ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ 12 ಪಂಚ ವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ದೇಶಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿರುತ್ತದೆ .
(ವಿಸ್ತರಿಸಿ ) 1978ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ ಸರ್ಕಾರವು ಐದನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು , ಮತ್ತು ಹೊಸ ಆರನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು (1978 - 1983 ) ಜಾರಿಮಾಡಿತು .
ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ 1980 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರ ನಿರಾಕರಿಸಿತು, ಮತ್ತು ಹೊಸ ಆರನೇ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತನ (ರೋಲಿಂಗ್ ) ಯೋಜನೆ ಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು .
ಈ ಯೋಜನೆಗಳು ಮೂರು ರೀತಿಯ ಕ್ರಮವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.ಏಳನೇ ಐದು ವರ್ಷದ ಯೋಜನೆ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು :
1.ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಯಂತ್ರಣ .
2.ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು .
3.ಬಡತನ ಇಳಿಮುಖಕ್ಕೆ ತರುವುದು .
4.ಬಡವರಿಗೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಸರಿಯಾದ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುವುದು .
5.ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರ ಮೂಲಭೂತ ಅಗತ್ಯಗಳ ಲಭ್ಯತೆ .
6.ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ .
7.ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಬುಡಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀದಿಕೆ .
8.ಕೃಷಿ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸುವುದು .
9.ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಹಾಯದಿಂದ ಏರುತ್ತಿರುವ ಬೆಲೆಯನ್ನು ವೇಗವರ್ಧಕ ಸ್ಥಿರ ಗೊಳಿಸುವುದು
1.ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ.
2.ದೇಶದ.ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ದೀಕ್ಷಾಬದ್ಧ ಕ್ರಮ .
3.ವಿರಳವಾದ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ದಕ್ಷ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
4.ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬೆಂಬಲದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ಉದ್ಯೋಗ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.
5.ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸಲು ರಫ್ತು ಹೆಚ್ಚಿಸುಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ರಮ .
6.ವಿದ್ಯುತ್,ದೂರಸಂಪರ್ಕ,ರೈಲ್ವೇ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಸೇವೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
7.ದೇಶದ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅಧಿಕಾರ ಕೊಡುವುದು.
ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಯತಿ ರಾಜ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ /ಮತ್ತು ನಗರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು /ಪಾಲಿಕೆಗಳುs ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ .
1.ಒಂಬತ್ತನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆ 6.5% ಒಂದು ಗುರಿ ವಿರುದ್ಧ 5.4% ಒಂದು ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಸಾಧಿಸಿದ
2.ಕೃಷಿ ಉದ್ಯಮದ 4.2 % ಗುರಿಯ ವಿರುದ್ಧ 2.1 % ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಿತು
3.ದೇಶದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬೆಳವಣಿಗೆ 3 % ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು , ಇದು 4.5 % ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು .
4.ಸೇವಾ ಉದ್ಯಮವು 7.8 % ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಹೊಂದಿತ್ತು.(ಒಟ್ಟು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮೊತ್ತ ರೂ 921.291 ಕೋಟಿ ; ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ (57.9 % ) ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ರೂ 691.009 ಕೋಟಿ (42.1 % ) ಹಣ ಹೂಡುವ ಯೋಜನೆ ) (Main article : 12th Five - Year Plan ( India ))
ಮುಖ್ಯ ಲೇಖನ : 12ನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆ (ಭಾರತ) ಹೊಸತಾಗಿ ರಚನೆಯಾಗಿರುವ ನೀತಿ ಆಯೋಗದ (NITI Aayog = National Institution for Transforming India) ಮೊದಲ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಅರ್ಥ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಅರವಿಂದ್ ಪನಗಾರಿಯಾ ಅವರನ್ನು ದಿ.1 -6 -2015 ಸೋಮವಾರ ನೇಮಕಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ .
ಜತೆಗೆ ಆರು ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಮೂವರು ವಿಶೇಷ ಆಹ್ವಾನಿತರನ್ನು ನಿಯುಕ್ತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ .
ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ.ಅಧ್ಯಕ್ಷರು :ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ,ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಅಧಿಕಾರಿ : ಅಮಿತಾಭ್ ಕಾಂತ್,ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ : ರಾಜೀವ್ ಕುಮಾರ್
ಅಧಿಕಾರನಿಮಿತ್ತ ಸದಸ್ಯರು : ರಾಜನಾಥ್ ಸಿಂಗ್ , ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ , ಸುರೇಶ್ ಪ್ರಭು ಮತ್ತು ರಾಧಾ ಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್
ವಿಶೇಷ ಆಹ್ವಾನಿತರು : ನಿತಿನ್ ಗಡ್ಕರಿ , ಸ್ಮೃತಿ ಜುಬಿನ್ ಇರಾನಿ ಮತ್ತು ತನ್ವರ್ ಚಂದ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್
ಪೂರ್ಣ ಅವಧಿ ಸದಸ್ಯರು : ಬೈಬೆಕ್ ದೇಬ್ರಾಯ್ (ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ), ವಿ ಕೆ ಸಾರಸ್ವತ ( ಮಾಜಿ DRDO ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ) ಮತ್ತು ರಮೇಶ್ ಚಂದ್ ( ಕೃಷಿ ತಜ್ಞ )
ಆಡಳಿತದ ಸಮಿತಿ ( ಕೌನ್ಸಿಲ್ ) : ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಗವರ್ನರ್ಗಳು.
ಕಳೆದ 25 ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಚಹರೆ ಪೂರ್ತಿ ಬದಲಾಗಿದೆ .
ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆದ ಪ್ರಗತಿ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವಂತಿದೆ .
1991ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 10 ಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ನಿರ್ಯಾತ ಮಾಡಿದ ನಮ್ಮ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಕಳೆದ ವರುಷ 10 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ನಿರ್ಯಾತದಿಂದ ಗಳಿಸಿದವು ಅಂದರೆ ಸಾವಿರ ಪಟ್ಟಿನ ಅಗಾಧ ಬೆಳವಣಿಗೆ .
ನಮ್ಮ ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಬಹು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿದ್ದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಕಂಪನಿಗಳೊಡನೆ ಸರಿ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಇಂದು ನಿಂತಿವೆ .
ನಮ್ಮ ವಾಹನ ಉತ್ಪಾದಕರು 91ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಕಾರು ತಯಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದವು .
ಅವು ಕಳೆದ ವರುಷ 25 ಲಕ್ಷ ಕಾರು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದವು .
ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಹಲವು ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶೀ ಕಂಪನಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಹೊಸ ವಾಹನಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ .
ಇಂದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಕೂಟರ್ ಮೋಟರ್ ಸೈಕಲ್ ಮತ್ತು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಭಾರತೀಯವು ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಯ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಮೊದಲಿನ 25 ವರ್ಷಗಳು ಅಂದರೆ 1966ರಿಂದ 1991ರ ವರೆಗಿನ 25ವರುಷಗಳ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳೆಡೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಲಕ್ಷ್ಯ ಹರಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ಈಗಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಪೂರ್ಣ ಚಿತ್ರ ದಕ್ಕಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ .
ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರುವ ಹಿಂದಿನ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಗಲೇ ಇಲ್ಲವೇ ?ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಆಗಿತ್ತು .
ಬಟ್ಟೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ನೇಯುವ , ನೂಲೆಳೆಯುವ , ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಾಡುವ ಅನೇಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು 80ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಆಧುನೀಕರಣಗೊಂಡವು.