Transcriptomics__Part_1_-rOAWexMmdZ8.hi.csv

WEBVTT Kind : captions Language : hi कार्यात्मक जीनोमिक्स ( functional genomics ) पर पाठ्यक्रम में आपका स्वागत है ।,WEBVTT రకం: శీర్షికల భాష: హాయ్ ఫంక్షనల్ జెనోమిక్స్ (functional genomics) పాఠ్యాంశం లోకి స్వాగతం.
"इसलिए पिछले व्याख्यानों में , हमने देखा है कि कोई जीनोम ( genome ) को कैसे इंजीनियर कर सकता है और किसी दिए गए प्रक्रिया के संदर्भ में विभिन्न प्रकार के जीनों ( genes ) के कार्य को देख सकता है ।","అందువలన ఇంతకు ముందు చెప్పుకున్న ఉపన్యాసాల్లో, మనము జీనోమ్ (genome) ను ఎలా ఇంజనీర్ చేస్తారు అనేదాన్ని చూశాము మరియు ఇవ్వబడిన ప్రాసెస్ రెఫెరెన్స్ లో వివిధ రకాల జన్యువుల పనితీరును ఎలా చూడగలరు అని."
"हमने सेल डिवीजन माइटोसिस ( division mitosis ) के उदाहरण को देखा है , हमने वायरस संक्रमण प्रक्रिया के उदाहरणों पर ध्यान दिया है और फिर विकास संबंधी विकारों में से कुछ लोगों ने ज़ेबरा मछली और इतने पर जीन ( gene ) का उपयोग करके पहचान की है ।","మనము సెల్ డివిజన్ మైటోసిస్ యొక్క ఉదాహరణలు చూశాము, మనము వైరస్ సంక్రమించే ప్రక్రియ యొక్క ఉదాహరణల మీద దృష్టి పెట్టాము మరియు మళ్ళీ అభివృద్ధికి సంబంధించిన లోపాలలోంచి కొందరు జెబ్రా చేప మరియు దీని మీద జన్యువును ఉపయోగించి గుర్తించారు."
"तो , हम इस व्याख्यान में क्या करने जा रहे हैं और कुछ व्याख्यान जो इस का अनुसरण कर रहे हैं यह समझने के लिए कि उपकरण क्या हैं , समकालीन जीनोमिक्स उपकरण ( contemporary genomics tools ) लोग जीन ( gene ) की अभिव्यक्ति को समझने के लिए उपयोग करते हैं ।","అయితే, మనం ఈ ఉపన్యాసంలో ఏమి చేయబోతున్నాం మరియు కొన్ని ఉపన్యాసాలు దీనిని అనుసరిస్తూ ఉన్నాయి ఉపకరణాలు ఏంటి అని తెలుసుకోవడానికి, సమకాలీన జెనోమిక్స్ ఉపకరణాలను(contemporary genomics tools) ప్రజలు జన్యువు (gene) యొక్క వ్యక్తీకరణను అర్ధం చేసుకోవడానికి ఉపయోగిస్తారు."
मूल रूप से हम जीनोम ( genome ) विस्तृत अभिव्यक्ति अध्ययनों को देखने जा रहे हैं !,మనము అసలు రూపంలో జీనోమ్ (genome) యొక్క విస్తృత వ్యక్తీకరణను అధ్యయనాలను చూడబోతున్నాం !
"हम इतिहास और औजारों पर गौर करते हैं , यह समझने के लिए कि उनका विकास कैसे किया जाता है कि व्यक्त किए गए जीन क्या हैं ।","మనము చరిత్ర మరియు పనిముట్ల మీద శ్రద్ధ వహిస్తాము, వాటిని ఎలా అభివృద్ధి చేస్తారు వ్యక్తం అయినా జన్యువు ఏంటీ అనేది తెలుసుకునేందుకు."
"उदाहरण के लिए , आप दो अलग - अलग स्रोत ऊतक 1 ( tissue 1 ) और ऊतक 2 ( tissue 2 ) देख रहे हैं या यह एक सामान्य स्थिति और रोगग्रस्त स्थिति हो सकती है और अभिव्यक्ति के संदर्भ में क्या अंतर है ।","ఉదాహరణకి, మీరు రెండు వేరు - వేరు మూలాలు కణజాలం 1 (tissue 1) మరియు కణజాలం 2 (tissue 2) చూస్తున్నారు లేదా ఇది ఒక సామాన్య స్థితి మరియు రోగగ్రస్త స్థితి కావచ్చును మరియు వ్యక్తీకరణ సూచనలలో తేడా ఏంటి."
"जब आप अभिव्यक्ति के बारे में बात करते हैं , तो यह नहीं है कि किसी दिए गए जीन ( gene ) को व्यक्त किया जाए या नहीं ।","మీరు వ్యక్తీకరణ గురించి మాట్లాడినప్పుడు, ఇవ్వబడిన జన్యువును (gene) వ్యక్తం చేయాలా వద్దా అనేది కానవసరం లేదు."
"हालाँकि हम जानते हैं कि अभिव्यक्ति के स्तर में परिवर्तन को देख रहे हैं , तो mRNA की मात्रा एक दिए गए बदलाव के लिए बनाया जा रहा है , इसलिए यह भी तय करता है क्योंकि उच्च प्रोटीन , कम प्रोटीन यह तरीका बदल सकता है जिस तरह से सेल व्यवहार करता है ।","నిజానికి మనకి తెలుసు వ్యక్తీకరణ స్థాయిలో మార్పులను మనం చూస్తున్నామని, అయితే mRNA పరిమాణం ఇవ్వబడిన మార్పు కోసం చేయబడుతోంది, అందువలన ఇది కూడా నిర్ణయిస్తుంది ఎందుకంటే ఉత్తమ ప్రోటీన్, తక్కువ ప్రోటీన్ సెల్ ఎలా వ్యవహరిస్తోంది అనే పద్ధతిని మార్చివేస్తుంది."
"इसलिए हमें अभिव्यक्ति के स्तर को मापने के तरीकों की आवश्यकता है , जिसका अर्थ है कि प्रतिलेख की संख्या जो बनाई जा रही है ।","అందువలన మనకు వ్యక్తీకరణ స్థాయిని కొలిచే పద్ధతుల అవసరం ఉంది, దాని అర్ధం చేయబడుతున్న ట్రాన్స్క్రిప్టుల సంఖ్య."
"इसलिए इससे पहले कि हम कुछ बुनियादी अवधारणाओं पर ध्यान दें , जिसे हम जीवविज्ञान ( Biology ) के केंद्रीय डोगमा ( Central Dogma ) के रूप में जाना जाता है ।","అందువలన మనము కొన్ని ప్రాధమిక అంశాల మీద దృష్టి పెట్టే ముందు, దేన్నైతే మనము సెంట్రల్ డాగ్మా అఫ్ బయాలజీ గా (Central Dogma) పిలుచుకుంటామో."
"क्लासिक विचार यह है कि डीएनए ( DNA ) प्रतिकृति बनाता है , खुद की प्रतियां बनाता है कि यह कैसा है विभाजित करने और बनाए रखने में सक्षम है और फिर प्रतिलेखन के रूप में एक प्रक्रिया है जो आरएनए ( RNA ) बनाती है ।","క్లాసిక్ ఆలోచన ఏమిటీ అంటే డీఎన్ఏ (DNA) ప్రతిరూపాన్ని చేస్తుంది అనీ, సొంత ప్రతులు చేస్తుంది అనీ ఇది ఎలా ఉందీ అనీ విభజించుటకు మరియు చేసి ఉంచుటలో దక్షత కలిగినదీ మరియు మళ్ళీ ఆర్ఎన్ఏ ( RNA ) తయారు చేసే లిప్యంతరీకరణ ప్రక్రియ ఒకటి ఉంది."
आरएनए को प्रोटीन में अनुवादित किया जाता है जो कि यूकेरियोटिक सेल ( eukaryotic cell ) के संदर्भ में यहां दिखाया गया है ।,ఆర్ఎన్ఏని ప్రోటీన్ గా అనువదిస్తారు దాన్ని యూకారియోటిక్ సెల్ సందర్భములో ఇక్కడ చూపించారు.
"हमारे पास नाभिक है , हमारे पास आरएनए बनाने के लिए डीएनए ( DNA ) आरएनए ( RNA ) और प्रक्रिया बनाता है और पेप्टाइड ( peptide ) या कार्यात्मक ( functional ) प्रोटीन ( protein ) बनाने के लिए इसका अनुवाद किया जा रहा है ।","మన దగ్గర కేంద్రకం ఉంది, మన దగ్గర ఆర్ఎన్ఏ తయారు చేయడానికి డీఎన్ఏ (DNA ) ఆర్ఎన్ఏ మిగతా ప్రక్రియలు చేస్తుంది మరియు పెప్టైడ్ (peptide) లేదా ఫంక్షనల్ (functional) ప్రోటీన్ (protein) తయారు చేసేందుకు దీనిని అనువదిస్తున్నారు."
"क्या आप वहां मौजूद हैं अपवाद हैं , आप में से अधिकांश लोग अपवादों के बारे में जानते हैं , जिसे सेंट्रल डोगमा ( Central Dogma ) के आधुनिक दृष्टिकोण के रूप में कहा जाता है , यह है कि हमने पिछली कक्षा के व्याख्यान में चर्चा की थी कि आपके पास एक रिवर्स प्रक्रिया है जिसे आप रिवर्स ट्रांसक्रिपटेस ( reverse transcriptase ) कहते हैं डीएनए ( DNA ) में एक आरएनए ( RNA ) तथा कि आरएनए ( RNA ) के रूप में मौजूद वायरस हैं , आरएनए जीनोम ( RNA genome ) तथा ऐसे प्रोटीन भी हैं जो स्व - प्रचारित ( self - propagating ) अर्थ हैं जिन्हें आप जानते हैं , वे अपनी स्वयं की प्रतियां और इतने पर बना सकते हैं ।","మీరు అక్కడ ఉన్నారా మినహాయింపు ఉన్నదా, మీలో చాలా మందికి మినహాయింపులా గురించి తెలుసు, వాటిని సెంట్రల్ డాగ్మా (central dogma ) యొక్క ఆధునిక దృష్టితో చెప్తారు, మనము ఇంతకు ముందు క్లాస్ లోని ఉపన్యాసంలో చర్చించుకున్నట్లు మీ దగ్గర రివర్స్ ట్రాన్స్క్రిప్టేస్ (reverse transcriptase) అనే ఒక రివర్స్ ప్రక్రియ ఉంది డీఎన్ఏలో (DNA) ఒక ఆర్ఎన్ఏ (RNA) మరియు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) రూపంలో ఒక వైరస్ ఉందనీ, స్వీయ ప్రచారం (self propagating ) కి అర్థం అనబడే అలంటి ప్రోటీన్లు మరియు ఆర్ఎన్ఏ జీనోమ్ (RNA genome ) గురించి మీకు తెలిసిందే, అవి తమ స్వీయ ప్రతులను మరియు ఇంతలో చేయగలవు. "
"इसलिए , अपवाद हैं लेकिन ये सभी अपवाद दुर्लभ घटनाएं हैं , लेकिन यदि आप अधिकांश प्रजातियों में रहते हैं , तो आप पाएंगे कि अभी भी केंद्रीय डोगमा जीवविज्ञान ( Central Dogma Biology ) का मूल प्रस्ताव मान्य है और जो भी अन्य अपवाद हमने कहा वह अपवाद हैं ।","అందువలన, మినహాయింపులే కానీ అన్ని మినహాయింపులు అరుదైన ఘటనలే, కానీ ఒకవేళ మీరు అధికశాతం జాతుల మధ్య ఉన్నట్లయితే, ఇప్పటికి కూడా సెంట్రల్ డాగ్మా అఫ్ బయాలజీ (Central Dogma Biology ) యొక్క అసలు ప్రతిపాదన అనుసరణీయమనీ మీరు చూడవచ్చు, మరియు మేము మినహాయింపులు అని అన్నవన్నీ మినహాయింపులే."
।,.
परंतु यहां यह जानना महत्वपूर्ण है कि यह हमेशा ऐसा नहीं होता है कि डीएनए ( DNA ) एक आरएनए ( RNA ) के माध्यम से प्रोटीन के रूप में कोशिका प्रणाली में बदलाव लाने में सक्षम है ।,కానీ ఇక్కడ తెలుసుకోవలసిన ముఖ్య విషయం ఏంటీ అంటే డీఎన్ఏ (DNA ) ఒక ఆర్ఎన్ఏ (RNA ) ద్వారా ప్రోటీన్ రూపంలో సెల్ వ్యవస్థను మార్చడంలో దక్షత కలిగి ఉన్నది అనేది అన్ని సార్లూ జరగదు అని.
वास्तव में अब आप जानते हैं कि मानव कोशिकाओं सहित हमारे शरीर में बनने वाले अधिकांश टेप आरएनए ( RNA ) के रूप में कार्य करते हैं ।,వాస్తవానికి మానవ కణజాల సహితముగా మన శరీరంలో తయారుకాబడే అధిక శాతం టేప్ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) రూపంలో పని చేస్తాయని మీకు ఇప్పుడు తెలుసు.
इन्हें नियामक आरएनए ( RNA ) या नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) कहा जाता है ।,వీటిని రెగ్యులేటరీ ఆర్‌ఎన్‌ఏ (RNA) లేదా నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏ (non-coding RNA) అంటారు.
वास्तव में यह अंश RNA की तुलना में बहुत बड़ा है जो प्रोटीन के लिए कोड है ।,వాస్తవానికి ఈ భాగం మరియు RNA తో పోల్చితే చాలా పెద్దది మరియు ప్రోటీన్ యొక్క కోడ్.
"इसलिए इन्हें नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) कहा जाता है जो वास्तविक वास्तविक प्रमुख विचलन है और जैसा कि मैंने आपको बताया , ये दुर्लभ घटनाएं नहीं हैं अब लोग इन नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) के कार्य को समझने की कोशिश कर रहे हैं ।","అందువలన వీటిని నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏ (non-coding RNA) అంటారు అవి వాస్తవానికి అసలు ప్రధాన విచలనాలు మరియు నేను మీకు చెప్పినట్లు, ఇవి అరుదైన ఘటనలు కాదు ఇప్పుడు ప్రజలు ఈ నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏ (non-coding RNA) యొక్క పనితీరును అర్ధం చేసుకునే ప్రయత్నంలో ఉన్నారు."
"कुछ उदाहरण जो हमने पिछले व्याख्यान में देखे हैं , जिन्हें माइक्रोआरएनए ( microRNA ) या miRNA कहा जाता है , जहां हमने चर्चा की है कि कैसे इस माइक्रो आरएनए ( microRNA ) को छोटे टुकड़ों में विभाजित किया जाता है और ये टुकड़े चलते हैं और कुछ लक्ष्य आरएनए ( RNA ) को बांधते हैं और उन्हें नष्ट कर देते हैं या उनके अनुवाद को रोकते हैं और इसी तरह ।","మనం ఇంతకు ముందు ఉపన్యాసంలో చూసిన కొన్ని ఉదాహరణలు, మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (microRNA) లేదా miRNA అనబడేవి, ఈ మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (microRNA) ని ఎలా చిన్న ముక్కలుగా విభజిస్తారో మరియు ఈ ముక్కలు నడుస్తాయి మరియు కొన్ని లక్ష్యాలు ఆర్ఎన్ఏను (RNA) బంధిస్తాయి మరియు వాటిని నష్టపరుస్తాయి లేదా వాటి అనువాదాన్ని ఆపుతాయి మరియు ఇలా మనము అక్కడ చర్చించుకున్నాము. "
"तो , ऐसा एक माइक्रो आरएनए ( microRNA ) प्रभावी रूप से बड़ी संख्या में जीन को नियंत्रित कर सकता है ताकि वास्तव में पता चले कि ये नान - कोडिंग ( non - coding ) आरएनए ( RNA ) वास्तव में प्रोटीन को अंतिम उत्पाद के रूप में नहीं देते हैं और अनुवाद प्रक्रिया में भी मदद नहीं कर सकते हैं जो विभिन्न प्रकार को विनियमित प्रक्रियाओं को करने में सक्षम हैं ।","అయితే, వాస్తవానికి ఈ నాన్-కోడింగ్ (non-coding) ఆర్ఎన్ఏ (RNA) వాస్తవానికి ప్రోటీన్కి అంతిమ ఉత్పత్తి రూపం ఇవ్వవనీ మరియు వివిధ రకాల నియంత్రిత ప్రక్రియలను చేయుటలో దక్షత కలిగిన వాటి అనువాద ప్రక్రియలో కూడా సాయం చేయలేవనీ తెలుసునేందుకు ఒక మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (microRNA) ప్రభావవంతముగా పెద్ద సంఖ్యలో జన్యువులను నియంత్రించగలదు. "
।,.
"तो वे ये अपवाद नहीं हैं , लेकिन ये बहुत आम हैं जो हम मानते हैं ।","అయితే, ఇవి మినహాయింపులు కాదనీ, కానీ ఇవి మనము ఒప్పుకునే చాలా సాధారణమైనవి."
तो हम इन आरएनए ( RNA ) का विश्लेषण कैसे करते हैं ?,అయితే మనము ఈ RNA యొక్క విశ్లేషణ ఎలా చేస్తాం?
"यह एक बड़ा सवाल है क्योंकि आरएनए ( RNA ) का विश्लेषण फिर से मुश्किल है क्योंकि आप स्थिर स्थिति को देखने जा रहे हैं क्योंकि आरएनए को लगातार बनाया जा रहा है , कुछ आरएनए ( RNA ) का अनुवाद नहीं किया जा सकता है जो वे बना रहे हैं , उन्हें वहां रखा जाता है , कुछ आरएनए ( RNA ) प्रोटीन नहीं बना रहे हैं लेकिन एक नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) के रूप में कार्य करता है ।","ఇది ఒక పెద్ద సవాలు ఎందుకంటే ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క విశ్లేషణ మళ్ళీ చాల కఠినమైనది ఎందుకంటే మీరు స్థిర స్థితిని చూడబోతున్నారు ఎందుకంటే ఆర్ఎన్ఏని నిరంతరం తయారు చేయబడుతుంది, అవి తయారుచేస్తున్న కొంత ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను అనువదించడం సాధ్యం కాదు, వాటిని అక్కడ ఉంచుతారు, కొన్ని ఆర్ఏన్ఏ (RNA) ప్రోటీన్ ని తయారు చేయడం లేదు కానీ ఒక నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏ (non-coding RNA) రూపంలో పని చేస్తుంది. "
"तो इस संबंध में एक बड़ी चुनौती है , आप आरएनए के विश्लेषण को जानते हैं और दूसरी बात यह है कि यदि आप देख रहे हैं कि आरएनए ( RNA ) स्थानीय स्तर पर कहां सही है !","ఈ విషయంలో ఒక పెద్ద సవాలు, మీకు ఆర్ఎన్ఏ విశ్లేషణ తెలుసు మరియు రెండో విషయం ఏంటీ అంటే ఒకవేళ మీరు స్థానిక స్థాయిలో ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఎక్కడ సరిగ్గా ఉన్నదీ అని చూస్తున్నారా అని."
"इसलिए आप आरएनए ( RNA ) के स्थानीयकरण को देख रहे हैं , जो कि अधिक चुनौतीपूर्ण है ।","అందువలన మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క స్థానికీకరణను చూస్తున్నారు, ఏదైతే అత్యధిక సవాలుతో కూడుకున్నదో."
"तो चलिए आरएनए ( RNA ) का पीछा करने वाली अन्य चुनौतियों पर ध्यान दें , इसकी नहीं कि एक जीन ( gene ) एक प्रकार का बनाता है आरएनए ( RNA ) सही !","అయితే పదండి ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని వెంటాడే ఇతర సవాళ్ల మీద దృష్టి పెడదాం, ఒక జన్యువు (gene) ఒక రకముగా ఆర్ఎన్ఏను (RNA ) సరిగ్గా చేస్తుందా లేదా అన్నదాని మీద కాదు !"
यह बात नहीं है ।,ఈ విషయం కాదు.
अब हम जानते हैं कि आरएनए ( RNA ) को स्पाइसिंग कहा जाता है ।,ఇప్పుడు మనకు తెలుసు ఆర్ఎన్ఏను (RNA) స్పైసింగ్ అంటారు అని.
तो यहां जो दिखाया गया है वह एक जीन ( gene ) का एक योजनाबद्ध है जो उदाहरण के लिए यहां और यहां इंट्रोन्स ( introns ) है ।,ఐతే ఇక్కడ చూపించబడినది ఏమిటీ అంటే అది ఒక ప్రణాళికాబద్ధమైన ఒక జన్యువు (gene) ఉదాహరణకు ఇక్కడా మరియు ఇక్కడా ఇంట్రాన్స్ (introns).
"जब इस आरएनए ( RNA ) को संसाधित किया जाता है , तो अंतिम परिपक्व उत्पाद जिसे आप जानते हैं कि जीर्ण क्षेत्रों को बाहर निकाल दिया जाता है और हमने कहा कि इनमें से कुछ इंट्रॉन ( intron ) एक miRNA के रूप में कार्य कर सकते हैं ये संभावनाएं हैं लेकिन आपके पास प्रोटीन है और निश्चित रूप से हमने इस बारे में बात की है कि स्पाइसिंग ( splicing ) कैसे होता है और शीघ्र ।","ఎప్పుడైతే ఈ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ప్రాసెస్ చేయబడుతుందో, అప్పుడు మీకు తెలిసినట్లుగా తుది పరిపక్వ ఉత్పత్తిని శిధిలమైన ప్రదేశాలను/జీర్ణమైన ప్రదేశాలను బయిటికి పంపివేయబడతాయని మరియు మనము చెప్పుకున్నాము వీటిలోంచి కొన్ని ఇంట్రాన్స్ (introns) ఒక miRNA రూపంలో పని చేయగలవు అని ఇవి అవకాశాలు కానీ మీ దగ్గర ప్రోటీన్ ఉంది మరియు మనము స్ప్లైసింగ్ (splicing) ఎలా జరుగుతుందీ మరియు వేగముగా అనే విషయం మీదా ఖచ్చితముగా మాట్లాడుకున్నాము. "
"आप जानते हैं कि यदि स्पाइसिंग नहीं होती है , तो आप इंट्रॉन ( intron ) को बनाए रखने जा रहे हैं आरएनए ( RNA ) और इन इंट्रोन्स ( instrons ) में आप जानते हैं कि रीडिंग फ्रेम ( reading frame ) में कुछ बदलाव हो सकते हैं क्योंकि आप जानते हैं कि आपके पास ट्रिपल है और यदि आप इसे जारी रखते हैं , तो आप जानते हैं कि ट्रिपल बनाएं क्योंकि blot ) यहां मौजूद हैं रीडिंग फ्रेम ( reading frame ) को स्थानांतरित कर दिया जाएगा ।","మీకు తెలుసు ఒకవేళ స్పైసింగ్ జరగకపోయినట్లైతే, అప్పుడు మీరు ఇంట్రాన్స్ (introns) ని చేసి ఉంచబోతున్నారు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) మరియు ఈ ఇంట్రాన్స్ లో మీకు తెలిసినట్లుగా రీడింగ్ ఫ్రేమ్ (reading frame) లో కొన్ని మార్పులు సంభవించవచ్చును ఎందుకంటె మీకు తెలుసు మీ దగ్గర ట్రిపుల్ ఉన్నదనీ మరియు ఒకవేళ మీరు దీన్ని కొనసాగిస్తే, అప్పుడు మీకు తెలుసు ట్రిపుల్ తయారు చేయాలనీ ఎందుకంటే blot) ఇక్కడ ఉన్నాయి రీడింగ్ ఫ్రేమ్ (reading frame) ని తరలించబడుతుంది. "
"तो शायद ऐसा होने जा रहा है , लेकिन आप इसे सामान्य रूप से एक अपभ्रंश कहेंगे क्योंकि इंट्रॉन ( intron ) नहीं होना चाहिए और इसे हटा दिया जाना चाहिए और यह अब मौजूद है इसलिए इसका विचलन है परंतु आपको पता है कि इस तरह की चीजें सिस्टम में हो रही हैं ।","అయితే ఇలా జరిగే  అవకాశం ఉంది, కానీ మీరు దీన్ని సాధారణంగా ఒక అపభ్రంశము అంటారు ఎందుకంటే ఇంట్రాన్ (intron) ఉండకూడదు మరియు దీన్ని తొలగించేయాలి మరియు ఇది ఇప్పుడు ఉన్నది అందువలన ఇది దీని యొక్క విచలనము కానీ మీకు తెలుసు ఇటువంటివి సిస్టం లో జరుగుతున్నవని."
"तो ऐसे आरएनए ( RNA ) हैं जिनके यहां एक्सन हैं जैसे कि 1 , 2 और 4 , चार अलग - अलग एक्सॉन ( exons ) दिखाए गए हैं और अब वे बताते हैं कि इस चार एक्सॉन ( exons ) वाले प्री - एमआरएनए ( pre - mRNA ) को स्प्लिसिंग ( splicing ) प्रक्रिया के बाद कैसे इकट्ठा किया जा सकता है , अलग - अलग हो सकता है ।","అయితే ఎలాంటి ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఉన్నాయంటే వాటి వద్ద ఎక్సన్స్ (exons) ఉన్నాయి ఉదాహరణకి 1, 2 మరియు 4, నాలుగు వేరు - వేరు ఎక్సన్స్ (exons) చూపబడినవి మరియు ఇప్పుడు అవి ఏమి చెబుతాయంటే ఈ నాలుగు ఎక్సన్ల (exons) ప్రీ - ఎం ఆర్ఎన్ఏ (pre - mRNA) ని స్ప్లైసింగ్ (splicing) ప్రక్రియ తరువాత ఎలా సేకరించవచ్చును, ఎలా వేరు అవగలవు. "
"उदाहरण के लिए इस विशेष उदाहरण में आपने एक्सॉन 1 , 2 और 3 को एक साथ जोड़ा है जबकि अन्य में यह एक्सॉन 1 , 3 और 4 एक साथ शामिल है ।","ఉదాహరణకు ఈ ప్రత్యేక ఉదాహరణలో మీరు ఎక్సన్స్ 1, 2 మరియు 3 ను ఒక్కసారే జోడించారు కానీ ఇతరాలలో ఈ ఎక్సన్స్ 1, 3, మరియు 4 కలిసి ఉన్నాయి."
"नतीजतन , आप इस प्रतिलेख के कोडिंग अनुक्रम ( coding sequence ) को जानते हैं और यह प्रतिलेख बहुत अलग होने जा रहा है क्योंकि यह क्षेत्र जो यहां लाल रंग में दिखाया गया है , उसमें एक सामान्य कोडिंग क्षेत्र हो सकता है , लेकिन इसके अलावा , रीडिंग फ़्रेम ( reading frame ) को स्थानांतरित कर दिया जाएगा इसलिए यह प्रोटीन और यह प्रोटीन बहुत अलग दिख सकता है और एक अलग तरह का कार्य कर सकता है , इसकी संभावना है ।","ఫలితముగా, మీకు ఈ లిప్యంతరీకరణ యొక్క కోడింగ్ క్రమం (coding sequence) తెలుసు మరియు ఈ లిప్యంతరీకరణ చాలా వేరు అవబోతున్నది ఎందుకంటే ఇక్కడ ఎరుపు రంగులో చూపించబడిన ఈ క్షేత్రం, అందులో ఒక సాధారణ కోడింగ్ క్షేత్రము ఉండవచ్చును, కానీ ఇంతే కాకుండా, రీడింగ్ ఫ్రేమ్ (reading frame) తరలించబడింది అందువలన ఈ ప్రోటీన్ మరియు ఈ ప్రోటీన్ చాలా వేరుగా చూపగలదు మరియు ఒక వేరే రకపు పని చేయగలదు, అనే దానికి అవకాశం ఉన్నది.   "
"तो वही जीन ( gene ) जो आपको एक पूर्व mRNA के बारे में बताता है , अब विभिन्न प्रकार के प्रोटीन बनाना समाप्त कर सकता है क्योंकि एक तरह से स्पाइसीलिंग ( splicing ) होता है , इसलिए इसे वैकल्पिक स्पाइसीलिंग कहा जाता है इसलिए यह एक बहुत बड़ी चुनौती है ।","అయితే ఏ జన్యువు (gene) అయితే మీకు ఒక పూర్వపు mRNA గురించి చెబుతుందో, ఇప్పుడు వివిధ రకాల ప్రోటీన్లను తయారు చేయడం పూర్తి చేసేస్తుంది ఎందుకంటే ఒక రకముగా స్ప్లైసింగ్ (splicing) అవుతుంది, అందువలన దీన్ని ప్రత్యామ్నాయ స్ప్లైసింగ్ అంటారు అందువలన ఇది చాలా పెద్ద సవాలు."
"और ऐसे कई अध्ययन हैं जो यह दर्शाते हैं कि एक दिया गया जीन ( gene ) किस ऊतक ( tissue ) के आधार पर व्यक्त किया जाता है , विकास के किस चरण में इसे व्यक्त किया जाता है , यह विभिन्न प्रकार के अलग - अलग रूपों को बना सकता है और हर एक की कोडिंग क्षमता अलग - अलग होती है ।","ఇలాంటి ఎన్నో అధ్యయనాలు ఉన్నాయి అవి ఏమి చూపిస్తాయి అంటే ఒక ఇవ్వబడిన జన్యువు (gene) ఏ కణజాలం ఆధారంగా వ్యక్తీకరించబడుతుంది, అభివృద్ధి యొక్క ఏ చరణంలో ఇది వ్యక్తీకరించబడుతుంది, ఇది వివిధ రకాల వేరు -వేరు రూపాలను తయారు చేయగలుగుతుంది మరియు ప్రతి ఒక్క దాని కోడింగ్ సామర్ధ్యం వేరు - వేరుగా ఉంటుంది. "
इन टेपों के बीच एक सापेक्ष स्तर ।,టేపుల మధ్య ఒక సాపేక్ష స్థాయి.
"उदाहरण के लिए , यहाँ जो दिखाया गया है वह एक ताऊ ( tau ) जीन ( gene ) है जो ताऊ नामक एक प्रोटीन के लिए कोड होता है जिसे अल्जाइमर ( Alzheimer ' s ) की स्थिति में फंसाया जाता है ।","ఉదాహరణకి, ఇక్కడ చూపించబడినది ఒక టౌ (tau) జన్యువు (gene) దీనిలో అల్జీమర్స్ (Alzheimer's) స్థితిలో ఇరికించబడే టౌ పేరు గల ప్రోటీన్ కొరకు కోడ్ ఉంటుంది."
"इसलिए यह वैकल्पिक स्प्लिसिंग से गुजरता है और यह दिखाया गया है कि वृद्ध मस्तिष्क में जिस तरह से इसे उगाया जाता है यदि इसे संशोधित किया जाता है , तो सही है कि व्यक्ति विकासशील मनोभ्रंश को समाप्त कर सकता है , एक प्रक्रिया जिसके द्वारा आप जानते हैं कि आपने जो कुछ भी सीखा है उसे खो देते हैं , स्मृति हानि और अन्य लक्षण जो अल्जाइमर ( Alzheimer ' s ) रोग से जुड़े हैं ।","అందువలన ఇది ప్రత్యామ్నాయ స్ప్లైసింగ్ గుండా వెళ్తుంది మరియు ఏమి చూపించబడినది అంటే  వృద్ధ మస్తిష్కంలో ఏవిధంగా దీన్ని పెంచవచ్చునో ఒకవేళ దీన్ని సవరించినట్లైతే, అప్పుడు సరైనదే కదా ఒక వ్యక్తి యొక్క అభివృద్ధి చిత్తవైకల్యాన్ని అంతం చేయడం, మీరు ఏదైతే నేర్చుకున్నారో అదంతా పోగొట్టుకుంటారని మీరు తెలుసుకునే ఒక ప్రక్రియ, స్మృతి హాని మరియు ఇతర లక్షణాలు అల్జ్హైమర్ (Alzheimer's ) రోగంతో ముడిపడి ఉన్నవి. "
"इसलिए यह बेहद चुनौतीपूर्ण है इसलिए ऐसा नहीं है जब आप ट्रांसक्रिप्शनल एनालिसिस ( transcriptional analysis ) के बारे में बात कर रहे हैं , जब आप देख रहे हैं एक संदेशवाहक आरएनए अभिव्यक्ति में यह नहीं बताया गया है कि जीन व्यक्त किया गया है या नहीं , बस यह व्यक्त नहीं किया गया है कि प्रतिलेख कितना व्यक्त किया गया है , बल्कि यह भी है कि कौन सी प्रतिलेख व्यक्त किया गया है , क्योंकि विभिन्न प्रकार के विभाजन होते हैं , इसलिए आप कुछ आणविक भार ( molecular weight ) के साथ नहीं जा सकते क्योंकि एक ही आणविक भार आरएनए ( molecular weight RNA ) के अलग - अलग विभाजन संस्करण हो सकते हैं , इसलिए यह एक चुनौतीपूर्ण कार्य है , इसलिए ऐसा कुछ है जिसे हमने संबोधित किया है ।","అందువలన ఇది చాలా సవాలుతో కూడుకున్నది అందువలన దాని అర్ధం మీరు ఎప్పుడైతే ట్రాన్స్క్రిప్షనల్ ఎనాలిసిస్ (transcriptional analysis) గురించి మాట్లాడుతున్నారో, ఎప్పుడైతే మీరు చూస్తున్నారో ఒక కొరియర్ ఆర్ఎన్ఏ వ్యక్తీకరణలో జన్యువు వ్యక్తీకరించబడినదా లేదా అని చెప్పబడలేదు అనీ, లిప్యంతరీకరణ ఎంతవరకు వ్యక్తీకరించబడినది అనేది వ్యక్తీకరించబడలేదు అనీ, అంతే కాకుండా ఎటువంటి లిప్యంతరీకరణ వ్యక్తీకరించబడినది అనీ, ఎందుకంటె వివిధ రకాల విభజనలు ఉంటాయి, అందువలన మీరు కొద్దీపాటి పరమాణు బరువు (molecular weight) తో వెళ్ళలేరు ఎందుకంటే ఒకే పరమాణు భారము గల ఆర్ఎన్ఏ (molecular weight RNA) యొక్క వేరు - వేరు విభజన సంస్కరణలు ఉండవచ్చును, అందువలన ఇది ఒక సవాలుతో కూడిన పని, అందువలన మేము దీని గురించి ప్రసంగించిన విషయం ఉంది. "
"इसलिए यदि आप अन्य चुनौतियों को देखते हैं , तो पारंपरिक रूप से दूत आरएनए ( RNA ) नहीं है जो आपके पास नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) के रूप में कहा जाता है और विभिन्न प्रकार के विभिन्न प्रकार हैं ।","అందువలన ఒకవేళ మీరు ఇతర సవాళ్ళను చూసినట్లయితే, అయితే సాంప్రదాయకంగా మీ వద్ద నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏగా (non-coding RNA) పిలబడుతున్న దూత ఆర్ఎన్ఏ (RNA) లేదు మరియు వివిధ రకాల వివిధ రకాలు."
"कुछ लंबे हैं , कुछ छोटे हैं ।","కొన్ని పొడుగువి, కొన్ని పొట్టివి."
इसलिए आप उनमें से हर एक के लिए जिस दृष्टिकोण का उपयोग करने जा रहे हैं वह अलग होने वाला है और आपको एक समूह को दूसरे से अलग करना होगा क्योंकि आप एक ही समूह के लिए एक ही समूह के दृष्टिकोण का उपयोग नहीं कर सकते हैं ।,అందువలన మీరు వాటిలో ప్రతి ఒక్కింటికి ఏ దృష్టిని అయితే వాడబోతున్నారో అది వేరు అవబోతున్నది మరియు మీకు ఒక సమూహాన్ని ఇంకోదాని నుంచి వేరు చేయవలసి ఉంటుంది ఎందుకంటే ఒకే సమూహానికి ఒకే సమూహ దృష్టిని ఉపయోగించలేము.
"तो जो ज्ञात है वह यह है कि आप जानते हैं कि यह कुछ ऐसे वर्गीकरण हैं जो आए हैं हाल के पेपर से , जो कहता है कि आपको पता है कि आपके पास यह प्रोटीन कोडिंग जीन 20,000 विषम है जो भी आपके पास है , अन्य प्रकार के हैं इन्हें छोटे नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) जीन ( gene ) के रूप में कहा जाता है क्योंकि वे माइक्रो आरएनए ( micro RNA ) और इतने पर कोड के लिए कोड कहते हैं ।","అయితే మనకి తెలిసినది ఏమిటీ అంటే మీకు తెలుసు హాల్ పేపర్స్ నుంచి వచ్చిన కొన్ని ఎలాంటి వర్గీకరణలు ఉన్నాయి అంటే, ఏమి చెబుతుందీ అంటే మీకు తెలుసు మీ వద్ద ఈ ప్రోటీన్ కోడింగ్ జన్యువు 20,000 బేసి మీదగ్గర ఉన్నది ఏదైనా సరే, ఇతర రకాలు వీటిని చిన్న నాన్-కోడింగ్ (non-coding) జన్యువులు (gene) అంటారు ఎందుకంటే అవి మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (micro RNA) మరియు వీటి మీద కోడ్ కొరకు కోడ్ అంటారు. "
जो बहुत कम आरएनए ( RNAs ) हैं ।,చాలా తక్కువ ఆర్ఎన్ఏలు (RNAs) ఉన్నాయి.
"हम देख सकते हैं कि ये माइक्रो आरएनए हैं , अन्य छोटे नान - कोडिंग ( non - coding ) क्षेत्र आरएनए ( RNA ) हैं जो आपके पास हैं जिन्हें कहा जाता है एक लंबे नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) के रूप में ।","మనం చూడగలము ఇవి మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ అనీ, ఒక పెద్ద నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏగా (non-coding RNA) చెప్పబడే మీ వద్ద ఉన్నవి ఇతర చిన్న నాన్-కోడింగ్ (non-coding) క్షేత్ర ఆర్ఎన్ఏలు (RNA)."
ये बहुत लंबे होते हैं क्योंकि यह कई ठिकानों में चल सकता है और उदाहरण के लिए अन्य प्रकार हैं जो आप पुराने क्षेत्रों और दूसरों को जानते हैं ।,ఇవి చాలా పెద్దగా ఉంటాయి ఎందుకంటే ఇది ఎన్నో స్థావరాలలో నడవగలదు మరియు ఉదాహరణకు మీరు పాత క్షేత్రాలు మరియు వేరే వాటి గురించి తెలిసిన వేరే ఎన్నో రకాలు ఉన్నాయి.
"यह केवल आपको दिखाता है , आप जिस जटिलता का सामना करना चाहते हैं , वह ट्रांसक्रिप्ट ओके का विश्लेषण करना चाहते हैं ।","ఇది మీకు కేవలం చూపిస్తుంది, మీరు ఎటువంటి కఠినత్వాన్ని ఎదుర్కొనాలి అనుకుంటారో, ఆ ట్రాన్స్క్రిప్టు ఓకే యొక్క విశ్లేషణ చేయాలి అనుకుంటారు."
"तो इसका उत्तर यह है कि हमारे पास आपके द्वारा पहचाने जाने वाले सभी प्रकार के आरएनए ( RNA ) के प्रकारों की पहचान करने के लिए सभी दृष्टिकोण हैं , उत्तर नहीं है ।","అయితే దీని జవాబు ఏంటీ అంటే మా వద్ద మీ ద్వారా గుర్తించబడే అన్ని రకముల ఆరుఎన్ఏ (RNA) యొక్క రకాలను గుర్తించడానికి అన్ని రకముల దృక్పథాలు ఉన్నాయి, సమాధానాలు లేవు."
"आप इनमें से कुछ आरएनए ( RNA ) के लिए जानते हैं , दृष्टिकोण पूरी तरह से विकसित होना बाकी है ।","మీరు వీటిలో కొన్నింటిని ఆర్ఎన్ఏగా (RNA) తెలుసుకుంటారు, దృక్పథం సంపూర్ణముగా అభివృద్ధి చెందవలసి ఉంది."
हमारे पास प्रोटीन कोडिंग जीन की अभिव्यक्ति के स्तर को समझने के लिए काफी अच्छी संख्या में उपकरण हैं ।,మా వద్ద ప్రోటీన్ కోడింగ్ జన్యువు యొక్క వ్యక్తీకరణ స్థాయిని అర్ధం చేసుకునేందుకు చాలా మంచి సంఖ్యలో పరికరాలు ఉన్నాయి.
"अब हम माइक्रो आरएनए ( micro RNA ) की पहचान करने के लिए भीदृष्टिकोण कर रहे हैं , लेकिन जैसा कि आपने अधिक से अधिक आरएनए की खोज की है क्योंकि यहां तक कि अब एक चुनौतीपूर्ण उपकरण है ।","ఇప్పుడు మనము మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (micro RNA) ను గుర్తించేందుకు కూడా దృష్టి పెడుతున్నాము, కానీ మీరు సాధ్యమైనంత ఎక్కువ ఆర్ఎన్ఏ ను పరిశోధించినట్లుగా ఎందుకంటే అక్కడికీ అది ఇప్పుడు ఒక సవాలుతో కూడిన పరికరం."
"तो आरएनए ( RNA ) क्या हैं जो वास्तव में नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) हैं , लेकिन एक विनियामक फ़ंक्शन है , इसलिए आपको पहले विच्छेद करने की आवश्यकता है ताकि यह एक विकसित क्षेत्र हो जैसा कि फ़ंक्शन जीनोमिक्स ( genomics ) के मामले में है , इसलिए इन सभी स्थितियों में यह है नान - कोडिंग आरएनए ( non - coding RNA ) चाहे वह माइक्रो आरएनए ( mico RNA ) हो चाहे प्रोटीन - प्रोटीन आरएनए हो ।","అయితే ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఏంటీ వాస్తవానికి అది నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎన్ఏ (non-coding RNA), కానీ ఒక రెగ్యులేటరీ ఫంక్షన్, అందువలన ఇది ఫంక్షనల్ జెనోమిక్స్ (functional genomics) విషయంలో లాగా ఒక అభివృద్ధి చెందిన క్షేత్రం అయ్యేలా ముందు దీన్ని విభజించవలసిన అవసరం ఉంది, అందువలన ఈ అన్ని స్థితులలో ఇది నాన్-కోడింగ్ ఆర్ఎంఏ (non-coding RNA) అది మైక్రో ఆర్ఎన్ఏ (micro RNA) అయినా ప్రోటీన్ - ప్రోటీన్ ఆర్ఎన్ఏ అయినా.  "
"एक जिन मूलभूत साधनों का लोगों ने उपयोग किया है , आप जानते हैं कि आरएनए ( RNA ) को मापने और इसकी मात्रा निर्धारित करने के लिए उपयोग किया जाता है ।","ఒకటి ఏ ప్రాధమిక సాధనాలను ప్రజలు ఉపయోగించారో, మీకు తెలుసు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను కొలవడానికి మరియు దీని పరిమాణాన్ని నిర్ధారించడానికి ఉపయోగించబడతాయని."
यह पुरानी अवधारणा है कि आपका आरएनए ( RNA ) एक डुप्लेक्स बन सकता है यदि आपके पास एक पूरक अनुक्रम है तो यह आरएनए हो सकता है यह एक एकल फंसे डीएनए हो सकता है लेकिन ऐसा नहीं करता है एक द्वैध बनाएँ ।,ఇది ఒక పాత గుర్తింపు మీ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఒక డూప్లెక్స్ అవగలదని ఒకవేళ మీ వద్ద ఒక పూరక క్రమం ఉంటే అప్పుడు అది ఆర్ఎన్ఏ అవగలదు అనీ ఇది ఒక ఒంటరి డీఎన్ఏ అయి ఉండవచ్చు అనీ కానీ అలా చేయదు ఒక డూప్లెక్స్ చేయాలి.
इसलिए यदि आपके पास एक प्रशंसात्मक अनुक्रम है और यदि आप यह मापना चाहते हैं कि क्या आरएनए ( RNA ) वापस बँधा है तो आप आरएनए ( RNA ) को मापने में सक्षम हैं तो यह देखने का सबसे आसान तरीका है और निश्चित रूप से आप हमेशा यह जान सकते हैं कि यदि आपके पास है एक डबल हेलिक्स ( double helix ) और आपके पास हेलिक्स हाइड्रोजन ( helix hydrogen ) बांड के माध्यम से एक साथ रखे जाते हैं जो कि आधारों के बीच पाए जाते हैं जब आप उदाहरण के लिए उन्हें अस्थिर करते हैं तो आप उदाहरण के लिए गर्मी या नमक की एकाग्रता को उजागर करके इनकार कर सकते हैं तब आप हाइड्रोजन बंधन को तोड़ने में सक्षम होते हैं और फिर हम फिर से जान सकते हैं कि आप उन्हें डुप्लेक्स बनाने की अनुमति देते हैं ।,"అందువలన ఒకవేళ మీ వద్ద పరిపూరకమైన క్రమం ఉన్నట్లయితే మరియు ఒకవేళ మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) తిరిగి బంధింపబడినదా అని కొలవాలనుకుంటే మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను కొలవడంలో దక్షత  కలిగిన వారు అయితే ఇది చూడటానికి అన్నింట్లోకి తేలికైన పధ్ధతి మరియు మీరు ఖచ్చితంగా ఒకటి గుర్తు పెట్టుకోవచ్చు ఒకవేళ మీ వద్ద ఒక డబల్ హెలిక్స్ (double helix) ఉన్నట్లయితే మరియు మీ వద్ద హెలిక్స్ హైడ్రోజన్ (helix hydrogen) బంధము ద్వారా ఒక చోట ఉంచబడాయి ఏవైతే ఆధారాల మధ్య దొరుకుతాయో. ఎప్పుడైతే మీరు వాటిని ఉదాహరణ కొరకు అస్థిర పరుస్తారో, అప్పుడు మీరు ఉదాహరణ కొరకు వేడిమి లేదా ఉప్పు యొక్క కేంద్రీకరణమును బహిర్గతం చేసి తిరస్కరించవచ్చును అప్పుడు మీరు హైడ్రోజన్ బంధాన్ని విడగొట్టటంలో సమర్థులవుతారు మరియు మనము మళ్ళీ మనము తెలుసుకొనవచ్చును మీరు వాటిని డూప్లెక్స్ గా మార్చడానికి అనుమతి ఇచ్చారు అని.  "
इसलिए यदि द्वैध आप अपने आरएनए ( RNA ) के एक स्ट्रैंड को जानते हैं तो दूसरा स्ट्रैंड एक ऐसी चीज है जिसे आप किसी दिए गए बदलाव के लिए बना रहे हैं और उस स्ट्रैंड के पास कुछ ऐसे समर्थक तरीके हैं जिनसे आप पहचान सकते हैं कि उदाहरण के लिए आप एक फ्लोरोसेंट टैग ( fluorescent tag ) जोड़ सकते हैं या आप एक डाल सकते हैं आइसोटोप जो कि तारे द्वारा यहाँ दिखाया गया है तब आप उसकी कल्पना कर सकते हैं ।,అందువలన ఒకవేళ డూప్లెక్స్ మీకు మీ ఆర్ఎన్ఏ యొక్క ఒక స్ట్రాండ్ తెలిసి ఉంటే రెండవ స్ట్రాండ్ యెటువంటిదీ అంటే మీరు ఏదేనీ ఇవ్వబడిన మార్పు కొరకు తయారు చేస్తున్నది మరియు ఆ స్ట్రాండ్ వద్ద కొన్ని సమర్ధించే పద్ధతులు ఉన్నాయి వాటినుంచి మీరు గుర్తించగలరు ఉదాహరణకి మీరు ఒక ఫ్లోరోసెంట్ ట్యాగ్ (fluorescent tag) జోడించవచ్చును లేదా మీరు ఒకటి వేయవచ్చును ఇక్కడ చుక్కల ద్వారా చూపించబడినట్లుగా ఒక ఐసోటోప్ అప్పుడు మీరు దానిని ఊహించవచ్చును. 
तो यह वह अवधारणा है जिसका उपयोग लोग आरएनए ( RNA ) को पहचानने और समझने के लिए लंबे समय से करते हैं ।,అయితే ఇది ఆర్ఎన్ఏను (RNA) ను గుర్తించడానికి మరియు అర్ధం చేసుకోవడానికి ప్రజలు చాల కాలం నుంచి ఉపయోగిస్తున్న ఒక గుర్తింపు.
इसलिए आप कैसे हैं ?,అందువలన మీరు ఎలా ఉన్నారు?
तो आइए हम उस क्लासिक पर गौर करें जिसे आप जानते हैं कि आप नाटकीय रूप से नहीं बदलते हैं यह पहली चीज है जो आप करते हैं ।,అయితే రండి మనము ఆ క్లాసిక్ మీద శ్రద్ధ వహిద్దాం దేన్నైతే నాటకీయంగా మార్చమని మీకు తెలుసో ఇది మీరు ఆలా చేసే మొదటి వస్తువు.
आप आरएनए ( RNA ) को अलग करते हैं ।,మీరు ఆర్ఎన్ఏని (RNA) వేరు  చేస్తారు.
"किसी भी प्रजाति से कुल RNA यह मानव कोशिका या पशु या पौधा हो सकता है या फिर जो कुछ भी आप यहाँ देख रहे हैं , ये दोनों एक जेल में अलग हो जाते हैं , इसलिए मुझे यकीन है कि आप सभी जानते हैं कि आणविक भार के अनुसार RNA को अलग किया जा सकता है अगर जेल इस तरह से चलाया जाता है तो शीर्ष पर एक बड़ी प्रजाति है , अब आरएनए ( RNA ) एक है जो नीचे है एक छोटी प्रजाति है , छोटे आरएनए ( RNA ) और जब आप उन्हें agarose जेल में विद्युत क्षेत्र में डालते हैं तो आप जानते हैं कि आरएनए ( RNA ) नकारात्मक रूप से चार्ज होता है , यह पॉजिटिव पोल की ओर पलायन करने वाला है और आरएनए ( RNA ) को छोटा करता है , तेजी से वे माइग्रेट कर सकते हैं क्योंकि उनके पास agarose में छिद्र हैं ।","ఏ జాతి నుండి వచ్చినా మొత్తం RNA ఈ మానవ కణజాలం లేదా జంతువు లేదా మొక్క కావచ్చు, లేదా మీరు ఇక్కడ చూస్తున్నది ఏదైనా, ఈ రెండూ జెల్‌లో వేరు చేయబడతాయి, కాబట్టి పరమాణు బరువు ప్రకారం RNA ను వేరుచేయవచ్చు అని మీకు తెలుసునని నేను నమ్ముతున్నాను, ఒకవేళ జెల్ ను ఇలా నడిపిస్తే అప్పుడు శిరముపైన ఒక పెద్ద జాతి ఉన్నది, ఇప్పుడు ఆర్‌ఎన్‌ఎ(RNA) ఒకటి దిగువన ఉన్నది ఒక చిన్న జాతి, చిన్న ఆర్‌ఎన్‌ఎ (RNA) మరియు మీరు వాటిని agarose జెల్‌లో  విద్యుత్ క్షేత్రంలో ఉంచినప్పుడు RNA రుణాత్మకంగా ఛార్జ్ చేయబడుతుందని మీకు తెలుసు, ఇది గుణాత్మక ధ్రువానికి వెళ్ళేది అవుతుంది మరియు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని తగ్గిస్తుంది, అవి వేగంగా వలసపోగలవు ఎందుకంటే వాటి వద్ద agarose లో రంధ్రాలు ఉన్నాయి."
"तो , इस तरह आप अलग आकार देने में सक्षम हैं ।","అయితే, ఈ విధంగా మీరు వేరే రూపం ఇవ్వడంలో సమర్థులు."
"तो आप यहाँ क्या देख रहे हैं कि दो बैंड जो शीर्ष पर हैं राइबोसोमल आरएनए ( ribosomal RNAs ) हैं , क्या आप यहां देखें कि स्थानांतरण RNA क्या है और आप इसके बीच क्या देखते हैं और आप ऊपर नहीं देख सकते हैं कि दूत RNA है क्योंकि वे आकार में भिन्न होते हैं जबकि tRNA , राइबोसोमल ( ribosomal ) RNA बड़ी और छोटी उप इकाई RNA के विभिन्न आकार होते हैं ।","అయితే ఇక్కడ మీరు ఏమి చూస్తున్నారు అంటే శిరమున ఉన్న రెండు బ్యాండ్లు రైబోసోమల్ ఆర్ఎన్ఏలు (ribosomal RNAs ), మీరు ఇక్కడ బదిలీ RNA ఏదో చూశారా మరియు మీరు దీని మధ్య ఏమి చూస్తున్నారు మరియు మీరు పైన ఉన్నది దూత RNA అని చూడలేరు ఎందుకంటె అవి ఆకారంలో వివిధ రకాలుగా ఉంటాయి అయితే tRNA , రైబోసోమల్ (ribosomal) RNA పెద్ద మరియు చిన్న యూనిట్ RNA యొక్క వివిధ రూపాలు. "
"कई प्रतियां हैं , उनमें से हजारों तो आप एक बैंड की तरह देख पा रहे हैं , लेकिन बाकी आरएनए जो उन्हें जानते हैं उनका प्रतिनिधित्व करते हैं , मैसेंजर आरएनए ( RNA ) बहुत कम है , इसका 2 प्रतिशत , 4 प्रतिशत , 5 प्रतिशत इसलिए और वे फैल गए हैं विभिन्न आणविक भारों पर तो आप उनमें से कुछ को यहाँ बीच में देखते हैं ।","చాలా ప్రతులు ఉన్నాయి, వాటిలో వేలాదిగా ఉన్న వాటిని మీరు ఒక బ్యాండ్‌లాగ చూడవచ్చు, కాని మిగిలిన RNA లు అవి ఏవేవో తెలిసిఉండటం వలన వాటికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాయి, మెసెంజర్ RNA చాలా తక్కువ, 2 శాతం, 4 శాతం, 5 శాతం మరియు అందువలన అవి వేర్వేరు పరమాణు బరువులకు వ్యాపించాయి కాబట్టి మీరు వాటిలో కొన్నింటిని ఇక్కడ మధ్యలో చూస్తారు."
"यदि आप लोड करते हैं , यदि आप आरएनए ( RNA ) के अधिक लागू करते हैं , तो आप देख पाएंगे लेकिन आप यहां नहीं देख सकते हैं कि माइक्रो आरएनए ( micro RNA ) है जो बहुत छोटे हैं यह जेल से बाहर भाग जाएगा ताकि आप नहीं देखेंगे ।","ఒకవేళ మీరు లోడ్ చేసినట్లయితే, ఒకవేళ మీరు ఆర్ఎన్ఏ(RNA) ను ఎక్కువగా వర్తింపజేసినట్లయితే, మీరు చూడగలుగుతారు కాని మైక్రో RNA (micro RNA) లను చాలా చిన్నవిగా ఉండుటవలన మీరు ఇక్కడ చూడలేరు మీరు చూడకుండా ఉండుటకు ఇది జెల్ నుంచి పారిపోతుంది."
"तो , आपको इसके लिए एक अलग दृष्टिकोण की आवश्यकता है ।","అయితే, మీకు దీనికోసం వేరే దృక్పథం అవసరం."
"तो यह एक क्लासिक दृष्टिकोण है , आप उन्हें एक जेल में अलग करते हैं और फिर आप क्या करते हैं आकार और फिर आप मूल रूप से आरएनए ( RNA ) को एक मेम्ब्रैन ( membrane ) में जेल में स्थानांतरित करते हैं जैसे कि यहां दिखाया गया है कि आपके पास यहां agarose जेल है और फिर आपके पास वह मेम्ब्रैन ( membrane ) है जिसे आप जानते हैं और फिर आपके पास यह कागज तौलिया है जो कुछ भी नहीं है लेकिन आपको पता है कि एक केशिका शक्ति है जिसे आप जानते हैं कि नमक समाधान यहाँ से खींचता है ।","కాబట్టి ఇది ఒక క్లాసిక్ విధానం, మీరు వాటిని జెల్ లో వేరు చేస్తారు, ఆపై మీరు ఆకారాన్ని ఏం చేస్తారు మరియు తరువాత మీరు ఇక్కడ చూపిన విధంగా ప్రాథమికంగా ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను ఒక పొరలో (membrane) జెల్ లోకి బదిలీ చేస్తారు ఇక్కడ చూపినట్లుగా మీ వద్ద ఇక్కడ agarose జెల్ ఉన్నది ఆపై మీ వద్ద మీకు తెలిసిన పొర (membrane) ఉంది మీ వద్ద ఏమీ కాని ఈ కాగితపు టవల్ ఉంది కానీ మీకు తెలుసు ఒక కేశనాళిక శక్తి ఇక్కడ ఉప్పు ద్రావణం నుంచి ఆకర్షించబడుతుందని. "
"चूंकि नमक का घोल जेल और मेम्ब्रैन ( membrane ) से होकर गुजरता है , इसलिए वह आरएनए को उसी के साथ ले जाता है , लेकिन आप यह नहीं जान सकते हैं कि आरएनए ( RNA ) उस मेम्ब्रैन ( membrane ) से परे नहीं जा सकता है , जो वहां अटकी हुई है , जबकि आप जानते हैं कि हम उसे स्थानांतरित करने में सक्षम हैं ।","ఉప్పు ద్రావణం జెల్ మరియు పొర(membrane) గుండా వెళ్తుంది, అందువలన అది దానితో పాటు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని తీసుకువెళుతుంది, కాని ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఆ పొర (membrane) ను దాటి వెళ్ళలేదని మీరు తెలుసుకోలేరు, ఇది అక్కడ చిక్కుకుని ఉంది, కానీ మనకి దానిని తరలించగల సామర్ధ్యం ఉన్నదని మీకు తెలుసు."
"इस तरह से आप आरएनए ( RNA ) प्राप्त करने में सक्षम हैं , आरएनए ( RNA ) और मेम्ब्रैन को अलग कर सकते हैं और फिर आप इस मेम्ब्रैन को एक बैग में रख सकते हैं और उपयोग कर सकते हैं जिसे लेबल जांच कहा जाता है ।","ఈ విధంగా మీరు ఆర్‌ఎన్‌ఏ (RNA) ని పొందుటలో సమర్థులు, ఆర్‌ఎన్‌ఎ (RNA) మరియు పొరలను వేరు చేయగలరు ఆపై మీరు ఈ పొరను ఒక సంచిలో ఉంచగలరు మరియు ఉపయోగించగలరు దాన్ని మీరు లేబుల్ ప్రోబ్ అని పిలుస్తారు."
ये और कुछ नहीं बल्कि आपकी रुचि के जीन को दर्शाने वाले दृश्यों का एक छोटा सा खिंचाव है ।,ఇది మీ ఆసక్తి యొక్క జన్యువులను వర్ణించే దృశ్యాల చిన్న విస్తరణ తప్ప మరొకటి కాదు.
"कहते हैं , मैं जीन एक्स में दिलचस्पी रखता हूं और मैं एक अनुक्रम ले रहा हूं , जीन एक्स ( gene X ) के फंसे हुए अनुक्रम जो आरएनए ( RNA ) के लिए सराहना की जाती है !","ఇలా అనుకుందాం, నాకు జీన్ ఎక్స్ (gene X) మీద ఆసక్తి ఉన్నదనీ మరియు నేను ఒక క్రమమును తీసుకుంటున్నాననీ, జీన్ ఎక్స్ (gene X) యొక్క ఒంటరి క్రమం ఆర్ఎన్ఏ (RNA) కొరకు ప్రశంసించబడుతుంది !"
"तो यह वही है जो हमने कहा है कि हम जो भी दृष्टिकोण का उपयोग कर रहे हैं वह डुप्लेक्स , आरएनए ( RNA ) की स्थिरता है , जो डुप्लेक्स बनाने के लिए है ।","అయితే అది మనము చెప్పుకున్నదే ఏమనగా మనము ఏ విధానాన్ని అయితే ఉపయోగిస్తున్నామో ఆ డూప్లెక్స్, ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క స్థిరత్వం, అది డూప్లెక్స్ తయారు చేయడానికే."
"अब यहां हमने उन्हें लेबल किया है क्योंकि यह एक ऐसा तरीका है जिससे आप पता लगा सकते हैं कि हाइब्रिड कहां है , जहां बाध्य आरएनए ( RNA ) मौजूद है ।","ఇప్పుడు ఇక్కడ మేము వాటిని లేబుల్ చేశాము ఎందుకంటే ఇది హైబ్రిడ్ ఎక్కడ ఉందో, బాధ్యులైన ఆర్‌ఎన్‌ఎ (RNA) ఎక్కడ ఉందో మీరు కనుగొనగల మార్గం."
"उदाहरण के लिए , आप इसे रेडियो - सक्रिय न्यूक्लियोटाइड ( radio - active nucleotide ) के साथ लेबल कर सकते हैं और फिर वे बाइंड पर जाते हैं क्योंकि वे सही पूरक अनुक्रम हाइड्रोजन बॉन्डिंग ( sequence hydrogen bonding ) बनाते हैं और फिर यदि आप इसे धोते हैं तो जो सभी बाध्य नहीं हैं वे हटा दिए जाते हैं ।","ఉదాహరణకు, మీరు దీనిని రేడియో-యాక్టివ్ న్యూక్లియోటైడ్తో (radio-active nucleotide) లేబుల్ చేయవచ్చు మరియు తరువాత అవి బంధానికి వెళతాయి ఎందుకంటే అవి సరైన పరిపూరక క్రమ హైడ్రోజన్ బంధాన్ని(sequence hydrogen bonding) ఏర్పరుస్తాయి మరియు ఒకవేళ మీరు దీనిని కడిగినట్లైతే అప్పుడు ఏవైతే బాధ్యులు కావో అవన్నీ తొలగించబడతాయి. "
"जहां कभी यह बाध्य होता है , आप देख सकते हैं ।","ఎప్పుడు ఇవి బాధ్యులైనా, మీరు చూడవచ్చును."
यदि आप एक एक्स - रे ( x - ray ) फिल्म डालते हैं क्योंकि तब आपके पास एक रेडियो गतिविधि है जो आपको कम करती है और आपको गहरे रंग देती है और अन्य क्षेत्र भी हैं जहाँ आपके पास रेडियो गतिविधि नहीं है ।,ఒకవేళ మీరు ఎక్స్‌రే ఫిల్మ్‌ను (x-ray) ఉంచినట్లయితే ఎందుకంటే అప్పుడు మీ వద్ద ఒక రేడియో కార్యాచరణ ఉన్నందున అది మిమ్మల్ని తగ్గిస్తుంది మరియు మీకు ముదురు రంగులను ఇస్తుంది మరియు మీవద్ద రేడియో కార్యాచరణ లేని ఇతర ప్రాంతాలు కూడా ఉన్నాయి.
"यह साफ दिखता है इस तरह से आप एक को बता सकते हैं कि क्या आरएनए ( RNA ) व्यक्त किया गया है , बैंड की दो तीव्रता है कि क्या यह बहुत अंधेरा , हल्का , मध्यम है , जो आपको बताता है कि आरएनए ( RNA ) अपेक्षाकृत कितना बोल रहा है ।","ఇది స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది ఈ విధంగా మీరు ఏ ఆర్‌ఎన్‌ఎ (RNA) వ్యక్తీకరించబడింది అని ఒకరికి చెప్పవచ్చు, బ్యాండ్ కి రెండు తీవ్రతలు ఉంటాయి అవి ముదురు, లేత, మధ్యస్తం, అవి మీకు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) సాపేక్షంగా ఏమి చెబుతుందో తెలియజేస్తాయి."
"उदाहरण के लिए , यहां आप देख सकते हैं कि सभी तीन नमूनों में आरएनए ( RNA ) स्तर समान है !","ఉదాహరణకి, ఇక్కడ మీరు చూడవచ్చు అన్ని మూడు నమూనాల్లో ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క స్థాయి ఒక్కటే అని !"
"यदि यह दूसरे की तुलना में बहुत अधिक तीव्र था , तो आप कहेंगे कि यह नमूना 1 और नमूना 2 की तुलना में बहुत अधिक है ।","ఒకవేళ ఇది రెండవదానితో పోల్చితే అత్యధిక తీవ్రంగా ఉన్నట్లయితే, అప్పుడు మీరు అనవచ్చును ఇది 1వ నమూనా మరియు 2వ నమూనాలతో పోల్చితే చాలా అధికం అని."
यह पारंपरिक रूप से लोगों द्वारा उपयोग किए जाने और मापने के लिए उपयोग किया जाता है और कहा जाता है कि आरएनए ( RNA ) व्यक्त किया गया है या नहीं ।,ఇది సాంప్రదాయకంగా ప్రజల ద్వారా ఉపయోగించడానికి మరియు కొలవడానికి ఉపయోగించబడుతుంది మరియు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) వ్యక్తం చేయబడినదా లేదా అనేది చెప్పబడుతుంది.
इसलिए इसे उत्तरी सोख्ता कहा जाता है क्योंकि यह डीएनए ( DNA ) को मापने या पता लगाने के लिए पहली विधि के बाद विकसित किया गया था जो दक्षिणी सोख्ता द्वारा किया जाता है जिसमें आप डीएनए ( DNA ) को उसी तरह से अलग करते हैं ।,అందువలన దీన్ని ఉత్తర బ్లాటింగ్ అంటారు ఎందుకంటే ఇది డిఎన్ఏ (DNA) ని కొలవడానికి లేదా కనుగొనడానికి మొదటి పధ్ధతి తరువాత అభివృద్ధి చేయబడినది అది దక్షిణ బ్లాటింగ్ ద్వారా చేయబడుతుంది అందులో మీరు డిఎన్ఏ (DNA) ని అలాగే వేరు చేస్తారు.
"इसका जेल में स्थानांतरण और स्थानांतरण और संकरण होता है , लेकिन यहां यह आरएनए ( RNA ) था इसलिए इसे दक्षिणी कहा जाता है , जिसे उत्तरी कहा जाता है , पहला दक्षिणी था क्योंकि यह एक ऐसे व्यक्ति द्वारा विकसित किया गया था जिसका दूसरा नाम दक्षिणी था और तब से डीएनए ( DNA ) हस्तांतरण को दर्शाता है ।","దీనికి జెల్ లో బదిలీ మరియు బదిలీ మరియు హైబ్రీడైజేషన్ జరుగుతుంది, కానీ ఇక్కడ ఇది ఆర్ఎన్ఏ (RNA) అయి ఉంది అందువలన దీన్ని దక్షిణం అంటారు, దేన్నైతే ఉత్తరం అంటారో, అది మొదట దక్షిణం ఎందుకంటె ఇది ఎలాంటి వ్యక్తి ద్వారా అభివృద్ధి చేయబడినది అంటే ఆయన రెండవ పేరు దక్షిణం మరియు అప్పటి నుంచి డిఎన్ఏ (DNA) బదిలీ ని సూచిస్తుంది. "
"आरएनए ( RNA ) स्थानांतरण थोड़ा अलग है , इसलिए इसे उत्तरी ब्लाट ( northern blotting ) कहा जाता है ।",ఆర్ఎన్ఏ (RNA) బదిలీ కొంచెము వేరు అందువలన దేన్నీ ఉత్తర బ్లాటింగ్ (northern blotting) అని అంటారు.
"तो इसका फायदा है क्योंकि सरल , कोई भी इसे कर सकता है लेकिन किसी भी अन्य दृष्टिकोण के साथ , यह है इसका अपना नुकसान है ।","అయితే దీని వలన లాభం ఉంది ఎందుకంటె ఇది సరళమైనది, ఎవరైనా చేయగలిగినది కానీ వేరే ఏ విధానంతో అయినా కూడా, దీనికి ఇదే శత్రువు."
"एक ही जीन का विश्लेषण किया जा सकता है एक बार में , आपके पास एक ब्लाट ( blot ) है , आप केवल एक जीन की अभिव्यक्ति का पता लगा सकते हैं ।","ఒకసారి ఒక జన్యువు యొక్క విశ్లేషణ మాత్రమే చేయవచ్చును దీనితో, మీ దగ్గర ఒక బ్లాట్ (blot) ఉంది, మీరు కేవలం ఒక జన్యువు యొక్క వ్యక్తీకరణని కనుగొనగలరు."
तो इसके बाद फिर से आपको एक ब्लाट ( blot ) बनाना होगा और दूसरे की तलाश करनी होगी ।,అయితే దీని తరువాత మీరు మళ్ళీ ఇంకొక బ్లాట్ (blot) ని తయారు చేయవలసి ఉంటుంది మరియు రెండవ దానిని వెతకవలసి ఉంటుంది.
इसके लिए आपको बड़ी मात्रा में RNA की आवश्यकता होती है क्योंकि हमें RNA की उच्च मात्रा को लोड करना होता है ।,దీని కొరకు మీకు పెద్ద పరిమాణంలో RNA యొక్క అవసరం ఉంటుంది ఎందుకంటె మనకు RNA యొక్క అత్యధిక పరిమాణాన్ని లోడ్ చేయవలసి ఉంటుంది.
"इसलिए यदि आपका नमूना आकार छोटा है , यदि आप आरएनए ( RNA ) का इतना हिस्सा नहीं प्राप्त कर सकते हैं तो यह सीमित कारक बन जाता है ।","అందువలన ఒకవేళ మీ నమూనా యొక్క ఆకారం చిన్నదైతే, ఒకవేళ మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ఒక్క ఈ మాత్రం భాగాన్ని కూడా పొందలేకపోతే ఇది పరిమితం చేసే అంశం అయిపోతుంది."
"इसका समय लेने में एक जीन ( gene ) को जानने के लिए प्रक्रिया को पूरा करने में दो , दो दिन लगते हैं चाहे वह व्यक्त हो या न हो ।","దీని సమయం తీసుకునేటప్పుడు ఒక జన్యువు (gene) ను తెలుసుకునే ప్రక్రియను పూర్తి చేయుటలో ఇవ్వండి, రెండు రోజులు పడుతుంది అది వ్యక్తం అయినా కాకపోయినా."
इसलिए ऐसे दृष्टिकोण हैं जिनका लोगों ने उपयोग किया है और हम उनमें से कुछ पर गौर करेंगे ।,అందువలన ప్రజలు ఉపయోగించినటువంటి కొన్ని విధానాలు ఉన్నాయి మరియు మనము వాటిలో కొన్నింటి మీద శ్రద్ధ పెడదాం.
इसलिए उनमें से एक आपको डीएनए ( DNA ) का उपयोग करने के लिए जाना जाता है ।,అందువలన వాటిలో ఒకటి మీకు డీఎన్ఏ (DNA) ఉపయోగాలను తెలుసుకునేందుకు ఉపయోగపడుతుంది.
तो तुम क्या करते हो ?,అయితే మీరు ఏమి చేస్తారు?
"आप आरएनए ( RNA ) को निकाल सकते हैं और उसी सिद्धांत का उपयोग कर सकते हैं , जिसमें आप अपने आरएनए के लिए डीएनए अनुक्रम के एक छोटे से फंसे हुए पूरक हो सकते हैं और जो अंदर जाकर एक संकरण बनाता है , जैसे आपके अधिकांश मैसेंजर आरएनए ( RNA ) में पॉली ( ए ) टेल ( poly ( A ) tail ) है ।","మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను సంగ్రహించవచ్చు మరియు అదే సూత్రాన్ని ఉపయోగించవచ్చు, దీనిలో మీరు మీ డిఎన్ఏ శ్రేణి యొక్క చిన్న ఒంటరి పూరకంగా మారవచ్చును మరియు ఏదైతే లోనికి వెళ్లి ఒక హైబ్రిడ్ ను తయారు చేస్తుందో, ఎలా అయితే మీ మెసెంజర్ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) లో చాలా వరకు  పాలీ (ఎ) తోక (poly (A) tail) కలిగి ఉంటుందో."
"पूंछ , इसलिए आपने एक ऊतक ले लिया है ।","తోక, అందుకని మీరు ఒక కణజాలాన్ని తీసుకున్నారు."
"उदाहरण के लिए , इस मामले में , मस्तिष्क , आरएनए ( RNA ) को अलग कर देता है और फिर आपने मैसेंजर आरएनए का चयन किया है और आपने इस विशेष अनुक्रम का उपयोग किया है , एएए पाली ( ए ) टेल ( AAA poly ( A ) tail ) जो आपने एक ओलिगो का उपयोग की है जो इस के लिए पूरक है क्योंकि आप बस कई हैं कुछ टी के चलते हैं और बाँधते हैं और फिर आप रिवर्स ट्रांसस्क्रिप्टेज़ ( transcriptase ) नामक एक पोलीमरेज़ ( polymerase ) का उपयोग करते हैं जिसे हमने कुछ समय पहले वर्णित किया था ।","ఉదాహరణకు, ఈ విషయంలో, మస్తిష్కం, ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని వేరు చేస్తుంది తిరిగి మీరు దూత ఆర్ఎన్ఏని ఎంపిక చేసారు మరియు మీరు ఈ ప్రత్యేక శ్రేణిని ఉపయోగించారు, ఏఏఏ పాలీ (ఏ) తోక (AAA poly (A) tail) దేన్నైతే మీరు దీనికి పూరకం అయినటువంటి ఆలిగోని ఉపయోగించారో ఎందుకంటే మీరు చాలా ఉన్నాయి కొన్ని టీ వి అయి ఉండి మరియు బంధిస్తాయి తిరిగి మీరు మనము కొంత సమయం ముందు వర్ణించినటువంటి రివర్స్ ట్రాన్స్క్రిప్టేస్ (transcriptase) అనే ఒక పాలిమరేస్ (polymerase) ని  ఉపయోగిస్తాం."
तो जो डीएनए ( DNA ) में आरएनए ( RNA ) को कॉपी करता है ठीक है !,అయితే ఏదైతే డిఎన్ఏ (DNA) లో ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని కాపీ చేస్తుందో సరేనా !
यह फंसे हुए एकल हो जाते हैं और फिर ऐसे तरीके हैं जिनके द्वारा हम सिंगल फंसे हुए डीएनए ( DNA ) को दोहरे मानक डीएनए ( DNA ) में बदल सकते हैं ।,ఇవి ఒంటరి అయిపోతాయి మరియు తిరిగి సింగల్ స్ట్రాండ్ డిఎన్ఏ (DNA) ని డబల్ స్ట్రాండ్ డిఎన్ఏ (DNA) గా మార్చే పద్ధతులు ఉన్నాయి.
तो मूल रूप से अब हम डीएनए ( DNA ) उत्पन्न करने जा रहे हैं जो आरएनए का प्रतिनिधित्व करते हैं ।,అయితే మనము ఇప్పుడు ప్రధానంగా ఆర్ఎన్ఏకు ప్రాతినిథ్యం వహించే డిఎన్ఏ (DNA) ని తయారు చేయబోతున్నాం.
"इसलिए यदि आपके पास विशेष आरएनए ( RNA ) की अधिक प्रतियां हैं , तो हम उस विशेष सीडीएनए ( cDNA ) की अधिक प्रतियां लेने जा रहे हैं ।","అందువలన ఒకవేళ మీ దగ్గర ప్రత్యేక ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క అధిక ప్రతులు ఉన్నట్లయితే, అప్పుడు మనము ఆ ప్రత్యేక సిడిఎన్ఏ (cDNA) యొక్క అధిక ప్రతులను తీసుకోబోతున్నాము."
तो यह जीन विशिष्ट नहीं है यह वह प्रत्येक आरएनए के लिए करने जा रहा है जो वहां मौजूद है जिसमें यह ए है ।,అయితే ఈ జన్యువు విశిష్టమైనది కాదు ఇది ఆ ప్రత్యేక ఆర్ఎన్ఏ కొరకు చేయడానికి వెళ్తుంది దేంట్లోనైతే అది ఉన్నదో దేంట్లోనైతే ఈ ఏ ఉన్నదో.
"इसलिए दूसरे शब्दों में , यह बहुत अधिक प्रतिनिधित्व करेगा जो कि आपके पास आरएनए ( RNA ) में अन्यथा है ।","అందువలన ఇంకో మాటలో చెప్పాలంటే, ఇది చాల ఎక్కువ ప్రాతినిధ్యం చేస్తుంది ఏదైతే మీ వద్ద ఉన్న ఆర్ఎన్ఏ (RNA) లో లేదో."
तो हम इस डबल फंसे सीडीएनए ( cDNA ) के साथ क्या करते हैं ?,అయితే మనము ఈ డబల్ స్ట్రాండ్ సిడిఎన్ఏతో (cDNA) ఏం చేస్తాం?
एक पुस्तकालय बनाने जा सकता है जिसे आप सीडीएनए ( cDNA ) पुस्तकालय कहते हैं लेकिन इसका उपयोग कुछ अन्य दृष्टिकोणों के लिए भी किया जा सकता है ।,ఒక గ్రంధాలయామును తయారు చేయవచ్చును దేన్నైతే మీరు సిడిఎన్ఏ (cDNA) గ్రంధాలయం అంటారో కానీ దీని వాడుక కొన్ని ఇతర విధానాల కోసం కూడా చేయవచ్చును.
"सबसे पहले , आइए इस सीडीएनए लाइब्रेरी पर गौर करें ।","అన్నింటికంటే ముందు, రండి ఈ సీడిఎన్ఏ గ్రంధాలయం మీద శ్రద్ధ పెడదాం."
"तो आपके पास ये आरएनए हैं जो सीडीएनए ( cDNA ) में परिवर्तित हो गए हैं जो कि डबल फंसे हुए हैं अब आप उन्हें वैक्टर में डाल सकते हैं , इन वैक्टरों के रूप में मैंने कहा था कि यह प्लास्मिड ( plasmid ) हो सकता है यह जो भी हो सकता है , जो भी हो , लेकिन क्या आप जान सकते हैं कि आप इन्हें अंदर डाल सकते हैं और ये आप हैं सीडीएनए ( cDNA ) पुस्तकालयों में बनाया जाना ।","అయితే మీ వద్ద ఈ ఆర్ఎన్ఏలు ఉన్నాయి ఏవైతే సీడిఎన్ఏ (cDNA) లుగా మారిపోయాయి అవి డబల్ స్ట్రాండ్ గా ఉన్నాయి ఇప్పుడు మీరు వాటిని వెక్టార్ లో వేయగలరు, ఈ వెక్టార్ల ద్వారా నేను చెప్పినది ఏమంటే ఇది ఏదైనా కానీ ఇది ఒక ప్లాస్మిడ్ (plasmid) అయి ఉండవచ్చునని, ఏది ఏమైనా, కానీ మీరు తెలుసుకొనగలరా వీటిని మీరు లోపల వేయగలరు అని మరియు మీరు వీటిని సిడిఎన్ఏ (cDNA) గ్రంధాలయాలుగా తయారు చేయడానికి. "
इसलिए आपके पास प्रत्येक व्यक्ति एक विशेष प्रतिलेख का प्रतिनिधित्व करता है और जब भी आपको आवश्यकता होती है एक पुस्तकालय में संग्रहीत किया जाता है और आप उन्हें देख सकते हैं ।,అందువలన మీ వద్ద ప్రతి ఒక్క వ్యక్తి ఒక ప్రత్యేక లిప్యంతరీకరణకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు మరియు మీకు ఎప్పుడు అవసరమైనా ఒక గ్రంధాలయంలో సంగ్రహించబడుతుంది మరియు మీరు దాన్ని చూడగలరు.
"में वास्तव में , लोगों ने इस सीडीएनए लाइब्रेरी ( cDNA library ) का उपयोग अपने थ्रूपुट अर्थ को बढ़ाने के लिए किया है जिसका अर्थ है कि आप एक से अधिक जीन ( gene ) की अभिव्यक्ति को देखना चाहते हैं , लेकिन बहुत ही समान अवधारणा का उपयोग करना जो कि उत्तरी सोख्ता के लिए अन्यथा उपयोग किया जाता है , हम कैसे कर सकते हैं ।","వాస్తవానికి, ప్రజలు ఈ సిడిఎన్ఏ గ్రంథాలయాన్ని (cDNA library) తమ నిర్గమాంశ అర్ధాన్ని పెంచుకోవడానికి ఉపయోగించారు దాని అర్ధం ఏంటీ అంటే మీరు ఒకటి కంటే ఎక్కువ జన్యువుల (gene) వ్యక్తీకరణను చూడాలి అనుకుంటున్నారు అని, కానీ ఉత్తర బ్లాటింగ్ కొరకు ఉపయోగించే ఒక చాలా సాధారణ గుర్తింపుని ఉపయోగించడం, మనము ఎలా చేయగలము. "
"तो यह एक दृष्टिकोण है , सबसे शुरुआती दृष्टिकोण जिसके कारण आप अब एक दिन को माइक्रोएरे ( microarray ) कहते हैं , हम थोड़े समय बाद उस पर आ जाएंगे ।","అయితే ఇది ఒక విధానము, మొట్టమొదటి విధానము దేనివల్లనైతే ఇప్పుడు మీరు ఒక రోజుని ఒక మైక్రో అర్రే (microarray) అంటున్నారో, మనము కొంత సమయము తరువాత దాని మీదకు వస్తాం."
इस पत्र के साथ इस विशेष समूह को 1982 में प्रकाशित किया गया था कि उन्होंने क्या किया है ।,ఈ పత్రంతో పాటు వాళ్ళు ఏమి చేసారు అనేదాని గురించి ఈ ప్రత్యేక సమూహాన్ని 1982లో ప్రకటించారు.
"उन्होंने जीन ( gene ) का चयन किया है या बल्कि जीन ( gene ) का सीडीएनए ( cDNA ) , है ना !","వాళ్ళు జన్యువు (gene) ఎంపిక చేసారా లేక జన్యువు (gene) యొక్క సిడిఎన్ఏ (CDNA) నా, కదా !"
"जो वे रुचि रखते थे और फिर वे जानते हैं कि आपने इस डीएनए ( DNA ) को लिया , इसे बदनाम किया , इसलिए यह एकल फंसे हुए और फिर एक झिल्ली ( membrane ) पर देखा गया ।","వారు దేనిపైననైతే ఆసక్తి కలిగి ఉన్నారో, ఆపై వారికి తెలుసు మీరు ఈ డిఎన్‌ఎను (DNA) తీసుకున్నారని, దానిని కించపరిచారని, అందువలన ఇది ఒక సింగల్ స్ట్రాండ్ గా తిరిగి ఒక పొర (membrane) మీద చూడబడినది."
"तो मूल रूप से , जो आप यहां देख रहे हैं वह एक झिल्ली ( membrane ) के अलावा और कुछ नहीं है ।","అయితే అసలు, మీరు ఇక్కడ చూస్తున్నది ఒక పొర (membrane) తప్ప మరేదీ కాదు."
तो ये आप फिर से उसी नाइट्रो - सेल्यूलोज झिल्ली ( nitro - cellulose membrane ) को जानते हैं !,అయితే ఇది మీకు తిరిగి అదే నైట్రో-సెల్యూలోజ్ పొరగా (nitro-cellulose membrane) మీకు తెలుసు !
तो तुम क्या करते हो मैं कह रहा हूँ !,అయితే మీరు ఏమి చేస్తారని నేను అంటున్నాను !
"मान लीजिए मैंने जिन 20 जीनों को देखा है , मैं उनकी अभिव्यक्ति प्रोफ़ाइल को देखना चाहता हूं फिर मैं जो कर रहा हूं वह मुझे बदनाम कर दिया गया है , एक ही फंसे हुए रूप में बनाया गया है ।","నేను ఏ 20 జన్యువులనైతే చూశానో, నేను వాటి వ్యక్తీకరణ ప్రొఫైల్‌ను చూడాలనుకుంటున్నాను అనుకుందాం అప్పుడు నేను ఏదైతే చేస్తున్నానో అది నన్ను అపఖ్యాతి పాల్జేసింది, ఒకే స్ట్రాండ్  రూపంలో రూపొందించబడింది."
मैं इसे इस तरह ठीक कर रहा हूँ !,నేను దీన్ని ఈ విధముగా సరి చేస్తున్నాను !
तो यह इस तरह से है कि मैं इसे हाजिर करता हूं या प्रत्येक स्थान एक दिए गए जीन ( gene ) का प्रतिनिधित्व करता है और आपके पास आरएनए ( RNA ) का एक एकल फंसे हुए पूरक अनुक्रम ( sequence ) है जो आप उम्मीद करते हैं कि व्यक्त किया जा सकता है ।,అయితే ఇది ఏ విధముగా ఉంటుంది అంటే నేను దీన్ని హాజరు పరుస్తాను లేదా ఒక ప్రత్యేక స్థానములో ఇవ్వబడిన జన్యువు (gene) యొక్క ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాను మరియు మీ వద్ద వ్యక్తీకరించబడగలదు అని మీరు ఆశిస్తున్న ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క సింగల్ స్ట్రాండ్ పూరక శ్రేణి (sequence) ఉంది.
तो आप क्या करते हैं ?,అప్పుడు మీరు ఏమి చేస్తారు?
अब आपके पास कोशिकाएं हैं जिन्हें आप जानते हैं कि ट्रांसक्रिप्शन ( transcription ) चल रहा है ।,ఇప్పుడు మీ దగ్గర లిప్యంతరీకరణ (transcription) జరుగుతున్నదీ అని మీకు తెలిసిన కణజాలాలు ఉన్నాయి.
एक तरह से लोगों ने पहले किया है कि प्रतिलेखन प्रक्रिया में आपने एक न्यूक्लियोटाइड ( nucleotide ) जोड़ा और लेबल किया है ।,ఒక రకంగా ప్రజలు ఇంతకు ముందు చేసింది ఏంటీ అంటే లిప్యంతరీకరణ ప్రక్రియలో మీరు ఒక న్యూక్లియోటైడ్ (nucleotide) ని జోడించారు మరియు లేబుల్ చేశారు.
इसलिए जब आरएनए बनाया जा रहा है तो उसमें एक आइसोटोप ( isotope ) जोड़ा गया है जो सही है !,అందువలన ఎప్పుడైతే ఆర్ఎన్ఏ తయారు చేయబడుతుందో అప్పుడు దానిలో ఒక ఐసోటోప్ (isotope ) జోడించబడినది అది సరైనదే !
या अन्य तरीके हैं जिनसे आप परिवर्तित कर सकते हैं कि आप आरएनए ( RNA ) को सीडीएनए ( cDNA ) में जानते हैं ।,లేదా ఇతర పద్ధతులు ఉన్నాయి వేటిద్వారానైతే మీరు మార్పులు చేయగలుగుతారో మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ని సిడిఎన్ఏ (cDNA) గా గుర్తిస్తారో.
"उस प्रक्रिया में आप उदाहरण के लिए शामिल कर सकते हैं , एक न्यूक्लियोटाइड ( nucleotide ) लेबल कर सकते हैं इसलिए यह आरएनए ( RNA ) या सीडीएनए ( cDNA ) को लेबल करने का तरीका है जिसे आप आरएनए ( RNA ) से बाहर करते हैं , फिर आप झिल्ली ( membrane ) को हाइब्रिड ( hybrid ) करते हैं ।","ఆ ప్రక్రియలో మీరు ఉదాహరణకు పాల్గొనగలరు, ఒక న్యూక్లియోటైడ్ (nucleotide) ని లేబుల్ చేయగలరు, అందువలన ఇది ఆర్ఎన్ఏ (RNA) లేదా సిడిఎన్ఏ (cDNA) ని లేబుల్ చేసే ఒక పధ్ధతి దేన్నైతే మీరు ఆర్ఎన్ఏ (RNA) నుంచి బైటికి తీస్తారో, తరువాత మీరు పొరను (membrane) హైబ్రిడ్ (hybrid) చేస్తారు. "
"मान लीजिए कि यह एक ट्यूमर है , यह बढ़ रहा है , यह एक सामान्य ऊतक है उदाहरण के लिए कोलन कैंसर मैं देख रहा हूँ आप सामान्य उदाहरण के लिए सही जानते हैं !","ఇది ఒక ట్యూమర్ అనుకోండి, ఇది పెరుగుతున్నది, ఇది ఒక సాధారణ కణజాలం ఉదాహరణకు నేను చూస్తున్నది కోలన్ కాన్సర్ మీరు సాధారణ ఉదాహరణలను సరిగ్గానే తెలుసుకుంటారు !"
"तो फिर मेरे पास आरएनए है आपके पास एक ही धब्बा है , उसी तरह मेरे पास एक झिल्ली है जिसमें मैंने एक ही संख्या में जीन को देखा है ।","అయితే ఇక నా వద్ద ఆర్ఎన్ఏ ఉన్నది మీ వద్ద ఒకటే స్టెయిన్ ఉన్నది, అదే విధముగా నా వద్ద నేను ఒకే సంఖ్యలో జన్యువులను చూసినటువంటి ఒక పొర ఉన్నది."
हमारे डीएनए ( DNA ) की समान मात्रा और फिर मैं एक आरएनए ( RNA ) के साथ संकरण कर रहा हूं जिसे लेबल किया गया है ।,మన డిఎన్ఏ (DNA) యొక్క సమన పరిమాణం మరియు తిరిగి నేను లేబుల్ చేయబడిన ఒక ఆర్ఎన్ఏ (RNA) తో హైబ్రిడైజేషన్ చేయబోతున్నాను.
अब यह सब बताएगा कि क्या मेरे पास एक उच्च मात्रा व्यक्त करने वाला जीन ( gene ) है और इसलिए आपके पास उस आरएनए ( RNA ) की अधिक मात्रा होगी और उस आरएनए ( RNA ) को लेबल किया जा सकता है और अगर मेरे पास झिल्ली पर मौजूद उस विशेष सीडीएनए ( cDNA ) की प्रतियां हैं तो यह संकरण पर जाएगा ।,ఇప్పుడు ఇదంతా చెబుతుంది నా వద్ద అధిక పరిమాణంలో వ్యక్తమయ్యే జన్యువు (gene) ఉన్నదా అని మరియు అందువలన మీ వద్ద ఆ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) యొక్క అధిక పరిమాణం ఉంటుంది మరియు ఆ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) ను లేబుల్ చేయవచ్చును మరియు నా వద్ద పొరమీద ఉన్న ఆ ప్రత్యేక సిడిఎన్ఏ (cDNA) యొక్క ప్రతులు ఉన్నట్లయితే అప్పుడు అది హైబ్రిడైజేషన్ కి వెళ్తుంది. 
"इसलिए अगर मैं एक अतिरिक्त फिल्म लगाऊं तो मुझे ऐसा कुछ मिल सकता है , ये एक दिए गए जीन का प्रतिनिधित्व करने वाले डॉट्स हैं जिनकी अभिव्यक्ति का स्तर इस विशेष ऊतक में बहुत अधिक है ।","అందువలన ఒకవేళ నేను ఒక అదనపు పొరను పెట్టినట్లయితే అప్పుడు నాకు అలాంటిది లభించగలదు, ఇవి ఒక ఇవ్వబడిన జన్యువు కు ప్రాతినిధ్యం వహించే చుక్కలు వాటి వ్యక్తీకరణ స్థాయి ఈ ప్రత్యేకమైన కణజాలంలో ఎక్కువగా ఉన్నది."
"उदाहरण के लिए , आपके पास इस जीन ( gene ) को बहुत अधिक व्यक्त करना है उदाहरण के लिए इन जीनों की तुलना में आपके पास बहुत अधिक संकेत नहीं है , जबकि यहां आपके पास कुछ जीन ( gene ) हैं जो ट्यूमर में बहुत अधिक व्यक्त किए जाते हैं और उनमें से कुछ यहां भी व्यक्त किए जाते हैं लेकिन उनमें से कुछ जो बृहदान्त्र में व्यक्त किए गए हैं वे यहां व्यक्त नहीं किए गए हैं यहां एक जीन ( gene ) में आप 20 जीन ( gene ) 30 जीन ( gene ) तक जा सकते हैं ।","ఉదాహరణకు, మీరు ఈ జన్యువును చాలా ఎక్కువగా వ్యక్తీకరించాలి ఉదాహరణకు ఈ జన్యువులతో పోలిస్తే మీవద్ద ఎక్కువ సంకేతాలు లేవు, అయితే ఇక్కడ మీకు కొన్ని జన్యువులు(gene) ఉన్నాయి అవి కణుతులుగా ఎక్కువ వ్యక్తమవుతాయి  మరియు వాటిలో కొన్ని ఇక్కడ కూడా వ్యక్తమవుతాయి కానీ వాటిలో కొన్ని పెద్దప్రేగులో వ్యక్తమయినప్పటికీ అవి ఇక్కడ వ్యక్తమవలేదు ఇక్కడ ఒక జన్యువు (gene)లో మీరు 20 జన్యువు(gene) లు 30 జన్యువు (gene) ల దాకా  వెళ్లవచ్చును."
हम उन्हें स्पॉट करने में सक्षम हैं और जीन के अभिव्यक्ति स्तर के बीच सापेक्ष अंतर बता सकते हैं ।,మనము వాటిని గుర్తించటంలో సమర్థులం మరియు జన్యువు యొక్క వ్యక్తీకరణ మధ్య సాపేక్ష వ్యత్యాసాన్ని చెప్పగలం.
"इसलिए यह बहुत पहले दृष्टिकोण है जिसका लोगों ने उपयोग किया है और फिर वे बहुत अधिक घनी डीएनए ( DNA ) बनाने के लिए गए , न कि मशीनों का उपयोग कर एक झिल्ली ( membrane ) अब वे मशीन में चले गए क्योंकि यहां तक कि मशीनों का उपयोग करने के लिए आप झिल्ली ( membrane ) पर डीएनए ( DNA ) की छोटी मात्रा जानते हैं और यह वाणिज्यिक हो जाता है जहां वास्तव में कंपनियां 80 के दशक की शुरुआत में और 90 के दशक में बेच रही थीं ।","అందువలన ఇది ప్రజలు ఉపయోగించిన మొట్టమొదటి విధానం మరియు తరువాత వారు చాలా దట్టమైన డిఎన్ఏ (DNA) ను తయారుచేసే ప్రయత్నం చేశారు, యంత్రాలను ఉపయోగించి ఒక పొరను (membrane) కాదు. ఇప్పుడుద్ వారు యంత్రాలను వాడుతున్నారు ఎందుకంటే ఎక్కడిదాకా అంటే యంత్రాలను ఉపయోగించదానికి మీరు పొర (membrane) మీద డిఎన్ఏ (DNA) యొక్క చిన్న మారిమాణం కూడా తెలుసుకున్నారు మరియు ఇది వాణిజ్యం అయిపోతుంది ఎక్కడైతే వాస్తవానికి సంస్థలు 80 వ దశకం ఆరంభంలో మరియు 90 వ దశకంలో అమ్ముతుండేవో. "
"वे इस तरह की झिल्ली ( membrane ) को बेचते थे , जिसे आप 20,000 जीन या 10,000 जीन या जो भी हो , के साथ देखा जाता है ।","వారు ఎలాంటి పొరను (membrane) విక్రయించేవారూ అంటే, ఇది 20,000 జన్యువులు లేదా 10,000 జన్యువులు లేదా దేనితోనైనా చూడబడుతుంది."
"अब जब लोगों ने अभिव्यक्ति विश्लेषण को समझने की आदत डाल ली है तो क्या आप यहाँ देख रहे हैं यह एक झिल्ली ( membrane ) के अलावा और कुछ नहीं है और ये स्पॉट किसी दिए गए जीन को उस मानार्थ अनुक्रम का थोड़ा सा प्रतिनिधित्व करते हैं और फिर आपको आरएनए ( RNA ) को अलग करना होगा , लेबल करना होगा और झिल्ली ( membrane ) पर स्पॉट किए गए डीएनए ( DNA ) को संकरणित करना होगा और आप देख सकते हैं कि कुछ स्पॉट हैं जो उस शो में आ रहे हैं ये वे जीन हैं जिन्हें आप किसी दिए गए ऊतक और स्तर आदि में व्यक्त करते हैं तो इसमें हम एक ग्रिड के ऊपर रख सकते हैं जो आपको पता हो कि यह क्या सही है !","ఇప్పుడు ప్రజలు వ్యక్తీకరణ విశ్లేషణను అర్థం చేసుకునే అలవాటు చేసుకున్నారు గనక, మీరు ఇక్కడ చూస్తున్నారా అది పొర (membrane) తప్ప మరొకటి కాదు అనీ మరియు ఈ మచ్చలు ఇచ్చిన జన్యువుకు ఆ కాంప్లిమెంటరీ సీక్వెన్స్ కి కొద్దిగా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాయి మరియు అప్పుడు మీరు ఆర్‌ఎన్‌ఎను (RNA) వేరుచేయవలసి ఉంటుంది, లేబుల్ చేయవలసి ఉంటుంది మరియు పొర (membrane) పై మచ్చ ఉన్న డిఎన్‌ఎను (DNA) హైబ్రిడైజ్ చేయవలసి ఉంటుంది, మరియు ఆ షోలో వస్తున్న కొన్ని మచ్చలనీ ఇవి మీరు వేటినైతే ఇవ్వబడిన కణజాలం మరియు స్థాయి మొదలైన వాటిలో వ్యక్తీకరిస్తారో అయితే వీటిలో మనము ఒక గ్రిడ్ పైన పెట్టవచ్చును మీకు తెలిసి ఉండవచ్చు ఇది సరైనదేనా అని ! "
"तो यह एक तरीका है जो वे आए थे और वास्तव में आप जानते हैं कि इन के बारे में वे आपके ऊपर जा सकते हैं 40 आप जानते हैं कि क्षमा करें 4,000 यहां तक कि सीडीएनए ( cDNA ) भी होगा , क्या आप जानते हैं कि यह एक बड़ी पारी थी जिस तरह से लोग उत्तरी ब्लाट ( blot ) का उपयोग कर रहे थे ।","అయితే ఇది  ఒక పధ్ధతి మరియు వాస్తవానికి మీకు తెలుసు వీరి గురించి వీరు మీ కంటే పైకి వెళ్లగలరని 40 మీకు తెలుసు క్షమించాలి 4,000 యెంత అంటే సిడిఎన్ఏ (cDNA) కూడా ఉంటుంది, మీకు తెలుసా ఇది ఒక పెద్ద మార్పు అనీ దేన్నైతే ప్రజలు ఉత్తర బ్లాట్ (blot) ని ఉపయోగించేవారో. "
"आप जानते हैं कि अब लोग एक जीन ( gene ) को देख रहे हैं एक बार में 100s से आप 4,000 जीन तक चले गए हैं जो इस तरह के दृष्टिकोण को देखकर एक बड़ी पारी थी ।","మీకు తెలుసు ఇప్పుడు ప్రజలు ఒక జన్యువు (gene) ను చూస్తున్నారని ఒక్కసారిగా 100ల నుంచి 4,000 జన్యువు దాకా మీరు వెళ్లిపోగలగడం అనేది ఈ విధమైన విధానాన్ని చూడటం పెద్ద మార్పు"
"तो यह मूल रूप से अगली पीढ़ी के दृष्टिकोण का कारण बना , जिसे अब हम एक माइक्रोएरे ( microarray ) अधिकार कहते हैं !","కాబట్టి ఇది మొదట తరువాతి తరం విధానానికి దారితీసింది, దీనిని మనం ఇప్పుడు మైక్రోఅరే (microarray) హక్కు అని పిలుస్తాము!"
आइए हम देखें कि वे क्या हैं ।,రండి అవి ఏంటో చూద్దాం.
अब चुनौती यह है कि आपके पास सीडीएनए ( cDNA ) क्लोन सही हैं !,ఇప్పుడు సవాలు ఏంటంటే మీ వద్ద ఉన్న సిడిఎన్ఏ (cDNA) క్లోన్స్ సరైనవేనా అని !
और cDNA क्लोन का आकार अलग होगा ।,మరియు సిడిఎన్ఏ (cDNA) క్లోన్ యొక్క ఆకారం వేరుగా ఉంటుంది.
"कुछ सीडीएनए ( cDNA ) छोटे होंगे , कुछ सीडीएनए ( cDNA ) अधिक लंबे होंगे ।","కొన్ని సిడిఎన్ఏ (cDNA) చిన్నగా ఉంటే, కొన్ని సిడిఎన్ఏ (cDNA) పెద్దగా ఉంటాయి."
"इसलिए जब आप वास्तव में इस तरह की एक सरणी बनाना चाहते हैं , तो आदर्श रूप से आप दो चीजें करना चाहेंगे ; एक तो आप डीएनए ( DNA ) की एक सीमा रखना चाहेंगे , डीएनए का आकार 100 आधार हो सकता है , 150 आधार परे और इतने पर नहीं ।","కాబట్టి మీరు నిజంగా అలాంటి శ్రేణిని సృష్టించాలనుకున్నప్పుడు, ఆదర్శవంతంగా మీరు రెండు పనులు చేయాలనుకుంటారు; ఒకటి, మీరు డిఎన్ఏ (DNA) కి ఒక పరిమితిని విధించాలనుకుంటారు, డిఎన్ఏ యొక్క పరిమాణం 100 స్థావరాలు కావచ్చు, 150 స్థావరాలకు మించినది కాదు."
"दो , आप कुछ सीमा के भीतर आधार रचना को निश्चित रखना चाहते हैं ।","రెండు, మీరు కొంత పరిమితికి లోబడి బేస్ డిజైన్ ను నిర్దేశించాలి అనుకుంటారు."
"कारण , आपके द्वारा हाइब्रिड किए जाने वाले कुछ भी , आपको उन संकरों से छुटकारा पाना है जो पूरी तरह से संकर नहीं हैं , जिसका अर्थ है कि कुछ अनुक्रम ( sequence ) मिलान कर रहे हैं , कुछ अनुक्रम मेल नहीं खा रहे हैं जिससे पता चलता है कि ये उन जीनों का प्रतिनिधित्व नहीं कर रहे हैं जो आप देख रहे हैं ।","కారణం, మీ ద్వారా హైబ్రిడ్ చేయబడేవి ఏవైనా, మీకు పూర్తిగా హైబ్రిడ్ అవని వాటి నుంచి మీకు విముక్తి కలిగించవలసి ఉంటుంది, దీని అర్థం ఏంటీ అంటే కొన్ని క్రమాలు(sequence)  కలుస్తున్నాయనీ, కొన్ని క్రమాలు కలవడం లేదనీ ఆ జన్యువులకు ప్రాతినిధ్యం వహించడం లేదని తెలుస్తుంది మీరు చూస్తున్నట్లుగా. "
यह ।,ఇది.
"तो आप यह जानेंगे कि आप इसे कैसे निकालेंगे , आपको इसका मतलब निकालना होगा कि आपको उन्हें कुछ खास तापमानों के संपर्क में लाना होगा जो किसी भी डुप्लेक्स को अस्थिर कर देंगे जो कि बिल्कुल ठीक नहीं है !","అయితే మీరు దీనిని ఎలా తీస్తారు అనేదానిని ఇక మీరు తెలుసుకుంటారు, మీకు దీని అర్ధం తెలుసుకొనవలసి ఉంటుంది ఏమనగా మీకు వాటిని కొన్ని ప్రత్యేక అస్నోగ్రతలకి గురిచేయవలసి ఉంటుంది అవి ఏ డూప్లెక్స్ ని అయినా అస్థిరం చేసేస్తాయి అది ఏమాత్రం మంచిది కాదు !"
ताकि आप इस तापमान को तब ही नियंत्रित कर सकें जब आप आधार संरचना के द्वैध की अनुमति दे सकते हैं सभी तापमान की एक विशेष विंडो में अपनी संपूरकता को बनाए रख सकते हैं ।,తద్వారా మీరు బేస్ స్ట్రక్చర్ యొక్క డ్యూప్లెక్సింగ్‌ను అనుమతించగలిగినప్పుడే మీరు ఈ ఉష్ణోగ్రతను నియంత్రించగలరు అవన్నీ ఉష్ణోగ్రత యొక్క ఒక నిర్దిష్ట విండోలో వాటి పరిపూరతను కొనసాగించగలవు.
"यह सब इस बात पर निर्भर करता है कि कितने Gs हैं , कितने As सही हैं !","ఇది ఈ విషయంమీద ఆధారపడి ఉంటుంది ఎన్ని Gs ఉన్నాయి, ఎన్ని A s సరైనవి అనీ !"
क्योंकि यह आपको वह ताकत देता है ।,ఎందుకంటే ఇది మీకు ఆ శక్తిని ఇస్తుంది.
"तो इन सभी चीजों के लिए आपको कुछ नियंत्रण होना चाहिए कि जीन ( gene ) के किस क्षेत्र में आप जो जगह खोल रहे हैं उसकी लंबाई क्या है , इसलिए इन दोनों को सीडीएनए ( cDNA ) क्लोन के साथ नहीं किया जा सकता है क्योंकि ये बेतरतीब ढंग से बने हैं ।","కాబట్టి ఈ విషయాలన్నింటికీ మీరు జన్యు ప్రాంతంలో ఎంత పొడవును తెరుస్తున్నారనే దానిపై మీకు కొంత నియంత్రణ ఉండాలి, కాబట్టి ఈ రెండూ సిడిఎన్ఎ క్లోన్లతో చేయబడలేవు ఎందుకంటే అవి యాదృచ్చికంగా తయారు చేయబడినవి."
"कुछ बड़े होते हैं , कुछ छोटे होते हैं ।","కొన్ని పెద్దగా ఉంటాయి, కొన్ని చిన్నగా ఉంటాయి."
"इसलिए उन्हें वास्तव में नियंत्रित करना बहुत मुश्किल था , इसलिए उन्होंने कहा कि वे उस समय आए हैं जब पीसीआर ( PCR ) शायद ही कभी आया था , कुछ ऐसा जो आप में से ज्यादातर मुझे पता है ।","అందువలన వాటిని నియంత్రించడం చాలా కష్టంగా ఉండేది, అందువలన వారు ఏమన్నారు అంటే అవి పీసిఆర్ (PCR) అంతంతమాత్రంగా ఉన్న సమయంలో వచ్చాయని, అలాంటివి కొన్ని మీకంటే నాకు ఎక్కువగా తెలిసినవి."
"इस कुछ भी नहीं है , लेकिन आपके पास एक डीएनए ( DNA ) स्ट्रैंड है , जिसे आप प्राइमर की एक जोड़ी प्रदान करके इसकी कई प्रतियां बना सकते हैं , ये डीएनए के दिए गए सेगमेंट के लिए कम ऑलिगो न्यूक्लियोटाइड्स कॉम्प्लीमेंट ( oligo nucleotides complimentary ) के अलावा और कुछ नहीं हैं ।","ఇది ఏమీ లేదు, కానీ మీ వద్ద ఒక డిఎన్ఏ (DNA) స్ట్రాండ్ ఉంది, దీనికి మీరు ఒక జత ప్రైమర్‌లను అందించడం ద్వారా అనేక ప్రతులను తయారు చేయవచ్చును, ఇవి డిఎన్ఏ (DNA) యొక్క ఇవ్వబడిన విభాగానికి చిన్న ఆలిగో న్యూక్లియోటైడ్ల పూరకం (oligo nucleotides complimentary) తప్ప మరేమీ కాదు. "
यह जाता है और बांधता है और फिर आपके पास तथाकथित डीएनए पोलीमरेज़ ( DNA polymerase ) है ।,ఇది వెళ్తుంది మరియు బంధిస్తుంది మరియు తిరిగి మీ వద్ద చెప్పబడిన డిఎన్ఏ పాలిమరేజ్ (డిఎన్ఏ polymerase) ఉంది.
"यहाँ यह कुछ ऐसा है जो उच्च तापमान पर कार्य कर सकता है और उच्च तापमान से अस्थिर नहीं हो सकता है इसीलिए इसे पोलीमरेज़ चेन रिएक्शन ( polymerase chain reaction ) कहा जाता है क्योंकि बार - बार हम आपको गर्मी के बारे में जानते हैं , डीएनए ( DNA ) को पिघलाते हैं और फिर प्राइमर को आने देते हैं और फिर इसकी प्रतियाँ बनाएँ ।","ఇక్కడ ఇది అధిక ఉష్ణోగ్రతల వద్ద పనిచేయగలదు మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రతల వద్ద అస్థిరంగా మారదు, అందువల్ల దీనిని పాలిమరేస్ చైన్ రియాక్షన్ (polymerase chain reaction) అని పిలుస్తారు ఎందుకంటే పదే - పదే మేము మీకు వేడిమి గురించి తెలియజేస్తాం, డిఎన్ఏ (DNA) ని కరిగిస్తాం మరియు తిరిగి ప్రైమర్ ని రానిస్తాం మరియు అప్పుడు దీని ప్రతులు తయారు చేయడం. "
इसलिए इस चक्र में हम डीएनए ( DNA ) का एक छोटा खंड बनाने जा रहे हैं ।,అందువలన ఈ చక్రంలో మనం డిఎన్ఏ (DNA) యొక్క చిన్న ముక్కను తయారు చేయబోతున్నాం.
"तो यह विभिन्न प्रकार के सीडीएनए ( cDNA ) के लिए प्राइमर डिजाइन करके आप दो चीजें हासिल करने में सक्षम हैं ; cDNA का एक आकार जिसे आप पीसीआर दृष्टिकोण का उपयोग करके प्रवर्धित कर रहे हैं , जिसका आपके पास एक नियंत्रण है , दो को एक आधार रचना दी गई है जिसका आपके पास नियंत्रण होगा क्योंकि आप एक ऐसा क्षेत्र चुन सकते हैं जिसे आप कई प्रतियाँ बनाना चाहते हैं ।","కాబట్టి వివిధ రకాల సిడిఎన్‌ఎల (cDNA) కోసం ప్రైమర్ రూపకల్పన చేయడం ద్వారా మీరు రెండు విషయాలను సాధించగలుగుతారు; మీరు నియంత్రణ కలిగి ఉన్న పిసిఆర్ విధానాన్ని ఉపయోగించి మీరు విస్తరిస్తున్న సిడిఎన్ఎ (cDNA) ఆకారం, రెండిటికి ఒక బేస్ డిజైన్ ఇవ్వబడింది, ఎందుకంటే మీరు నియంత్రణ కలిగి ఉంటారు ఎందుకంటే మీరు బహుళ ప్రతులు చేయాలనుకునే ప్రాంతాన్ని ఎంచుకోవచ్చు."
"इस जिस तरह से आप यह जानते हैं कि आप जानते हैं कि पीसीआर ( PCR ) किया गया था , लेकिन अगर आप डीएनए ( DNA ) के बजाय यदि आप अपने पीसीआर ( PCR ) में सीडीएनए ( cDNA ) का उपयोग करते हैं तो इसे रिवर्स ट्रांसक्रिप्शन पोलीमरेज़ चेन रिएक्शन ( reverse transcription polymerase chain reaction ) या आरटी - पीसीआर ( RT - PCR ) कहा जाता है ।","ఏ విధంగానైతే మీకు తెలుసో పిసిఆర్ (PCR) జరిగిందని మీకు తెలుసని, కాని ఒకవేళ మీరు డిఎన్‌ఎకు(DNA) బదులుగా మీ పిసిఆర్‌లో (PCR) సిడిఎన్‌ఎను (cDNA) ఉపయోగించినట్లయితే, అప్పుడు దీనిని రివర్స్ ట్రాన్స్క్రిప్షన్ పాలిమరేస్ చైన్ రియాక్షన్ ( reverse transcription polymerase chain reaction )లేదా ఆర్టీ - పీసీఆర్ (RT-PCR) అంటారు."
तो आपके पास आरएनए है जो आपके पास एक प्राइमर है जो आपको उस आरएनए की एक प्रति जानता है जिसे कॉपी डीएनए ( DNA ) या सीडीएनए ( cDNA ) के रूप में कहा जाता है और फिर आप उसे डबल राइट कर सकते हैं !,"కాబట్టి మీ వద్ద ఆర్ఎన్ఏ ఉంది మీ వద్ద దానికి ప్రైమర్ ఉంది, ఏదైతే మీకు ఆ ఆర్ఎన్ఏ యొక్క ప్రతి తెలుసో దానిని కాపీ డిఎన్ఏ (DNA) లేదా సిడిఎన్ఏ (cDNA) అని పిలుస్తారు ఆపై మీరు దానిని రెండుసార్లు వ్రాయవచ్చు!"
तो एक पीसीआर ( PCR ) में एक टेम्पलेट के रूप में इसका उपयोग करके अब जीनोमिक डीएनए ( genomic DNA ) को बढ़ाने के बजाय आप सीडीएनए ( cDNA ) को बढ़ा रहे हैं जो दूत आरएनए ( RNA ) का प्रतिनिधित्व करता है ।,"కాబట్టి పిసిఆర్‌లో(PCR) దీనిని ఒక టెంప్లేట్‌గా ఉపయోగించడం ద్వారా జెనోమిక్ డిఎన్‌ఎను (genomic DNA) విస్తరించడానికి బదులుగా, మీరు ఇప్పుడు సిడిఎన్‌ఎను (cDNA) ను పెంచుతున్నారు అది మెసెంజర్ ఆర్‌ఎన్‌ఎకు (RNA) ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నది."
"उदाहरण के लिए अब उन्होंने जो किया है वह निम्नलिखित है , इसलिए उन्होंने आपको इन सीडीएनए ( cDNA ) क्लोनों का प्रतिनिधित्व करने के लिए इस्तेमाल किया है प्राइमर का उपयोग करने वाले विभिन्न जीन ।","ఉదాహరణకు, వారు ఇప్పుడు ఏదైతే చేసారో అవి ఈ క్రిందివి, అందువలన వారు ఈ సిడిఎన్ఎ (cDNA) క్లోన్లకు ప్రాతినిధ్యం వహించడానికి మిమ్మల్ని ఉపయోగించారు.ప్రైమర్ ని ఉపయోగించే వివిధ జన్యువులు."
वे आपको सीडीएनए ( cDNA ) की कई प्रतियों को जानने में सक्षम बनाते हैं और फिर वही बनाते हैं जिसे बनाने के लिए मल्टी वेल प्लेट्स कहा जाता है ।,సిడిఎన్ఎ(cDNA) యొక్క అనేక ప్రతులను తెలుసుకునే సామర్ధ్యాన్ని అవి మీకు ఇస్తాయి ఆపై ఏవ్ తయారు చేస్తాయి వీటిని తయారు చేసేందుకు మల్టీ వెల్ ప్లేట్లు అని పిలుస్తారో.
"तो ये माइक्रोएरे ( microarray ) , हम उन्हें माइक्रो कहते हैं क्योंकि इसमें छोटे हिस्से होते हैं जो कि सूक्ष्म , सरणी होते हैं क्योंकि इसमें कई स्पॉट ठीक होते हैं !","కాబట్టి ఈ మైక్రోఅరే (microarray), మనము వాటిని మైక్రో అని పిలుస్తాము ఎందుకంటే దీనిలో సూక్ష్మ, శ్రేణి అనే చిన్న భాగాలు ఉన్నాయి ఎందుకంటే దీనిలోని చాలా మచ్చలు సరైనవి !"
और यह जो मदद करता है वह यह है कि एक छोटी सी झिल्ली ( membran ) या एक स्लाइड में आप हजारों जीनों का प्रतिनिधित्व करने वाले डीएनए ( DNA ) का पता लगाने में सक्षम होते हैं इसलिए यह पिछले हाथों की तरह नहीं किया जा सकता है जैसा हमने देखा है ।,"మరియు అది సహాయపడేది ఏమిటంటే, ఒక చిన్న పొర (membrane) లేదా స్లైడ్‌లో మీరు వేలాది జన్యువులకు ప్రాతినిధ్యం వహించే డిఎన్ఏ (DNA) ని  కలిగి ఉంటారు, కనుక ఇది మునుపటి చేతుల వలె చేయబడుట వీలు పడదు మనము చూసినట్లు."
"आप इसे कुछ हद तक स्वचालन से हाथ से छाँटने की कोशिश करेंगे , लेकिन यह बहुत कुछ था और अधिक चुनौतीपूर्ण इसलिए वे मशीनों का उपयोग करते हैं जैसे कि यहाँ क्या दिखाया गया है ।","మీరు దీన్ని కొంతవరకు ఆటోమేషన్ ద్వారా క్రమబద్ధీకరించడానికి ప్రయత్నిస్తారు, కానీ ఇది చాలా సవాలుతో కూడుకున్నది అందువలన అవి ఇక్కడ చూపిన విధంగా యంత్రాలను ఉపయోగిస్తాయి."
स्वचालित रोबोट निर्माण जो आप जानते हैं कि मशीनें आ गई हैं जो हाजिर करने में सक्षम हैं और लोगों ने इसका उपयोग भी किया है जिसे बबल जेट ( bubble jet ) कहा जाता है ।,ఆటోమేటెడ్ రోబోట్ తయారీ ఏదైతే మీకు తెలుసో హాజరు పరచే సామర్ధ్యం గల యంత్రాలు వచ్చేశాయని మరియు వాటిని ప్రజలు ఉపయోగించారు కూడా వేటినైతే బబుల్ జెట్ (bubble jet) అంటారో.
आपको पता है आपने बबल जेट ( bubble jet ) प्रिंटर देखा होगा ये कुछ नहीं हैं लेकिन आप जानते हैं प्रिंटर जिसमें एक तरह की तकनीक होती है ।,మీకు తెలుసు మీరు బబుల్ జెట్ (bubble jet) ప్రింటర్ చూసే ఉంటారని ఇది అసలు ఏమీ లేదు కానీ మీకు తెలుసు ప్రింటర్ దేంట్లోనైతే ఒకరకమైన టెక్నిక్ ఉంటుందో.
आप जानते हैं कि वे किसी दिए गए क्षेत्र में बस उस रंग को छिड़कते हैं इसलिए आप छवि को वैसा ही प्राप्त कर सकते हैं जैसा आप जानते हैं ।,మీకు తెలుసు వారు ఇవ్వబడిన క్షేత్రంలో ఆ రంగును జల్లుతారని అందువలన మీకు తెలిసిన విధముగానే ఆ దృశ్యాన్ని మీరు పొందవచ్చును.
इसलिए उन्होंने उस तरह का उपयोग किया है और लोगों ने मशीनों का भी उपयोग किया है इलेक्ट्रॉनिक सर्किट के लिए ।,అందువలన వారు అలా ఉపయోగించారు మరియు ప్రజలు విద్యుత్తు సర్క్యూట్ కొరకు యంత్రాలను కూడా ఉపయోగించారు.
"आपने देखा होगा कि यदि आपने एक कंप्यूटर खोला है तो आप सर्किट को अंदर पाएंगे , ये कुछ भी नहीं हैं , लेकिन आप जानते हैं कि ये एक चिप पर मुद्रित हैं ।","మీరు చూసే ఉంటారు ఒకవేళ మీరు కంప్యూటర్ ని తెరిస్తే అందులో సర్క్యూట్ ఉంటుందని, ఇది ఏమీ లేదు, కానీ మీకు తెలుసు ఇది ఒక చిప్ మీద ముద్రించబడినదీ అని."
इसलिए इसे जीन ( gene ) चिप भी कहा जाता है क्योंकि जो प्रिंट किया जा रहा है वह चिप पर एक डीएनए है जो बहुत समान दृष्टिकोण का उपयोग करता है इसलिए इसे जीन ( gene ) चिप कहा जाता है ।,"అందువల్ల దీనిని జన్యు (gene) చిప్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఎందుకంటే ముద్రించబడుతున్నది చిప్‌లోని డిఎన్ఏ (DNA), అది చాలా సారూప్య విధానాన్ని ఉపయోగిస్తుంది, కనుక దీనిని జన్యు (gene) చిప్ అంటారు."
"तो यह है कि आप कैसे जानते हैं कि ये कुछ मशीनें हैं जो दिखाती हैं कि डीएनए ( DNA ) कैसे देखा गया एक ग्लास स्लाइड ( glass slide ) पर और फिर आप एक उच्च घनत्व सरणियों के रूप में क्या कहते हैं , आप एक सूक्ष्म स्लाइड पर जानते हैं ।","కాబట్టి గ్లాస్ స్లైడ్‌లో (glass slide) డిఎన్ఏ (DNA) ఎలా చూస్తుందో చూపించే కొన్ని యంత్రాలు ఇవి అని మీకు తెలుసు ఆపై మీరు అధిక సాంద్రత శ్రేణులుగా యేమని పిలుస్తారు, మీకు మైక్రో స్లైడ్‌లో తెలుసు."
"अब आप उनमें से हजारों लोगों को हाजिर करने में सक्षम हैं और यह वास्तव में उस चीज का नेतृत्व करता है जिसे आप कहते हैं कि हजारों जीन ( gene ) वाले एक चिप को जानते हैं और अब आप देख रहे हैं कि आप 10,000 जीनों को जानते हैं , 20,000 जीन पूरे जीनोम का प्रतिनिधित्व करते हैं इसलिए ये उन सेटअपों में से कुछ हैं जिन्हें लोगों ने आपको पता करने के लिए इस्तेमाल किया है कि अब आप देखते हैं कि यह एक उद्योग की तरह अधिक चल रहा है जिसे आप जानते हैं जैसा कि आपने बताया है ।","ఇప్పుడు మీరు వారిలో వేల ప్రజలను హాజరు పరచుటలో సమర్థులు మరియు వాస్తవానికి ఇది దేన్నైతే వేల జన్యువులు (gene) గల చిప్ తెలుసు అని మీరు అంటారో దానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది మరియు ఇప్పుడు మీరు చూస్తున్నారు మీకు 10,000 జన్యువులు (gene) తెలుసనీ, 20,000 జన్యువులు పూర్తి జీనోమ్ కి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాయనీ, అందువలన ఇవి ఆ సెట్ అప్ లలో కొన్ని వేటినైతే ప్రజలు మిమ్మల్ని గుర్తించడానికి ఉపయోగించారో ఇప్పుడు మీరు చూస్తున్నారు ఇది ఒక పరిశ్రమ వలే అధికంగా నడుస్తుంది మీరు చెప్పినట్లుగా మీకు అది తెలుసు. "
जीनोमिक्स ( genomics ) एक उद्योग की तरह कुछ और है क्योंकि मानव हस्तक्षेप से कम उनमें से ज्यादातर मशीनों द्वारा ध्यान रखा जाता है ।,జెనోమిక్స్ (genomics) లోక పరిశ్రమ లాగా మరొకటి ఎందుకంటే మానవ జోక్యం కంటే ఎక్కువగా వాటిలో యంత్రాల ద్వారా దృష్టి పెడతారు.
और फिर बस आपको कुछ पहली या दूसरी पीढ़ी के चिप्स दिखाई दे रहे हैं जो आ गए हैं ।,ఆపై మీకు కొన్ని మొదటి లేదా రెండవ తరం చిప్స్ కనిపిస్తున్నాయి.
यह एफिमेट्रिक्स ( affymetrix ) नामक एक कंपनी से है और यहां जो दिखाया गया है वह सिर्फ आपको तुलना दिखाने के लिए एक मैच स्टिक है कि आपके पास हर एक चिप है जिसे आप दसियों जानते हैं और हजारों जीन यहां पर स्पॉट किए गए हैं ।,ఇది అఫిమెట్రిక్స్ (affymetrix) అనే సంస్థ నుంచి వచ్చింది మరియు ఇక్కడ ఏదైతే చూపబడినదో అది కేవలం మీకు పోలిక కోసం ఉపయోగించే ఒక కొలమానం మీ వద్ద మీకు పదుల సంఖ్యలో తెలిసిన ప్రతి ఒక్క చిప్ ఉందనీ మరియు వేల కొద్దీ జన్యువులు ఇక్కడ గుర్తించబడినవి.
इस क्षेत्र में धब्बेदार हैं !,ఈ ప్రాంతం మచ్చలతో కూడి ఉన్నది !
इसलिए वे उदाहरण के लिए यदि आप दो चिप लेते हैं जो बहुत अधिक पूरे जीन ( gene ) को कवर करते हैं जो कि मौजूद हैं या कम से कम प्रोटीन कोडिंग जीन ( protein coding genes ) हैं जो मानव या माउस में मौजूद प्रजातियों के आधार पर आप इसे ले सकते हैं ।,అందువలన అవి ఉదాహరణకు ఒకవేళ మీరు బాగా ఎక్కువ జన్యువును (gene) కవర్ చేసే రెండు చిప్ లను మీరు తీసుకున్నట్లైతే అవి ఉన్నవనీ లేదా కనీసం ప్రోటీన్ కోడింగ్ జన్యువు (protein coding genes) లనీ వాటిని మానవుల లేదా ఎలుకలలో ఉన్న జాతుల ఆధారంగా మీరు దీనిని తీసుకొనవచ్చును.
"तो क्या फिर से किया जाता है ये कुछ भी नहीं है , लेकिन एक ही अवधारणा है कि आपके पास डीएनए ( DNA ) है , एकल फंसे जिस पर कुछ आता है और बांधता है जो एक द्वैध बनाता है और आप पूरक अनुक्रम के बीच आधार युग्मन , हाइड्रोजन बांड ( hydrogen bonds ) का शोषण कर रहे हैं ।","అయితే మళ్ళీ ఏమి చేయబడుతుంది అనేది అసలు ఏమీ లేదు, కానీ మీ వద్ద డిఎన్ఏ (DNA) ఉన్నదని ఒకే ఒక్క భావన, దాని మీద వచ్చే మరియు బంధించే ఒక సింగల్ స్ట్రాండ్ ఇది డూప్లెక్స్ ను సృష్టిస్తుంది మరియు మీరు పూరక శ్రేణి మధ్య బేస్ కప్లింగ్, హైడ్రోజన్ బంధాలను (hydrogen bonds) దోచుకుంటున్నారు.  "
तो ये डीएनए ( DNA ) कैसे देखे जाते हैं ?,అయితే ఈ డిఎన్ఏ (DNA) ఎలా చూడబడతాయి?
"मूल रूप से , आपने डीएनए ( DNA ) का एक छोर तय किया है , इसलिए आपको पता है कि डीएनए ( DNA ) मानार्थ अनुक्रम ( sequence ) बनाने के लिए खुला है ।","అసలు, మీరు డిఎన్ఏ (DNA) లోని ఒక మూలని నిర్ణయించారు, అందువలన మీకు తెలుసు డిఎన్ఏ (DNA) కాంప్లిమెంటరీ సీక్వెన్స్ (sequence) తయారు చేసేందుకు తెరిచి ఉందని."
इसलिए ये प्रत्येक स्थान तय किए गए हैं अब हमारे पास एक जीन का प्रतिनिधित्व करने वाले डीएनए की कई प्रतियां हैं ।,అందువలన ఈ ప్రత్యేక స్థానాలు నిర్ణయించబడినవి ఇప్పుడు మన వద్ద ఒక జన్యువు యొక్క ప్రాతినిధ్యం వహించే డిఎన్ఏ యొక్క ఎన్నో ప్రతులు ఉన్నాయి.
तो आप डीएनए ( DNA ) के सही प्रतिनिधित्व करने वाले हर एक पर हजारों धब्बे होंगे !,అయితే మీరు డిఎన్ఏ (DNA) ఒక్క సరైన ప్రాతినిధ్యం వహించే ప్రతి ఒక్క దాని పై వేల కొద్దీ మచ్చలు ఉంటాయి!
तो अब आपके पास मानार्थ क्रम है जो संभवतः आपके आरएनए या डीएनए ( DNA ) का प्रतिनिधित्व करते हैं हम थोड़ी देर बाद चर्चा करेंगे जो फिर से लेबल किए गए हैं जिसका अर्थ है कि आपने कुछ लेबल को शामिल किया है जिसके द्वारा हम अब माप सकते हैं कि क्या कोई डुप्लेक्स सही है !,కాబట్టి ఇప్పుడు మీ వద్ద బహుశా మీ ఆర్ఎన్ఏ (RNA) లేదా డిఎన్ఏ (DNA) కి ప్రాతినిధ్యం వహించే కాంప్లిమెంటరీ సీక్వెన్స్ ఉంది మల్లి లేబుల్ చేయబడిన వాటి మీద మనం కాసేపటి తరువాత చర్చిద్దాం దాని అర్ధం ఏంటీ అంటే ఏదైనా డూప్లెక్స్ సరైనదేనా అని మీరు జోడించిన కొన్ని లేబుల్స్ ద్వారా ఇప్పుడు మనము కొలవవచ్చును. 
तो अब इस तरह के लेबल पूरक अनुक्रम में हम आएँगे और बाँधेंगे अगर वहाँ सही समरूपता हो !,అయితే ఒకవేళ అక్కడ సరైన సమరూపం ఉన్నట్లయితే ఇప్పుడు మనం ఈ విధంగా లేబుల్ పూరక శ్రేణిలోకి వస్తాం మరియు బంధిస్తాం !
"क्योंकि आप जानते हैं कि आप उन्हें कुछ निश्चित तापमान से गुजारते हैं , इसलिए केवल पूरी तरह से युग्मित परिसर वहीं रहेगा जहां अन्य बाहर धोए जाएंगे और अब आप इस हिस्से से कोई संकेत प्राप्त कर रहे हैं इसका मतलब है कि आरएनए ( RNA ) वहां से बंधा हुआ है ।","ఎందుకంటే మీకు తెలుసు మీరు వాటిని కొన్ని నిర్ధారిత ఉష్ణోగ్రతకు గురి చేస్తారని, అందువల్ల ఇతరములు కడిగివేయబడిన చోట పూర్తిగా కపుల్డ్ ప్రాంగణం మాత్రమే ఉంటుంది మరియు ఇప్పుడు మీకు ఈ భాగం నుంచి సంకేతాలు వస్తున్నట్లయితే దీని అర్ధం ఆర్ఎన్ఏ (RNA) అక్కడి నుంచి బంధించబడినదని !"
संकेत कितना है जो आपको बताएगा कि कितनी प्रतियां मौजूद हैं ।,సంకేతం యెంత ఉన్నదో మీకు చెబుతుంది ఎన్ని ప్రతులు ఉన్నవో అని.
तो यह वह तरीका है जिससे आप माप सकते हैं कि किसी दिए गए जीन ( gene ) को व्यक्त किया गया है या अभिव्यक्ति का स्तर क्या है ।,అయితే ఇది ఏదైనా ఇవ్వబడిన జన్యువు (gene) వ్యక్తం చేయబడినదా లేదా దాని వ్యక్తీకరణ స్థాయి ఏంటీ అనే దానిని కొలవడానికి ఉపయోగించే ఒక పధ్ధతి.