Commit ccf105ce authored by Nayan Ranjan Paul's avatar Nayan Ranjan Paul

Upload New File

parent 51d784b3
ନାରୀସତ୍ତାର ସ୍ବଚ୍ଛ ରୂପ କବି ପ୍ରତିଭା ଶତପଥୀଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତକାର
- ଓଡ଼ିଆସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେସ୍‌
ତା: ଡିସେମ୍ବର୍ ୨୬, ୨୦୧୧
ମୂଳ ପୃଷ୍ଠା → ପ୍ରଚ୍ଛଦ →
ପ୍ରତିଭା ଶତପଥୀଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି
କବିତା ସଙ୍କଳନ:
ଗ୍ରନ୍ଥ ସମୟ(୧୯୭୪), ସାହାଡ଼ା ସୁନ୍ଦରୀ(୧୯୭୮), ନିୟତ ବସୁଧା(୧୯୯୦), ନିମିଷେ ଅକ୍ଷର(୧୯୮୫), ମହାମେଘ(୧୯୮୮), ଶବରୀ(୧୯୯୧), ତନ୍ମୟଧୂଳି(୧୯୯୯), ଅଧା ଅଧା ନକ୍ଷତ୍ର(୨୦୦୧)
ଅନୁବାଦ: ନୀଳ ନୀଶିଥର ତାରା
ସମାଲୋଚନା: କଳ୍ପନାର ଅଭିଷେକ, ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରବନ୍ଧ,
ଲଳିତ ନିବନ୍ଧ : ପ୍ରତିଫଳନ
ସମ୍ମାନ
ଶବରୀ- ଇମ୍ଫା ଶିଳ୍ପ ଗୋଷ୍ଠୀ ପ୍ରଦତ୍ତ ଶାରଳା ପୁରସ୍କାର
“ତନ୍ମୟ ଧୁଳି”- କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
“ଅଧା ଅଧା ନକ୍ଷତ୍ର”- ଶାଶ୍ବତୀ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପୁରସ୍କାର (କର୍ଣ୍ଣାଟକ)
ପ୍ରତିଭା ଶତପଥୀଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତକାର
ଆପଣ “ତନ୍ମୟଧୂଳି” କବିତା ସଙ୍କଳନ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।
“ତନ୍ମୟଧୂଳି” କେଉଁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ରତା ଦାବୀ କରେ?
ଉତ୍ତର:- “ତନ୍ମୟ ଧୂଳି” ମୋ ଦୃଷ୍ଟିରେ ମଣିଷର ତୁଚ୍ଛ ସତ୍ତା ଅଥଚ ତାହା ବିଶ୍ବସଭା ସହ ଏକାକାର ହୋଇପାରେ ।
ଧୂଳି ତୁଚ୍ଛ କିନ୍ତୁ ତା ଭିତରେ ଉତ୍ତରଣର ପ୍ରୟାସ ଏକ ବିଶେଷତ୍ବ ।
ତାର ଛନ୍ଦରେ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ସାଙ୍ଗୀତିକତା ରହିଛି ।
ଆପଣଙ୍କର “ଆଦ୍ୟପର୍ବ” ରଚନାରେ ରୋମାଣ୍ଟିକ୍‌ ତନ୍ମୟର ଆବେଗ ପରିଲକ୍ଷିତ କିନ୍ତୁ ପରେ ରହସ୍ୟବାଦର ଉପଲବ୍‌ଧି ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଛନ୍ତି ।
ଏହାର କାରଣ କଣ?
ଉତ୍ତର:- ମୋର କବିତା ରଚନାର ଆଦ୍ୟକାଳରେ ଏକ ବିହ୍ବଳ ଭାବ ଆବୋରି ରହିଥିଲା ।
ବାସ୍ତବତାକୁ ତୀକ୍ଷ୍ଣଭାବେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କରିନଥିଲି ।
ଜୀବନ ପଥରେ ଅଗ୍ରସର ହେଲାବେଳକୁ ଏକ ବିପୁଳ ଉପଲବ୍ଧି ମୋତେ ଆବିଷ୍ଠ କଲା ।
ଜୀବନର ଗଭୀରତାର ବ୍ୟାପ୍ତିକୁ ମୁଁ କେତେକାଂଶରେ ଉପଲବ୍ଧି କରିପାରିଲି ।
ତାହାହିଁ ହୋଇଥାଇପାରେ ଏହାର କାରଣ ।
ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରତିଟି ସଙ୍କଳନପରି “ଶବରୀ”ର ଆବେଦନ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ।
ଓଡ଼ିଆ ଦୀର୍ଘ କବିତା ରଚନା ଧାରାରେ ଏହା ଏକ ମୌଳିକ ଭାବନିଷ୍ଠ ସଂଯୋଗ ।
ଏହାର ସୃଷ୍ଟିବୈଚିତ୍ର୍ଯମୟ, ମିଥ୍‌ ତଥା ଲୋକ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରୟୋଗର ଆବଶ୍ୟକତା ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତୁ ।
ଉତ୍ତର:- “ଶବରୀ” ନିଶ୍ଚୟ ଏକ ନୂତନ ମୌଳିକ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀକୁ ବହନ କରିଛି ।
ଏହା ମିଥ୍‌ ଆଧାରିତ ସତ୍ୟ ମାତ୍ର ସମକାଳୀନ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତାକୁ ନେଇ ଏଥିରେ ମିଥ୍‌କୁ ମଧ୍ୟ କିଛିଟା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି ।
ଏଇ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସକାରାତ୍ମକ “ଶବରୀ”ରେ ମାନବ ସତ୍ତାର ସର୍ବୋତ୍ତମ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ସତ୍ତାସହ ସମ୍ପର୍କକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇଛି ।
“ତନ୍ମୟ ଧୂଳି”ରେ “ତୁମେ” ଓ “ମୁଁ” ସ୍ବରୂପ ଓ ସମ୍ପର୍କର ପରିଭାଷା ସ୍ପଷ୍ଟ ।
ତେବେ କାବ୍ୟ ସ୍ବରୂପିଣୀ କହିଛନ୍ତି ସୁଗୋଲ ପୂର୍ଣ୍ଣତା ବୋଲି କିଛି ନାହିଁ ।
ତେଣୁ ତାର ସ୍ବରୂପ କଣ?
ଉତ୍ତର:- “ତନ୍ମୟ ଧୂଳି”ରେ “ତୁମେ” ଓ “ମୁଁ” ମୋର ଗୋଟେ ଅନ୍ତର୍ଗତ ସତ୍ତା ଏବଂ ତାର ଅନ୍ୟ ସ୍ବରୂପ ମୋର ଏକ ବୁଝିପାରୁଥିବା ଆତ୍ମୀୟ ବା ପାଠକୀୟ ସତ୍ତା ।
ସୁଗୋଲ ପୂର୍ଣ୍ଣତା, ମନେ କରନ୍ତୁ, ମଣିଷ ବୋଲି ବୋଲି କିଛି ନାହିଁ ।
ସବୁ ଖଣ୍ଡିତ ପୂର୍ଣ୍ଣତାକୁ ସେ କଳ୍ପନା କରେ, ଉପଲବ୍ଧି ଭାବେ ଧରିପାରେ ।
କିନ୍ତୁ ତାର ଆଶା ଓ ସ୍ବପ୍ନ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ।
ଏଇ କଥା ଉପଲ୍‌ବ୍ଧିରେ ଆଣି ନିଜ ଅପୂର୍ଣ୍ଣତା ବିଷୟରେ ସାନ୍ତ୍ବନା ଦେଇପାରିବ ।
“ଅଧା ଅଧା ନକ୍ଷତ୍ର”ରେ ବାମବାଦୀ ପ୍ରଖୟ ବାରିହୋଇଥାଏ ।
ସାହିତ୍ୟରେ ଏଇ ବାମାବାଦି ଚିନ୍ତାଧାରା ଆଜି କେତେ ଆବଶ୍ୟକ ?
ଉତ୍ତର:- ତାହା ବାମବାଦୀ ନୁହେଁ ବାମାବାଦୀ ।
ବାମାବାଦୀ ନ କହି ବରଂ ନାରୀବାଦ ବୋଲି କୁହନ୍ତୁ ।
ବାମା ଶବ୍ଦଟି ବିବଦମାନ ।
ଏକଦା ପୁରୁଷର ବାମ ପାର୍ଶ୍ବରେ ଉପବେଶନ କରୁଥିବାରୁ ନାରୀକୁ ବାମା କୁହାଯାଉଥିଲା ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ତାହା ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ନୁହଁ ।
ନାରୀମାନେ ସବୁକ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଜର ଶକ୍ତି ଓ କୁଶଳତାର ଯୋଗ୍ୟ ପରିଚୟ ଦେଉଛନ୍ତି ।
ତଥାପି ସାସାଂରିକ ତଥା ସାମାଜିକ ଜୀବନରେ ଏଯାବତ୍‌ ସେମାନେ ପ୍ରାପ୍ୟ ସମ୍ମାନ ପାଇନାହାଁନ୍ତି ।
ସେ ଦିଗରୁ ବାସ୍ତବ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ରୂପ ଦେଲାବେଳେ ନାରୀର ଅର୍ନ୍ତବେଦନା ଓ ତାର ଆକାଙ୍କ୍ଷା ସ୍ବାଭାବିକ ଭାବେ ଆସିଯାଏ ।
“ଅଧା ଅଧା ନକ୍ଷତ୍ର” ଅପେକ୍ଷା ମୋର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଙ୍କଳନ “କହି ନହେଲେ”ରେ ନାରୀବାଦୀ ସ୍ବର ପ୍ରଖର ଓ ଏହାର ପ୍ରତିବାଦର ରୂପ ପରିଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ଆପଣଙ୍କ “ଉଦ୍‌ଭାଷା” ପତ୍ରିକା ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରେ ।
ଏ ବିଷୟରେ କିଛି କୁହନ୍ତୁ ?
ଉତ୍ତର:- ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକତାକୁ ଏତେ ଶୀଘ୍ର ଗୋଟିଏ ପାରାଗ୍ରାଫ୍‌ରେ କହିହେବନି ।
ଏହା ଏକ ଅବବୋଧ ।
ଏଥିରେ କବି ନିଜର ପରିବେଶ ପ୍ରତି ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଜମାଟିର ବିଶେଷତ୍ବ ପ୍ରତି ନିଜର ଆତ୍ମା ପ୍ରତି ଅଧିକ ସତ୍ୟନିଷ୍ଠ ।
ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ମୋର ଗୋଟିଏ ପ୍ରବନ୍ଧ ପୁସ୍ତକ ଅଛି “ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରବନ୍ଧ” ତଥା “ଉଦ୍‌ଭାଷ”ରେ ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକ ଚେତନା ସମ୍ପର୍କରେ କେତେକ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ।
ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକତା ଉପରେ ହିଁ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଲାଭ କରିଛି ଓ ଆଧୁନିକତାର ବିଷାଦ ଓ ଦୁର୍ବୋଧ୍ୟତା ଆଦି ନକାରତ୍ମକ ଗୁଣକୁ ବିରୋଧ କରୁଛି ।
କୌଣସି ତତ୍ବ ଆଲୋଚନା ନକରି ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳରେ ଲିଖିତ କବିତା ପଢିଲେ ପାଠକ ଏହାର ସ୍ବରୂପ ଚିହ୍ନି ପାରିବ ।
ଅନୁବାଦ କର୍ମରେ ଆପଣ ସ୍ବକୀୟ ନିଷ୍ଠା ଓ ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦ ସାହିତ୍ୟର ବିକାଶ ପାଇଁ ଅନୁବାଦକମାନେ କେଉଁ ଦିଗପ୍ରତି ସଚେତନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ଆପଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ।
ଉତ୍ତର:- ଅନୁବାଦ କଲାବେଳେ ଦୁଇଟି ଦିଗକୁ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ପଡ଼େ ।
ଗୋଟିଏ ମୂଳଭାଷା ଓ ଅନ୍ୟଟି ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭାଷା ।
ଏ ଦୁଇ ଭାଷା ଉପରେ ଅନୁବାଦକର କିଛିଟା ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତିଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଅନୁବାଦଟି ଯଦି ମୌଳିକ ଲେଖାଭଳି ସରସ ଲାଗିଲା ତାହେଲେ ତାହାର ସାର୍ଥକତା ଥାଏ ।
ତେବେ କବିତାର ଅନୁବାଦ କଷ୍ଟକର ।
ମୂଳ ଲେଖାଠାରୁ ବେଳେବେଳେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭାଷା କିଛିଟା ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ।
ଏଣୁ କବିତା ଅନୁବାଦର ସାର୍ଥକତା ପାଇଁ ଅନୁବାଦକକୁ ଅଧିକ ଯତ୍ନଶୀଳ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ସାମ୍ପ୍ରତିକ କବିତାର ଆଙ୍ଗୀକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସୂଚନା ଉପଲବ୍ଧ ହେବାରେ ଲାଗିଛି ।
ଧୀରେ ଧୀରେ ସାଙ୍ଗୀତିକତାକୁ କବିମାନେ ପୁନଃ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କଲେଣି ।
ଏଥିରେ ଆପଣଙ୍କ ମତ କଣ ?
ଉତ୍ତର :- ବର୍ତ୍ତମାନ କବିମାନେ ଯେଉଁ ଦିଗକୁ ଆଗୋଉଛନ୍ତି ଆଗାନ୍ତୁ ।
ଓଡ଼ିଆ ସମାଲୋଚନା ସାହିତ୍ୟ ଭଣ୍ଡାରକୁ ଆପଣଙ୍କର ଦାନ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ।
ଆପଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ ସମାଲୋଚକମାନେ କେଉଁ ଦିଗ ପ୍ରତି ସଚେତନ ହେବା ଦରକାର ।
ଉତ୍ତର :- ସମାଲୋଚକମାନେ ପ୍ରଥମେ ସମାଲୋଚୀୟ ବିଷୟଟିକୁ ଭଲ ପାଇବା ଦରକାର ଏବଂ ଗଠନ ମୂଳକ ଭାବେ ସମାଲୋଚନା କରିବା ଦରକାର ।
ଆପଣଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକୁ କିପରି ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ?
ଉତ୍ତର :- ମୋ କବିତା ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଭିତରେ ପ୍ରଭେଦ କିଛି ନାହିଁ ।
ମୁଁ ଯେମିତି ବଞ୍ଚେ ସେପରି କବିତା ଲେଖେ ।
ଯାହା ଅନୁଭବ କରେ, ଯେଉଁ ଦିଗକୁ ଅନାଏ ତାକୁ ଶବ୍ଦ ମାଧ୍ୟମରେ ଚିତ୍ରଣ କରେ ।
ଆପଣଙ୍କ ଆତ୍ମଜୀବନୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଦୁଇପଦ କୁହନ୍ତୁ ।
ଉତ୍ତର :- ମୋର ଆତ୍ମକଥା ଶୈଶବରୁ ଏ ଯାଏଁ ମୁଁ ଭେଟିଥିବା ମଣିଷ, ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କରିଥିବା ପରିବେଶ ଓ ବଞ୍ଚୁଥିବା ଅନୁଭବମାନଙ୍କୁ ସାକାର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି ମାତ୍ର ।
ଆପଣଙ୍କର ସୁଯୋଗ୍ୟା କନ୍ୟା ପାରମିତା ଶତପଥୀ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଏକ ପରିଚିତ ନାମ ତଥା ‘ବିରଳ ରୂପକ’ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ।
ତାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ଧାରା ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି କୁହନ୍ତୁ ?
ଉତ୍ତର :- ପାରମିତା ପିଲାଦିନୁ ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ଥିଲା ।
ତାର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପ ବି.ଏ. ପଢ଼ିଲା ବେଳେ ପ୍ରକାଶ ପାଏ ଏବଂ ଏମ୍‌.ଏ. ପଢ଼ିଲା ବେଳେ ଝଙ୍କାରରେ ‘ତାଙ୍କ ସହ ସବୁ ଦିନ’ ଶୀର୍ଷକ ଗଳ୍ପ ପ୍ରକାଶ ପାଇ ପାଠକୀୟ ଆଦର ଲାଭ କରିଥିଲା ।
ସେ ଗଳ୍ପ ପାଇଁ ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ପାଇଛି ।
ଭୁବନେଶ୍ବର ପୁସ୍ତକମେଳା ପୁରସ୍କାର, ଭାରତୀୟ ଭାଷାପରିଷଦର ଯୁବା ଲେଖକ ପୁରସ୍କାର ଇତ୍ୟାଦି ।
ତେବେ ସେ ଖୁବ୍‌ ଭଲ କବିତା ମଧ୍ୟ ଲେଖେ ।
ଏବେ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ଆନୁକୁଲ୍ୟରେ ଅଷ୍ଠିତ ସର୍ବଭାରତୀୟ କବିତା ଉତ୍ସବରେ କବିତା ପାଠ କରି ବହୁ ପ୍ରଶଂସା ପାଇଛି ।
ତା ମା ଭାବରେ ମୁଁ ଗୌରବାନ୍ବିତ ।
ସେ ଗଳ୍ପ ଓ କବିତା ଉଭୟକୁ ସମାନ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ତାର ରଚନା ଜାରି ରଖିଛି ।
Markdown is supported
0% or
You are about to add 0 people to the discussion. Proceed with caution.
Finish editing this message first!
Please register or to comment