OneMoney, CAMS Finserv, અને NADL) જેઓ AA સાથે પરિચાલન લાઇસન્સ ધરાવે છે .
AA એક હેન્ડલ આપશે ( વપરાશકર્તા નામની જેમ ), જેનો ઉપયોગ સંમતિ પ્રક્રિયા દરમિયાન થઈ શકે છે ..
10) શું આ સુવિધાનો ઉપયોગ કરવા માટે ગ્રાહકે AA ને કોઇપણ પ્રકારની ચુકવણી કરવાની જરૂર છે ?.
3) કેવી રીતે એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર આધાર eKYC ડેટા શેરિંગ , ક્રેડિટ બ્યૂરો ડેટા શેરિંગ અને CKYC જેવા પ્લેટફોર્મ કરતાં અલગ છે ?.
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર નેટવર્ક બચત / ડિપોઝિટ / ચાલુ ખાતામાંથી ટ્રાન્ઝેક્શન ડેટા અથવા બેંકનું સ્ટેટમેન્ટ શેર કરવાની અનુમતિ પ્રદાન કરે છે ..
જો ગ્રાહક જે પણ બેંકનો ઉપયોગ કરી રહ્યા હોય તે બેંક નેટવર્કમાં જોડાયેલી હોય , તો તે વ્યક્તિ AA પર નોંધણી કરવાનું પસંદ કરી શકે છે , જેમાં તેઓ કયા ખાતાઓને લિંક કરવા માગે છે તે પણ પસંદ કરી શકે છે અને કોઇ એક એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર્સમાંથી મારફતે ' સંમતિ ' આપવાના તબક્કે તેમના ખાતામાંથી કોઈ ચોક્કસ હેતુ માટે તેમના ડેટાને નવા ધીરાણકર્તા અથવા નાણાકીય સંસ્થા સાથે શેર કરી શકે છે .
એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર નેટવર્ક આ તમામ બાબતો સરળ , મોબાઇલ આધારિત , સહેલી અને સલામત ડિજિટલ ડેટા ઍક્સેસ અને શેરિંગ પ્રક્રિયાથી થઇ શકશે .
આ નવા પ્રકારની સેવાઓ માટે તકો ઉભી કરશે - જેમકે - નવા પ્રકારની લોન ..
કોઇપણ વ્યક્તિની બેંકને માત્ર એકાઉન્ટ એગ્રીગેટર નેટવર્કમાં જોડાવાની જરૂર રહે છે .
તે જ્યાં લાગુ પડશે ત્યાં ઝડપી પ્રક્રિયા થશે અને આઈબીસી પ્રક્રિયાઓ દ્વારા એક જ સ્થળે નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયા થશે .
આ દ્રષ્ટિકોણથી બેંકના કર્મચારીઓ વેપાર વધારવા અને ઋણ વૃદ્ધિ પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરી શકશે .
આ નાણાકીય રીતે તંગ અસ્કયામતો અને સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સના ધારકો તરીકે બેંકોને લાભ પ્રાપ્ત થશે .
સરકારની રેકગ્નાઇઝેશન ( માન્યતા ), રિઝોલ્યુશન ( પ્રસ્તાવ ), રિકેપિટલાઇઝેશન ( પુન : પૂંજીકરણ ) અને રિફોર્મ ( સુધારા ) એમ ચાર R વ્યૂહરચનાથી જાહેર ક્ષેત્રોની બેંકોની કામગીરીમાં પરિવર્તન આવ્યું હતું .
SR ની ફેસ વેલ્યૂ અને રિઝોલ્યુશન / લિક્વિડેશન પર વાસ્તવિક અનુભૂતિ વચ્ચેની ખામીને પહોંચી વળવા માટે NARCL દ્વારા ભારત સરકારની આ ગેરંટી માટે વિનંતી કરી શકાય છે .
નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) દ્વારા જારી કરાયેલી આ બેક રશીદ (SR) ને ભારત સરકારની સાર્વભૌમ ગેરંટી દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવશે .
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના અધ્યક્ષ સ્થાને મળેલી કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે લંબાયેલી લોન અસ્કમાયતો માટે નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) દ્વારા જારી કરાયેલી બેક સુરક્ષા રશીદો (SR) ને રૂ .
બસ ત્યારથી નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ (NARCL) અને ઇન્ડિયા ડેટ રિઝોલ્યુશન કંપની લિમિટેડ (RDRCL) ની બેંકો દ્વારા સ્થાપના કરવામાં આવી છે .
સરકારના લક્ષ્યને અનુરૂપ વર્ષ 2021-22 માટેના કેન્દ્રીય બજેટમાં અત્યારની નાણાકીય રીતે તંગી અનુભવતી અસ્કયામતોને સંગઠીત અને એકત્રિત કરવાનો અને ત્યાર બાદ તેના સંચાલન તેમજ મૂલ્ય પ્રાપ્તિ માટે ખરીદકર્તાઓ માટે નિકાલ કરવા માટે એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપની એએમસીની સાથે મળીને એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની ( એઆરસી ) ની સ્થાપના કરવાની જાહેરાત કરી હતી ..
2021-22 ના નાણાકીય વર્ષના બજેટમાં થયેલી જાહેરાતને પગલે આ નિર્ણય લેવાયો છે ..
NARCL આ માટે વાર્ષિક ગેરંટી ફી ભરવા માટે જવાબદાર રહેશે ..
જેનો હેતૂ 15 ટકા રોકડ અને 85 ટકા સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સ ( એસઆર ) દ્વારા મેળવવાનો છે ..
એનએઆરસીએલ - આઈડીએમસીએલ માળખું હાલમાં વિવિધ ધિરાણકર્તાઓમાં વિભાજિત દેવાને એકત્રિત કરવામાં મદદ કરશે .
એનએઆરસીએલે રિઝર્વ બેંકના અત્યારના નિયંત્રણોને અનુરૂપ તબક્કાવાર લગભગ બે લાખ કરોડ રૂપિયાની નાણાકીય તંગી અનુભવતી અસ્કયામતોને હાંસલ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે .
જૂના એનપીએને ધ્યાનમાં રાખીને બેંકો સામાન્ય રીતે તેમના નફાના એક ભાગને બેડ લોન વિરુદ્ધની એક જોગવાઈ તરીકે એક તરફ રાખે છે , જેનાથી ઝડપી ઉકેલ માટે વધારાના પગલાં લેવા માટેની તક મળે છે .
સિક્યોરિટી રિસિપ્ટ્સ ( સુરક્ષા રશીદો ) વેપાર યોગ્ય હોવાને કારણે ભારત સરકારની ગેરંટી એસઆરની તરલતાને પણ વધારશે ..
આ નાણાકીય તંગી અનુભવતી અસ્કયામતો અને SRs ની ધારકો તરીકે બેંકોને લાભ થશે .
IDRCL એક સર્વિસ કંપની / કાર્યકારી કંપની છે , જે અસ્કયામતોનું વ્યવસ્થાપન કરશે તથા બજારના વ્યવસાયિકો અને કામગીરીને નફાકારક બનાવવા માટે નિષ્ણાતોને જોડશે .
એમાં વિવિધ અસ્કયામતો સંકળાયેલી હોવાથી એવી અપેક્ષા રાખવી ઉચિત છે કે , તેમાંથી ઘણી અસ્કયામતોમાંથી પ્રાપ્તિ એની ખરીદી કે એક્વિઝિશન કરવાના ખર્ચથી વધારે હશે ..
સરકારી બેંકો (PSBs) અને સરકારી ધિરાણ સંસ્થાઓ (FIs) એમાં મહત્તમ 49 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે અને બાકીનો હિસ્સો ખાનગી ક્ષેત્રના ધિરાણકારો ધરાવશે ..
આ માળખું નાણાકીય ખેંચ અનુભવતી અસ્કયામતોનું સમાધાન કરવા ઝડપી કામગીરી કરવા પ્રોત્સાહન આપશે , જેથી વધારે સારું મૂલ્ય મળવામાં મદદ મળશે .
NARCL ની રચના કંપની ધારા અંતર્ગત થઈ છે અને એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની (ARC - અસ્કયામત પુનર્નિર્માણ કંપની ) તરીકે લાઇસન્સ માટે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયામાં અરજી કરી છે .
NARCL લીડ કે મુખ્ય બેંકને ઓફર કરીને અસ્કયામતો એક્વાયર કરશે અથવા ખરીદશે .
નાણાકીય તંગી અનુભવતી અસ્કયામતો માટે NARCL ની વ્યૂહરચના શું હશે ?.
NARCL નો આશય ₹ 500 કરોડથી વધારેની ચુક ધરાવતી આશરે ₹ 2 લાખ કરોડની લોનનું સમાધાન કરવાનો છે .
NARCL ના મૂડીનું માળખું શું હશે અને એમાં સરકાર કેટલું પ્રદાન કરશે ?.
એકવાર NARCL ની ઓફરનો સ્વીકાર થયા પછી IDRCL એના મેનેજમેન્ટ અને મૂલ્ય સંવર્ધનની કામગીરીમાં જોડાશે ..
જોકે અગાઉથી ચાલી આવતી NPAs ( બિનકાર્યક્ષમ અસ્કયામતો ) ની વ્યાપકતાને ધ્યાનમાં રાખીને વધારાના વિકલ્પો / વૈકલ્પિક માધ્યમોની જરૂર છે અને યુનિયન બજેટમાં જાહેર થયેલું NARCL-IRDCL માળખું આ પહેલ છે ..
NPAs ના બેકલોગને ઓછો કરવાની કામગીરી કરતી આ પ્રકારની સમાધાન વ્યવસ્થા માટે સામાન્ય રીતે સરકાર પાસેથી ટેકાની જરૂર હોય છે .
ભારત સરકારની ગેરન્ટી SRs ની નાણાકીય પ્રવાહિતતા પણ વધારશે , કારણ કે SRs નું ટ્રેડિંગ થઈ શકે છે ..
વળી ગેરન્ટી SR ની ફેસ વેલ્યુ અને વાસ્તવિક પ્રાપ્તિ વચ્ચેની ઘટને પૂરી કરશે .
NARCL નું મૂડીકરણ બેંકો અને નોન - બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ કંપનીઓ (NBFCs) પાસેથી ઇક્વિટી દ્વારા કરવામાં આવશે .
ઇન્ડિયા ડેટ રિઝોલ્યુશન કંપની લિમિટેડ (IDRCL – ભારતીય ઋણ સમાધાન કંપની લિમિટેડ ) શું છે ? એની સ્થાપના કોને કરી છે ?.
90,000 કરોડની સંપૂર્ણ જોગવાઈ ધરાવતી અસ્કયામતો NARCL ને હસ્તાંતરિત થશે , ત્યારે ઓછી જોગવાઈ ધરાવતી બાકીની અસ્કયામતો બીજા તબક્કામાં હસ્તાંતરિત કરવામાં આવશે ..
વળી આ માળખું બેંકના મૂલ્યાંકનમાં વધારો કરશે અને બજારમાંથી મૂડી ઊભી કરવાની તેમની ક્ષમતા પણ વધારશે ..
હાલ કાર્યરત ARCs નાણાકીય તંગી અનુભવતી , ખાસ કરીને ઓછા મૂલ્યની વિવિધ લોન માટે સમાધાન કરવામાં મદદરૂપ થાય છે .
નાદારી અને દેવાળિયાપણાની આચારસંહિતા (IBC), સીક્યોરિટાઇઝેશન એન્ડ રિકન્સ્ટ્રક્શન ઓફ ફાઇનાન્શિયલ એસેટ્સ એન્ડ એન્ફોર્સમેન્ટ ઓફ સીક્યોરિટીઝ ઇન્ટરેસ્ટ (SARFAESI ધારો ) અને ડેટ વસૂલાત પંચોને મજબૂત કરવા , તેમજ ઊંચું મૂલ્ય ધરાવતા NPA ખાતાઓ માટે બેંકોમાં પ્રતિબદ્ધ સ્ટ્રેસ્સ્ડ એસેટ મેનેજમેન્ટ વર્ટિકલ્સ (SAMVs) સ્થાપિત કરીને બિનકાર્યક્ષમત અસ્કયામતોની વસૂલાત કરવા પર સારું એવું ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવામાં આવ્યું છે .
ભારત સરકારની ગેરન્ટી પાંચ વર્ષ માટે માન્ય હશે અને ગેરન્ટી લાગુ કરવા માટેની પૂર્વશરત સમાધાન કે નાણાકીય પ્રવાહિતતા પૂરી પાડશે .
એના પગલે બેંકોમાં અધિકારીઓ આ પ્રકારની કામગીરીમાંથી મુક્ત થઈને વ્યવસાય વધારવા અને ધિરાણની વૃદ્ધિને વેગ આપવાની કામગીરી પર વધારે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકશે .
NARCL ની સ્થાપના બેંકો કરી છે , જેનો ઉદ્દેશ તેમના હવે પછીના ઠરાવ માટે નાણાકીય રીતે તંગી અનુભવતી અસ્કયામતોને સંગઠિત અને એકત્ર કરવાનો છે .
સરકારી ગેરન્ટી અંતર્ભૂત અસ્કયામતોમાંથી પ્રાપ્ત થયેલી રકમ અને એ અસ્કયામત માટે ઇશ્યૂ થયેલી SRs ની ફેસ વેલ્યુ વચ્ચેની ઘટને ભરવા માટે લાગુ કરવામાં આવશે , જે સંપૂર્ણ ₹ 30,600 ની ટોચમર્યાદાને આધિન છે , જે 5 વર્ષ માન્ય છે .
ઉપરાંત સમાધાનમાં વિલંબ બદલ પેનલ્ટી સ્વરૂપે NARCL ને ગેરન્ટી ફી અદા કરવી પડશે , જે સમયની સાથે વધતી જશે ..
30,600 કરોડ સુધીની ગેરન્ટી સીક્યોરિટી રિસીપ્ટ્સ (SRs) ને ટેકો આપશે , જેને NARCL દ્વારા ઇશ્યૂ કરવામાં આવી છે .
નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ ( NARCL – રાષ્ટ્રીય અસ્કયામત પુનર્નિર્માણ કંપની લિમિટેડ ) શું છે ? એની સ્થાપના કોને કરી છે ?.
આ પ્રયાસો છતાં બેંકોની બેલેન્સ શીટ પર NPAs ની રકમ ઘણી મોટી છે , જે માટે મુખ્યત્વે એસેટ ક્વોલિટી રિવ્યૂ ( અસ્કયામતની ગુણવત્તાની સમીક્ષા ) માં જણાવ્યા મુજબ , ચુકવણી ન થયેલી લોનની સંખ્યા મોટી હોવાની સાથે વિવિધ ધિરાણકારોમાં વહેંચાયેલી છે .
આ વિશ્વસનિયતા ઊભી કરશે અને આકસ્મિક સ્થિતિસંજોગો માટે બફર ફંડ પ્રદાન કરશે .
અગાઉથી ચાલી આવતી NPAs સામે બેંકો દ્વારા થયેલી જોગવાઈનું ઊંચું સ્તર ઝડપી સમાધાન માટે વિશિષ્ટ તક રજૂ કરે છે ..
જ્યારે હાલ 28 ARCs અસ્તિત્વમાં છે , ત્યારે શા માટે NARCL-IDRCL પ્રકારના માળખાની જરૂર છે ?.
થાની બિન અહમદ અલ ઝૈઉદી અને યુએઈનું ઉચ્ચ સ્તરીય પ્રતિનિધિમંડળ વર્તમાન વેપાર અને રોકાણ સંબંધોને વિસ્તૃત કરવા સહિત દ્વિપક્ષીય આર્થિક સંબંધો સુધારવાના હેતુથી વાતચીત કરવા નવી દિલ્હીમાં છે.
કોવિડ- 19 રોગચાળા દરમિયાન પણ ઉચ્ચ સ્તરીય દ્વિપક્ષીય મુલાકાતોનું નિયમિત વિનિમય બંને દેશો વચ્ચે ગાઢ મિત્રતાને દર્શાવે છે..
બંને પક્ષોએ ભારત-યુએઈ વચ્ચે મજબૂત આર્થિક અને વ્યાપારી જોડાણ અને વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી પર ચર્ચા કરી જે બહુપક્ષીય દ્વિપક્ષીય સંબંધોને આગળ ધપાવી રહી છે..
વળી , મૂલ્યાંકનકાર તેની આયાત દ્વારા રફ હીરાની મુખ્ય ખરીદી પણ કરી રહ્યો હતો અને હોંગકોંગમાં નોંધાયેલી તેની કંપની દ્વારા સમાપ્ત મોટા હીરાની નિકાસ વેચાણ કરી રહ્યો હતો , જે અસરકારક રીતે માત્ર ભારતમાંથી નિયંત્રિત અને સંચાલિત છે.
વધુમાં , ટાઇલ્સના વ્યવસાયને લગતા શેરના વેચાણ વ્યવહારોની તપાસ કરવામાં આવી હતી , જેના કારણે બિનહિસાબી આવક રૂ .
શોધ દરમિયાન , સ્થાવર મિલકતના સોદાઓના સંપૂર્ણ નાણાકીય વ્યવહારો મળી આવ્યા જેના કારણે 80 કરોડ રૂપિયાની બિનહિસાબી આવક શોધી કાધવામાં આવી.
જૂથ હીરાના વ્યવસાય ઉપરાંત , ટાઇલ્સ બનાવવાના વ્યવસાયમાં પણ રોકાયેલું હતું.
આવકવેરા વિભાગે 22.09.2021 ના રોજ કરચોરી અંગેની ગુપ્ત માહિતીના આધારે ગુજરાતમાંથી અગ્રણી હીરા ઉત્પાદક અને નિકાસકારના પરિસરમાં સર્ચ અને જપ્તીની કામગીરી હાથ ધરી હતી.
ડેટાનું પ્રાથમિક વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે મૂલ્યાંકનકર્તાએ આ સમયગાળામાં લગભગ 518 કરોડ રૂપિયાના નાના પોલીશ્ડ હીરાની બિનહિસાબી ખરીદી અને વેચાણ કર્યું છે.
95 કરોડથી વધુના હીરાના ભંગાર વેચ્યા છે , જે તેની આવક માટે બિનહિસાબી રહે છે અને તેનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
વધુમાં , ડેટા દર્શાવે છે કે મૂલ્યાંકનકર્તાએ તેની ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓમાંથી પેદા થયેલી રોકડમાં રૂ .
શોધની મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓમાં કાગળ અને ડિજિટલ સ્વરૂપે મોટી માત્રામાં બિનહિસાબી ડેટા જપ્ત કરવાનો સમાવેશ થાય છે , જે સુરત , નવસારી , મુંબઈના ગુપ્ત સ્થળોએ તેના વિશ્વસનીય કર્મચારીઓના રક્ષણ હેઠળ રાખવામાં આવ્યો હતો.
ઓપરેશનમાં ગુજરાતમાં સુરત , નવસારી , મોરબી , વાંકાનેર અને મહારાષ્ટ્રમાં મુંબઈ સ્થિત 23 પરિસરને આવરી લેવામાં આવ્યા છે..
ડેટામાં છેલ્લા પાંચ વર્ષથી બિનહિસાબી ખરીદી , બિનહિસાબી વેચાણ , જે ખરીદી સામે રોકડ પ્રાપ્ત થાય છે તે માટે એડજસ્ટમેન્ટ એન્ટ્રી લેવી , આંગડિયા પેઢીઓ દ્વારા આવી રોકડ અને શેરોની હિલચાલ , આંગડિયાઓ સાથે બિનહિસાબી રોકડ હોલ્ડિંગ , અસ્કયામતો અને શેરની ખરીદી માટે આવી બિનહિસાબી આવકનું રોકાણ અને પુરાવા સ્ટોક , વગેરેનો થાય છે ..
સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન , 1.95 કરોડની બિનહિસાબી રોકડ અને દાગીના જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે , અને અત્યાર સુધીમાં 10.98 કરોડ રૂપિયાના 8900 કેરેટનો બિનહિસાબી હીરાનો જથ્થો મળી આવ્યો છે.
આ વર્ષોમાં , મૂલ્યાંકનકર્તાએ તેના પુસ્તકોમાં આશરે 2,742 કરોડ રૂપિયાના નાના હીરા વેચ્યા છે , જેની સામે , ખરીદીનો નોંધપાત્ર હિસ્સો રોકડમાં કરવામાં આવ્યો હતો , પરંતુ ખરીદીના બિલ એડજસ્ટમેન્ટ એન્ટ્રીઓ પ્રદાતાઓ પાસેથી લેવામાં આવી હતી..
જૂથ સાથે સંકળાયેલી મોટી સંખ્યામાં લોકર્સની ઓળખ કરવામાં આવી છે , જેમને દેખરેખ હેઠળ મૂકવામાં આવ્યા છે અને યોગ્ય સમયે સંચાલિત કરવામાં આવશે..
ડેટા જણાવે છે કે મૂલ્યાંકનકર્તાએ છેલ્લા બે વર્ષમાં આ એકમ દ્વારા 189 કરોડ રૂપિયાની ખરીદી અને 1040 કરોડ રૂપિયાનું વેચાણ કર્યું છે..
” નાણામંત્રીએ બેન્કરોને વિનંતી કરી હતી કે , ફીનટેક કંપનીઓ સમજે છે કે , UPI તેમની કરોડરજ્જૂ સમાન છે અને તમારે તેને તેની અપનાવવું પડશે , UPI ને તમારે મજબૂત બનાવવાનું છે..
અલગ અલગ બેન્કોની સિસ્ટમ એકબીજાના આધાર બનીને કામ કરે તેવું તમે સુનિશ્ચિત કર્યું છે , તેમ મહામારીના સમયમાં પણ ગ્રાહકોને સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે તમારી જાતને ઉપબલ્ધ રાખી છે , અને સાથે સાથે કોઇપણ પ્રકારની ખામી વગર બેન્કોના વિલીનીકરણની કામગીરી ઘર્ષણ વગર પાર પડે તેવું પણ સુનિશ્ચિત કર્યું છે.
નાણાં મંત્રીએ સમગ્ર ભારતમાં વૈજ્ઞાનિક ડિજિટલ મેપિંગ દ્વારા નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિ સુધારવા IBAને જણાવ્યું નાણાં મંત્રીએ સમગ્ર ભારતમાં વૈજ્ઞાનિક ડિજિટલ મેપિંગ દ્વારા નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિ સુધારવા IBA ને જણાવ્યું.
આથી , વિવિધ ક્ષેત્રો અને અનેક વ્યવસાયો જે ઝડપથી ભારતમાં પુનઃસ્થાપિત કરી રહ્યાં છે તેમની વિશિષ્ટ વ્યાવસાયિક જરૂરિયાતો સમજવા માટે તજજ્ઞ બનવાની જરૂર છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "ભારતીય બેન્કિંગનું લાંબાગાળાનું ભવિષ્ય મોટાભાગે ડિજિટલ પ્રક્રિયાઓથી સંચાલિત થવા જઇ રહ્યું છે." કેન્દ્રીય મંત્રીએ ભારતીય બેન્કિંગ ઉદ્યોગના ટકાઉ ભવિષ્યના સર્જનમાં અનંત અને આંતરસંકલિત ડિજિટલ વ્યવસ્થાના મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ ચુકવણીની દુનિયામાં આજે , ભારતીય UPI એ વાસ્તવમાં ખૂબ મોટી છાપ ઉભી કરી છે.
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું , કે તમામ બેન્કોએ EASE 3.0 અને 4.0 સુધારાનો અમલ કરવા માટે અને બેન્કોને આધુનિક બનાવવા માટે વિશેષ પ્રયાસો કરવા પડશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આપણે ભારતના અર્થતંત્રના ખૂબ જ નિર્ણાયક તબક્કે આવીને ઉભા છીએ, તમે તેની કરોડરજ્જુ સમાન છો, આ પ્રસંગે હું શુભેચ્છા વ્યક્ત કરું છુ કે IBAનો ઉદય થાય અને ભારતને શ્રેષ્ઠ નાણાકીય સેવાઓ પ્રદાન કરે." નાણાં મંત્રીએ યાદ કર્યું કે , પ્રધાનમંત્રીએ આપણી માનસિકતા અને જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન લાવવાની જરૂર હોવાનું કહ્યું હતું અને આશા વ્યક્ત કરી હતી કે IBA પ્રધાનમંત્રીના આ આહ્વાનને અનુસરશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , લાખ પંચાયતોમાં આશરે લગભગ ત્રીજા ભાગની પંચાયતો ઓપ્ટિકલ ફાઇબર કનેક્શન ધરાવે છે , IBA આ બાબત વિચારણામાં લેવી જોઇએ અને ક્વાયત હાથ ધરીને નક્કી કરવું જોઇએ કે કયા સ્થળે બેન્કોની ભૌતિક હાજરીની જરૂર છે અને કયા સ્થળે ગ્રાહકોને ભૌતિક શાખા વગર સેવા પૂરી પાડી શકાય તેમ છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આ દેશનુ પૂર્વીય ક્ષેત્ર CASA (ચાલુ ખાતુ બચત ખાતુ)થી વધારે અનુકૂળતા ધરાવે છે, પરંતુ ત્યાં ધીરાણ લેનારું કોઇ નથી, તમારે આ સમસ્યાને ઉકેલવાની છે અને પછી તમે આ વિસ્તારોમાં બિહાર જેવા રાજ્યોની જેમ કેવી શરૂઆત કરો છો તે જૂઓ." નાણાં મંત્રીએ દેશના પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં બેન્કિંગની પહોંચ વધારવાની ઊચ્ચ સંભાવના અંગે પણ પોતાનો અભિપ્રાય રજૂ કર્યો હતો.
“વિકાસની જરૂરિયાતોને નાણાં પૂરા પાડવા માટે ખાનગી ક્ષેત્રના DFIની જરૂર છે” “ વિકાસની જરૂરિયાતોને નાણાં પૂરા પાડવા માટે ખાનગી ક્ષેત્રના DFI ની જરૂર છે ”.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “NARCL અને IDRCL સાથે મળીને કામ કરવાથી NPAને રિસ્ટ્રક્ચર કરી શકશે અને વેચી શકશે.” શ્રીમતી સીતારમને નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ અને ઇન્ડિયા ડેબ્ટ રિઝોલ્યૂશન કંપની લિમિટેડની સ્થાપના કરવા માટે એકજૂથ થવા બદલ IBA નો આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો.
નાણાં મંત્રીએ નવા ડિજિટલ અને કનેક્ટેડ યુગની બદલાતી વાસ્તવિકતાઓને અનુરૂપ બેન્કોના કોર્પોરેટ કમ્યુનિકેશન્સ અંગે ફરીથી વિચાર કરવાનું અને તેમાં વૃદ્ધિ કરવાનું આહ્વાન કર્યું હતું.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને જણાવ્યું છે કે ભારતને SBI જેવી વધુ ચાર અથવા પાંચ બેન્કોની જરૂર છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , ભારતીય બેન્કિંગનું લાંબાગાળાનું ભવિષ્ય મોટાભાગે ડિજિટલ પ્રક્રિયાઓથી સંચાલિત થવા જઇ રહ્યું છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે આપણે અર્થતંત્ર અને ઉદ્યોગોની તાજેતરની બદલાતી વાસ્તવિકતાઓને નજર સમક્ષ રાખીને બદલાતી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે બેન્કોને વધારે સશક્ત બનાવવાની જરૂર છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , બેન્કોનું મૂલ્યાંકન એકદમ તીક્ષ્ણ હોવું જોઇએ , તમને યોગ્ય ખર્ચે યોગ્ય પ્રકારની રકમ ઉભી કરવા માટે સમર્થ બનાવે તેવું હોવું જોઇએ..
IBAના સેક્રેટરી અને મેનેજિંગ સમિતિ સભ્યો; મેનેજિંગ ડાયરેક્ટરો, CEO અને સંગઠનની સભ્ય બેન્કોના એક્ઝિક્યુટીવ ડાયરેક્ટરો પણ આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
રૂપે (RuPay) કાર્ડ હાલમાં વિદેશી કાર્ડની જેમ આકર્ષક હોવાની સાથે સાથે દુનિયાના સંખ્યાબંધ ભાગોમાં તેને સ્વીકારવામાં પણ આવે છે, જે ભારતના ભવિષ્યવાદી ડિજિટલ ચુકવણીના ઇરાદાઓનું પ્રતિક છે.” નાણામંત્રીએ બેન્કરોને વિનંતી કરી હતી કે, ફીનટેક કંપનીઓ સમજે છે કે, UPI તેમની કરોડરજ્જૂ સમાન છે અને તમારે તેને તેની અપનાવવું પડશે, UPIને તમારે મજબૂત બનાવવાનું છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આજે આપણે જેને અદ્યતન સમજીએ છીએ તે એકાદ વર્ષમાં અપ્રચલિત બની જશે, આમ આપણે આપણી જાતને સતત અદ્યતન કરવા માટે વિવિધ સ્રોતો પ્રાપ્ત કરતા રહેવાની જરૂર પડશે." નાણાં મંત્રીએ બેન્કિંગ ક્ષેત્રના અધિકારીઓને ઝડપથી બદલાતી ટેક્નોલોજી સાથે ઝડપથી અનુકૂળ બનવાની યાદ અપાવી હતી.
આ પડકારોને પહોંચી વળવા માટે , આપણે માત્ર વધારે નહીં પરંતુ વધારે મોટી બેન્કોની જરૂર છે.
જ્યાં સુધી બેન્કો વિવિધ વ્યવસાયો અને ક્ષેત્રોની ઊંડાણપૂર્વક સમજણ સાથે કૂશળ નહીં બને ત્યાં સુધી આ પડકારોનો સામનો કરી શકાશે નહીં.
ડિજિટલ સેવાઓના ફાયદાઓ અંગે નાણામંત્રીએ નિરીક્ષણ કર્યુ હતું કે, નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિમાં વ્યાપક પ્રમાણમાં અસમાનતાઓ રહેલી છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , આ દેશનુ પૂર્વીય ક્ષેત્ર CASA ( ચાલુ ખાતુ બચત ખાતુ)થી વધારે અનુકૂળતા ધરાવે છે , પરંતુ ત્યાં ધીરાણ લેનારું કોઇ નથી , તમારે આ સમસ્યાને ઉકેલવાની છે અને પછી તમે આ વિસ્તારોમાં બિહાર જેવા રાજ્યોની જેમ કેવી શરૂઆત કરો છો તે જૂઓ.
તેમણે કહ્યું હતું કે, બેન્કોનું મૂલ્યાંકન એકદમ તીક્ષ્ણ હોવું જોઇએ, તમને યોગ્ય ખર્ચે યોગ્ય પ્રકારની રકમ ઉભી કરવા માટે સમર્થ બનાવે તેવું હોવું જોઇએ.
" આજે મુંબઇમાં ભારતીય બેન્ક સંગઠન ( IBA) ની 74 મી વાર્ષિક સામાન્ય સભામાં પોતાના વ્યક્તવ્ય દરમિયાન કેન્દ્રીય મંત્રીએ બેન્કિંગ સમુદાય સમક્ષ પોતાના આ વિચારો રજૂ કર્યા હતા..
નાણાં મંત્રીએ બેન્કિંગ ક્ષેત્રના અધિકારીઓને ઝડપથી બદલાતી ટેક્નોલોજી સાથે ઝડપથી અનુકૂળ બનવાની યાદ અપાવી હતી.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "જો આપણે કોવિડ પછીની પરિસ્થિતિ પર નજર કરીએ તો, ભારતની બેન્કિંગ વ્યવસ્થાની રૂપરેખા ભારત માટે ખૂબ જ વિશિષ્ટ જોવા મળે છે, જ્યાં ડિજિટાઇઝેશનની અત્યંત સફળ સ્વીકૃતિ જોવા મળે છે.
“તમે સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે બેંકનું વિલીનીકરણ ઘર્ષણ વગર થયું છે” “ તમે સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે બેંકનું વિલીનીકરણ ઘર્ષણ વગર થયું છે ”.
મહામારી પછી ઝડપથી પરિવર્તનના યુગમાં , આપણે ગ્રાહકો સામે કેવો દૃષ્ટિકોણ અપનાવીએ છીએ તેમાં અનેક પડકારો ઊભા થવાના છે.
તેમણે જણાવ્યું હતુ કે , " સરકાર વિકાસ નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે આવી રહી છે , અને સાથે સાથે , અમે ખાનગી ક્ષેત્રમાં આવવા માટે DFI માટે પણ પૂરતી જોગવાઈઓ કરી છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, "જે રીતે અર્થતંત્ર એક સાથે જુદા-જુદા ક્ષેત્રે પરિવર્તન પામી રહ્યું છે, જે રીતે ઉદ્યોગો અનુકૂલન સાધી રહ્યાં છે, તે જોતા અનેક નવા પડકારો ઊભા થવાનું ચાલું રહેશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , આજે આપણે જેને અદ્યતન સમજીએ છીએ તે એકાદ વર્ષમાં અપ્રચલિત બની જશે , આમ આપણે આપણી જાતને સતત અદ્યતન કરવા માટે વિવિધ સ્રોતો પ્રાપ્ત કરતા રહેવાની જરૂર પડશે.
બેન્કો હવે બજારમાંથી તેમના નાણાં ઉભા કરી શકે છે જેથી બેન્કોનું પુનઃમુડીકરણ કરવાનું સરકાર પરનું ભારણ ઓછું થઇ જશે.
તેમણે જણાવ્યું હતુ કે, "સરકાર વિકાસ નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે આવી રહી છે, અને સાથે સાથે, અમે ખાનગી ક્ષેત્રમાં આવવા માટે DFI માટે પણ પૂરતી જોગવાઈઓ કરી છે.
શ્રીમતી સીતારમને પોતાના સંબોધનના આરંભમાં, કોવિડ-19 મહામારી દરમિયાન રાષ્ટ્રની સેવા આપતી વખતે પોતાનો જીવ ગુમાવનારા બેંકિંગ ઉદ્યોગના તમામ સભ્યોને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી.
શ્રીમતી સીતારમને નેશનલ એસેટ રિકન્સ્ટ્રક્શન કંપની લિમિટેડ અને ઇન્ડિયા ડેબ્ટ રિઝોલ્યૂશન કંપની લિમિટેડની સ્થાપના કરવા માટે એકજૂથ થવા બદલ IBAનો આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો.
મહામારી પછી ઝડપથી પરિવર્તનના યુગમાં, આપણે ગ્રાહકો સામે કેવો દૃષ્ટિકોણ અપનાવીએ છીએ તેમાં અનેક પડકારો ઊભા થવાના છે.
નાણાંકીય પેકેજોના લાભો લોકો સુધી પહોંચાડવા બદલ રાજ્યમંત્રી ભાગવત કરાડે બેન્કોની પ્રશંસા કરી.
નાણાં મંત્રીએ યાદ કર્યું કે, પ્રધાનમંત્રીએ આપણી માનસિકતા અને જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન લાવવાની જરૂર હોવાનું કહ્યું હતું અને આશા વ્યક્ત કરી હતી કે IBA પ્રધાનમંત્રીના આ આહ્વાનને અનુસરશે.
નાણાં મંત્રીએ બેન્કિંગ સમુદાયને વર્તમાન અને લાંબાગાળાના ભવિષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતીય બેન્કિંગ ક્ષેત્રની કલ્પના કરવા ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે , UPI ને વધારે મજબૂત બનાવવાની જરૂર છે.
નાણામંત્રીએ IBA ને તર્કસંગત અભિગમ અને ડિજિટલ ટેક્નોલોજીઓના ઇષ્ટતમ ઉપયોગ દ્વારા દરેક જિલ્લાઓમાં બેન્કિંગની ઉપલબ્ધિ સુધારવા વિનંતી કરી હતી..
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "જો આ માળખાનો વ્યવસ્થિત ઉપયોગ કરવામાં આવે તો આપણે વિશિષ્ટ ધીરાણ સહાયતાની જરૂર પડશે નહીં.
અમને આશા છે કે, જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રની DFI વચ્ચે સારી હરીફાઇ થશે, જેથી નાણાં સ્પર્ધાત્મક દરે ઉપલબ્ધ થઇ શકે.” નાણાં મંત્રીએ ખાનગી ક્ષેત્રમાં પણ વિકાસ નાણાકીય સંસ્થાઓના મહત્વ અને જરૂરિયાતને રેખાંકિત કરી હતી.
” નાણાં મંત્રીએ વધુમાં કહ્યું હતું કે , પ્રોફેશનલ બનવા માટે અત્યારે તદ્દન યોગ્ય સમય છે.
તેમણે JAM ટ્રિનિટીની ભૂમિકાને પણ રેખાંકિત કરી હતી, જે સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતા લાભો સીધા જ લોકોને પહોંચાડવા માટેની ડાયરેક્ટ બેનેફિટ ટ્રાન્સફરની વ્યવસ્થામાં મહત્વની ભૂમિકા નિભાવે છે.
એ તમામ ઉપસ્થિત લોકોને આવકાર્ય હતા જ્યારે IBAના ચીફ એક્ઝિક્યુટીવ શ્રી સુનિલ મહેતાએ સંગઠનની 75 વર્ષની સફર અંગે પ્રેઝન્ટેશન આપ્યું હતું.
અગાઉ , ઇન્ડિયન બેન્ક્સ એસોસિએશન ( IBA ) ના ચેરમેન શ્રી રાજકિરણ રાય જી.
એ તમામ ઉપસ્થિત લોકોને આવકાર્ય હતા જ્યારે IBA ના ચીફ એક્ઝિક્યુટીવ શ્રી સુનિલ મહેતાએ સંગઠનની 75 વર્ષની સફર અંગે પ્રેઝન્ટેશન આપ્યું હતું.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “NARCL અને IDRCL સાથે મળીને કામ કરવાથી NPA ને રિસ્ટ્રક્ચર કરી શકશે અને વેચી શકશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , જો આપણે કોવિડ પછીની પરિસ્થિતિ પર નજર કરીએ તો , ભારતની બેન્કિંગ વ્યવસ્થાની રૂપરેખા ભારત માટે ખૂબ જ વિશિષ્ટ જોવા મળે છે , જ્યાં ડિજિટાઇઝેશનની અત્યંત સફળ સ્વીકૃતિ જોવા મળે છે.
આ પડકારોને પહોંચી વળવા માટે, આપણે માત્ર વધારે નહીં પરંતુ વધારે મોટી બેન્કોની જરૂર છે." આજે મુંબઇમાં ભારતીય બેન્ક સંગઠન (IBA)ની 74મી વાર્ષિક સામાન્ય સભામાં પોતાના વ્યક્તવ્ય દરમિયાન કેન્દ્રીય મંત્રીએ બેન્કિંગ સમુદાય સમક્ષ પોતાના આ વિચારો રજૂ કર્યા હતા.
નાણામંત્રીએ IBAને તર્કસંગત અભિગમ અને ડિજિટલ ટેક્નોલોજીઓના ઇષ્ટતમ ઉપયોગ દ્વારા દરેક જિલ્લાઓમાં બેન્કિંગની ઉપલબ્ધિ સુધારવા વિનંતી કરી હતી.
IBAએ એક પહેલ હાથ ધરવી જોઇએ અને ખાસ કરીને સેવા નહીં અપાતા અને અપૂરતી સેવાઓ ધરાવતા ક્ષેત્રોમાં નાણાકીય સમાવેશ અને નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિ વધારવાના સરકારના પ્રયત્નોને પૂરક બનવું જોઇએ." નાણાં મંત્રીએ IBA ને સલાહ આપતાં જણાવ્યું હતું કે આ લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરવા માટે દેશના દરેક જિલ્લા માટે તમામ બેન્ક શાખાઓનું ડિજિટલ સ્થાન-આધારિત મેપિંગ હાથ ધરવાની ક્વાયત હાથ ધરવાની જરૂર છે.
નાણાં મંત્રીએ દેશના પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં બેન્કિંગની પહોંચ વધારવાની ઊચ્ચ સંભાવના અંગે પણ પોતાનો અભિપ્રાય રજૂ કર્યો હતો.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમને જણાવ્યું છે કે ભારતને SBI જેવી વધુ ચાર અથવા પાંચ બેન્કોની જરૂર છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે , જે રીતે અર્થતંત્ર એક સાથે જુદા-જુદા ક્ષેત્રે પરિવર્તન પામી રહ્યું છે , જે રીતે ઉદ્યોગો અનુકૂલન સાધી રહ્યાં છે , તે જોતા અનેક નવા પડકારો ઊભા થવાનું ચાલું રહેશે.
સરકાર RBI સાથે મળીને નિયમનો અને માળખાની રચના કરવામાં અને ઉદ્યોગમાં ડિજિટલ વ્યવસ્થાઓ દ્વારા વધારે સશક્ત બનવામાં મદદ કરી રહી છે." નાણાં મંત્રીએ તાજેતરમાં રચાયેલી હિસાબી સંકલિત માળખાના લાભો અંગે પણ જણાવ્યું હતું.
IBA એ એક પહેલ હાથ ધરવી જોઇએ અને ખાસ કરીને સેવા નહીં અપાતા અને અપૂરતી સેવાઓ ધરાવતા ક્ષેત્રોમાં નાણાકીય સમાવેશ અને નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિ વધારવાના સરકારના પ્રયત્નોને પૂરક બનવું જોઇએ.
શ્રીમતી સીતારમને પોતાના સંબોધનના આરંભમાં , કોવિડ- 19 મહામારી દરમિયાન રાષ્ટ્રની સેવા આપતી વખતે પોતાનો જીવ ગુમાવનારા.
રૂપે ( RuPay ) કાર્ડ હાલમાં વિદેશી કાર્ડની જેમ આકર્ષક હોવાની સાથે સાથે દુનિયાના સંખ્યાબંધ ભાગોમાં તેને સ્વીકારવામાં પણ આવે છે , જે ભારતના ભવિષ્યવાદી ડિજિટલ ચુકવણીના ઇરાદાઓનું પ્રતિક છે.
"2030 સુધીમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલરનો નિકાસ લક્ષ્યાંક પ્રાપ્ત કરવા માટે કુશળ, ઝડપી અને અનુકૂલનશીલ બનવું જરૂરી" "2030 સુધીમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલરનો નિકાસ લક્ષ્યાંક પ્રાપ્ત કરવા માટે કુશળ , ઝડપી અને અનુકૂલનશીલ બનવું જરૂરી ".
નાણાં મંત્રીએ તાજેતરમાં રચાયેલી હિસાબી સંકલિત માળખાના લાભો અંગે પણ જણાવ્યું હતું.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , જો આ માળખાનો વ્યવસ્થિત ઉપયોગ કરવામાં આવે તો આપણે વિશિષ્ટ ધીરાણ સહાયતાની જરૂર પડશે નહીં.
આથી, વિવિધ ક્ષેત્રો અને અનેક વ્યવસાયો જે ઝડપથી ભારતમાં પુનઃસ્થાપિત કરી રહ્યાં છે તેમની વિશિષ્ટ વ્યાવસાયિક જરૂરિયાતો સમજવા માટે તજજ્ઞ બનવાની જરૂર છે." આપણે જ્યારે આપણાં માટે મહત્ત્વાકાંક્ષી નિકાસ લક્ષ્યાંકો પ્રાપ્ત કરવા સક્ષમ બનવા માંગીએ છીએ ત્યારે ભારતમાં આવી કૂશળતા અને સ્ફૂર્તી ખૂબ જ મહત્ત્વ ધરાવે છે તેમણે જણાવ્યું હતું કે , આપણે પોતાના માટે 2030 સુધી 2 ટ્રિલિયન ડૉલરનો નિકાસ લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે , જેમાં વ્યાપાર ક્ષેત્રની નિકાસમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલર અને સેવા ક્ષેત્રની નિકાસમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલર નિકાસનો સમાવેશ થાય છે.
અલગ અલગ બેન્કોની સિસ્ટમ એકબીજાના આધાર બનીને કામ કરે તેવું તમે સુનિશ્ચિત કર્યું છે, તેમ મહામારીના સમયમાં પણ ગ્રાહકોને સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે તમારી જાતને ઉપબલ્ધ રાખી છે, અને સાથે સાથે કોઇપણ પ્રકારની ખામી વગર બેન્કોના વિલીનીકરણની કામગીરી ઘર્ષણ વગર પાર પડે તેવું પણ સુનિશ્ચિત કર્યું છે.” નાણાં મંત્રીએ કોવિડ- 19 મહામારીના સમય દરમિયાન પણ ગ્રાહકોને આપવામાં આવતી સેવામાં કોઇપણ પ્રકારનો વિક્ષેપ પહોંચ્યા વગર બેન્કોના વિલીનીકરણની કામગીરીનો અમલ કરવામાં આવ્યો તે માટે બેન્કોની પ્રશંસા કરી હતી.
મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું, કે તમામ બેન્કોએ EASE 3.0 અને 4.0 સુધારાનો અમલ કરવા માટે અને બેન્કોને આધુનિક બનાવવા માટે વિશેષ પ્રયાસો કરવા પડશે.
નાણાં મંત્રીએ IBAને સલાહ આપતાં જણાવ્યું હતું કે આ લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરવા માટે દેશના દરેક જિલ્લા માટે તમામ બેન્ક શાખાઓનું ડિજિટલ સ્થાન-આધારિત મેપિંગ હાથ ધરવાની ક્વાયત હાથ ધરવાની જરૂર છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે , “ આ એવું ફોર્મ્યુલેશન છે જેનો મૂળ ઇરાદો બેન્કોની અસ્કયામતોને સાફ કરવાનો અને ઝડપથી NPA નો નિકાલ કરવાનો છે.
એકતરફ જ્યાં અનેક દેશોમાં બેન્કો મહામારી દરમિયાન તેમના ગ્રાહકો સુધી પહોંચી શકી નથી ત્યારે ભારતીય બેન્કોમાં ડિજિટલ સેવાઓના સ્તરે આપણને DBT અને ડિજિટલ વ્યવસ્થાઓના માધ્યમથી નાના, મધ્યમ અને મોટા ખાતાધારકોને નાણાની હેરફેર કરવામાં મદદ કરી છે." નાણાં મંત્રીએ બેન્કિંગ સમુદાયને વર્તમાન અને લાંબાગાળાના ભવિષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતીય બેન્કિંગ ક્ષેત્રની કલ્પના કરવા ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું.
19 મહામારીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આત્મનિર્ભર ભારત પેકેજ સહિત વિવિધ નાણાકીય પ્રોત્સાહનના વિવિધ પેકેજોના લાભો જનતા સુધી પહોંચાડવા બદલ બેન્કો કામગીરીની પ્રશંસા કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ ખાનગી ક્ષેત્રમાં પણ વિકાસ નાણાકીય સંસ્થાઓના મહત્વ અને જરૂરિયાતને રેખાંકિત કરી હતી.
એકતરફ જ્યાં અનેક દેશોમાં બેન્કો મહામારી દરમિયાન તેમના ગ્રાહકો સુધી પહોંચી શકી નથી ત્યારે ભારતીય બેન્કોમાં ડિજિટલ સેવાઓના સ્તરે આપણને DBT અને ડિજિટલ વ્યવસ્થાઓના માધ્યમથી નાના , મધ્યમ અને મોટા ખાતાધારકોને નાણાની હેરફેર કરવામાં મદદ કરી છે.
સરકાર RBI સાથે મળીને નિયમનો અને માળખાની રચના કરવામાં અને ઉદ્યોગમાં ડિજિટલ વ્યવસ્થાઓ દ્વારા વધારે સશક્ત બનવામાં મદદ કરી રહી છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “ચુકવણીની દુનિયામાં આજે, ભારતીય UPI એ વાસ્તવમાં ખૂબ મોટી છાપ ઉભી કરી છે.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “આ એવું ફોર્મ્યુલેશન છે જેનો મૂળ ઇરાદો બેન્કોની અસ્કયામતોને સાફ કરવાનો અને ઝડપથી NPAનો નિકાલ કરવાનો છે.
આ કંઇક એવું છે કે બેન્કો આ રીતે કામ કરે તેવું અમે ઇચ્છતા હતા – એટલે કે ઘણા વધુ પ્રોફેશનલ રીતે, બદલાયેલી માનસિકતા સાથે.” નાણાં મંત્રીએ વધુમાં કહ્યું હતું કે, પ્રોફેશનલ બનવા માટે અત્યારે તદ્દન યોગ્ય સમય છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, UPIને વધારે મજબૂત બનાવવાની જરૂર છે.
અમને આશા છે કે , જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રની DFI વચ્ચે સારી હરીફાઇ થશે , જેથી નાણાં સ્પર્ધાત્મક દરે ઉપલબ્ધ થઇ શકે.
ભાગવત કિશનરાવ કરાડે કોવિડ -19 મહામારીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આત્મનિર્ભર ભારત પેકેજ સહિત વિવિધ નાણાકીય પ્રોત્સાહનના વિવિધ પેકેજોના લાભો જનતા સુધી પહોંચાડવા બદલ બેન્કો કામગીરીની પ્રશંસા કરી હતી.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "7.5 લાખ પંચાયતોમાં આશરે લગભગ ત્રીજા ભાગની પંચાયતો ઓપ્ટિકલ ફાઇબર કનેક્શન ધરાવે છે, IBA આ બાબત વિચારણામાં લેવી જોઇએ અને ક્વાયત હાથ ધરીને નક્કી કરવું જોઇએ કે કયા સ્થળે બેન્કોની ભૌતિક હાજરીની જરૂર છે અને કયા સ્થળે ગ્રાહકોને ભૌતિક શાખા વગર સેવા પૂરી પાડી શકાય તેમ છે.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે , “ વિલીનીકરણની પ્રક્રિયાના કારણે ગ્રાહકોને કોઇપણ પ્રકારની અસુવિધા ના આવે તે સુનિશ્ચિત કરવા બદલ તમે કરેલી કામગીરીની હું પ્રશંસા કરુ છુ.
આ કંઇક એવું છે કે બેન્કો આ રીતે કામ કરે તેવું અમે ઇચ્છતા હતા – એટલે કે ઘણા વધુ પ્રોફેશનલ રીતે , બદલાયેલી માનસિકતા સાથે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે , " આપણે ભારતના અર્થતંત્રના ખૂબ જ નિર્ણાયક તબક્કે આવીને ઉભા છીએ , તમે તેની કરોડરજ્જુ સમાન છો , આ પ્રસંગે હું શુભેચ્છા વ્યક્ત કરું છુ કે IBA નો ઉદય થાય અને ભારતને શ્રેષ્ઠ નાણાકીય સેવાઓ પ્રદાન કરે.
IBA ના સેક્રેટરી અને મેનેજિંગ સમિતિ સભ્યો ; મેનેજિંગ ડાયરેક્ટરો , CEO અને સંગઠનની સભ્ય બેન્કોના એક્ઝિક્યુટીવ ડાયરેક્ટરો પણ આ બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે આપણાં દેશમાં તેવા અનેક ભાગો છે જ્યાં માળખાકીય બેન્કોની જરૂર છે.
આપણે જ્યારે આપણાં માટે મહત્ત્વાકાંક્ષી નિકાસ લક્ષ્યાંકો પ્રાપ્ત કરવા સક્ષમ બનવા માંગીએ છીએ ત્યારે ભારતમાં આવી કૂશળતા અને સ્ફૂર્તી ખૂબ જ મહત્ત્વ ધરાવે છે તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આપણે પોતાના માટે 2030 સુધી 2 ટ્રિલિયન ડૉલરનો નિકાસ લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે, જેમાં વ્યાપાર ક્ષેત્રની નિકાસમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલર અને સેવા ક્ષેત્રની નિકાસમાં 1 ટ્રિલિયન ડૉલર નિકાસનો સમાવેશ થાય છે.
આ સફરની વિગતવાર માહિતી IBA ના આ દસ્તાવેજમાં અહીં ઉપલબ્ધ છે..
કેન્દ્રીય મંત્રીએ ભારતીય બેન્કિંગ ઉદ્યોગના ટકાઉ ભવિષ્યના સર્જનમાં અનંત અને આંતરસંકલિત ડિજિટલ વ્યવસ્થાના મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો.
નાણાં મંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે , NARCL બેડ બેન્ક નથી.
ડિજિટલ સેવાઓના ફાયદાઓ અંગે નાણામંત્રીએ નિરીક્ષણ કર્યુ હતું કે , નાણાકીય સેવાઓની ઉપલબ્ધિમાં વ્યાપક પ્રમાણમાં અસમાનતાઓ રહેલી છે.
નાણાં મંત્રીએ કોવિડ-19 મહામારીના સમય દરમિયાન પણ ગ્રાહકોને આપવામાં આવતી સેવામાં કોઇપણ પ્રકારનો વિક્ષેપ પહોંચ્યા વગર બેન્કોના વિલીનીકરણની કામગીરીનો અમલ કરવામાં આવ્યો તે માટે બેન્કોની પ્રશંસા કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ કહ્યું હતું કે, “વિલીનીકરણની પ્રક્રિયાના કારણે ગ્રાહકોને કોઇપણ પ્રકારની અસુવિધા ના આવે તે સુનિશ્ચિત કરવા બદલ તમે કરેલી કામગીરીની હું પ્રશંસા કરુ છુ.
ભારતના નિયંત્રક અને મહાલેખાપરીક્ષકનો રાજ્ય વિત્તનો 31 માર્ચ , 2020 ના રોજ પૂરા થયેલા વર્ષ માટેનો ઓડિટ અહેવાલ (વર્ષ 2021 નો અહેવાલ ક્રમાંક 01 ) , ગુજરાત સરકાર , તારીખ 23.09.2021 ના રોજ રાજ્ય સરકારને સુપરત કરવામાં આવેલ છે..
સમિતિએ સ્થાનિક યુવાનોને રોજગારીની તકો માટે એક સમાન તક પૂરી પાડવા અને સ્થાનિક/પ્રાદેશિક ભાષાઓના માધ્યમથી ગ્રાહકો સાથે હાથ મિલાવવાના ઉદ્દેશ સાથે કામ કર્યું..
IBPS દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી પરીક્ષા યોજવાની ચાલુ પ્રક્રિયા સમિતિની ભલામણો ઉપલબ્ધ ન થાય ત્યાં સુધી હોલ્ડ પર રાખવામાં આવી હતી..
પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં કારકુની પરીક્ષા લેવાનો આ નિર્ણય પહેલેથી જ જાહેરાત કરાયેલી ખાલી જગ્યાઓ માટે ચાલી રહેલી ભરતી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ આગામી એસબીઆઈ ખાલી જગ્યાઓ પર પણ લાગુ પડશે..
આ નિર્ણય પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો ( PSBs) માં કારકુની સંવર્ગની પરીક્ષાઓ યોજવા બાબતે તપાસ કરવા માટે ભારત સરકારના નાણા મંત્રાલય દ્વારા રચાયેલી સમિતિની ભલામણ પર આધારિત છે.
ભારત સરકારના નાણાં મંત્રાલયે ભલામણ કરી છે કે 12 જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો માટે કારકુની ભરતીઓ અને આગળ જાહેર કરાયેલી ખાલી જગ્યાઓ માટે , પ્રિલિમ અને મુખ્ય બંને પરીક્ષાઓ 13 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં અંગ્રેજી અને હિન્દી સાથે લેવામાં આવશે..
આ કાર્યવાહીમાં કૂલ 22 રહેણાંક અને ધંધાર્થી પરિસરોને આવરી લેવાયા હતા..
દેખીતી રીતે જ બેનામી વ્યક્તિઓનાં નામે રખાયેલી એવી વર્ષોથી ખરીદાયેલી મિલકતોના અસલ દસ્તાવેજો પણ મોટી સંખ્યામાં મળી આવ્યા છે..
મળી આવેલા દસ્તાવેજોમાં રિયલ એસ્ટેટ ગ્રૂપના હાથમાં ₹ 200 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી આવક છતી થઈ છે અને દલાલોના કબજામાંથી મળેલા દસ્તાવેજોમાં નોંધાયેલા પક્ષકારોના હાથમાં પણ ₹ 200 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી આવક છતી થઈ છે.
રિયલ એસ્ટેટ ડેવલપર ગ્રૂપના કિસ્સામાં , મોટી સંખ્યામાં દોષિત દસ્તાવેજો, છૂટાં કાગળિયાં, ડિજિટલ પુરાવા ઈત્યાદિ મળી આવ્યા હતા અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી હજી ચાલુ છે અને વધુ તપાસ પ્રગતિમાં છે..
દલાલના કિસ્સામાં, દલાલ મારફત કરાયેલ જમીનની ખરીદી અને વેચાણના વ્યવહારો સંબંધિત રોકડ અને ચૅક દ્વારા ચૂકવણીની વિગતો દર્શાવતા દસ્તાવેજો મળી આવ્યા છે.
રિયલ એસ્ટેટ ડેવલપર ગ્રૂપના કિસ્સામાં, મોટી સંખ્યામાં દોષિત દસ્તાવેજો, છૂટાં કાગળિયાં, ડિજિટલ પુરાવા ઈત્યાદિ મળી આવ્યા હતા અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
આ પુરાવાઓ બહુવિધ નાણાકીય વર્ષોમાં ફેલાયેલા ગ્રૂપના બિનહિસાબી વ્યવહારોનો વિગતે રેકોર્ડ ધરાવે છે.
સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી દરમ્યાન 24 લૉકર્સ પણ મળી આવ્યા છે જેને નિયંત્રણ હેઠળ મૂકી દેવાયા છે.
મળી આવેલા દસ્તાવેજોમાં રિયલ એસ્ટેટ ગ્રૂપના હાથમાં ₹ 200 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી આવક છતી થઈ છે અને દલાલોના કબજામાંથી મળેલા દસ્તાવેજોમાં નોંધાયેલા પક્ષકારોના હાથમાં પણ ₹ 200 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી આવક છતી થઈ છે.
આવકવેરા વિભાગે એક રિયલ એસ્ટેટ ડેવલપર ગ્રૂપ અને આ ગ્રૂપ સાથે જોડાયેલા દલાલો પર 28.09.2021ના રોજ સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી હાથ ધરી હતી.
આ જમીન સોદાઓમાં, ₹ 230 કરોડથી વધુના રોકડ વ્યવહારો દર્શાવતા દસ્તાવેજો અત્યાર સુધીમાં મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે..
સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી દરમ્યાન 24 લૉકર્સ પણ મળી આવ્યા છે જેને નિયંત્રણ હેઠળ મૂકી દેવાયા છે.
દલાલના કિસ્સામાં , દલાલ મારફત કરાયેલ જમીનની ખરીદી અને વેચાણના વ્યવહારો સંબંધિત રોકડ અને ચૅક દ્વારા ચૂકવણીની વિગતો દર્શાવતા દસ્તાવેજો મળી આવ્યા છે.
આ જમીન સોદાઓમાં, ₹ 230 કરોડથી વધુના રોકડ વ્યવહારો દર્શાવતા દસ્તાવેજો અત્યાર સુધીમાં મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
આશરે ₹ 1 કરોડની રોકડ અને ₹ 98 લાખની કિમતના દાગીના અત્યાર સુધીમાં જપ્ત કરાયા છે.
જમીનમાં ₹ 200 કરોડથી વધુનું બિનહિસાબી રોકાણ જમીનના વેચાણમાંથી ₹ 100 કરોડથી વધુની બિનહિસાબી રોકડ પ્રાપ્તિ દર્શાવતા દસ્તાવેજો અત્યાર સુધીમાં મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
એકંદરે આ સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી ₹ 500 કરોડથી વધુના બિનહિસાબી વ્યવહારો શોધી કાઢવામાં પરિણમી હતી.
દેખીતી રીતે જ બેનામી વ્યક્તિઓનાં નામે રખાયેલી એવી વર્ષોથી ખરીદાયેલી મિલકતોના અસલ દસ્તાવેજો પણ મોટી સંખ્યામાં મળી આવ્યા છે.
એકંદરે આ સર્ચ અને જપ્તીની કાર્યવાહી ₹ 500 કરોડથી વધુના બિનહિસાબી વ્યવહારો શોધી કાઢવામાં પરિણમી હતી..
આ દરમિયાન 134 કરોડ રૂપિયાની નકલી ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટનો લાભ ઉઠાવવા અને ઉપયોગ કરવા અંગે જાણકારી મળી..
બનાવટી નિકાસકારોનું નેટવર્ક ચિરાગ ગોયલ નામની એક વ્યક્તિ દ્વારા સંચાલિત થતું હતું, જેઓ બ્રિટનની સુંદરલેન્ડ યુનિવર્સિટીથી એમબીએ છે.
ચિરાગ ગોયલે સરકાર સાથે છેતરપિંડી કરવા માટે એક ષડયંત્ર રચ્યું અને સીજીએસટી અધિનિયમ, 2017ની કલમ 132(1)(સી) અંતર્ગત નિર્દિષ્ટ અપરાધ કર્યા, જે સંજ્ઞેય અને બીનજામીનપાત્ર છે.
કેન્દ્રિય વસ્તુ તેમજ સેવા કર (સીજીએસટી) કમિશનરેટ, દિલ્હી પૂર્વના અધિકારીઓએ વિસ્તૃત વિશ્લેષણ પછી બનાવટી નિકાસકારોના એક નેટવર્કની ભાળ મેળવી, જે ધોખેબાજીથી આઈજીએસટી રિફંડનો દાવો કરવાના ઈરાદાથી, વસ્તુ તેમજ સેવા કર (જીએસટી) અંતર્ગત 134 કરોડ રૂપિયાની નકલી ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (આઈટીસી)નો લાભ પ્રાપ્ત કરવા માટે તેમનો ઉપયોગ કરી રહ્યા હતા..
જોખમ વિશ્લેષણના આધારે, એક જોખમરૂપ નિકાસકાર મેસર્સ વાઈબ ટ્રેડેક્સની તપાસ માટે ઓળખ કરવામાં આવી હતી.
તેમને મેટ્રોપોલિટન મેજિસ્ટ્રેટ પતિયાલા હાઉસ કોર્ટ, નવી દિલ્હી દ્વારા 26.10.2921 સુધી 14 દિવસ માટે ન્યાયિક કસ્ટડીમાં મોકલી દેવાયા છે.
તેનો સહયોગી કે જે ફરાર છે તેની માલિકીની બે સપ્લાયર પેઢીઓ/કંપનીઓ દ્વારા તૈયાર કરાયેલા ઈ-વે બિલોના વ્યાપક વિશ્લેષણ પછી, એ જોવામાં આવ્યું કે જે વાહનો માટે માલની સપ્લાઈ માટે ઈ-વે બિલ તૈયાર કરાયા હતા, તેનો ઉપયોગ ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશના દૂરના શહેરોમાં કરવામાં આવતો હતો અને ઉક્ત અવધિ દરમિયાન ક્યારેય પણ દિલ્હીમાં પ્રવેશ કર્યો નહોતો.
શ્રીમતી સીતારમણે સૂચિત દેશો સુધી લાભો પહોંચે તે માટે પ્રયત્નો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું સૂચન કર્યું..
અર્થતંત્રના ડિજિટલાઇઝેશનથી ઉદ્ભવતા પડકારોને ઉકેલવા માટે , G 20 FMCBG એ 8 ઓક્ટોબર 2021 ના રોજ બેઝ ઇરોશન એન્ડ પ્રોફિટ શિફ્ટિંગ ( BEPS) પર OECD/G 20 ઇન્ક્લુઝિવ ફ્રેમવર્ક દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી વિગતવાર અમલીકરણ યોજનામાં દર્શાવેલ બે સિદ્ધાંત ઉકેલ અને કરારને સમર્થન આપ્યું છે..
શ્રીમતી સીતારમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે વિવિધ પોલિસી સ્પેસ અને દેશોના જુદા જુદા પ્રારંભિક બિંદુઓને ધ્યાનમાં લેતા , સફળ પરિણામો તરફ આગળ ચર્ચા કરવા માટે યુનાઇટેડ નેશન્સના ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ક્લાઇમેટ ચેન્જ અને પેરિસ કરારના સિદ્ધાંતો પર આધારિત આબોહવા ન્યાયની કેન્દ્રિયતા મહત્વપૂર્ણ રહેશે..
G20 એફએમસીબીજીએ વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત , ટકાઉ , સંતુલિત અને સમાવેશી વૃદ્ધિ તરફ લઈ જવા માટે G20 એક્શન પ્લાનમાં નિર્ધારિત દૂરંદેશી એજન્ડાને આગળ વધારવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતાની પુષ્ટિ કરતા આ બેઠકનું સમાપન થયું..
શ્રીમતી સીતારમણે કહ્યું કે કટોકટીમાંથી બહાર આવવા માટે , બધાને રસીઓની સમાન ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવી એક મોટો પડકાર છે.
આ બેઠક G 20 ઇટાલિયન પ્રેસિડેન્સી હેઠળની અંતિમ FMCBG બેઠક હતી અને વૈશ્વિક આર્થિક પુન:પ્રાપ્તિ , નબળા દેશોને મહામારી સમર્થન , વૈશ્વિક આરોગ્ય , આબોહવા ક્રિયા , આંતરરાષ્ટ્રીય કરવેરા અને નાણાકીય ક્ષેત્રના વિવિધ મુદ્દાઓ પર ચર્ચા અને કરાર થયા હતા..
રોગચાળામાંથી સતત પુન:પ્રાપ્તિ માટે , G 20ના નાણાં મંત્રીઓ અને સેન્ટ્રલ બેન્કના ગવર્નરો નાણાકીય સ્થિરતા અને લાંબા ગાળાની રાજકોષીય સ્થિરતાને જાળવી રાખવા , અને નકારાત્મક જોખમો અને નકારાત્મક અસરો સામે રક્ષણ આપતી વખતે સહાયક પગલાંની અકાળે ઉપાડ ટાળવા સંમત થયા..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આઇએમએફ-વર્લ્ડ બેંકની વાર્ષિક બેઠક દરમિયાન વોશિંગ્ટન ડીસીમાં 13 ઓક્ટોબર , 2021ના રોજ યોજાયેલી ઇટાલિયન પ્રેસિડેન્સી હેઠળ ચોથી જી20 નાણામંત્રીઓ અને સેન્ટ્રલ બેંક ગવર્નર્સ (એફએમસીબીજી)ની બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો..
નાણામંત્રીએ G20 મંત્રીઓ અને રાજ્યપાલો સાથે જોડાઈને આબોહવા પરિવર્તન સામે લડવાના પ્રયાસોને મજબૂત કરવાની જરૂરિયાત પર સહમતિ દર્શાવી.
બંને પક્ષોએ દ્વિપક્ષીય અને બહુપક્ષીય મંચ પર પરસ્પર અને વૈશ્વિક આર્થિક મુદ્દાઓને ઉકેલવા અને સૌહાર્દપૂર્ણ વ્યૂહરચનાઓ અને ઉકેલો તરફ લડવા માટે સહયોગ ચાલુ રાખવા માટે તેમની પ્રતિબદ્ધતાની પુષ્ટિ કરી..
ભારત-અમેરિકા આર્થિક અને નાણાકીય ભાગીદારી સંવાદની આઠમી મંત્રીસ્તરીય બેઠક આજે વોશિંગ્ટન ડીસી ખાતે યોજાઈ હતી.
આ બેઠકની અધ્યક્ષતા કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ અને અમેરિકાના ટ્રેઝરીના સચિવ ડૉ.
ભારત-અમેરિકા આર્થિક અને નાણાકીય ભાગીદારી સંવાદની મંત્રી મિટિંગ દરમિયાન વ્યાપક આર્થિક પરિપ્રેક્ષ્ય અને કોવિડ - 19 ની પરિસ્થિતિમાં સુધારો , આર્થિક નિયમનકારી અને તકનીકી સહયોગ , બહુપક્ષીય જોડાણ , આબોહવા પરિવર્તન અને મની લોન્ડરિંગ નિવારણ અને આતંકવાદના ધિરાણ ( AML / CFT) ને રોકવા સહિત વિવિધ મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી અને અમેરિકાના ટ્રેઝરી સેક્રેટરીના સંયુક્ત નિવેદન સાથે બેઠકનું સમાપન થયું..
નિર્વાચન સદન, નવી દિલ્હી ખાતે સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કર્યા પછી યોગ્ય સુરક્ષા અને સલામતીના પગલાં હેઠળ અન્ય આવશ્યક ચૂંટણી સામગ્રીઓ સાથે મતપેટીઓ ARO ને સોંપવામાં આવે છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે આજે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના આયોજન માટે રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને યુટી ઓફ પુડુચેરી સહિત રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં 18 જુલાઈ , 2022 ના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટે નિયુક્ત મતપેટીઓ , મતપત્રો , ખાસ પેન અને અન્ય સીલબંધ ચૂંટણી સામગ્રીઓનું વિતરણ અને રવાનગી શરૂ કર્યા છે.
દિલ્હી પોલીસની ટીમો AROsને એસ્કોર્ટ કરે છે જ્યારે તેઓ ચૂંટણી સામગ્રી એકત્રિત કરવા આવે છે.
નિરીક્ષકો ભારત સરકારના અધિક સચિવ/સંયુક્ત સચિવના રેન્કના વરિષ્ઠ IAS અધિકારીઓ છે.
કમિશન મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીની ઓફિસમાંથી એક વરિષ્ઠ અધિકારી સહિત સહાયક રિટર્નિંગ ઓફિસર્સ (એઆરઓ) દ્વારા દિલ્હી ખાતેના ECI મુખ્યાલયમાંથી સામગ્રી એકત્ર કરવાનું ફરજિયાત કરે છે.
રાજ્યોના AROs સાથે વાત કરતી વખતે, CEC શ્રી રાજીવ કુમારે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ECI ટીમો દ્વારા પ્રક્રિયાઓનું ચુસ્તપણે પાલન એ વારંવાર ભૂલ મુક્ત ચૂંટણીઓ યોજવી એ તેનો હોલમાર્ક બની ગઈ છે.
એઆરઓ ચૂંટણી સામગ્રીના સંગ્રહના દિવસે જ તેમના સંબંધિત રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં પાછા ફરે છે.
આયોગે રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ વિધાનસભાઓમાં મતદાનના 30 સ્થળોએ મતદાનની દેખરેખ માટે એક નિરીક્ષક અને સંસદ ભવન માટે 2 નિરીક્ષકો તૈનાત કર્યા છે.
આયોગે ચૂંટણીના સંચાલન માટે પહેલાથી જ ચોક્કસ માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે અને એઆરઓ અને નિરીક્ષકોને તે પ્રમાણે તાલીમ આપવામાં આવી છે.
13 જૂન, 2022 ના રોજ વિજ્ઞાન ભવન ખાતે આરઓ, એઆરઓ અને સીઈઓ માટે એક વર્કશોપનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેથી તેઓને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ કરવા માટેની ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પાસાઓ વિશે માહિતી આપી શકાય.
એકવાર મતપેટીઓ સાથેના અધિકારીઓ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં પહોંચ્યા પછી , આને કડક વિડિયોગ્રાફી મોનિટરિંગ હેઠળ અગાઉ સેનિટાઈઝ્ડ અને યોગ્ય રીતે સીલબંધ સ્ટ્રોંગ રૂમમાં સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.
આયોગે રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ વિધાનસભાઓમાં મતદાનના 30 સ્થળોએ મતદાનની દેખરેખ માટે એક નિરીક્ષક અને સંસદ ભવન માટે 2 નિરીક્ષકો તૈનાત કર્યા છે.
ભારતના ચૂંટણી પંચે આજે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના આયોજન માટે રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને યુટી ઓફ પુડુચેરી સહિત રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં 18 જુલાઈ, 2022ના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટે નિયુક્ત મતપેટીઓ, મતપત્રો, ખાસ પેન અને અન્ય સીલબંધ ચૂંટણી સામગ્રીઓનું વિતરણ અને રવાનગી શરૂ કર્યા છે.
મતદાન સમાપ્ત થયા પછી , મતદાન અને સીલબંધ બેલેટ બોક્સ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રીને આગામી ઉપલબ્ધ ફ્લાઈટ દ્વારા રાજ્યસભા સચિવાલયના રિટર્નિંગ ઓફિસરની ઓફિસમાં પરત લઈ જવી પડશે.
મતદાન સમાપ્ત થયા પછી, મતદાન અને સીલબંધ બેલેટ બોક્સ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રીને આગામી ઉપલબ્ધ ફ્લાઈટ દ્વારા રાજ્યસભા સચિવાલયના રિટર્નિંગ ઓફિસરની ઓફિસમાં પરત લઈ જવી પડશે.
નિર્વાચન સદન , નવી દિલ્હી ખાતે સંપૂર્ણ નિરીક્ષણ કર્યા પછી યોગ્ય સુરક્ષા અને સલામતીના પગલાં હેઠળ અન્ય આવશ્યક ચૂંટણી સામગ્રીઓ સાથે મતપેટીઓ ARO ને સોંપવામાં આવે છે.
પંચે ચૂંટણી દરમિયાન મતદાન અને મતગણતરીની વ્યવસ્થા પર દેખરેખ રાખવા માટે 37 નિરીક્ષકોની પણ નિમણૂક કરી છે અને 11મી જુલાઈ 2022ના રોજ આ નિરીક્ષકોની સંક્ષિપ્ત બેઠકનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ચૂંટણીઓ યોજવા માટે ECI ની મજબૂતી માટે દરેક ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે સારી રીતે વ્યાખ્યાયિત સૂચનાઓ અને માનક સંચાલન પ્રક્રિયાઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરવું જરૂરી છે.
સંસદ ભવનમાં નિયુક્ત નિરીક્ષકો 21મી જુલાઈ 2022ના રોજ મત ગણતરી પ્રક્રિયાની પણ દેખરેખ રાખશે.
દિલ્હી પોલીસની ટીમો AROs ને એસ્કોર્ટ કરે છે જ્યારે તેઓ ચૂંટણી સામગ્રી એકત્રિત કરવા આવે છે.
બોક્સ અને અન્ય દસ્તાવેજો વ્યક્તિગત રીતે એરક્રાફ્ટ કેબિનમાં લઈ જવામાં આવે છે - ક્યારેય સાથેના અધિકારીઓની નજરથી દૂર નથી.
નિર્વાચન સદન, નવી દિલ્હી ખાતે આ બે દિવસીય કવાયત મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ઈલેક્શન કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની દેખરેખ હેઠળ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સમયમર્યાદામાં અને સુરક્ષિત રીતે ચૂંટણી સામગ્રી મોકલવા માટે હાથ ધરવામાં આવી છે.
પરિવહન દરમિયાન , મતપેટીઓ વ્યક્તિગત દેખરેખ હેઠળ સામગ્રીનું પરિવહન કરતા અધિકારીની સીટની બાજુમાં એરક્રાફ્ટની આગળની હરોળમાં અલગ એર ટિકિટ પર ઉડે છે..
પરિવહન દરમિયાન, મતપેટીઓ વ્યક્તિગત દેખરેખ હેઠળ સામગ્રીનું પરિવહન કરતા અધિકારીની સીટની બાજુમાં એરક્રાફ્ટની આગળની હરોળમાં અલગ એર ટિકિટ પર ઉડે છે.
તેમણે અધિકારીઓને જાગ્રત રહેવા અને મતપેટીઓ અને બેલેટ પેપર સહિત ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન અને સંગ્રહ માટે પ્રોટોકોલ અને માર્ગદર્શિકાનું કડક પાલન સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું.
તેમણે અધિકારીઓને જાગ્રત રહેવા અને મતપેટીઓ અને બેલેટ પેપર સહિત ચૂંટણી સામગ્રીના પરિવહન અને સંગ્રહ માટે પ્રોટોકોલ અને માર્ગદર્શિકાનું કડક પાલન સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું..
પંચે ચૂંટણી દરમિયાન મતદાન અને મતગણતરીની વ્યવસ્થા પર દેખરેખ રાખવા માટે 37 નિરીક્ષકોની પણ નિમણૂક કરી છે અને 11 મી જુલાઈ 2022 ના રોજ આ નિરીક્ષકોની સંક્ષિપ્ત બેઠકનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
નિરીક્ષકો ભારત સરકારના અધિક સચિવ/સંયુક્ત સચિવના રેન્કના વરિષ્ઠ IAS અધિકારીઓ છે.
નિર્વાચન સદન , નવી દિલ્હી ખાતે આ બે દિવસીય કવાયત મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર શ્રી રાજીવ કુમાર અને ઈલેક્શન કમિશનર શ્રી અનુપ ચંદ્ર પાંડેની દેખરેખ હેઠળ રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સમયમર્યાદામાં અને સુરક્ષિત રીતે ચૂંટણી સામગ્રી મોકલવા માટે હાથ ધરવામાં આવી છે..
એકવાર તેઓ દિલ્હી પહોંચ્યા પછી , ભારતના ચૂંટણી પંચ , નાગરિક ઉડ્ડયન , દિલ્હી પોલીસ અને CISF ના અધિકારીઓ દ્વારા સંચાલિત દિલ્હી એરપોર્ટ પર હેલ્પ ડેસ્ક પર અધિકારીઓને પણ મદદ કરવામાં આવે છે.
એકવાર મતપેટીઓ સાથેના અધિકારીઓ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં પહોંચ્યા પછી, આને કડક વિડિયોગ્રાફી મોનિટરિંગ હેઠળ અગાઉ સેનિટાઈઝ્ડ અને યોગ્ય રીતે સીલબંધ સ્ટ્રોંગ રૂમમાં સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.
નિયુક્ત નિરીક્ષકો આરઓ અને એઆરઓ દ્વારા મતપેટીઓ અને ચૂંટણી સામગ્રીની સુરક્ષા અને પરિવહન માટે કરવામાં આવેલી ચૂંટણી વ્યવસ્થાનો સ્ટોક લેશે અને મુક્ત અને ન્યાયી ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરશે.
13 જૂન , 2022 ના રોજ વિજ્ઞાન ભવન ખાતે આરઓ , એઆરઓ અને સીઈઓ માટે એક વર્કશોપનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું , જેથી તેઓને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ કરવા માટેની ચૂંટણી પ્રક્રિયાના તમામ પાસાઓ વિશે માહિતી આપી શકાય.
સંસદ ભવનમાં નિયુક્ત નિરીક્ષકો 21 મી જુલાઈ 2022 ના રોજ મત ગણતરી પ્રક્રિયાની પણ દેખરેખ રાખશે..
બોક્સ અને અન્ય દસ્તાવેજો વ્યક્તિગત રીતે એરક્રાફ્ટ કેબિનમાં લઈ જવામાં આવે છે - ક્યારેય સાથેના અધિકારીઓની નજરથી દૂર નથી..
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટેના બેલેટ પેપર પણ સાથે સંગ્રહિત અને સીલ કરવામાં આવે છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ચૂંટણીઓ યોજવા માટે ECI ની મજબૂતી માટે દરેક ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે સારી રીતે વ્યાખ્યાયિત સૂચનાઓ અને માનક સંચાલન પ્રક્રિયાઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરવું જરૂરી છે.
કમિશન મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીની ઓફિસમાંથી એક વરિષ્ઠ અધિકારી સહિત સહાયક રિટર્નિંગ ઓફિસર્સ (એઆરઓ) દ્વારા દિલ્હી ખાતેના ECI મુખ્યાલયમાંથી સામગ્રી એકત્ર કરવાનું ફરજિયાત કરે છે.
રાજ્યોના AROs સાથે વાત કરતી વખતે , CEC શ્રી રાજીવ કુમારે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ECI ટીમો દ્વારા પ્રક્રિયાઓનું ચુસ્તપણે પાલન એ વારંવાર ભૂલ મુક્ત ચૂંટણીઓ યોજવી એ તેનો હોલમાર્ક બની ગઈ છે.
એકવાર તેઓ દિલ્હી પહોંચ્યા પછી, ભારતના ચૂંટણી પંચ, નાગરિક ઉડ્ડયન, દિલ્હી પોલીસ અને CISFના અધિકારીઓ દ્વારા સંચાલિત દિલ્હી એરપોર્ટ પર હેલ્પ ડેસ્ક પર અધિકારીઓને પણ મદદ કરવામાં આવે છે.
જાહેર પ્રાપ્તિ અને પરિયોજના વ્યવસ્થાપનના વિવિધ ક્ષેત્રોના નિષ્ણાતોને સામેલ કરીને હાથ ધરવામાં આવેલી વિગતવાર પરામર્શની પક્રિયા બાદ આ માર્ગદર્શિકાનો મુસદ્દો કેન્દ્રીય સતર્કતા પંચ ( CVC )ના નેજા હેઠળ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો.
મંત્રાલયો/ વિભાગો વચ્ચે ટિપ્પણીઓ અંગે વિગતવાર ચર્ચાઓ અને વિચારણાઓ થયા પછી નાણાં મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગ ( DoE )ને માર્ગદર્શિકા બહાર પાડવા માટે નામાંકિત કરવામાં આવ્યો હતો..
જેમ જેમ આર્થિક વિકાસની ગતિ વધે છે તેમ તેમ બિનજરૂરી અવરોધો દૂર કરવામાં આવે અને કરદાતાના નાણાંના મૂલ્યમાં વધારો કરવા માટે નવા આવિષ્કારોનો ઉપયોગ થાય તેની ખાતરી કરવા માટે કાર્યવાહી અને નિયમોની કાળજીપૂર્વક તપાસ કરવી જરૂરી છે..
આનાથી કાર્યક્ષમ ડિજિટલ ઈન્ડિયાનું સપનું સાકાર કરવામાં મદદ મળી શકશે , કોન્ટ્રાક્ટરોને ઝડપથી ચુકવણીની સુવિધા પૂરી પાડી શકાશે અને વિવાદો ઘટાડવામાં મદદ મળશે..
કેટલાક સુધારાઓમાં, જ્યારે બાકી રકમની ભરપાઇ કરવાની હોય ત્યારે ચુકવણીઓ માટે ચુસ્ત સમયરેખા સૂચવવાનું સામેલ છે.
કેન્દ્રીય સતર્કતા પંચ ( CVC ), કમ્પ્ટ્રોલર એન્ડ ઓડિટર જનરલ (CAG) અને નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યુટ ફોર ટ્રાન્સફોર્મિંગ ઇન્ડિયા ( NITI ) આયોગ દ્વારા જાહેર પ્રાપ્તિ અને પરિયોજના વ્યવસ્થાપન માટેની પ્રક્રિયાઓ અને નિયમોનું વિગતવાર વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને વર્તમાન તેમજ ભાવિ જાહેર પ્રાપ્તિના પડકારોને પહોંચી વળવા માટે વ્યૂહરચનામાં જરૂરી ફેરફારો સૂચવવામાં આવ્યા હતા..
સરકારના ડિજિટલ પ્રત્યેના વધતા આગ્રહના ભાગરૂપે , કામોની પ્રગતિ રેકોર્ડ કરવાના સાધન તરીકે ઇલેક્ટ્રોનિક માપન બુક્સનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે.
મંજૂર કરવામાં આવેલા ખર્ચમાં અને સારી ગુણવત્તા સાથે સમયસર જાહેર પરિયોજનાઓનો અમલ કરવાનું હંમેશા પડકારજનક હોય છે.
સમયસર હંગામી ચુકવણીઓ (કુલ રજૂ કરવામાં આવેલા બિલના 70 % અથવા તેથી વધુ ) થવાથી, ખાસ કરીને સુક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો ( MSME ) સહિત કોન્ટ્રાક્ટરો સાથે પ્રવાહિતામાં સુધારો કરવા માટે થવાની અપેક્ષા છે..
2 ઓક્ટોબર , 2021 થી 31 ઓક્ટોબર , 2021 દરમિયાન વિશેષ અભિયાન તરીકે કેબિનેટ સચિવ દ્વારા તેનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે..
કોન્ટ્રાક્ટરોની પસંદગી માટેની વૈકલ્પિક પદ્ધતિને મંજૂરી આપવામાં આવી છે જેનાથી પરિયોજનાઓના અમલીકરણની ગતિ અને કાર્યદક્ષતા સુધારવામાં મદદ મળી શકે છે.
અન્ય IT આધારિત ઉકેલોની સાથે આ વ્યવસ્થા તંત્રનો પ્રસ્તાવ માર્ગદર્શિકામાં કરવામાં આવ્યો છે.
આ માર્ગદર્શિકાની રચના અને પ્રકાશન હાલના નિયમો અને પ્રક્રિયાઓની સમીક્ષા કરવાની અવિરત પ્રક્રિયાનો હિસ્સો છે, જેના પર આ વર્ષે આદરણીય પ્રધાનમંત્રીએ સ્વતંત્રતા દિવસે તેમના સંબોધન દરમિયાન વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો.
સોમનાથને આજે વર્ચ્યુઅલ કાર્યક્રમ દરમિયાન જાહેર પ્રાપ્તિ અને પરિયોજના વ્યવસ્થાપનમાં સુધારા લાવવા માટે માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી હતી.
ભારતમાં જાહેર પ્રાપ્તિ, પરિયોજનાઓના ઝડપી , કાર્યદક્ષ અને પારદર્શક અમલીકરણ માટે આવિષ્કારી નિયમો માટે અને અમલીકરણ એજન્સીઓ ઝડપથી અને વધુ કાર્યદક્ષ રીતે લોકોના હિતોમાં નિર્ણયો લઇ શકે તે માટે તેમને સશક્ત બનાવવાના ઉદ્દેશથી આ ક્ષેત્રમાં સામેલ થવાનો માર્ગદર્શિકાનો પ્રયાસ છે.
યોગ્ય કિસ્સાઓમાં, પરંપરાગત L1 સિસ્ટમના વિકલ્પ રૂપે, ગુણવત્તા કમ ખર્ચ આધારિત પસંદગી ( QCBS ) દ્વારા પારદર્શક અને નિષ્પક્ષ રીતે પ્રસ્તાવના મૂલ્યાંકન દરમિયાન ગુણવત્તાના માપદંડો પર વધુ ભાર આપી શકાય છે..
નાણાં મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગ દ્વારા પ્રસિદ્ધ કરાયેલા આદર્શ નિવિદા દસ્તાવેજો માર્ગદર્શક નમૂનાઓ બની રહેશે..
સુક્ષ્મ અને લઘુ સાહસો સંબંધિત નીતિઓ જેવી સરકારની વિવિધ ખરીદ નીતિઓની જોગવાઇઓ સાથે અનુરૂપ થવા ઉપરાંત તે મેક ઇન ઇન્ડિયા અને સ્ટાર્ટ-અપના લાભો મેળવવામાં પ્રાથમિકતા આપે છે તથા MTDs ની રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય શ્રેષ્ઠ પ્રણાલીઓનો સમાવેશ કરે છે.
નાણાં મંત્રાલયના ખર્ચ વિભાગ દ્વારા બહાર પડાયેલા MTD માર્ગદર્શક નમૂનાઓ હશે.
તે કરદાતાઓના નાણાંના શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ માટે વધારે કાર્યક્ષમ બજાર પરિસ્થિતિઓનું સર્જન કરે છે.
વધુમાં ત્રણ ખરીદી માર્ગદર્શક પુસ્તિકાઓ , માલ-સામાનની ખરીદી માટે માર્ગદર્શક પુસ્તિકા , 2017, પરામર્શ અને અન્ય સેવાઓ માટે ખરીદી પુસ્તિકા , 2017 અને કાર્ય ખરીદી માટે માર્ગદર્શક પુસ્તિકા પણ વિકસાવવામાં આવી છે..
તે અનુસાર , આદર્શ નિવિદા દસ્તાવેજો ( MTD) હવે ચીજ-વસ્તુઓ અને બિન-પરામર્શ સેવાઓની ખરીદી માટે વિકસાવવામાં આવ્યાં છે.
સરકારી સંગઠનો તેમની ફરજો અને જવાબદારીઓનું પાલન કરવા માટે વિવિધ માલ-સામાન અને બિન-પરામર્શ સેવાઓની ખરીદી કરે છે.
નિવિદા દસ્તાવેજો ઉદ્યોગો સાથે સરકારના મહત્ત્વપૂર્ણ સંપર્ક બિંદુઓ છે અને આથી જમીની સ્તર ઉપર નીતિગત પહેલોના અમલીકરણ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ વાહક છે.
સરકારની ડિજિટલ ભારતની પહેલને ઉત્તેજન આપવા માટે MTD ના વપરાશકર્તા વિભાગો પોતાની જરૂરિયાત અનુસાર તેમાં સરળતાથી ફેરફારો હાથ ધરી શકે અને તે માટે તેને ડિજિટલ સ્વરૂપમાં નમૂનાઓ સાથે બહાર પાડવામાં આવી રહ્યાં છે.
નિવિદા દસ્તાવેજોના એકસમાન સમૂહો સરકારને તેની નીતિઓ અસરકારક રીતે , સાતત્યપૂર્ણ રીતે અને એકીકૃત રીતે વ્યક્ત કરવા સક્ષમ બનાવે છે.
ચાલુ વર્ષે સ્વતંત્રતા દિને માનનીય પ્રધાનમંત્રી દ્વારા આ વાત પર ભાર મૂક્યો હતો..
સામાન્ય વિત્તીય નિયમો માર્ચ , 2017 માં સર્વગ્રાહી મૂલ્યાંકન બાદ બહાર પાડવામાં આવ્યાં હતાં.
MTD ખાસ કરીને ઇ-પ્રાપ્તિ સંબંધિત જરૂરિયાતો સંતોષે છે , જેનાથી ઇ-પ્રાપ્તિની સ્વીકૃતિ માટેની પ્રક્રિયામાં સરળતા આવે છે અને સરકારના સુગમ અને કાર્યક્ષમ ઇ-ગવર્નન્સની આકાંક્ષાઓ પરિપૂર્ણ થાય છે.
આ આદર્શ નિવિદા દસ્તાવોજોની રચના અને તેની પ્રસિદ્ધી પ્રવર્તમાન નિયમો અને પ્રક્રિયાઓની સમીક્ષાની સતત ચાલી રહેલી પ્રક્રિયાનો ભાગ છે અને 2 ઓક્ટોબરથી 31 ઓક્ટોબર , 2021 દરમિયાન વિશેષ અભિયાન તરીકે કેબિનેટ સચિવ દ્વારા તેનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે..
જાહેર ખરીદ નીતિઓ અને પહેલોના અર્થઘટન અને અમલીકરણમાં એકીકૃતતા તેના અમલમાં સ્પષ્ટતા દર્શાવે છે , જેનાથી અનુપાલન વધે છે અને ખરીદ પ્રક્રિયામાં જાહેર વિશ્વાસમાં વધારો થાય છે.
વધુમાં શ્રેષ્ઠ ખરીદ પ્રણાલીઓ રજૂ કરવા ઉપરાંત , એકીકૃત નિવિદા દસ્તાવેજો નીતિગત પહેલોના સકારાત્મક પ્રભાવમાં વધારો કરે છે અને તેનાથી કરકસર થાય છે અને સ્પર્ધામાં વધારો થાય છે.
આ પ્રકારની પહેલો જાહેર ખરીદીની ડિજિટાઇઝેશન પ્રક્રિયાને સરળ અને નિયત બનાવીને ડિજિટલ ભારતનું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરશે..
સુશાસન , પારદર્શિતા , વ્યાજબીપણું અને સ્પર્ધાત્મકતા વધારવા અને જાહેર ખરીદીમાં નાણાંનું શ્રેષ્ઠ વળતર પ્રાપ્ત કરવામાં વૃદ્ધી કરવા માટે ભારત સરકારે તાજેતરના ભૂતકાળમાં જાહેર ખરીદીમાં સંખ્યાબંધ નોંધપાત્ર નીતિગત પહેલો હાથ ધરી છે.
MTD મંત્રાલયો/ વિભાગો/ કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના સાહસો , અન્ય સંગઠનો અને વ્યક્તિગત નિષ્ણાતો સાથે વિસ્તૃત પરામર્શ કરીને બે તબક્કામાં વિકસાવવામાં આવ્યાં છે..
દરેક MTD ના ઉપયોગમાં ખરીદકર્તા અધિકારીઓને મદદ કરવા માટે દરેક MTD ના ઉપયોગ માટે માર્ગદર્શન તરીકે એક અલગ વિગતવાર માર્ગદર્શક નોંધ પણ તૈયાર કરવામાં આવી છે.
સોમનાથને આજે પ્રવર્તમાન નિયમો અને પ્રક્રિયાની સમીક્ષાની સતત ચાલી રહેલી પ્રક્રિયાના ભાગરૂપે માલ-સામાન અને બિન-પરામર્શ સેવાઓની ખરીદી માટે આદર્શ નિવિદા દસ્તાવેજો ( MTD) બહાર પાડ્યાં છે.
મંત્રાલયો/ વિભાગો તેમની સ્થાનિક/ વિશિષ્ટ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ આ દસ્તાવેજોમાં યોગ્ય સુધારો કરવા માટે સક્ષમ ગણાશે.
આવેદનકર્તા તેમની ચીજ-વસ્તુઓ માટે વધારે વિસ્તૃત બજાર પ્રાપ્ત કરી શકે છે..
રાજ્યોને ગ્રાહકોને રાહત આપવા માટે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરના વેટને અનુરૂપ ઘટાડો કરવા પણ વિનંતી કરવામાં આવી છે..
પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો પણ વપરાશને વેગ આપશે અને ફુગાવાને નીચો રાખશે આમ ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગને મદદ મળશે.
ભારતમાં ઊર્જાની અછત ન રહે અને પેટ્રોલ અને ડીઝલ જેવી ચીજવસ્તુઓ આપણી જરૂરિયાતોને પૂરી કરવા માટે પૂરતા પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ હોય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત સરકારે પ્રયાસો કર્યા છે..
અર્થતંત્રને વધુ વેગ આપવા માટે ભારત સરકારે ડીઝલ અને પેટ્રોલ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે..
ભારત સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની સેન્ટ્રલ એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં અનુક્રમે રૂ.
વિશ્વએ પણ અછત અને તમામ પ્રકારની ઊર્જાના ભાવમાં વધારો જોયો છે.
ભારતની મહત્વાકાંક્ષી વસ્તીની સાહસિક ક્ષમતા દ્વારા સંચાલિત ભારતીય અર્થતંત્રમાં કોવિડ- પ્રેરિત મંદી પછી નોંધપાત્ર પરિવર્તન જોવા મળ્યું છે.
પરિણામે તાજેતરના સપ્તાહોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના સ્થાનિક ભાવમાં ફુગાવાના દબાણમાં વધારો થયો હતો.
ભારતીય ખેડૂતોએ તેમની સખત મહેનત દ્વારા લોકડાઉનના તબક્કા દરમિયાન પણ આર્થિક વિકાસની ગતિ જાળવી રાખી છે અને ડીઝલ પરની એક્સાઇઝમાં જંગી ઘટાડો આગામી રવિ સિઝન દરમિયાન ખેડૂતોને પ્રોત્સાહન રૂપે આવશે..
અર્થવ્યવસ્થાના તમામ ક્ષેત્રો - પછી તે ઉત્પાદન સેવાઓ અથવા કૃષિ હોય - નોંધપાત્ર આર્થિક પ્રવૃત્તિનો અનુભવ કરી રહ્યા છે..
રૂ.40 લાખ (અંદાજે) રોકડ હાઇપોથિકેશનની સગવડ આપી હતી, જેથી ઉપરોક્ત બેંકને રૂ.40 લાખ (અંદાજે)નું કથિત નુકસાન થયું હતું..
સ્પેશિયલ જજ સીબીઆઈ અમદાવાદ (ગુજરાત) એ પંજાબ નેશનલ બેંક આંબાવાડી બ્રાન્ચ અમદાવાદ (ગુજરાત)ના તત્કાલિન વરિષ્ઠ મેનેજર દ્વારા પંજાબ નેશનલ બેંક આંબાવાડી શાખા અમદાવાદ (ગુજરાત)ને રૂ.40 લાખ (અંદાજે)નું નુકસાન પહોંચાડવા અંગે શ્રી સંજીવ કમલકર ઇનામદારને પાંચ વર્ષની સાદી કેદ સાથે રૂ.7,50,000 અને મેસર્સ જૈનલ એન્ટરપ્રાઇઝના માલિક શ્રી મયંક બચુભાઇ શાહ અને શ્રી રિકિન બચુભાઇ શાહને પાંચ વર્ષની સાદી કેદ સાથે પ્રત્યેકને રૂ.7 લાખના દંડની સજા ફટકારી છે..
સીબીઆઈએ 02.12.2004ના રોજ પંજાબ નેશનલ બેંક આંબાવાડી શાખા અમદાવાદ (ગુજરાત)ના તત્કાલિન ચીફ મેનેજર અને અન્યો સામે 02.12.2004ના રોજ કેસ નોંધ્યો હતો.
ટ્રાયલ દરમિયાન પંજાબ નેશનલ બેંકના તત્કાલીન ચીફ મેનેજર સહિત 02 આરોપીઓ મૃત્યુ પામ્યા હતા..
એવો આરોપ છે કે પંજાબ નેશનલ બેંકના તત્કાલિન ચીફ મેનેજરે અમદાવાદ સ્થિત ખાનગી પેઢીના માલિક શ્રી મયંક બચુભાઈ શાહને અન્ય આરોપીઓ સાથે મળીને બનાવટી દસ્તાવેજોના આધારે સ્થાવર મિલકતની ભૌતિક તપાસ/વેરિફિકેશન કર્યા વગર છેતરપિંડી કરી હતી.
તપાસ બાદ 06.10.2006ના રોજ આરોપીઓ સામે ચાર્જશીટ દાખલ કરવામાં આવી હતી.
આ મુલાકાત GIFT-IFSC ને ભારતના પ્રીમિયર ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસ સેન્ટર તરીકે વિકસાવવા અને ભારતમાં અને બહાર વૈશ્વિક નાણાકીય પ્રવાહ માટે પ્રબળ ગેટવે તરીકે ભારત સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને રેખાંકિત કરે છે.
ભારતમાં ભારતીય કોર્પોરેટ માટે વૈશ્વિક નાણાકીય સેવાઓના પ્રવેશદ્વાર તરીકે GIFT-IFSC ની ભૂમિકા.
કેન્દ્રીય નાણામંત્રી GIFT સિટી ખાતે મુખ્ય માળખાકીય સુવિધાઓની પણ મુલાકાત લેશે અને IFSC માં હાજરી ધરાવતા વિવિધ હિતધારકો/એકમો સાથે વાર્તાલાપ કરશે.
ચર્ચાઓ GIFT-IFSC ના ઝડપી વિકાસ માટે વિચારો અને વ્યૂહરચનાઓનો સંગમ લાવશે જે દરિયાકિનારાની નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓના વિઝન સાથે બનાવવામાં આવી હતી અને આ રીતે તે આત્મનિર્ભર ભારતની ભાવનાને જાગૃત કરે છે.
સ્પર્ધાત્મક કર શાસન અને નવીન અને વૈવિધ્યસભર નાણાકીય ઉત્પાદનો અને સેવાઓ જેમ કે એરક્રાફ્ટ લીઝિંગ , બુલિયન ટ્રેડિંગ અને ગ્લોબલ ઇન-હાઉસ સેન્ટર્સ શોધવા માટેની તકોની વિપુલતા.
કેન્દ્રીય નાણામંત્રી GIFT સિટી ખાતે મુખ્ય માળખાકીય સુવિધાઓની પણ મુલાકાત લેશે અને IFSCમાં હાજરી ધરાવતા વિવિધ હિતધારકો/એકમો સાથે વાર્તાલાપ કરશે.
વિઝનના અનુસંધાનમાં, ભારત સરકાર, ગુજરાત સરકાર, GIFT સિટી અને ઇન્ટરનેશનલ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસ સેન્ટર ઓથોરિટી (IFSCA), GIFT-IFSC માટે એકીકૃત નાણાકીય ક્ષેત્રના નિયમનકાર, દ્વારા વિશ્વસ્તરીય નાણાકીય નિયમો, વાઇબ્રન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, પ્રદાન કરવા માટે સહયોગી પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે.
કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી, શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ, 20મી નવેમ્બર, 2021ના રોજ ગિફ્ટ સિટી, ગાંધીનગર ખાતે ભારતના પ્રથમ ઇન્ટરનેશનલ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસ સેન્ટર (IFSC)ના વિકાસ અને વૃદ્ધિના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવા માટે નાણાં મંત્રાલય અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલયના સાત સચિવોની ટીમનું નેતૃત્વ કરશે.
ચર્ચાઓ નીચેના વિષય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી , શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણ , 20મી નવેમ્બર , 2021ના રોજ ગિફ્ટ સિટી , ગાંધીનગર ખાતે ભારતના પ્રથમ ઇન્ટરનેશનલ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસ સેન્ટર ( IFSC) ના વિકાસ અને વૃદ્ધિના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવા માટે નાણાં મંત્રાલય અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલયના સાત સચિવોની ટીમનું નેતૃત્વ કરશે.
આ મુલાકાત GIFT-IFSC ને ભારતના પ્રીમિયર ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસ સેન્ટર તરીકે વિકસાવવા અને ભારતમાં અને બહાર વૈશ્વિક નાણાકીય પ્રવાહ માટે પ્રબળ ગેટવે તરીકે ભારત સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને રેખાંકિત કરે છે.
ફિનટેક એક્સિલરેટર્સ અને લેબના રૂપમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સના ઇન્ક્યુબેશન માટે કેટલીક શ્રેષ્ઠ-ઇન-લીગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે અને 'IFSC બિયોન્ડ બાઉન્ડ્રી ફિનટેક ફેસ્ટિવલ' અને હેકાથોન જેવી વૈશ્વિક ઇવેન્ટ્સ સાથે, પ્રદેશમાં એક સમૃદ્ધ ફિનટેક હબ તરીકે GIFT-IFSC ઝડપથી ઉભરી રહ્યું છે.
સ્પર્ધાત્મક કર શાસન અને નવીન અને વૈવિધ્યસભર નાણાકીય ઉત્પાદનો અને સેવાઓ જેમ કે એરક્રાફ્ટ લીઝિંગ, બુલિયન ટ્રેડિંગ અને ગ્લોબલ ઇન-હાઉસ સેન્ટર્સ શોધવા માટેની તકોની વિપુલતા.
ફિનટેક એક્સિલરેટર્સ અને લેબના રૂપમાં સ્ટાર્ટ-અપ્સના ઇન્ક્યુબેશન માટે કેટલીક શ્રેષ્ઠ-ઇન-લીગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે અને 'IFSC બિયોન્ડ બાઉન્ડ્રી ફિનટેક ફેસ્ટિવલ ' અને હેકાથોન જેવી વૈશ્વિક ઇવેન્ટ્સ સાથે , પ્રદેશમાં એક સમૃદ્ધ ફિનટેક હબ તરીકે GIFT-IFSC ઝડપથી ઉભરી રહ્યું છે..
વિઝનના અનુસંધાનમાં , ભારત સરકાર , ગુજરાત સરકાર , GIFT સિટી અને ઇન્ટરનેશનલ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસ સેન્ટર ઓથોરિટી ( IFSCA), GIFT-IFSC માટે એકીકૃત નાણાકીય ક્ષેત્રના નિયમનકાર , દ્વારા વિશ્વસ્તરીય નાણાકીય નિયમો , વાઇબ્રન્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર , પ્રદાન કરવા માટે સહયોગી પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે.
ભારતમાં ભારતીય કોર્પોરેટ માટે વૈશ્વિક નાણાકીય સેવાઓના પ્રવેશદ્વાર તરીકે GIFT-IFSC ની ભૂમિકા I.
ચર્ચાઓ GIFT-IFSC ના ઝડપી વિકાસ માટે વિચારો અને વ્યૂહરચનાઓનો સંગમ લાવશે જે દરિયાકિનારાની નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓના વિઝન સાથે બનાવવામાં આવી હતી અને આ રીતે તે આત્મનિર્ભર ભારતની ભાવનાને જાગૃત કરે છે..
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણીઓમાંની એક છે, જે ભારતીય ચૂંટણી પંચ ભારતનાં બંધારણની કલમ 324ના આદેશ દ્વારા હાથ ધરે છે.
· આરઓ/એઆરઓ/સીઈઓ/ઇસીઆઈ અધિકારીઓ, ચૂંટણી પંચના નિરીક્ષકો, સિક્યુરિટી પર્સન્સ વગેરે માટે વિવિધ વૉટ્સએપ ગ્રૂપ્સ રચવામાં આવ્યાં હતાં અને રાજ્યનાં મુખ્યાલયો, સંસદ અને ભારતીય ચૂંટણી પંચ સાથે પ્રવૃત્તિઓ પર બારીકાઈથી નજર રાખવા અને સંકલન સ્થાપિત કરવા માટે તેનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
તમિલનાડુ વિધાનસભામાં બે કોવિડ -19 પોઝિટિવ મતદારોએ પોતાનો મત આપ્યો હતો અને એક કોવિડ -19 પોઝિટિવ સંસદસભ્યએ કેરળના તિરુવનંતપુરમ ખાતે પોતાનો મત આપવાનું પસંદ કર્યું હતું.
આ ઉપરાંત , રાજ્યસભામાં 05 અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં 06 જગ્યાઓ ખાલી છે.
દેશનું સર્વોચ્ચ ચૂંટાયેલ કાર્યાલય એવા ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટેનું મતદાન, આજે સંસદ ભવન અને દિલ્હીની એનસીટીની અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભા સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓમાં 30 સ્થળોમાંનાં દરેક સ્થળે મુક્ત, ન્યાયી અને પારદર્શી રીતે સફળતાપૂર્વક સંપન્ન થયું હતું.
સક્ષમ અદાલતના ચુકાદા પછી જન પ્રતિનિધિ કાયદા , 1951ની કલમ 8 હેઠળ ગેરલાયક ઠેરવવાને કારણે શ્રી અનંતકુમાર સિંહ અને શ્રી મહેન્દ્ર હરિ દલવી નામના બે સભ્યો આજે ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા માટે પાત્ર ન હતા.
જો કે , પંચ દ્વારા કોઈ પણ સંસદસભ્ય/વિધાનસભાના સભ્યને તેમના પોતાના સિવાયના મતદાનનાં સ્થળે મતદાન કરવા માટે સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવી હતી.
જો કે છત્તીસગઢ , ગોવા , ગુજરાત , હિમાચલ પ્રદેશ , કેરળ , કર્ણાટક , મધ્ય પ્રદેશ , મણિપુર , મિઝોરમ , પુડુચેરી , સિક્કિમ અને તમિલનાડુમાંથી ધારાસભ્યો દ્વારા 100 ટકા મતદાન થયું હોવાના અહેવાલ છે..
· રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો તેમજ સંસદમાં મતદાન વ્યવસ્થાનાં તમામ સ્થળોએ નિરીક્ષકોની નિયુક્તિ કરવામાં આવી હતી, જેથી મતદાન પ્રક્રિયા તેમજ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈ પણ પ્રકારની ગેરરીતિઓ થઈ હોય તેના પર નજર રાખી શકાય.
સંસદના બેમાંથી કોઇ પણ ગૃહ કે એનસીટી-દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં નિયુક્ત સભ્યો ઇલેક્ટોરલ કોલેજમાં સામેલ થવાને પાત્ર નથી..
16મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી, 2022 માટે રજૂ કરવામાં આવેલી નવી વિશેષતાઓમાં સામેલ છેઃ 16 મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી , 2022 માટે રજૂ કરવામાં આવેલી નવી વિશેષતાઓમાં સામેલ છેઃ.
· સંસદ ભવનમાં મતગણતરીની પ્રક્રિયા માટે 02 નિરીક્ષકો પણ તૈનાત છે..
આ યાદીમાં રાજ્યસભા, લોકસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓ, એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીના ચૂંટાયેલા સભ્યોનાં નામ તે ક્રમમાં છે.
સંસદના બેમાંથી કોઇ પણ ગૃહ કે એનસીટી-દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં નિયુક્ત સભ્યો ઇલેક્ટોરલ કોલેજમાં સામેલ થવાને પાત્ર નથી.
63 અને તમામ રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત) અન્ય 30 મતદાન મથકોને મતદાનનાં સ્થળ તરીકે નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા.
• • આ વખતે ચૂંટણી પંચે સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસર અને આસિસ્ટન્ટ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ મટિરિયલનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની હાલની સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/મટિરિયલ્સના ઉપયોગને નાબૂદ કરવા સૂચના આપી હતી..
મતદાનની ગુપ્તતા અને અને સ્વતંત્ર અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે અમલમાં મૂકવામાં આવેલી કેટલીક મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ નીચે મુજબ છે:.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો, 1974ના નિયમ 40 હેઠળ, ભારતનાં ચૂંટણી પંચે ઇલેક્ટોરલ કોલેજના સભ્યોની યાદી જાળવવી જરૂરી છે.
• કોવિડ 19 પોઝિટિવ મતદારો માટે સુવિધા – પંચે કોવિડ - 19 પોઝિટિવ હોય તેવા મતદારોને મતદાનના છેલ્લા કલાકમાં અથવા તમામ નોન-કોવિડ મતદારોએ મતદાન કરી લીધા પછી , નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી / સંબંધિત રાજ્ય ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી દ્વારા સમયાંતરે જારી કરવામાં આવેલી તમામ હાલની કોવિડ માર્ગદર્શિકા / સૂચનાઓનું પાલન કરીને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
તદનુસાર , રાજ્યના મુખ્યાલયમાં 44 સાંસદો , સંસદ ભવન ખાતે 09 ધારાસભ્યો અને અન્ય રાજ્ય મુખ્યાલયોમાં 02 ધારાસભ્યોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી..
ચૂંટણી પંચ દ્વારા વાદળી રંગની શાહીની યુનિક સિરિયલ નંબરવાળી પેન કેન્દ્રીય રીતે પૂરી પાડવામાં આવી હતી, જેથી મતદાર દ્વારા મતની પસંદગીનાં માર્કિંગ માટે અન્ય કોઈ સાધનનો ઉપયોગ ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરી શકાય.· ચૂંટણી પંચ દ્વારા વાદળી રંગની શાહીની યુનિક સિરિયલ નંબરવાળી પેન કેન્દ્રીય રીતે પૂરી પાડવામાં આવી હતી , જેથી મતદાર દ્વારા મતની પસંદગીનાં માર્કિંગ માટે અન્ય કોઈ સાધનનો ઉપયોગ ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરી શકાય.
રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી નિયમો , 1974 ના નિયમ 40 હેઠળ , ભારતનાં ચૂંટણી પંચે ઇલેક્ટોરલ કોલેજના સભ્યોની યાદી જાળવવી જરૂરી છે.
આ યાદીમાં રાજ્યસભા , લોકસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓ , એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીના ચૂંટાયેલા સભ્યોનાં નામ તે ક્રમમાં છે.
પ્રાપ્ત અહેવાલો અનુસાર , કુલ 771 સાંસદોમાંથી ( 05 ખાલી) અને તે જ રીતે મતદાન માટે હકદાર વિધાનસભાઓના કુલ 4025 સભ્યોમાંથી ( 06 ખાલી અને 02 ગેરલાયક) આજે 99 ટકાથી વધુએ પોતાનો મત આપ્યો હતો.
16મી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુ અને શ્રી યશવંત સિંહા નામના બે ઉમેદવારો હતા.
· સંસદ ભવનમાં મતગણતરીની પ્રક્રિયા માટે 02 નિરીક્ષકો પણ તૈનાત છે.
બંધારણ (84મો) સુધારા અધિનિયમ , 2001માં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે કે , જ્યાં સુધી વર્ષ 2026 પછી લેવામાં આવનારી પ્રથમ વસ્તી ગણતરી માટે સંબંધિત વસ્તીના આંકડા પ્રકાશિત ન થાય ત્યાં સુધી , રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મતનાં મૂલ્યની ગણતરીના હેતુસર રાજ્યોની વસ્તીનો અર્થ 1971ની વસ્તી ગણતરીમાં નક્કી કરવામાં આવેલી વસ્તી એવો થશે..
31 સ્થળોએ સવારે 10થી સાંજના 5 વાગ્યા સુધી મતદાન યોજાયું હતું.
· ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાન મથકોની બહાર મુખ્ય સ્થળોએ પ્રદર્શિત કરવા માટે મતદાન કરવા માટે ખાસ પેનના ઉપયોગ અને શું કરવું અને શું ન કરવું જોઈએ તેના પર વિશેષ પોસ્ટર્સ પ્રદાન કરવામાં આવ્યા હતા.
12 અને 13 જુલાઈ, 2022ના રોજ ભારતના ચૂંટણી પંચ (ઈસીઆઇ)થી રાજ્યો સુધી ખાલી મતપેટીઓની સલામત કસ્ટડી અને મુશ્કેલીમુક્ત પરિવહન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ફૂલપ્રૂફ સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી.
તમામ મતપેટીઓ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રી 19 જુલાઈ 2022 સુધીમાં સંસદ ભવન એટલે કે મતગણતરીનાં સ્થળે પહોંચી જશે.
· આરઓ/એઆરઓ/સીઈઓ/ઇસીઆઈ અધિકારીઓ , ચૂંટણી પંચના નિરીક્ષકો , સિક્યુરિટી પર્સન્સ વગેરે માટે વિવિધ વૉટ્સએપ ગ્રૂપ્સ રચવામાં આવ્યાં હતાં અને રાજ્યનાં મુખ્યાલયો , સંસદ અને ભારતીય ચૂંટણી પંચ સાથે પ્રવૃત્તિઓ પર બારીકાઈથી નજર રાખવા અને સંકલન સ્થાપિત કરવા માટે તેનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો..
દેશનું સર્વોચ્ચ ચૂંટાયેલ કાર્યાલય એવા ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટેનું મતદાન , આજે સંસદ ભવન અને દિલ્હીની એનસીટીની અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભા સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓ માં 30 સ્થળોમાંનાં દરેક સ્થળે મુક્ત , ન્યાયી અને પારદર્શી રીતે સફળતાપૂર્વક સંપન્ન થયું હતું.
· રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો તેમજ સંસદમાં મતદાન વ્યવસ્થાનાં તમામ સ્થળોએ નિરીક્ષકોની નિયુક્તિ કરવામાં આવી હતી , જેથી મતદાન પ્રક્રિયા તેમજ ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈ પણ પ્રકારની ગેરરીતિઓ થઈ હોય તેના પર નજર રાખી શકાય..
· ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાન મથકોની બહાર મુખ્ય સ્થળોએ પ્રદર્શિત કરવા માટે મતદાન કરવા માટે ખાસ પેનના ઉપયોગ અને શું કરવું અને શું ન કરવું જોઈએ તેના પર વિશેષ પોસ્ટર્સ પ્રદાન કરવામાં આવ્યા હતા..
તમામ મતપેટીઓ અને અન્ય ચૂંટણી સામગ્રી 19 જુલાઈ 2022 સુધીમાં સંસદ ભવન એટલે કે મતગણતરીનાં સ્થળે પહોંચી જશે.
બંધારણ (84મો) સુધારા અધિનિયમ, 2001માં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે કે, જ્યાં સુધી વર્ષ 2026 પછી લેવામાં આવનારી પ્રથમ વસ્તી ગણતરી માટે સંબંધિત વસ્તીના આંકડા પ્રકાશિત ન થાય ત્યાં સુધી, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે મતનાં મૂલ્યની ગણતરીના હેતુસર રાજ્યોની વસ્તીનો અર્થ 1971ની વસ્તી ગણતરીમાં નક્કી કરવામાં આવેલી વસ્તી એવો થશે.
• કોવિડ19 પોઝિટિવ મતદારો માટે સુવિધા – પંચે કોવિડ -19 પોઝિટિવ હોય તેવા મતદારોને મતદાનના છેલ્લા કલાકમાં અથવા તમામ નોન-કોવિડ મતદારોએ મતદાન કરી લીધા પછી, નેશનલ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી / સંબંધિત રાજ્ય ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી દ્વારા સમયાંતરે જારી કરવામાં આવેલી તમામ હાલની કોવિડ માર્ગદર્શિકા / સૂચનાઓનું પાલન કરીને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
મતગણતરી 21 જુલાઈ , 2022 ના રોજ 1100 કલાકે હાથ ધરવામાં આવશે..
આ ઉપરાંત, રાજ્યસભામાં 05 અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં 06 જગ્યાઓ ખાલી છે.
તમિલનાડુ વિધાનસભામાં બે કોવિડ - 19 પોઝિટિવ મતદારોએ પોતાનો મત આપ્યો હતો અને એક કોવિડ - 19 પોઝિટિવ સંસદસભ્યએ કેરળના તિરુવનંતપુરમ ખાતે પોતાનો મત આપવાનું પસંદ કર્યું હતું..
બંધારણની કલમ ૫૫ (૩) મુજબ ભારતના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટના માધ્યમથી પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની વ્યવસ્થા અનુસાર યોજવામાં આવે છે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતદાન દ્વારા થાય છે.
12 અને 13 જુલાઈ , 2022 ના રોજ ભારતના ચૂંટણી પંચ (ઈસીઆઇ)થી રાજ્યો સુધી ખાલી મતપેટીઓની સલામત કસ્ટડી અને મુશ્કેલીમુક્ત પરિવહન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ફૂલપ્રૂફ સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી.
તદનુસાર, રાજ્યના મુખ્યાલયમાં 44 સાંસદો, સંસદ ભવન ખાતે 09 ધારાસભ્યો અને અન્ય રાજ્ય મુખ્યાલયોમાં 02 ધારાસભ્યોને મતદાન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
પ્રાપ્ત અહેવાલો અનુસાર, કુલ 771 સાંસદોમાંથી (05 ખાલી) અને તે જ રીતે મતદાન માટે હકદાર વિધાનસભાઓના કુલ 4025 સભ્યોમાંથી (06 ખાલી અને 02 ગેરલાયક) આજે 99 ટકાથી વધુએ પોતાનો મત આપ્યો હતો.
જો કે, પંચ દ્વારા કોઈ પણ સંસદસભ્ય/વિધાનસભાના સભ્યને તેમના પોતાના સિવાયના મતદાનનાં સ્થળે મતદાન કરવા માટે સુવિધાઓ પણ પૂરી પાડવામાં આવી હતી.
સંસદના સભ્યોએ નવી દિલ્હીમાં મતદાન કર્યું હતું અને એનસીટી ઓફ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરીની વિધાનસભાના સભ્યો સહિત રાજ્ય વિધાનસભાઓના સભ્યોએ દરેક વિધાનસભામાં નક્કી કરેલાં સ્થળે મતદાન કર્યું હતું.
આથી આ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઈલેક્ટોરલ કોલેજની યાદીમાં કુલ ૪૭૯૬ મતદારો ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે હતા..
• • આ વખતે ચૂંટણી પંચે સંબંધિત રિટર્નિંગ ઓફિસર અને આસિસ્ટન્ટ રિટર્નિંગ ઓફિસર્સને ઇકો-ફ્રેન્ડલી અને બાયોડિગ્રેડેબલ મટિરિયલનો ઉપયોગ સુનિશ્ચિત કરવા અને ભારત સરકારની હાલની સૂચનાઓ અનુસાર પ્રતિબંધિત પ્લાસ્ટિક/મટિરિયલ્સના ઉપયોગને નાબૂદ કરવા સૂચના આપી હતી.
બંધારણની કલમ 54 મુજબ , ભારતના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી ઈલેક્ટોરલ કોલેજ - મતદાર મંડળ ના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે , જેમાં (એ) સંસદના બંને ગૃહોના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને (બી) તમામ રાજ્યોની વિધાનસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ-એનસીટી દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત)નો સમાવેશ થાય છે.
સક્ષમ અદાલતના ચુકાદા પછી જન પ્રતિનિધિ કાયદા, 1951ની કલમ 8 હેઠળ ગેરલાયક ઠેરવવાને કારણે શ્રી અનંતકુમાર સિંહ અને શ્રી મહેન્દ્ર હરિ દલવી નામના બે સભ્યો આજે ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા માટે પાત્ર ન હતા.
ભારતીય પ્રજાસત્તાકના રાષ્ટ્રપતિના પદની ચૂંટણી એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ ચૂંટણીઓમાંની એક છે , જે ભારતીય ચૂંટણી પંચ ભારતનાં બંધારણની કલમ 324ના આદેશ દ્વારા હાથ ધરે છે.
બંધારણની કલમ 54 મુજબ, ભારતના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી ઈલેક્ટોરલ કોલેજ-મતદાર મંડળના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે, જેમાં (એ) સંસદના બંને ગૃહોના ચૂંટાયેલા સભ્યો અને (બી) તમામ રાજ્યોની વિધાનસભાના ચૂંટાયેલા સભ્યો (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ-એનસીટી દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત)નો સમાવેશ થાય છે.
63 અને તમામ રાજ્ય વિધાનસભા સચિવાલયોમાં (રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશ દિલ્હી અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ પુડુચેરી સહિત) અન્ય 30 મતદાન મથકોને મતદાનનાં સ્થળ તરીકે નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા.
જો કે છત્તીસગઢ, ગોવા, ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ, કેરળ, કર્ણાટક, મધ્ય પ્રદેશ, મણિપુર, મિઝોરમ, પુડુચેરી, સિક્કિમ અને તમિલનાડુમાંથી ધારાસભ્યો દ્વારા 100 ટકા મતદાન થયું હોવાના અહેવાલ છે.
૩૦ મતદાન થયેલ મતપેટીઓ પરત લાવવા માટે રાજ્યની ટીમો માટે સમાન પરિવહનની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
આથી આ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે ઈલેક્ટોરલ કોલેજની યાદીમાં કુલ ૪૭૯૬ મતદારો ચૂંટણીમાં ભાગ લેવા માટે હતા.
આ પ્રેઝન્ટેશનોમાં આદરણીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના પ્રારંભિક દૃષ્ટિકોણના સંદર્ભમાં GIFT-IFSC ની સફરના તમામ પાસાઓને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા તેમજ કેટલું કામ થયું છે અને GIFT ના કદને વધુ ઉન્નત કરવા માટે આગળનો માર્ગ શું રહેશે તે બાબતોને પણ આવરી લેવામાં આવી હતી.
નાણાં મંત્રીએ એવું પણ સૂચન કર્યું હતું કે, બેંગલુરુ, હૈદરાબાદ, ગુરુગ્રામ અને અન્ય રાજ્યોમાં જેઓ હાલમાં અસ્તિત્વમાં છે તેવા વિવિધ પ્રવૃત્તિઓમાં કામ કરી રહેલા અગ્રણી સ્ટાર્ટઅપ સાથે સંવાદ કરવાની પણ જરૂરિયાત છે.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ગિફ્ટ સિટી ખાતે દ્વારા ભારતને વૈશ્વિક નાણાકીય ગેટવે બનાવવાનો ભારત સરકારનો પ્રયાસ છે..
કેન્દ્રીય નાણાં અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણના નેતૃત્વમાં બે નાણાં રાજ્યમંત્રી તેમજ નાણાં મંત્રાલય અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલયના સચિવો સહિતના પ્રતિનિધિમંડળે આજે ગિફ્ટ સિટીની મુલાકાત લીધી હતી.
શ્રીમતી સીતારમણે અધિકારીઓને ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, પર વધુ કંપનીઓ લિસ્ટેડ થઇ શકે અહીં વધુ વ્યવહારો થઇ શકે કંપનીઓ દ્વારા અહીંથી વધુ ભંડોળ ઉભું કરી શકાય અને પર બોન્ડ માર્કેટની પ્રવૃત્તિઓને કેવી રીતે સુધારી શકાય સઘન બનાવી શકાય અને વ્યાપક બનાવી શકાય તે અંગે વિવિધ રીતો પર તેઓ ધ્યાન આપે..
નાણાં મંત્રીએ સ્વયંચાલિત જળ એકત્રીકરણ પ્રણાલી ( ), ભૂગર્ભ ઉપયોગીતા ટનલ, બુલિયન વોલ્ટિંગ સુવિધા તેમજ ઇન્ડીયા ની પણ મુલાકાત લીધી હતી.
શ્રીમતી સીતારમણ સમક્ષ ઇન્ડિયા ખાતે અને દ્વારા ખાતે પ્રસ્તાવિત આંતરરાષ્ટ્રીય બુલિયન એક્સચેન્જ સંબંધે પ્રેઝન્ટેશન પણ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા જેની ભારતમાં સોના માટે ખૂબ જ ઊંચી માંગ છે..
આ મુલાકાતની સાથે સાથે કેપિટલ માર્કેટ અને બેન્કિંગ અને ઇન્શ્યોરન્સ બાબતે પ્રારંભિક તબક્કે સમૂહોમાં સંબંધિત સચિવોની અધ્યક્ષતામાં પારસ્પરિક સંવાદના સત્રોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
આ પ્રતિનિધિ મંડળે ગાંધીનગરમાં આવેલા ગિફ્ટ સિટી ખાતે ભારતના પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સેવાઓ કેન્દ્ર ( IFSC )ના વિકાસ અને વૃદ્ધિ સંબંધિત બાબતો પર ચર્ચાઓમાં ભાગ લીધો હતો..
આ કાર્યક્રમ દરમિયાન GIFT ના MD અને CEO દ્વારા અને ત્યારબાદ IFSCA ના ચેરમેન દ્વારા પ્રેઝન્ટેશન રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.
પ્રથમ દરખાસ્ત માટે હેડ ક્વાર્ટર બિલ્ડિંગ માટે રૂપિયા 200 કરોડની હતી જેમાં રૂપિયા 100 કરોડ અનુદાન સહાય અને બાકીના રૂપિયા 100 કરોડ સરકાર પાસેથી લોન પેટે છે.
શ્રીમતી સીતારમણે ગુજરાત સરકારને એવો પણ અનુરોધ કર્યો હતો કે, ની બહાર પરંતુ ગિફ્ટ સિટીની અંદર જ અગ્રણી સ્ટાર્ટઅપ મળી શકે તેવી સુવિધા માટેના વધુ વિકલ્પો શોધવામાં આવે જેથી વૈશ્વિક નાણાકીય હબ માટે આવશ્યક ઇકોસિસ્ટમનું સર્જન થઇ શકે..
શ્રીમતી સીતારમણે ગિફ્ટ સિટીની પણ મુલાકાત લીધી હતી અને તેમની સમક્ષ ત્યાંની કેટલીક અનન્ય સુવિધાઓની ઝલક રજૂ કરવામાં આવી હતી.
ત્યારબાદ , GIFT-IFSC માં વૃદ્ધિની તકો સંબંધે એક મુક્ત ચર્ચાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં નાણામંત્રીએ ભાગ લીધો હતો અને તેમણે વિવિધ ઉકેલો શોધવા તેમજ આગળ વધવાની જરૂરિયાત પર વિશેષ ભાર મૂક્યો હતો..
શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે આ કાર્યક્રમ દરમિયાન, આર્થિક બાબતોના વિભાગ દ્વારા ગયા અઠવાડિયે જ રજૂ કરાયેલી આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સેવા કેન્દ્ર સત્તામંડળ ( ની ત્રણ મુખ્ય દરખાસ્તોને મંજૂરી આપવામાં આવી હોવાની પણ જાહેરાત કરી હતી.
નાણાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે બુલિયન એક્સચેન્જ ટૂંક સમયમાં અમલમાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે જેના માટે સેફ વૉલ્ટ સુવિધાઓ સહિત તમામ જરૂરી માળખાકીય સુવિધાઓનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે અને તેને કાર્યરત કરવામાં આવી છે તેમજ તેમણે એવો સંકેત આપ્યો હતો કે બુલિયન એક્સચેન્જ ભારત માટે એક મોટું ગેમ ચેન્જર પુરવાર થશે.
બીજી દરખાસ્ત માટે માળખાકીય સુવિધાઓનો વિકાસ કરવા માટે રૂપિયા 269.05 કરોડની હતી જ્યારે ત્રીજી દરખાસ્ત રૂપિયા 45.75 કરોડના મૂલ્યની ફિનટેક યોજનાની હતી..
આવકવેરા વિભાગે 18.11.2021 ના રોજ રસાયણોના ઉત્પાદન અને રિયલ એસ્ટેટના વિકાસમાં રોકાયેલા અગ્રણી જૂથ પર સર્ચ અને જપ્તી કામગીરી હાથ ધરી છે.
શોધ દરમિયાન મળી આવેલા દસ્તાવેજો/પુરાવાઓના પ્રારંભિક વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે બિનહિસાબી આવકનો અંદાજ રૂ.
સર્ચ ઓપરેશનમાં આશરે રૂ.2.5 કરોડની બિનહિસાબી રોકડ 2.5 કરોડ અને એક કરોડની જ્વેલરી જપ્ત કરવામાં આવી છે.
સર્ચ એક્શનમાં ગુજરાતના વાપી અને સરીગામ સિલ્વાસા અને મુંબઈમાં પણ થી વધુ જગ્યાઓ આવરી લેવામાં આવી હતી..
દસ્તાવેજો, ડાયરી નોટિંગ્સ અને ડિજિટલ ડેટાના રૂપમાં જૂથ દ્વારા મોટી બિનહિસાબી આવકની કમાણી અને સંપત્તિમાં તેનું રોકાણ દર્શાવતા મોટી સંખ્યામાં ગુનાહિત પુરાવાઓ મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
પુરાવાઓ સ્પષ્ટપણે વિવિધ મોડસ-ઓપરેન્ડી અપનાવીને કરપાત્ર આવકની ચોરી સૂચવે છે, જેમ કે ઉત્પાદન ઓછું બતાવવું, ખરીદીને વધારવા માટે માલની વાસ્તવિક ડિલિવરી વિના બોગસ ખરીદી ઇન્વૉઇસનો ઉપયોગ, બોગસ GST ક્રેડિટ મેળવવી, બોગસ કમિશન ખર્ચનો દાવો વગેરે.
દસ્તાવેજો ડાયરી નોટિંગ્સ અને ડિજિટલ ડેટાના રૂપમાં જૂથ દ્વારા મોટી બિનહિસાબી આવકની કમાણી અને સંપત્તિમાં તેનું રોકાણ દર્શાવતા મોટી સંખ્યામાં ગુનાહિત પુરાવાઓ મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
સર્ચ ઓપરેશનમાં આશરે રૂ.2.5 કરોડની બિનહિસાબી રોકડ કરોડ અને એક કરોડની જ્વેલરી જપ્ત કરવામાં આવી છે.
શોધ દરમિયાન મળી આવેલા દસ્તાવેજો/પુરાવાઓના પ્રારંભિક વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે બિનહિસાબી આવકનો અંદાજ રૂ.100 કરોડથી વધુ હોવાની શક્યતા છે.
સર્ચ કાર્યવાહી દરમિયાન, સ્થાવર મિલકતો અને રોકડ લોનમાં રોકાણમાં રોકડ વ્યવહારો અંગેના અનેક ગુનાહિત પુરાવાઓ પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
સર્ચ એક્શનમાં ગુજરાતના વાપી અને સરીગામ, સિલ્વાસા અને મુંબઈમાં પણ 20 થી વધુ જગ્યાઓ આવરી લેવામાં આવી હતી.
સર્ચ કાર્યવાહી દરમિયાન સ્થાવર મિલકતો અને રોકડ લોનમાં રોકાણમાં રોકડ વ્યવહારો અંગેના અનેક ગુનાહિત પુરાવાઓ પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે..
આવકવેરા વિભાગે ના રોજ રસાયણોના ઉત્પાદન અને રિયલ એસ્ટેટના વિકાસમાં રોકાયેલા અગ્રણી જૂથ પર સર્ચ અને જપ્તી કામગીરી હાથ ધરી છે.
પુરાવાઓ સ્પષ્ટપણે વિવિધ મોડસ-ઓપરેન્ડી અપનાવીને કરપાત્ર આવકની ચોરી સૂચવે છે, જેમ કે ઉત્પાદન ઓછું બતાવવું ખરીદીને વધારવા માટે માલની વાસ્તવિક ડિલિવરી વિના બોગસ ખરીદી ઇન્વૉઇસનો ઉપયોગ બોગસ ક્રેડિટ મેળવવી બોગસ કમિશન ખર્ચનો દાવો વગેરે.
જેમાં કેન્દ્ર તરફથી ગુજરાત સરકારને ટેક્સ ડિવોલ્યુશનના એકસાથે બે હપ્તા લેખે 3306.94 કરોડ રિલીઝ કરવામાં આવ્યા છે.
જારી કરવામાં આવેલી રકમોનું રાજ્યવાર વિવરણ નીચે કોષ્ટકમાં આપવામાં આવ્યું છેઃ.
જેમાં કેન્દ્ર તરફથી ગુજરાત સરકારને ટેક્સ ડિવોલ્યુશનના એકસાથે બે હપ્તા લેખે 3306.94 કરોડ રિલીઝ કરવામાં આવ્યા છે..
કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે 15મી નવેમ્બર 2021ના રોજ રોકાણ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વૃદ્ધિને વેગ આપવા માટે મુખ્યમંત્રીઓ, રાજ્યના નાણાં મંત્રીઓ અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નરો સાથેની વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ પછી આપેલા વચન મુજબ, ભારત સરકારે 22 નવેમ્બર, 2021ના રોજ રાજ્ય સરકારો માટે કર હસ્તાંતરણના બે હપ્તાઓ મુક્ત કર્યા છે, જે સામાન્ય માસિક હસ્તાંતરણ રૂ.47,541 કરોડના મુકાબલે રૂ.95,082 કરોડ છે.
કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી શ્રીમતી નિર્મલા સીતારમણે 15 મી નવેમ્બર 2021 ના રોજ રોકાણ , ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વૃદ્ધિને વેગ આપવા માટે મુખ્યમંત્રીઓ , રાજ્યના નાણાં મંત્રીઓ અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નરો સાથેની વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ પછી આપેલા વચન મુજબ , ભારત સરકારે 22 નવેમ્બર, 2021ના રોજ રાજ્ય સરકારો માટે કર હસ્તાંતરણના બે હપ્તાઓ મુક્ત કર્યા છે , જે સામાન્ય માસિક હસ્તાંતરણ રૂ.
નવેમ્બર 2021 ના માસ દરમિયાન કુલ એકત્રિત કરવામાં આવેલ જીએસટીની આવક ₹ 1,31,526 કરોડ છે જેમાંથી સીજીએસટી ₹ 23,978 કરોડ , એસજીએસટી ₹ 31,127 કરોડ , આઇજીએસટી ₹ 66,815 કરોડ ( સામાનની આયાત પર એકત્ર કરાયેલ ₹ 32,165 સહિત ) અને સેસ ₹ 9,606 કરોડ ( સામાનની આયાત પર વસૂલાયેલી ₹ 653 કરોડ સહિત ) છે ..
જીએસટીના અમલીકરણથી અત્યાર સુધીમાં નવેમ્બર 2021 માટે જીએસટીની આવક બીજી સૌથી વધુ છે , એપ્રિલ 2021 પછી બીજી , એપ્રિલ 2021 વર્ષના અંતની આવક સંબંધી હતી અને ગત માસના સંગ્રહ કરતા વધારે છે જેમાં ત્રિમાસિક ધોરણે ફાઇલ કરવા જરૂરી રિટર્નની અસર પણ સમાવિષ્ટ છે .
સતત બીજા મહિને જીએસટી સંગ્રહ ₹ 1.30 લાખ કરોડને વટાવી ગયો છે .
ઊંચી જીએસટી આવકોનો તાજેતરનો ઝોક એ પાલન સુધારવા માટે ભૂતકાળમાં લેવાયેલાં વિવિધ નીતિ અને વહીવટી પગલાંનું પરિણામ છે.
કેન્દ્રીય કર પાલન એજન્સીઓએ રાજ્યોના સમકક્ષની સાથે, જીએસટીએન દ્વારા વિક્સાવાયેલ વિભિન્ન આઇટી ટૂલ્સની મદદથી મોટા કરચોરીના કેસો શોધ્યા છે જેમાં મુખ્ય કેસો બનાવટી બિલોના છે.
ઊંચી જીએસટી આવકોનો તાજેતરનો ઝોક એ પાલન સુધારવા માટે ભૂતકાળમાં લેવાયેલાં વિવિધ નીતિ અને વહીવટી પગલાંનું પરિણામ છે .
આ આઇટી ટૂલ્સ શંકાસ્પદ કરદાતાઓને શોધવા રિટર્ન ઇનવોઇસ અને ઈ - વે બિલ ડેટાનો ઉપયોગ કરે છે ..
કેન્દ્રએ 03.11.2021 ના રોજ જીએસટી વળતર તરીકે રાજ્યો / કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોને ₹ 17000 કરોડ પણ છૂટા કર્યા છે ..
આ આઇટી ટૂલ્સ શંકાસ્પદ કરદાતાઓને શોધવા રિટર્ન ઇનવોઇસ અને ઈ-વે બિલ ડેટાનો ઉપયોગ કરે છે.
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન જીએસટીની કુલ માસિક આવકમાં ઝોક દર્શાવે છે.
નવેમ્બર 2021ના માસ દરમિયાન કુલ એકત્રિત કરવામાં આવેલ જીએસટીની આવક ₹ 1,31,526 કરોડ છે જેમાંથી સીજીએસટી ₹ 23,978 કરોડ, એસજીએસટી ₹ 31,127 કરોડ, આઇજીએસટી ₹ 66,815 કરોડ (સામાનની આયાત પર એકત્ર કરાયેલ ₹ 32,165 સહિત) અને સેસ ₹ 9,606 કરોડ (સામાનની આયાત પર વસૂલાયેલી ₹ 653 કરોડ સહિત) છે.
છેલ્લાં એક વર્ષમાં મોટી સંખ્યામાં પહેલ હાથ ધરાઇ છે, જેવી કે સિસ્ટમ ક્ષમતા વધારવી, રિટર્ન ભરવાની છેલ્લી તારીખ બાદ રિટર્ન નહીં ભરનારાનું ધ્યાન ખેંચવું, રિટર્નમાં આપમેળે સંખ્યાઓ ઉમેરાઇ જવી, રિટર્ન નહીં ભરનારાનાં અઈ-વે બિલ્સને ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ અટકાવવા.
જીએસટીના અમલીકરણથી અત્યાર સુધીમાં નવેમ્બર 2021 માટે જીએસટીની આવક બીજી સૌથી વધુ છે, એપ્રિલ 2021 પછી બીજી, એપ્રિલ 2021 વર્ષના અંતની આવક સંબંધી હતી અને ગત માસના સંગ્રહ કરતા વધારે છે જેમાં ત્રિમાસિક ધોરણે ફાઇલ કરવા જરૂરી રિટર્નની અસર પણ સમાવિષ્ટ છે.
કેન્દ્રીય કર પાલન એજન્સીઓએ રાજ્યોના સમકક્ષની સાથે , જીએસટીએન દ્વારા વિક્સાવાયેલ વિભિન્ન આઇટી ટૂલ્સની મદદથી મોટા કરચોરીના કેસો શોધ્યા છે જેમાં મુખ્ય કેસો બનાવટી બિલોના છે .
આ ટેબલ નવેમ્બર 2020ની સરખામણીએ નવેમ્બર 2021ના મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરાયેલ જીએસટીનાં રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે.
છેલ્લાં એક વર્ષમાં મોટી સંખ્યામાં પહેલ હાથ ધરાઇ છે , જેવી કે સિસ્ટમ ક્ષમતા વધારવી , રિટર્ન ભરવાની છેલ્લી તારીખ બાદ રિટર્ન નહીં ભરનારાનું ધ્યાન ખેંચવું , રિટર્નમાં આપમેળે સંખ્યાઓ ઉમેરાઇ જવી , રિટર્ન નહીં ભરનારાનાં અઈ - વે બિલ્સને ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ અટકાવવા .
કેન્દ્રએ 03.11.2021ના રોજ જીએસટી વળતર તરીકે રાજ્યો/કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોને ₹ 17000 કરોડ પણ છૂટા કર્યા છે.
આનાથી છેલ્લાં કેટલાંક મહિનાઓથી રિટર્ન ભરવામાં સતત સુધારો થયો છે ..
આ માસ દરમિયાન, ગયા વર્ષના એ જ મહિનાના સ્ત્રોતોથી આવક કરતા સામાનોની આયાત પરથી આવક 43% વધારે અને ઘરેલુ વ્યવહારો (સેવાઓની આયાત સહિત)થી આવક કરતા 20% વધારે છે.
નવેમ્બર 2021ના મહિના માટેની આવક ગત વર્ષના એ જ મહિના કરતા 25% વધુ અને 2019-20 કરતા 27% વધારે છે.
સતત બીજા મહિને જીએસટી સંગ્રહ ₹ 1.30 લાખ કરોડને વટાવી ગયો છે.
સરકારે નિયમિત પતાવટ તરીકે સીજીએસટીના ₹ 27,273 કરોડ અને આઇજીએસટીથી એસજીએસટીમાં ₹ 22,655 કરોડની પતાવટ કરી છે .
આ માસ દરમિયાન , ગયા વર્ષના એ જ મહિનાના સ્ત્રોતોથી આવક કરતા સામાનોની આયાત પરથી આવક 43% વધારે અને ઘરેલુ વ્યવહારો ( સેવાઓની આયાત સહિત ) થી આવક કરતા 20% વધારે છે ..
નવેમ્બર 2021ના મહિનામાં નિયમિત પતાવટો બાદ કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક સીજીએસટી માટે ₹ 51251 કરોડ અને એસજીએસટી માટે ₹ 53,782 કરોડ છે.
નીચેનો ચાર્ટ ચાલુ વર્ષ દરમિયાન જીએસટીની કુલ માસિક આવકમાં ઝોક દર્શાવે છે .
નવેમ્બર 2021 ના મહિનામાં નિયમિત પતાવટો બાદ કેન્દ્ર અને રાજ્યોની કુલ આવક સીજીએસટી માટે ₹ 51251 કરોડ અને એસજીએસટી માટે ₹ 53,782 કરોડ છે .
નવેમ્બર 2021 ના મહિના માટેની આવક ગત વર્ષના એ જ મહિના કરતા 25% વધુ અને 2019-20 કરતા 27% વધારે છે .
નવેમ્બર 2021 દરમિયાન જીએસટીની આવકોની રાજ્યવાર વૃદ્ધિ [1] નવેમ્બર 2021 દરમિયાન જીએસટીની આવકોની રાજ્યવાર વૃદ્ધિ [1].
સરકારે નિયમિત પતાવટ તરીકે સીજીએસટીના ₹ 27,273 કરોડ અને આઇજીએસટીથી એસજીએસટીમાં ₹ 22,655 કરોડની પતાવટ કરી છે.
આ ટેબલ નવેમ્બર 2020 ની સરખામણીએ નવેમ્બર 2021 ના મહિના દરમિયાન દરેક રાજ્યમાં એકત્રિત કરાયેલ જીએસટીનાં રાજ્યવાર આંકડા દર્શાવે છે ..
19 FPI પૈકી , ઇ-વે બિલમાં જથ્થાના સંદર્ભમાં , વ્યાપારી નિકાસ , કોલસાનું ઉત્પાદન , રેલ નૂર ટ્રાફિક વગેરે જેવા કેટલાક એવા સૂચકાંકો છે જેમની રિકવરીનો દર 100 ટકા કરતાં વધારે છે, જે સૂચવે છે કે માત્ર રિકવરી પૂરી નથી થઇ પરંતુ, આર્થિક વૃદ્ધિ પણ હવે મહામારી પૂર્વેના આઉટપુટના સ્તરે ગતિ પકડી રહી છે.
ઉચ્ચ આવર્તન સૂચકાંકોની કામગીરીમાં માત્ર રિકવરી પૂરી નથી થઇ પરંતુ, આર્થિક વૃદ્ધિ પણ હવે મહામારી પૂર્વેના આઉટપુટના સ્તરે પહોંચતી જોવા મળી.
તાજેતરમાં વર્ષ 2021-22ના Q2 માટે બહાર પાડવામાં આવેલા GDP અનુમાનોના આધારે પણ આને વધુમાં પુષ્ટિ મળી રહી છે, જેમાં વાસ્વતિક સંદર્ભમાં 8.4 ટકાની વાર્ષિક ધોરણે થયેલી વૃદ્ધિ આઉટપુટના સ્તરને વર્ષ 2019-20ના બીજા Q2 માં મહામારી પહેલાંના સ્તર કરતા વધારે આઉટપુટના સ્તર સુધી લઇ જાય છે..
જાન્યુઆરી , 2020માં દેશમાં કોવિડ-19નો પહેલો કેસ નોંધાયો ત્યારથી ભારતમાં આર્થિક રિકવરીની પ્રગતિને ટ્રેક કરવા માટે ઉચ્ચ આવર્તન સૂચકાંકો ( HFI) પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે.
તાજેતરની માહિતી દર્શાવે છે કે 22 HFI માં, 19 FPI ના સંદર્ભમાં સંપૂર્ણ રિકવરી નોંધાઇ છે, કારણ કે સપ્ટેમ્બર/ઓક્ટોબર/નવેમ્બર , 2021ના તેમના તાજેતરના સ્તરો 2019માં અનુવર્તી મહિનામાં મહામારી પૂર્વેના તેમના સ્તરો કરતાં વધારે થઇ ગયા છે.
પુરાવાના પ્રારંભિક વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે જૂથ માલના બિનહિસાબી વેચાણ અને ભંગારના રોકડમાં વ્છેયવહાર કરે જે એકાઉન્ટના નિયમિત ચોપડામાં નોંધાયેલ નથી.
સર્ચ દરમિયાન મળી આવેલ ચાવીરૂપ વ્યક્તિની ડિલીટ કરાયેલી વોટ્સએપ ચેટ , જૂથ દ્વારા તેની કરપાત્ર આવક ઘટાડવા માટે વિશાળ રહેઠાણની એન્ટ્રીઓ મેળવવાના પુરાવા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.
સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન , મોટી સંખ્યામાં ગુનાહિત દસ્તાવેજો , છૂટક પત્રકો , ડિજિટલ પુરાવા વગેરે મળી આવ્યા છે અને જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
આ પુરાવાઓમાં જૂથની બિનહિસાબી આવકનો વિગતવાર રેકોર્ડ છે જેના પર કર ચૂકવવામાં આવ્યો નથી.
વધુમાં , બિનહિસાબી રોકડ લોન એડવાન્સ્ડ અને તેના પર મેળવેલ વ્યાજ , રોકડમાં થયેલા ખર્ચ , બોગસ ખર્ચ અને ખરીદી , બિનહિસાબી જમીન રોકાણ વગેરે જેવી વિવિધ ગેરરીતિઓના ગુનાહિત પુરાવાઓ પણ બહાર આવ્યા છે.
સર્ચ કાર્યવાહીમાં રૂ.ની 1.80 કરોડ બિનહિસાબી રોકડ અને ન સમજાવી શકાય તેવા રૂ.8.30 કરોડના દાગીના જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
સર્ચ કાર્યવાહીને કારણે રૂ.500 કરોડથી વધુના કુલ બિનહિસાબી વ્યવહારો શોધી કાઢવામાં આવ્યા છે..
2021ના રોજ અમદાવાદમાં , મુખ્યત્વે સ્ટેનલેસ સ્ટીલ અને મેટલ પાઇપના ઉત્પાદનમાં રોકાયેલા અગ્રણી વેપારી જૂથ પર શોધ અને જપ્તીની કાર્યવાહી શરૂ કરી.
સર્ચ ઓપરેશનમાં અમદાવાદ અને મુંબઈમાં 30 થી વધુ જગ્યાઓ આવરી લેવામાં આવી હતી..
કંપનીના અધિકૃત વ્યક્તિએ કબુલ્યું હતું કે, વગર સામાનને રવાના કરવામાં આવ્યો છે..
ટ્રાન્સપોર્ટરે પણ કબુલ્યું હતું કે, ખોટા ઇનવોઇસની આડમાં ઇ-વેબ બિલ વગર સામાનની હેરફેર કરવામાં આવી રહી હતી અને વેચાણ પ્રક્રિયાઓની ચુકવણી રોકડમાં લેવામાં આવતી હતી, અને તે રકમ ઉત્પાદકને આપવામાં આવતી હતી.
અમદાવાદ સ્થિત ઇન્ટેલિજન્સ મહાનિદેશાલય ( )ના અધિકારીઓએ ચોક્કસ બાતમીના આધારે 22.12.2021ના રોજ કાનપુર ખાતે સ્થાનિક કેન્દ્રીય ના અધિકારીઓના સહકારથી સર્ચ ઓપરેશનો હાથ ધર્યા હતા.
બાકી કરવેરાના લેણા તરીકે રૂ.3.09 કરોડની રકમ પ્રાપ્ત કરવામાં આવી છે.
ફેક્ટરી પરિસરમાં, ભૌતિક સ્ટોકની તપાસ દરમિયાન, કાચા માલ અને તૈયાર ઉત્પાદનોની અછત ધ્યાને આવી હતી કારણ કે તૈયાર ઉત્પાદનોને ગુપ્ત રીતે લઇ જવામાં આવ્યા હતા.
એજન્સીએ અધિનિયમની કલમ 67ની જોગવાઇઓ હેઠળ રોકડ રકમ જપ્ત કરવાની દરખાસ્ત કરી છે, અને આગળની તપાસ બાકી છે..
ટ્રાન્સપોર્ટર પણ ચોરીછૂપીથી મોકલવામાં આવતા આવા પૂરવઠાના વેચાણની પ્રક્રિયાની ચુકવણી રોકડથી એકત્ર કરી રહ્યા હતા અને પોતાનું કમિશન કાપી લીધા પછી તે ઉત્પાદકને પહોંચાડી રહ્યા હતા..
કાનપુર સ્થિત સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાના અધિકારીઓની મદદથી આ રોકડ રકમની ગણતરી કરવાની પ્રક્રિયા હાથ ધરવામાં આવી હતી, જે 24.12.2021ની સાંજ સુધી ચાલશે.
લિ.ના ફેક્ટરી પરિસરો અને માલસામાનના પરિવહનમાં સંકળાયેલા કાનપુરના ટ્રાન્સપોર્ટ નગર સ્થિત મેસર્સ ગણપતિ રોડ કેરિઅર્સની ઓફિસો/ગોદામો ખાતે હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા..
ટ્રાન્સપોર્ટર, મેસર્સ ગણપતિ રોડ કેરિઅર્સના પરિસરમાં ભૂતકાળમાં ની ચુકવણી કર્યા વગર સામાનની હેરફેર કરવામાં આવી હોય તેવા 200 કરતાં વધારે ઉપયોગમાં લેવાયેલા ઇનવોઇસ મળી આવ્યા હતા.
કુલ જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડ રકમ રૂપિયા 150 કરોડ કરતાં વધારે હોવાનું અનુમાન છે..
એવી આશંકા હતી કે, પરિસરમાં રોકડેથી થતી વેચાણ પ્રક્રિયાઓ ગુપ્ત રાખવામાં આવતી હતી..
આ સર્ચ ઓપરેશનો શિખર બ્રાન્ડ પાનમસાલા અને તમાકુ પ્રોડક્ટ્સના ઉત્પાદક કાનપુર સ્થિત મેસર્સ ત્રિમૂર્તિ ફ્રેગનેન્સ પ્રા.
બાતમીના આધારે, ઉત્તરપ્રદેશના કનૌજમાં મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના ભાગીદારોના રહેણાંક પરિસરો, જે 143, આનંદપુરી, કાનપુર ખાતે આવેલા છે અને જેઓ કથિત કંપનીને મુખ્યત્વે રોકડેથી પરફ્યુમરી કમ્પાઉન્ડ સપ્લાય કરે છે, ત્યાં તપાસ હાથ ધરવામાં આવી હતી.
અસ્તિત્વમાં ના હોય તેવી કંપનીના નામે બહુવિધ ઇનવોઇસ જનરેટ કરવા માટે ટ્રાન્સપોર્ટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં તમામ ઇનવોઇસ આખી ટ્રક ભરાઇ જાય એટલા ભારણ માટે રૂપિયા 50,000/- કરતાં ઓછા મૂલ્યના હતા, જેથી માલસામાનની હેરફેર કરતી વખતે ઇ-વે બિલ જનરેટ કરવાનું ટાળી શકાય.
અધિકારીઓ પ્રારંભિક તબક્કે તેમને સફળતાપૂર્વક આંતરી શક્યા હતા અને ફેક્ટરીના પરિસરની બહારથી આ મુજબની 4 ટ્રકો જપ્ત કરવામાં આવી હતી, જેને ઇનવોઇસ અને ઇ-વે બિલ વગર ફેક્ટરીમાંથી બહાર જવાની મંજૂરી આપી હતી, જેનાથી પ્રાપ્ત થયેલી બાતમી સાચી હોવાની પુષ્ટિ થઇ હતી..
રહેણાંક પરિસરોમાં સર્ચ પ્રક્રિયા દરમિયાન, કાગળમાં મોટી માત્રામાં રોકડ રકમ લપેટીને રાખેલી મળી આવી હતી.
ટ્રાન્સપોર્ટર પાસેથી રૂપિયા 1.01 કરોડ રોકડ પણ કબજે કરવામાં આવ્યા છે..
પ્રાપ્ત થયેલી બાતમી અનુસાર, ઉત્પાદક દ્વારા લાગુ થવા પાત્ર કરવેરા ચુકવ્યા વગર ચોરીછૂપીથી સામાનનો પૂરવઠો પહોંચાડવામાં આવી રહ્યો હતો.
સંવેદનશીપ પ્રકારની ચાલી રહેલી તપાસમાં જરૂરી અનુવર્તી કાર્યવાહીનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે..
ના અધિકારીઓ દ્વારા અત્યાર સુધીમાં જપ્ત કરવામાં આવેલી આ સૌથી વધુ રોકડ રકમ છે.
આ પરિસરમાંથી પ્રાપ્ત થયેલી કુલ બેનામી રોકડ રકમ રૂ.177.45 કરોડ છે.
આ જથ્થાનું બજાર મૂલ્ય અંદાજે 6 કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવ્યું છે.
શિખર બ્રાન્ડના પાન મસાલા/તમાકુ પ્રોડક્ટ્સના ઉત્પાદકોએ કર ચોરી કરી હોવાનું કબુલ્યું હતું અને તેમની કરની બાકી ચુકવણી પેટે રૂપિયા 3.09 કરોડ જમા પણ કરાવ્યા હતા..
કથિત બ્રાન્ડના પાન મસાલા અને તમાકુની પ્રોડક્ટ્સનો જથ્થો ની ચુકવણી કર્યા વગર લઇ જતી મેસર્સ ગણપતિ રોડ કેરિઅર્સની ચાર ટ્રકને આંતર્યા પછી, ફેક્ટરીમાં ચોપડાઓમાં નોંધવામાં આવેલા સ્ટોક સાથે વાસ્તવિક સ્ટોકની સરખામણી કરતા કાચા માલ અને તૈયાર પ્રોડક્ટ્સના જથ્થામાં ઉણપ હોવાનું માલુમ પડ્યું હતું, વધુમાં, ટ્રાન્સપોર્ટરની મદદથી ઉત્પાદક ચોરીછૂપીથી માલસામાનને પહોંચાડવામાં સંડોવાયેલા હોવાનું પણ જાણવા મળ્યું હતું જેઓ કથિત માલસામાનના પરિવહન માટે બોગસ ઇનવોઇસનો ઉપયોગ કરી રહ્યા હતા.
વધુમાં, 23 કિલો સોનુ અને મોટી માત્રામાં પરફ્યુમરી કમ્પાઉન્ડના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવતા કાચામાલનો વિપુલ પ્રમાણમાં બેનામી જથ્થો જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે જેમાં ભોંયરામાં છુપાવેલા 600 કિલોથી વધારે ચંદનના તેલનો જથ્થો પણ સામેલ છે.
25/26.12.2021ના રોજ તેમના નિવેદનો નોંધવામાં આવ્યા હતા જેમાં પીયૂષ જૈને કબુલ્યું હતું કે, રહેણાક પરિસરમાંથી જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડ રકમ ની ચુકવણી કર્યા વગર માલસામાનના વેચાણ સાથે સંકળાયેલી છે.
કન્નૌજ ખાતે સર્ચ દરમિયાન, અધિકારીઓએ અંદાજે 17 કરોડ રૂપિયા રોકડા જપ્ત કર્યા છે, જેની હાલમાં ના અધિકારીઓ દ્વારા ગણતરી કરવામાં આવી રહી છે.
24.12.2021ના રોજની પ્રેસ વિજ્ઞપ્તિમાં આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, ઇન્ટેલિજન્સ મહાનિદેશાલય ( )ના અમદાવાદ એકમ દ્વારા 22.12.2021ના રોજ કાનપુર ખાતે શિખર બ્રાન્ડ પાન મસાલા/તમાકુ પ્રોડક્ટ્સના ઉત્પાદકોના પરિસર, કાનપુરના ટ્રાન્સપોર્ટ નગરમાં મેસર્સ ગણપતિ રોડ કેરિઅર્સની ઓફિસો/ગોદામો અને કાનપુના કન્નૌજ ખાતે આવેલ પરફ્યુમરી કમ્પાઉન્ડ્સના સપ્લાયર્સ મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના રહેણાંક/ફેક્ટરી પરિસરોમાં સર્ચ ઓપરેશન હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા..
કન્નૌજ ખાતે સર્ચ પ્રક્રિયા આજે સાંજ સુધી ચાલુ રહેશે તેવું અનુમાન છે..
મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના ભાગીદારોના રહેણાક પરિસરો, જે 143, આનંદપુરી કાનપુર ખાતે આવેલા છે ત્યાં 22.12.2021ના રોજથી સર્ચ કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી હતી જે સમાપ્ત થઇ ગઇ છે.
કન્નૌજ સ્થિત મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ દ્વારા મોટાપાયે ની ચોરી કરવામાં આવેલી હોવાથી સજ્જડ પુરાવાઓ પ્રાપ્ત થયા હોવાનું ધ્યાનમાં રાખીને, અધિનિયમની કલમ 132 હેઠળ સૂચિત ગુનાઓ આચરવા બદલ 26.12.2021ના રોજ પીયૂષ જૈનની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને 27.12.2021ના રોજ સક્ષમ અદાલત સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા..
આ ઉપરાંત, ના અધિકારીઓ દ્વારા કન્નૌજ ખાતે મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના રહેણાક/ફેક્ટરી પરિસરમાં પણ સર્ચ કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી હતી જે હાલમાં ચાલુ છે.
દરમિયાન, અત્યાર સુધીમાં કરવામાં આવેલી તપાસ દરમિયાન પ્રાપ્ત થયેલા પુરાવાઓના આધારે, ના અધિકારીઓ દ્વારા મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના ભાગીદાર પીયૂષ જૈનની પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી.
વિદેશી સિક્કા ધરાવતો સોનાનો જથ્થો પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યો હોવાથી, જરૂરી તપાસ માટે મહેસુલ ઇન્ટેલિજન્સ નિદેશાલય ( )નો પણ સંપર્ક કરવામાં આવ્યો છે..
કર ચોરીનો વાસ્તવિક આંકડો જાણવા માટે છેલ્લા પાંચ દિવસમાં સર્ચ પ્રક્રિયા દરમિયાન એકત્ર કરવામાં આવેલા પુરાવાઓની સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે..
આવા અહેવાલ સંપૂર્ણપણે અટકળો આધારિત, કોઇપણ પાયા વગરના છે અને હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસની પ્રામાણિકતાને નબળી પાડવાનો પ્રયાસ કરે છે, જેને પક્ષકાર વિરુદ્ધ ચોક્કસ ગુપ્ત માહિતીના આધારે અત્યંત વ્યાવસાયિક રીતે ફેલાવવામાં આવી રહ્યાં છે.
આ સંદર્ભે , સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે , મેસર્સ પીયૂષ જૈનની રહેણાક અને ફેક્ટરી પરિસરમાંથી હાલમાં ચાલી રહેલી કેસની તપાસ દરમિયાન જપ્ત કરવામાં આવેલી તમામ રોકડ રકમને સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાની સલામત કસ્ટડી હેઠળ રાખવામાં આવી છે અને આ સંદર્ભે હાલમાં તપાસ ચાલી રહી છે .
મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ દ્વારા તેમની બાકી નીકળતી કરની જવાબદારીઓ પૂરી કરવા માટે જપ્ત કરવામાં આવેલા નાણાંમાંથી બાકી કરની ચુકવણી પેટે કોઇ જ રકમ જમા કરાવવામાં આવી નથી અને તેમની લેણાં કરની રકમ હજુ નક્કી કરવાની બાકી છે ..
આમ , એવું બતાવવામાં આવ્યું છે કે , પીયૂષ જૈને જમા કરાવેલી રકમથી વિભાગ સંમત છે અને તદઅનુસાર બાકી નીકળતી કરની ચુકવણીની પતાવટ કરવામાં આવી છે ..
GST ઇન્ટેલિજન્સ મહાનિદેશાલય ( DGGI ) દ્વારા કાનપુરના કન્નૌજમાં પરફ્યૂમરી કમ્પાઉન્ડ્સના ઉત્પાદક મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અને તેના માલિક પીયૂષ જૈનના કેસમાં હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસ , કે જેમાં તેમના બે પરિસરોમાંથી રૂપિયા 197.49 કરોડની રોકડ રકમ અને 23 કિલો સોનુ તેમજ ખૂબ જ ઊંચી કિંમતનો ગેરકાનૂની સામાન જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે , તે સંદર્ભે મીડિયાના અમુક વર્ગમાં એવા અહેવાલો ફરતા થયા છે કે , DGGI એ સ્થળ પરથી જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડને ઉત્પાદન એકમના ટર્નઓવર તરીકે ગણવાનો નિર્ણય લીધો છે અને તદઅનુસાર તેની પ્રક્રિયા કરવાની દરખાસ્ત કરી છે .
GST ઇન્ટેલિજન્સ મહાનિદેશાલય (DGGI) દ્વારા કાનપુરના કન્નૌજમાં પરફ્યૂમરી કમ્પાઉન્ડ્સના ઉત્પાદક મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અને તેના માલિક પીયૂષ જૈનના કેસમાં હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસ, કે જેમાં તેમના બે પરિસરોમાંથી રૂપિયા 197.49 કરોડની રોકડ રકમ અને 23 કિલો સોનુ તેમજ ખૂબ જ ઊંચી કિંમતનો ગેરકાનૂની સામાન જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે, તે સંદર્ભે મીડિયાના અમુક વર્ગમાં એવા અહેવાલો ફરતા થયા છે કે, DGGI એ સ્થળ પરથી જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડને ઉત્પાદન એકમના ટર્નઓવર તરીકે ગણવાનો નિર્ણય લીધો છે અને તદઅનુસાર તેની પ્રક્રિયા કરવાની દરખાસ્ત કરી છે.
મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ દ્વારા તેમની બાકી નીકળતી કરની જવાબદારીઓ પૂરી કરવા માટે જપ્ત કરવામાં આવેલા નાણાંમાંથી બાકી કરની ચુકવણી પેટે કોઇ જ રકમ જમા કરાવવામાં આવી નથી અને તેમની લેણાં કરની રકમ હજુ નક્કી કરવાની બાકી છે.
અમુક અહેવાલોમાં એવું પણ ટાંકવામાં આવ્યું છે કે, પીયૂષ જૈને પોતાની બાકી નીકળતી કર ચુકવણી કબુલ્યા પછી DGGIની મંજૂરીથી, બાકી નીકળતા કરવેરા પેટે રૂપિયા 52 કરોડની કુલ રકમ જમા કરાવી છે.
તેમના ગુનાની સ્વૈચ્છિક કબૂલાત અને રેકોર્ડ પર ઉપલબ્ધ પુરાવાના આધારે, પીયૂષ જૈનની 26.12.2021ના રોજ CGST કાયદાની કલમ 132 હેઠળ નિર્ધારિત ગુનાઓ બદલ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને 27.12.2021ના રોજ સક્ષમ કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.
આવા અહેવાલ સંપૂર્ણપણે અટકળો આધારિત , કોઇપણ પાયા વગરના છે અને હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસની પ્રામાણિકતાને નબળી પાડવાનો પ્રયાસ કરે છે , જેને પક્ષકાર વિરુદ્ધ ચોક્કસ ગુપ્ત માહિતીના આધારે અત્યંત વ્યાવસાયિક રીતે ફેલાવવામાં આવી રહ્યાં છે ..
આ ઉપરાંત, પીયૂષ જૈન દ્વારા સ્વેચ્છાએ કરવામાં આવેલી રજૂઆતો હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસને આધીન છે અને વિભાગ દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડ રકમના સ્રોત અને મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અથવા તપાસમાં સામેલ અન્ય પક્ષકારો પાસેથી લેણાં નીકળતા કરની ચોક્કસ રકમ અંગેના કોઇપણ અભિપ્રાય શોધખોળ દરમિયાન વિવિધ પરિસરોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવેલા પુરાવાના મૂલ્યાંકન અને વધુ તપાસના પરિણામોના આધારે લેવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત , પીયૂષ જૈન દ્વારા સ્વેચ્છાએ ચ્છાએ કરવામાં આવેલી રજૂઆતો હાલમાં ચાલી રહેલી તપાસને આધીન છે અને વિભાગ દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવેલી રોકડ રકમના સ્રોત અને મેસર્સ ઓડોકેમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અથવા તપાસમાં સામેલ અન્ય પક્ષકારો પાસેથી લેણાં નીકળતા કરની ચોક્કસ રકમ અંગેના કોઇપણ અભિપ્રાય શોધખોળ દરમિયાન વિવિધ પરિસરોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવેલા પુરાવાના મૂલ્યાંકન અને વધુ તપાસના પરિણામોના આધારે લેવામાં આવશે ..
અમુક અહેવાલોમાં એવું પણ ટાંકવામાં આવ્યું છે કે , પીયૂષ જૈને પોતાની બાકી નીકળતી કર ચુકવણી કબુલ્યા પછી DGGI ની મંજૂરીથી , બાકી નીકળતા કરવેરા પેટે રૂપિયા 52 કરોડની કુલ રકમ જમા કરાવી છે .
નામદાર કોર્ટે તેમને 14 દિવસની ન્યાયિક કસ્ટડીમાં મોકલી આપ્યા છે ..
આ સંદર્ભે, સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે, મેસર્સ પીયૂષ જૈનની રહેણાક અને ફેક્ટરી પરિસરમાંથી હાલમાં ચાલી રહેલી કેસની તપાસ દરમિયાન જપ્ત કરવામાં આવેલી તમામ રોકડ રકમને સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાની સલામત કસ્ટડી હેઠળ રાખવામાં આવી છે અને આ સંદર્ભે હાલમાં તપાસ ચાલી રહી છે.
તેમના ગુનાની સ્વૈચ્છિક કબૂલાત અને રેકોર્ડ પર ઉપલબ્ધ પુરાવાના આધારે , પીયૂષ જૈનની 26.12.2021 ના રોજ CGST કાયદાની કલમ 132 હેઠળ નિર્ધારિત ગુનાઓ બદલ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને 27.12.2021 ના રોજ સક્ષમ કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા .
આમ, એવું બતાવવામાં આવ્યું છે કે, પીયૂષ જૈને જમા કરાવેલી રકમથી વિભાગ સંમત છે અને તદઅનુસાર બાકી નીકળતી કરની ચુકવણીની પતાવટ કરવામાં આવી છે.
